This shows you the differences between two versions of the page.
Both sides previous revisionPrevious revisionNext revision | Previous revisionLast revisionBoth sides next revision | ||
en:tipitaka:sltp:an_ii_utf8 [2019/10/07 09:52] – '' into ‘‘ Johann | en:tipitaka:sltp:an_ii_utf8 [2020/02/26 08:30] – [Kilesaparinibbānasuttaṃ] Johann | ||
---|---|---|---|
Line 1: | Line 1: | ||
+ | <div navi> | ||
+ | ====== AN II_utf8 (AN 04; Sri Lanka Tipitaka project) ====== | ||
+ | |||
+ | <div #h_meta> | ||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | </ | ||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | <div navigation> | ||
+ | |||
+ | </ | ||
+ | |||
+ | <span # | ||
+ | |||
+ | ======== Suttantapiṭake ======== | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | [BJT Vol A - 2] [\z A /] [\w II /] | ||
+ | |||
+ | <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | [PTS Vol A - 2] [\z A /] [\f II /] | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ======= Aṅguttaranikāyo ======= | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ====== Dutiyo bhāgo ====== | ||
+ | |||
+ | ====== 4. Catukkanipāto ====== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ====== 1. Paṭhamo paṇṇāsako ====== | ||
+ | |||
+ | ===== 1. Bhaṇḍagāmavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Anubuddhasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Catunnaṃ bhikkhave dhammānaṃ ananubodhā appaṭivedhā evamidaṃ dīghamaddhānaṃ sandhāvitaṃ saṃsaritaṃ mamañceva tumhākañca. Katamesaṃ catunnaṃ? | ||
+ | |||
+ | Ariyassa bhikkhave sīlassa ananubodhā appaṭivedhā evamidaṃ dīghamaddhānaṃ sandhāvitaṃ saṃsaritaṃ mamañceva tumhākañca. | ||
+ | |||
+ | Ariyassa bhikkhave samādhissa ananubodhā appaṭivedhā evamidaṃ dīghamaddhānaṃ sandhāvitaṃ saṃsaritaṃ mamañceva tumhākañca. | ||
+ | |||
+ | Ariyāya bhikkhave paññāya ananubodhā appaṭivedhā evamidaṃ dīghamaddhānaṃ sandhāvitaṃ saṃsaritaṃ mamañceva tumhākañca. | ||
+ | |||
+ | Ariyāya bhikkhave vimuttiyā ananubodhā appaṭivedhā evamidaṃ dīghamaddhānaṃ sandhāvitaṃ saṃsaritaṃ mamañceva tumhākañca. | ||
+ | |||
+ | <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Tayidaṃ bhikkhave ariyaṃ sīlaṃ anubuddhaṃ paṭividdhaṃ. Ariyo samādhi anubuddho paṭividdho. Ariyā paññā anubuddhā paṭividdhā. Ariyā vimutti anubuddhā paṭividdhā. Ucchinnā bhavataṇhā khīṇā bhavanetti. Natthi' | ||
+ | |||
+ | Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvā sugato athāparaṃ etadavoca satthā: <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Sīlaṃ samādhi paññā ca vimutti ca anuttarā, | ||
+ | |||
+ | Anubuddhā ime dhammā gotamena yasassinā. | ||
+ | |||
+ | 2. Iti buddho abhiññāya dhammamakkhāsi bhikkhūnaṃ, | ||
+ | |||
+ | Dukkhassantakaro satthā cakkhumā parinibbuto' | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Papatitasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ariyena bhikkhave sīlena asamannāgato imasmā dhammavinayā papatito' | ||
+ | |||
+ | Ariyena bhikkhave samādhinā asamannāgato imasmā dhammavinayā papatito' | ||
+ | |||
+ | Ariyāya bhikkhave paññāya asamannāgato imasmā dhammavinayā papatito' | ||
+ | |||
+ | Ariyāya bhikkhave vimuttiyā asamannāgato imasmā dhammavinayā papatito' | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi asamannāgato imasmā dhammavinayā papatito' | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato imasmā dhammavinayā appapatito' | ||
+ | |||
+ | Ariyena bhikkhave sīlena samannāgato imasmā dhammavinayā appapatito' | ||
+ | |||
+ | Ariyena bhikkhave samādhinā samannāgato imasmā dhammavinayā appapatito' | ||
+ | |||
+ | Ariyāya bhikkhave paññāya samannāgato imasmā dhammavinayā appapatito' | ||
+ | |||
+ | Ariyāya bhikkhave vimuttiyā samannāgato imasmā dhammavinayā appapatito' | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato imasmā dhammavinayā appapatito' | ||
+ | |||
+ | 3. Cutā patanti patitā giddhā ca punarāgatā, | ||
+ | |||
+ | Kataṃ kiccaṃ((So sugatesu na manaṃ pasādaye sīmu.)) rataṃ rammaṃ sukhenānvāgataṃ sukhaṃ' | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Paṭhamakhatasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ananuvicca apariyogāhetvā avaṇṇārahassa vaṇṇaṃ bhāsati. | ||
+ | |||
+ | Ananuvicca apariyogāhetvā vaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsati. | ||
+ | |||
+ | Ananuvicca apariyogāhetvā appasādanīye ṭhāne pasādaṃ upadaṃseti. | ||
+ | |||
+ | Ananuvicca apariyogāhetvā pasādanīye ṭhāne appasādaṃ upadaṃseti. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bālo avyatto asappuriso khataṃ upahataṃ attānaṃ pariharati. Sāvajjo ca hoti sānuvajjo viññūnaṃ. Bahuṃ ca apuññaṃ pasavatīti. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato paṇḍito viyatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuṃ ca puññaṃ pasavati. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Anuvicca pariyogāhetvā avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsati. | ||
+ | |||
+ | Anuvicca pariyogāhetvā vaṇṇārahassa vaṇṇaṃ bhāsati. | ||
+ | |||
+ | Anuvicca pariyogāhetvā appasādanīye ṭhāne appasādaṃ upadaṃseti. | ||
+ | |||
+ | Anuvicca pariyogāhetvā pasādanīye ṭhāne pasādaṃ upadaṃseti. | ||
+ | |||
+ | Katakiccaṃ <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato paṇḍito viyatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuṃ ca puññaṃ pasavatīti. | ||
+ | |||
+ | 4. Yo nindiyaṃ pasaṃsati taṃ vā nindati yo pasaṃsiyo, | ||
+ | |||
+ | Vicināti mukhena so kaliṃ kalinā tena sukhaṃ na vindati. | ||
+ | |||
+ | 5. Appamatto ayaṃ kali yo akkhesu dhanaparājayo, | ||
+ | |||
+ | Sabbassāpi sahāpi attanā ayameva mahantataro kali | ||
+ | |||
+ | Yo sugatesu manaṃ padosaye. | ||
+ | |||
+ | 6. Sataṃ sahassānaṃ nirabbudānaṃ chattiṃsatiṃ((Chattiṃsati machasaṃ. Chattiṃsa ca)) pañca ca abbudāni, <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Dutiyakhatasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Mātari bhikkhave micchā paṭipajjamāno bālo avyatto asappuriso khataṃ upahataṃ attānaṃ pariharati. Sāvajjo ca hoti sānuvajjo viññūnaṃ. Bahuṃ ca apuññaṃ pasavati. | ||
+ | |||
+ | Pitari bhikkhave micchā paṭipajjamāno bālo avyatto asappuriso khataṃ upahataṃ attānaṃ pariharati. Sāvajjo ca hoti sānuvajjo viññūnaṃ. Bahuṃ ca apuññaṃ pasavati. | ||
+ | |||
+ | Tathāgate bhikkhave micchā paṭipajjamāno bālo avyatto asappuriso khataṃ upahataṃ attānaṃ pariharati. Sāvajjo ca hoti sānuvajjo viññūnaṃ. Bahuṃ ca apuññaṃ pasavati. | ||
+ | |||
+ | Tathāgatasāvake bhikkhave micchā paṭipajjamāno bālo avyatto asappuriso khataṃ upahataṃ attānaṃ pariharati. Sāvajjo ca hoti sānuvajjo viññūnaṃ. Bahuṃ ca apuññaṃ pasavati. | ||
+ | |||
+ | Imesu kho bhikkhave catusu micchā paṭipajjamāno bālo avyatto asappuriso khataṃ upahataṃ attānaṃ pariharati. Sāvajjo ca hoti sānuvajjo viññūnaṃ. Bahuṃ ca apuññaṃ pasavatīti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Catusu bhikkhave sammā paṭipajjamāno paṇḍito viyatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuṃ ca puññaṃ pasavati. Katamesu catusu? | ||
+ | |||
+ | Mātari bhikkhave sammā paṭipajjamāno paṇḍito viyatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuṃ ca puññaṃ pasavati. | ||
+ | |||
+ | Pitari bhikkhave sammā paṭipajjamāno paṇḍito viyatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuṃ ca puññaṃ pasavati. | ||
+ | |||
+ | Tathāgate bhikkhave sammā paṭipajjamāno paṇḍito viyatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuṃ ca puññaṃ pasavati. | ||
+ | |||
+ | Tathāgatasāvake bhikkhave sammā paṭipajjamāno paṇḍito viyatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuṃ ca puññaṃ pasavati. | ||
+ | |||
+ | Imesu kho bhikkhave catusu sammā paṭipajjamāno paṇḍito viyatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuṃ ca puññaṃ pasavatīti. | ||
+ | |||
+ | 7. Mātari pitari cāpi yo micchā paṭipajjati, | ||
+ | |||
+ | Tathāgate ca sambuddhe atha vā tassa sāvake, | ||
+ | |||
+ | Bahuñca so pasavati apuññaṃ tādiso naro. | ||
+ | |||
+ | 8. Tāya adhammacariyāya mātāpitusu paṇḍitā. | ||
+ | |||
+ | Idheva naṃ garahanti peccāpāyañca gacchati, | ||
+ | |||
+ | 9. Mātari pitari cāpi yo sammā paṭipajjati. | ||
+ | |||
+ | Tathāgate ca sambuddhe atha vā tassa sāvake,< | ||
+ | |||
+ | 10. Tāya dhammacariyāya mātāpitusu paṇḍitā, | ||
+ | |||
+ | Idha ceva naṃ pasaṃsanti pecca sagge ca modatīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Anusotasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Anusotagāmī puggalo, paṭisotagāmī puggalo, ṭhitatto puggalo, tiṇṇo pāragato thale tiṭṭhati brāhmaṇo. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave anusotagāmī puggalo? Idha bhikkhave ekacco puggalo kāme ca paṭisevati, | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave paṭisotagāmī puggalo? Idha bhikkhave ekacco puggalo kāme na paṭisevati, | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave ṭhitatto puggalo? Idha bhikkhave ekacco puggalo pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti, tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā. Ayaṃ vuccati bhikkhave ṭhitatto puggalo. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave puggalo tiṇṇo pāragato thale tiṭṭhati brāhmaṇo? | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | 11. Ye keci kāmesu asaññatā janā avītarāgā idha kāma bhogino, | ||
+ | |||
+ | Punappunaṃ jātijarūpagāhino taṇhādhipannā anusotagāmino. | ||
+ | |||
+ | 12. Tasmā hi dhīro idhupaṭṭhitāsatī kāme ca pāpe ca asevamāno, | ||
+ | |||
+ | Sahāpi dukkhena jaheyya kāme paṭisotagāmīti tamāhu puggalaṃ. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 13. Yo ve kilesāni pahāya pañca paripuṇṇasekho apahānadhammo, | ||
+ | |||
+ | Cetovasippatto samāhitindriyo sa ve ṭhitatto' | ||
+ | |||
+ | 14. Parovarā yassa samecca dhammā vidhūpitā atthagatā na santi, | ||
+ | |||
+ | Sa vedagū vusitabrahmacariyo lokantagū pāragato' | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Appassutasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Appassuto sutena anupapanno, appassuto sutena upapanno, bahussuto sutena anupapanno, bahussuto sutena upapanno. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo appassuto hoti sutena anupapanno? Idha bhikkhave ekaccassa puggalassa appakaṃ sutaṃ hoti suttaṃ geyyaṃ vyokaraṇaṃ gāthā((Gāthā. Machasaṃ.)) udānaṃ itivuttakaṃ jātakaṃ abbhutadhammaṃ vedallaṃ. So tassa appakassa sutassa na atthamaññāya na dhammamaññāya na dhammānudhammapaṭipanno hoti. Evaṃ kho bhikkhave puggalo appassuto hoti sutena anupapanno. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo appassuto hoti sutena upapanno? <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo bahussuto hoti sutena anupapanno? Idha bhikkhave ekaccassa puggalassa bahuṃ((Bahukaṃ machasaṃ.)) sutaṃ hoti suttaṃ geyyaṃ veyyākaraṇaṃ gāthā udānaṃ | ||
+ | |||
+ | Itivuttakaṃ jātakaṃ abbhutadhammaṃ vedallaṃ. So tassa bahukassa sutassa na atthamaññāya na dhammamaññāya na dhammānudhamma paṭipanno hoti. Evaṃ kho bhikkhave puggalo bahussuto hoti, sutena anupapanno. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo bahussuto hoti sutena upapanno? Idha bhikkhave ekaccassa puggalassa bahuṃ sutaṃ hoti suttaṃ geyyaṃ veyyākaraṇaṃ gāthā udānaṃ itivuttakaṃ jātakaṃ abbhutadhammaṃ vedallaṃ. So tassa bahukassa sutassa atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammapaṭipanno hoti. Evaṃ kho bhikkhave puggalo bahussuto hoti sutena upapanno. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | 15. Appassuto' | ||
+ | |||
+ | Ubhayena naṃ garahanti sīlato ca sutena ca. | ||
+ | |||
+ | 16. Appassutopi ce hoti sīlesu susamāhito, | ||
+ | |||
+ | Sīlato naṃ pasaṃsanti nāssa sampajjate sutaṃ. | ||
+ | |||
+ | 17. Bahussutopi ce hoti sīlesu asamāhito, | ||
+ | |||
+ | Sīlato naṃ garahanti tassa sampajjate sutaṃ. | ||
+ | |||
+ | 18. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ubhayena naṃ pasaṃsanti sīlato ca sutena ca. | ||
+ | |||
+ | 19. Bahussutaṃ dhammadharaṃ sappaññaṃ buddhasāvakaṃ, | ||
+ | |||
+ | Nekkhaṃ jambonadasseva ko taṃ ninditumarahati, | ||
+ | |||
+ | Devāpi naṃ pasaṃsanti brahmunāpi pasaṃsito' | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Sobhentisuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Bhikkhu bhikkhave viyatto vinīto visārado bahussuto dhammadharo dhammānudhammapaṭipanno saṅghaṃ sobheti. | ||
+ | |||
+ | Bhikkhunī bhikkhave viyattā vinītā visāradā bahussutā dhammadharā dhammānudhammapaṭipannā saṅghaṃ sobheti. | ||
+ | |||
+ | Upāsako bhikkhave viyatto vinīto visārado bahussuto dhammadharo dhammānudhammapaṭipanno saṅghaṃ sobheti. | ||
+ | |||
+ | Upāsikā bhikkhave viyattā vinītā visāradā bahussutā dhammadharā dhammānudhammapaṭipannā saṅghaṃ sobheti. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro viyattā vinītā visāradā bahussutā dhammadharā dhammānudhammapaṭipannā saṅghaṃ sobhentīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 20. Yo hoti viyatto ca visārado ca | ||
+ | |||
+ | Bahussuto dhammadharo ca hoti, | ||
+ | |||
+ | Dhammassa hoti anudhammacārī | ||
+ | |||
+ | Sa tādiso vuccati saṅghasobhano. | ||
+ | |||
+ | 21. Bhikkhu ca sīlasampanno bhikkhunī ca bahussutā, | ||
+ | |||
+ | Upāsako ca yo saddho yā ca saddhā upāsikā, | ||
+ | |||
+ | Ete kho saṅghaṃ sobhenti ete hi saṅghasobhanā' | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Vesārajjasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | "Ye kho pana te antarāyikā dhammā vuttā. Te paṭisevato nālaṃ antarāyāyāti" | ||
+ | |||
+ | "Yassa kho pana te atthāya dhammo desito so na niyyāti takkarassa sammā dukkhakkhayāyāti" | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri tathāgatassa vesārajjāni yehi vesārajjehi samannāgato tathāgato āsabhaṃ ṭhānaṃ paṭijānāti, | ||
+ | |||
+ | 22. Ye keci' | ||
+ | |||
+ | 23. Yo dhammacakkaṃ abhibhuyya kevalī((Kevalo | ||
+ | |||
+ | Taṃ tādisaṃ devamanussaseṭṭhaṃ sattā namassanti bhavassa pāragunti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Taṇhāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Cīvarahetu vā bhikkhave bhikkhuno taṇhā uppajjamānā uppajjati. Piṇḍapātahetu vā bhikkhave bhikkhuno taṇhā uppajjamānā uppajjati. Senāsanahetu vā bhikkhave bhikkhuno taṇhā uppajjamānā uppajjati. Itibhavābhavahetu vā bhikkhave bhikkhuno taṇhā uppajjamānā uppajjati. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro taṇhuppādā yatra bhikkhuno taṇhā uppajjamānā | ||
+ | |||
+ | Uppajjatīti. | ||
+ | |||
+ | 24. Taṇhādutiyo puriso dīghamaddhāna saṃsaraṃ, | ||
+ | |||
+ | Itthabhāvaññathābhāvaṃ saṃsāraṃ nātivattati. | ||
+ | |||
+ | 25. Etamādīnavaṃ ñatvā taṇhaṃ dukkhassa sambhavaṃ, | ||
+ | |||
+ | Vītataṇho anādāno sato bhikkhu paribbaje' | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Yogasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave kāmayogo? Idha bhikkhave ekacco kāmānaṃ samudayañca atthagamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa kāmānaṃ samudayañca atthagamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ appajānato yo kāmesu kāmarāgo kāmanandi kāmasineho kāmamucchā kāmapipāsā kāmapariḷāho kāmajjhosānaṃ kāmataṇhā sānuseti. Ayaṃ vuccati bhikkhave kāmayogo. (Iti kāmayogo) <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Bhavayogo ca kathaṃ hoti? Idha bhikkhave ekacco bhavānaṃ samudayañca atthagamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa bhavānaṃ samudayañca atthagamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ appajānato yo bhavesu bhavarāgo bhavanandi bhavasineho bhavamucchā bhavapipāsā bhavapariḷāho bhavajjhosānaṃ bhavataṇhā sānuseti. Ayaṃ vuccati bhikkhave bhavayogo. (Iti kāmayogo bhavayogo) | ||
+ | |||
+ | Diṭṭhiyogo ca kathaṃ hoti? Idha bhikkhave ekacco diṭṭhīnaṃ samudayañca atthagamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa diṭṭhīnaṃ samudayañca atthagamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ appajānato <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Avijjāyogo ca kathaṃ hoti? Idha bhikkhave ekacco channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthagamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthagamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ appajānato yā chasu phassāyatanesu avijjā aññāṇaṃ sānuseti, ayaṃ vuccati bhikkhave avijjāyogo. (Iti kāmayogo bhavayogo diṭṭhiyogo avijjāyogo. ) | ||
+ | |||
+ | Saṃyutto pāpakehi akusalehi dhammehi saṃkilesikehi ponobhavikehi sadarehi dukkhavipākehi āyatiṃ jātijarāmaraṇikehi, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro yogā. | ||
+ | |||
+ | Cattāro' | ||
+ | |||
+ | Kāmayogavisaṃyogo bhavayogavisaṃyogo diṭṭhiyogavisaṃyogo avijjāyogavisaṃyogo. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave kāmayogavisaṃyogo? | ||
+ | |||
+ | Bhavayogavisaṃyogo ca kathaṃ hoti? Idha bhikkhave ekacco bhavānaṃ samudayañca atthagamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa bhavānaṃ samudayañca atthagamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānato yo bhavesu bhavarāgo bhavanandi bhavasineho bhavamucchā bhavapipāsā bhavapariḷāho bhavajjhosānaṃ bhavataṇhā sā nānuseti. Ayaṃ vuccati bhikkhave bhavayogavisaṃyogo. (Iti kāmayogavisaṃyogo bhavayogavisaṃyogo. ) | ||
+ | |||
+ | Diṭṭhiyogavisaṃyogo ca kathaṃ hoti? Idha bhikkhave ekacco diṭṭhīnaṃ samudayañca atthagamañca assādañca ādīnavañca <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Avijjāyogavisaṃyogo ca kathaṃ hoti? Idha bhikkhave ekacco channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthagamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthagamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānato yā chasu phassāyatanesu avijjā aññāṇaṃ sā nānuseti. Ayaṃ vuccati bhikkhave avijjāyogavisaṃyogo. (Iti kāmayogavisaṃyogo bhavayogavisaṃyogo diṭṭhiyogavisaṃyogo avijjāyogavisaṃyogo.) | ||
+ | |||
+ | Visaṃyutto pāpakehi akusalehi dhammehi saṃkilesikehi ponobhavikehi sadarehi dukkhavipākehi āyatiṃ jātijarāmaraṇikehi. Tasmā yogakkhemīti vuccati. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro visaṃyogāti. | ||
+ | |||
+ | 26. Kāmayogena saṃyuttā bhavayogena cūbhayaṃ, | ||
+ | |||
+ | Diṭṭhiyogena saṃyuttā avijjāya purakkhatā, | ||
+ | |||
+ | Sattā gacchanti saṃsāraṃ jātimaraṇagāmino. | ||
+ | |||
+ | 27. Ye ca kāme pariññāya bhavayogañca sabbaso, | ||
+ | |||
+ | Diṭṭhiyogaṃ samūhacca avijjañca virājayaṃ, | ||
+ | |||
+ | Sabbayogavisaṃyuttā te ve yogātigā munīti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | **Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Anubuddhaṃ papatitaṃ dve khataṃ anusotapañcamaṃ,< | ||
+ | |||
+ | ===== 2. Caravaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Carantasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Vyāpādavitakko vā vihiṃsāvitakko vā. Tañca bhikkhu adhivāseti, | ||
+ | |||
+ | Ṭhitassa cepi bhikkhave bhikkhuno uppajjati kāmavitakko vā | ||
+ | |||
+ | Vyāpādavitakko vā vihiṃsāvitakko vā. Tañca bhikkhu adhivāseti, | ||
+ | |||
+ | Nisinnassa cepi bhikkhave bhikkhuno uppajjati kāmavitakko vā | ||
+ | |||
+ | Vyāpādavitakko vā vihiṃsāvitakko vā. Tañca bhikkhu adhivāseti, | ||
+ | |||
+ | Sayānassa cepi bhikkhave bhikkhuno jāgarassa uppajjati kāmavitakko vā vyāpādavitakko vā vihiṃsāvitakko vā. Tañca bhikkhu adhivāseti, | ||
+ | |||
+ | Carato cepi bhikkhave bhikkhuno uppajjati kāmavitakko vā | ||
+ | |||
+ | Vyāpādavitakko vā vihiṃsāvitakko vā. Tañca bhikkhu nādhivāseti, | ||
+ | |||
+ | Ṭhitassa cepi bhikkhave bhikkhuno uppajjati kāmavitakko vā | ||
+ | |||
+ | Vyāpādavitakko vā vihiṃsāvitakko vā. Tañca bhikkhu nādhivāseti pajahati vinodeti vyantīkaroti anabhāvaṃ gameti. Ṭhitopi bhikkhave bhikkhu evambhūto ātāpī ottāpī satataṃ samitaṃ āraddhaviriyo pahitatto' | ||
+ | |||
+ | Nisinnassa cepi bhikkhave bhikkhuno uppajjati kāmavitakko vā | ||
+ | |||
+ | Vyāpādavitakko vā vihiṃsāvitakko vā. Tañca bhikkhu nādhivāseti pajahati vinodeti vyantīkaroti anabhāvaṃ gameti. Nisinnopi bhikkhave bhikkhu evambhūto ātāpī ottāpī satataṃ samitaṃ āraddhaviriyo pahitatto' | ||
+ | |||
+ | Sayānassa cepi bhikkhave bhikkhuno jāgarassa uppajjati kāmavitakko vā vyāpādavitakko vā vihiṃsāvitakko vā. Taṃ ca bhikkhu nādhivāseti pajahati, vinodeti, byantīkaroti, | ||
+ | |||
+ | 28. Caraṃ vā yadi vā tiṭṭhaṃ nisinno udavā sayaṃ, | ||
+ | |||
+ | Yo vitakkaṃ vitakketi pāpakaṃ gehanissitaṃ. | ||
+ | |||
+ | 29. Kummaggaṃ paṭipanno so mohaneyyesu mucchito, | ||
+ | |||
+ | Abhabbo tādiso bhikkhu phuṭṭhuṃ sambodhimuttamaṃ. | ||
+ | |||
+ | 30. Yo caraṃ vā tiṭṭhaṃ vā nisinno udavā sayaṃ, | ||
+ | |||
+ | Vitakkaṃ samayitvāna vitakkūpasame rato, | ||
+ | |||
+ | Bhabbo so tādiso bhikkhu phuṭṭhuṃ sambodhimuttamanti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Sīlasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Carato cepi bhikkhave bhikkhuno abhijjhā vyāpādo vigato | ||
+ | |||
+ | Hoti. Thīnamiddhaṃ uddhaccakukkuccaṃ vicikicchā pahīṇā hoti. Āraddhaṃ hoti viriyaṃ asallīnaṃ. Upaṭṭhitā sati apammuṭṭhā. Passaddho kāyo asāraddho. Samāhitaṃ cittaṃ ekaggaṃ. Carampi bhikkhave bhikkhu evambhūto ātāpī ottāpī satataṃ samitaṃ āraddhaviriyo pahitatto' | ||
+ | |||
+ | Ṭhitassa cepi bhikkhave bhikkhuno abhijjhā vyāpādo vigato hoti. Thīnamiddhaṃ uddhaccakukkuccaṃ vicikicchā pahīṇā hoti. Āraddhaṃ hoti viriyaṃ asallīnaṃ. Upaṭṭhitā sati apammuṭṭhā. Passaddho kāyo asāraddho. Samāhitaṃ cittaṃ ekaggaṃ. Ṭhitopi bhikkhave bhikkhu evambhūto ātāpī ottāpī satataṃ samitaṃ āraddhaviriyo pahitatto' | ||
+ | |||
+ | Nisinnassa cepi bhikkhave bhikkhuno abhijjhā vyāpādo vigato hoti. Thīnamiddhaṃ uddhaccakukkuccaṃ vicikicchā pahīṇā hoti. Āraddhaṃ hoti viriyaṃ asallīnaṃ. Upaṭṭhitā sati apammuṭṭhā.((Asammūḷhā | ||
+ | |||
+ | Sayānassa cepi bhikkhave bhikkhuno jāgarassa abhijjhā vyāpādo vigato hoti. Thīnamiddhaṃ uddhaccakukkuccaṃ vicikicchā pahīṇā hoti. Āraddhaṃ hoti viriyaṃ asallīnaṃ. Upaṭṭhitā sati apammuṭṭhā. Passaddho kāyo asāraddho. Samāhitaṃ cittaṃ ekaggaṃ. Sayānopi bhikkhave bhikkhu jāgaro evambhūto ātāpī ottāpī satataṃ samitaṃ āraddhaviriyo pahitatto' | ||
+ | |||
+ | 31. Yataṃ care yataṃ tiṭṭhe yataṃ acche yataṃ saye, | ||
+ | |||
+ | Yataṃ sammiñjaye bhikkhu yatameva naṃ pasāraye. | ||
+ | |||
+ | 32. Uddhaṃ tiriyaṃ apācīnaṃ yāvatā jagato gati, | ||
+ | |||
+ | Samavekkhitā ca dhammānaṃ khandhānaṃ udayabbayaṃ. | ||
+ | |||
+ | 33. Cetosamathasāmīciṃ sikkhamānaṃ sadā sataṃ, | ||
+ | |||
+ | Satataṃ pahitatto' | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Padhānasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti, vāyamati, viriyaṃ ārabhati, cittaṃ paggaṇhāti padahati. | ||
+ | |||
+ | Uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahāṇāya chandaṃ janeti, vāyamati, viriyaṃ ārabhati, cittaṃ paggaṇhāti padahati. | ||
+ | |||
+ | Anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti, vāyamati, viriyaṃ ārabhati, cittaṃ paggaṇhāti padahati. | ||
+ | |||
+ | Uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhīyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti, vāyamati, viriyaṃ ārabhati, cittaṃ paggaṇhāti padahati. | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri sammappadhānānīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 34. Sammappadhānā māradheyyādhibhūtā((Māradheyyābhibhūtaṃ | ||
+ | |||
+ | Te asitā jātimaraṇabhayassa pāragū, | ||
+ | |||
+ | Te tusitā jetvāna māraṃ savāhiniṃ((Savāhanaṃ | ||
+ | |||
+ | Te anejā (sabbaṃ) namucibalaṃ upātivattā te sukhitāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Saṃvarappadhānasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave saṃvarappadhānaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave pahāṇappadhānaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave bhāvanappadhānaṃ? | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri padhānānīti. | ||
+ | |||
+ | 36. Saṃvaro ca pahāṇañca bhāvanā anurakkhaṇā, | ||
+ | |||
+ | Ete padhānā cattāro desitādiccabandhunā, | ||
+ | |||
+ | Yehi bhikkhu idhātāpī khayaṃ dukkhassa pāpuṇe' | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Aggapaññattisuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Etadaggaṃ bhikkhave attabhāvīnaṃ yadidaṃ rāhu asurindo. | ||
+ | |||
+ | Etadaggaṃ bhikkhave kāmabhogīnaṃ yadidaṃ rājā mandhātā. | ||
+ | |||
+ | Etadaggaṃ bhikkhave ādhipateyyānaṃ yadidaṃ māro pāpimā. | ||
+ | |||
+ | Sadevake bhikkhave loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya tathāgato aggamakkhāyati arahaṃ sammāsambuddho. | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave catasso aggapaññattiyo' | ||
+ | |||
+ | 37. Rāhaggaṃ((Rāhuggaṃ | ||
+ | |||
+ | Māro ādhipateyyānaṃ iddhiyā yasasā jalaṃ. | ||
+ | |||
+ | 38. Uddhaṃ tiriyaṃ apācīnaṃ yāvatā jagato gati, | ||
+ | |||
+ | Sadevakassa lokassa buddho aggaṃ pavuccatī' | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Sokhummasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu rūpasokhummena samannāgato hoti paramena, tena ca rūpasokhummena aññaṃ rūpasokhummaṃ uttaritaraṃ vā paṇītataraṃ vā na samanupassati. Tena ca rūpasokhummena aññaṃ rūpasokhummaṃ uttaritaraṃ vā paṇītataraṃ vā na pattheti. | ||
+ | |||
+ | Vedanāsokhummena <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Saññāsokhummena samannāgato hoti paramena. Tena ca saññāsokhummena aññaṃ saññāsokhummaṃ uttaritaraṃ vā paṇītataraṃ vā na samanupassati. Tena ca saññāsokhummena aññaṃ saññāsokhummaṃ uttaritaraṃ vā paṇītataraṃ vā na pattheti. | ||
+ | |||
+ | Saṃkhārasokhummena samannāgato hoti paramena. Tena ca saṃkhāra sokhummena aññaṃ saṃkhārasokhummaṃ uttaritaraṃ vā paṇītataraṃ vā na samanupassati. Tena ca saṃkhārasokhummena aññaṃ saṃkhāra sokhummaṃ uttaritaraṃ vā paṇītataraṃ vā na pattheti. | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri sokhummānīti. | ||
+ | |||
+ | 39. Rūpasokhummataṃ ñatvā vedanānañca sambhavaṃ, | ||
+ | |||
+ | Saññā yato samudeti atthaṃ gacchati yattha ca. | ||
+ | |||
+ | 40. Saṃkhāre parato ñatvā dukkhato no ca attato, | ||
+ | |||
+ | Sa ve sammaddaso bhikkhu santo santipade rato, | ||
+ | |||
+ | Dhāreti antimaṃ dehaṃ jetvā māraṃ savāhininti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Agatisuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Chandāgatiṃ gacchati. Dosāgatiṃ gacchati. Mohāgatiṃ gacchati. Bhayāgatiṃ gacchati. Imāni kho bhikkhave cattāri agatigamanānīti. | ||
+ | |||
+ | 41. Chandā dosā bhayā mohā yo dhammaṃ ativattati, | ||
+ | |||
+ | Nihīyati tassa yaso kālapakkheva candimā' | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Nāgatisuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Na chandāgatiṃ gacchati. Na dosāgatiṃ gacchati. Na mohāgatiṃ gacchati. Na bhayāgatiṃ gacchati. | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri nāgatigamanānīti. | ||
+ | |||
+ | 42. Chandā dosā bhayā mohā yo dhammaṃ nātivattati, | ||
+ | |||
+ | Āpūrati tassa yaso sukkapakkheva candimā' | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Agatināgatisuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri agatigamanānīti. | ||
+ | |||
+ | Cattārimāni bhikkhave nāgatigamanāni. Katamāni cattāri? | ||
+ | |||
+ | Na chandāgatiṃ gacchati. Na dosāgatiṃ gacchati. Na mohāgatiṃ gacchati. Na bhayāgatiṃ gacchati. | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri nāgatigamanānīti. | ||
+ | |||
+ | 43. Chandā dosā bhayā mohā yo dhammaṃ ativattati, | ||
+ | |||
+ | Nihīyati tassa yaso kālapakkheva candimā' | ||
+ | |||
+ | 44. Chandā dosā bhayā mohā yo dhammaṃ nātivattati, | ||
+ | |||
+ | Āpūrati tassa yaso sukkapakkheva candimā' | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Bhattuddesasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Chandāgatiṃ gacchati. Dosāgatiṃ gacchati. Mohāgatiṃ gacchati. Bhayāgatiṃ gacchati. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bhattuddesako yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato bhattuddesako yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Na chandāgatiṃ gacchati. Na dosāgatiṃ gacchati. Na mohāgatiṃ gacchati. Na bhayāgatiṃ gacchati. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bhattuddesako yathābhataṃ nikkhitto evaṃ saggeti. | ||
+ | |||
+ | 45. Ye keci kāmesu asaññatā janā | ||
+ | |||
+ | Adhammikā honti adhammagāravā, | ||
+ | |||
+ | Chandā ca dosā ca bhayā ca gāmino((Chandā dosā mohā ca bhayā gāmino | ||
+ | |||
+ | Parisakkasāvo((Parisā kasavo | ||
+ | |||
+ | Evaṃ hi vuttaṃ samaṇena jānatā | ||
+ | |||
+ | 46. Tasmā hi te sappurisā pasaṃsiyā, | ||
+ | |||
+ | Dhamme ṭhitā ye na karonti pāpakaṃ, | ||
+ | |||
+ | Na chandadosā na bhayā ca gāmino. | ||
+ | |||
+ | Parisāya maṇḍo ca panesa vuccati. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ hi vuttaṃ samaṇena jānatā' | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | **Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Caraṃ sīlaṃ padhānānī saṃvara paññatti pañcamaṃ, | ||
+ | |||
+ | Sokhummaṃ tayo agati bhattuddesena te dasāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 3. Uruvelavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Paṭhama uruvelasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekamidāhaṃ bhikkhave samayaṃ uruvelāyaṃ viharāmi najjā nerañjarāya tīre ajapālanigrodhe paṭhamābhisambuddho. | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ bhikkhave rahogatassa patisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi: dukkhaṃ kho agāravo viharati appatisso. Kannu kho ahaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā sakkatvā garukatvā upanissāya vihareyyanti. Tassa mayhaṃ bhikkhave etadahosi: | ||
+ | |||
+ | Aparipūrassa kho ahaṃ sīlakkhandhassa pāripūriyā aññaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā sakkatvā garukatvā upanissāya vihareyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Aparipūrassa kho ahaṃ samādhikkhandhassa pāripūriyā aññaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā sakkatvā garukatvā upanissāya vihareyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Aparipūrassa kho ahaṃ paññākkhandhassa pāripūriyā aññaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā sakkatvā garukatvā upanissāya vihareyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Aparipūrassa kho ahaṃ vimuttikkhandhassa pāripūriyā aññaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā sakkatvā garukatvā upanissāya vihareyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ bhikkhave etadahosi: yannūnāhaṃ yopāyaṃ dhammo mayā abhisambuddho tameva dhammaṃ sakkatvā garukatvā upanissāya vihareyyanti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhikkhave brahmā sahampati mama cetasā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhikkhave brahmā sahampati ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā dakkhiṇaṃ jāṇumaṇḍalaṃ puthuviyaṃ nihantvā yenāhaṃ tenañjaliṃ paṇāmetvā maṃ etadavoca: evametaṃ bhagavā evametaṃ sugata, yepi te bhante ahesuṃ atītamaddhānaṃ arahanto sammāsambuddhā. Tepi bhagavanto dhammaṃ yeva sakkatvā garukatvā upanissāya vihariṃsu. Yepi te bhante bhavisasanti anāgatamaddhānaṃ arahanto sammāsambuddhā, | ||
+ | |||
+ | Idamavoca brahmā sahampati. Idaṃ vatvā athāparaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | 47. Ye cabbhatītā((Ye ca atītā | ||
+ | |||
+ | Yo cetarahi sambuddho bahunnaṃ sokanāsano. | ||
+ | |||
+ | 48. Sabbe saddhammagaruno vihaṃsu viharanti ca, | ||
+ | |||
+ | Athopi viharissanti esā buddhāna dhammatā. | ||
+ | |||
+ | 49. Tasmā hi atthakāmena mahattamabhikaṅkhatā, | ||
+ | |||
+ | Saddhammo garukātabbo saraṃ buddhānasāsananti. | ||
+ | |||
+ | Idamavoca bhikkhave brahmā sahampati. Idaṃ vatvā maṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyī. | ||
+ | |||
+ | Athakhvāhaṃ bhikkhave brahmuno ca ajjhesanaṃ viditvā attano ca patirūpaṃ, | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Dutiya uruvelasuttaṃ) ==== | ||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sutaṃ netaṃ((Metaṃ | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ bhikkhave etadahosi: na vatime((Nayime | ||
+ | |||
+ | Daharo cepi bhikkhave hoti yuvā susukāḷakeso bhaddena yobbanena samannāgato paṭhamena vayasā. So ca hoti kālavādī bhūtavādī atthavādī dhammavādī vinayavādī nidhānavatiṃ vācaṃ bhāsitā kālena sāpadesaṃ pariyantavatiṃ atthasaṃhitaṃ. Atha kho so paṇḍito therotveva saṅkhaṃ gacchati. | ||
+ | |||
+ | Cattārome, bhikkhave therakaraṇā dhammā. Katame cattāro? | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu sīlavā hoti pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Bahussuto <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī. | ||
+ | |||
+ | Āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro therakaraṇā dhammā ti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 50. Yo uddhatena cittena samphañca bahubhāsati, | ||
+ | |||
+ | Asamāhitasaṅkappo asaddhammarato mago, | ||
+ | |||
+ | Ārā so thāvareyyamhā pāpadiṭṭhi anādaro. | ||
+ | |||
+ | 51. Yo ca sīlena sampanno sutavā paṭibhānavā, | ||
+ | |||
+ | Saññato thiradhammesu((Dhīro dhammesu | ||
+ | |||
+ | Pāragū sabbadhammānaṃ akhilo paṭibhānavā. | ||
+ | |||
+ | 52. Pahīṇajātimaraṇo brahmacariyassa kevalī, | ||
+ | |||
+ | Tamahaṃ vadāmi theroti yassa no santi āsavā, | ||
+ | |||
+ | Āsavānaṃ khayā bhikkhu so theroti pavuccatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Lokasuttaṃ) ==== | ||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Yaṃ bhikkhave sadevakassa lokassa samārakassa sabrahmakassa sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Yañca bhikkhave rattiṃ tathāgato abhisambujjhati, | ||
+ | |||
+ | Yathāvādī bhikkhave tathāgato tathākārī, | ||
+ | |||
+ | Yathāvādī tathākārī yathākārī tathāvādī. Tasmā tathāgato' | ||
+ | |||
+ | Sadevake bhikkhave loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya tathāgato abhibhū anabhibhūto, | ||
+ | |||
+ | 53. Sabbalokaṃ((Sabbaṃ lokaṃ | ||
+ | |||
+ | Sabbalokavisaṃyutto sabbaloke anūpayo. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 54. Sa ve sabbābhibhū dhīro sabbaganthappamocano, | ||
+ | |||
+ | Phuṭṭhassa paramā santi nibbānaṃ akutobhayaṃ. | ||
+ | |||
+ | 55. "Esa khīṇāsavo buddho anīghocchinnasaṃsayo, | ||
+ | |||
+ | Sabbakammakkhayaṃ patto vimutto upadhisaṅkhaye. | ||
+ | |||
+ | 56. Esa so bhagavā buddho esa sīho anuttaro, | ||
+ | |||
+ | Sadevakassa lokassa brahmacakkaṃ pavattayī. " | ||
+ | |||
+ | 57. Iti devamanussā ca ye buddhaṃ saraṇaṃgatā, | ||
+ | |||
+ | Saṅgamma naṃ namassanti mahantaṃ vītasāradaṃ. | ||
+ | |||
+ | 58. "Danto damayataṃ seṭṭho santo samayataṃ isī, | ||
+ | |||
+ | Mutto mocayataṃ aggo tiṇṇo tārayataṃ varo" | ||
+ | |||
+ | 59. Iti hetaṃ namassanti mahantaṃ vītasāradaṃ, | ||
+ | |||
+ | Sadevakasmiṃ lokasmiṃ natthi te paṭipuggaloti. | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Kāḷakārāmasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Yaṃ bhikkhave sadevakassa lokassa samārakassa sabrahmakassa sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tamahaṃ abbhaññāsiṃ. Taṃ tathāgatassa viditaṃ. Taṃ tathāgato na upaṭṭhāsi. | ||
+ | |||
+ | Yaṃ bhikkhave sadevakassa lokassa samārakassa sabrahmakassa sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tamahaṃ jānāmīti vadeyyaṃ, taṃ mama assa musā. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Yaṃ bhikkhave sadevakassa lokassa samārakassa sabrahmakassa sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tamahaṃ jānāmi ca na ca jānāmīti vadeyyaṃ, tampassa tādisameva. Tamahaṃ neva jānāmi na najānāmīti vadeyyaṃ, taṃ mama assa kali. | ||
+ | |||
+ | Iti kho bhikkhave tathāgato daṭṭhā daṭṭhabbaṃ diṭṭhaṃ na maññati. Adiṭṭhaṃ na maññati. Daṭṭhabbaṃ na maññati. Daṭṭhāraṃ na maññati. Sutā((Sutvā machasaṃ.)) sotabbaṃ sutaṃ na maññati. Asutaṃ na maññati. Sotabba na maññati. Sotāraṃ na maññati. Mutā((Mutvā | ||
+ | |||
+ | Iti kho bhikkhave tathāgato diṭṭhasutamutaviññātabbesu dhammesu tādīyeva tādī. Tamhā ca pana((Tādimhā | ||
+ | |||
+ | 60. Yaṃ kiñci diṭṭhaṃ va sutaṃ mutaṃ vā | ||
+ | |||
+ | Ajjhositaṃ saccamutaṃ paresaṃ, | ||
+ | |||
+ | Na tesu tādī sayasaṃvutesu | ||
+ | |||
+ | Saccaṃ musā vāpi paraṃ daheyyaṃ. | ||
+ | |||
+ | 61. Etaṃ ca sallaṃ paṭigacca((Paṭikacca | ||
+ | |||
+ | Ajjhositā yattha pajā visattā,< | ||
+ | |||
+ | Jānāmi passāmi tatheva etaṃ | ||
+ | |||
+ | Ajjhositaṃ natthi tathāgatānanti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Brahmacariyasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 62. Saṃvaratthaṃ pahāṇatthaṃ brahmacariyaṃ anītihaṃ, | ||
+ | |||
+ | Adesayi so bhagavā nibabānogadhagāminaṃ. | ||
+ | |||
+ | 63. Esa maggo mahantehi anuyāto mahesihi, | ||
+ | |||
+ | Ye ca taṃ paṭipajjanti yathā buddhena desitaṃ, | ||
+ | |||
+ | Dukkhassantaṃ karissanti satthusāsanakārinoti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Kuhakasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ye ca kho te bhikkhave bhikkhū nikkuhā nillapā dhīrā atthaddhā susamāhitā, | ||
+ | |||
+ | 64. Kuhā thaddhā lapā siṅgī unnaḷā asamāhitā, | ||
+ | |||
+ | Na te dhamme virūhanti sammāsambuddhadesite. | ||
+ | |||
+ | 65. Nikkuhā nillapā dhīrā atthaddhā susamāhitā, | ||
+ | |||
+ | Te ve dhamme virūhanti sammāsambuddhadesiteti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Santuṭṭhisuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Paṃsukūlaṃ bhikkhave cīvarānaṃ appañca sulabhañca, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri appāni ca sulabhāni ca, tāni anavajjāni. | ||
+ | |||
+ | Yato kho bhikkhave bhikkhu appena ca santuṭṭho hoti sulabhena ca. Idamassāhaṃ aññataraṃ sāmaññaṅganti vadāmīti. | ||
+ | |||
+ | 66. Anavajjena tuṭṭhassa appena sulabhena ca, | ||
+ | |||
+ | Na senāsanamārabbha cīvarampānabhojanaṃ, | ||
+ | |||
+ | Vighāto hoti cittassa disā na paṭihaññati. | ||
+ | |||
+ | 67. Ye cassa dhammā akkhātā sāmaññassānulomikā, | ||
+ | |||
+ | Adhiggahītā tuṭṭhassa appamattassa bhikkhunoti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Ariyavaṃsasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu santuṭṭho hoti((Tuṭṭho | ||
+ | |||
+ | Itarītaracīvarasantuṭṭhiyā ca vaṇṇavādī. Na ca cīvarahetu anesanaṃ appatirūpaṃ āpajjati. Aladdhā ca cīvaraṃ na paritassati. Laddhā ca cīvaraṃ agathito((Agadhito | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu santuṭṭho hoti itarītarena piṇḍapātena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu santuṭṭho hoti itarītarena senāsanena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu bhāvanārāmo hoti bhāvanārato, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro ariyavaṃsā aggaññā, rattaññā, | ||
+ | |||
+ | Imehi ca pana bhikkhave catūhi ariyavaṃsehi samannāgato bhikkhu puratthimāya cepi disāya viharati, sveva aratiṃ sahati, na taṃ arati sahati. Pacchimāya cepi disāya viharati, sveva aratiṃ sahati, na taṃ arati sahati. Uttarāya cepi disāya viharati, sveva aratiṃ sahati, na taṃ arati sahati. Dakkhiṇāya cepi disāya viharati, sveva aratiṃ sahati, na taṃ arati sahati. Taṃ kissa hetu: aratiratisaho hi bhikkhave dhīroti. | ||
+ | |||
+ | 68. Nārati sahati vīraṃ nārati vīrasaṃhati, | ||
+ | |||
+ | Dhīro ca aratiṃ sahati dhīro hi aratiṃ saho. | ||
+ | |||
+ | 69. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Nekkhaṃ jambonadasseva ko taṃ ninditumarahati, | ||
+ | |||
+ | Devāpi naṃ pasaṃsanti brahmunāpi pasaṃsitoti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Dhammapadasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Anabhijjhā bhikkhave dhammapadaṃ aggaññaṃ, | ||
+ | |||
+ | Avyāpādo bhikkhave dhammapadaṃ aggaññaṃ, | ||
+ | |||
+ | Sammāsati bhikkhave dhammapadaṃ aggaññaṃ, | ||
+ | |||
+ | Sammāsamādhi bhikkhave dhammapadaṃ aggaññaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri dhammapadāni aggaññāni, | ||
+ | |||
+ | 70. Anabhijjhālu vihareyya avyāpannena cetasā, | ||
+ | |||
+ | Sato ekaggacittassa ajjhattaṃ susamāhitoti. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Paribbājakasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā sāyanhasamayaṃ patisallānā vuṭṭhito yena sappiniyā tīraṃ paribbājakārāmo tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā te paribbājake etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Cattārimāni paribbājakā dhammapadāni aggaññāni, | ||
+ | |||
+ | Anabhijjhā paribbājakā dhammapadaṃ aggaññaṃ rattaññaṃ vaṃsaññaṃ porāṇaṃ asaṅkiṇṇaṃ asaṅkiṇṇapubbaṃ, | ||
+ | |||
+ | Brāhmaṇehi viññūhi. | ||
+ | |||
+ | Imāni kho paribbājakā cattāri dhammapadāni aggaññāni rattaññāni vaṃsaññāni porāṇāni asaṅkiṇṇāni asaṅkiṇṇapubbāni, | ||
+ | |||
+ | Yo kho paribbājakā evaṃ vadeyya: ahametaṃ anabhijjhaṃ dhammapadaṃ paccakkhāya abhijjhāluṃ kāmesu tibbasārāgaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā paññāpessāmīti. Tamahaṃ tattha evaṃ vadeyyaṃ: etu. Vadatu. Vyāharatu. Passāmissa ānubhāvanti. | ||
+ | |||
+ | So vata paribbājakā anabhijjhaṃ dhammapadaṃ paccakkhāya, | ||
+ | |||
+ | Yo kho paribbājakā evaṃ vadeyya: ahametaṃ abyāpādaṃ dhammapadaṃ paccakkhāya byāpannacittaṃ paduṭṭhamanasaṅkappaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā paññāpessāmīti. Tamahaṃ tattha evaṃ vadeyyaṃ: etu. Vadatu. Vyāharatu. Passāmissa ānubhāvanti. | ||
+ | |||
+ | So vata paribbājakā abyāpādaṃ dhammapadaṃ paccakkhāya, | ||
+ | |||
+ | Yo kho paribbājakā evaṃ vadeyya, ahametaṃ sammāsatiṃ dhammapadaṃ paccakkhāya, | ||
+ | |||
+ | So vata paribbājakā sammāsatiṃ dhammapadaṃ paccakkhāya, | ||
+ | |||
+ | Yo kho paribbājakā evaṃ vadeyya: ahametaṃ sammāsamādhiṃ dhammapadaṃ paccakkhāya asamāhitaṃ vibbhantacittaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā paññāpessāmīti. Tamahaṃ tattha evaṃ vadeyyaṃ, etu. Vadatu. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | So vata paribbājakā sammāsamādhiṃ dhammapadaṃ paccakkhāya asamāhitaṃ vibbhantacittaṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā paññāpessatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. | ||
+ | |||
+ | Yo kho paribbājakā imāni cattāri dhammapadāni garahitabbaṃ paṭikkositabbaṃ maññeyya, tassa diṭṭheva dhamme cattāro sahadhammikā vādānupātā gārayhā ṭhānā āgacchanti. Katame cattāro? | ||
+ | |||
+ | Anabhijjhañce bhavaṃ dhammapadaṃ garahati, paṭikkosati. Ye ca hi abhijjhālū kāmesu tibbasarāgā samaṇabrāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | Abyāpādañce bhavaṃ dhammapadaṃ garahati, paṭikkosati. Ye ca hi byāpannacittā paduṭṭhamanasaṅkappā samaṇabrāhmaṇā. Te bhoto pujjā. Te bhoto pāsaṃsā. | ||
+ | |||
+ | Sammāsatiñce bhavaṃ dhammapadaṃ garahati, paṭikkosati. Ye ca hi muṭṭhassatī asampajānā samaṇabrāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | Sammāsamādhiñce bhavaṃ dhammapadaṃ garahati, paṭikkosati. Ye ca hi asamāhitā vibbhantacittā samaṇabrāhmaṇā. Te bhoto pujjā. Te bhoto pāsaṃsā. | ||
+ | |||
+ | Yo kho paribbājakā imāni cattāri dhammapadāni garahitabbaṃ paṭikkositabbaṃ maññeyya, tassa diṭṭheva dhamme ime cattāro sahadhammikā vādānupātā gārayhā ṭhānā āgacchanni. | ||
+ | |||
+ | Ye pi te paribbājakā ahesuṃ ukkalā vassabhaññā ahetuvādā, | ||
+ | |||
+ | 71. Abyāpanno sadā sato ajjhattaṃ susamāhito, | ||
+ | |||
+ | Abhijjhāvinaye sikkhaṃ appamattoti vuccatīti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | **Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Dve uruvelā loko kāliko brahmacariyena pañcamaṃ, | ||
+ | |||
+ | Kuhaṃ santuṭṭhi vaṃso dhammapadaṃ paribbājakena cāti. | ||
+ | |||
+ | ===== 4. Cakkavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== 1. Cakkasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamāni cattāri? Patirūpadesavāso, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri cakkāni, yehi samannāgatānaṃ devamanussānaṃ catucakkaṃ vattati, yehi samannāgatā devamanussā na cirasseva mahantattaṃ vepullattaṃ pāpuṇanti bhogesūti. | ||
+ | |||
+ | 72. Patirūpe((Paṭirūpe | ||
+ | |||
+ | Sammāpaṇidhisampanno pubbe puññakato naro, | ||
+ | |||
+ | Dhaññaṃ dhanaṃ yaso kitti sukhaṃ cetādhivattatīti.((Cetaṃ dhivattati syā: sīmu.)) | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Saṅgahavatthusuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamāni cattāri? Dānaṃ, peyyavajjaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri saṅgahavatthūnīti. | ||
+ | |||
+ | 73. Dānaṃ ca peyyavajjañca atthacariyā ca yā idha, | ||
+ | |||
+ | Samānattatā ca dhammesu tattha tattha yathārahaṃ, | ||
+ | |||
+ | Ete kho saṅgahā loke rathassāṇīva yāyato. | ||
+ | |||
+ | 74. Ete ca saṅgahā nāssu na mātā puttakāraṇā, | ||
+ | |||
+ | Labhetha mānaṃ pūjaṃ vā pitā vā puttakāraṇā. | ||
+ | |||
+ | 75. Yasmā ca saṅgahā ete samavekkhanti paṇḍitā, | ||
+ | |||
+ | Tasmā mahattaṃ papponti pāsaṃsā ca bhavanti te' | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Sīhasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Bilāsayā pavisanti. Dakaṃ dakāsayā pavisanti. Vanaṃ vanāsayā pavisanti. Ākāsaṃ pakkhino bhajanti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Yepi te bhikkhave rañño nāgā gāmanigamarājadhānīsu daḷhehi varattehi bandhanehi baddhā, tepi tāni bandhanāni sañchinditvā sampadāḷetvā bhītā muttakarīsaṃ cajamānā yena vā tena vā palāyanti. Evaṃ mahiddhiyo kho bhikkhave sīho migarājā tiracchānagatānaṃ pāṇānaṃ evaṃ mahesakkho evaṃ mahānubhāvo. | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave yadā tathāgato loke uppajjati arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathī satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. So dhammaṃ deseti: 'iti sakkāyo, iti sakkāyasamudayo, | ||
+ | |||
+ | Yepi te bhikkhave devā dīghāyukā vaṇṇavanto sukhabahulā uccesu vimānesu ciraṭṭhitikā, | ||
+ | |||
+ | Aniccā vata kira bho mayaṃ samānā niccamhā' | ||
+ | |||
+ | Evaṃ mahiddhiyo kho bhikkhave tathāgato sadevakassa lokassa. Evaṃ mahesakkho evaṃ mahānubhāvoti. | ||
+ | |||
+ | 76. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sadevakassa lokassa satthā appaṭipuggalo. | ||
+ | |||
+ | 77. Sakkāyañca nirodhañca sakkāyassa ca sambhavaṃ, | ||
+ | |||
+ | Ariyaṃ caṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ dukkhūpasamagāminaṃ. | ||
+ | |||
+ | 78. Yepi dīghāyukā devā vaṇṇavanto yasassino, | ||
+ | |||
+ | Bhītā santāsamāpāduṃ sīhassevitare migā. | ||
+ | |||
+ | 79. Avītivattā sakkāyaṃ aniccā kira bho mayaṃ, | ||
+ | |||
+ | Sutvā arahato vākyaṃ vippamuttassa tādino' | ||
+ | |||
+ | 1 Udakaṃ udakāsayā machasaṃ <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Aggappasādasuttaṃ) ==== | ||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 34. Cattāro' | ||
+ | |||
+ | Yāvatā bhikkhave sattā apadā vā dipadā vā catuppadā vā bahuppadā vā rūpino vā arūpino vā saññino vā asaññino vā nevasaññīnāsaññino vā, tathāgato tesaṃ aggamakkhāyati arahaṃ sammāsambuddho. Ye bhikkhave buddhe pasannā, agge te pasannā, agge kho pana pasannānaṃ aggo vipāko hoti. | ||
+ | |||
+ | Yāvatā bhikkhave dhammā saṅkhatā, | ||
+ | |||
+ | Yāvatā bhikkhave dhammā saṅkhatā vā asaṅkhatā vā, virāgo tesaṃ dhammānaṃ aggamakkhāyati. Yadidaṃ madanimmadano pipāsavinayo ālayasamugghāto vaṭṭupacchedo taṇhakkhayo virāgo nirodho nibbānaṃ. Ye bhikkhave dhamme pasannā, agge te pasannā. Agge kho pana pasannānaṃ aggo vipāko hoti. | ||
+ | |||
+ | Yāvatā bhikkhave saṅghā vā gaṇā vā, tathāgatasāvakasaṅgho tesaṃ aggamakkhāyati. Yadidaṃ cattāri purisayugāni aṭṭhapurisapuggalā esa bhagavato sāvakasaṅgho āhuneyyo pāhuṇeyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro aggappasādāti. | ||
+ | |||
+ | 80. Aggato ve pasannānaṃ aggaṃ dhammaṃ vijānataṃ, | ||
+ | |||
+ | Agge buddhe pasannānaṃ dakkhiṇeyye anuttare. | ||
+ | |||
+ | 81. Agge dhamme pasannānaṃ virāgūpasame sukhe, | ||
+ | |||
+ | Agge saṅghe pasannānaṃ puññakkhette anuttare. | ||
+ | |||
+ | 82. Aggasmiṃ dānaṃ dadataṃ aggaṃ puññaṃ pavaḍḍhati, | ||
+ | |||
+ | Aggaṃ āyuṃ((Āyu ca: machasaṃ.)) ca vaṇṇo ca yaso kitti sukhaṃ balaṃ. | ||
+ | |||
+ | 83. Aggassa dātā medhāvī aggadhammasamāhito, | ||
+ | |||
+ | Devabhūto manusso vā aggappatto pamodatīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Vassakārasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Catūhi kho mayaṃ bho gotama dhammehi samannāgataṃ mahāpaññaṃ mahāpurisaṃ paññapema. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Idha bho gotama bahussuto hoti tassa tasseva sutajātassa. Tassa tasseva kho pana bhāsitassa atthaṃ jānāti ' | ||
+ | |||
+ | Neva kho tyāhaṃ brāhmaṇa anumodāmi. Na pana paṭikkosāmi. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idha brāhmaṇa bahujanahitāya paṭipanno hoti bahujanasukhāya bahu' | ||
+ | |||
+ | So yaṃ vitakkaṃ ākaṅkhati vitakketuṃ. Taṃ vitakkaṃ vitakketi. Yaṃ vitakkaṃ nākaṅkhati vitakketuṃ, | ||
+ | |||
+ | Catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī. | ||
+ | |||
+ | Āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Neva kho tyāhaṃ brāhmaṇa anumodāmi. Na pana paṭikkosāmi. Imehi kho ahaṃ brāhmaṇa catūhi dhammehi samannāgataṃ mahāpaññaṃ mahāpurisaṃ paññapemīti. | ||
+ | |||
+ | Acchariyaṃ bho gotama. Abbhutaṃ bho gotama. Yāvasubhāsitaṃ cidaṃ bhotā gotamena. Imehi ca mayaṃ catūhi dhammehi samannāgataṃ bhavantaṃ gotamaṃ dhārema. | ||
+ | |||
+ | Bhavaṃ hi gotamo bahujanahitāya paṭipanno bahujanasukhāya, | ||
+ | |||
+ | Bhavaṃ hi gotamo yaṃ vitakkaṃ ākaṅkhati vitakketuṃ, | ||
+ | |||
+ | Bhavaṃ hi gotamo catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī. | ||
+ | |||
+ | Bhavaṃ hi gotamo āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatīti. | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ahaṃ hi brāhmaṇa bahujanahitāya paṭipanno bahujanasukhāya, | ||
+ | |||
+ | Ahaṃ hi brāhmaṇa yaṃ vitakkaṃ ākaṅkhāmi vitakketuṃ, | ||
+ | |||
+ | Ahaṃ hi brāhmaṇa cetovasippatto vitakkapathesu. Ahaṃ hi brāhmaṇa catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī. | ||
+ | |||
+ | Ahaṃ hi brāhmaṇa āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharāmīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 84. Yo vedi sabbasattānaṃ maccupāsā pamocanaṃ, | ||
+ | |||
+ | Hitaṃ devamanussānaṃ ñāyaṃ dhammaṃ pakāsayī, | ||
+ | |||
+ | Yaṃ ve disvā ca sutvā ca pasīdati bahujjano. | ||
+ | |||
+ | 85. Maggāmaggassa kusalo katakicco anāsavo, | ||
+ | |||
+ | Buddho antimasārīro mahāpañño mahāpurisoti vuccatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Doṇa(loka)suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho doṇo brāhmaṇo bhagavato pādāni anugacchanto addasa bhagavantaṃ aññatarasmiṃ rukkhamūle nisinnaṃ pāsādikaṃ pasādanīyaṃ santindriyaṃ santamānasaṃ uttamadamathasamathamanuppattaṃ dantaṃ guttaṃ saṃyatindriyaṃ nāgaṃ. Disvā yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Devo no bhavaṃ bhavissatīti? | ||
+ | |||
+ | Devo no bhavaṃ bhavissatīti iti puṭṭho samāno 'na kho ahaṃ brāhmaṇa devo bhavissāmī' | ||
+ | |||
+ | Yesaṃ kho ahaṃ brāhmaṇa āsavānaṃ appahīṇattā devo bhaveyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi brāhmaṇa uppalaṃ vā padumaṃ vā puṇḍarīkaṃ vā udake jātaṃ udake saṃvaḍḍhaṃ udakaṃ accuggamma ṭhāti <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 86. Yena devūpapatyassa gandhabbo vā vihaṅgamo, | ||
+ | |||
+ | Yakkhattaṃ yena gaccheyyaṃ manussattañca abbaje, | ||
+ | |||
+ | Te mayhaṃ āsavā khīṇā viddhastā vinalīkatā. | ||
+ | |||
+ | 87. Puṇḍarīkaṃ yathā vaggu((Uggaṃ | ||
+ | |||
+ | Nūpalittomhi((Kupalippāmi | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Aparihāniya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu sīlasampanno hoti, indriyesu guttadvāro hoti, bhojane mattaññū hoti, jāgariyaṃ anuyutto hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu sīlasampanno hoti: idha bhikkhave bhikkhu sīlavā hoti, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati, ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu sīlasampanno hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu indriyesu guttadvāro hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā na nimittaggāhī hoti nānuvyañjanaggāhī yatvādhikaraṇametaṃ cakkhundriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, | ||
+ | |||
+ | Sotena saddaṃ sutvā na nimittaggāhī hoti nānuvyañjanaggāhī | ||
+ | |||
+ | Yatvādhikaraṇametaṃ sotindriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu bhojane mattaññū hoti: idha bhikkhave bhikkhu paṭisaṅkhā yoniso āhāraṃ āhāreti: neva davāya na madāya na maṇḍanāya na vibhūsanāya yāvadeva imassa kāyassa ṭhitiyā yāpanāya vihiṃsūparatiyā brahmacariyānuggahāya. Iti purāṇañca vedanaṃ paṭihaṅkhāmi navañca vedanaṃ na uppādessāmi, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu jāgariyaṃ anuyutto hoti: idha bhikkhave bhikkhu divasaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo parihānāya. Nibbānasseva santiketi. | ||
+ | |||
+ | 88. Sīle patiṭṭhito bhikkhu indriyesu ca saṃvuto, | ||
+ | |||
+ | Bhojanamhi ca mattaññū jāgariyaṃ anuyuñjati. | ||
+ | |||
+ | 89. Evaṃ viharamānāpī ahorattamatandito, | ||
+ | |||
+ | Bhāvayaṃ kusalaṃ dhammaṃ yogakkhemassa pattiyā. | ||
+ | |||
+ | 90. Appamādarato bhikkhu pamāde bhayadassi vā, | ||
+ | |||
+ | Abhabbo parihānāya nibbānasseva santiketi. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Patilīnasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | //1. Viharamāno pi sīmu. Vihārī ātāpi | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu panunnapaccekasacco hoti? Idha bhikkhave bhikkhuno yāni tāni, puthusamaṇabrāhmaṇānaṃ puthupaccekasaccāni seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu samavayasaṭṭhesano hoti? Idha bhikkhave bhikkhuno kāmesanā pahīṇā hoti. Bhavesanā pahīṇā hoti. Brahmacariyesanā paṭippassaddhā. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu samavayasaṭṭhesano hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu passaddhakāyasaṅkhāro hoti? Idha bhikkhave bhikkhu sukhassa ca pahāṇā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhaṃ asukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu passaddhakāyasaṅkhāro hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu patilīno hoti? Idha bhikkhave bhikkhuno asmimāno pahīṇo hoti. Ucchinnamūlo, | ||
+ | |||
+ | Panunnapaccekasacco bhikkhave bhikkhu samavayasaṭṭhesano passaddhakāyasaṅkhāro patilīnoti vuccatīti. | ||
+ | |||
+ | 91. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Iti saccaparāmāso diṭṭhiṭṭhānā samussayā. | ||
+ | |||
+ | 92. Sabbarāgavirattassa taṇhakkhayavimuttino, | ||
+ | |||
+ | Esanā paṭinissaṭṭhā diṭṭhiṭṭhānaṃ samūhatā. | ||
+ | |||
+ | 93. Sa ve santo sato bhikkhu passaddho aparājito, | ||
+ | |||
+ | Mānābhisamayā buddho patilīnoti vuccatīti. | ||
+ | |||
+ | <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Ujjāyasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Bhavampi no gotamo yaññaṃ vaṇṇetīti? | ||
+ | |||
+ | Na kho ahaṃ brāhmaṇa sabbaṃ yaññaṃ vaṇṇemi. Na panāhaṃ brāhmaṇa sabbaṃ yaññaṃ na vaṇṇemi. Yathārūpe kho brāhmaṇa yaññe gāvo haññanti, ajeḷakā haññanti, kukkuṭasūkarā haññanti, vividhā pāṇā saṅghātaṃ āpajjanti, evarūpaṃ kho ahaṃ brāhmaṇa sārambhaṃ yaññaṃ na vaṇṇemi. Taṃ kissa hetu? Evarūpaṃ hi brāhmaṇa sārambhaṃ yaññaṃ na upasaṅkamanti arahanto vā arahamaggaṃ vā samāpannā. | ||
+ | |||
+ | Yathārūpe ca kho brāhmaṇa yaññe na gāvo haññanti, na ajeḷakā haññanti, na kukkuṭasūkarā haññanti, na vividhā pāṇā saṅghātaṃ āpajjanti. Evarūpaṃ kho ahaṃ brāhmaṇa nirārambhaṃ yaññaṃ vaṇṇemi. Yadidaṃ niccadānaṃ anukūlayaññaṃ. Taṃ kissa hetu: evarūpaṃ hi brāhmaṇa nirārambhaṃ yaññaṃ upasaṅkamanti arahanto vā arahamaggaṃ vā samāpannāti. | ||
+ | |||
+ | 94. Assamedhaṃ purisamedhaṃ sammāpāsaṃ vājapeyyaṃ niraggalaṃ, | ||
+ | |||
+ | Mahāyaññā mahārambhā na te honti mahapphalā. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 95. Ajeḷakā ca gāvo ca vividhā yattha haññare, | ||
+ | |||
+ | Na taṃ sammaggatā yaññaṃ upayanti mahesino. | ||
+ | |||
+ | 96. Yaṃ ca yaññaṃ((Ye ca yaññā | ||
+ | |||
+ | Ajeḷakā ca gāvo ca vividhā nettha haññare. | ||
+ | |||
+ | 97. Taṃ ca sammaggatā yaññaṃ upayanti mahesino, | ||
+ | |||
+ | Etaṃ yajetha medhāvī eso yañño mahapphalo. | ||
+ | |||
+ | 98. Etaṃ hi((Evaṃ | ||
+ | |||
+ | Yañño ca vipulo hoti pasīdanti ca devatāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Udāyīsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Bhavampi no gotamo yaññaṃ vaṇṇetīti? | ||
+ | |||
+ | Na kho ahaṃ brāhmaṇa sabbaṃ yaññaṃ vaṇṇemi. Na panāhaṃ brāhmaṇa sabbaṃ yaññaṃ na vaṇṇemi. Yathārūpe kho brāhmaṇa yaññe gāvo haññanti. Ajeḷakā haññanti. Kukkuṭasūkarā haññanti. Vividhā pāṇā saṅghātaṃ āpajjanti. Evarūpaṃ kho ahaṃ brāhmaṇa sārambhaṃ yaññaṃ na vaṇṇemi. Taṃ kissa hetu: evarūpaṃ hi brāhmaṇa sārambhaṃ yaññaṃ na upasaṅkamanti arahanto vā arahamaggaṃ vā samāpannā. | ||
+ | |||
+ | Yathārūpe ca kho brāhmaṇa yaññe neva gāvo haññanti. Na ajeḷakā haññanti. Na kukkuṭasūkarā haññanti. Na vividhā pāṇā saṅghātaṃ āpajjanti. Evarūpaṃ kho ahaṃ brāhmaṇa nirārambhaṃ yaññaṃ vaṇṇemi yadidaṃ niccadānaṃ anukūlayaññaṃ. Taṃ kissa hetu: evarūpaṃ hi brāhmaṇa nirārambhaṃ yaññaṃ upasaṅkamanti arahanto vā arahamaggaṃ((Arahattamaggaṃ vā machasaṃ.)) vā samāpannāti. | ||
+ | |||
+ | 99. Abhisaṅkhataṃ nirārambhaṃ yaññaṃ kālena kappiyaṃ, | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 100. Vivattacchaddā((Vivaṭṭacchadā | ||
+ | |||
+ | Yañña((Havyaṃ | ||
+ | |||
+ | 101. Yaññe vā yadi vā saddhe hutaṃ katvā yathārahaṃ, | ||
+ | |||
+ | Pasannacitto yajati sukhette brahmacārisu. | ||
+ | |||
+ | 102. Suhutaṃ suyiṭṭhaṃ suppattaṃ dakkhiṇeyyesu yaṃ kataṃ, | ||
+ | |||
+ | Yañño ca vipulo hoti pasīdanti ca devatā. | ||
+ | |||
+ | 103. Evaṃ yajitvā medhāvī saddho muttena cetasā, | ||
+ | |||
+ | Abyāpajjhaṃ sukhaṃ lokaṃ paṇḍito upapajjatīti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | **Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Cakko saṅgaho sīho pasādo vassakāreṇa pañcamaṃ, | ||
+ | |||
+ | Loke aparihāniyo patilīnena ujjāyo udāyinā te dasāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 5. Rohitassavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Samādhibhāvanāsuttaṃ) ==== | ||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atthi bhikkhave samādhibhāvanā bhāvitā bahulīkatā diṭṭhadhammasukhavihārāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | Atthi bhikkhave samādhibhāvanā bhāvitā bahulīkatā ñāṇadassanapaṭilābhāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | Atthi bhikkhave samādhibhāvanā bhāvitā bahulīkatā satisampajaññāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | Atthi bhikkhave samādhibhāvanā bhāvitā bahulīkatā āsavānaṃ khayāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno, sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti ' | ||
+ | |||
+ | Diṭṭhadhammasukhavihārāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave samādhibhāvanā bhāvitā bahulīkatā ñāṇadassanapaṭilābhāya saṃvattati: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu ālokasaññaṃ manasi karoti, divāsaññaṃ adhiṭṭhāti, | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave samādhibhāvanā bhāvitā bahulīkatā satisampajaññāya saṃvattati: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhuno viditā vedanā uppajjanti. Viditā upaṭṭhahanti. Viditā abbhatthaṃ gacchanti. Viditā saññā uppajjanti. Viditā upaṭṭhahanti. Viditā abbhatthaṃ gacchanti. Viditā vitakkā uppajjanti viditā upaṭṭhahanti. Viditā abbhatthaṃ gacchanti. Ayaṃ bhikkhave samādhibhāvanā bhāvitā bahulīkatā satisampajaññāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave samādhibhāvanā bhāvitā bahulīkatā āsavānaṃ khayāya saṃvattati: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu pañcupādānakkhandhesu udayabbayānupassī viharati. Iti rūpaṃ iti rūpassa samudayo, iti rūpassa atthaṅgamo. Iti vedanā, iti vedanāya samudayo, iti vedanāya atthaṅgamo. Iti saññā, iti saññāya samudayo, iti saññāya atthaṅgamo. Iti saṃkhārā, | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave catasso samādhibhāvanā. | ||
+ | |||
+ | Idañca pana metaṃ bhikkhave sandhāya bhāsitaṃ pārāyane puṇṇakapañhe: | ||
+ | |||
+ | 104. Saṅkhāya lokasmiṃ parovarāni ((Paroparānimachasaṃ.)) yassiñjitaṃ natthi kuhiñci loke,< | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Pañhavyākaraṇa suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atthi bhikkhave pañho ekaṃsavyākaraṇīyo, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri pañhavyākaraṇānīti. | ||
+ | |||
+ | 105. Ekaṃsavacanaṃ ekaṃ vibhajja vacanāparaṃ, | ||
+ | |||
+ | Tatiyaṃ paṭipuccheyya catutthaṃ pana ṭhāpaye. | ||
+ | |||
+ | 106. Yo ca nesaṃ tattha tattha jānāti anudhammataṃ, | ||
+ | |||
+ | Catupañhassa kusalo āhu bhikkhuṃ tathāvidhaṃ. | ||
+ | |||
+ | 107. Durāsado duppasaho gambhīro duppadhaṃsiyo((Duppadhaṃsayo. Sīmu.)) | ||
+ | |||
+ | Atho atthe anatthe ca ubhayassa hoti kovido.((Ubhayatthassa kovidosyā.)) | ||
+ | |||
+ | 108. Anatthaṃ parivajjeti atthaṃ gaṇhāti paṇḍito, | ||
+ | |||
+ | Atthābhisamayā dhīro paṇḍitoti pavuccatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Paṭhamakodhagarusuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Kodhagaru na saddhammagaru, | ||
+ | |||
+ | Sakkāragaru na saddhammagaru. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. | ||
+ | |||
+ | Cattāro' | ||
+ | |||
+ | Saddhammagaru na kodhagaru, saddhammagaru na makkhagaru, saddhammagaru na lābhagaru, | ||
+ | |||
+ | Saddhammagaru na sakkāragaru. | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 109. Kodhamakkhagarū bhikkhū lābhasakkāragāravā, | ||
+ | |||
+ | Na te dhamme virūhanti sammāsambuddhadesite. | ||
+ | |||
+ | 110. Ye ca saddhammagaruno vihaṃsu viharanti ca, | ||
+ | |||
+ | Te ve dhamme virūhanti sammāsambuddhadesite ti. | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Dutiyakodhagarusuttaṃ) ==== | ||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 44. Cattāro' | ||
+ | |||
+ | Kodhagarutā na saddhammagarutā, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro asaddhammā. | ||
+ | |||
+ | Cattāro' | ||
+ | |||
+ | Saddhammagarutā na kodhagarutā, | ||
+ | |||
+ | Na lābhagarutā, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro saddhammāti. | ||
+ | |||
+ | 111. Kodhamakkhagarū bhikkhu lābhasakkāragāravo, | ||
+ | |||
+ | Sukhette pūtibījaṃva saddhamme na virūhati. | ||
+ | |||
+ | 112. Ye ca saddhammagaruno vihaṃsu viharanti ca, | ||
+ | |||
+ | Te ve dhamme virūhanti snehamanvāyamivosadhāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Paṭhamarohitassasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atha kho rohitasso devaputto abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkami, | ||
+ | |||
+ | Yattha nu kho bhante na jāyati, na jīyati, na mīyati, na cavati, na | ||
+ | |||
+ | Uppajjati, sakkā nu kho bhante gamanena lokassa antaṃ((Anto | ||
+ | |||
+ | Yattha kho āvuso na jāyati, na jīyati, na mīyati, <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Acchariyambhante, | ||
+ | |||
+ | Bhūtapubbāhaṃ bhante, rohitasso nāma isi ahosiṃ bhojaputto iddhimā vehāsaṅgamo. Tassa mayhaṃ bhante evarūpo javo ahosi, seyyathāpi nāma daḷhadhammo((Daḷhadhammā | ||
+ | |||
+ | Evarūpo padavītihāro ahosi, seyyathāpi nāma puratthimā samuddā pacchimo samuddo. | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ bhante evarūpena javena samannāgatassa evarūpena ca padavītihārena, | ||
+ | |||
+ | So kho ahaṃ bhante aññatreva asitapītakhāyitasāyitā, | ||
+ | |||
+ | Uccārapassāvakammā, | ||
+ | |||
+ | Acchariyaṃ bhante abbhutaṃ bhante yāva subhāsitaṃ cidambhante bhagavatā, yattha kho āvuso na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na uppajjati, nāhantaṃ gamanena lokassa antaṃ ñātayyaṃ daṭṭhayyaṃ pattayyanti vadāmīti. | ||
+ | |||
+ | Yattha kho āvuso na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na uppajjati, nāhantaṃ gamanena lokassa antaṃ ñātayyaṃ daṭṭhayyaṃ pattayyanti vadāmi. Na cāhaṃ āvuso appatvāva lokassa antaṃ dukkhassa antakiriyaṃ vadāmi. Apicāhaṃ āvuso imasmiṃ yeva byāmamatte kalebare saññimhi samanake lokañca paññāpemi. Lokasamudayañca lokanirodhañca lokanirodhagāminiñca paṭipadanti. | ||
+ | |||
+ | 113. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Na ca appatvā lokantaṃ dukkhā atthi pamocanaṃ. | ||
+ | |||
+ | 114. Tasmā have lokavidū sumedho lokantagū vusitabrahmacariyo, | ||
+ | |||
+ | Lokassa antaṃ samitāvi ñatvā nāsiṃsatī((Nā sīsati | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Dutiyarohitassasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Yattha nu kho bhante na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na uppajjati. Sakkā nu kho so bhante gamanena lokassa antaṃ ñātuṃ vā daṭṭhuṃ vā pāpuṇituṃ vāti. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte ahaṃ bhikkhave rohitassaṃ devaputtaṃ etadavocaṃ: | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte bhikkhave rohitasso devaputto maṃ etadavoca: acchariyaṃ bhante abbhutaṃ bhante yāva subhāsitaṃ cidaṃ bhante bhagavatā, yattha kho āvuso na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na uppajjati. Nāhantaṃ gamanena lokassa antaṃ ñātayyaṃ daṭṭhayyaṃ pattayyanti vadāmīti. | ||
+ | |||
+ | Bhūtapubbāhaṃ bhante rohitasso nāma isi ahosiṃ bhojaputto iddhimā vehāsaṅgamo. Tassa mayhaṃ bhante evarūpo javo ahosi: seyyathāpi nāma daḷhadhammo((Daḷhadhammā | ||
+ | |||
+ | Evarūpo padavītihāro ahosi, seyyathāpi nāma puratthimā samuddā pacchimo samuddo. Tassa mayhaṃ bhante evarūpena javena samannāgatassa evarūpena ca padavītihārena, | ||
+ | |||
+ | So kho ahaṃ bhante aññatreva asitapītakhāyitasāyitā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Acchariyaṃ bhante, abbhutaṃ bhante, yāva subhāsitaṃ cidaṃ bhante bhagavatā yattha kho āvuso na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na uppajjati nāhaṃ taṃ gamanena lokassa antaṃ ñātayyaṃ daṭṭhayyaṃ pattayyanti vadāmīti. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte ahaṃ bhikkhave rohitassaṃ devaputtaṃ etadavocaṃ: | ||
+ | |||
+ | 115. Gamanena na pattabbo lokassanto kudācanaṃ, | ||
+ | |||
+ | Na ca appatvā lokantaṃ dukkhā atthi pamocanaṃ. | ||
+ | |||
+ | 116. Tasmā have lokavidū sumedho lokantagū vusitabrahmacariyo, | ||
+ | |||
+ | Lokassa antaṃ samitāvi ñatvā nāsiṃsati lokamimaṃ parañcāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Suvidūravidūrasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Nabhaṃ ca bhikkhave paṭhavī ca, idaṃ paṭhamaṃ suvidūravidūre. Orimañca bhikkhave tīraṃ samuddassa pārimañca tīraṃ, idaṃ dutiyaṃ suvidūravidūre. Yatho ca bhikkhave verocano abbhudeti, yattha ca atthameti, idaṃ tatiyaṃ suvidūravidūre. Satañca bhikkhave dhammo asatañca dhammo, idaṃ catutthaṃ suvidūravidūre. Imāni kho bhikkhave cattāri suvidūravidūrānīti. | ||
+ | |||
+ | 117. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Yato ca verocano abbhudeti pabhaṅkaro yattha ca atthameti. | ||
+ | |||
+ | 118. Tato have dūrataraṃ vadanti satañca dhammaṃ asatañca dhammaṃ, | ||
+ | |||
+ | Abyāyiko hoti sataṃ samāgamo yāvampi((Yāvāpi | ||
+ | |||
+ | Khippaṃ hi veti asataṃ samāgamo tasmā sataṃ dhammo asabbhi ārakāti. | ||
+ | |||
+ | //Atthaṃ gameti | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Visākhasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā sāyanhasamayaṃ patisallānā vuṭṭhito yenupaṭṭhānasālā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā bhikkhū āmantesi: ko nu kho bhikkhave upaṭṭhānasālāyaṃ bhikkhū dhammiyā kathāya sandasseti samādapeti samuttejeti sampahaṃseti poriyā vācāya vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā pariyāpannāya anissitāyāti. | ||
+ | |||
+ | Āyasmā bhante visākho pañcāliputto upaṭṭhānasālāyaṃ bhikkhū dhammiyā kathāya sandasseti samādapeti samuttejeti sampahaṃseti poriyā vācāya vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā pariyāpannāya anissitāyāti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā āyasmantaṃ visākhaṃ pañcāliputtaṃ etadavoca: sādhu sādhu visākha, sādhu kho tvaṃ visākha bhikkhū dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi poriyā vācāya vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā pariyāpannāya anissitāyāti. | ||
+ | |||
+ | 119. Na bhāsamānaṃ jānanti missaṃ bālehi paṇḍitaṃ, | ||
+ | |||
+ | Bhāsamānañca jānanti desentaṃ amataṃ padaṃ. | ||
+ | |||
+ | 120. Bhāsaye jotaye dhammaṃ paggaṇhe isīnaṃ dhajaṃ, | ||
+ | |||
+ | Subhāsitadhajā isayo dhammo hi isīnaṃ dhajoti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Vipallāsasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Anicce bhikkhave niccanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Dukkhe bhikkhave sukhanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Anattani bhikkhave attāti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Asubhe bhikkhave subhanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Ime kho bhikkhave cattāro saññāvipallāsā cittavipallāsā diṭṭhivipallāsā. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Cattāro' | ||
+ | |||
+ | Anicce bhikkhave aniccanti na saññāvipallāso na cittavipallāso na diṭṭhivipallāso. Dukkhe bhikkhave dukkhanti na saññāvipallāso na cittavipallāso na diṭṭhivipallāso. Anattani bhikkhave anattāti na saññāvipallāso na cittavipallāso na diṭṭhivipallāso. Asubhe bhikkhave asubhanti na saññāvipallāso na cittavipallāso na diṭṭhivipallāso. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro na saññāvipallāsā na cittavipallāsā na diṭṭhivipallāsāti. | ||
+ | |||
+ | 121. Anicce niccasaññino dukkhe ca sukhasaññino, | ||
+ | |||
+ | Anattani ca attāti asubhe subhasaññino. | ||
+ | |||
+ | 122. Micchādiṭṭhigatā sattā khittacittā visaññino, | ||
+ | |||
+ | Te yogayuttā mārassa ayogakkhemino janā. | ||
+ | |||
+ | 123. Sattā gacchanti saṃsāraṃ jātimaraṇagāmino, | ||
+ | |||
+ | Yadā ca buddhā lokasmiṃ uppajjanti pabhaṅkarā. | ||
+ | |||
+ | 124. Temaṃ dhammaṃ((Te imaṃ | ||
+ | |||
+ | Tesaṃ sutvāna sappaññā sacittaṃ paccaladdha te.((Paccaladdhā | ||
+ | |||
+ | 125. Aniccaṃ aniccato dakkhuṃ dukkhamaddakkhu dukkhato, | ||
+ | |||
+ | Anattani anattāti asubhaṃ asubhataddasuṃ, | ||
+ | |||
+ | Sammādiṭṭhisamādānā sabbaṃ dukkhaṃ upaccagunti. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Upakkilesasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Abbhā bhikkhave candimasuriyānaṃ upakkileso yena upakkilesena upakkiliṭṭhā candimasuriyā na tapanti na bhāsanti na virocanti. Mahikā((Mahiyāsyā.)) bhikkhave candimasuriyānaṃ upakkileso yena upakkilesena upakkiliṭṭhā candimasuriyā na tapanti na bhāsanti na virocanti. Dhūmarajo((Dhumo rajo machasaṃ)) bhikkhave candimasuriyānaṃ upakkileso yena upakkilesena upakkiliṭṭhā candimasuriyā na tapanti na bhāsanti na virocanti. Rāhu bhikkhave asurindo candimasuriyānaṃ upakkileso yena upakkilesena upakkiliṭṭhā candimasuriyā na tapanti na bhāsanti na virocanti. Ime kho bhikkhave cattāro candimasuriyānaṃ upakkilesā yehi upakkilesehi upakkiliṭṭhā candimasuriyā na tapanti na bhāsanti na virocanti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave cattāro samaṇabrāhmaṇānaṃ upakkilesā yehi upakkilesehi upakkiliṭṭhā eke samaṇabrāhmaṇā na tapanti na bhāsanti na virocanti. Katame cattāro? | ||
+ | |||
+ | Santi bhikkhave eke samaṇabrāhmaṇā suraṃ pivanti merayaṃ, surāmerayapānā appaṭiviratā. Ayaṃ bhikkhave paṭhamo samaṇabrāhmaṇānaṃ upakkileso yena upakkilesena upakkiliṭṭhā eke samaṇabrāhmaṇā na tapanti na bhāsanti na virocanti. Santi bhikkhave eke samaṇabrāhmaṇā methunaṃ dhammaṃ patisevanti methunasmā dhammā appaṭiviratā. Ayaṃ bhikkhave dutiyo samaṇabrāhmaṇānaṃ upakkileso yena upakkilesena upakkiliṭṭhā eke samaṇabrāhmaṇā na tapanti na bhāsanti na virocanti. Santi bhikkhave eke samaṇabrāhmaṇā jātarūparajataṃ sādiyanti jātarūparajatapaṭiggahaṇā appaṭiviratā. Ayaṃ bhikkhave tatiyo samaṇabrāhmaṇānaṃ upakkileso yena upakkilesena upakkiliṭṭhā eke samaṇabrāhmaṇā na tapanti na bhāsanti na virocanti. Santi bhikkhave eke samaṇabrāhmaṇā micchājīvena jīvanti micchājīvā appaṭiviratā. Ayaṃ bhikkhave catuttho samaṇabrāhmaṇānaṃ upakkileso yena upakkilesena upakkiliṭṭhā eke samaṇabrāhmaṇā na tapanti na bhāsanti na virocanti. Ime kho bhikkhave cattāro samaṇabrāhmaṇānaṃ upakkilesā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 126. Rāgadosaparikkiṭṭhā eke samaṇabrāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | Avijjānivutā posā piyarūpābhinandino. | ||
+ | |||
+ | 127. Suraṃ pivanti merayaṃ paṭisevanti methunaṃ, | ||
+ | |||
+ | Rajataṃ jātarūpañca sādiyanti aviddasu. | ||
+ | |||
+ | 128. Micchājīvena jīvanti eke samaṇabrāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | Ete upakkilesā vuttā buddhenādiccabandhunā. | ||
+ | |||
+ | 129. Yehi upakkiliṭṭhā((Yehi upakkilesehi | ||
+ | |||
+ | Na tapanti na bhāsanti addhuvā((Asuddhā sarajāmagā | ||
+ | |||
+ | 130. Andhakārena onaddhā taṇhādāsā sanettikā, | ||
+ | |||
+ | Vaḍḍhenti kaṭasiṃ ghoraṃ ādiyanti punabbhavanti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | **Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Samādhi pañhaṃ dve kodhā rohitassāpare duve, | ||
+ | |||
+ | Suvidūravisākhā vipallāso upakkilesena te dasāti. | ||
+ | |||
+ | Paṭhamo paṇṇāsako. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ====== 2. Dutiyo paṇṇāsako ====== | ||
+ | |||
+ | ===== 1. Puññābhisandavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Paṭhamapuññābhisandasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Yassa bhikkhave bhikkhu cīvaraṃ paribhuñjamāno appamāṇaṃ cetosamādhiṃ upasampajja viharati. Appamāṇo tassa puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | Yassa bhikkhave bhikkhu piṇḍapātaṃ paribhuñjamāno appamāṇaṃ cetosamādhiṃ upasampajja viharati, appamāṇo tassa puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Yassa bhikkhave bhikkhu gilānapaccayabhesajjaparikkhāraṃ paribhuñjamāno appamāṇaṃ cetosamādhiṃ upasampajja viharati, appamāṇo tassa puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puññābhisandā kusalābhisandā sukhassāhārā sovaggikā sukhavipākā saggasaṃvattanikā iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattanti. | ||
+ | |||
+ | Imehi ca pana bhikkhave catūhi puññābhisandehi kusalābhisandehi samannāgatassa ariyasāvakassa na sukaraṃ puññassa pamāṇaṃ gahetuṃ, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave mahāsamudde na sukaraṃ udakassa pamāṇaṃ gahetuṃ ettakāni udakāḷhakānīti vā ettakāni udakāḷhakasatānīti vā ettakāni udakāḷhakasahassānīti vā ettakāni udakāḷhakasatasahassānīti vā. Atha kho asaṅkheyyo appameyyo mahāudakakkhandhotveva saṅkhaṃ gacchati. Evameva kho bhikkhave imehi catūhi puññābhisandehi kusalābhisandehi samannāgatassa ariyasāvakassa na sukaraṃ puññassa pamāṇaṃ gahetuṃ, ettako puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattatīti. Atha kho asaṅkheyyo appameyyo mahāpuññakkhandhotveva saṅkhaṃ gacchatīti | ||
+ | |||
+ | 1. Mahodadhiṃ aparimitaṃ mahāsaraṃ bahubheravaṃ ratanagaṇānamālayaṃ, | ||
+ | |||
+ | Najjo yathā naragaṇasaṅghasevitā((Macchagaṇasaṅghasevitā | ||
+ | |||
+ | 2. Evaṃ naraṃ annadapānavatthadaṃ seyyānisajjattharaṇassa dāyakaṃ, | ||
+ | |||
+ | Puññassa dhārā upayanti paṇḍitaṃ najjo yathā vārivahāva sāgaranti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Dutiyapuññābhisandasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ariyasāvako buddhe aveccappasādena samannāgato hoti: itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathī satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Ayaṃ bhikkhave paṭhamo puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave ariyasāvako dhamme aveccappasādena samannāgato hoti: svākkhāto bhagavatā dhammo sandiṭṭhiko akāliko ehipassiko opanayiko paccattaṃ veditabbo viññūhīti. Ayaṃ bhikkhave dutiyo puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave ariyasāvako saṅghe aveccappasādena samannāgato hoti: supaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave ariyasāvako ariyakantehi sīlehi samannāgato hoti akhaṇḍehi acchiddehi asabalehi <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puññābhisandā kusalābhisandā sukhassāhārā sovaggikā sukhavipākā saggasaṃvattanikā iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattantīti. | ||
+ | |||
+ | 3. Yassa saddhā tathāgate acalā suppatiṭṭhitā, | ||
+ | |||
+ | Sīlañca yassa kalyāṇaṃ ariyakantaṃ pasaṃsitaṃ. | ||
+ | |||
+ | 4. Saṅghe pasādo yassatthi ujubhūtañca dassanaṃ, | ||
+ | |||
+ | Adaḷiddoti taṃ āhu amoghaṃ tassa jīvitaṃ. | ||
+ | |||
+ | 5. Tasmā saddhañca sīlañca pasādaṃ dhammadassanaṃ, | ||
+ | |||
+ | Anuyuñjetha medhāvī saraṃ buddhānasāsananti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Paṭhamasaṃvāsasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Cattāro' | ||
+ | |||
+ | Chavo chavāya saddhiṃ saṃvasati, | ||
+ | |||
+ | Kathañca gahapatayo chavo chavāya saddhiṃ saṃvasati: | ||
+ | |||
+ | Kathañca gahapatayo chavo deviyā saddhiṃ saṃvasati: | ||
+ | |||
+ | Kathañca gahapatayo devo chavāya saddhiṃ saṃvasati: | ||
+ | |||
+ | Kathañca gahapatayo devo deviyā saddhiṃ saṃvasati: | ||
+ | |||
+ | 6. Ubho ca honti dussīlā kadariyā paribhāsakā, | ||
+ | |||
+ | Te honti jānipatayo chavā saṃvāsamāgatā.< | ||
+ | |||
+ | 7. Sāmiko hoti dussīlo kadariyo paribhāsako, | ||
+ | |||
+ | Bhariyā sīlavatī hoti vadaññū vītamaccharā; | ||
+ | |||
+ | Sāpi devī saṃvasati chavena patinā saha. | ||
+ | |||
+ | 8. Sāmiko sīlavā hoti vadaññū vītamaccharo, | ||
+ | |||
+ | Bhariyā hoti dussīlā kadariyā paribhāsikā; | ||
+ | |||
+ | Sāpi chavā saṃvasati devena patinā saha. | ||
+ | |||
+ | 9. Ubho saddhā vadaññū ca saññatā dhammajīvino, | ||
+ | |||
+ | Te honti jānipatayo aññamaññaṃ piyaṃvadā. | ||
+ | |||
+ | 10. Atthā sampacurā honti phāsatthaṃ((Phāsukaṃmachasaṃ. Vāsatthaṃ. [PTS])) upajāyati, | ||
+ | |||
+ | Amittā dummanā honti ubhinnaṃ samasīlinaṃ. | ||
+ | |||
+ | 11. Idha dhammaṃ caritvāna samasīlabbatā ubho, | ||
+ | |||
+ | Nandino devalokasmiṃ modanti kāmakāminoti. | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Dutiyasaṃvāsasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Chavo chavāya saddhiṃ saṃvasati, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave chavo chavāya saddhiṃ saṃvasati? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave chavo deviyā saddhiṃ saṃvasati? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave devo chavāya saddhiṃ saṃvasati: | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave devo deviyā saddhiṃ saṃvasati: | ||
+ | |||
+ | 12. Ubho ca honti dussīlā kadariyā paribhāsakā, | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 13. Sāmiko hoti dussīlo kadariyo paribhāsako, | ||
+ | |||
+ | Bhariyā sīlavatī hoti vadaññū vītamaccharā, | ||
+ | |||
+ | Sāpi devī saṃvasati chavena patinā saha. | ||
+ | |||
+ | 14. Sāmiko sīlavā hoti vadaññū vītamaccharo, | ||
+ | |||
+ | Bhariyā hoti dussīlā kadariyā paribhāsikā, | ||
+ | |||
+ | Sāpi devā saṃvasati devena patinā saha. | ||
+ | |||
+ | 15. Ubho saddhā vadaññū ca saññatā dhammajīvino, | ||
+ | |||
+ | Te honti jānipatayo aññamaññaṃ piyaṃvadā. | ||
+ | |||
+ | 16. Atthā sampacurā honti phāsatthaṃ upajāyati. | ||
+ | |||
+ | Amittā dummanā honti ubhinnaṃ samasīlinaṃ. | ||
+ | |||
+ | 17. Idha dhammaṃ caritvāna samasīlabbatā ubho, | ||
+ | |||
+ | Nandino devalokasmiṃ modanti kāmakāminoti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Paṭhama (nakula) samajīvīsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atha kho nakulapitā ca gahapati nakulamātā ca gahapatānī yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinno kho nakulapitā gahapati bhagavantaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Yato me bhante nakulamātā gahapatānī daharasseva daharā ānītā nābhijānāmi nakulamātaraṃ gahapatāniṃ manasāpi aticaritā, kuto pana kāyena. Iccheyyāma mayaṃ bhante diṭṭhe ceva dhamme aññamaññaṃ passituṃ abhisamparāyañca aññamaññaṃ passitunti. | ||
+ | |||
+ | Nakulamātāpi kho gahapatānī bhagavantaṃ etadavoca: yatvāhaṃ bhante nakulapituno gahapatissa daharasseva daharā ānītā nābhijānāmi nakulapitaraṃ gahapatiṃ manasāpi aticaritā, kuto pana kāyena. Iccheyyāma mayaṃ bhante diṭṭhe ceva dhamme aññamaññaṃ passituṃ. Abhisamparāyañca aññamaññaṃ passitunti. | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 18. Ubho saddhā vadaññū ca saññatā dhammajīvino, | ||
+ | |||
+ | Te honti jānipatayo aññamaññaṃ piyaṃvadā. | ||
+ | |||
+ | 19. Atthā sampacurā honti phāsatthaṃ upajāyati, | ||
+ | |||
+ | Amittā dummanā honti ubhinnaṃ samasīlinaṃ. | ||
+ | |||
+ | 20. Idha dhammaṃ caritvāna samasīlabbatā ubho, | ||
+ | |||
+ | Nandino devalokasmiṃ modanti kāmakāminoti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Dutiya (nakula) samajīvīsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 21. Ubho saddhā vadaññū ca saññatā dhammajīvino, | ||
+ | |||
+ | Te honti jānipatayo aññamaññaṃ piyaṃvadā. | ||
+ | |||
+ | 22. Atthā sampacurā honti phāsatthaṃ upajāyati, | ||
+ | |||
+ | Amittā dummanā honti ubhinnaṃ samasīlinaṃ. | ||
+ | |||
+ | 23. Idha dhammaṃ caritvāna samasīlabbatā ubho, | ||
+ | |||
+ | Nandino devalokasmiṃ modanti kāmakāminoti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Suppavāsāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atha kho suppavāsā koliyadhītā bhagavantaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi, sampavāresi. Atha kho suppavāsā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Bhojanaṃ suppavāse dentī ariyasāvikā paṭiggāhakānaṃ cattāri ṭhānāni deti. Katamāni cattāri? | ||
+ | |||
+ | Āyuṃ deti vaṇṇaṃ deti sukhaṃ deti balaṃ deti. Āyuṃ kho pana datvā āyussa bhāginī hoti dibbassa vā mānusassa vā. Vaṇṇaṃ datvā vaṇṇassa bhāginī hoti dibbassa vā mānusassa vā. Sukhaṃ datvā sukhassa bhāginī hoti dibbassa vā mānusassa vā. Balaṃ datvā balassa bhāginī hoti dibbassa vā mānusassa vā. Bhojanaṃ suppavāse dentī ariyasāvikā paṭiggāhakānaṃ imāni cattāri ṭhānāni detīti. | ||
+ | |||
+ | 24. Susaṅkhataṃ bhojanaṃ yā dadāti suciṃ paṇītaṃ((Supaṇītaṃ | ||
+ | |||
+ | Sā dakkhiṇā ujjugatesu dinnā caraṇopapannesu mahaggatesu, | ||
+ | |||
+ | Puññena puññaṃ saṃsandamānā mahapphalā lokavidūna vaṇṇitā. | ||
+ | |||
+ | 25. Etādisaṃ yaññamanussarantā ye vedajātā vicaranti loke. , | ||
+ | |||
+ | Vineyya maccheramalaṃ samūlaṃ aninditā saggamupenti ṭhānanti. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Sudatta anāthapiṇḍika suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Bhojanaṃ gahapati dadamāno ariyasāvako paṭiggāhakānaṃ cattāri ṭhānāni deti. Katamāni cattāri? | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 26. Yo saññatānaṃ paradattabhojinaṃ kālena sakkacca dadāti bhojanaṃ, | ||
+ | |||
+ | Cattāri ṭhānāni anuppavecchati āyuñca vaṇṇañca sukhaṃ balañca. | ||
+ | |||
+ | 27. So āyudāyī baladāyī sukhaṃ vaṇṇaṃ dado naro,((* So āyudāyī vaṇṇadāyī sukhaṃ balaṃ dado naromachasaṃ. Sukhaṃ balaṃ dado naro katthaci.)) | ||
+ | |||
+ | Dīghāyu yasavā hoti yattha yatthūpapajjatīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Bhojanadāyakasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamāni cattāri? | ||
+ | |||
+ | Āyuṃ deti, vaṇṇaṃ deti, sukhaṃ deti, balaṃ deti. Āyuṃ kho pana datvā āyussa bhāgī hoti dibbassa vā mānusassa vā. Vaṇṇaṃ datvā vaṇṇassa bhāgī hoti dibbassa vā mānusassa vā. Sukhaṃ datvā sukhassa bhāgī hoti dibbassa vā mānusassa vā. Balaṃ datvā balassa bhāgī hoti dibbassa vā mānusassa vā. Bhojanaṃ bhikkhave dadamāno dāyako paṭiggāhakānaṃ imāni cattāri ṭhānāni detīti. | ||
+ | |||
+ | 28. Yo saññatānaṃ paradattabhojinaṃ kālena sakkacca dadāti bhojanaṃ, | ||
+ | |||
+ | Cattāri ṭhānāni anuppavecchati āyuñca vaṇṇañca sukhaṃ balaṃ ca. | ||
+ | |||
+ | 29. So āyudāyī baladāyī sukhaṃ vaṇṇaṃ dado naro, | ||
+ | |||
+ | Dīghāyu yasavā hoti yattha yatthūpapajjatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Gihīsāmīcipaṭipadāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Catūhi kho gahapati dhammehi samannāgato ariyasāvako gihīsāmīcipaṭipadaṃ paṭipanno hoti yasopaṭilābhiniṃ saggasaṃvattanikaṃ. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Idha gahapati ariyasāvako bhikkhusaṅghaṃ paccupaṭṭhito hoti cīvarena, bhikkhusaṅghaṃ paccupaṭṭhito hoti piṇḍapātena, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho gahapati catūhi dhammehi samannāgato ariyasāvako gihīsāmīcipaṭipadaṃ paṭipanno hoti yasopaṭilābhiniṃ saggasaṃvattanikanti. | ||
+ | |||
+ | 30. Gihīsāmicipaṭipadaṃ paṭipajjanti paṇḍitā, | ||
+ | |||
+ | Sammaggate sīlavante cīvarena upaṭṭhitā, | ||
+ | |||
+ | Piṇḍapātasayanena gilānapaccayena ca. | ||
+ | |||
+ | 31. Tesaṃ divā ca ratto ca sadā puññaṃ pavaḍḍhati, | ||
+ | |||
+ | Saggañca kamatiṭṭhānaṃ kammaṃ katvāna bhaddakanti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | **Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Dve puññābhisandā dve saṃvāsā dve ca honti samajīvino, | ||
+ | |||
+ | Suppavāsā sudatto ca bhojanaṃ gihīsāmīcināti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 2. Pattakammavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Pattakammasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Bhogā me uppajjantu sahadhammenāti, | ||
+ | |||
+ | Bhoge laddhā sahadhammena yaso maṃ abbhuggacchatu sahañātīhi saha-upajjhāyehīti ayaṃ dutiyo dhammo iṭṭho kanto manāpo dullabho lokasmiṃ. | ||
+ | |||
+ | Bhoge laddhā sahadhammena yasaṃ laddhā sahañātīhi saha-upajjhāyehi ciraṃ jīvāmi dīghamaddhāyuṃ pālemīti, ayaṃ tatiyo dhammo iṭṭho kanto manāpo dullabho lokasmiṃ. | ||
+ | |||
+ | Bhoge laddhā sahadhammena, | ||
+ | |||
+ | Ime kho gahapati cattāro dhammā iṭṭhā kantā manāpā Dullabhā lokasmiṃ. | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho gahapati catunnaṃ dhammānaṃ iṭṭhānaṃ kantānaṃ manāpānaṃ dullabhānaṃ lokasmiṃ cattāro dhammā paṭilābhāya saṃvattanti. Katame cattāro? | ||
+ | |||
+ | Saddhāsampadā sīlasampadā cāgasampadā paññāsampadā. | ||
+ | |||
+ | Katamā ca gahapati saddhāsampadā? | ||
+ | |||
+ | Katamā ca gahapati sīlasampadā? | ||
+ | |||
+ | Katamā ca gahapati cāgasampadā? | ||
+ | |||
+ | Katamā ca gahapati paññāsampadā: | ||
+ | |||
+ | Sa kho so gahapati ariyasāvako abhijjhāvisamalobho cittassa | ||
+ | |||
+ | Upakkilesoti iti viditvā abhijjhāvisamalobhaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati. Vyāpādo cittassa upakkilesoti iti viditvā vyāpādāṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati. Thīnamiddhaṃ cittassa upakkilesoti iti viditvā thīnamiddhaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati. Uddhaccakukkuccaṃ cittassa upakkilesoti iti viditvā uddhaccakukkuccaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati. Vicikicchā cittassa upakkilesoti iti viditvā vicikicchā cittassa upakkilesaṃ pajahati. | ||
+ | |||
+ | Yato ca kho gahapati ariyasāvakassa abhijjhāvisamalobho cittassa upakkilesoti iti viditvā abhijjhāvisamalobho cittassa upakkileso pahīṇo hoti, vyāpādo cittassa upakkilesoti iti viditvā vyāpādo cittassa upakkileso pahīṇo hoti, thīnamiddhaṃ cittassa upakkilesoti iti viditvā thīnamiddhaṃ cittassa upakkileso pahīṇo hoti, uddhaccakukkuccaṃ cittassa upakkilesoti iti viditvā uddhaccakukkuccaṃ cittassa upakkileso pahīṇo hoti. Vicikicchā cittassa upakkilesoti iti viditvā vicikicchā cittassa upakkileso pahīṇo hoti. Ayaṃ vuccati gahapati ariyasāvako mahāpañño puthupañño āpāthadaso paññāsampanno. Ayaṃ vuccati gahapati paññāsampadā. | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho gahapati catunnaṃ dhammānaṃ iṭṭhānaṃ kattānaṃ manāpānaṃ dullabhānaṃ lokasmiṃ ime cattāro dhammā paṭilābhāya saṃvattanti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Sa kho so gahapati ariyasāvako uṭṭhānaviriyādhigatehi bhogehi bāhābalaparicitehi sedāvakkhittehi dhammikehi dhammaladdhehi cattāri kammāni kattā hoti. Katamāni cattāri? | ||
+ | |||
+ | Idha gahapati ariyasāvako uṭṭhānaviriyādhigatehi bhogehi bāhābalaparicitehi sedāvakkhittehi dhammikehi dhammaladdhehi attānaṃ sukheti pīneti sammā sukhaṃ pariharati, mātāpitaro sukheti pīneti sammā sukhaṃ pariharati. Puttadāradāsakammakaraporise sukheti pīneti sammā sukhaṃ pariharati. Mittāmacce sukheti pīneti sammā sukhaṃ pariharati. Idamassa paṭhamaṃ ṭhānagataṃ hoti pattagataṃ āyatanaso paribhuttaṃ. | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ gahapati ariyasāvako uṭṭhānaviriyādhigatehi bhogehi bāhābalaparicitehi sedāvakkhittehi dhammikehi dhammaladdhehi pañca balī kattā hoti: ñātibaliṃ atithibaliṃ pubbapetabaliṃ rājabaliṃ devatābaliṃ. Idamassa tatiyaṃ ṭhānagataṃ hoti pattagataṃ āyatanaso paribhuttaṃ. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ gahapati ariyasāvako uṭṭhānaviriyādhigatehi bhogehi bāhābalaparicitehi sedāvakkhittehi dhammikehi dhammaladdhehi ye te samaṇabrāhmaṇā madappamādā paṭiviratā khantisoracce niviṭṭhā. Ekamattānaṃ damenti, ekamattānaṃ samenti, ekamattānaṃ parinibbāpenti. Tathārūpesu samaṇabrāhmaṇesu uddhaggikaṃ dakkhiṇaṃ patiṭṭhāpeti sovaggikaṃ sukhavipākaṃ sagga saṃvattanikaṃ. Idamassa catutthaṃ ṭhānagataṃ hoti pattagataṃ āyatanaso paribhuttaṃ. | ||
+ | |||
+ | Sa kho so gahapati ariyasāvako uṭṭhānaviriyādhigatehi bhogehi bāhābalaparicitehi sedāvakkhittehi dhammikehi dhammaladdhehi imāni cattāri pattakammāni kattā hoti. | ||
+ | |||
+ | Yassa kassaci gahapati aññatra imehi catūhi pattakammehi bhogā parikkhayaṃ gacchanti. Ime vuccanti gahapati bhogā aṭṭhānagatā appattagatā anāyatanaso paribhuttā. | ||
+ | |||
+ | Yassa kassaci gahapati imehi catūhi pattakammehi bhogā parikkhayaṃ gacchanti. Ime vuccanti gahapati bhogā ṭhānagatā pattagatā āyatanaso paribhuttāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 32. Bhuttā bhogā bhatā((Bhaṭā | ||
+ | |||
+ | Uddhaggā dakkhiṇā dinnā atho pañcabalī katā. | ||
+ | |||
+ | 33. Upaṭṭhitā sīlavanto saññatā brahmacārayo, | ||
+ | |||
+ | Yadatthaṃ bhogaṃ iccheyya paṇḍito gharamāvasaṃ, | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 34. Etaṃ anussaraṃ macco ariyadhamme ṭhito naro, | ||
+ | |||
+ | Idha ceva naṃ pasaṃsanti pecca sagge ca modatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Anaṇasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Cattārimāni gahapati sukhāni adhigamanīyāni gihinā kāmabhoginā kālena kālaṃ samayena samayaṃ upādāya. Katamāni cattāri? | ||
+ | |||
+ | Atthisukhaṃ bhogasukhaṃ anaṇasukhaṃ((Ānaṇyasukhaṃ | ||
+ | |||
+ | Katamañca gahapati atthisukhaṃ? | ||
+ | |||
+ | Uṭṭhānaviriyādhigatā bāhābalaparicitā sedāvakkhittā dhammikā dhammaladdhā. So bhogā me atthi uṭṭhānaviriyādhigatā bāhābalaparicitā sedāvakkhittā dhammikā dhammaladdhāti adhigacchati sukhaṃ, adhigacchati somanassaṃ. Idaṃ vuccati gahapati atthisukhaṃ. | ||
+ | |||
+ | Katamañca gahapati bhogasukhaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca gahapati anaṇasukhaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca gahapati anavajjasukhaṃ? | ||
+ | |||
+ | Imāni kho gahapati cattāri sukhāni adhigamanīyāni gihinā kāmabhoginā kālena kālaṃ samayena samayaṃ upādāyāti. | ||
+ | |||
+ | 35. Anaṇaṃ sukhaṃ ñatvāna((Anavajjasukhaṃ ñatvā | ||
+ | |||
+ | Bhuñjaṃ bhogaṃ sukhaṃ macco tato paññā vipassati.((* Ānaṇyasukhaṃ ñatvāna atho atthi sukhaṃ saraṃ | ||
+ | |||
+ | Bhuñjaṃ bhogasukhaṃ macco tato paññā vipassati | ||
+ | |||
+ | 36. Vipassamāno jānāti ubho bhāge sumedhaso, | ||
+ | |||
+ | Anavajjasukhassetaṃ kalaṃ nāgghati soḷasintī. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Sabrahmasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Brahmāti bhikkhave mātāpitunnaṃ((Mātāpitūnaṃ | ||
+ | |||
+ | Bahukārā bhikkhave mātāpitaro puttānaṃ āpādakā posakā imassa lokassa dassetāroti. | ||
+ | |||
+ | 37. Brahmāti mātāpitaro pubbācariyāti vuccare, | ||
+ | |||
+ | Āhuneyyā ca puttānaṃ pajāya anukampakā, | ||
+ | |||
+ | Tasmā hi ne namasseyya sakkareyyātha paṇḍito. | ||
+ | |||
+ | 38. Annena atha pānena vatthena sayanena ca, | ||
+ | |||
+ | Ucchādane nahāpane pādānaṃ dhovanena ca. | ||
+ | |||
+ | 39. Tāya naṃ paricariyāya mātāpitusu paṇḍitā, | ||
+ | |||
+ | Idha ceva naṃ pasaṃsanti pecca sagge ca modatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Nirayasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Pāṇātipātī hoti, adinnādāyī hoti, kāmesu micchācārī hoti, musāvādī hoti. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ nirayeti. | ||
+ | |||
+ | 40. Pāṇātipāto adinnādānaṃ musāvādo ca vuccati, | ||
+ | |||
+ | Paradāragamanañcāpi nappasaṃsanti paṇḍitāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Rūpa (ppamāṇa) suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Rūpappamāṇo rūpappasanno, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | 41. Ye ca rūpena pāmiṃsu((Ye ca rūpe pamāṇiṃsu | ||
+ | |||
+ | Chandarāgavasūpetā na te jānanti taṃ janaṃ.((Nābhijānanti te chanā | ||
+ | |||
+ | 42. Ajjhattañca na jānāti bahiddhā ca na passati, | ||
+ | |||
+ | Samantāvaraṇo bālo sa ve ghosena vuyhati. | ||
+ | |||
+ | 43. Ajjhattañca na jānāti bahiddhā ca vipassati, | ||
+ | |||
+ | Bahiddhā phaladassāvī sopi ghosena vuyhati. | ||
+ | |||
+ | 44. Ajjhattañca pajānāti bahiddhā ca vipassati, | ||
+ | |||
+ | Vinīvaraṇadassāvī na so ghosena vuyhati. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Sarāga (puggala) suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | 45. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Mohena adhamā((Āvutā | ||
+ | |||
+ | 46. Rāgajañca dosajañca mohajañcāpaviddasu, | ||
+ | |||
+ | Karonti akusalaṃ kammaṃ savighātaṃ dukhudrayaṃ. | ||
+ | |||
+ | 47. Avijjānivutā posā andhabhūtā acakkhukā, | ||
+ | |||
+ | Yathā dhammā tathā santā tassevanti((Na tassevanti | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Ahi(metta)suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhante sāvatthiyaṃ aññataro bhikkhu ahinā daṭṭho kālakatoti. | ||
+ | |||
+ | Nahanūna((Na hi nūna machasaṃ.)) so bhikkhave bhikkhu cattāri ahirājakulāni mettena cittena phari. Sace hi so bhikkhave bhikkhu cattāri ahirājakulāni mettena cittena phareyya, na hi so bhikkhave bhikkhu ahinā daṭṭho kālaṃ kareyya. Katamāni cattāri ahirājakulāni? | ||
+ | |||
+ | Virūpakkhaṃ ahirājakulaṃ, | ||
+ | |||
+ | Nahanūna so bhikkhave bhikkhu imāni cattāri ahirājakulāni mettena cittena | ||
+ | |||
+ | Phari. Sace hi so bhikkhave bhikkhu imāni cattāri ahirājakulāni mettena cittena phareyya, nahi so bhikkhave bhikkhu ahinā daṭṭho kālaṃ kareyya. | ||
+ | |||
+ | Anujānāmi bhikkhave imāni cattāri ahirājakulāni mettena cittena pharituṃ, attaguttiyā attarakkhāya attaparittāyāti. | ||
+ | |||
+ | 48. Virūpakkhehi me mettaṃ mettaṃ erāpathehi me, | ||
+ | |||
+ | Chabyāputtehi me mettaṃ mettaṃ kaṇhāgotamakehi ca. | ||
+ | |||
+ | 49. Apādakehi me mettaṃ mettaṃ dipādakehi((Dvipādakehi | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 50. Mā maṃ apādako hiṃsi mā maṃ hiṃsi dipādako, | ||
+ | |||
+ | Mā maṃ catuppado hiṃsi mā maṃ hiṃsi bahuppado. | ||
+ | |||
+ | 51. Sabbe sattā sabbe pāṇā sabbe bhūtā ca kevalā, | ||
+ | |||
+ | Sabbe bhadrāni passantu mā kañci pāpamāgamā. | ||
+ | |||
+ | Appamāṇo buddho. Appamāṇo dhammo. Appamāṇo saṅgho. Pamāṇavantāni siriṃsapāni((Sarīsapāni | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Devadattasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Attavadhāya bhikkhave devadattassa lābhasakkārasiloko udapādi. Parābhavāya bhikkhave devadattassa lābhasakkārasiloko udapādi. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave kadali attavadhāya phalaṃ deti, parābhavāya phalaṃ deti, evameva kho bhikkhave attavadhāya devadattassa lābhasakkārasiloko udapādi. Parābhavāya devadattassa lābhasakkārasiloko udapādi. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave veḷu attavadhāya phalaṃ deti, parābhavāya phalaṃ deti, evameva kho bhikkhave attavadhāya devadattassa lābhasakkārasiloko udapādi. Parābhavāya devadattassa lābhasakkārasiloko udapādi. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave naḷo attavadhāya phalaṃ deti, parābhavāya phalaṃ deti, evameva kho bhikkhave attavadhāya devadattassa lābhasakkārasiloko udapādi. Parābhavāya devadattassa lābhasakkārasiloko udapādi. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave assatarī attavadhāya gabbhaṃ gaṇhāti, evameva kho bhikkhave attavadhāya devadattassa lābhasakkārasiloko udapādi. Parābhavāya devadattassa lābhasakkārasiloko udapādīti. | ||
+ | |||
+ | 52. Phalaṃ ve kadaliṃ hanti phalaṃ veḷuṃ phalaṃ naḷaṃ, | ||
+ | |||
+ | Sakkāro kāpurisaṃ hanti gabbho assatariṃ yathā' | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Padhānasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Saṃvarappadhānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave saṃvarappadhānaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave pahāṇappadhānaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave bhāvanappadhānaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave anurakkhaṇappadhānaṃ? | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri padhānānīti. | ||
+ | |||
+ | 53. Saṃvaro ca pahāṇaṃ ca bhāvanā anurakkhaṇā, | ||
+ | |||
+ | Ete padhānā cattāro desitādiccabandhunā | ||
+ | |||
+ | Yehi bhikkhu idhātāpī khayaṃ dukkhassa pāpuṇeti. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Adhammikasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Yasmiṃ bhikkhave samaye rājāno dhammikā honti, rājayuttāpi tasmiṃ samaye dhammikā honti. Rājayuttesu dhammikesu brāhmaṇagahapatikāpi tasmiṃ samaye dhammikā honti. Brāhmaṇagahapatikesu dhammikesu negamajānapadāpi tasmiṃ samaye dhammikā honti. Negamajānapadesu dhammikesu samaṃ candimasuriyā parivattanti. Samaṃ candimasuriyesu parivattantesu samaṃ nakkhattāni tārakarūpāni parivattanti. Samaṃ nakkhattesu tārakarūpesu parivattantesu samaṃ rattindivā parivattanti. Samaṃ rattindivesu parivattantesu samaṃ māsaddhamāsā parivattanti. Samaṃ māsaddhamāsesu parivattantesu samaṃ utusaṃvaccharā parivattanti. Samaṃ utusaṃvaccharesu parivattantesu samaṃ((Avisamaṃ | ||
+ | |||
+ | 54. Gunnaṃ ce taramānānaṃ jimhaṃ gacchati puṅgavo, | ||
+ | |||
+ | Sabbā tā jimhaṃ gacchanti nette jimhaṃ gate sati. | ||
+ | |||
+ | 55. Evameva manussesu yo hoti seṭṭhasammato, | ||
+ | |||
+ | So ce adhammaṃ carati pageva itarā pajā, | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 56. Gunnaṃ ce taramānānaṃ ujuṃ gacchati puṅgavo, | ||
+ | |||
+ | Sabbā tā uju gacchanti nette ujugate sati. | ||
+ | |||
+ | 57. Evameva manussesu yo hoti seṭṭhasammato, | ||
+ | |||
+ | So ceva((So sace machasaṃ.)) dhammaṃ carati pageva itarā pajā, | ||
+ | |||
+ | Sabbaṃ raṭṭhaṃ sukhaṃ seti rājā ce hoti dhammikoti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | **Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Pattakammaṃ anaṇako sabrahma nirayā rūpena pañcamaṃ, | ||
+ | |||
+ | Sarāga ahinā devadatto padhānaṃ adhammikena cā' | ||
+ | |||
+ | ===== 3. Apaṇṇakavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Padhāna | ||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu sīlavā hoti, bahussuto hoti, āraddhaviriyo hoti, paññavā hoti. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bhikkhu apaṇṇakataṃ paṭipadaṃ paṭipanno hoti, yoni cassa āraddhā hoti, āsavānaṃ khayāyāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Diṭṭhiapaṇṇaka paṭipadāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Nekkhammavitakkena, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Asappurisavadhukāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave asappuriso yo hoti parassa avaṇṇo, taṃ apuṭṭhopi pātukaroti, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave asappuriso yo hoti parassa vaṇṇo, taṃ puṭṭho' | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave asappuriso yo hoti attano avaṇṇo, taṃ puṭṭhopi na pātukaroti ko pana vādo apuṭṭhassa. Puṭṭho kho pana pañhābhinīto hāpetvā lambetvā aparipūraṃ avitthārena attano avaṇṇaṃ bhāsitā hoti. Veditabbametaṃ bhikkhave asappuriso ayaṃ bhavanti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave asappuriso yo hoti attano vaṇṇo, taṃ apuṭṭhopi pātukaroti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato asappuriso veditabbo. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato sappuriso veditabbo. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave sappuriso yo hoti parassa avaṇṇo, taṃ puṭṭhopi na pātukaroti, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave sappuriso yo hoti parassa vaṇṇo, taṃ apuṭṭhopi pātukaroti, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave sappuriso yo hoti attano avaṇṇo, taṃ apuṭṭhopi pātukaroti, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave sappuriso yo hoti attano vaṇṇo, taṃ puṭṭhopi na pātukaroti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato sappuriso veditabbo. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave vadhukā yaññadeva rattiṃ vā divasaṃ((Divaṃ vā machasaṃ.)) vā ānītā hoti. Tāvadevassā tibbaṃ hirottappaṃ paccupaṭṭhitaṃ hoti sassuyāpi sasurepi sāmikepi antamaso dāsakammakaraporisesu. Sā aparena samayena saṃvāsamanvāya vissāsamanvāya sassumpi sasurampi sāmikampi evamāha: apetha, kiṃ pana tumhe jānāthāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave idhekacco bhikkhu yaññadeva rattiṃ vā divasaṃ vā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti, tāvadevassa tibbaṃ hirottappaṃ paccupaṭṭhitaṃ hoti bhikkhusu bhikkhunīsu upāsakesu upāsikāsu antamaso ārāmikasamaṇuddesesu. So aparena samayena saṃvāsamanvāya vissāsamanvāya ācariyampi upajjhāyampi evamāha: apetha, kiṃ pana tumhe jānāthāti. | ||
+ | |||
+ | Tasmātiha bhikkhave evaṃ sikkhitabbaṃ: | ||
+ | |||
+ | Viharissāmāti. Evaṃ hi vo bhikkhave sikkhitabbanti. | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Paṭhamaaggasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sīlaggaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri aggānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Dutiyaaggasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Rūpaggaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri aggānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Kusinārāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Siyā kho pana bhikkhave ekabhikkhussapi kaṅkhā vā vimati vā buddhe vā dhamme vā saṅghe vā magge vā paṭipadāya vā, pucchatha bhikkhave, mā pacchā vippaṭisārino ahuvattha ‘‘ sammukhībhūto no satthā ahosi, nāsakkhimha bhagavantaṃ sammukhā paṭipucchitunti. ‘‘ Evaṃ vutte te bhikkhū tuṇhī ahesuṃ. | ||
+ | |||
+ | Dutiyampi kho bhagavā bhikkhū āmantesi: siyā kho pana bhikkhave ekabhikkhussapi kaṅkhā vā vimati vā buddhe vā dhamme vā saṅghe vā magge vā paṭipadāya vā, pucchatha bhikkhave, mā pacchā vippaṭisārino ahuvattha ‘‘sammukhībhūto no satthā ahosi, nāsakkhimha bhagavantaṃ sammukhā paṭipucchitunti. ‘‘ Dutiyampi kho te bhikkhū tuṇhī ahesuṃ. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Tatiyampi kho bhagavā bhikkhū āmantesi: siyā kho pana bhikkhave | ||
+ | |||
+ | Ekabhikkhussapi kaṅkhā vā vimati vā buddhe vā dhamme vā saṅghe vā magge vā paṭipadāya vā, pucchatha bhikkhave, mā pacchā vippaṭisārino ahuvattha ‘‘ sammukhībhūto no satthā ahosi, nāsakkhimha bhagavantaṃ sammukhā paṭipucchitunti. ‘‘ Tatiyampi kho te bhikkhū tuṇhī ahesuṃ. | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi. Siyā kho pana bhikkhave | ||
+ | |||
+ | Satthugāravenāpi na puccheyyātha, | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Pasādā kho tvaṃ ānanda vadesi. Ñāṇameva((Ñātameva | ||
+ | |||
+ | Tathāgatassa, | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ hi ānanda pañcannaṃ bhikkhusatānaṃ yo pacchimako bhikkhu, so sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyanoti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Acinteyyasuttaṃ) ==== | ||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Buddhānaṃ bhikkhave buddhavisayo acinteyyo na cintetabbo, yaṃ cintento ummādassa vighātassa bhāgī assa. | ||
+ | |||
+ | Jhāyissa bhikkhave jhānavisayo acinteyyo na cintetabbo, yaṃ cintento ummādassa vighātassa bhāgī assa. | ||
+ | |||
+ | Kammavipāko bhikkhave acinteyyo na cintetabbo, yaṃ cintento ummādassa vighātassa bhāgī assa. | ||
+ | |||
+ | Lokacintā bhikkhave acinteyyā na cintetabbā, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri acinteyyāni na cintetabbāni, | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Dakkhiṇāvisuddhisuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atthi bhikkhave dakkhiṇā dāyakato visujjhati no paṭiggāhakato. Atthi bhikkhave dakkhiṇā paṭiggāhakato visujjhati no dāyakato. Atthi bhikkhave dakkhiṇā neva dāyakato visujjhati no paṭiggāhakato. Atthi bhikkhave dakkhiṇā dāyakato ceva visujjhati paṭiggāhakato ca. | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave dakkhiṇā paṭiggāhakato visujjhati no dāyakato? Idha bhikkhave dāyako hoti dussīlo pāpadhammo, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave dakkhiṇā neva dāyakato visujjhati no paṭiggāhakato? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave dakkhiṇā dāyakato ceva visujjhati paṭiggāhakato ca? Idha bhikkhave dāyako hoti sīlavā kalyāṇadhammo, | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave catasso dakkhiṇā visuddhiyoti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Vaṇijjāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ko nu kho bhante hetu, ko paccayo, yena midhekaccassa tādisāva vaṇijjā payuttā chedagāminī hoti? Ko pana bhante hetu, ko paccayo yena midhekaccassa tādisāva vaṇijjā payuttā na yathādhippāyaṃ hoti? <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Ko nu kho bhante hetu ko paccayo, yena midhekaccassa tādisāva vaṇijjā payuttā yathādhippāyaṃ hoti? Ko pana bhante hetu, ko paccayo, yena midhekaccassa tādisāva vaṇijjā payuttā parādhippāyā hotīti? | ||
+ | |||
+ | Idha sāriputta ekacco samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā upasaṅkamitvā pavāreti: vada bhante paccayenāti. So <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idha pana sāriputta ekacco samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā upasaṅkamitvā pavāreti: vada bhante paccayenāti. So yena pavāreti. Taṃ na yathādhippāyaṃ deti. So ce tato cuto itthattaṃ āgacchati, so yaññadeva vaṇijjaṃ payojeti, sāssa hoti na yathādhippāyā. | ||
+ | |||
+ | Idha pana sāriputta ekacco samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā upasaṅkamitvā pavāreti: vada bhante paccayenāti. So yena pavāreti, taṃ yathādhippāyaṃ deti. So ce tato cuto itthattaṃ āgacchati. So yaññadeva vaṇijjaṃ payojeti, sāssa hoti yathādhippāyā. | ||
+ | |||
+ | Idha pana sāriputta ekacco samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā upasaṅkamitvā pavāreti: vada bhante paccayenāti. So yena pavāreti, taṃ parādhippāyaṃ deti. So ce tato cuto itthattaṃ āgacchati. So yaññadeva vaṇijjaṃ payojeti, sāssa hoti parādhippāyā.((Parādhippāyaṃ | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ kho sāriputta hetu, ayaṃ paccayo, yena midhekaccassa tādisāva vaṇijjā payuttā chedagāminī hoti. | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ pana sāriputta hetu, ayaṃ paccayo, yena midhekaccassa tādisāva vaṇijjā payuttā na yathādhippāyā hoti. | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ kho sāriputta hetu, ayaṃ paccayo, yena midhekaccassa tādisā vaṇijjā payuttā yathādhippāyā hoti. | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ pana sāriputta hetu, ayaṃ paccayo, yena midhekaccassa tādisāva vaṇijjā payuttā parādhippāyā hotīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Kambojasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ko nu kho bhante hetu, ko paccayo, yena mātugāmo neva sabhāyaṃ nisīdati, na kammantaṃ payojeti, na kambojaṃ gacchatīti? | ||
+ | |||
+ | Kodhano ānanda mātugāmo, issukī ānanda mātugāmo, <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ kho ānanda hetu, ayaṃ paccayo, yena mātugāmo neva sabhāyaṃ nisīdati, na kammantaṃ payojeti, na kambojaṃ gacchatīti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | **Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Padhāna diṭṭhi' | ||
+ | |||
+ | Kusinārā acintitaṃ dakkhiṇāya vaṇijjakambojena vaggo' | ||
+ | |||
+ | ===== 4. Macalavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Pāṇātipātīsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Pāṇātipātī hoti, adinnādāyī hoti, kāmesu micchācārī hoti, musāvādī hoti. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Pāṇātipātā paṭivirato hoti, adinnādānā paṭivirato hoti, kāmesu micchācārā paṭivirato hoti, musāvādā paṭivirato hoti. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge' | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Musāvādīsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Musāvādī hoti, pisunāvāco hoti, pharusāvāco hoti, samphappalāpī hoti. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Musāvādā paṭivirato hoti, pisunāvācā paṭivirato hoti, pharusāvācā paṭivirato hoti, samphappalāpā paṭivirato hoti. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge' | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Vaṇṇasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ananuvicca apariyogāhetvā avaṇṇārahassa vaṇṇaṃ bhāsati. Ananuvicca apariyogāhetvā vaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsati. Ananuvicca apariyogāhetvā appasādanīye ṭhāne pasādaṃ upadaṃseti. Ananuvicca apariyogāhetvā pasādanīye ṭhāne appasādaṃ upadaṃseti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Anuvicca pariyogāhetvā avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsati. Anuvicca pariyogāhetvā vaṇṇārahassa vaṇṇaṃ bhāsati. Anuvicca pariyogāhetvā appasādanīye ṭhāne appasādaṃ upadaṃseti. Anuvicca pariyogāhetvā pasādanīye ṭhāne pasādaṃ upadaṃseti. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge' | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Kodhagarusuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Kodhagaru hoti na saddhammagaru, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Saddhammagaru hoti na kodhagaru, saddhammagaru hoti na makkhagaru, saddhammagaru hoti na lābhagaru, saddhammagaru hoti na sakkāragaru. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ saggeti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Tamotamaparāyanasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Tamotamaparāyano, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo tamo hoti tamaparāyano? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo tamo hoti jotiparāyano? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo joti hoti tamaparāyano? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo joti hoti jotiparāyano? | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Onatonata suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Onatonato, onatunnato, unnatonato, unnatunnato. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo onatonato hoti? Idha bhikkhave ekacco puggalo nīce kule paccājāto hoti caṇḍālakule vā veṇakule vā nesādakule vā rathakārakule vā pukkusakule vā daḷidde appannapānabhojane kasiravuttike yattha kasirena ghāsacchādo labbhati. So va hoti dubbaṇṇo duddasiko | ||
+ | |||
+ | Kasirena ghāsacchādo labbhati. So ca hoti dubbaṇṇo duddasiko okoṭimako bavhābādho kāṇo vā kuṇī vā khañjo vā pakkhahato vā, na lābhī annassa pānassa vatthassa yānassa mālāgandhavilepanassa seyyāvasathapadīpeyyassa. So | ||
+ | |||
+ | Kāyena duccaritaṃ carati, vācāya duccaritaṃ carati, manasā duccaritaṃ carati. So kāyena duccaritaṃ caritvā vācāya duccaritaṃ caritvā manasā duccaritaṃ caritvā kāyassa bhedā parammaraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati. Evaṃ kho bhikkhave puggalo onatonato hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo onatunnato hoti? Idha bhikkhave ekacco puggalo nīce kule paccājāto hoti caṇḍālakule vā veṇakule vā nesādakule vā rathakārakule vā pukkusakule vā daḷidde appannapānabhojane kasiravuttike yattha kasirena ghāsacchādo labbhati. So ca hoti dubbaṇṇo duddasiko okoṭimako bavhābādho kāṇo vā kuṇī vā khañjo vā pakkhahato vā, na lābhī annassa pānassa vatthassa yānassa mālāgandhavilepanassa seyyāvasathapadīpeyyassa. So kāyena sucaritaṃ carati, vācāya sucaritaṃ carati, manasā sucaritaṃ carati. So kāyena sucaritaṃ caritvā vācāya sucaritaṃ caritvā manasā sucaritaṃ caritvā kāyassa bhedā parammaraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati. Evaṃ kho bhikkhave puggalo onatunnato hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo unnatonato hoti? Idha bhikkhave ekacco puggalo uccekule paccājāto hoti khattiyamahāsālakule vā brāhmaṇamahāsālakule vā gahapatimahāsālakule vā aḍḍhe mahaddhane mahābhoge pahūtajātarūparajate pahūtavittupakaraṇe pahūtadhanadhaññe. So ca hoti abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgato. Lābhī annassa pānassa vatthassa yānassa mālāgandhavilepanassa seyyāvasathapadīpeyyassa. So kāyena duccaritaṃ carati, vācāya duccaritaṃ carati, manasā duccaritaṃ carati. So kāyena duccaritaṃ caritvā manasā duccaritaṃ caritvā kāyassa bhedā parammaraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati. Evaṃ kho bhikkhave puggalo unnatonato hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo unnatunnato hoti? Idha bhikkhave ekacco puggalo ucce kule paccājāto hoti khattiyamahāsālakule vā brāhmaṇamahāsālakule vā gahapatimahāsālakule vā aḍḍhe mahaddhane mahābhoge pahūtajātarūparajate pahūtavittupakaraṇe pahūtadhanadhaññe. So ca hoti abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgato, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Samaṇamacala | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Samaṇamacalo, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo samaṇamacalo hoti? Idha bhikkhave bhikkhu sekho hoti paṭipado anuttaraṃ yogakkhemaṃ patthayamāno viharati. Seyyathāpi bhikkhave <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo samaṇapuṇḍarīko hoti? Idha bhikkhave bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. No ca kho aṭṭhavimokkhe kāyena phassitvā viharati. Evaṃ kho bhikkhave puggalo samaṇapuṇḍarīko hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo samaṇapadumo hoti? Idha bhikkhave bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭhevadhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Aṭṭha ca vimokkhe kāyena phassitvā viharati. Evaṃ kho bhikkhave puggalo samaṇapadumo hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo samaṇesu samaṇasukhumālo hoti? Idha bhikkhave bhikkhu yācitova bahulaṃ cīvaraṃ paribhuñjati, | ||
+ | |||
+ | Yaṃ hi taṃ bhikkhave sammā vadamāno vadeyya ' | ||
+ | |||
+ | Yaṃ hi taṃ bhikkhave sammā vadamāno vadeyya ' | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Samaṇamacala | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Samaṇamacalo, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo samaṇamacalo hoti? Idha bhikkhave bhikkhu tiṇṇaṃ saññojanānaṃ parikkhayā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo samaṇapuṇḍarīko hoti? Idha bhikkhave bhikkhu tiṇṇaṃ saññojanānaṃ parikkhayā rāgadosamohānaṃ tanuttā sakadāgāmī hoti, sakideva imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karoti. Evaṃ kho bhikkhave puggalo samaṇapuṇḍarīko hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo samaṇapadumo hoti? Idha bhikkhave bhikkhu pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā. Evaṃ kho bhikkhave puggalo samaṇapadumo hoti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo samaṇesu samaṇasukhumālo hoti? Idha bhikkhave bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Evaṃ kho bhikkhave puggalo samaṇesu samaṇasukhumālo hoti. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Samaṇamacala | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Samaṇamacalo, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo samaṇamacalo hoti? Idha bhikkhave bhikkhu sammādiṭṭhiko hoti, sammāsaṅkappo hoti, sammāvāco hoti, sammākammanto hoti, sammāājīvo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsatī hoti, sammāsamādhī hoti. Evaṃ kho bhikkhave puggalo samaṇamacalo hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo samaṇapuṇḍarīko hoti? Idha bhikkhave bhikkhu sammādiṭhiko hoti, sammāsaṅkappo hoti, sammāvāco hoti, sammākammanto hoti, sammāājīvo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsatī hoti, sammāsamādhī hoti, sammāñāṇī hoti, sammāvimuttī hoti. No ca kho aṭṭhavimokkhe kāyena phassitvā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo samaṇapadumo hoti? Idha bhikkhave bhikkhu sammādiṭṭhiko hoti, sammāsaṅkappo hoti, sammāvāco hoti, sammākammanto hoti, sammāājīvo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsatī hoti, sammāsamādhī hoti. Sammāñāṇī hoti, sammāvimuttī hoti, aṭṭha ca vimokkhe kāyena phassitvā viharati. Evaṃ kho bhikkhave puggalo samaṇapadumo hoti: | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo samaṇesu samaṇasukhumālo hoti? Idha bhikkhave bhikkhu yācitova bahulaṃ cīvaraṃ paribhuñjati, | ||
+ | |||
+ | Yaṃ hi taṃ bhikkhave sammā vadamāno vadeyya ' samaṇesu samaṇasukhumālo' | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | //1. Phusitvā | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Samaṇamacala | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Samaṇamacalo, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo samaṇamacalo hoti? Idha bhikkhave bhikkhu sekho hoti appattamānaso, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo samaṇapuṇḍarīko hoti? Idha bhikkhave bhikkhu pañcasupādānakkhandhesu udayabbayānupassī viharati: iti rūpaṃ, iti rūpassa samudayo, iti rūpassa atthagamo. Iti vedanā, iti vedanāya samudayo, iti vedanāya atthagamo. Iti saññā, iti saññāya samudayo, iti saññāya atthagamo. Iti saṅkhārā, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo samaṇapadumo hoti? Idha bhikkhave bhikkhu pañcasupādānakkhandhesu udayabbayānupassī viharati: iti rūpaṃ, iti rūpassa samudayo, iti rūpassa atthagamo. Iti vedanā, iti vedanāya samudayo, iti vedanāya atthagamo. Iti saññā iti saññāya samudayo, iti saññāya atthagamo. Iti saṅkhārā, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo samaṇesu samaṇasukhumālo hoti? Idha bhikkhave bhikkhu yācitova bahulaṃ cīvaraṃ paribhuñjati, | ||
+ | |||
+ | Yaṃ hi taṃ bhikkhave sammā vadamāno vadeyya ' samaṇesu samaṇasukhumālo ' ti. Mameva taṃ bhikkhave sammā vadamāno vadeyya ' samaṇesu samaṇasukhumālo' | ||
+ | |||
+ | Yaṃ hi taṃ bhikkhave sammāvadamāno vadeyya ' | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | **Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Pāṇātipāto ca musā vaṇṇakodhatamonatā, | ||
+ | |||
+ | Putto saññojanaṃ ceva diṭṭhikhandhena te dasāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 5. Asuravaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Asurasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 41. Cattāro' | ||
+ | |||
+ | Asuro asuraparivāro, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo asuro hoti asuraparivāro? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo asuro hoti devaparivāro? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo devo hoti asuraparivāro? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo devo hoti devaparivāro? | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Paṭhamasamādhisuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco puggalo lābhī hoti ajjhattaṃ cetosamathassa, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave ekacco puggalo lābhī hoti adhipaññādhammavipassanāya, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave ekacco puggalo neva lābhī hoti ajjhattaṃ cetosamathassa, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave ekacco puggalo lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Dutiyasamādhisuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco puggalo lābhī hoti ajjhattaṃ cetosamathassa, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave ekacco puggalo lābhī hoti adhipaññādhammavipassanāya, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave ekacco puggalo neva lābhī hoti ajjhattaṃ cetosamathassa, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave ekacco puggalo lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa, | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yvāyaṃ puggalo lābhī hoti ajjhattaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yvāyaṃ puggalo lābhī adhipaññādhammavipassanāya, | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yvāyaṃ puggalo neva lābhī ajjhattaṃ cetosamathassa, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave ādittacelo vā ādittasīso vā tassa tasseva celassa vā sīsassa vā nibbāpanāya adhimattaṃ chandañca vāyāmañca ussāhañca ussoḷhiñca appaṭivāniñca satiñca sampajaññaṃ ca kareyya, evameva kho bhikkhave tena puggalena tesaṃyeva kusalānaṃ dhammānaṃ paṭilābhāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivāni ca sati ca sampajaññaṃ ca karaṇīyaṃ. So aparena samayena lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa, | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yvāyaṃ puggalo lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Tatiyasamādhisuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 44. Cattāro' | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco puggalo lābhī hoti ajjhattaṃ cetosamathassa, | ||
+ | |||
+ | Idha <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave ekacco puggalo neva lābhī hoti ajjhattaṃ cetosamathassa, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave ekacco puggalo lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa, | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yvāyaṃ puggalo lābhī ajjhattaṃ cetosamathassa, | ||
+ | |||
+ | So aparena samayena lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa, | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yvāyaṃ puggalo lābhī adhipaññādhammavipassanāya, | ||
+ | |||
+ | So aparena samayena lābhī ceva hoti adhipaññādhammavipassanāya, | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yvāyaṃ puggalo neva lābhī ca ajjhattaṃ cetosamathassa, | ||
+ | |||
+ | So aparena <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yvāyaṃ puggalo lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Chavālātasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 45. Cattāro' | ||
+ | |||
+ | Nevattahitāya paṭipanno no parahitāya. Parahitāya paṭipanno no attahitāya. Attahitāya paṭipanno no parahitāya. Attahitāya ca paṭipanno parahitāya ca. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | //1. Ceva machasaṃ. [No anchor for the footnote]// | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave chavālātaṃ ubhato padittaṃ majjhe gūthagataṃ neva gāme kaṭṭhatthaṃ pharati na araññe. Tathūpamāhaṃ bhikkhave imaṃ puggalaṃ vadāmi yvāyaṃ puggalo nevattahitāya paṭipanno no parahitāya. | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yvāyaṃ puggalo parahitāya paṭipanno no attahitāya, | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yvāyaṃ puggalo attahitāya paṭipanno no parahitāya, | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yvāyaṃ puggalo attahitāya ca paṭipanno parahitāya ca, ayaṃ imesaṃ catunnaṃ puggalānaṃ aggo ca seṭṭho ca pāmokkho ca uttamo ca pavaro ca. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave gavā khīraṃ, khīramhā dadhi, dadhimhā navanītaṃ, | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Rāgavinayasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Attahitāya paṭipanno no parahitāya. Parahitāya paṭipanno no attahitāya. Neva attahitāya paṭipanno no parahitāya. Attahitāya ca paṭipanno parahitāya ca. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo attahitāya paṭipanno no parahitāya? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo parahitāya paṭipanno hoti, no attahitāya? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo nevattahitāya paṭipanno hoti, no parahitāya? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo attahitāya ca paṭipanno hoti, parahitāya ca? Idha bhikkhave ekacco puggalo attanā ca rāgavinayāya paṭipanno hoti, parañca rāgavinayāya samādapeti. Attanā ca dosavinayāya paṭipanno hoti, parañca dosavinayāya samādapeti. Attanā ca mohavinayāya paṭipanno hoti, parañca <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Khippanisantisuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Attahitāya paṭipanno no parahitāya. Parahitāya paṭipanno no attahitāya. Nevattahitāya paṭipanno no parahitāya. Attahitāya ca paṭipanno parahitāya ca. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo attahitāya paṭipanno hoti no parahitāya? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo parahitāya paṭipanno hoti no attahitāya? | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo attahitāya ca paṭipanno hoti parahitāya ca? Idha bhikkhave ekacco puggalo khippanisantī ca hoti kusalesu dhammesu. Sutānañca dhammānaṃ dhārakajātiko hoti. Dhatānañca dhammānaṃ atthūpaparikkhī hoti. Atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammapaṭipanno hoti. Kalyāṇavāco hoti kalyāṇavākkaraṇo. Poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā. Sandassako ca hoti samādapako samuttejako sampahaṃsako sabrahmacārīnaṃ. Evaṃ kho bhikkhave puggalo attahitāya ca paṭipanno hoti parahitāya ca. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Attahitasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Attahitāya paṭipanno no parahitāya. Parahitāya paṭipanno neva attahitāya. Neva attahitāya ca paṭipanno no parahitāya. Attahitāya ca paṭipanno parahitāya ca. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Sikkhāpadasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Attahitāya paṭipanno <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo attahitāya paṭipanno hoti no parahitāya? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo parahitāya paṭipanno hoti no attahitāya? | ||
+ | |||
+ | //No paraṃ | ||
+ | |||
+ | Evaṃ kho bhikkhave puggalo parahitāya paṭipanno hoti no attahitāya. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo nevattahitāya paṭipanno hoti no parahitāya? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo attahitāya ca paṭipanno hoti parahitāya ca? Idha bhikkhave ekacco puggalo attanā ca pāṇātipātā paṭivirato hoti, parañca pāṇātipātā veramaṇiyā samādapeti. Attanā ca adinnādānā paṭivirato hoti, parañca adinnādānā veramaṇiyā samādapeti. Attanā ca kāmesu micchācārā paṭivirato hoti, parañca kāmesu micchācārā veramaṇiyā samādapeti. Attanā ca musāvādā paṭivirato hoti, parañca musāvādā veramaṇiyā samādapeti. Attanā ca surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato hoti, parañca surāmerayamajjapamādaṭṭhānā veramaṇiyā samādapeti. Evaṃ kho bhikkhave puggalo attahitāya ca paṭipanno hoti parahitāya ca. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Potaliyasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Cattāro' | ||
+ | |||
+ | Idha potaliya, ekacco puggalo avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena, no ca kho vaṇṇārahassa vaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena. | ||
+ | |||
+ | Idha pana potaliya, ekacco puggalo vaṇṇārahassa vaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena, no ca kho avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena. | ||
+ | |||
+ | Idha pana potaliya, ekacco puggalo neva avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena, nopi((No ca machasaṃ.)) vaṇṇārahassa vaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Idha pana potaliya, ekacco puggalo avaṇṇārahassa ca avaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena, vaṇṇārahassa ca vaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena. | ||
+ | |||
+ | Ime kho potaliya, cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho potaliya, catunnaṃ puggalānaṃ katamo te puggalo khamati abhikkantataro ca paṇītataro cāti? | ||
+ | |||
+ | Cattāro' | ||
+ | |||
+ | Idha bho gotama, ekacco puggalo avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena, no ca kho vaṇṇārahassa vaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bho gotama, ekacco puggalo vaṇṇārahassa vaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena, no ca kho avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bho gotama, ekacco puggalo neva avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena, nopi vaṇṇārahassa ca vaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bho gotama, ekacco puggalo avaṇṇārahassa ca avaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena, vaṇṇārahassa ca vaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bho gotama, cattāro puggalā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ bho gotama, catunnaṃ puggalānaṃ yvāyaṃ puggalo neva avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena, nopi vaṇṇārahassa ca vaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena. Ayaṃ me puggalo khamati imesaṃ catunnaṃ puggalānaṃ abhikkantataro ca paṇītataro ca. Taṃ kissa hetu? Abhikkantā hesā bho gotama yadidaṃ upekkhā' | ||
+ | |||
+ | Cattāro ' me potaliya, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame cattāro? | ||
+ | |||
+ | Idha pana potaliya, ekacco puggalo avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena, no ca kho vaṇṇārahassa vaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena. | ||
+ | |||
+ | Idha pana potaliya, ekacco puggalo vaṇṇārahassa vaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena, no ca kho avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena. | ||
+ | |||
+ | Idha pana potaliya, ekacco puggalo neva avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena, nopi vaṇṇārahassa vaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena. | ||
+ | |||
+ | Idha pana potaliya, ekacco puggalo avaṇṇārahassa ca avaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena, vaṇṇārahassa ca vaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena. | ||
+ | |||
+ | Ime kho potaliya, cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho potaliya, catunnaṃ puggalānaṃ yvāyaṃ puggalo avaṇṇārahassa ca avaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena, vaṇṇārahassa ca vaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena. Ayaṃ imesaṃ catunnaṃ puggalānaṃ abhikkantataro ca paṇītataro ca. Taṃ kissa hetu? Abhikkantā hesā potaliya yadidaṃ tattha tattha kālaññutāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Cattāro' | ||
+ | |||
+ | Idha bho gotama, ekacco puggalo avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena, nopi vaṇṇārahassa vaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bho gotama, ekacco puggalo vaṇṇārahassa vaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena, no ca kho avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bho gotama, ekacco puggalo neva avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena, nopi vaṇṇārahassa ca vaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bho gotama, ekacco puggalo avaṇṇārahassa ca avaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena, vaṇṇārahassa ca vaṇṇaṃ bhāsitā hoti bhūtaṃ tacchaṃ kālena. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bho gotama cattāro puggalo santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ bho gotama, catunnaṃ puggalānaṃ yvāyaṃ puggalo avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsitā bhūtaṃ tacchaṃ kālena, vaṇṇārahassa ca vaṇṇaṃ bhāsitā bhūtaṃ tacchaṃ kālena, ayaṃ me puggalo khamati imesaṃ catunnaṃ puggalānaṃ abhikkantataro ca paṇītataro ca. Taṃ kissa hetu? Abhikkantā hesā bho gotama yadidaṃ tattha tattha kālaññutāti. | ||
+ | |||
+ | Abhikkantaṃ bho gotama, abhikkantaṃ bho gotama. Seyyathāpi bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | **Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Asuro tayo samādhi chavālātena pañcamaṃ, | ||
+ | |||
+ | Rāgānaṃ santi attahitāya sikkhapotalikena cā ti. | ||
+ | |||
+ | Dutiyo paṇṇāsako niṭṭhito. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ====== 3. Tatiyo paṇṇāsako ====== | ||
+ | |||
+ | ===== 1. Valāhakavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Paṭhamavalāhakasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Cattārome bhikkhave valāhakā. Katame cattāro? | ||
+ | |||
+ | Gajjitā no vassitā, vassitā no gajjitā, neva gajjitā no vassitā, gajjitā ca vassitā ca. Ime kho bhikkhave cattāro valāhakā. | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave cattāro' | ||
+ | |||
+ | Gajjitā no vassitā, vassitā no gajjitā, neva gajjitā no vassitā, gajjitā ca vassitā ca. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo gajjitā hoti no vassitā? Idha bhikkhave ekacco puggalo bhāsitā hoti no kattā. Evaṃ kho bhikkhave puggalo gajjitā hoti no vassitā. Seyyathāpi so bhikkhave valāhako gajjitā no vassitā, tathūpamāhaṃ bhikkhave imaṃ puggalaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo vassitā hoti no gajjitā? Idha bhikkhave ekacco puggalo kattā hoti no bhāsitā. Evaṃ kho bhikkhave puggalo vassitā hoti no gajjitā. Seyyathāpi so bhikkhave valāhako vassitā no gajjitā, tathūpamāhaṃ bhikkhave imaṃ puggalaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo neva gajjitā hoti no vassitā? Idha bhikkhave ekacco puggalo neva bhāsitā hoti no kattā. Evaṃ kho bhikkhave puggalo neva gajjitā hoti no vassitā. Seyyathāpi so bhikkhave valāhako neva gajjitā hoti no vassitā, tathūpamāhaṃ bhikkhave imaṃ puggalaṃ vadāmi. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo gajjitā ca hoti vassitā ca? Idha bhikkhave ekacco puggalo bhāsitā ca hoti kattā ca. Evaṃ kho bhikkhave puggalo gajjitā ca hoti vassitā ca. Seyyathāpi so bhikkhave valāhako gajjitā ca vassitā ca, tathūpamāhaṃ bhikkhave imaṃ puggalaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro valāhakūpamā puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Dutiyavalāhakasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Gajjitā no vassitā, vassitā no gajjitā, neva gajjitā no vassitā, gajjitā ca vassitā ca. Ime kho bhikkhave cattāro valāhakā. | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave cattāro' | ||
+ | |||
+ | Gajjitā no vassitā, vassitā no gajjitā, neva gajjitā no vassitā, gajjitā ca vassitā ca. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo gajjitā hoti no vassitā? Idha bhikkhave ekacco puggalo dhammaṃ pariyāpuṇāti: | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo vassitā hoti no gajjitā? Idha bhikkhave ekacco puggalo neva dhammaṃ pariyāpuṇāti: | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo neva gajjitā hoti no vassitā? Idha bhikkhave ekacco puggalo dhammaṃ na pariyāpuṇāti: | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo gajjitā ca hoti vassitā ca? Idha bhikkhave ekacco puggalo dhammaṃ pariyāpuṇāti: | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro valāhakūpamā puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Kumbhasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Tuccho pihito, pūro vivaṭo, tuccho vivaṭo, pūro pihito. Ime kho cattāro kumbhā. | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave cattāro' | ||
+ | |||
+ | Tuccho pihito, pūro vivaṭo, tuccho vivaṭo, pūro pihito. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo tuccho hoti pihito? Idha bhikkhave ekaccassa puggalassa pāsādikaṃ hoti abhikkantaṃ paṭikkantaṃ ālokitaṃ vilokitaṃ sammiñjitaṃ pasāritaṃ saṅghāṭipattacīvaradhāraṇaṃ. So idaṃ dukkhanti yathābhūtaṃ nappajānāti. Ayaṃ dukkha samudayoti yathābhūtaṃ nappajānāti. Ayaṃ dukkhanirodhoti yathābhūtaṃ nappajānāti. Ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadāti yathābhūtaṃ nappajānāti. Evaṃ kho bhikkhave puggalo tuccho hoti pihito. Seyyathāpi so bhikkhave kumbho tuccho pihito, tathūpamāhaṃ bhikkhave imaṃ puggalaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo pūro hoti vivaṭo? Idha bhikkhave ekaccassa puggalassa na pāsādikaṃ hoti abhikkantaṃ paṭikkantaṃ ālokitaṃ vilokitaṃ sammiñjitaṃ pasāritaṃ saṅghāṭipattacīvaradhāraṇaṃ. So idaṃ dukkhanti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ dukkha samudayoti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ dukkhanirodhoti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadāti yathābhūtaṃ pajānāti. Evaṃ kho bhikkhave puggalo pūro hoti vivaṭo. Seyyathāpi so bhikkhave kumbho pūro vivaṭo, tathūpamāhaṃ bhikkhave imaṃ puggalaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo tuccho hoti vivaṭo? Idha bhikkhave ekaccassa puggalassa na pāsādikaṃ hoti abhikkantaṃ paṭikkantaṃ ālokitaṃ vilokitaṃ sammiñjitaṃ pasāritaṃ saṅghāṭipattacīvaradhāraṇaṃ. So idaṃ dukkhanti yathābhūtaṃ nappajānāti. Ayaṃ dukkhasamudayoti yathābhūtaṃ nappajānāti. Ayaṃ dukkhanirodhoti yathābhūtaṃ nappajānāti. Ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadāti yathābhūtaṃ nappajānāti. Evaṃ kho bhikkhave puggalo tuccho hoti vivaṭo. Seyyathāpi so bhikkhave kumbho tuccho vivaṭo, tathūpamāhaṃ bhikkhave imaṃ puggalaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo pūro hoti pihito? Idha bhikkhave ekaccassa puggalassa pāsādikaṃ hoti abhikkantaṃ paṭikkantaṃ ālokitaṃ vilokitaṃ sammiñjitaṃ pasāritaṃ saṅghāṭipattacīvaradhāraṇaṃ. So idaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro kumbhūpamā puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Udakarahadasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Uttāno gambhīrobhāso, | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave cattāro' | ||
+ | |||
+ | Uttāno gambhīrobhāso, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo uttāno hoti gambhīrobhāso? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo gambhīro hoti uttānobhāso? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo uttāno hoti uttānobhāso? | ||
+ | |||
+ | <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro udakarahadūpamā puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Ambasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Āmaṃ pakkavaṇṇī, | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave cattāro' | ||
+ | |||
+ | Āmo pakkavaṇṇī, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo āmo hoti pakkavaṇṇī. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo pakko hoti āmavaṇṇī? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo āmo hoti āmavaṇṇī? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo pakko hoti pakkavaṇṇī? | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro ambūpamā puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6.) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Mūsikāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Gādhaṃ kattā no vasitā, vasitā no gādhaṃ kattā, neva gādhaṃ kattā no vasitā, gādhaṃ kattā ca vasitā ca. Imā kho bhikkhave catasso mūsikā. | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave cattāro' | ||
+ | |||
+ | Gādhaṃ kattā no vasitā, vasitā no gādhaṃ kattā, neva gādhaṃ kattā no vasitā, gādhaṃ kattā ca vasitā ca. | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo vasitā hoti no gādhaṃ kattā? Idha bhikkhave ekacco puggalo dhammaṃ na pariyāpuṇāti suttaṃ geyyaṃ veyyākaraṇaṃ gāthaṃ udānaṃ itivuttakaṃ jātakaṃ abbhutadhammaṃ vedallaṃ. So idaṃ dukkhanti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ dukkhasamudayoti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ dukkhanirodhoti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadāti yathābhūtaṃ pajānāti. Evaṃ kho bhikkhave puggalo vasitā hoti no gādhaṃ kattā. Seyyathāpi sā bhikkhave mūsikā vasitā no gādhaṃ kattā. Tathūpamāhaṃ bhikkhave imaṃ puggalaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo neva gādhaṃ kattā hoti no vasitā? Idha bhikkhave ekacco puggalo dhammaṃ na pariyāpuṇāti suttaṃ geyyaṃ veyyākaraṇaṃ gāthaṃ udānaṃ itivuttakaṃ jātakaṃ abbhutadhammaṃ vedallaṃ. So idaṃ dukkhanti yathābhūtaṃ nappajānāti. Ayaṃ dukkhasamudayoti yathābhūtaṃ nappajānāti. Ayaṃ dukkhanirodhoti yathābhūtaṃ nappajānāti. Ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadāti yathābhūtaṃ nappajānāti. Evaṃ kho bhikkhave puggalo neva gādhaṃ kattā hoti no vasitā. Seyyathāpi sā bhikkhave mūsikā neva gādhaṃ kattā no vasitā, tathūpamāhaṃ bhikkhave imaṃ puggalaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo gādhaṃ kattā ca hoti vasitā ca? Idha bhikkhave ekacco puggalo dhammaṃ pariyāpuṇāti suttaṃ geyyaṃ veyyākaraṇaṃ gāthaṃ udānaṃ itivuttakaṃ jātakaṃ abbhutadhammaṃ vedallaṃ. So idaṃ dukkhanti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ dukkhasamudayoti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ dukkhanirodhoti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadāti yathābhūtaṃ pajānāti. Evaṃ kho bhikkhave puggalo gādhaṃ kattā ca hoti vasitā ca. Seyyathāpi sā bhikkhave mūsikā gādhaṃ kattā ca vasitā, tathūpamāhaṃ bhikkhave imaṃ puggalaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro mūsikūpamā puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Balivaddasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave cattāro' | ||
+ | |||
+ | Katame cattāro? Sagavacaṇḍo no paragavacaṇḍo, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo sagavacaṇḍo hoti no paragavacaṇḍo? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo paragavacaṇḍo hoti no sagavacaṇḍo? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo sagavacaṇḍo ca hoti paragavacaṇḍo? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo neva sagavacaṇḍo hoti no paragavacaṇḍo? | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro balivaddūpamā puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Rukkhasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave cattāro' | ||
+ | |||
+ | Pheggu phegguparivāro, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo pheggu hoti phegguparivāro? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo pheggu hoti sāraparivāro? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo sāro hoti phegguparivāro? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo sāro hoti sāraparivāro? | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro rukkhūpamā puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Āsivisasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Āgataviso na ghoraviso, ghoraviso na āgataviso, āgataviso ca ghoraviso ca, nevāgataviso na ghoraviso. Ime kho bhikkhave cattāro āsivisā. | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Āgataviso na ghoraviso, ghoraviso na āgataviso, āgataviso ca ghoraviso ca, neva āgataviso na ghoraviso. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo āgataviso hoti na ghoraviso? Idha bhikkhave ekacco puggalo abhiṇhaṃ kujjhati. So ca khvassa kodho na dīgharattaṃ anuseti. Evaṃ kho bhikkhave puggalo āgataviso hoti na ghoraviso. Seyyathāpi so bhikkhave āsiviso āgataviso na ghoraviso, tathūpamāhaṃ bhikkhave imaṃ puggalaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo ghoraviso hoti na āgataviso? Idha bhikkhave ekacco puggalo na heva kho abhiṇhaṃ kujjhati. So ca khvassa kodho dīgharattaṃ anuseti. Evaṃ kho bhikkhave puggalo ghoraviso hoti na āgataviso. Seyyathāpi so bhikkhave āsiviso ghoraviso na āgataviso, tathūpamāhaṃ bhikkhave imaṃ puggalaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo āgataviso ca hoti ghoraviso ca? Idha bhikkhave ekacco puggalo abhiṇhaṃ kujjhati. So ca khvassa kodho dīgharattaṃ anuseti. Evaṃ kho bhikkhave puggalo āgataviso ca hoti ghoraviso ca. Seyyathāpi so bhikkhave āsiviso āgataviso ca ghoraviso ca, tathūpamāhaṃ bhikkhave imaṃ puggalaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo nevāgataviso hoti na ghoraviso? Idha bhikkhave ekacco puggalo na heva kho abhiṇhaṃ kujjhati. So ca khvassa kodho na dīgharattaṃ anuseti. Evaṃ kho bhikkhave puggalo nevāgataviso na ghoraviso, seyyathāpi so bhikkhave āsiviso nevāgataviso na ghoraviso, tathūpamāhaṃ bhikkhave imaṃ puggalaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro āsivisūpamā puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | **Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Dve valāhakā ca kumbha udakarahadā dve honti ambāni mūsikā balivaddā rukkhā āsivisena te dasāti.((* Etthā pi suttamekaṃ ūnaṃ.)) <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 2. Kesivaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Kesisuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Tvaṃ ca khvāsi, | ||
+ | |||
+ | Ahaṃ kho bhante assadammaṃ saṇhenapi vinemi, pharusenapi vinemi, saṇhapharusenapi vinemīti. | ||
+ | |||
+ | Sace te kesi, assadammo saṇhenapi vinayaṃ na upeti, pharusenapi vinayaṃ na upeti, saṇhapharusenapi vinayaṃ na upeti, kinti naṃ karosīti? | ||
+ | |||
+ | Sace me bhante assadammo saṇhenapi vinayaṃ na upeti, pharusenapi vinayaṃ na upeti, saṇhapharusenapi vinayaṃ na upeti, hanāmi naṃ bhante. Taṃ kissa hetu? Mā me ācariyakulassa avaṇṇo ahosīti. | ||
+ | |||
+ | Bhagavā pana bhante anuttaro purisadammasārathī, | ||
+ | |||
+ | Ahaṃ kho kesi, purisadammaṃ saṇhenapi vinemi, pharusenapi vinemi, saṇhapharusenapi vinemi. Tatiradaṃ kesi, saṇhasmiṃ: | ||
+ | |||
+ | Tatiradaṃ kesi, pharusasmiṃ: | ||
+ | |||
+ | Tatiradaṃ kesi, saṇhapharusasmiṃ. Iti kāyasucaritaṃ, | ||
+ | |||
+ | Sace te bhante purisadammo saṇhena vinayaṃ na upeti, <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sace me kesi, purisadammo saṇhena vinayaṃ na upeti, pharusena vinayaṃ na upeti, saṇhapharusena vinayaṃ na upeti, hanāmi naṃ kesīti. | ||
+ | |||
+ | Na kho bhante bhagavato pāṇātipāto kappati. Atha ca pana bhagavā evamāha: hanāmi naṃ kesīti. | ||
+ | |||
+ | Saccaṃ kesi, na tathāgatassa pāṇātipāto kappati. Api ca so purisadammo saṇhena vinayaṃ na upeti, pharusena vinayaṃ na upeti, saṇhapharusena vinayaṃ na upeti, na tathāgato vattabbaṃ anusāsitabbaṃ maññati. Napi viññū sabrahmacārī vattabbaṃ anusāsitabbaṃ maññanti. Vadho hesa kesi, ariyassa vinaye yaṃ na tathāgato vattabbaṃ anusāsitabbaṃ maññati. Napi viññū sabrahmacārī vattabbaṃ anusāsitabbaṃ maññantīti. | ||
+ | |||
+ | So hi nūna bhante suvadho hoti yaṃ na tathāgato vattabbaṃ anusāsitabbaṃ maññati. Napi viññū sabrahmacārī vattabbaṃ anusāsitabbaṃ maññantīti. | ||
+ | |||
+ | Abhikkantaṃ bhante, abhikkantaṃ bhante, seyyathāpi bhante, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Assājānīyajava suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamehi catūhi? Ajjavena, javena, khantiyā, soraccena. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi aṅgehi samannāgato rañño bhadro assājānīyo rājāraho hoti rājabhoggo. Rañño aṅgantveva saṅkhaṃ gacchati. | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bhikkhu āhuneyyo hoti pāhuṇeyyo, | ||
+ | |||
+ | Katamehi catūhi? Ajjavena javena khantiyā soraccena. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Assājānīyapatodasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco bhadro assājānīyo patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati: " | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco bhadro assājānīyo naheva kho patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati, api ca kho lomavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati: " | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco bhadro assājānīyo naheva kho patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati, napi lomavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati. Api ca kho cammavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati: " | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco bhadro assājānīyo naheva kho patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati, napi lomavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati. Napi cammavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati. Api ca kho aṭṭhivedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati: <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro bhadrā assājānīyā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave cattārome bhadrā purisājānīyā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame cattāro? <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco bhadro purisājānīyo suṇāti amukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā puriso vā dukkhito vā kālakato vāti. So tena saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati. Saṃviggo yoniso padahati. Pahitatto kāyena ceva paramasaccaṃ sacchikaroti, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco bhadro purisājānīyo naheva kho suṇāti amukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā puriso vā dukkhito vā kālakato vā ti. Api ca kho sāmaṃ passati. Itthiṃ vā purisaṃ vā dukkhitaṃ vā kālakataṃ vā. So tena saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati. Saṃviggo yoniso padahati. Pahitatto kāyena ceva paramasaccaṃ sacchikaroti, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco bhadro purisājānīyo naheva kho suṇāti amukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā puriso vā dukkhito vā kālakato vā ti, napi sāmaṃ passati. Itthiṃ vā purisaṃ vā dukkhitaṃ vā kālakataṃ vā. Api ca khvassa ñāti vā sālohito vā dukkhito vā hoti kālakato vā. So tena saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco bhadro purisājānīyo naheva kho suṇāti amukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā puriso vā dukkhito vā kālakato vā ti. Napi sāmaṃ passati itthiṃ vā purisaṃ vā dukkhitaṃ vā kālakataṃ vā. Napissa ñāti vā sālohito vā dukkhito vā hoti kālakato vā. Api ca kho sāmaññeva phuṭṭho hoti sārīrikāhi vedanāhi dukkhāhi tibbāhi kharāhi kaṭukāhi asātāhi amanāpāhi pāṇaharāhi. So tena saṃvijjati, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro bhadrā purisājānīyā santo saṃvijjamānā lokasminti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Nāgasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave rañño nāgo sotā ca hoti hantā ca khantā ca gantā ca. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave rañño nāgo sotā hoti, idha bhikkhave rañño nāgo yamenaṃ hatthidammasārathī kāraṇaṃ kāreti yadi vā katapubbaṃ yadi vā akatapubbaṃ, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave rañño nāgo hantā hoti? Idha bhikkhave rañño nāgo saṅgāmagato hatthimpi hanti((Āhantimachasaṃ.)) hatthāruhampi hanti((Āhantimachasaṃ.)) assampi hanti assāruhampi <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave rañño nāgo khantā hoti? Idha bhikkhave rañño nāgo saṅgāmagato khamo hoti sattippahārānaṃ usuppahārānaṃ((Asippahārānaṃ usupahārānaṃmachasaṃ)) asippahārānaṃ pharasuppahārānaṃ bheripaṇavasaṅkhatiṇavaninnādasaddānaṃ. Evaṃ kho bhikkhave rañño nāgo khantā hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave rañño nāgo gantā hoti? Idha bhikkhave rañño nāgo yamenaṃ hatthidammasārathī disaṃ peseti yadi vā gatapubbaṃ yadi vā agatapubbaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi aṅgehi samannāgato rañño nāgo rājāraho hoti rājabhoggo. Rañño aṅgantveva saṅkhaṃ gacchati. | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bhikkhu āhuneyyo hoti pāhuṇeyyo, | ||
+ | |||
+ | Katamehi catūhi? Idha bhikkhave bhikkhu sotā ca hoti hantā ca khantā ca gantā ca. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu sotā hoti? Idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne aṭṭhikatvā manasi katvā sabbaṃ cetaso((2 ? missing)) samannāharitvā ohitasoto dhammaṃ suṇāti. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu sotā hoti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu hantā hoti? Idha bhikkhave bhikkhu uppannaṃ kāmavitakkaṃ nādhivāseti pajahati vinodeti((Vinodeti hanti machasaṃ.)) vyantīkaroti anabhāvaṃ gameti. Uppannaṃ vyāpādavitakkaṃ nādhivāseti pajahati vinodeti vyantīkaroti anabhāvaṃ gameti. Uppannaṃ vihiṃsāvitakkaṃ nādhivāseti pajahati vinodeti vyantīkaroti anabhāvaṃ gameti. Uppannuppanne pāpake akusale dhamme nādhivāseti pajahati vinodeti vyantīkaroti anabhāvaṃ gameti. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu hantā hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu khantā hoti? Idha bhikkhave bhikkhu khamo hoti sītassa uṇhassa jighacchāya pipāsāya ḍaṃsamakasavātātapasiriṃsapasamphassānaṃ duruttānaṃ durāgatānaṃ vacanapathānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu gantā hoti? Idha bhikkhave bhikkhu yā disā agatapubbā iminā dīghena addhunā yadidaṃ sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo taṇhakkhayo virāgo nirodho nibbānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bhikkhu āhuneyyo hoti pāhuṇeyyo, | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Ṭhānasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atthi bhikkhave ṭhānaṃ amanāpaṃ kātuṃ, tañca kayiramānaṃ anatthāya saṃvattati. Atthi bhikkhave ṭhānaṃ amanāpaṃ kātuṃ, tañca kayiramānaṃ atthāya saṃvattati. Atthi bhikkhave ṭhānaṃ manāpaṃ kātuṃ, tañca kayiramānaṃ anatthāya saṃvattati. Atthi bhikkhave ṭhānaṃ manāpaṃ kātuṃ, tañca kayiramānaṃ atthāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yamidaṃ ṭhānaṃ amanāpaṃ kātuṃ, tañca kayiramānaṃ anatthāya saṃvattati, | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yamidaṃ ṭhānaṃ amanāpaṃ kātuṃ, tañca kayiramānaṃ atthāya saṃvattati, | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yamidaṃ ṭhānaṃ manāpaṃ kātuṃ, tañca kayiramānaṃ anatthāya saṃvattati. Imasmimpi bhikkhave ṭhāne bālo ca paṇḍito ca veditabbo purisatthāme purisaviriye purisaparakkame. Na bhikkhave bālo iti paṭisaṃcikkhati: | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yamidaṃ ṭhānaṃ manāpaṃ kātuṃ, tañca kayiramānaṃ atthāya saṃvattati, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri ṭhānānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Appamādasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Kāyaduccaritaṃ bhikkhave pajahatha. Kāyasucaritaṃ bhāvetha. Tattha ca mā pamādattha. Vacīduccaritaṃ bhikkhave pajahatha. Vacīsucaritaṃ bhāvetha. Tattha ca mā pamādattha. Manoduccaritaṃ bhikkhave pajahatha. Manosucaritaṃ bhāvetha. Tattha ca mā pamādattha. Micchādiṭṭhiṃ bhikkhave pajahatha. Sammādiṭṭhiṃ bhāvetha. Tattha ca mā pamādattha. | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Ārakkhasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Mā me rajanīyesu dhammesu cittaṃ rajjīti attarūpena appamādo saticetaso ārakkho karaṇīyo. | ||
+ | |||
+ | Mā me dosanīyesu dhammesu cittaṃ dussīti attarūpena appamādo saticetaso ārakkho karaṇīyo. | ||
+ | |||
+ | Mā me mohanīyesu dhammesu cittaṃ muyhīti attarūpena appamādo saticetaso ārakkho karaṇīyo. | ||
+ | |||
+ | Mā me madanīyesu dhammesu cittaṃ majjīti attarūpena appamādo saticetaso ārakkho karaṇīyo. | ||
+ | |||
+ | Yato kho bhikkhave bhikkhuno rajanīyesu dhammesu cittaṃ na rajjati vītarāgattā, | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Saṃvejanīyasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha tathāgato jātoti bhikkhave saddhassa kulaputtassa dassanīyaṃ saṃvejanīyaṃ ṭhānaṃ. | ||
+ | |||
+ | Idha tathāgato anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddhoti bhikkhave saddhassa kulaputtassa dassanīyaṃ saṃvejanīyaṃ ṭhānaṃ. | ||
+ | |||
+ | Idha tathāgato anuttaraṃ dhammacakkaṃ pavattesīti bhikkhave saddhassa kulaputtassa dassanīyaṃ saṃvejanīyaṃ ṭhānaṃ. | ||
+ | |||
+ | Idha tathāgato anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbutoti bhikkhave saddhassa kulaputtassa dassanīyaṃ saṃvejanīyaṃ ṭhānaṃ. | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Bhayasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri bhayānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Dutiyabhayasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri bhayānīti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | kesī chavo patodo ca nāgo ṭhānena pañcamī | ||
+ | |||
+ | Appamādo ca ārakkho saṃvejanīyañca dve bhayānīti. | ||
+ | |||
+ | ===== 3. Bhayavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Bhayasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave attānuvādabhayaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave parānuvādabhayaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave daṇḍabhayaṃ? | ||
+ | |||
+ | Tassa evaṃ hoti " | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri bhayānīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Udakorohabhayasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave idhekaccassa kulaputtassa imasmiṃ dhammavinaye saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito cattārimāni bhayāni pāṭikaṅkhitabbāni. Katamāni cattāri? Ūmibhayaṃ, | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave ūmibhayaṃ? | ||
+ | |||
+ | Tamenaṃ tathā pabbajitaṃ samānaṃ sabrahmacārī ovadanti anusāsanti: | ||
+ | |||
+ | Tassa evaṃ hoti: " | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kumbhīlabhayaṃ: | ||
+ | |||
+ | Tamenaṃ tathā pabbajitaṃ samānaṃ sabrahmacārī ovadanti anusāsanti: | ||
+ | |||
+ | Tassa evaṃ hoti: " | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave āvaṭṭabhayaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave susukābhayaṃ? | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri bhayāni idhekaccassa kulaputtassa imasmiṃ dhammavinaye saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitassa pāṭikaṅkhitabbānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Puggalasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco puggalo vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So tadassādeti. Tannikāmeti. Tena ca vittiṃ āpajja ti. Tattha ṭhito tadadhimutto tabbahulavihārī aparihīno kālaṃ kurumāno brahmakāyikānaṃ devānaṃ sahavyataṃ upapajjati. Brahmakāyikānaṃ bhikkhave devānaṃ kappo āyuppamāṇaṃ. Tattha puthujjano yāvatāyukaṃ ṭhatvā yāvatakaṃ tesaṃ devānaṃ āyuppamāṇaṃ taṃ sabbaṃ khepetvā nirayampi gacchati. Tiracchānayonimpi gacchati. Pettivisayampi gacchati. Bhagavato pana sāvako tattha yāvatāyukaṃ ṭhatvā yāvatakaṃ tesaṃ devānaṃ āyuppamāṇaṃ taṃ sabbaṃ khepetvā tasmiṃyeva bhave parinibbāyati. Ayaṃ kho bhikkhave viseso, ayaṃ adhippāyo, idaṃ nānākaraṇaṃ sutavato ariyasāvakassa assutavatā puthujjanena yadidaṃ gatiyā upapattiyā sati. | ||
+ | |||
+ | <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco puggalo pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno sukhaṃ ca kāyena paṭisaṃvedeti yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti upekkhako satimā sukhavihārīti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So tadassādeti tannikāmeti tena ca vittiṃ āpajjati. Tattha <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco puggalo sukhassa ca pahāṇā dukkhassa ca pahāṇā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthagamā adukkhaṃ asukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So tadassādeti. Tannikāmeti. Tena ca vittiṃ āpajjati. Tattha ṭhito tadadhimutto tabbahulavihārī aparihīno kālaṃ kurumāno vehapphalānaṃ devānaṃ sahavyataṃ upapajjati. Vehapphalānaṃ bhikkhave devānaṃ pañcakappasatāni āyuppamāṇaṃ tattha puthujjano yāvatāyukaṃ ṭhatvā yāvatakaṃ tesaṃ devānaṃ āyuppamāṇaṃ taṃ sabbaṃ khepetvā nirayampi gacchati tiracchānayonimpi gacchati pettivisayampi gacchati. Bhagavato pana sāvako tattha yāvatāyukaṃ ṭhatvā yāvatakaṃ tesaṃ devānaṃ āyuppamāṇaṃ taṃ sabbaṃ khepetvā tasmiṃ yeva bhave parinibbāyati. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ kho bhikkhave viseso, ayaṃ adhippāyo, idaṃ nānākaraṇaṃ sutavato ariyasāvakassa assutavatā puthujjanena yadidaṃ gatiyā upapattiyā sati. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Dutiyapuggalasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco puggalo vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco puggalo vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco puggalo pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno. Sukhaṃ ca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti upekkhako satimā sukhavihārīti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ. Te dhamme aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato suññato anattato samanupassati. So kāyassa bhedā parammaraṇā suddhāvāsānaṃ devānaṃ sahavyataṃ upapajjati. Ayaṃ bhikkhave upapajjati. Ayaṃ bhikkhave upapatti asādhāraṇā puthujjanehi. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco puggalo sukhassa ca pahāṇā dukkhassa ca pahāṇā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṃgamā adukkhaṃ asukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Tatiyapuggalasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco puggalo mettāsahagatena cetasā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Bhagavato pana sāvako tattha yāvatāyukaṃ ṭhatvā yāvatakaṃ tesaṃ devānāṃ āyuppamāṇaṃ taṃ sabbaṃ khepetvā tasmiṃ yeva bhave parinibbāyati. Ayaṃ kho bhikkhave viseso ayaṃ adhippāyo idaṃ nānākaraṇaṃ sutavato ariyasāvakassa assutavatā puthujjanena yadidaṃ gatiyā upapattiyā sati. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco puggalo karuṇāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco puggalo muditāsahagatena cetasā ekaṃ disā paritvā viharati | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco puggalo upekkhāsahagatena* cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Catutthapuggalasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco puggalo mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati. Tathā dutiyaṃ | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ suttappadesānaṃ peyyālamukhānī ' | ||
+ | |||
+ | Syāmapotthake suttaṃ sampuṇṇameva dissati. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco puggalo karuṇāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati. Tathā dutiyaṃ | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco puggalo muditāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati. Tathā dutiyaṃ | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco puggalo upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati. Tathā dutiyaṃ | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Tathāgata acchariyasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Yadā bhikkhave bodhisatto tusitā kāyā cavitvā sato sampajāno mātukucchiṃ okkamati, atha sadevake loke samārake sabrahmake, sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya appamāṇo uḷāro obhāso pātubhavati atikkammeva devānaṃ devānubhāvaṃ. Yāpi tā lokantarikā aghā asaṃvutā andhakārā andhakāratimisā yatthimesaṃ candimasuriyānaṃ evaṃ mahiddhikānaṃ evaṃ mahānubhāvānaṃ ābhā nānubhonti, | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave yadā bodhisatto sato sampajāno mātukucchismā nikkhamati, atha sadevake loke samārake sabrahmake, sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya appamāṇo uḷāro obhāso pātubhavati. Atikkammeva devānaṃ devānubhāvaṃ. Yāpi tā lokantarikā aghā asaṃvutā andhakārā andhakāratimisā yatthimesaṃ candimasuriyānaṃ evaṃ mahiddhikānaṃ evaṃ mahānubhāvānaṃ ābhā nānubhonti, | ||
+ | |||
+ | Tathāgatassa bhikkhave arahato sammāsambuddhassa pātubhāvā ayaṃ dutiyo acchariyo abbhuto dhammo pātubhavati. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave yadā tathāgato anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambujjhati, | ||
+ | |||
+ | Tathāgatassa bhikkhave arahato sammāsambuddhassa pātubhāvā ayaṃ tatiyo acchariyo abbhuto dhammo pātubhavati. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave yadā tathāgato anuttaraṃ dhammacakkaṃ pavatteti, atha sadevake loke samārake sabrahmake, sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya appamāṇo uḷāro obhāso pātubhavati atikkammeva devānaṃ devānubhāvaṃ. Yāpi tā lokantarikā aghā asaṃvutā andhakārā andhakāratimisā yatthimesaṃ candimasuriyānaṃ evaṃ mahiddhikānaṃ evaṃ mahānubhāvānaṃ ābhā nānubhonti, | ||
+ | |||
+ | Tathāgatassa bhikkhave arahato sammāsambuddhassa pātubhāvā ayaṃ catuttho acchariyo abbhuto dhammo pātubhavati. | ||
+ | |||
+ | Tathāgatassa bhikkhave arahato sammāsambuddhassa pātubhāvā ime cattāro acchariyā abbhutā dhammā pātubhavantīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Dutiyatathāgatacchariyasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ālayārāmā bhikkhave pajā ālayaratā ālayasammuditā sā tathāgatena anālaye dhamme desiyamāne sussūsati. Sotaṃ odahati. Aññācittaṃ upaṭṭhapeti. | ||
+ | |||
+ | Tathāgatassa bhikkhave arahato sammāsambuddhassa pātubhāvā ayaṃ paṭhamo acchariyo abbhuto dhammo pātubhavati. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Mānārāmā bhikkhave pajā mānaratā mānasammuditā. Sā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Tathāgatassa bhikkhave arahato sammāsambuddhassa pātubhāvā ayaṃ dutiyo acchariyo abbhuto dhammo pātubhavati. | ||
+ | |||
+ | Anupasamārāmā bhikkhave pajā anupasamaratā anupasamasammuditā. Sā tathāgatena opasamike dhamme desiyamāne sussūsati. Sotaṃ odahati. Aññācittaṃ upaṭṭhapeti. | ||
+ | |||
+ | Tathāgatassa bhikkhave arahato sammāsambuddhassa pātubhāvā ayaṃ tatiyo acchariyo abbhuto dhammo pātubhavati. | ||
+ | |||
+ | Avijjāgatā bhikkhave pajā aṇḍabhūtā1. Pariyonaddhā sā tathāgatena avijjāvinaye dhamme desiyamāne sussūsati. Sotaṃ odahati. Aññācittaṃ upaṭṭhapeti. Tathāgatassa bhikkhave arahato sammāsambuddhassa pātubhāvā ayaṃ catuttho acchariyo abbhuto dhammo pātubhavati. | ||
+ | |||
+ | Tathāgatassa bhikkhave arahato sammā sambuddhassa pātubhāvā ime cattāro acchariyā abbhutā dhammā pātubhavantīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Ānandacchariyasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave bhikkhuparisā ānandaṃ dassanāya upasaṅkamati, | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave bhikkhunīparisā ānandaṃ dassanāya upasaṅkamati, | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave upāsakaparisā ānandaṃ dassanāya upasaṅkamati, | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave upāsikāparisā ānandaṃ dassanāya upasaṅkamati, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro acchariyā abbhutā dhammā ānandeti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | //1. Andhabhūtā | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Cakkavattiacchariyasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave khattiyaparisā rājānaṃ cakkavattiṃ dassanāya upasaṅkamati. Dassanena sā attamanā hoti. Tattha.((Tatra | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave brāhmaṇaparisā rājānaṃ cakkavattiṃ dassanāya upasaṅkamati, | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave gahapatiparisā rājānaṃ cakkavattiṃ dassanāya upasaṅkamati. Dassanena sā attamanā hoti. Tattha ce rājā cakkavattī bhāsati, bhāsitenapi sā attamanā hoti. Atittāva bhikkhave gahapatiparisā hoti. Atha rājā cakkavattī tuṇhī bhavati. | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave samaṇaparisā rājānaṃ cakkavattiṃ dassanāya upasaṅkamati dassanena sā attamanā hoti. Tattha ce rājā cakkavattī bhāsati, bhāsitenapi sā attamanā hoti. Atittāva bhikkhave samaṇaparisā hoti. Atha rājā cakkavattī tuṇhī bhavati. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro acchariyā abbhutā dhammā raññe cakkavattimhi. | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave cattāro acchariyā abbhutā dhammā ānande. Katame cattāro? | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave bhikkhuparisā ānandaṃ dassanāya upasaṅkamati, | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave bhikkhunīparisā ānandaṃ dassanāya upasaṅkamati, | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave upāsakaparisā ānandaṃ dassanāya upasaṅkamati, | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave upāsikaparisā ānandaṃ dassanāya upasaṅkamati, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro acchariyā abbhutā dhammā ānandeti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | attānuvāda ūmi ca dve ca nānā dve ca honti. | ||
+ | |||
+ | Mettā dve ca acchariyā | ||
+ | |||
+ | ===== 4. Puggalavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Saṃyojanapuggalasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekaccassa puggalassa orambhāgiyāni saṃyojanāni appahīṇāni honti. Upapattipaṭilābhiyāni saṃyojanāni appahīṇāni honti. Bhavapaṭilābhiyāni saṃyojanāni appahīṇāni honti. | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave ekaccassa puggalassa orambhāgiyāni saṃyojanāni pahīṇāni honti. Upapattipaṭilābhiyāni saṃyojanāni pahīṇāni honti. Bhavapaṭilābhiyāni saṃyojanāni appahīṇāni honti. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave ekaccassa puggalassa orambhāgiyāni saṃyojanāni pahīṇāni honti. Upapattipaṭilābhiyāni saṃyojanāni pahīṇāni honti. Bhavapaṭilābhiyāni saṃyojanāni pahīṇāni honti. | ||
+ | |||
+ | Katamassa bhikkhave puggalassa orambhāgiyāni saṃyojanāni appahīṇāni, | ||
+ | |||
+ | Katamassa bhikkhave puggalassa orambhāgiyāni saṃyojanāni pahīṇāti, | ||
+ | |||
+ | Katamassa bhikkhave puggalassa orambhāgiyāni saṃyojanāni pahīṇāni, | ||
+ | |||
+ | Katamassa bhikkhave puggalassa orambhāgiyāni saṃyojanāni pahīṇāni, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Paṭibhānapuggalasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Yuttapaṭibhāno.((Yuttappaṭibhāno na muttappaṭibhāno | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Neyyapuggalasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ugghaṭitaññū, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Phalupajivīpuggalasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Uṭṭhānaphalupajīvī.((Uṭṭhānaphalupajīvī ceva machasaṃ.)) Na kammaphalupajīvī, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Vajjapuggalasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sāvajjo, vajjabahulo, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo sāvajjo hoti? Idha bhikkhave ekacco puggalo sāvajjena kāyakammena samannāgato hoti, sāvajjena vacīkammena samannāgato hoti, sāvajjena manokammena samannāgato hoti. Evaṃ kho bhikkhave puggalo sāvajjo hoti. | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo appavajjo hoti? Idha bhikkhave ekacco puggalo anavajjena bahulaṃ kāyakammena samannāgato hoti, appaṃ sāvajjena. Anavajjena bahulaṃ vacīkammena samannāgato hoti, appaṃ sāvajjena. Anavajjena bahulaṃ manokammena samannāgato hoti, appaṃ sāvajjena. Evaṃ kho bhikkhave puggalo appavajjo hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo anavajjo hoti? Idha bhikkhave ekacco puggalo anavajjena kāyakammena samannāgato hoti, anavajjena vacīkammena samannāgato hoti, anavajjena manokammena samannāgato hoti. Evaṃ kho bhikkhave puggalo anavajjo hoti. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Paripūrakāripuggalasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco puggalo sīlesu na paripūrakārī hoti, samādhismiṃ na paripūrakārī, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Garupuggalasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave ekacco puggalo sīlagaru hoti sīlādhipateyyo. Samādhigaru hoti samādhādhipateyyo. Na paññāgaru hoti na paññādhipateyyo. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave ekacco puggalo sīlagaru hoti sīlādhipateyyo. Samādhigaru hoti samādhādhipateyyo. Paññāgaru hoti paññādhipateyyo. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Nikaṭṭhapuggalasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Nikaṭṭhakāyo anikaṭṭhacitto. Anikaṭṭhakāyo nikaṭṭhacitto. Anikaṭṭhakāyo ca anikaṭṭhacitto ca. Nikaṭṭhakāyo ca nikaṭṭhacitto ca. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo nikaṭṭhakāyo hoti anikaṭṭhacitto? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo anikaṭṭhakāyo hoti nikaṭṭhacitto. Idha bhikkhave ekacco puggalo naheva kho araññe vanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevati. So tattha nekkhammavitakkampi vitakketi, abyāpādavitakkampi vitakketi, avihiṃsāvitakkampi vitakketi. Evaṃ kho bhikkhave puggalo anikaṭṭhakāyo hoti nikaṭṭhacitto. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo anikaṭṭhakāyo ca hoti anikaṭṭhacitto ca? Idha bhikkhave ekacco puggalo na heva kho araññe vanapatthāni.((Araññavanapatthāni | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo nikaṭṭhakāyo ca hoti nikaṭṭhacitto ca? Idha bhikkhave ekacco puggalo araññe vanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevati. So tattha nekkhammavitakkampi vitakketi, abyāpādavitakkampi vitakketi, avihiṃsāvitakkampi vitakketi. Evaṃ kho bhikkhave puggalo nikaṭṭhakāyo ca hoti nikaṭṭhacitto ca. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Dhammakathikasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco dhammakathiko appaṃ ca bhāsati asahitañca parisā ca.((Parisāvassa | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave ekacco dhammakathiko appañca bhāsati sahitañca, parisā ca kusalā hoti sahitāsahitassa. Evarūpo bhikkhave dhammakathiko evarūpāya parisāya dhammakathikotveva saṅkhaṃ gacchati. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave ekacco dhammakathiko bahuñca bhāsati asahitañca. Parisā ca na kusalā hoti sahitāsahitassa. Evarūpo bhikkhave dhammakathiko evarūpāya parisāya dhammakathikotveva saṅkhaṃ gacchati. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave ekacco dhammakathiko bahuñca bhāsati sahitañca parisā ca((Parisāvassa | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro dhammakathikāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Vādīsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro vādī, aṭṭhānametaṃ bhikkhave anavakāso, yaṃ catūhi paṭisambhidāhi samannāgato bhikkhu atthato ca vyañjanato ca pariyādānaṃ gaccheyyāti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | saññojanaṃ paṭibhāno | ||
+ | |||
+ | Sāvajjo dve ca sīlāni | ||
+ | |||
+ | ===== 5. Ābhāvaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Ābhāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Candābhā, suriyābhā, | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave catasso ābhā. Etadaggaṃ bhikkhave imāsaṃ catassannaṃ ābhānaṃ yadidaṃ paññābhāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Pabhāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Candappabhā, | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave catasso pabhā. Etadaggaṃ bhikkhave imāsaṃ catassannaṃ pabhānaṃ yadidaṃ paññāppabhāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Ālokasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Candāloko, suriyāloko, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro ālokā. Etadaggaṃ bhikkhave imesaṃ catunnaṃ ālokānaṃ yadidaṃ paññālokoti. | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Obhāsasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Candobhāso, | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Pajjotasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Candapajjoto, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro pajjotā. Etadaggaṃ bhikkhave imesaṃ catunnaṃ pajjotānaṃ yadidaṃ paññāpajjototi. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Kālasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Kālena dhammasavaṇaṃ, | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Dutiyakālasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Kālena dhammasavaṇaṃ, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro kālā sammā bhāviyamānā sammā anuparivattiyamānā anupubbena āsavānaṃ khayaṃ pāpenti. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave uparipabbate thullaphusitake deve vassante taṃ udakaṃ yathā ninnaṃ pavattamānaṃ pabbatakandarapadarasākhā paripūreti. Pabbatakandarapadarasākhā paripūrā kussubbhe.((Kusobbhe | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Vacīduccaritasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Musāvādo, pisunāvācā, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri vacīduccaritāni. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Vacīsucaritasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Saccavācā, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri vacīsucaritānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Sārasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sīlasāro, samādhisāro, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro sārāti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | ābhā pabhā ca ālokaṃ | ||
+ | |||
+ | Dve kālā caritā dve ca honti sārena te dasāti | ||
+ | |||
+ | Tatiyo paṇṇāsako. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | |||
+ | ====== 4. Catuttho paṇṇāsako ====== | ||
+ | |||
+ | ===== 1. Indriyavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Indriyasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Saddhindriyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri indriyānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Balasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Saddhābalaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri balānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Dutiyabalasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Paññābalaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri balānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Tatiyabalasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Satibalaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri balānīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Catuttha balasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Paṭisaṅkhānabalaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri balānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Asaṅkheyya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Yadā bhikkhave kappo saṃvaṭṭati, | ||
+ | |||
+ | Yadā bhikkhave kappo saṃvaṭṭo tiṭṭhati, | ||
+ | |||
+ | Yadā bhikkhave kappo vivaṭṭati. Taṃ na sukaraṃ saṅkhātuṃ ettakāni vassānīti vā ettakāni vassasatānīti vā ettakāni vassasahassānīti vā ettakāni vassasatasahassānīti vā. | ||
+ | |||
+ | Yadā bhikkhave kappo vivaṭṭo tiṭṭhati. Taṃ na sukaraṃ saṅkhātuṃ ettakāni vassānīti vā ettakāni vassasatānīti vā ettakāni vassasahassānīti vā ettakāni vassasatasahassānīti vā. | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri kappassa asaṅkheyyānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Rogasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Dissanti bhikkhave sattā kāyikena rogena ekampi vassaṃ ārogyaṃ paṭijānamānā. Dvepi vassāni ārogyaṃ paṭijānamānā. Tīṇipi vassāni ārogyaṃ paṭijānamānā. Cattāripi vassāni ārogyaṃ paṭijānamānā. Pañcapi vassāni ārogyaṃ paṭijānamānā. Dasapi vassāni ārogyaṃ paṭijānamānā. Vīsatimpi vassāni ārogyaṃ paṭijānamānā. Tiṃsampi vassāni ārogyaṃ paṭijānamānā. Cattārīsampi vassāni ārogyaṃ paṭijānamānā. Paññāsampi vassāni ārogyaṃ paṭijānamānā. Vassasatampi. Ārogyaṃ paṭijānamānā. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Te bhikkhave sattā dullabhā.((Sudullabhā | ||
+ | |||
+ | Cattārome bhikkhave pabbajitassa rogā. Katame cattāro? | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu mahiccho hoti vighātavā asantuṭṭho itarītaracīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. So mahiccho samāno vighātavā asantuṭṭho itarītaracīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena pāpikaṃ icchaṃ panidahati anavaññapaṭilābhāya, | ||
+ | |||
+ | Tasamātiha bhikkhave evaṃ sikkhitabbaṃ: | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Parihāṇisuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Yo hi ko ci āvuso bhikkhu vā bhikkhunī vā cattāro dhamme attanisamanupassati, | ||
+ | |||
+ | Rāgavepullataṃ.((Rāgavepullattaṃ | ||
+ | |||
+ | Yo hi koci āvuso bhikkhu vā bhikkhunī vā ime cattāro dhamme attani samanupassati, | ||
+ | |||
+ | Yo hi ko ci āvuso bhikkhu vā bhikkhunī vā cattāro dhamme attani samanupassati, | ||
+ | |||
+ | Rāgatanuttaṃ, | ||
+ | |||
+ | Yo hi ko ci āvuso bhikkhu vā bhikkhunī vā ime cattāro dhamme attani samanupassati, | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Bhikkhunīsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ ayyeti kho so puriso tassā bhikkhuniyā paṭissutvā yenāyasmā ānando tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Itthannāmā bhante bhikkhunī ābādhikinī dukkhitā bāḷhagilānā, | ||
+ | |||
+ | Adhivāsesi kho āyasmā ānando tuṇhībhāvena. Atha kho āyasmā ānando nivāsetvā pattacīvaraṃ ādāya yena bhikkhunūpassayo tenupasaṅkami addasā kho sā bhikkhunī āyasmantaṃ ānandaṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvā sasīsaṃ pārupitvā mañcake nipajji. Atha kho āyasmā ānando yena sā bhikkhunī tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho āyasmā ānando taṃ bhikkhuniṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Āhārasambhūto ayaṃ bhagini kāyo. Āhāraṃ nissāya āhāro pahātabbo. Taṇhāsambhuto ayaṃ bhagini.((Idha bhagini | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Atha kho sā bhikkhunī mañcā uṭṭhahitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā āyasmato ānandassa pādesu sirasā nipatitvā āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca: accayo maṃ bhante accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathā akusalaṃ yāhaṃ evamakāsiṃ. Tassā me bhante ayyo ānando accayaṃ accayato patigaṇhātu āyatiṃ saṃvarāyāti. | ||
+ | |||
+ | Taggha taṃ bhagini accayo accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ yā tvaṃ evamakāsi. Yato ca kho tvaṃ bhagini accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikarosi, | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Sugatavinayasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave sugato? Idha bhikkhave tathāgato loke uppajjati arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathī satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. Ayaṃ bhikkhave sugato. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave sugatavinayo? | ||
+ | |||
+ | Evaṃ sugato vā bhikkhave loke tiṭṭhamāno sugatavinayo vā tadassa bahujanahitāya bahujanasukhāya lokānukampāya atthāya hitāya sukhāya devamanussānanti. | ||
+ | |||
+ | Cattārome bhikkhave dhammā saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattanti. Katame cattāro? | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu duggahītaṃ suttantaṃ pariyāpuṇanti dunnikkhittehi padabyañjanehi. Dunnikkhittassa bhikkhave padabyañjanassa attho' | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu dubbacā honti dovacassakaraṇehi dhammehi samannāgatā akkhamā appadakkhiṇaggāhino anusāsaniṃ. Ayaṃ bhikkhave dutiyo dhammo saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave ye te bhikkhū bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā. Te na sakkaccaṃ suttantaṃ paraṃ vācenti tesaṃ accayena chinnamūlako suttanto hoti, appaṭisaraṇo ayaṃ bhikkhave tatiyo dhammo saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattati. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave therā bhikkhu bāhulikā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro dhammā saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattantī ti. | ||
+ | |||
+ | Cattāro me bhikkhave dhammā saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattanti. Katame cattāro? | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu suggahītaṃ suttantaṃ pariyāpuṇanti sunikkhittehi padabyañjanehi. Sunikkhittassa bhikkhave padabyañjanassa atthopi sunayo hoti. Ayaṃ bhikkhave paṭhamo dhammo saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu subbacā honti sovacassakaraṇehi dhammehi samannāgatā khamā padakkhiṇaggāhino anusāsaniṃ. Ayaṃ bhikkhave dutiyo dhammo saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave ye te bhikkhu bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā. Te sakkaccaṃ suttantaṃ paraṃ vāventi. Tesaṃ accayena nacchinnamūlako suttanto hoti sappaṭisaraṇo. Ayaṃ bhikkhave tatiyo dhammo saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave therā bhikkhu na bāhulikā honti na sāthalikā okkamane nikkhittadhurā paviveke pubbaṅgamā. Viriyaṃ ārabhanti appattassa pattiyā anadhigatassa adhigamāya asacchikatassa sacchikiriyāya. Tesaṃ pacchimā janatā diṭṭhānugatiṃ āpajjati. Sāpi hoti na bāhulikā na sāthalikā okkamane nikkhittadhurā paviveke pubbaṅgamā. Viriyaṃ ārabhati appattassa pattiyā anadhigatassa adhigamāya asacchikatassa sacchikiriyāya. Ayaṃ bhikkhave catuttho dhammo saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | **Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | | ||
+ | |||
+ | Kappo rogo parihānī bhikkhunī sugatena cāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 2. Paṭipadāvaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Paṭipadāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Dukkhāpaṭipadā dandhābhiññā, | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Dutiyapaṭipadāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Dukkhāpaṭipadā dandhābhiññā, | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave dukkhāpaṭipadā dandhābhiññā? | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave dukkhāpaṭipadā khippābhiññā? | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave sukhāpaṭipadā dandhābhiññā? | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave sukhāpaṭipadā khippābhiññā? | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave catasso paṭipadāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Tatiyapaṭipadāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Dukkhāpaṭipadā dandhābhiññā, | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave dukkhāpaṭipadā dandhābhiññā? | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave dukkhāpaṭipadā khippābhiññā? | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave sukhāpaṭipadā dandhābhiññā? | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave sukhāpaṭipadā khippābhiññā? | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave catasso paṭipadāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Catutthapaṭipadāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Akkhamā paṭipadā, | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave akkhamā paṭipadā? | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave khamā paṭipadā? | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave damā paṭipadā? | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave samā paṭipadā? | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave catasso paṭipadāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Pañcamapaṭipadāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave akkhamā paṭipadā? | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave khamā paṭipadā? | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave damā paṭipadā? | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave samā paṭipadā? | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave catasso paṭipadāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Chaṭṭhapaṭipadāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Dukkhāpaṭipadā dandhābhiññā, | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yāyaṃ paṭipadā dukkhā dandhābhiññā, | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yāyaṃ paṭipadā dukkhā khippābhiññā, | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yāyaṃ paṭipadā sukhā dandhābhiññā, | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave yāyaṃ paṭipadā sukhā khippābhiññā, | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave catasso paṭipadāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Moggallānapaṭipadāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Catasso imā āvuso moggallāna paṭipadā. Katamā catasso? | ||
+ | |||
+ | Dukkhāpaṭipadā dandhābhiññā, | ||
+ | |||
+ | Imāsaṃ āvuso catassannaṃ paṭipadānaṃ katamaṃ te paṭipadaṃ āgamma āsavehi cittaṃ vimuttanti? | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Dukkhāpaṭipadā dandhābhiññā, | ||
+ | |||
+ | Imāsaṃ āvuso catassannaṃ paṭipadānaṃ yāyaṃ paṭipadā dukkhā khippābhiññā, | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Sāriputtapaṭipadāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Catasso imā āvuso sāriputta paṭipadā katamā catasso: | ||
+ | |||
+ | Dukkhāpaṭipadā dandhābhiññā, | ||
+ | |||
+ | Imāsaṃ kho āvuso catassannaṃ paṭipadānaṃ katamaṃ te paṭipadaṃ āgamma anupādāya āsavehi cittaṃ vimuttanti? | ||
+ | |||
+ | Catasso imā āvuso moggallāna paṭipadā. Katamā catasso: | ||
+ | |||
+ | Dukkhāpaṭipadā dandhābhiññā, | ||
+ | |||
+ | Imāsaṃ kho āvuso catassannaṃ paṭipadānaṃ yāyaṃ paṭipadā sukhā khippābhiññā. Imaṃ me paṭipadaṃ āgamma anupādāya āsavehi cittaṃ vimuttanti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Kilesaparinibbānasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco puggalo diṭṭheva dhamme sasaṅkhāraparinibbāyī hoti. Idha pana bhikkhave ekacco puggalo kāyassa bhedā sasaṅkhāraparinibbāyī hoti. Idha pana bhikkhave ekacco puggalo diṭṭheva dhamme asaṅkhāraparinibbāyī hoti. Idha pana bhikkhave ekacco puggalo kāyassa bhedā asaṅkhāraparinibbāyī hoti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo diṭṭheva dhamme sasaṅkhāraparinibbāyī hoti? Idha bhikkhave bhikkhu asubhānupassī kāye viharati. Āhāre paṭikkūlasaññī. Sabbaloke anabhiratasaññī.((Anabhiratisaññi | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo kāyassa bhedā sasaṅkhāraparinibbāyī hoti? Idha bhikkhave bhikkhu asubhānupassī kāye viharati. Āhāre paṭikkūlasaññī. Sabbaloke anabhiratasaññī sabbasaṅkhāresu aniccānupassī. Maraṇasaññā kho panassa ajjhattaṃ sūpaṭṭhitā hoti. So imāni pañcasekhabalāni upanissāya viharati: saddhābalaṃ hiribalaṃ ottappabalaṃ viriyabalaṃ paññābalaṃ. Tassimāni pañcindriyāni muduni pātubhavanti: | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo diṭṭheva dhamme asaṅkhāraparinibbāyī hoti? Idha bhikkhave bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati. Sato ca sampajāno, sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti ' | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo kāyassa bhedā asaṅkhāraparinibbāyī hoti? Idha bhikkhave bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati. Sato ca sampajāno, sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti ' | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti: <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Arahattappattisuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idha āvuso bhikkhu samathapubbaṅgamaṃ vipassanaṃ bhāveti. Tassa samathapubbaṅgamaṃ vipassanaṃ bhāvayato maggo sañjāyati. So taṃ maggaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tassa taṃ maggaṃ āsevato bhāvayato bahulīkaroto saññojanā pahīyanti. Anusayā vyantīhonti. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu vipassanāpubbaṅgamaṃ samathaṃ bhāveti, tassa vipassanāpubbaṅgamaṃ samathaṃ bhāvayato maggo sañjāyati. So taṃ maggaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tassa taṃ maggaṃ āsevato bhāvayato bahulīkaroto saññojanā pahīyanti. Anusayā vyantīhonti. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu samathavipassanaṃ yuganaddhaṃ bhāveti. Tassa samathavipassanaṃ yuganaddhaṃ bhāvayato maggo sañjāyati. So taṃ maggaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tassa taṃ maggaṃ āsevato bhāvayato bahulīkaroto saññojanā pahīyanti. Anusayā vyantīhonti. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhuno dhammuddhaccaviggahītaṃ mānaṃ hoti. So āvuso samayo yantaṃ cittaṃ ajjhattaṃyeva santiṭṭhati sannisīdati ekodihoti samādhiyati. Tassa maggo sañjāyati. So taṃ maggaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tassa taṃ maggaṃ āsevato bhāvayato bahulīkaroto saññojanā pahīyanti. Anusayā vyantīhonti. | ||
+ | |||
+ | Yo hi ko vi āvuso bhikkhu vā bhikkhunī vā mama santike arahattappattiṃ vyākaroti, sabbo so imehi catūhi maggehi, etesaṃ vā aññatarenāti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | ===== 3. Sañcetaniyavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Sañcetanāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sāmaṃ vā taṃ bhikkhave kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, | ||
+ | |||
+ | Sāmaṃ vā taṃ bhikkhave vacīsaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, | ||
+ | |||
+ | Sāmaṃ vā taṃ bhikkhave manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, | ||
+ | |||
+ | Imesu bhikkhave dhammesu avijjā anupatitā. Avijjāyatveva asesavirāganirodhā so kāyo na hoti, yaṃ paccayāssa taṃ uppajjati ajjhattaṃ sukhadukkhaṃ. Sā vācā na hoti, yaṃ paccayāssa taṃ uppajjati ajjhattaṃ sukhadukkhaṃ.So mano na hoti,yaṃ paccayāssa taṃ uppajjati ajjhattaṃ sukhadukkhaṃ. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Khettaṃ taṃ na hoti, vatthuṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Cattārome bhikkhave attabhāvapaṭilābhā. Katame cattāro? | ||
+ | |||
+ | Atthi bhikkhave attabhāvapaṭilābho, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte āyasmā sāriputto bhagavantaṃ etadavoca: imassa kho ahaṃ bhante bhagavatā saṅkhittena bhāsitassa evaṃ vitthārena atthaṃ ājānāmi: | ||
+ | |||
+ | Tatra bhante yvāyaṃ attabhāvapaṭilābho, | ||
+ | |||
+ | Tatra bhante yvāyaṃ attabhāvapaṭilābho, | ||
+ | |||
+ | Tatra bhante yvāyaṃ attabhāvapaṭilābho, | ||
+ | |||
+ | Tatra bhante yvāyaṃ attabhāvapaṭilābho, | ||
+ | |||
+ | Ko nu kho bhante hetu ko paccayo yena <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idha sāriputta ekaccassa puggalassa orambhāgiyāni saññojanāni appahīṇāni honti. So diṭṭheva dhamme nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. So tadassādeti. Tannikāmeti, | ||
+ | |||
+ | Idha pana sāriputta ekaccassa puggalassa orambhāgiyāni saññojanāni pahīnāni honti. So diṭṭheva dhamme nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. So tadassādeti. Tannikāmeti, | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ kho sāriputta hetu ayaṃ paccayo, yena midhekacce sattā tamhā kāyā cutā āgāmino honti āgantāro itthattaṃ. Ayaṃ pana sāriputta hetu ayaṃ paccayo, yenamidhekacce sattā tamhā kāyā cutā anāgāmino honti anāgantāro itthattanti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Sāriputta | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Addhamāsūpasampannena me āvuso atthapaṭisambhidā sacchikatā odhiso vyañjanaso. Tamahaṃ anekapariyāyena ācikkhāmi desemi paññāpemi paṭṭhapemi vivarāmi vibhajāmi uttānī karomi. Yassa kho panassa kaṅkhā vā vimati vā so maṃ pañhena, ahaṃ veyyākaraṇena. Sammukhībhūto no satthā, yo no dhammānaṃ sukusalo. | ||
+ | |||
+ | Addhamāsūpasampannena me āvuso dhammapaṭisambhidā sacchikatā odhiso vyañjanaso, | ||
+ | |||
+ | Addhamāsūpasampannena me āvuso niruttipaṭisambhidā sacchikatā odhiso vyañjanaso. Tamahaṃ anekapariyāyena ācikkhāmi desemi paññāpemi paṭṭhapemi vivarāmi vibhajāmi uttānī karomi. Yassa kho panassa kaṅkhā vā vimati vā so maṃ pañhena, ahaṃ veyyākaraṇena. Sammukhībhūto no satthā, yo no dhammānaṃ sukusaloti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Addhamāsūpasampannena me āvuso paṭibhānapaṭisambhidā sacchikatā odhiso vyañjanaso. Tamahaṃ anekapariyāyena ācikkhāmi desemi paññāpemi paṭṭhapemi vivarāmi vibhajāmi uttānī karomi. Yassa kho panassa kaṅkhā vā vimati vā so maṃ pañhena, ahaṃ veyyākaraṇena. Sammukhībhūto no satthā, yo no dhammānaṃ sukusaloti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Mahākoṭṭhitasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā atthaññaṃ kiñcīti? Māhevaṃ āvuso. Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā natthaññaṃ kiñcīti? Māhevaṃ āvuso. Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā atthi ca natthi caññaṃ kiñcīti? Māhevaṃ āvuso. Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā nevatthi no natthaññaṃ kiñcīti? Māhevaṃ āvuso. | ||
+ | |||
+ | Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā atthaññaṃ kiñcīti iti puṭṭho samāno māhevaṃ āvusoti vadesi. Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā natthaññaṃ kiñcīti iti puṭṭho samāno māhevaṃ āvusoti vadesi. Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā atthi ca natthi caññaṃ kiñcīti iti puṭṭho samāno māhevaṃ āvusoti vadesi. Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā nevatthi no natthaññaṃ kiñcīti iti puṭṭho samāno māhevaṃ āvusoti vadesi. Yathā kathampanāvuso imassa bhāsitassa attho daṭṭhabboti? | ||
+ | |||
+ | Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā atthaññaṃ kiñcīti iti vadaṃ appapañcaṃ papañceti. Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā natthaññaṃ kiñcīti iti vadaṃ appapañcaṃ papañceti. Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā atthi ca natthi caññaṃ kiñcīti iti vadaṃ appapañcaṃ papañceti channaṃ. Āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā nevatthi no natthaññaṃ kiñcīti iti vadaṃ appapañcaṃ papañceti. | ||
+ | |||
+ | Yāvatā āvuso channaṃ phassāyatanānaṃ gati tāvatā papañcassa gati. Yāvatā papañcassa gati <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Ānandasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā atthaññaṃ kiñcīti? Māhevaṃ āvuso. Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā natthaññaṃ kiñcīti? Māhevaṃ āvuso. Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā atthi ca natthi caññaṃ kiñcīti? Māhevaṃ āvuso. Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā nevatthi no natthaññaṃ kiñcīti? Māhevaṃ āvuso. | ||
+ | |||
+ | Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā atthaññaṃ kiñcīti iti puṭṭho samāno māhevaṃ āvusoti vadesi. Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā natthaññaṃ kiñcīti iti puṭṭho samāno māhevaṃ āvusoti vadesi. Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā atthi ca natthi caññaṃ kiñcīti iti puṭṭho samāno māhevaṃ āvusoti vadesi. Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā nevatthi no natthaññaṃ kiñcīti iti puṭṭho samāno māhevaṃ āvusoti vadesi. Yathākathampanāvuso imassa bhāsitassa attho daṭṭhabboti? | ||
+ | |||
+ | Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā atthaññaṃ kiñcīti iti vadaṃ appapañcaṃ papañceti. Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā natthaññaṃ kiñcīti iti vadaṃ appapañcaṃ papañceti. Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā atthi ca natthi caññaṃ kiñcīti iti vadaṃ appapañcaṃ papañceti. Channaṃ āvuso phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā nevatthi no natthaññaṃ kiñcīti iti vadaṃ appapañcaṃ papañceti. | ||
+ | |||
+ | Yāvatā āvuso channaṃ phassāyatanānaṃ gati, tāvatā papañcassa gati. Yāvatā papañcassa gati, tāvatā channaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Upavānasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Kinnu kho āvuso sāriputta vijjāyantakaro hotīti? No hidaṃ āvuso. Kimpanāvuso sāriputta caraṇenantakaro hotīti? No hidaṃ āvuso. Kinnu kho āvuso sāriputta vijjācaraṇenantakaro hotīti? No hidaṃ āvuso. Kimpanāvuso sāriputta aññatra vijjācaraṇenantakaro hotīti? No hidaṃ āvuso. | ||
+ | |||
+ | Kinnu kho āvuso sāriputta vijjāyantakaro hotīti. Iti puṭṭho samāno no hidaṃ āvusoti vadesi. Kimpanāvuso sāriputta caraṇenantakaro hotīti iti puṭṭho samāno no hidaṃ āvusoti vadesi. Kimpanāvuso sāriputta vijjācaraṇenantakaro hotīti iti puṭṭho samāno no hidaṃ āvusoti vadesi. Kimpanāvuso sāriputta aññatra vijjācaraṇenantakaro hotīti iti puṭṭho samāno no hidaṃ āvusoti vadesi. Yathākathampanāvuso antakaro hotīti? <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Vijjāya ce āvuso antakaro abhavissa, savupādānova samāno antakaro abhavissa. Caraṇena ce āvuso antakaro abhavissa, savupādānova samāno antakaro abhavissa. Vijjācaraṇena ce āvuso antakaro abhavissa, savupādānova samāno antakaro abhavissa. Aññatra vijjācaraṇena ce āvuso antakaro abhavissa, puthujjano antakaro abhavissa. Puthujjano hi āvuso aññatra vijjācaraṇena. Caraṇavipanno kho āvuso yathābhūtaṃ na jānāti na passati. Caraṇasampanno yathābhūtaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Āyācamānasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Saddhā bhikkhave bhikkhunī evaṃ sammā āyācamānā āyāceyya: tādisā homi yādisā khemā ca bhikkhunī uppalavaṇṇā vāti. Esā bhikkhave tulā, etaṃ pamāṇaṃ mama sāvikānaṃ bhikkhunīnaṃ yadidaṃ khemā ca bhikkhunī uppalavaṇṇā ca. | ||
+ | |||
+ | Saddho bhikkhave upāsako evaṃ sammā āyācamāno āyāceyya: tādiso homi yādiso citto ca gahapati hatthako ca ālavakoti. Esā bhikkhave tulā, etaṃ pamāṇaṃ mama sāvakānaṃ upāsakānaṃ yadidaṃ citto ca gahapati hatthako ca ālavako. | ||
+ | |||
+ | Saddhā bhikkhave upāsikā evaṃ sammā āyācamānā āyāceyya: tādisā homi yādisā khujjuttarā ca upāsikā velukaṇṭakiyā ca nandamātāti. Esā bhikkhave tulā, etaṃ pamāṇaṃ mama sāvikānaṃ upāsikānaṃ yadidaṃ khujjuttarā ca upāsikā velukaṇṭakiyā ca nandamātāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Rāhulasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Yā ca rāhula ajjhattikā paṭhavidhātu yā ca bāhirā paṭhavidhātu, | ||
+ | |||
+ | Yā ca rāhula ajjhattikā āpodhātu yā ca bāhirā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Yā ca rāhula ajjhattikā tejodhātu yā ca bāhirā tejodhātu, tejodhāturevesā. Naṃ " | ||
+ | |||
+ | Yā ca rāhula ajjhattikā vāyodhātu yā ca bāhirā vāyodhātu, | ||
+ | |||
+ | Yato kho rāhula bhikkhu imāsu catusu dhātusu neva attānaṃ na attaniyaṃ samanupassati. Ayaṃ vuccati rāhula bhikkhu acchecchi taṇhaṃ, vāvattayi saṃyojanaṃ, | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Cetovimuttisuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu aññataraṃ santaṃ cetovimuttiṃ upasampajja viharati. So sakkāyanirodhaṃ manasi karoti. Tassa sakkāyanirodhaṃ manasi karoto sakkāyanirodhe cittaṃ na pakkhandati, | ||
+ | |||
+ | Tassa kho etaṃ bhikkhave bhikkhuno na sakkāyanirodho pāṭikaṅkho. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave puriso lasagatena.((Lepagatena | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave bhikkhu aññataraṃ santaṃ cetovimuttiṃ upasampajja viharati, so sakkāya nirodhaṃ manasi karoti. Tassa sakkāyanirodhaṃ manasi karoto sakkāyanirodhe cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati adhimuccati. Tassa kho etaṃ bhikkhave bhikkhuno sakkāyanirodho pāṭikaṅkho. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave puriso suddhena hatthena sākhaṃ gaṇheyya, tassa so hattho neva sajjeyya na gaṇheyya na khajjeyya. Evameva kho bhikkhave bhikkhu aññataraṃ santaṃ cetovimuttiṃ upasampajja viharati. So sakkāyanirodhaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave bhikkhu aññataraṃ santaṃ cetovimuttiṃ upasampajja viharati. So avijjāppabhedaṃ manasi karoti. Tassa avijjāppabhedaṃ manasikaroto avijjāppabhede cittaṃ na pakkhandati na ppasīdati na santiṭṭhati nādhimuccati. Tassa kho etaṃ bhikkhave bhikkhuno na avijjāppabhedo pāṭikaṅkho. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave jambāli anekavassagaṇikā, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave bhikkhu aññataraṃ santaṃ cetovimuttiṃ upasampajja viharati. So avijjāppabhedaṃ manasi karoti. Tassa avijjāppabhedaṃ manasi karoto avijjāppabhede cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati adhimuccati. Tassa kho etaṃ bhikkhave bhikkhuno avijjāppabhedo pāṭikaṅkho. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave jambāli anekavassagaṇikā, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Parinibbānahetusuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ko nu kho āvuso sāriputta hetu ko paccayo yenamidhekacce sattā diṭṭheva dhamme na parinibbāyantīti? | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso ānanda sattā imā hānabhāgiyā saññāti yathābhūtaṃ nappajānanti. Imā ṭhitibhāgiyā saññāti yathābhūtaṃ nappajānanti. Imā visesabhāgiyā saññāti yathābhūtaṃ nappajānanti. Imā nibbedhabhāgiyā saññāti yathābhūtaṃ nappajānanti. Ayaṃ kho āvuso ānanda hetu ayaṃ paccayo yena midhekacce sattā diṭṭheva dhamme na parinibbāyantīti. | ||
+ | |||
+ | Ko panāvuso sāriputta hetu ko paccayo yena midhekacce sattā diṭṭheva dhamme parinibbāyantīti? | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso ānanda sattā imā hānabhāgiyā saññāti yathābhūtaṃ pajānanti. Imā ṭhitibhāgiyā saññāti yathābhūtaṃ pajānanti. Imā visesabhāgiyā saññāti yathābhūtaṃ pajānanti. Imā nibbedhabhāgiyā saññāti yathābhūtaṃ pajānanti. Ayaṃ kho āvuso ānanda hetu aya paccayo yena midhekacce sattā diṭṭheva dhamme parinibbāyantīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Mahāpadesadesanāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Cattārome bhikkhave mahāpadese desessāmi. Taṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Katame ca bhikkhave cattāro mahāpadesā? | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu evaṃ vadeyya: " | ||
+ | |||
+ | Tassa bhikkhave bhikkhuno bhāsitaṃ neva abhinanditabbaṃ. Na paṭikkositabbaṃ. Anabhinanditvā appaṭikkositvā tāni padabyañjanāni sādhukaṃ uggahetvā sutte otāretabbāni. Vinaye sandassetabbāni tāni ce sutte otāriyamānāni vinaye sandassiyamānāni na ceva sutte otaranti na vinaye sandissanti, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave bhikkhu evaṃ vadeyya: " | ||
+ | |||
+ | Tassa bhikkhave bhikkhuno bhāsitaṃ neva abhinanditabbaṃ na paṭikkositabbaṃ. Anabhinanditvā appaṭikkositvā tāni padabyañjanāni sādhukaṃ uggahetvā sutte otāretabbāni. Vinaye sandassetabbāni. Tāni ce sutte otāriyamānāni vinaye sandassiyamānāni na ceva sutte otaranti na vinaye sandissanti, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave bhikkhu evaṃ vadeyya: " | ||
+ | |||
+ | Tassa bhikkhave bhikkhuno bhāsitaṃ neva abhinanditabbaṃ. Na paṭikkositabbaṃ. Anabhinanditvā appaṭikkositvā tāni padabyañjanāni. Sādhukaṃ uggahetvā sutte otāretabbāni. Vinaye sandassetabbāni. Tāni ce sutte otāriyamānāni vinaye sandassiyamānāni na ceva sutte otaranti, na vinaye sandissanti, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave bhikkhu evaṃ vadeyya: " | ||
+ | |||
+ | Tassa bhikkhave bhikkhuno bhāsitaṃ neva abhinanditabbaṃ. Na paṭikkositabbaṃ. Anabhinanditvā appaṭikkositvā tāni padabyañjanāni sādhukaṃ uggahetvā sutte otāretabbāni. Vinaye sandassetabbāni. Tāni ce sutte otāriyamānāni vinaye sandassiyamānāni sutte ceva otaranti, vinaye va sandissanti, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave bhikkhu evaṃ vadeyya: " | ||
+ | |||
+ | Tassa bhikkhave bhikkhuno bhāsitaṃ neva abhinanditabbaṃ. Na paṭikkositabbaṃ. Anabhinanditvā appaṭikkositvā tāni padabyañjanāni sādhukaṃ uggahetvā sutte otāretabbāni. Vinaye sandassetabbāni. Tāni ce sutte otāriyamānāni vinaye sandassiyamānāni na ceva sutte otaranti, na vinaye sandissanti, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave bhikkhu evaṃ vadeyya: " | ||
+ | |||
+ | Tassa bhikkhave bhikkhuno bhāsitaṃ neva abhinanditabbaṃ na paṭikkositabbaṃ. Anabhinanditvā appaṭikkositvā tāni padabyañjanāni sādhukaṃ uggahetvā sutte otāretabbāni. Vinaye sandassetabbāni. Tāni ce sutte otāriyamānāni vinaye sandassiyamānāni sutte ceva otaranti, vinaye ca sandissanti, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave bhikkhu evaṃ vadeyya: " | ||
+ | |||
+ | Tassa bhikkhave bhikkhuno bhāsitaṃ neva abhinanditabbaṃ. Na paṭikkositabbaṃ. Anabhinanditvā appaṭikkositvā tāni padabyañjanāni sādhukaṃ uggahetvā sutte otāretabbāni. Vinaye sandassetabbāni. Tāni ce sutte otāriyamānāni vinaye sandassiyamānāni na ceva sutte otaranti, na vinaye sandissanti, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave bhikkhu evaṃ vadeyya: " | ||
+ | |||
+ | Tassa bhikkhave bhikkhuno bhāsitaṃ neva abhinanditabbaṃ. Na paṭikkositabbaṃ anabhinanditvā appaṭikkositvā tāni padabyañjanāni sādhukaṃ uggahetvā sutte otāretabbāni. Vinaye sandassetabbāni tāni ce sutte otāriyamānāni vinaye sandassiyamānāni sutte ceva otaranti, vinaye ca sandissanti, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro mahāpadesāti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | Ānando upavāna pañcamaṃ | ||
+ | |||
+ | Āyācana rāhula jambāli | ||
+ | |||
+ | Nibbānaṃ mahāpadesenāti. )) <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 4. Brāhmaṇavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Yodhājīvasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave yodhājīvo ṭhānakusalo ca hoti, dūre pākī ca, akkhaṇavedhī ca, mahato ca kāyassa padāletā. Imehi kho bhikkhave catūhi aṅgehi samannāgato yodhājīvo rājāraho hoti rājabhoggo rañño aṅgantveva saṅkhaṃ gacchati. | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Katañca bhikkhave bhikkhu ṭhānakusalo hoti? Idha bhikkhave bhikkhu sīlavā hoti pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu ṭhānakusalo hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu dūre pātī hoti? Idha bhikkhave bhikkhu yaṃ kiñci rūpaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ ajjhattaṃ vā bahiddhā vā oḷārikaṃ vā sukhumaṃ vā hīnaṃ vā paṇītaṃ vā yaṃ dūre santike vā, sabbaṃ rūpaṃ netaṃ mama, nesohamasmi, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu akkhaṇavedhī hoti? Idha bhikkhave bhikkhu idaṃ dukkhanti yathābhūtaṃ pajānāti, ayaṃ dukkhasamudayo' | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu mahato ca kāyassa padāletā hoti? Idha bhikkhave bhikkhu mahantaṃ avijjākkhandhaṃ padāleti. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu mahato kāyassa padāletā hoti. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bhikkhu āhuneyyo hoti pāhuṇeyyo, | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Pāṭibhogasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Jarādhammaṃ mā jīriti natthi ko ci pāṭibhogo samaṇo vā brāhmaṇo vā devo vā māro vā brahmā vā ko ci vā lokasmiṃ. | ||
+ | |||
+ | Vyādhidhammaṃ mā vyādhīyīti natthi ko ci pāṭibhogo samaṇo vā brāhmaṇo vā devo vā māro vā brahmā vā ko ci vā lokasmiṃ. | ||
+ | |||
+ | Maraṇadhammaṃ mā mīyīti natthi ko ci pāṭibhogo samaṇo vā brāhmaṇo vā devo vā māro vā brahmā vā ko ci vā lokasmiṃ. | ||
+ | |||
+ | Yāni kho pana tāni pāpakāni kammāni saṃkilesikāni ponobhavikāni sadarāni dukkhavipākāni āyatiṃ jātijarāmaraṇikāni. Tesaṃ vipāko mā nibbattīti natthi ko ci pāṭibhogo samaṇo vā brāhmaṇo vā devo vā māro vā brahmā vā ko ci vā lokasmiṃ. | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave catunnaṃ dhammānaṃ natthi ko ci pāṭibhogo samaṇo vā brāhmaṇo vā devo vā māro vā brahmā vā ko ci vā lokasminnī. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Vassakārasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ahaṃ hi bho gotama evaṃvādī evaṃdiṭṭhī: | ||
+ | |||
+ | Nāhaṃ brāhmaṇa sabbaṃ diṭṭhaṃ bhāsitabbanti vadāmi. Na panāhaṃ brāhmaṇa sabbaṃ diṭṭhaṃ na bhāsitabbanti vadāmi. Nāhaṃ brāhmaṇa sabbaṃ sutaṃ bhāsitabbanti vadāmi. Na panāhaṃ brāhmaṇa sabbaṃ sutaṃ na <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Yaṃ hi brāhmaṇa diṭṭhaṃ bhāsato akusalā dhammā abhivaḍḍhanti, | ||
+ | |||
+ | Yaṃ hi brāhmaṇa sutaṃ bhāsato akusalā dhammā abhivaḍḍhanti, | ||
+ | |||
+ | Yaṃ hi brāhmaṇa mutaṃ bhāsato akusalā dhammā abhivaḍḍhanti, | ||
+ | |||
+ | Yaṃ hi brāhmaṇa viññātaṃ bhāsato akusalā dhammā abhivaḍḍhanti, | ||
+ | |||
+ | Atha kho vassakāro brāhmaṇo magadhamahāmatto bhagavato bhāsitaṃ abhinanditvā uṭṭhāyāsanā pakkāmīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Jāṇussonīsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 34. Atha kho jāṇussonī brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodī. Sammodanīyaṃ kathaṃ sārāṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho jāṇussonī brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Ahaṃ hi bho gotama evaṃvādī evaṃdiṭṭhī: | ||
+ | |||
+ | Atthi brāhmaṇa maraṇadhammo samāno bhāyati, santāsaṃ āpajjati. Maraṇassa. Atthi pana brāhmaṇa maraṇadhammo samāno na bhāyati, na santāsaṃ āpajjati maraṇassa. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Katamo ca brāhmaṇa maraṇadhammo samāno bhāyati, santāsaṃ āpajjati maraṇassa? | ||
+ | |||
+ | Idha brāhmaṇa ekacco kāmesu avītarāgo hoti <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ brāhmaṇa idhekacco kāye avītarāgo hoti avigatachando avigatapemo avigatapipāso avigatapariḷāho avigatataṇho. Tamenaññataro gāḷho rogātaṅko phusati. Tassaññatarena gāḷhena rogātaṅkena phuṭṭhassa evaṃ hoti: piyo vata maṃ kāyo jahissati. Piyaṃ cāhaṃ kāyaṃ jahissāmīti. So socati kilamati paridevati urattāḷiṃ kandati sammohaṃ āpajjati. Ayampi kho brāhmaṇa maraṇadhammo samāno bhāyati, santāsaṃ āpajjati maraṇassa. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ brāhmaṇa idhekacco akatakalyāṇo hoti akatakusalo akatabhīruttāṇo. Katapāpo kataluddo katakibbiso. Tamenaññataro gāḷho rogātaṅko phusati. Tassaññatarena gāḷhena rogātaṅkena phuṭṭhassa evaṃ hoti: akataṃ vata me kalyāṇaṃ, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ brāhmaṇa idhekacco kaṅkhī hoti vecikicchi aniṭṭhaṃgato saddhamme. Tamenaññataro gāḷho rogātaṅko phusati. Tassaññatarena gāḷhena rogātaṅkena phuṭṭhassa evaṃ hoti: kaṅkhī vatamhi vecikicchi aniṭṭhaṃgato saddhammo' | ||
+ | |||
+ | Ime kho brāhmaṇa. Cattāro maraṇadhammā samānā bhāyati, santāsaṃ āpajjanti maraṇassa. | ||
+ | |||
+ | <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ brāhmaṇa idhekacco kāye vītarāgo hoti vigatacchando vigatapemo vigatapipāso vigatapariḷāho vigatataṇho tamenaññataro gāḷho rogātaṅko phusati. Tassaññatarena gāḷhena rogātaṅkena phuṭṭhassa na evaṃ hoti: piyo vata maṃ kāyo jahissati, piyaṃ cāhaṃ kāyaṃ jahissāmīti. So na socati na kilamati na paridevati na urattāḷiṃ kandati na sammohaṃ āpajjati. Ayampi kho brāhmaṇa maraṇadhammo samāno na bhāyati, na santāsaṃ āpajjati maraṇassa. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ brāhmaṇa idhekacco akatapāpo hoti akataluddo, akatakibbiso. Katakalyāṇo hoti katakusalo katabhīruttāṇo. Tamenaññataro gāḷho rogātaṅko phusati. Tassaññatarena gāḷhena rogātaṅkena phuṭṭhassa evaṃ hoti: akataṃ vata me pāpaṃ, akataṃ luddaṃ, akataṃ kibbisaṃ, kataṃ kalyāṇaṃ, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ brāhmaṇa idhekacco akaṅkhī hoti avecikicchī niṭṭhaṃ gato saddhamme. Tamenaññataro gāḷho rogātaṅko phusati. Tassaññatarena gāḷhena rogātaṅkena phuṭṭhassa evaṃ hoti: akaṅkhī vatamhi avecikicchī niṭṭhaṃgato saddhammeti. So na socati na kilamati na paridevati na urattāḷiṃ kandati na sammohaṃ āpajjati. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ime kho brāhmaṇa cattāro maraṇadhammā samānā na bhāyanti, na santāsaṃ āpajjati maraṇassāti. | ||
+ | |||
+ | Abhikkantaṃ bho gotama, abhikkantaṃ bho gotama seyyathāpi bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Catukoṭikasuññatā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Tena kho pana samayena tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarā kathā udapādi: itipi brāhmaṇasaccāni, | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā yena te paribbājakā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā te paribbājake etadavoca: kāya nuttha paribbājakā etarahi kathāya sannisinnā, | ||
+ | |||
+ | Idha bho gotama amhākaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarā kathā udapādi: itipi brāhmaṇasaccāni, | ||
+ | |||
+ | Cattārimāni paribbājakā brāhmaṇasaccāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditāni. Katamāni cattāri? | ||
+ | |||
+ | Idha paribbājakā brāhmaṇo evamāha: sabbe pāṇā avajjhāti. Iti vadaṃ brāhmaṇo saccaṃ āha, no musā. So tena na samaṇoti maññati. Na brāhmaṇoti maññati na seyyohamasmīti maññati. Na sadisohamasmīti maññati. Na hīnohamasmīti maññati. Api ca yadeva tattha saccaṃ, tadabhiññāya pāṇānaṃ yeva anuddayāya anukampāya paṭipanno hoti. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ paribbājakā brāhmaṇo evamāha: <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ paribbājakā brāhmaṇo evamāha: sabbe bhavā aniccā dukkhā vipariṇāmadhammāti. Iti vadaṃ brāhmaṇo, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ paribbājakā brāhmaṇo evamāha: nāhaṃ kvacana, kassaci kiñcanatasmiṃ, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho paribbājakā cattāri brāhmaṇasaccāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Bahussutasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Kena nu kho bhante loko nīyati, kena loko parikissati, | ||
+ | |||
+ | Sādhu sādhu bhikkhu, bhaddako te bhikkhu ummaggo, bhaddakaṃ paṭibhānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Cittena kho bhikkhu loko nīyati, cittena parikissati, | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sādhu sādhu bhikkhu, bhaddako te bhikkhu ummaggo, bhaddakaṃ paṭibhānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Bahu kho bhikkhu mayā dhammā desitā: suttaṃ geyyaṃ veyyākaraṇaṃ gāthā udānaṃ itivuttakaṃ jātakaṃ abbhutadhammaṃ vedallaṃ. Catuppadāya cepi bhikkhu gāthāya atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammapaṭipanno hoti, bahussuto dhammadharoti alaṃ vacanāyāti. | ||
+ | |||
+ | Sādhu bhanteti kho so bhikkhu bhagavato bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā bhagavantaṃ uttariṃ pañhaṃ āpucchi: sutavā nibbedhikapañño, | ||
+ | |||
+ | Sādhu sādhu bhikkhu, bhaddako kho te bhikkhu ummaggo, bhaddakaṃ paṭibhāṇaṃ, | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhu bhikkhuno idaṃ dukkhanti sutaṃ hoti, paññāya cassa atthaṃ ativijjha passati. Ayaṃ dukkhasamudayo' | ||
+ | |||
+ | Sādhu bhante' | ||
+ | |||
+ | Sādhu <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhu paṇḍito mahāpañño nevattavyābādhāya ceteti, na paravyābādhāya ceteti, na ubhayavyābādhāya ceteti. Attahitaṃ parahitaṃ ubhayahitaṃ sabbalokahitameva cintayamāno cinteti. Evaṃ kho bhikkhu paṇḍito mahāpañño hotīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Dutiyavassakārasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Jāneyya nu kho bho gotama asappuriso asappurisaṃ " | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhānaṃ kho etaṃ brāhmaṇa anavakāso yaṃ asappuriso asappurisaṃ jāneyya " | ||
+ | |||
+ | Jāneyya pana bho gotama asappuriso sappurisaṃ " | ||
+ | |||
+ | Etampi kho brāhmaṇa aṭṭhānaṃ anavakāso yaṃ asappuriso sappurisaṃ jāneyya " | ||
+ | |||
+ | Jāneyya, pana bho gotama sappuriso sappurisaṃ " | ||
+ | |||
+ | Ṭhānaṃ kho etaṃ brāhmaṇa vijjati, yaṃ sappuriso sappurisaṃ jāneyya " | ||
+ | |||
+ | Jāneyya, pana bho gotama sappuriso asappurisaṃ ' | ||
+ | |||
+ | Etampi kho brāhmaṇa ṭhānaṃ vijjati, yaṃ sappuriso asappurisaṃ jāneyya ' | ||
+ | |||
+ | Acchariyaṃ bho gotama, abbhutaṃ bho gotama, yāva <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ekamidaṃ bho gotama samayaṃ todeyyassa brāhmaṇassa parisatiṃ parūpārambhaṃ vattenti: bālo ayaṃ rājā eleyyo yo samaṇe rāmaputte abhippasanno, | ||
+ | |||
+ | Tyāssudaṃ todeyyo brāhmaṇo iminā nayena neti: taṃ kiṃ maññanti bhonto paṇḍito rājā eleyyo karaṇīyādhikaraṇīyesu vacanīyādhivacanīyesu alamatthadasatarehi alamatthadasataroti. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ bho, paṇḍito rājā eleyyo karaṇīyādhikaraṇīyesu vacanīyādhivacanīyesu alamatthadasatarehī alamatthadasataroti. | ||
+ | |||
+ | Yasmā ca kho bhonto samaṇo rāmaputto raññā elayyena paṇḍitena paṇḍitataro karaṇīyādhikaraṇīyesu vacanīyādhivacanīyesu alamatthadasatarena alamatthadasataro, | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññanti bhonto, paṇḍitā rañño eleyyassa parihārakā, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ bho. Paṇḍitā rañño eleyyassa parihārakā, | ||
+ | |||
+ | Yasmā kho bho, samaṇo rāmaputto rañño eleyyassa parihārakehi paṇḍitehi paṇḍitataro karaṇīyādhikaraṇīyesu vacanīyādhivacanīyesu alamatthadasatarehi alamatthadasataro. Tasmā rañño eleyyassa parihārakā samaṇe rāmaputte abhippasannā samaṇe ca pana rāmaputte evarūpaṃ paramanipaccākāraṃ karonti: yadidaṃ abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammanti. | ||
+ | |||
+ | Acchariyaṃ bho gotama abbhutaṃ bho gotama yāva subhāsitamidaṃ bhotā gotamena: " | ||
+ | |||
+ | Handa cadāni mayaṃ bho gotama gacchāma, bahukicchā mayaṃ bahukaraṇīyāti. | ||
+ | |||
+ | Yassadāni tvaṃ brāhmaṇa kālaṃ maññasīti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho vassakāro brāhmaṇo magadhamahāmatto bhagavato bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā pakkāmīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Upakasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ahaṃ hi bhante evaṃvādī evaṃdiṭṭhī: | ||
+ | |||
+ | Parūpārambhaṃ ce upaka vatteti, parūpārambhaṃ vattento na upapādeti, anupapādento gārayho hoti upavajjo. Tvaṃ kho upaka parūpārambhaṃ vattesi. Parūpārambhaṃ vattento na upapādesi. Anupapādento gārayho hosi upavajjoti. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhante ummujjamānakaṃ yeva mahatā pāsena bandheyya, evameva kho ahaṃ bhante ummujjamānako yeva bhagavatā mahatā vādapāsena baddho' | ||
+ | |||
+ | Idaṃ akusalanti kho upaka mayā paññattaṃ. Tattha aparimāṇā padā, aparimāṇā byañjanā, aparimāṇā tathāgatassa dhammadesanā itipidaṃ akusalanti. | ||
+ | |||
+ | Taṃ kho panidaṃ akusalaṃ pahātabbanti kho upaka mayā paññattaṃ tattha aparimāṇā padā, aparimāṇā byañjanā, aparimāṇā tathāgatassa dhammadesanā itipidaṃ akusalaṃ pahātabbanti. | ||
+ | |||
+ | Idaṃ kusalanti kho upaka mayā paññattaṃ. Tattha aparimāṇā padā, aparimāṇā byañjanā, aparimāṇā tathāgatassa dhammadesanā itipidaṃ kusalanti. | ||
+ | |||
+ | Taṃ kho panidaṃ kusalaṃ bhāvetabbanti kho upaka mayā paññattaṃ. Tattha aparimāṇā padā aparimāṇā byañjanā, aparimāṇā tathāgatassa dhammadesanā itipidaṃ kusalaṃ bhāvetabbanti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho upako maṇḍikāputto bhagavato bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā yena rājā māgadho ajātasattu vedehiputto tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā yāvatako ahosi bhagavatā saddhiṃ kathāsallāpo. Taṃ sabbaṃ rañño māgadhassa ajātasattussa vedehiputtassa ārocesi. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte rājā māgadho ajātasattu vedehiputto kupito anattamano upakaṃ maṇḍikāputtaṃ etadavoca: yāvadhaṃsi cāyaṃ loṇakārakadārako, | ||
+ | |||
+ | //4. Vatāyaṃ | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Sacchikaraṇīyasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atthi <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Katame ca bhikkhave dhammā kāyena sacchikaraṇīyā. Aṭṭha vimokkhā bhikkhave kāyena sacchikaraṇīyā. | ||
+ | |||
+ | Katame ca bhikkhave dhammā satiyā sacchikaraṇīyā? | ||
+ | |||
+ | Katame ca bhikkhave dhammā cakkhunā sacchikaraṇīyā? | ||
+ | |||
+ | Katame ca bhikkhave dhammā paññāya sacchikaraṇīyā? | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro sacchikaraṇīyā dhammāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Bhikkhusaṅghathomana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Apalāpāyaṃ bhikkhave parisā. Nippalāpāyaṃ bhikkhave parisā suddhā sāre patiṭṭhitā. Tathārūpo ayaṃ bhikkhave bhikkhusaṅgho. Tathārūpāyaṃ bhikkhave parisā yathārūpā parisā dullabhā dassanāyapi lokasmiṃ. Tathārūpo ayaṃ bhikkhave bhikkhusaṅgho. Tathārūpāyaṃ bhikkhave parisā āhuneyyā pāhuṇeyyā dakkhiṇeyyā añjalikaraṇīyā anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. Tathārūpo ayaṃ bhikkhave bhikkhusaṅgho. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Tathārūpāyaṃ bhikkhave parisā yathārūpāyaṃ parisā appampi dinnaṃ bahuṃ hoti, bahuṃ dinnaṃ bahutaraṃ. Tathārūpo ayaṃ bhikkhave bhikkhusaṅgho tathārūpāyaṃ bhikkhave parisā yathārūpaṃ parisaṃ alaṃ yojanagaṇanānipi dassanāya gantuṃ apipuṭaṃsenāpi. Tathārūpo ayaṃ bhikkhave bhikkhusaṅgho. | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kataṃ ca bhikkhave bhikkhu devappatto hoti? Idha bhikkhave bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati. Sato ca sampajāno, sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti ' | ||
+ | |||
+ | Kathaṃ ca bhikkhave bhikkhu brahmappatto hoti? Idha bhikkhave bhikkhu mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati. Tathā dutiyaṃ | ||
+ | |||
+ | Kathaṃ ca bhikkhave bhikkhu āneñjappatto hoti? Idha bhikkhave bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthagamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu āneñjappatto hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathaṃ ca bhikkhave bhikkhu ariyappatto hoti? Idha bhikkhave bhikkhu idaṃ dukkhantī yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ dukkhasamudayoti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ dukkhanirodhoti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadāti yathābhūtaṃ pajānāti. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu ariyappatto hotīti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | Ummagga vassakāro upako sacchikiriyā ca uposathoti | ||
+ | |||
+ | ===== 5. Mahāvaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Sotānudhatasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu dhammaṃ pariyāpuṇāti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu dhammaṃ pariyāpuṇāti: | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave puriso kusalo bherisaddassa. So addhānamagga paṭipanno bherisaddaṃ suṇeyya, tassa naheva kho assa kaṅkhā vā vimati vā bherisaddo nu kho na nu kho bherisaddoti. Atha kho bherisaddotveva niṭṭhaṃ gaccheyya. Evameva kho bhikkhave bhikkhu dhammaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu dhammaṃ pariyāpuṇāti: | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave puriso kusalo saṅkhasaddassa so addhānamaggapaṭipanno saṅkhasaddaṃ suṇeyya, tassa na heva kho assa kaṅkhā vā vimati vā saṅkhasaddo nu kho na nu kho saṅkhasaddoti. Atha kho saṅkhasaddotveva niṭṭhaṃ gaccheyya. Evameva kho bhikkhave bhikkhu dhammaṃ pariyāpuṇāti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu dhammaṃ pariyāpuṇāti: | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave dve sahāyakā sahapaṃsukīḷikā, | ||
+ | |||
+ | Sotānudhatānaṃ bhikkhave dhammānaṃ vacasā parivitānaṃ manasānupekkhitānaṃ diṭṭhiyā suppaṭividdhānaṃ ime cattāro ānisaṃsā pāṭikaṅkhāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Ṭhānasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Saṃvāsena bhikkhave sīlaṃ veditabbaṃ. Tañca kho dīghena addhunā na ittaraṃ. Manasikarotā no amanasikārā. Paññavatā no duppaññena. | ||
+ | |||
+ | Saṃvohārena bhikkhave soceyyaṃ veditabbaṃ. Tañca kho dīghena addhunā na ittaraṃ. Manasikarotā no amanasikārā. Paññavatā no duppaññena. | ||
+ | |||
+ | Āpadāsu bhikkhave thāmo veditabbo. So ca kho dīghena addhunā na ittaraṃ. Manasikarotā no amanasikārā. Paññavatā no duppaññena. | ||
+ | |||
+ | Sākacchāya bhikkhave paññā veditabbā. Sā ca kho dīghena addhunā na ittaraṃ. Manasikarotā no amanasikārā. Paññavatā no duppaññena. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Saṃvāsena bhikkhave sīlaṃ veditabbaṃ. Tañca kho dīghena addhunā na ittaraṃ. Manasikarotā no amanasikārā. Paññavatā no duppaññenāti iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave puggalo puggalena saddhiṃ vasamāno evaṃ jānāti: dīgharattaṃ kho ayamāyasmā khaṇḍakārī chiddakārī sabalakārī kammāsakārī na santatakārī na santatavuttī sīlesu. Dussīlo ayamāyasmā. Nāyamāyasmā sīlavāti. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave puggalo puggalena saddhiṃ vasamāne evaṃ jānāti: digharattaṃ kho ayamāyasmā akhaṇḍakārī acchiddakārī asabalakārī akammāsakārī <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Saṃvāsena bhikkhave sīlaṃ veditabbaṃ, | ||
+ | |||
+ | Saṃvohārena bhikkhave soceyyaṃ veditabbaṃ. Tañca kho dīghena addhunā na ittaraṃ. Manasikarotā no amanasikārā, | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave puggalo puggalena saddhiṃ saṃvohāramāno evaṃ jānāti: aññathā kho ayamāyasmā ekena eko voharati, aññathā dvīhi, aññathā tīhi, aññathā sambahulehi. Vokkamati ayamāyasmā purimavohārā pacchimavohāraṃ. Aparisuddhavohāro ayamāyasmā, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave puggalo puggalena saddhiṃ saṃvohāramāno evaṃ jānāti: yatheva kho ayamāyasmā ekena eko voharati, tathā dvīhi, tathā tīhi, tathā sambahulehi. Nāyamāyasmā vokkamati purimavohārā pacchimavohāraṃ. Parisuddhavohāro ayamāyasmā, | ||
+ | |||
+ | Saṃvohārena bhikkhave soceyyaṃ veditabbaṃ, | ||
+ | |||
+ | Āpadāsu bhikkhave thāmo veditabbo, so ca kho dīghena addhunā na ittaraṃ, manasikarotā no amanasikārā paññavatā no duppaññenāti iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco ñātivyasanena vā phuṭṭho samāno bhogavyasanena vā phuṭṭho samāno rogavyasanena vā phuṭṭho samāno na iti paṭisañcikkhati: | ||
+ | |||
+ | Sākacchāya bhikkhave paññā veditabbā, sā ca kho dīghena addhunā na ittaraṃ, manasikarotā no amanasikārā, | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave puggalo puggalena saddhiṃ sākacchāyamāno evaṃ jānāti: yathā kho imassa āyasmato ummaggo, yathā ca abhinīhāro, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave cakkhumā puriso udakarahadassa tīre ṭhito passeyya parittaṃ macchaṃ ummujjamānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave puggalo puggalena saddhiṃ sākacchāyamāno evaṃ jānāti: yathā kho imassa āyasmato ummaggo yathā ca abhinīhāro yathā ca pañhasamudācāro, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave puriso udakarahadassa tīre ṭhito passeyya mahantaṃ macchaṃ ummujjamānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri ṭhānāni, | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Bhaddiyasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sutaṃ metaṃ bhante: māyāvī samaṇo gotamo āvaṭṭanīmāyaṃ jānāti, yāya aññatitthiyānaṃ sāvake āvaṭṭetīti. Ye te bhante evamāhaṃsu: | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññatha bhaddiya, lobho purisassa ajjhattaṃ uppajjamāno uppajjati hitāya vā ahitāya vāti? Ahitāya bhante. Luddho panāyaṃ bhaddiya, purisapuggalo lobhena abhibhūto pariyādinnacitto pāṇampi hanti, adinnampi ādiyati, paradārampi gacchati, musāpi bhaṇati, parampi tathattāya samādapeti. Yaṃ sa hoti dīgharattaṃ ahitāya dukkhāyāti? | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññatha bhaddiya doso purisassa ajjhattaṃ uppajjamāno uppajjati hitāya vā ahitāya vāti? Ahitāya bhante. Duṭṭho panāyaṃ bhaddiya, purisapuggalo dosena abhibhūto pariyādinnacitto pāṇampi hanti, adinnampi ādiyati, paradārampi gacchati, musāpi bhaṇati, parampi tathattāya samādapeti. Yaṃ sa hoti dīgharattaṃ ahitāya dukkhāyāti? | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññatha bhaddiya moho purisassa ajjhattaṃ uppajjamāno uppajjati hitāya vā ahitāya vāti? Ahitāya bhante. Mūḷho panāyaṃ bhaddiya, purisapuggalo mohena abhibhūto pariyādinnacitto pāṇampi hanti, adinnampi ādiyati, paradārampi gacchati, musāpi bhaṇati, parampi tathattāya samādapeti. Yaṃ sa hoti dīgharattaṃ ahitāya dukkhāyāti? | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññatha bhaddiya, sārambho purisassa ajjhattaṃ uppajjamāno uppajjati hitāya vā ahitāya vāti? " Ahitāya bhante" | ||
+ | |||
+ | //1. Āvaṭaṭaniṃ māyaṃ | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññatha bhaddiya, ime dhammā kusalā vā akusalā vāti? " | ||
+ | |||
+ | Iti kho bhaddiya, yaṃ taṃ avocumha: etha tumhe bhaddiya, mā anussavena mā paramparāya, | ||
+ | |||
+ | Etha tumhe bhaddiya, mā anussavena mā paramparāya mā itikirāya mā piṭakasampadānena mā takkahetu mā nayahetu mā ākāraparivitakkena mā diṭṭhinijjhānakkhantiyā mā bhabbarūpatāya mā samaṇo no garūti. Yadā tumhe bhaddiya, attanāva jāneyyātha: | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññatha bhaddiya, alobho purisassa ajjhattaṃ uppajjamāno uppajjati hitāya vā ahitāya vāti? " | ||
+ | |||
+ | Kaṃ kiṃ maññatha bhaddiya, adoso purisassa ajjhattaṃ uppajjamāno uppajjati hitāya vā ahitāya vāti? " | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññatha bhaddiya, amoho purisassa ajjhattaṃ uppajjamāno uppajjati hitāya vā ahitāya vāti? " | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññatha bhaddiya, asārambho purisassa ajjhattaṃ uppajjamāno uppajjati hitāya vā ahitāya vāti? " | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññatha bhaddiya, ime dhammā kusalā vā akusalā vāti? " | ||
+ | |||
+ | Iti kho bhaddiya, yantaṃ avocumha "etha tumhe bhaddiya, mā anussavena mā paramparāya mā itikirāya mā piṭakasampadānena mā takkahetu mā nayahetu mā ākāraparivitakkena mā diṭṭhinijjhānakkhantiyā mā bhabbarūpatāya mā samaṇo no garūti. " Yadā tumhe bhaddiya, " | ||
+ | |||
+ | Ye kho te bhaddiya, loke santo sappurisā, te sāvakaṃ evaṃ samādapenti: | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte bhaddiyo licchavi bhagavantaṃ etadavoca: abhikkantaṃ bhante, seyyathāpi bhante, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, | ||
+ | |||
+ | Api nu tāhaṃ bhaddiya, evaṃ avacaṃ: "ehi me tvaṃ bhaddiya sāvako hohi ahaṃ satthā bhavissāmī" | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Evametaṃ bhaddiya, evametaṃ bhaddiya, sabbecepi bhaddiya, khattiyā āvaṭṭeyyuṃ akusaladhammappahānāya kusaladhammūpasampadāya, | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Sāpūgiyasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Cattārimāni byagghapajjā pārisuddhipadhāniyaṅgāni tena bhagavatā jānatā passatā arahatā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sīlapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ cittapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ diṭṭhipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ vimuttipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ. | ||
+ | |||
+ | Katamañca byagghapajjā sīlapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca byagghapajjā cittapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca byagghapajjā diṭṭhipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca byagghapajjā vimuttipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ? | ||
+ | |||
+ | Imāni kho byagghapajjā cattāri pārisuddhipadhāniyaṅgāni, | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Vappasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idhassa vappa kāyena saṃvuto vācāya saṃvuto manasā saṃvuto avijjāvirāgā vijjuppādā. Passasi no tvaṃ vappa taṃ ṭhānaṃ yato nidānaṃ purisaṃ dukkhavedanīyā āsavā assaveyyuṃ abhisamparāyantī? | ||
+ | |||
+ | Ayañca kho panāyasmato mahāmoggallānassa vappena sakkena nigaṇṭhasāvakena saddhiṃ kathā vippakatā hoti. Atha kho bhagavā sāyanhasamayaṃ patisallānā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idāhaṃ bhante vappaṃ sakkaṃ nigaṇṭhasāvakaṃ etadavocaṃ: | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā vappaṃ sakkaṃ nigaṇṭhasāvakaṃ etadavoca: sace kho me tvaṃ vappa anuññeyyañceva anujāneyyāsi, | ||
+ | |||
+ | Anuññeyyaṃ cevāhaṃ bhante bhagavato anujānissāmi. Paṭikkositabbañca paṭikkosissāmi. Yassa cāhaṃ bhagavato bhāsitassa atthaṃ na jānissāmi, | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññasi vappa, ye kāyasamārambhapaccayā uppajjanti āsavā vighātapariḷāhā kāyasamārambhā paṭiviratassa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti. So navañca kammaṃ na karoti. Purāṇañca kammaṃ phussa <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññasi vappa, ye vacīsamārambhapaccayā upapajjanti āsavā vighātapariḷāhā. Vacīsamārambhā paṭiviratassa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti. So navañca kammaṃ na karoti. Purāṇañca kammaṃ phussa phussa byantīkaroti. Sandiṭṭhikā nijjarā akālikā ehipassikā opanayikā paccattaṃ veditabbā viññūhīti. Passasi no tvaṃ vappa taṃ ṭhānaṃ yato nidānaṃ purisaṃ dukkhavedanīyā āsavā assaveyyuṃ abhisamparāyanti? | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññasi vappa, ye manosamārambhapaccayā upapajjanti āsavā vighātapariḷāhā manosamārambhā paṭiviratassa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti. So navañca kammaṃ na karoti. Purāṇañca kammaṃ phussa phussa byantīkaroti. Sandiṭṭhikā nijjarā akālikā ehipassikā opanayikā paccattaṃ veditabbā viññūhīti. Passasi no tvaṃ vappa taṃ ṭhānaṃ yatho nidānaṃ purisaṃ dukkhavedanīyā āsavā assaveyyuṃ abhisamparāyanti? | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññasi vappa, ye avijjāpaccayā uppajjanti āsavā vighātapariḷāhā. Avijjāvirāgā vijjuppādā evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti. So navañca kammaṃ na karoti. Purāṇañca kammaṃ phussa phussa byantīkaroti sandiṭṭhikā nijjarā akālikā ehipassikā opanayikā paccattaṃ veditabbā viññūhīti. Passasi no tvaṃ vappa taṃ ṭhānaṃ yato nidānaṃ purisaṃ dukkhavedanīyā āsavā assaveyyuṃ abhisamparāyanti? | ||
+ | |||
+ | Evaṃ sammā vimuttacittassa kho vappa bhikkhuno cha santatavihārā adhigatā honti. So cakkhunā rūpaṃ disvā neva sumano hoti. Na dummano upekkhako viharati sato sampajāno. Sotena saddaṃ sutvā neva sumano hoti. Na dummano upekkhako viharati sato sampajāno. Ghānena gandhaṃ ghāyitvā neva sumano hoti. Na dummano upekkhako viharati sato sampajāno. Jivhāya rasaṃ sāyitvā neva sumano hoti, na dummano upekkhako viharati sato sampajāno. Kāyena poṭṭhabbaṃ phusitvā neva sumano hoti.Na dummano upekkhako viharati sato sampajāno. Manasā dhammaṃ viññāya neva sumano hoti na dummano upekkhako viharati sato sampajāno. So kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vediyamāno kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vediyāmīti pajānāti. Jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vediyamāno jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vediyāmīti pajānāti. Kāyassa bhedā uddhaṃ jīvitapariyādānā idheva sabbavedayitāni anabhinanditāni sītibhavissantīti pajānāti. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi vappa thūṇaṃ paṭicca chāyā paññāyati. Atha <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Evameva kho vappa evaṃ sammā vimuttacittassa bhikkhuno cha santatavihārā adhigatā hontī: so cakkhunā rūpaṃ disvā neva sumano hoti, na dummano upekkhako viharati sato sampajāno. So cakkhunā rūpaṃ disvā neva sumano hoti. Na dummano upekkhako viharati sato sampajāno. Sotena saddaṃ sutvā neva sumano hoti. Na dummano upekkhako viharati sato sampajāno. Ghānena gandhaṃ ghāyitvā neva sumano hoti. Na dummano upekkhako viharati sato sampajāno. Jivhāya rasaṃ sāyitvā neva sumano hoti, na dummano upekkhako viharati sato sampajāno. Kāyena poṭṭhabbaṃ phusitvā neva sumano hoti.Na dummano upekkhako viharati sato sampajāno manasā dhammaṃ viññāya neva sumano hoti na dummano upekkhako viharati sato sampajāno. So kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vediyamāno kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vediyāmīti pajānāti. Jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vediyamāno jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vediyāmīti pajānāti. Kāyassa bhedā uddhaṃ jīvitapariyādānā idheva sabbavedayitāni anabhinanditāni sītibhavissantīti pajānātīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte vappo sakko nigaṇṭhasāvako bhagavantaṃ etadavoca: seyyathāpi bhante puriso udayatthiko assapaṇiyaṃ poseyya, so udayañceva na labheyya, uttariṃ ca kilamathassa vighātassa bhāgī assa. Evameva kho ahaṃ bhante udayatthiko bāle nigaṇṭhe payirupāsiṃ. Sohaṃ.((Svāhā.)) Udayañceva nādhigacchiṃ.((Machasaṃ.)) Uttariñca kilamathassa vighātassa bhāgī ahosiṃ. Esāhaṃ bhante ajjatagge yo me bālesu nigaṇṭhesu sampasādo, taṃ mahāvāte vā opunāmi, nadiyā vā sīghasotāya pavāhemi. Abhikkantaṃ bhante, abhikkantaṃ bhante, seyyathāpi bhante nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūlhassa vā maggaṃ ācikkheyya, | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Sāḷhasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sīlavisuddhiṃ kho ahaṃ sāḷhā aññataraṃ sāmaññaṅganti vadāmi. Ye te sāḷhā samaṇabrāhmaṇā tapojigucchāvādā tapojigucchāsārā tapojigucchaṃ allīnā viharanti, abhabbā te oghassa nittharaṇāya. Yepi te sāḷhā samaṇabrāhmaṇā aparisuddhakāyasamācārā aparisuddhavacīsamācārā aparisuddhamanosamācārā aparisuddhājīvā, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi sāḷhā puriso nadiṃ taritukāmo tiṇhaṃ kuṭhāriṃ ādāya vanaṃ paviseyya, so tattha passeyya mahatiṃ sālalaṭṭhiṃ ujuṃ navaṃ akukkukajātaṃ.((Akukkuccajātaṃ | ||
+ | |||
+ | Evameva kho sāḷhā ye te samaṇabrāhmaṇā tapojigucchāvādā tapojigucchāsārā tapojigucchaṃ allīnā viharanti, abhabbā te oghassa nittharaṇāya. Yepi te sāḷhā samaṇabrāhmaṇā aparisuddhakāyasamācārā aparisuddhavacīsamācārā aparisuddhamanosamācārā aparisuddhājīvā, | ||
+ | |||
+ | Ye ca kho te sāḷhā samaṇabrāhmaṇā na tapojigucchāvādā na tapojigucchāsārā na tapojigucchaṃ allīnā viharanti, bhabbā te oghassa nittharaṇāya. Yepi te sāḷhā samaṇabrāhmaṇā parisuddhakāyasamācārā parisuddhavacīsamācārā parisuddhamanosamācārā parisuddhājīvā, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi sāḷhā puriso nadiṃ taritukāmo tiṇhaṃ kuṭhāriṃ ādāya vanaṃ paviseyya, so tattha passeyya mahatiṃ sālalaṭṭhiṃ ujuṃ navaṃ akukkuccakajātaṃ((* ' | ||
+ | |||
+ | Evameva kho sāḷhā ye te samaṇabrāhmaṇā na tapojigucchāvādā na tapojigucchāsārā na tapojigucchaṃ allīnā viharanti, bhabbā te oghassa nittharaṇāya. Yepi te sāḷhā samaṇabrāhmaṇā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi sāḷhā yodhājīvo bahūnī cepi kaṇḍacittakāni jānāti, atha kho so tīhi ṭhānehi rājāraho hoti rājabhoggo. Rañño aṅgantveva saṅkhaṃ gacchati. Katamehi tīhi? Dūre pātī ca, akkhaṇavedhī ca, mahato ca kāyassa padāletā. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi sāḷhā yodhājīvo dūre pātī, evameva kho sāḷhā ariyasāvako sammāsamādhi hoti. Sammāsamādhi sāḷhā ariyasāvako yaṃ kiñci rūpaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ ajjhattaṃ vā bahiddhā vā oḷārikaṃ vā sukhumaṃ vā hīnaṃ vā paṇītaṃ vā yaṃ dūre santike vā sabbaṃ rūpaṃ netaṃ mama nesohamasmi, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi sāḷhā yodhājīvo akkhaṇavedhī, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi sāḷhā yodhājīvo mahato kāyassa padāletā, evameva kho sāḷhā ariyasāvako sammāvimuttī hoti. Sammāvimuttī sāḷhā ariyasāvako mahantaṃ avijjākkhandhaṃ padāletīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Mallikāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ko pana bhante hetu ko paccayo, yena midhekacco mātugāmo dubabaṇṇā ca hoti durūpā supāpikā dassanāya, aḍḍhā ca hoti mahaddhanā mahābhogā mahesakkhā ca? | ||
+ | |||
+ | Ko nu kho bhante hetu ko paccayo, yena midhekacco mātugāmo abhirūpā hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā, | ||
+ | |||
+ | Ko pana bhante hetu ko paccayo, yena midhekacco mātugāmo abhirūpā ca hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā, | ||
+ | |||
+ | Idha mallike ekacco mātugāmo kodhanā hoti upāyāsabahulā appampi vuttā samānā abhisajjati kuppati byāpajjati patitthīyati. Kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti. Sā hoti na dātā samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Idha pana mallike ekacco mātugāmo kodhanā hoti upāyāsabahulā appampi vuttā samānā abhisajjati kuppati byāpajjati patitthīyati. Kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti. Sā dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. Anissāmanikā kho pana hoti paralābhasakkāragarukāramānanavandanapūjanāsu. Na issati na upadussati na issaṃ bandhati. Sā ce tato cutā itthattaṃ āgacchati, sā yattha yattha paccājāyati, | ||
+ | |||
+ | Idha pana mallike ekacco mātugāmo akkodhanā hoti anupāyāsabahulā bahumpi vuttā samānā nābhisajjati na kuppati na byāpajjati na patitthīyati. Na kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti. Sā na dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. Issāmanikā kho pana hoti. Paralābhasakkāragarukāramānanavandanapūjanāsu. Issati upadussati issaṃ bandhati. Sā ce tato cutā itthattaṃ āgacchati, sā yattha <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idha pana mallike ekacco mātugāmo akkodhanā hoti anupāyāsabahulā bahumpi vuttā samānā nābhisajjati na kuppati na byāpajjati na patitthīyati. Na kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti. Sā dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. Anissāmanikā kho pana hoti paralābhasakkāragarukāramānanavandanapūjanāsu na issati na upadussati na issaṃ bandhati. Sā ce tato cutā itthattaṃ āgacchati, sā yattha yattha paccājāyati abhirūpā ca hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā. Aḍḍhā ca hoti mahaddhanā mahābhogā mahesakkhā ca. | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ kho mallike hetu ayaṃ paccayo yena midhekacco mātugāmo dubbaṇṇā ca hoti durūpā supāpikā dassanāya, daḷiddā ca hoti appassakā appabhogā appesakkhā ca. | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ pana mallike hetu ayaṃ paccayo yena midhekacco mātugāmo dubbaṇṇā ca hoti durūpā supāpikā dassanāya, aḍḍhā ca hoti mahaddhanā mahābhogā mahesakkhā ca. | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ kho mallike hetu ayaṃ paccayo yena midhekacco mātugāmo abhirūpā ca hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā. Daḷiddā ca hoti appassakā appabhogā appesakkhā ca. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ pana mallike hetu ayaṃ paccayo yena midhekacco mātugāmo abhirūpā ca hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte mallikā devī bhagavantaṃ etadavoca: yā nūnāhaṃ bhante aññaṃ jātiṃ kodhanā ahosiṃ upāyāsabahulā, | ||
+ | |||
+ | Yā nūnāhaṃ bhante aññaṃ jātiṃ adāsiṃ samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ malāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Yā nūnāhaṃ bhante aññaṃ jātiṃ anissāmanikā ahosiṃ paralābhasakkāragarukāramānanavandanapūjanāsu, | ||
+ | |||
+ | Esāhaṃ bhante ajjatagge akkodhanā bhavissāmi anupāyāsabahulā. Bahumpi vuttā samānā nābhisajjissāmi na kuppissāmi na vyāpajjissāmi na patitthīyissāmi. Na kopañca dosañca appaccayañca pātukarissāmi. Dassāmi samaṇassa brāhmaṇassa annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. Anissāmanikā bhavissāmi paralābhasakkāragarukāramānanavandanapūjanāsu. Na ississāmi na upadussissāmi, | ||
+ | |||
+ | Abhikkantaṃ bhante abhikkantaṃ bhante seyyathāpi bhante, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Tapasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco puggalo attantapo hoti attaparitāpanānuyogamanuyutto. Idha pana bhikkhave ekacco puggalo parantapo hoti paraparitāpanānuyogamanuyutto. Idha pana bhikkhave ekacco puggalo attantapo ca hoti attaparitāpanānuyogamanuyutto, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo attantapo hoti, attaparitāpanānuyogamanuyutto? | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco puggalo acelako hoti muttācāro hatthāpalekhano na ehi bhadantiko na tiṭṭhabhadantiko nābhihaṭaṃ na uddissakaṭaṃ na nimantanaṃ sādiyati. | ||
+ | |||
+ | So na kumbhimukhā patigaṇhāti, | ||
+ | |||
+ | So ekāgāriko vā hoti ekālopiko. Dvāgāriko vā hoti dvālopiko sattāgāriko vā hoti sattālopiko. Ekissā pi dattiyā yāpeti, dvīhipi dattīhi yāpeti, sattahipi dattīhi yāpeti. Ekāhikampi āhāraṃ āhāreti, dvāhikampi āhāraṃ āhāreti, sattāhikampi āhāraṃ āhāreti. Iti evarūpaṃ addhamāsikampi pariyāyabhattabhojanānuyogamanuyutto viharati. | ||
+ | |||
+ | So sākabhakkhopi hoti, sāmākabhakkhopi hoti, nīvārabhakkhopi hoti, daddulabhakkhopi hoti, haṭabhakkhopi hoti, kaṇabhakkhopi hoti, ācāmabhakkhopi hoti, piññākabhakkhopi hoti, tiṇabhakkhopi hoti, gomayabhakkhopi hoti. Vanamūlaphalāhāro yāpeti pavattaphalabhojī. | ||
+ | |||
+ | So sāṇānipi dhāreti, masāṇānipi dhāreti, chavadussānipi dhāreti, paṃsukūlānipi dhāreti, tirīṭānipi dhāreti, ajinampi dhāreti, ajinakkhipampi dhāreti, kusacīrampi dhāreti, vākacīrampi dhāreti, phalakacīrampi dhāreti, kesakamabalampi dhāreti, vālakambalampi dhāreti, ulūkapakkhampi dhāreti. | ||
+ | |||
+ | Kesamassulocako hoti kesamassulocanānuyogamanuyutto. Ubbaṭṭakopi hoti āsanapaṭikkhitto. Ukkuṭikopi hoti ukkuṭikappadhānamanuyutto. Kaṇṭakāpassayikopi hoti, kaṇṭakāpassaye seyyaṃ kappeti. Sāyatatiyakampi <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ kho bhikkhave puggalo attantapo hoti attaparitāpanānuyogamanuyutto. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo parantapo hoti paraparitāpanānuyogamanuyutto? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo attantapo ca hoti attaparitāpanānuyogamanuyutto, | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco puggalo rājā vā hoti khattiyo muddhāvasitto brāhmaṇo vā mahāsālo, so puratthimena nagarassa navaṃ santhāgāraṃ kārāpetvā kesamassuṃ ohāretvā kharājinaṃ nivāsetvā sappitelena kāyaṃ abbhañjitvā migavisāṇena piṭṭhiṃ kaṇḍūvamāno santhāgāraṃ pavisati saddhiṃ mahesiyā brāhmaṇena ca purohitena. | ||
+ | |||
+ | So tattha.((Anattharahitāya, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ kho bhikkhave puggalo attantapo ca hoti attaparitāpanānuyogamanuyutto. Parantapo ca hoti paraparitāpanānuyogamanuyutto. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave puggalo nevattantapo hoti na attaparitāpanānuyogamanuyutto, | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave tathāgato loke uppajjati arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathī satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. So imaṃ lokaṃ sadevakaṃ samārakaṃ sabrahmakaṃ, | ||
+ | |||
+ | Taṃ dhammaṃ suṇāti gahapati vā gahapatiputto vā aññatarasmiṃ vā kulepaccājāto. So taṃ dhammaṃ sutvā tathāgate saddhaṃ paṭilabhati. So tena saddhāpaṭilābhena samannāgato iti paṭisañcikkhati: | ||
+ | |||
+ | So aparena samayena appaṃ vā bhogakkhandhaṃ pahāya mahantaṃ vā bhogakkhandhaṃ pahāya appaṃ vā ñātiparivaṭṭaṃ pahāya mahantaṃ vā ñātiparivaṭṭaṃ pahāya kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajati. | ||
+ | |||
+ | So evaṃ pabbajito samāno bhikkhūnaṃ sikkhāsājīvasamāpanno, | ||
+ | |||
+ | So bījagāmabhūtagāmasamārambhā paṭivirato hoti, ekabhattiko hoti rattuparato virato vikālabhojanā. Naccagītavāditavisūkadassanā paṭivirato hoti. Mālāgandhavilepanadhāraṇamaṇḍaṇavibhūsanaṭṭhānā paṭivirato hoti. Uccāsayanamahāsayanā paṭivirato hoti. Jātarūparajatapaṭiggahaṇā paṭivirato hoti. Itthikumārikāpaṭiggahaṇā paṭivirato hoti. Dāsidāsapaṭiggahaṇā paṭivirato hoti. Ajeḷakapaṭiggahaṇā paṭivirato hoti. Kukkuṭasūkarapaṭiggahaṇā paṭivirato hoti. Hatthigavāssavaḷavāpaṭiggahaṇā paṭivirato hoti. Khettavatthupaṭiggahaṇā paṭivirato hoti, dūteyyapahinagamanānuyogā paṭivirato hoti. Kayavikkayā paṭivirato hoti. Tulākūṭakaṃsakūṭamānakūṭā paṭivirato hoti. Ukkoṭanavañcananikatisāviyogā paṭivirato hoti. Chedanavadhabandhanaviparāmosaālopasahasākārā paṭivirato hoti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | So santuṭṭho hoti kāyaparihārikena cīvarena kucchiparihārikena piṇḍapātena. So yena yeneva pakkamati, samādāyeva pakkamati, seyyathāpi nāma pakkhi sakuṇo, yena <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | So cakkhunā rūpaṃ disvā na nimittaggāhī hoti nānubyañjanaggāhī, | ||
+ | |||
+ | So abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti. Ālokite vilokite sampajānakārī hoti. Sammiñjite pasārite sampajānakārī hoti. Saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti. Asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti. Uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti. Gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti. | ||
+ | |||
+ | So iminā ca ariyena sīlakkhandhena samannāgato iminā ca ariyena indriyasaṃvarena samannāgato iminā ca ariyena satisampajaññena samannāgato vivittaṃ senāsanaṃ bhajati araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanapatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ. | ||
+ | |||
+ | So pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So abhijjhaṃ loke pahāya vigatābhijjhena cetasā viharati, abhijjhāya cittaṃ parisodheti. Byāpādapadosaṃ pahāya abyāpannacitto viharati, sabbapāṇabhūtahitānukampī, | ||
+ | |||
+ | So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte pubbenivāsānussatiñāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodhāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte sattānaṃ cutūpapātañāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne uppajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathākammūpage satte pajānāti. Ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā, | ||
+ | |||
+ | So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāto anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte āsavānaṃ khayañāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So idaṃ dukkhanti yathābhūtaṃ pajānāti, ayaṃ dukkhasamudayoti yathābhūtaṃ pajānāti, ayaṃ dukkhanirodhoti yathābhūtaṃ pajānāti, ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadāti yathābhūtaṃ pajānāti. Ime āsavāti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ āsavasamudayoti yathābhūtaṃ pajānāti, ayaṃ āsavanirodhoti yathābhūtaṃ pajānāti, ayaṃ āsavanirodhagāminī paṭipadāti yathābhūtaṃ pajānāti. | ||
+ | |||
+ | Tassa evaṃ jānato evaṃ passato kāmāsavāpi cittaṃ vimuccati, bhavāsavāpi cittaṃ vimuccati, avijjāsavāpi cittaṃ vimuccati, vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. Khīṇā jāti vusitaṃ brahmacariyaṃ kataṃ karaṇīyaṃ nāparaṃ itthattāyāti pajānāti. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ kho bhikkhave puggalo neva attantapo hoti na attaparitāpanānuyogamanuyutto, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Taṇhājālinīsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamā ca sā bhikkhave taṇhā jālinī saritā visaṭā visattikā, yāya ayaṃ loko uddhasto pariyonaddho tantākulakajāto gulāguṇḍikajāto muñjababbajabhūto apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ saṃsāraṃ nātivattati? | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhārasa kho panimāni bhikkhave taṇhāvicaritāni ajjhattikassa upādāya, aṭṭhārasataṇhāvicaritāni bāhirassa upādāya. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Katamāni aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni ajjhattikassa upādāya? Asmīti bhikkhave sati itthasmīti hoti, evamasmī hoti, aññathasmīti hoti, asasmīti hoti, satasmīti hoti, santi hoti, itthaṃ santi hoti, evaṃ santi hoti, aññathā santi hoti, apiha santi hoti, api itthaṃ santi hoti, api evaṃ santi hoti, api aññathā santi hoti, bhavissanti hoti, itthaṃ bhavissanti hoti, evaṃ bhavissanti hoti, aññathā bhavissanti hoti. Imāni aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni ajjhattikassa upādāya. | ||
+ | |||
+ | Katamāni aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni bāhirassa upādāya? Iminā asmīti bhikkhave sati iminā itthasmīti hoti, iminā evasmīti hoti, iminā aññathasmīti hoti, iminā asasmīti hoti, iminā satasmīti hoti, iminā santi hoti, iminā itthaṃ santi hoti, iminā evaṃ santi hoti, iminā aññathā santi hoti, iminā apiha santi hoti, iminā api itthaṃ santi hoti, iminā api evaṃ santi hoti, iminā api aññathā santi hoti, iminā bhavissanti hoti, iminā itthaṃ bhavissanti hoti, iminā evaṃ bhavissanti hoti, iminā aññathā bhavissanti hoti. Imāni aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni bāhirassa upādāya. | ||
+ | |||
+ | Iti aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni ajjhattikassa upādāya aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni bāhirassa upādāya. Imāni vuccanti bhikkhave chattiṃsa taṇhāvicaritāni. Iti evarūpāni atītāni chattiṃsa taṇhāvicaritāni, | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ kho sā bhikkhave taṇhājālinī saritā visaṭā visattikā, yāya ayaṃ loko uddhasto pariyonaddho tantākulakajāto gulāguṇḍikajāto muñjababbajabhūto apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ saṃsāraṃ nātivattatīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Pema dosasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave pemā pemaṃ jāyati? Idha bhikkhave puggalo puggalassa iṭṭho hoti kanto manāpo. Taṃ pare iṭṭhena kantena manāpena samudācaranti. Tassa evaṃ hoti: yo kho myāyaṃ puggalo iṭṭho kanto manāpo, taṃ pare iṭṭhena kantena manāpena samudācarantī' | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave pemā doso jāyati? Idha bhikkhave puggalo puggalassa iṭṭho hoti kanto manāpo. Taṃ pare aniṭṭhena akantena amanāpena samudācaranti. Tassa evaṃ hoti: yo kho myāyaṃ puggalo iṭṭho kanto manāpo, taṃ pare aniṭṭhena akantena amanāpena samudācarantī' | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave dosā pemaṃ jāyati idha bhikkhave puggalo puggalassa aniṭṭho hoti akanto amanāpo. Taṃ pare aniṭṭhena akantena amanāpena samudācaranti. Tassa evaṃ hoti: yo kho myāyaṃ puggalo aniṭṭho akanto amanāpo, taṃ pare aniṭṭhena akantena amanāpena samudācarantī' | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave dosā doso jāyati? Idha bhikkhave puggalo puggalassa aniṭṭho hoti akanto <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Yasmiṃ bhikkhave samaye bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, yaṃ pissa pemā pemaṃ jāyati, tampissa tasmiṃ samaye na hoti. Yopissa pemā doso jāyati, sopissa tasmiṃ samaye na hoti. Yopissa pemā doso jāyati, sopissa tasmiṃ samaye na hoti. Yampissa dosā pemaṃ jāyati, tampissa tasmiṃ samaye na hoti. Yopissa dosā doso jāyati, sopissa tasmiṃ samaye na hoti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Yasmiṃ bhikkhave samaye bhikkhu vitakka vicāranaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, yampissa pemā pemaṃ jāyati. Tampissa tasmiṃ samaye na hoti. Yopissa pemā doso jāyati, sopissa tasmiṃ samaye na hoti. Yampissa dosā pemaṃ jāyati, tampissa tasmiṃ samaye na hoti. Yopissa dosā doso jāyati, sopissa tasmiṃ samaye na hoti. | ||
+ | |||
+ | Yasmiṃ bhikkhave samaye bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno. Sukhaṃ ca kāyena paṭisaṃvedeti. Yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti upekkhako satimā sukhavihārīti taṃ tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, yampissa pemā pemaṃ jāyati. Tampissa tasmiṃ samaye na hoti. Yopissa pemā jāyati, doso jāyati, sopissa tasmiṃ samaye na hoti. Yampissa dosā pemaṃ jāyati, tampissa tasmiṃ samaye na hoti. Yopissa dosā doso jāyati, sopissa tasmiṃ samaye na hoti. | ||
+ | |||
+ | Yasmiṃ bhikkhave samaye bhikkhu sukhassa ca pahāṇā dukkhassa ca pahāṇā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṃgamā adukkhaṃ asukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ taṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, yampissa pemā pemaṃ jāyati. Tampissa tasmiṃ samaye na hoti. Yopissa pemā doso jāyati, sopissa tasmiṃ samaye na hoti. Yampissa dosā pemaṃ jāyati, tampissa tasmiṃ samaye na hoti. Yopissa dosā doso jāyati, sopissa tasmiṃ samaye na hoti. | ||
+ | |||
+ | Yasmiṃ bhikkhave samaye bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati, yampissa pemā pemaṃ jāyati, tampissa pahīṇaṃ hoti. Ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvakataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ. Yopissa pemā doso jāyati sopissa pahīṇo hoti, ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvakato āyatiṃ anuppādadhammo. Yampissa dosā pemaṃ jāyati, tampissa pahīṇaṃ hoti, ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvakataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ. Yopissa dosā doso jāyati, sopissa pahīṇo hoti ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvakato āyatiṃ anuppādadhammo. | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ vuccati bhikkhave bhikkhu nevusseneti nappaṭisseneti na dhūpāyani na pajjalati na apajjhāyati. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu usseneti? Idha bhikkhave bhikkhu rūpaṃ attato samanupassati, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu na usseneti? Idha bhikkhave bhikkhu na rūpaṃ attato samanupassati, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu paṭisseneti? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu na paṭisseneti? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu dhūpāyati? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu na dhūpāyati? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu pajjalati? Iminā asmīti bhikkhave sati iminā itthasmīti hoti, iminā evasmīti hoti iminā aññathasmīti hoti, iminā asasmīti hoti, iminā satasmīti hoti, iminā santi hoti, iminā itthaṃ santi hoti, iminā evaṃ santi hoti, iminā aññathā santi hoti, iminā apiha santi hoti, iminā api itthaṃ santi hoti, iminā api evaṃ santi hoti, iminā api aññathā santi hoti, iminā bhavissanti hoti, iminā itthaṃ bhavissanti hoti, iminā evaṃ bhavissanti hoti, iminā aññathā bhavissanti hoti. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu pajjalati. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu na pajjalati? Iminā asmīti bhikkhave asati iminā itthasmīti na hoti, iminā evasmīti na hoti, iminā aññathasmīti na hoti, iminā asasmīti na hoti, iminā satasmīti na hoti, iminā santi na hoti, iminā itthaṃ santi na hoti, iminā evaṃ santi na hoti, iminā aññathā santi na hoti iminā apiha santi na hoti, iminā api itthaṃ santi na hoti, iminā api evaṃ santi na hoti, iminā api aññathā santi na hoti, iminā bhavassanti na hoti, iminā itthaṃ bhavissanti na hoti, iminā evaṃ bhavissanti na hoti, iminā aññathā bhavissanti na hoti. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu na pajjalati. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu apajjhāyati? | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu na apajjhāyati? | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Mallika attantapo taṇhā pemena ca dasā teti. ")) | ||
+ | |||
+ | Mahāpaṇṇāsako catuttho. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ====== 5. Pañcama mahāpaṇṇāsako ====== | ||
+ | |||
+ | ===== 1. Sappurisavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Sappurisasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave asappuriso? Idha bhikkhave ekacco pāṇātipātī hoti, adinnādāyī hoti, kāmesu micchācārī hoti, musāvādī hoti, surāmerayamajjapamādaṭṭhāyī hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave asappuriso. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave asappurisena asappurisataro? | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave sappuriso? Idha bhikkhave ekacco pāṇātipātā paṭivirato hoti, adinnādānā paṭivirato hoti, kāmesu micchācārā paṭivirato hoti, musāvādā paṭivirato hoti, surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave sappuriso. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave sappurisena sappurisataro? | ||
+ | |||
+ | <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Dutiya sappurisasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave asappuriso? Idha bhikkhave ekacco assaddho hoti, ahiriko hoti, anottappī hoti, appassuto hoti, kusīto hoti, muṭṭhassatī hoti, duppañño hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave asappuriso. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave asappurisena asappurisataro? | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave sappuriso? Idha bhikkhave ekacco saddho hoti, hirimā hoti, ottappī hoti, bahussuto hoti, āraddhaviriyo hoti, satimā hoti, paññavā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave sappuriso. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave sappurisena sappurisataro? | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Tatiya sappurisasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave asappuriso? Idha bhikkhave ekacco pāṇātipātī hoti adinnādāyī hoti. Kāmesu micchācārī hoti. Musāvādī hoti. Pisuṇāvāco hoti. Pharusāvāco hoti samphappalāpī hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave asappuriso. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave asappurisena asappurisataro? | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave sappuriso? Idha bhikkhave ekacco pāṇātipātā paṭivirato hoti. Adinnādānā paṭivirato hoti. Kāmesu micchācārā paṭivirato hoti. Musāvādā paṭivirato hoti. Pisuṇāvācā paṭivirato hoti. Pharusāvācā paṭivirato hoti. Samphappalāpalā paṭivirato hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave sappuriso. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave sappurisena sappurisataro? | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Catuttha sappurisa suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave asappuriso? Idha bhikkhave ekacco pāṇātipātī hoti. Adinnādāyī hoti. Kāmesu micchācārī hoti. Musāvādī hoti. Pisuṇāvāco hoti. Pharusāvāco hoti. Samphappalāpī hoti. Abhijjhālu hoti, byāpannacitto hoti. Micchādiṭṭhiko hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave asappuriso. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave asappurisena asappurisataro? | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave sappuriso? Idha bhikkhave ekacco pāṇātipātā paṭivirato hoti. Adinnādānā paṭivirato hoti. Kāmesu micchācārā paṭivirato hoti. Musāvādā paṭivirato hoti. Pisuṇāvācā paṭivirato hoti. Pharusāvācā paṭivirato hoti. Samphappalāpā paṭivirato hoti. Anabhijjhālu hoti, abyāpannacitto hoti. Sammādiṭṭhiko hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave sappuriso. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave sappurisena sappurisataro? | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Pañcama sappurisa suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave asappuriso? Idha bhikkhave ekacco micchādiṭṭhiko hoti. Micchāsaṅkappo hoti. Micchāvāco hoti. Micchākammanto hoti. Micchāājīvo hoti. Micchāvāyāmo hoti. Micchāsatī hoti. Micchāsamādhī hoti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave asappurisena asappurisataro? | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave sappuriso? Idha bhikkhave ekacco sammādiṭṭhiko hoti. Sammāsaṅkappo hoti. Sammāvāco hoti. Sammākammanto hoti. Sammāājīvo hoti. Sammā vāyāmo hoti. Sammāsati hoti. Sammāsamādhi hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave sappuriso. | ||
+ | |||
+ | Katamo bhikkhave sappurisena sappurisataro? | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Chaṭṭha sappurisa suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave asappuriso? Idha bhikkhave ekacco micchādiṭṭhiko hoti, micchāsaṅkappo hoti, micchāvāco hoti, micchākammanto hoti, micchāājīvo hoti, micchāvāyāmo hoti, micchāsatī hoti, micchāsamādhī hoti, micchāñāṇī hoti, micchāvimuttī hoti, ayaṃ vuccati bhikkhave asappuriso. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave asappurisena asappurisataro? | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave sappuriso? Idha bhikkhave ekacco sammādiṭṭhiko hoti. Sammāsaṅkappo hoti. Sammāvāco hoti. Sammākammanto hoti. Sammāājīvo hoti. Sammā vāyāmo hoti. Sammāsatī hoti. Sammāsamādhī hoti. Sammāñāṇī hoti. Sammāvimuttī hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave sappuriso. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave sappurisena sappurisataro? | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Paṭhama pāpa kalyāṇasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave pāpo? Idha bhikkhave ekacco pāṇātipātī hoti. Adinnādāyī hoti. Kāmesu micchācārī hoti. Musāvādī hoti. Pisuṇāvāco hoti. Pharusāvāco hoti. Samphappalāpī hoti. Abhijjhālu hoti. Byāpannacitto hoti. Micchādiṭṭhiko hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave pāpo. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave pāpena pāpataro? Idha bhikkhave ekacco attanā ca pāṇātipātī hoti. Parañca pāṇātipāte samādapeti. Attanā ca adinnādāyī hoti. Parañca adinnādāne samādapeti. Attanā ca kāmesu micchācārī hoti. Parañca kāmesu micchācāre samādapeti. Attanā ca musāvādī hoti, parañca musāvāde samādapeti. Attanā ca pisuṇāvāco hoti, parañca pisuṇāya vācāya samādapeti. Attanā ca pharusāvāco hoti, parañca pharusāya vācāya samādapeti. Attanā ca samphappalāpī hoti, parañca samphappalāpe samādapeti. Attanā ca abhijjhālu hoti, parañca abhijjhāya samādapeti. Attanā ca byāpannacitto hoti, parañca byāpāde samādapeti. Attanā ca micchādiṭṭhiko hoti, parañca micchādiṭṭhiyā samādapeti. Ayaṃ vuccati bhikkhave pāpena pāpataro. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave kalyāṇo? Idha bhikkhave ekacco pāṇātipātā paṭivirato hoti. Adinnādānā paṭivirato hoti. Kāmesu micchācārā paṭivirato hoti. Musāvādā paṭivirato hoti. Pisuṇāvācā paṭivirato hoti. Pharusāvācā paṭivirato hoti. Samphappalāpā paṭivirato hoti. Anabhijjhālu hoti. Abyāpannacitto hoti. Sammādiṭṭhiko hoti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave kalyāṇena kalyāṇataro? | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Dutiya pāpa kalyāṇasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave pāpo? Idha bhikkhave ekacco micchādiṭṭhiko hoti. Micchāsaṅkappo hoti. Micchāvāco hoti. Micchākammanto hoti. Micchāājīvo hoti. Micchāvāyāmo hoti. Micchāsatī hoti. Micchāsamādhī hoti. Micchāñāṇī hoti. Micchāvimuttī hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave pāpo. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave pāpena pāpataro? Idha bhikkhave ekacco attanā ca micchādiṭṭhiko hoti, parañca micchādiṭṭhiyā samādapeti. Attanā ca micchāsaṅkappo hoti, parañca micachāsaṅkappe samādapeti. Attanā ca micchāvāco hoti, parañca micchāvācāya samādapeti. Attanā ca micchākammanto hoti parañca micchākammante samādapeti. Attanā ca micchāājīvo hoti. Parañca micchāājīve samādapeti. Attanā ca micchāvāyāmo hoti. Parañca micchāvāyāme samādapeti. Attanā ca micchāsatī hoti. Parañca micchāsatiyā samādapeti. Attanā ca micchāsamādhī hoti. Parañca micchāsamādhimhi samādapeti. Attanā ca micchāñāṇī hoti, parañca micchāñāṇe samādapeti. Attanā ca micachāvimuttī hoti, parañca micchāvimuttiyā samādapeti. Ayaṃ vuccati bhikkhave pāpena pāpataro. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave kalyāṇo? Idha bhikkhave ekacco sammādiṭṭhiko hoti. Sammāsaṅkappo hoti. Sammāvāco hoti. Sammākammanto hoti. Sammāājīvo hoti. Sammā vāyāmo hoti. Sammāsatī hoti. Sammāsamādhī hoti. Sammāñāṇī hoti. Sammāvimuttī hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave kalyāṇo. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Katamo bhikkhave kalyāṇena kalyāṇataro? | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Paṭhama pāpadhamma | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave pāpadhammo? | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave pāpadhammataro? | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave kalyāṇadhammo? | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave kalyāṇadhammena kalyāṇadhammataro? | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Dutiya pāpadhamma | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Taṃ suṇātha sādhukaṃ manasikarotha bhāsissāmīti. Evaṃ bhante' | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave pāpadhammo? | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave pāpadhammena pāpadhammataro? | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave kalyāṇadhammo? | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave kalyāṇadhammena kalyāṇadhammataro? | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | Sikkhāpadañca assaddhaṃ sattakammaṃ atho ca dasakammaṃ | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhaṅgiñca dasamaggaṃ dve pāpadhammā apare dveti. | ||
+ | |||
+ | ===== 2. Parisasobhanavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Parisasobhanasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Bhikkhu bhikkhave dussīlo pāpadhammo parisadūsano. Bhikkhunī bhikkhave dussīlā pāpadhammā parisadūsanā. Upāsako bhikkhave dussīlo pāpadhammo parisadūsano. Upāsikā bhikkhave dussīlā pāpadhammā parisadūsanā. Ime kho bhikkhave cattāro parisadusanāti. | ||
+ | |||
+ | Cattārome bhikkhave parisasobhanā. Katame cattāro? | ||
+ | |||
+ | Bhikkhu bhikkhave sīlavā kalyāṇadhammo <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Paṭhama niraya | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Kāyaduccaritena, | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Kāyasucaritena, | ||
+ | |||
+ | (Dutiya niraya | ||
+ | |||
+ | 13. Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Kāyaduccaritena, | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Kāyasucaritena, | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Tatiya niraya | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Pāṇātipātī hoti. Adinnādāyī hoti. Kāmesu micchācārī hoti. Musāvādī hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ nirayeti. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Pāṇātipātā paṭivirato hoti. Adinnādānā paṭivirato hoti. Kāmesu micchācārā paṭivirato hoti. Musāvādā paṭivirato hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ saggeti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Catuttha niraya | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Sammādiṭṭhiko hoti. Sammāsaṅkappo hoti. Sammāvāco hoti. Sammākammanto hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ saggeti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Pañcama niraya | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Micchāājīvo hoti. Micchāvāyāmo hoti. Micchāsati hoti. Micchāsamādhī hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ nirayeti. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Sammāājīvo hoti. Sammāvāyāmo hoti. Sammāsatī hoti. Sammāsamādhī hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ saggeti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Chaṭṭhama niraya | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Adiṭṭhe diṭṭhavādī hoti. Asute sutavādī hoti. Amute mutavādī hoti. Aviññāte viññātavādī hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ nirayeti. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? Adiṭṭhe adiṭṭhavādī hoti. Asute asutavādī hoti. Amute amutavādī hoti. Aviññāte aviññātavādī hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ saggeti. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Sattama niraya | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Diṭṭhe adiṭṭhavādī hoti. Sute asutavādī hoti. Mute amutavādī hoti. Viññāte aviññātavādī hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ nirayeti. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? Diṭṭhe diṭṭhavādī hoti. Sute sutavādī hoti. Mute mutavādī hoti. Viññāte viññātavādī hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ saggeti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Aṭṭhama niraya | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Assaddho hoti. Dussīlo hoti. Ahiriko hoti. Anottappī hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ nirayeti. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? Saddho hoti. Sīlavā hoti. Hirimā hoti. Ottappī hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ saggeti. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Navama niraya | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Assaddho hoti. Dussīlo hoti. Kusīto hoti. Duppañño hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ nirayeti. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | Parisā diṭṭhiakataññutā pāṇātipātāpi dve maggā | ||
+ | |||
+ | Dve vohārakathā vuttā ahirikaṃ duppaññena vāti machasaṃ.)) <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 3. Sucaritavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Vacīsucaritasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 21. Cattārimāni bhikkhave vacīduccaritāni. Katamāni cattāri? | ||
+ | |||
+ | Musāvādo, pisuṇāvācā, | ||
+ | |||
+ | Cattārimāni bhikkhave vacīsucaritāni. Katamāni cattāri? | ||
+ | |||
+ | Saccavācā, | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Paṭhama bālapaṇḍitasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Kāyaduccaritena, | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato paṇḍito byatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti. Ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca puññaṃ pasavati. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Kāyasucaritena, | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Dutiya bāla paṇḍita suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Kāyaduccaritena, | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato paṇḍito byatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca puññaṃ pasavati. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Kāyasucaritena, | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Tatiya bāla paṇḍita suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Pāṇātipātī hoti. Adinnādāyī hoti. Kāmesu micchācārī hoti. Musāvādī hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bālo abyatto asappuriso khataṃ upahataṃ attānaṃ pariharati. Sāvajjo ca hoti sānuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca apuññaṃ pasavati. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato paṇḍito byatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca puññaṃ pasavati. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Pāṇātipātā paṭivirato hoti. Adinnādānā paṭivirato hoti. Kāmesu micchācārā paṭivirato hoti. Musāvādā paṭivirato hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato paṇḍito byatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca puññaṃ pasavatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Catuttha bāla paṇḍita suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Micchādiṭṭhiko hoti. Micchāsaṅkappo hoti. Micchāvāco hoti. Micchākammanto hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bālo abyatto asappuriso khataṃ upahataṃ attānaṃ pariharati. Sāvajjo ca hoti sānuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca apuññaṃ pasavati. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato paṇḍito byatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca puññaṃ pasavati. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Sammādiṭṭhiko hoti. Sammāsaṅkappo hoti. Sammāvāco hoti. Sammākammanto hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato paṇḍito byatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca puññaṃ pasavatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Pañcama bāla paṇḍita suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Micchāājīvo hoti. Micchāvāyāmo hoti. Micchāsatī hoti. Micchāsamādhī hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bālo abyatto asappuriso khataṃ upahataṃ attānaṃ pariharati. Sāvajjo ca hoti. Sānuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca apuññaṃ pasavati. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? Sammāājīvo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhī hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato paṇḍito byatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca puññaṃ pasavatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Chaṭṭha bāla paṇḍita suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Adiṭṭhe diṭṭhavādī hoti. Asute sutavādī hoti. Amute mutavādī hoti. Aviññāte viññātavādī hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bālo abyatto asappuriso khataṃ upahataṃ attānaṃ pariharati. Sāvajjo ca hoti. Sānuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca apuññaṃ pasavati. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato paṇḍito byatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca puññaṃ pasavati. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Adiṭṭhe adiṭṭhavādī hoti. Asute asutavādī hoti. Amute amutavādī hoti. Aviññāte aviññātavādī hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato paṇḍito byatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca puññaṃ pasavatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Sattama bāla paṇḍita suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Diṭṭhe adiṭṭhavādī hoti. Sute asutavādī hoti. Mute amutavādī hoti. Viññāte aviññātavādī hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bālo abyatto asappuriso khataṃ upahataṃ attānaṃ pariharati. Sāvajjo ca hoti sānuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca apuññaṃ pasavati. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato paṇḍito byatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti. Ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca puññaṃ pasavati. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Diṭṭhe diṭṭhavādī hoti. Sute sutavādī hoti. Mute mutavādī hoti. Viññāte viññātavādī hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato paṇḍito byatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca puññaṃ pasavatīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Aṭṭhama bāla paṇḍita suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Assaddho hoti, dussīlo hoti. Ahiriko hoti. Anottappī hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bālo abyatto asappuriso khataṃ upahataṃ attānaṃ pariharati. Sāvajjo ca hoti sānuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca apuññaṃ pasavati. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato paṇḍito byatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca puññaṃ pasavati. Kamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Saddho hoti. Sīlavā hoti. Hirimā hoti. Ottappī hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato paṇḍito byatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca puññaṃ pasavatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Navama bāla paṇḍita suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato paṇḍito byatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca puññaṃ pasavati. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Saddho hoti. Sīlavā hoti. Āraddhaviriyo hoti. Paññavā hoti. Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato paṇḍito byatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti. Ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca puññaṃ pasavatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (11. Kavisuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Cintākavi, sutakavi, atthakavi, paṭibhānakavi. Ime kho bhikkhave cattāro kavīti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | Duccaritaṃ diṭṭhi akataññū ca pāṇātipātāpi dve maggā, | ||
+ | |||
+ | Dve vohārakathā vuttā ahirikaṃ duppaññakavinā cāti machasaṃ.)) <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 4. Kammavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Paṭhama kammasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atthi bhikkhave kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ. Atthi bhikkhave kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ. Atthi <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri kammāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Dutiya kammasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atthi bhikkhave kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ. Atthi bhikkhave kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ. Atthi bhikkhave kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ. Atthi bhikkhave kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ kammakkhayāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ kammakkhayāya saṃvattati? | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri kammāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Tatiya kamma suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Purimāni bho gotama divasāni purimatarāni soṇakāyano māṇavo yenāhaṃ tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā maṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Samaṇo gotamo sabbakammānaṃ akiriyaṃ paññāpeti. Sabbakammānaṃ kho pana akiriyaṃ paññāpento ucchedaṃ āha lokassa. Kammasaccāyaṃ bho loko, kammasamārambhaṭṭhāyīti. | ||
+ | |||
+ | (Bhagavā:) | ||
+ | |||
+ | Dassanampi kho ahaṃ brāhmaṇa soṇakāyanassa māṇavassa nābhijānāmi. Kuto panevarūpo kathāsallāpo? | ||
+ | |||
+ | Cattārimāni brāhmaṇa kammāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditāni. Katamāni cattāri? | ||
+ | |||
+ | Atthi brāhmaṇa kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ. Atthi brāhmaṇa kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ. Atthi brāhmaṇa kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Katamañca brāhmaṇa kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca brāhmaṇa kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca brāhmaṇa kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca brāhmaṇa kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ kammakkhayāya saṃvattati? | ||
+ | |||
+ | Imāni kho brāhmaṇa cattāri kammāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditānīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Catuttha kammasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ kammakkhayāya saṃvattati? | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri kammāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Pañcama kammasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atthi bhikkhave kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ. Atthi bhikkhave kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ. Atthi bhikkhave kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ. Atthi bhikkhave kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ kammakkhayāya saṃvattati. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ kammakkhayāya saṃvattati? | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri kammāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Chaṭṭhakammasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atthi bhikkhave kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ. Atthi bhikkhave kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ. Atthi bhikkhave kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ. Atthi bhikkhave kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ kammakkhayāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ kammakkhayāya saṃvattati? | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri kammāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Sattamakammasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atthi bhikkhave kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ. Atthi bhikkhave kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ. Atthi bhikkhave kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ. Atthi bhikkhave kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ kammakkhayāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ? | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ kammakkhayāya saṃvattati? | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri kammāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Sāvajja | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sāvajjena kāyakammena, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Anavajjena kāyakammena, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ saggeti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Sabyāpajjha | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sabyāpajjhena kāyakammena, | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Abyāpajjhena kāyakammena, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ saggeti. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Samaṇasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave samaṇo? Idha bhikkhave bhikkhu tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sotāpanno hoti avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo. Ayaṃ bhikkhave samaṇo. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave dutiyo samaṇo? Idha bhikkhave bhikkhu tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā rāgadosamohānaṃ tanuttā sakadāgāmī hoti, sakideva imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karoti. Ayaṃ bhikkhave dutiyo samaṇo. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave tatiyo samaṇo? Idha bhikkhave bhikkhu pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā ayaṃ bhikkhave tatiyo samaṇo. | ||
+ | |||
+ | Katamo ca bhikkhave catuttho samaṇo? Idha bhikkhave bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Ayaṃ bhikkhave catuttho samaṇo. | ||
+ | |||
+ | Idheva bhikkhave samaṇo, idha dutiyo samaṇo, idha tatiyo samaṇo, idha catuttho samaṇo. Suññā parappavādā samaṇehi aññe' | ||
+ | |||
+ | ==== (11. Sappurisānisaṃsasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ariyena sīlena vaḍḍhati, | ||
+ | |||
+ | Sappurisaṃ bhikkhave nissāya ime cattāro ānisaṃsā pāṭikaṅkhāti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | Saṃkhittavitthāra soṇakāyana sikkhāpadaṃ ariyamaggo | ||
+ | |||
+ | Sāvajjañceva abyāpajjhaṃ samaṇo va sappurisānisaṃsoti. Machasaṃ.)) <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 5. Āpattibhayavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Pāpabhikkhusuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Api nu taṃ ānanda adhikaraṇaṃ vūpasantanti? | ||
+ | |||
+ | Kadā panānanda anuruddho saṅghamajjhe adhikaraṇesu voyuñjati? Nanu ānanda yāni kāni ci adhikaraṇāni uppajjanti sabbāni tāni tumhe ceva vūpasametha sāriputtamoggallānā ca. | ||
+ | |||
+ | Cattārome ānanda atthavase sampassamāno pāpabhikkhu saṅghabhedena nandati. Katame cattāro? | ||
+ | |||
+ | Idhānanda pāpabhikkhu dussīlo hoti pāpadhammo asuci saṅkassarasamācāro paṭicchannakammanto assamaṇo samaṇapaṭiñño abrahmacārī brahmacārīpaṭiñño <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ ānanda pāpabhikkhu micchādiṭṭhiko hoti antaggāhikāya diṭṭhiyā samannāgato. Tassa evaṃ hoti: "sace kho maṃ bhikkhū jānissanti ' | ||
+ | |||
+ | //1. Nāsessanti | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ ānanda pāpabhikkhu micchāājīvo hoti. Micchājīvena jīvikaṃ kappeti. Tassa evaṃ hoti: "sace kho maṃ bhikkhū jānissanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ ānanda pāpabhikkhu lābhakāmo hoti sakkārakāmo anavaññattikāmo. Tassa evaṃ hoti: " sace kho maṃ bhikkhu jānissanti: | ||
+ | |||
+ | Ime kho ānanda cattāro atthavase sampassamāno pāpabhikkhu saṅghabhedena nandatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Āpattibhaya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave coraṃ āgucāriṃ gahetvā rañño dasseyyuṃ " | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave yassa kassaci bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā evaṃ tibbā bhayasaññā paccupaṭṭhitā hoti pārājikesu dhammesu, tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ: | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave puriso kāḷakaṃ vatthaṃ.((Kālavatthaṃ | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave yassa kassa ci bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā evaṃ tibbā bhayasaññā paccupaṭṭhitā hoti saṅghādisesesu dhammesu, tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ: | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave puriso kāḷakaṃ vatthaṃ paridhāya kese pakiritvā assapuṭaṃ.((Bhasamapuṭaṃ | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave yassa kassaci bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā evaṃ tibbā bhayasaññā paccupaṭṭhitā hoti pācittiyesu dhammesu, tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ: | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave puriso kāḷakaṃ vatthaṃ paridhāya kese pakiritvā mahājanakāyaṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadeyya: " | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave yassa kassaci bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā evaṃ tibbā bhayasaññā paccupaṭṭhitā hoti pāṭidesanīyesu dhammesu, tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ: | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri āpattibhayānīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Sikkhānisaṃsasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave sikkhānisaṃsaṃ hoti? Idha bhikkhave mayā sāvakānaṃ ābhisamācārikā sikkhā paññattā appasannānaṃ pasādāya, pasannānaṃ bhiyyobhāvāya. Yathā yathā bhikkhave mayā sāvakānaṃ ābhisamācārikā sikkhā paññattā appasannānaṃ pasādāya, pasannānaṃ bhiyyobhāvāya, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave paññuttaraṃ hoti? Idha bhikkhave mayā sāvakānaṃ dhammā desitā sabbaso sammā dukkhakkhayāya. Yathā yathā bhikkhave mayā sāvakānaṃ dhammā desitā sabbaso sammā dukkhakkhayāya, | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave satādhipateyyaṃ hoti? Iti aparipūraṃ vā ābhisamācārikaṃ sikkhaṃ paripūressāmi, | ||
+ | |||
+ | Sikkhānisaṃsamidaṃ bhikkhave brahmacariyaṃ vussati paññuttaraṃ vimuttisāraṃ satādhipateyyanti iti yantaṃ vuttaṃ, idametaṃ paṭicca vuttanti. | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Seyyāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Petaseyyā, kāmabhogīseyyā, | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave petaseyyā? Yebhuyyena bhikkhave petā uttānā senti. Ayaṃ vuccati bhikkhave petaseyyā. | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave kāmabhogīseyyā? | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave sīhaseyyā? | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave tathāgataseyyā? | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave tathāgato vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Vitakkavicārānaṃ vūpasamā cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno sukhaṃ ca kāyena paṭisaṃvedeti. Yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti upekkhako satimā sukhavihārīti taṃ tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Sukhassa ca pahāṇā dukkhassa ca pahāṇā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṃgamā adukkhaṃ asukhaṃ upekkhāsati pārisuddhi taṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ vuccati bhikkhave tathāgataseyyā. | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave catasso seyyāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Thūpārahasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Tathāgato arahaṃ sammāsambuddho thūpāraho, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro thūpārahāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Paññāvuddhi suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sappurisasaṃsevo, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro dhammā paññāvuddhiyā saṃvattantīti. | ||
+ | |||
+ | //1. Antarasatthimhi | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Bahukārasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sappurisasaṃsevo, | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Anariya vohārasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Adiṭṭhe diṭṭhavāditā, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro anariyavohārāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Ariyavohārasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Adiṭṭhe adiṭṭhavāditā, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro ariyavohārāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Anariya vohārasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Diṭṭhe adiṭṭhavāditā, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro anariyavohārāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (12. Ariyavohārasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Diṭṭhe diṭṭhavāditā, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro ariyavohārāti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | Bheda āpatti sikkhā ca seyyā thūpārahena ca | ||
+ | |||
+ | Paññāvuddhi bahukārā vohārā caturo ṭhitātī | ||
+ | |||
+ | Paṇṇāsakaṃ pañcamaṃ. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 6. Abhiññāvaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Abhiññā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atthi bhikkhave dhammā abhiññā pariññeyyā. Atthi <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Katame ca bhikkhave dhammā abhiññā pariññeyyā? | ||
+ | |||
+ | Katame ca bhikkhave dhammā abhiññā pahātabbā? | ||
+ | |||
+ | Katame ca bhikkhave dhammā abhiññā bhāvetabbā? | ||
+ | |||
+ | Katame ca bhikkhave dhammā abhiññā sacchikātabbā? | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave cattāro dhammāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Pariyesanā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco attanā jarādhammo samāno jarādhammaṃ yeva pariyesati. Attanā vyādhidhammo samāno vyādhidhammaṃ yeva pariyesati. Attanā maraṇadhammo samāno maraṇadhammaṃ yeva pariyesati. Attanā saṃkilesadhammo samāno saṃkilesadhammaṃ yeva pariyesati. | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave catasso anariyapariyesanāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Catasso imā bhikkhave ariyapariyesanā. Katamā catasso? | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco attanā jarādhammo samāno jarādhamme ādīnavaṃ viditvā ajaraṃ anuttaraṃ yogakkhemaṃ nibbānaṃ pariyesati. Attanā vyādhidhammo samāno vyādhidhamme ādīnavaṃ viditvā avyādhiṃ anuttaraṃ yogakkhemaṃ nibbānaṃ pariyesati. Attanā maraṇadhammo samāno maraṇadhamme ādīnavaṃ viditvā amataṃ anuttaraṃ yogakkhemaṃ nibbānaṃ pariyesati. Attanā saṃkilesadhammo samāno saṃkilesadhamme ādīnavaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave catasso ariyapariyesanāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Saṅgahavatthusuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Dānaṃ, peyyavajjaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave cattāri saṅgahavatthūnīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Māluṅkyaputtasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sādhu kho me bhante bhagavā saṅkhittena dhammaṃ desetu, yamahaṃ bhagavato dhammaṃ sutvā eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto vihareyyanti. | ||
+ | |||
+ | Etthadāni māluṅkyaputta kiṃ dahare vakkhāma, yatra hi nāma tvaṃ jiṇṇo vuddho mahallako tathāgatassa saṅkhittena ovādaṃ yāvasīti. | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Cattārome māluṅkyaputta taṇhuppādā yattha bhikkhuno taṇhā uppajjamānā uppajjati. Katame cattāro? | ||
+ | |||
+ | Cīvarahetu vā māluṅkyaputta bhikkhuno taṇhā uppajjamānā uppajjati, piṇḍapātahetu vā māluṅkyaputta bhikkhuno taṇhā uppajjamānā uppajjati, senāsanahetu vā māluṅkyaputta bhikkhuno taṇhā uppajjamānā uppajjati, iti bhavābhavahetu vā māluṅkyaputta bhikkhuno taṇhā uppajjamānā uppajjati. | ||
+ | |||
+ | Ime kho māluṅkyaputta cattāro taṇhuppādā yattha bhikkhuno taṇhā uppajjamānā uppajjati. | ||
+ | |||
+ | <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā māluṅkyaputto bhagavatā iminā ovādena ovadito uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho āyasmā māluṅkyaputto eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto na cirasseva yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, tadanuttaraṃ brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi. Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Aññataro ca panāyasmā māluṅkyaputto arahataṃ ahosīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Kulasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Naṭṭhaṃ na gavesanti, jiṇṇaṃ na paṭisaṅkharonti, | ||
+ | |||
+ | Yāni kānici bhikkhave kulāni bhogesu mahantataṃ pattāni. Na ciraṭṭhitikāni bhavanti, sabbāni tāni imehi catūhi ṭhānehi, etesaṃ vā aññatarena. | ||
+ | |||
+ | Yāni kānici bhikkhave kulāni bhogesu mahantataṃ pattāni ciraṭṭhitikāni bhavanti sabbāni tāni catūhi ṭhānehi, etesaṃ vā aññatarena. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Naṭṭhaṃ gavesanti, jiṇṇaṃ paṭisaṅkharonti, | ||
+ | |||
+ | Yāni kānici bhikkhave kulāni bhogesu mahantataṃ pattāni ciraṭṭhitikāni bhavanti, sabbāni tāni imehi catūhi ṭhānehi, etesaṃ vā aññatarenāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Paṭhama ājānīyasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave rañño bhadro assājānīyo vaṇṇasampanno ca hoti, balasampanno ca, javasampanno ca, ārohapariṇāhasampanno ca. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi aṅgehi samannāgato rañño bhadro assājānīyo rājāraho hoti rājabhoggo. Rañño aṅgantveva saṅkhaṃ gacchati. | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bhikkhu āhuneyyo hoti, pāhuṇeyyo , dakkhiṇeyyo , añjalikaraṇīyo , anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu vaṇṇasampanno ca hoti, balasampanno ca, javasampanno ca, ārohapariṇāhasampanno ca. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu vaṇṇasampanno hoti? Idha bhikkhave bhikkhu sīlavā hoti pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu vaṇṇasampanno hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu balasampanno hoti? Idha bhikkhave bhikkhu āraddhaviriyo viharati akusalānaṃ dhammānaṃ pahāṇāya, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu javasampanno hoti? Idha bhikkhave bhikkhu idaṃ dukkhanti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ dukkhasamudayoti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ dukkhanirodhoti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadāti yathābhūtaṃ pajānāti. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu javasampanno hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu ārohapariṇāhasampanno hoti: idha bhikkhave bhikkhu lābhī hoti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccaya bhesajjaparikkhārānaṃ. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu ārohapariṇāhasampanno <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Dutiya ājānīya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave rañño bhadro assājānīyo vaṇṇasampanno ca hoti, balasampanno ca, javasampanno ca, ārohapariṇāhasampanno ca. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi aṅgehi samannāgato rañño bhadro assājānīyo rājāraho hoti rājabhoggo. Rañño aṅgantveva saṅkhaṃ gacchati. | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bhikkhu āhuneyyo hoti, pāhuṇeyyo , dakkhiṇeyyo , añjalikaraṇīyo , anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu vaṇṇasampanno ca hoti, balasampanno ca javasampanno ca, ārohapariṇāhasampanno ca. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu vaṇṇasampanno hoti? Idha bhikkhave bhikkhu sīlavā hoti pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati. Ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu vaṇṇasampanno hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu balasampanno hoti? Idha bhikkhave bhikkhu āraddhaviriyo viharati. Thāmavā daḷhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu balasampanno hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu javasampanno hoti? Idha bhikkhave bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhu javasampanno hoti. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhu ārohapariṇāhasampanno hoti? Idha bhikkhave bhikkhu lābhī hoti. Cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. Evaṃ kho <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bhikkhu āhuneyyo hoti, pāhuṇeyyo hoti, dakkhiṇeyyo hoti, añjalikaraṇīyo hoti, anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Balasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Viriyabalaṃ satibalaṃ samādhibalaṃ paññābalaṃ. Imāni kho bhikkhave cattāri balānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Araññasenāsana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Kāmavitakkena, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bhikkhu nālaṃ araññe vanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevitunti. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ araññe vanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevituṃ. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Nekkhammavitakkena, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ araññe vanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevitunti. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Sāvajja | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sāvajjena kāyakammena, | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato paṇḍito vyatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuṃ ca puññaṃ pasavati. Kamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Anavajjena kāyakammena, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato paṇḍito vyatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati. Anavajjo ca hoti ananuvajjo viññūnaṃ. Bahuñca puññaṃ pasavatīti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | Abhiññā pariyesanā saṅgaṃ māluṅkyaputto. Kulaṃ dve ca ājānīyā balaṃ araññakammunāti | ||
+ | |||
+ | ===== 7. Kammapathavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Pāṇātipātasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Attanā ca pāṇātipātā paṭivirato hoti. Parañca pāṇātipātā veramaṇiyā samādapeti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge ti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Adinnādānasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Attanā ca adinnādāyī hoti, parañca adinnādāne samādapeti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Attanā ca adinnādānā paṭivirato hoti, parañca adinnādānā veramaṇiyā samādapeti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ saggeti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Kāmamicchācārasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Attanā ca kāmesu micchācārī hoti, parañca kāmesu micchācāre samādapeti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Attanā ca kāmesu micchācārā paṭivirato hoti, parañca kāmesu micchācārā veramaṇiyā samādapeti, | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Musāvādasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Attanā ca musāvādī hoti, parañca musāvāde samādapeti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Attanā ca musāvādā paṭivirato hoti, parañca musāvādā veramaṇiyā samādapeti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ saggeti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Pisuṇāvācāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Attanā ca pisuṇāvāco hoti, parañca pisuṇāvācāya samādapeti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Attanā ca pisuṇāvācā paṭivirato hoti, parañca pisuṇāvācāya veramaṇiyā samādapeti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ saggeti. | ||
+ | |||
+ | Ca <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Pharusāvācāsuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Attanā ca pharusāvāco hoti, parañca pharusāvācāya samādapeti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Attanā ca pharusāvācāya paṭivirato hoti, parañca pharusāvācāya veramaṇiyā samādapeti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ saggeti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Samphappalāpasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Attanā ca samphappalāpī hoti, parañca samphappalāpe samādapeti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Attanā ca samphappalāpā paṭivirato hoti, parañca samphappalāpā veramaṇiyā samādapeti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ saggeti. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Abhijjhālusuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Attanā ca abhijjhālu hoti, parañca abhijjhāya samādapeti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Attanā ca anabhijjhālu hoti, parañca anabhijjhāya samādapeti, | ||
+ | |||
+ | Anabhijjhāya ca samanuñño hoti, anabhijjhāya ca vaṇṇaṃ bhāsati. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ saggeti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Byāpannacittasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Attanā ca byāpannacitto hoti, parañca vyāpāde samādapeti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? | ||
+ | |||
+ | Attanā ca abyāpannacitto hoti, parañca avyāpāde samādapeti, | ||
+ | |||
+ | Avyāpāde ca samanuñño hoti, avyāpādassa ca vaṇṇaṃ bhāsati. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ saggeti. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Micchādiṭṭhisuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Attanā ca micchādiṭṭhi hoti, parañca micchādiṭṭhiyā samādapeti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi catūhi? Attanā ca sammādiṭṭhi hoti, parañca sammādiṭṭhiyā samādapeti, | ||
+ | |||
+ | Ime <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kammapathavaggo sattamo. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 8. Rāgādipeyyālaṃ | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Catusatipaṭṭhānasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhā domanassaṃ. Vedanāsu vedanānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhā domanassaṃ. Citte cittānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhā domanassaṃ. Dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhā domanassaṃ. | ||
+ | |||
+ | Rāgassa bhikkhave abhiññāya ime cattāro dhammā bhāvetabbāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Catusammappadhānasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Rāgassa bhikkhave abhiññāya ime cattāro dhammā bhāvetabbāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Caturiddhipādasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. Viriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. Cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. Vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. | ||
+ | |||
+ | Rāgassa bhikkhave abhiññāya ime cattāro dhammā bhāvetabbāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Catusatipaṭṭhānasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Rāgassa bhikkhave parikkhayāya pe pahāṇāya <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | Catukkaṃ samattaṃ | ||
+ | |||
+ | Rāgapadato paṭṭhāya pamādapariyantesu soḷasasu peyyālesu ekamekaṃ abhiññāyādi dasahi padehi yojetvā " cattāro dhammā bhāvetabbā "ti niddiṭṭha satipaṭṭhāna sammappadhāna iddhipādehi paccekaṃ ghaṭitāni sabba suttāni asītyadhikacattāri satāni honti.</ | ||
+ | |||
+ | ====== Meta infos & Footnotes ====== | ||
+ | |||
+ | ===== Editor remarks ===== | ||
+ | |||
+ | Follwing edits had been made: | ||
+ | |||
+ | * Layout | ||
+ | * Anchors for paragraphs | ||
+ | * Adding of missed paragraphs | ||
+ | * Adding of headers for Vaggas, sections and suttas. | ||
+ | * Where originally headers and titles had been missing, Pali-titles, | ||
+ | * Footnotes directly linked | ||
+ | * Various small typos in relation to punctations, | ||
+ | * See also topic [[sang> | ||
+ | |||
+ | ===== Footnotes ===== | ||
+ | |||
+ | <span # | ||
+ | |||
+ | |||
+ | <div # |