This shows you the differences between two versions of the page.
Both sides previous revisionPrevious revisionNext revision | Previous revisionLast revisionBoth sides next revision | ||
en:tipitaka:sltp:an_iv_utf8 [2019/09/03 09:26] – div at end removed Johann | en:tipitaka:sltp:an_iv_utf8 [2020/02/28 12:26] – external edit 127.0.0.1 | ||
---|---|---|---|
Line 1: | Line 1: | ||
+ | <div navi> | ||
+ | ====== AN IV_utf8 (AN 07-09; Sri Lanka Tipitaka project) ====== | ||
+ | |||
+ | <div #h_meta> | ||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | </ | ||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | <div navigation> | ||
+ | |||
+ | </ | ||
+ | |||
+ | <span # | ||
+ | |||
+ | ======== Suttantapiṭake ======== | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | [PTS Vol A - 4] [\z A /] [\f IV /] <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ======= Aṅguttaranikāyo ======= | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ====== 2. Catuttho bhāgo ====== | ||
+ | |||
+ | ====== 7. Sattakanipāto ====== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ====== 1. Paṭhamo paṇṇāsako ====== | ||
+ | |||
+ | ===== 1. Dhana vaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Paṭhama piyabhikkhū suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sattahi bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhū sabrahmacārīnaṃ appiyo ca hoti amanāpo ca agaru ca abhāvanīyo ca. Katamehi sattahi: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhū lābhakāmo ca hoti, sakkārakāmo ca, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, sattahi dhammehi samannāgato bhikkhū sabrahmacārīnaṃ appiyo ca hoti amanāpo ca agaru ca abhāvanīyo ca. | ||
+ | |||
+ | Sattahi bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhū sabrahmacārīnaṃ piyo ca hoti manāpo ca garu ca bhāvanīyo ca. Katamehi sattahī: <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhū na lābhakāmo ca hoti, na sakkārakāmo ca, na anavaññattikāmo ca, hirimā ca, ottappī ca, appiccho ca, sammādiṭṭhi ca. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, sattahī dhammehi samannāgato bhikkhū sabrahmacārīnaṃ piyo ca hoti manāpo ca garu ca bhāvanīyo cāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Dutiya piyabhikkhū suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhū lābhakāmo ca hoti, sakkārakāmo ca, anavaññattikāmo ca, ahiriko ca, anottappi ca, issūkī ca, maccharī ca. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, sattahi dhammehi samannāgato bhikkhū sabrahmacārīnaṃ appiyo ca hoti amanāpo ca agaru ca abhāvanīyo ca. | ||
+ | |||
+ | Sattahi bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu sabrahmacārīnaṃ piyo ca hoti manāpo ca garu ca bhāvanīyo ca. Katamehi sattahī? | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu na lābhakāmo ca hoti, na sakkārakāmo ca, na anavaññattikāmo ca, hirimā ca, ottappī ca, anussukī ca, amaccharī ca. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, sattahi dhammehi samannāgato bhikkhu sabrahmacārīnaṃ piyo ca hoti manāpo ca garu ca bhāvanīyo cāti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Saṅkhitta sattabala suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Saddhābalaṃ, | ||
+ | |||
+ | 1. Saddhābalaṃ viriyabalaṃ hiriottappiyaṃ balaṃ((Saddhābalaṃ viriyañca hiri ottappiyaṃ balaṃ | ||
+ | |||
+ | Satibalaṃ samādhī ca paññā ve sattamaṃ balaṃ. | ||
+ | |||
+ | Etehi balavā bhikkhū sukhaṃ jīvatī paṇḍito. | ||
+ | |||
+ | 2. Yoniso vicine dhammaṃ paññāyatthaṃ vipassati. | ||
+ | |||
+ | Pajjotasseva nibbānaṃ vimokkho hoti cetaso, ti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Vitthatasattabala suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Saddhābalaṃ, | ||
+ | |||
+ | (1) Katamañca bhikkhave, saddhābalaṃ: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ariyasāvako saddho hoti saddahati tathāgatassa bodhiṃ: "itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathī satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā" | ||
+ | |||
+ | (2) Katamañca bhikkhave, viriyabalaṃ: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ariyasāvako āraddhaviriyo viharati: akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya, kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya, | ||
+ | |||
+ | (3) Katamañca bhikkhave, hiribalaṃ: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ariyasāvako hirimā hoti, hirīyati kāyaduccaritena, | ||
+ | |||
+ | (4) Katamañca bhikkhave, ottappabalaṃ: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ariyasāvako ottappī hoti, ottapati kāyaduccaritena, | ||
+ | |||
+ | (5) Katamañca bhikkhave, satibalaṃ: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ariyasāvako satimā hoti paramena satinepakkena samannāgato cirakatampi cirabhāsitampi saritā anussaritā. Idaṃ vuccati bhikkhave, satibalaṃ. | ||
+ | |||
+ | (6) Katamañca bhikkhave, samādhibalaṃ: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ariyasāvako vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ catutthaṃjhānaṃ upasampajja viharati. Idaṃ vuccati bhikkhave, samādhibalaṃ. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | (7) Katamañca bhikkhave, paññābalaṃ: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ariyasāvako paññavā hoti udayatthagāminiyā paññāya samannāgato ariyāya nibbedhikāya sammā dukkhakkhayagāminiyā. Idaṃ vuccati bhikkhave, paññābalaṃ. | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave, sattabalāni. | ||
+ | |||
+ | 3. Saddhābalaṃ viriyabalaṃ((Saddhābalaṃ ciriyañca | ||
+ | |||
+ | Satibalaṃ samādhi ca paññā ve sattamaṃ balaṃ. | ||
+ | |||
+ | Etehi balavā bhikkhū sukhaṃ jīvati paṇḍito. | ||
+ | |||
+ | 4. Yoniso vicine dhammaṃ paññāyatthaṃ vipassati | ||
+ | |||
+ | Pajjotasseva nibbānaṃ vimokho hoti cetaso, ti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Saṅkhitta dhana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Saddhādhanaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave, satta dhanānī, ti | ||
+ | |||
+ | 5. Saddhādhanaṃ sīladhanaṃ hiri ottappiyaṃ dhanaṃ | ||
+ | |||
+ | Sutadhanaṃ ca cāgo ca paññā ve sattamaṃ dhanaṃ. | ||
+ | |||
+ | 6. Yassa ete dhanā atthi itthiyā purisassa vā | ||
+ | |||
+ | Adaḷiddoti taṃ āhu amoghaṃ tassa jīvitaṃ. | ||
+ | |||
+ | 7. Tasmā saddhañca sīlañca, pasādaṃ dhammadassanaṃ | ||
+ | |||
+ | Anuyuñjetha medhāvī saraṃ buddhāna sāsanaṃ, ti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Vitthatadhana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Saddhādhanaṃ, | ||
+ | |||
+ | (1) Katamañca bhikkhave, saddhādhanaṃ: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ariyasāvako saddho hoti. Saddahati tathāgatassa bodhiṃ: itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā" | ||
+ | |||
+ | (2) Katamañca bhikkhave, sīladhanaṃ: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ariyasāvako pāṇātipātā paṭivirato hoti, adinnādānā paṭivirato hoti, kāmesumicchācārā paṭivirato hoti, musāvādā paṭivirato hoti, surāmeraya majjapamādaṭṭhānā paṭivirato hoti. Idaṃ vuccati bhikkhave, sīladhanaṃ. | ||
+ | |||
+ | (3) Katamañca bhikkhave, hiridhanaṃ: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ariyasāvako hirimā hoti. Hiriyati kāyaduccaritena vacīduccaritena, | ||
+ | |||
+ | (4) Katamañca bhikkhave, ottappadhanaṃ: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ariyasāvako ottappī hoti. Ottapati kāyaduccaritena, | ||
+ | |||
+ | (5) Katamañca bhikkhave, sutadhanaṃ: | ||
+ | |||
+ | (6) Katamañca bhikkhave, cāgadhanaṃ: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ariyasāvako vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati, | ||
+ | |||
+ | (7) Katamañca bhikkhave, paññādhanaṃ: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ariyasāvako paññavā hoti udayatthagāminiyā paññāya samannāgato ariyāya nibbedhikāya sammā dukkhakkhaya gāminiyā. Idaṃ vuccati bhikkhave, paññādhanaṃ. | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave, satta dhanānī, ti. | ||
+ | |||
+ | 8. Saddhādhanaṃ sīladhanaṃ hiri ottappiyaṃ dhanaṃ | ||
+ | |||
+ | Sutadhanaṃ ca cāgo ca paññā ve sattamaṃ dhanaṃ. | ||
+ | |||
+ | 9. Yassa ete dhanā atthi itthiyā purisassa vā | ||
+ | |||
+ | Adaḷiddoti taṃ āhu amoghaṃ tassa jīvitaṃ. | ||
+ | |||
+ | 10. Tasmā saddhañca sīlañca pasādaṃ dhammadassanaṃ | ||
+ | |||
+ | Anuyuñjetha medhāvi saraṃ buddhāna sāsananti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Uggamahāmattasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 7. Atha kho uggo rājamahāmatto yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho uggo rājamahāmatto bhagavantaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Acchariyaṃ bhante, abbhūtaṃ bhante, yāva aḍḍho cāyaṃ bhante, migāro rohaṇeyyo yāva mahaddhano yāva mahābhogoti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kiva aḍḍhā panugga, migāro rohaṇeyyo kīva mahaddhano kīva mahābhogoti. | ||
+ | |||
+ | Sataṃ bhante, sahassānaṃ hiraññassa, | ||
+ | |||
+ | Atthi kho((Atthiko sīmu.)) etaṃ ugga dhanaṃ, netaṃ natthiti vadāmi. Tañca kho etaṃ ugga, dhanaṃ sādhāraṇaṃ agginā udakena rājūhi corehi appiyehi dāyādehi. | ||
+ | |||
+ | Satta kho imāni ugga, dhanāni asādhāraṇāni agginā udakena rājūhī corehi appiyehi dāyādehi. Katamāni satta: | ||
+ | |||
+ | Saddhādhanaṃ, | ||
+ | |||
+ | 11. Saddhādhanaṃ sīladhanaṃ hiri ottappiyaṃ dhanaṃ | ||
+ | |||
+ | Sutadhanaṃ ca cāgo ca paññā ve sattamaṃ dhanaṃ. | ||
+ | |||
+ | 12. Yassa ete dhanā atthi itthiyā purisassa vā | ||
+ | |||
+ | Save mahaddhano loke ajeyyo devamānuse. | ||
+ | |||
+ | 13. Tasmā saddhañca sīlañca pasādaṃ dhammadassanaṃ | ||
+ | |||
+ | Anuyuñjetha medhāvi saraṃ buddhāna sāsananti. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Sattasaññojana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Anunayasaññojanaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave satta saññojanānīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Saññojanappahāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Anunayasaññojanassa pahānāya samucchedāya brahmacariyaṃ vussati. Paṭighasaññojanassa pahānāya samucchedāya brahmacariyaṃ vussati. Diṭṭhisaññojanassa pahānāya samucchedāya brahmacariyaṃ vussati. Vicikicchāsaññojanassa pahānāya samucchedāya brahmacariyaṃ vussati. Mānasaññojanassa pahānāya samucchedāya brahmacariyaṃ vussati. Bhavarāgasaññojanassa pahānāya samucchedāya brahmacariyaṃ vussati. Avijjāsaññojanassa pahānāya samucchedāya brahmacariyaṃ vussati. | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave, sattannaṃ saññojanānaṃ pahānāya samucchedāya brahmacariyaṃ vussati. | ||
+ | |||
+ | Yato ca kho bhikkhave bhikkhuno anunayasaññojanaṃ pahīnaṃ hoti ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvakataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ yato ca kho bhikkhave bhikkhuno anunayapaṭighasaññojanaṃ pahīnaṃ hoti ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvakataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ yato ca kho bhikkhave bhikkhuno anunayadiṭṭhisaññojanaṃ pahīnaṃ hoti ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvakataṃ āyatiṃ anuppāda dhammaṃ yato ca kho bhikkhave bhikkhuno anunayavicikicchāsaññojanaṃ pahīnaṃ hoti ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvakataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ yato ca kho bhikkhave bhikkhuno anunayamānasaññojanaṃ pahīnaṃ hoti ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvakataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ yato ca kho bhikkhave bhikkhuno anunayabhavarāgasaññojanaṃ pahīnaṃ hoti ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvakataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ yato ca kho bhikkhave bhikkhuno anunayaavijjāsaññojanaṃ pahīnaṃ hoti ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvakataṃ āyati anuppādadhammaṃ, | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Macchariyasaṃyojana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 10. Sattimānī bhikkhave, saññojanāni: | ||
+ | |||
+ | Anunayasaññojanaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave, satta saññojanānīti. | ||
+ | |||
+ | Dhanavaggo paṭhamo. | ||
+ | |||
+ | Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Dvepiyāni balaṃdhanaṃ, | ||
+ | |||
+ | Uggaṃsaññojanaṃceva pahānaṃ macchariyenacā, | ||
+ | |||
+ | 1 Dve piyadve bala dhanaṃ asaññi me saṅkhittañceva vitthataṃ. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 2. Anusayavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Anusaya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Kāmārāgānusayo, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, satta anusayāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Anusayappahāna suttaṃ) ==== | ||
+ | ((*kulasutta machasaṃ.)) | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Kāmarāgānusayassa pahānāya samucchedāya brahmacariyaṃ vussati. Paṭighānusayassapahānāya samucchedāya brahmacariyaṃ vussati. Diṭṭhānusayassa pahānāya samucchedāya brahmacariyaṃ vussati. Vicikicchānusayassa pahānāya samucchedāya brahmacariyaṃ vussati. Mānānusayassa pahānāya samucchedāya brahmacariyaṃ vussati. Bhavarāgānusayassa pahānāya samucchedāya brahmacariyaṃ vussati. Avijjānusayassa pahānāya mucchedāya brahmacariyaṃ vussati. | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave, sattannaṃ anusayānaṃ pahānāya samucchodāya brahmacariyaṃ vussati. | ||
+ | |||
+ | Yato ca kho bhikkhave, bhikkhuno kāmarāgānusayo pahīno hoti ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvakato((Anabhāvaṃkato | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Kulūpagamana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Na manāpena paccuṭṭhenti. Na manāpena abhivādenti. Na manāpena āsanaṃ denti. Santamassa pariguhanti. Bahukampi thokaṃ denti. Paṇītampi lūkhaṃ denti. Asakkaccaṃ denti no sakkaccaṃ. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, sattahi aṅgehi samannāgataṃ kulaṃ anupagantvā vā nālaṃ upagantuṃ, | ||
+ | |||
+ | Sattahi bhikkhave aṅgehi samannāgataṃ kulaṃ anupagantvā vā alaṃ upagantuṃ, | ||
+ | |||
+ | Manāpena paccuṭṭhenti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave sattahi aṅgehi samannāgataṃ kulaṃ anupagantvā vā alaṃ upagantuṃ, | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Āhuneyyapuggala suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ubhatobhāgavimutto, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave satta puggalā āhuneyyā, pāhuneyyā, | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Udakūpamapuggala suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave ekacco puggalo sakiṃ nimuggo nimuggova hoti. Idha pana bhikkhave ekacco puggalo ummujjitvā nimujjati. Idha pana bhikkhave ekacco puggalo ummujjitvā ṭhito hoti. Idha pana bhikkhave ekacco puggalo ummujjitvā vipassati. Viloketi. Idha pana bhikkhave ekacco puggalo ummujjitvā patarati. Idha pana bhikkhave ekacco puggalo ummujjitvā patigādhappatto hoti. Idha pana bhikkhave ekacco puggalo ummujjitvā tiṇṇo hoti pāragato thale tiṭṭhati brāhmaṇo. | ||
+ | |||
+ | (1) Kathañca bhikkhave puggalo sakiṃ nimuggo nimuggova hoti: idha pana bhikkhave ekacco puggalo samannāgato hoti ekanta kāḷakehi akusalehi dhammehī. Evaṃ kho bhikkhave puggalo sakiṃ nimuggo nimuggova hoti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | (2) Kathañca bhikkhave puggalo ummujjitvā nimujjati: idha bhikkhave ekacco puggalo ummujjati " sādhu saddhā kusalesu dhammesu, sādhu hiri kusalesu dhammesu, sādhu ottappaṃ kusalesu dhammesu, sādhu viriyaṃ kusalesu dhammesu, sādhu paññā kusalesu dhammesū" | ||
+ | |||
+ | (3) Kathañca bhikkhave puggalo ummujjitvā ṭhito hoti: <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | (4) Kathañca bhikkhave puggalo ummujjitvā vipassati, viloketi: idha pana bhikkhave ekacco puggalo ummujjati " | ||
+ | |||
+ | (5) Kathañca bhikkhave puggalo ummujjitvā patarati: idha bhikkhave ekacco puggalo ummujjati " sādhu saddhā kusalesu dhammesu, sādhu hiri kusalesu dhammesu, sādhu ottappaṃ kusalesu dhammesu, sādhu viriyaṃ kusalesu dhammesu, sādhu paññā kusalesu dhammesū" | ||
+ | |||
+ | (6) Kathañca bhikkhave puggaloummujjitvā patigādhappatto hoti: idha bhikkhave ekacco puggalo ummujjati " sādhu saddhā kusalesu dhammesu, sādhu hiri kusalesu dhammesu, sādhu ottappaṃ kusalesu dhammesu, sādhu viriyaṃ kusalesu dhammesu, sādhu paññā kusalesu dhammesū" | ||
+ | |||
+ | (7) Kathañca bhikkhave puggalo ummujjitvā tiṇṇo hoti pāragato thale tiṭṭhati brāhmaṇo: | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave satta udakūpamā puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Aniccānupassī suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (1) Idha bhikkhave, ekacco puggalo sabbasaṅkhāresu aniccānupassī viharati aniccasaññī aniccapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Ayaṃ bhikkhave, paṭhamo puggalo āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. | ||
+ | |||
+ | Aniccānupassī | ||
+ | |||
+ | (2) Puna ca paraṃ bhikkhave, idhekacco puggalo sabbasaṅkhāresu aniccānupassī viharati aniccasaññī aniccapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. Tassa apubbaṃ acarimaṃ āsavapariyādānañca hoti jīvitapariyādānañca. Ayaṃ bhikkhave, dutiyo puggalo āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. | ||
+ | |||
+ | (3) Puna ca paraṃ bhikkhave, idhekacco puggalo sabbasaṅkhāresu aniccānupassī viharati aniccasaññī aniccapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So pañcannaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | (4) Puna ca paraṃ bhikkhave, idhekacco puggalo sabbasaṅkhāresu aniccānupassī viharati aniccasaññī aniccapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā upahaccaparinibbāyī hoti. Ayaṃ bhikkhave, catuttho puggalo āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. | ||
+ | |||
+ | (5) Puna ca paraṃ bhikkhave, idhekacco puggalo sabbasaṅkhāresu aniccānupassī viharati aniccasaññī aniccapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā asaṅkhāraparinibbāyī hoti. Ayaṃ bhikkhave, pañcamo puggalo āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. | ||
+ | |||
+ | (6) Puna ca paraṃ bhikkhave, idhekacco puggalo sabbasaṅkhāresu aniccānupassī viharati aniccasaññī aniccapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā sasaṅkhāraparinibbāyī hoti. Ayaṃ bhikkhave, chaṭṭhamo puggalo āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave, idhekacco puggalo sabbasaṅkhāresu aniccānupassī viharati aniccasaññī aniccapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno aññāya pariyogāhamāno. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā uddhaṃsoto hoti akaniṭṭhagāmī. Ayaṃ bhikkhave, sattamo puggalo āhuneyyo, pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, satta puggalā āhuneyyā pāhuneyyā dakkhiṇeyyā añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Dukkhānupassi suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ekacco puggalo sabbasaṅkhāresu dukkhānupassī viharati dukkhasaññī dukkhapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Ime kho bhikkhave, satta puggalā āhuneyyo | ||
+ | |||
+ | Pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassasāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Anattānupassī suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ekacco puggalo sabbadhammesu anattānupassī viharati anattasaññī anattapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Ime kho bhikkhave, satta puggalā āhuneyyā pāhuneyyā dakkhiṇeyyā añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Sukhānupassī suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ekacco puggalo nibbāne sukhānupassī viharati sukhasaññi sukhapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Ayaṃ bhikkhave, paṭhamo puggalo āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave, idhekacco puggalo nibbāne sukhānupassī viharati sukhasaññi sukhapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. Tassa apubbaṃ acarimaṃ āsavapariyādānañca hoti jīvitapariyādānañca. Ayaṃ bhikkhave, dutiyo puggalo āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave, idhekacco puggalo nibbāne sukhānupassī viharati sukhasaññi sukhapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā antarāparinibbāyī hoti ayaṃ bhikkhave, tatiyo puggalo āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave, idhekacco puggalo nibbāne sukhānupassī viharati sukhasaññī sukhapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā upahaccaparinibbāyī hoti. Ayaṃ bhikkhave catuttho puggalo āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave, idhekacco puggalo nibbāne sukhānupassī viharati sukhasaññī sukhapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā asaṅkhāraparinibbāyī hoti. Ayaṃ bhikkhave, pañcamo puggalo āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco puggalo nibbāne sukhānupassī viharati sukhasaññī sukhapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā sasaṅkhāraparinibbāyī hoti. Ayaṃ bhikkhave chaṭṭhamo puggalo āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco puggalo nibbāne sukhānupassī viharati sukhasaññī sukhapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā uddhaṃsoto hoti akaniṭṭhagāmī. Ayaṃ bhikkhave, sattamo puggalo āhuneyyo pāhuṇeyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, satta puggalā āhuneyyā pāhuneyyā dakkhiṇeyyā añjalikaraṇīyā anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Niddasavatthusuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 20. Sattimāni bhikkhave, niddasavatthūni, | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhū sikkhāsamādāne tibbacchando hoti āyatiñca sikkhāsamādāne avigatapemo. Dhammanisantiyā tibbacchando hoti āyatiñca dhammanisantiyā avigatapemo. Icchāvinaye tibbacchando hoti āyatiñca icchāvinaye avigatapemo, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave, satta niddasavatthuniti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | **Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Dve anusayā kulaṃ puggalaṃ udakūpamañca pañcamaṃ, | ||
+ | |||
+ | Aniccaṃ dukkhaṃ anattā ca sukha niddasa vatthuhī te dasāti, <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 3. Vajjisattaka vaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Sārandada suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atha kho sambahulā licchavī yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinne kho te licchavi bhagavā etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Satta vo licchavi, aparihāniye dhamme desessāmi. Taṃ suṇātha, sādhūkaṃ manasi karotha, bhāsissāmiti. Evambhanteti kho te licchavī bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Katame ca licchavī satta aparihānīyā dhammā: | ||
+ | |||
+ | (1) Yāvakīvañca licchavī, vajjī abhiṇhaṃ sannipātā bhavissanti sannipātabahulā, | ||
+ | |||
+ | (2) Yāvakīvañca licchavī, vajjī samaggā sannipatissantī, | ||
+ | |||
+ | (3) Yāvakīvañca licchavī, vajjī apaññattaṃ na paññāpessanti, | ||
+ | |||
+ | (4) Yāvakīvañca licchavī, vajjī ye te vajjīnaṃ vajjimahallakā, | ||
+ | |||
+ | (5) Yāvakīvañca licchavī, vajji yā tā kulitthiyo kulakumāriyo, | ||
+ | |||
+ | (6) Yāvakīvañca licchavī, vajjī yāni tāni vajjīnaṃ vajjicetiyāni abbhantarāni ceva bāhirāni ca, tāni sakkarissanti, | ||
+ | |||
+ | (7) Yāvakīvañca licchavī, vajjīnaṃ arahantesu dhammikā rakkhāvaraṇaguttī susaṃvihitā bhavissati "kinti anāgatā ca arahanto vijitaṃ āgaccheyyuṃ, | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca licchavī, ime satta aparihāniyā dhammā vajjisu ṭhassanti, | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Vassakārasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | So evamāha: ahaṃ ime vajji evaṃ mahiddhike evaṃ mahānubhāve ucchecchāmi((Ucchejjīssāmi syā.)) vajji vināsessāmi vajji anayabyasanaṃ āpādessāmīti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho rājā māgadho ajātasattu vedehi putto vassakāraṃ brāhmaṇaṃ magadhamahāmattaṃ((Māgadhamahā mattaṃ, | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Evaṃ bhoti kho vassakāro brāhmaṇo magadhamahāmatto((Māgadhamavāmatto | ||
+ | |||
+ | Rājā bho gotama māgadho ajātasattu vedehiputto bhoto gotamassa pāde sirasā vandati, appābādhaṃ appātaṅkaṃ lahuṭṭhānaṃ balaṃ phāsuvihāraṃ pucchati. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Rājā bho gotama, māgadho ajātasattu vedehiputto vajji abhiyātukāmo. So evamāha: ahaṃ ime vajji evaṃ mahiddhike evaṃ mahānubhāve ucchecchāmi, | ||
+ | |||
+ | Tena kho pana samayena āyasmā ānando bhagavato piṭṭhito((Piṭaṭhito ṭhito | ||
+ | |||
+ | (1) Kinti te ānanda sutaṃ vajji abhiṇhaṃ sannipātā sannipāta bahulāti? | ||
+ | |||
+ | Sutaṃ me taṃ bhante, vajji abhiṇhaṃ sannipātā sannipātabahulāti. | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca ānanda, vajji abhiṇhaṃ sannipātā bhavissanti, | ||
+ | |||
+ | (2) Kinti te ānanda, sutaṃ, vajji samaggā sannipatanti samaggā vuṭṭhahanti samaggā vajjikaraṇīyāni karontīti? | ||
+ | |||
+ | Sutaṃ me taṃ bhante, vajji samaggā sannipatanti, | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca ānanda, vajji samaggā sannipatissanti, | ||
+ | |||
+ | (3) Kinti te ānanda, sutaṃ vajji apaññattaṃ na paññāpenti, | ||
+ | |||
+ | Sutaṃ metaṃ bhante, vajji apaññattaṃ na paññāpenti, | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca ānanda, vajji paññattaṃ na paññāpessanti, | ||
+ | |||
+ | (4) Kinti te ānanda, sutaṃ vajji ye te vajjīnaṃ vajji mahallakā, te sakkaronti garukaronti((garuṃkaronti | ||
+ | |||
+ | Sutaṃ metaṃ bhante, vajji ye te vajjīnaṃ vajjimahallakā, | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca ānanda, vajji ye te vajjīnaṃ vajji mahallakā te sakkarissanti garukarissanti mānessanti pūjessanti tesañca sotabbaṃ maññissantī, | ||
+ | |||
+ | (5) Kinti te ānanda, sutaṃ vajji yā tā kulitthiyo kulakumāriyo tā na okassa pasayha vāsentīti? | ||
+ | |||
+ | Sutaṃ metaṃ bhante, vajji yā tā kulitthiyo kulakumāriyo tā na okassa pasayha vāsentīti, | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca ānanda, vajji yā tā kulittiyo kulakumāriyo tā na okassa((Okkassa syā.)) pasayha vāsessantī, | ||
+ | |||
+ | (6) Kinti te ānanda, sutaṃ vajji yāni tāni vajjīnaṃ vajjicetiyāni abbhantarāni ceva bāhirāni ca tāni sakkaronti garukaronti mānenti pūjentī, tesañca dinnapubbaṃ katapubbaṃ dhammikaṃ baliṃ no parihāpentīti? | ||
+ | |||
+ | Sutaṃ metaṃ bhante, vajji yāni tāni vajjīnaṃ vajjicetiyāni abbhantarāni ceva bāhirāni ca tāni sakkaronti garukaronti mānenti pūjenti, tesañca dinnapubbaṃ katapubbaṃ dhammikaṃ baliṃ no parihāpentīti. | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca ānanda, vajji <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | (7) Kinti te ānanda, sutaṃ vajjīnaṃ arahantesu dhammikā rakkhāvaraṇagutti susaṃvihitā, | ||
+ | |||
+ | Sutaṃ metaṃ bhante vajjīnaṃ arahantesu dhammikā rakkhāvaraṇagutti susaṃvihitā bhavissati " kinti anāgatā ca arahanto vijitaṃ āgaccheyyuṃ, | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca ānanda, vajjīnaṃ arahantesu dhammikā rakkhāvaraṇagutti susaṃvihitā bhavissati "kinti anāgatā ca arahanto vijitaṃ āgaccheyyuṃ, | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā vassakāraṃ brāhmaṇaṃ magadhamahāmattaṃ āmantesi. Ekamidāhaṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte vassakāro brāhmaṇo magadhamahāmatto bhagavantaṃ etadavoca: ekamekenapi bho gotama, aparihāniyena dhammena samannāgatānaṃ vajjīnaṃ vuddhiyeva pāṭikaṅkhā no parihāni, ko pana vādo sattahi aparihāniyehi dhammehi? Akaraṇīyā ca bho gotama, vajji raññā māgadhena ajātasattunā vedehi puttena yadidaṃ yuddhassa aññatra <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Handacadāni mayaṃ bho gotama, gacchāma, bahukiccā mayaṃ bahūkaraṇiyāti. Yassadāni tvaṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Atha kho vassakāro brāhmaṇo magadhamahāmatto bhagavato bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā pakkāmiti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Bhikkhu aparihānīya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katame ca bhikkhave satta aparihānīyā dhammā: | ||
+ | |||
+ | (1) Yāvakīvañca bhikkhave, bhikkhū abhiṇhaṃ sannipātā bhavissanti sannipātabahulā, | ||
+ | |||
+ | (2) Yāvakīvañca bhikkhave, bhikkhū samaggā sannipatissantī, | ||
+ | |||
+ | (3) Yāvakīvañca bhikkhave, bhikkhū appaññattaṃ na paññāpessanti, | ||
+ | |||
+ | (4) Yāvakīvañca bhikkhave bhikkhū ye te bhikkhū therā rattaññucirapabbajitā saṅghapitaro saṅghaparināyakā, | ||
+ | |||
+ | (5) Yāvakīvañca bhikkhave, bhikkhū uppannāya taṇhāya ponobhavikāya na vasaṃ gacchissanti, | ||
+ | |||
+ | (6) Yāvakīvañca bhikkhave, bhikkhu araññesu((Āraññakesu | ||
+ | |||
+ | (7) Yāvakīvañca bhikkhave, bhikkhū paccattaṃyeva satiṃ upaṭṭhapessanti: | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca bhikkhave ime satta aparihānīyā dhammā bhikkhūsu ṭhassanti, | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Dutiyabhikkhū aparihāniya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca bhikkhave, bhikkhū na kammārāmā bhavissanti, | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca bhikkhave, bhikkhū na bhassārāmā bhavissanti na bhassāramataṃ anuyuttā, | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca bhikkhave, ime satta aparihānīyā dhammā bhikkhūsu ṭhassanti, | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Tatiyabhikkhū aparihānīya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca bhikkhave, bhikkhū saddhā bhavissanti, | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca bhikkhave, bhikkhū hirimā((Hirimanto | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca bhikkhave, ime satta aparihānīyā dhammā bhikkhūsu ṭhassanti. Imesu ca sattasu aparihāniyesu dhammesu bhikkhū sandissanti, | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Catutthabhikkhu aparihānīya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca bhikkhave, bhikkhū satisambojjhaṅgaṃ bhāvessanti, | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca bhikkhave, bhikkhū dhammavicayasambojjhaṅgaṃ bhāvessanti vuddhiyeva bhikkhave, bhikkhūnaṃ pāṭikaṅkhā no parihāni. Yāvakīvañca bhikkhave, bhikkhu viriyasambojjhaṅgaṃ bhāvessanti vuddhiyeva bhikkhave, bhikkhūnaṃ pāṭikaṅkhā no parihāni. Yāvakīvañca bhikkhave, bhikkhū pītisambojjhaṅgaṃ bhāvessanti vuddhiyeva bhikkhave, bhikkhūnaṃ pāṭikaṅkhā no parihāni. Yāvakīvañca bhikkhave, bhikkhū passaddhisambojjhaṅgaṃ bhāvessanti. Vuddhiyeva bhikkhave, | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca bhikkhave, ime satta aparihānīyā dhammā bhikkhūsu ṭhassanti, | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Pañcama bhikkhū aparihānīya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca bhikkhave, bhikkhū aniccasaññaṃ bhāvessantī, | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca bhikkhave, bhikkhū anattasaññaṃ bhāvessanti, | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca bhikkhave, ime satta aparihānīyā dhammā bhikkhūsu ṭhassanti, | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Sekha aparihānīya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Kammārāmatā, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, satta dhammā sekhassa bhikkhuno parihānāya saṃvattanti. | ||
+ | |||
+ | Sattime bhikkhave dhammā sekhassa bhikkhuno aparihānāya saṃvattanti. Katame satta: <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Na kammārāmatā, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, satta dhammā sekhassa bhikkhuno aparihānāya saṃvattantiti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Upāsaka aparihānīya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Sattime bhikkhave, dhammā upāsakassa parihānāya saṃvattanti. Katame satta: | ||
+ | |||
+ | Bhikkhu dassanaṃ hāpeti, saddhammasavaṇaṃ pamajjati, adhisīle na sikkhati, appasādabahulo hoti bhikkhūsu theresu ceva navesuca majjhimesu ca, upārambhacitto dhammaṃ suṇāti randhagavesī, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, satta dhammā upāsakassa parihānāya saṃvattanti. | ||
+ | |||
+ | Sattime bhikkhave, dhammā upāsakassa aparihānāya saṃvattanti. Katame satta: | ||
+ | |||
+ | Bhikkhudassanaṃ na hāpeti. Saddhammasavaṇaṃ nappamajjati. Adhisīle sikkhati. Pasādabahulo hoti bhikkhūsu theresu ceva navesu ca majjhimesu ca. Anupārambhacitto dhammaṃ suṇāti na randhagavesī. Na ito bahiddhā dakkhiṇeyyaṃ gavesati. Idha ca pubbakāraṃ karoti. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, satta dhammā upāsakassa aparihānāya saṃvattantīti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 14. Dassanaṃ bhāvitattānaṃ yo hāpeti upāsako, | ||
+ | |||
+ | Savaṇaṃ ca ariyadhammānaṃ adhisīle na sikkhati. | ||
+ | |||
+ | 15. Appasādo ca bhikkhūsu bhiyyo bhiyyo pavaḍḍhati, | ||
+ | |||
+ | Upārambhacitto ca saddhammaṃ sotu micchati. | ||
+ | |||
+ | 16. Ito ca bahiddhā aññaṃ dakkhiṇeyyaṃ gavesati, | ||
+ | |||
+ | Tattheva ca pubbakāraṃ yo karoti upāsako, | ||
+ | |||
+ | 17. Ete kho parihānīye satta dhamme sudesite, | ||
+ | |||
+ | Upāsako sevamāno saddhammā parihāyati. | ||
+ | |||
+ | 18. Dassanaṃ bhāvitattānaṃ yo na hāpeti upāsako, | ||
+ | |||
+ | Savaṇaṃ ca ariyadhammānaṃ adhisīle ca sikkhati. | ||
+ | |||
+ | 19. Pasādo cassa bhikkhūsu bhiyyo bhiyyo pavaḍḍhati, | ||
+ | |||
+ | Anupārambhacitto ca saddhammaṃ sotumicchati. | ||
+ | |||
+ | 20. Nayito bahiddhā aññaṃ dakkhiṇeyyaṃ gavesati, | ||
+ | |||
+ | Idheva ca pubbakāraṃ yo karoti upāsako. | ||
+ | |||
+ | 21. Ete kho aparihānīye satta dhamme sudesite, | ||
+ | |||
+ | Upāsako sevamāno saddhammā na parihāyati. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Upāsaka vipatti suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 30. Sattimā bhikkhave, upāsakassa vipattiyo bhikkhu dassanaṃ hāpeti, saddhammasavaṇaṃ pamajjati, adhisīle na sikkhati, appasādabahulo hoti bhikkhūsu theresu ceva navesu ca majjhimesu ca, upārambhacitto dhammaṃ suṇāti randhagavesi, | ||
+ | |||
+ | Sattimā bhikkhave, upāsakassa sampattiyo bhikkhudassanaṃ na hāpeti. Saddhammasavaṇaṃ nappamajjati. Adhisīle sikkhati. Pasādabahulo hoti bhikkhusu theresu ceva navesu ca majjhimesu ca. Anupārambhacitto dhammaṃ suṇāti na randhagavesī. Na ito bahiddhā dakkhiṇeyyaṃ gavesati. Idha ca pubbakāraṃ karoti. | ||
+ | |||
+ | 1. Idamavoca bhagavā idaṃ vatvāna sugato athāparaṃ etadavoca satthā. | ||
+ | |||
+ | ==== (11. Upāsaka parābhava suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 31. Sattime bhikkhave, upāsakassa parābhavā bhikkhu dassanaṃ hāpeti, saddhammasavaṇaṃ pamajjati, adhisīle na sikkhati, appasādabahulo hoti bhikkhūsu theresu ceva navesu ca majjhimesu ca, upārambhacitto dhammaṃ suṇāti randhagavesī, | ||
+ | |||
+ | Sattime bhikkhave, upāsakassa bambhavā. 1. Katame satta: | ||
+ | |||
+ | Bhikkhudassanaṃ na hāpeti. Saddhammasavaṇaṃ nappamajjati. Adhisīle sikkhati. Pasādabahulo hoti bhikkhūsu theresu ca navesu ca majjhimesu ca. Anupārambhacitto dhammaṃ suṇāti na randhagavesi. Na ito baviddhā dakkhiṇeyyaṃ gavesati. Idha ca pubbakāraṃ karoti. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, satta upāsakassa sambhavāti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 22. Dassanaṃ bhāvitattānaṃ yo hāpeti upāsako, | ||
+ | |||
+ | Savaṇañca ariyadhammānaṃ adhisīle na sikkhati. | ||
+ | |||
+ | 23. Appasādo ca bhikkhūsu bhiyyo bhiyyo pavaḍḍhati, | ||
+ | |||
+ | Upārambhacitto ca saddhammaṃ sotu micchati. | ||
+ | |||
+ | 24. Ito ca bahiddhā aññaṃ dakkhiṇeyyaṃ gavesati, | ||
+ | |||
+ | Tattheva ca pubbakāraṃ yo karoti upāsako, | ||
+ | |||
+ | 25. Ete kho parihānīye satta dhamme sudesite, | ||
+ | |||
+ | Upāsako sevamāno saddhammā parihāyati. | ||
+ | |||
+ | 26. Dassanaṃ bhāvitattānaṃ yo na hāpeti upāsako, | ||
+ | |||
+ | Savaṇaṃ ca ariyadhammānaṃ adhisīle ca sikkhati. | ||
+ | |||
+ | 27. Pasādo cassa bhikkhūsu bhiyyo bhiyyo pavaḍḍhati, | ||
+ | |||
+ | Anupārambhacitto ca saddhammaṃ sotumicchati. | ||
+ | |||
+ | 28. Nayito bahiddhā aññaṃ dakkhiṇeyyaṃ gavesati, | ||
+ | |||
+ | Idheva ca pubbakāraṃ yo karoti upāsako. | ||
+ | |||
+ | 29. Ete kho aparihānīye satta dhamme sudesite, | ||
+ | |||
+ | Upāsako sevamāno saddhammā na parihāyatī' | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | **Tassuddānaṃ** | ||
+ | |||
+ | Sārandado vassakāro aparihānīya pañcakaṃ2 | ||
+ | |||
+ | Sekho ca parihānī ca vipatti ca parābhavo cāti. | ||
+ | |||
+ | 1. Sattimā bhikkhave, upāsakassa sampadā | ||
+ | |||
+ | 2. Sārandavassakāro ca tisattakāni bhikkhukā, | ||
+ | |||
+ | Bodhisaññā dve ca hāni vipatti ca parābhavo" | ||
+ | |||
+ | Sārandado vassakāro bhikkhukammaṃ ca saddhiyaṃ | ||
+ | |||
+ | Bodhisaññaṃ sekho ca parihāni vipattiparābhavo cāti sīmu. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 4. Devatā vaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Appamādagārava suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sattime bhante, dhammā bhikkhuno aparihānāya saṃvattanti. Katame satta: | ||
+ | |||
+ | Satthugāravatā, | ||
+ | |||
+ | Idamavoca sā devatā, samanuñño ahosi satthā. | ||
+ | |||
+ | Atha kho sā devatā samanuñño me satthāti bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyī. | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā tassā rattiyā accayena bhikkhū āmantesi: imaṃ bhikkhave, rattiṃ aññatarā devatā abhikkantāya ratatiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yenāhaṃ tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhitā kho bhikkhave sā devatā maṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Sattime bhante, dhammā bhikkhuno aparihānāya saṃvattanti. Katame satta: | ||
+ | |||
+ | Satthugāravatā, | ||
+ | |||
+ | Idamavoca bhikkhave sā devatā. Idaṃ vatvā maṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyi, | ||
+ | |||
+ | 30. Satthugaru dhammagaru saṅghe ca tibbagāravo, | ||
+ | |||
+ | Samādhigaru ātāpi sikkhāya tibbagāravo. | ||
+ | |||
+ | 31. Appamādagaru bhikkhū paṭisanthāragāravo, | ||
+ | |||
+ | Abhabbo parihānāya nibbānasseva santike, ti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Hirigārava suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sattime bhante, dhammā bhikkhuno aparihānāya saṃvattantī. Katame satta: | ||
+ | |||
+ | Satthugāravatā, | ||
+ | |||
+ | Idamavoca bhikkhave, sā devatā. Idaṃ vatvā maṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyī, | ||
+ | |||
+ | 32. Satthugaru dhammagaru saṅghe ca tibbagāravo, | ||
+ | |||
+ | Samādhigaru ātāpī sikkhāya tibbagāravo. | ||
+ | |||
+ | 33. Hirottappasampanno sappatisso sagāravo, | ||
+ | |||
+ | Abhabbo parihānāya nibbānasseva santike" | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Paṭhamasovacassatā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sattime bhante, dhammā bhikkhuno aparihānāya saṃvattanti. Katame satta: | ||
+ | |||
+ | Satthugāravatā, | ||
+ | |||
+ | Saṃvattantīti. | ||
+ | |||
+ | Idamavoca bhikkhave, sā devatā idaṃ vatvā maṃ abhivādetvā padakkhīṇaṃ katvā katthevantaradhāyīti. | ||
+ | |||
+ | 34. Satthugaru dhammagaru saṅghe ca tibbagāravo, | ||
+ | |||
+ | Samādhigaru ātāpi sikkhāya tibbagāravo. | ||
+ | |||
+ | 35. Kalyāṇamitto suvaco sappatisso sagāravo, | ||
+ | |||
+ | Abhabbo parihānāya nibbānasseva santiketi. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Dutiya sovacassatā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sattime bhante, dhammā bhikkhuno aparihānāya saṃvattanti. Katame satta: | ||
+ | |||
+ | Satthugāravatā, | ||
+ | |||
+ | Idamavo ca bhikkhave, sā devatā. Idaṃ vatvā maṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyīti. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte āyasmā sāriputto bhagavantaṃ etadavoca: imassa kho ahaṃ bhante, bhagavatā saṅkhittena bhāsitassa evaṃ vitthārena atthaṃ ājānāmi: | ||
+ | |||
+ | Idha bhante, bhikkhu attanā ca satthugāravo hoti satthugāravatāya ca vaṇṇavādī. Ye caññe bhikkhū na satthugāravā, | ||
+ | |||
+ | Idamassa((Idhassa machasaṃ.)) kho ahaṃ bhante, bhagavatā saṅkhittena bhāsitassa evaṃ vitthārena atthaṃ ājānāmiti. | ||
+ | |||
+ | Sādhu sādhu sāriputta, sādhu kho tvaṃ sāriputta, imassa mayā saṅkhittena bhāsitassa evaṃ vitthārena atthaṃ ajānāsi. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Idha sāriputta bhikkhu attanā ca satthugāravo hoti satthugaravatāya ca vaṇṇāvādī. Ye caññe bhikkhū na satthugāravā, | ||
+ | |||
+ | Imassa kho sāriputta, mayā saṅkhittena bhāsitassa evaṃ vitthārena attho daṭṭhabboti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Mitta suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Duddadaṃ dadāti, dukkaraṃ karoti, dukkhamaṃ khamati, guyhamassa āvikaroti, guyhaṃ assa pariguhati, āpadāsu na jahati, khīṇena nātimaññati. Imehi kho bhikkhave, sattahaṅgehi samannāgato mitto sevitabboti. | ||
+ | |||
+ | 36. Duddadaṃ dadāti vittaṃ((Duddadaṃdadāti mitto machasaṃ.)) dukkaraṃ cāpi kubbati, | ||
+ | |||
+ | Athopissa duruttāni khamati dukkhamānipi. | ||
+ | |||
+ | 37. Guyhaṃ cassa((Guyhañca tassa machasaṃ.)) akkhāti guyhassa parigūhati, | ||
+ | |||
+ | Āpadāsu na jahāti khīṇena nātimaññati, | ||
+ | |||
+ | 38. Yasmiṃ etāni ṭhānāni saṃvijjantīdha puggale, | ||
+ | |||
+ | So mitto mittakāmena bhajitabbo tathāvidhoti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Bhikkhumitta suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Piyo ca hoti manāpo ca, garu ca, bhāvanīyo ca, vattā ca, vacanakkhamo ca, gambhīrañca kathaṃ kattā hoti, no ca aṭṭhāne niyojeti. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, sattahi dhammehi samannāgato bhikkhumitto sevitabbo bhajitabbo payirupāsitabbo api panujjamānenapī' | ||
+ | |||
+ | 39. Piyo ca garu bhāvanīyo vattā ca vacanakkhamo, | ||
+ | |||
+ | Gambhīrañca kathaṃ kattā no caṭṭhāne niyojaye. | ||
+ | |||
+ | 40. Yasmiṃ etāni ṭhānāni saṃvijjantīdha puggale, | ||
+ | |||
+ | So mitto mittakāmena atthakāmānukampako, | ||
+ | |||
+ | Api nāsiyamānena bhajitabbo tathāvidhoti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Paṭhamapaṭisambhidā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhū idaṃ me cetaso līnattanti yathābhūtaṃ pajānāti. Ajjhattaṃ saṅkhittaṃ vā cittaṃ ajjhattaṃ me saṅkhittaṃ cittanti yathābhūtaṃ pajānāti. Bahiddhā vikkhittaṃ vā cittaṃ bahiddhā me vikkhittaṃ cittanti yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa viditā vedanā uppajjanti, viditā upaṭṭhahanti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, sattahi dhammehi samannāgato bhikkhu na cirasseva catasso paṭisambhidā sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihareyyā" | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Dutiya paṭisambhidā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, sāriputto idaṃ me cetaso līnattanti yathābhūtaṃ pajānāti. Ajjhattaṃ saṅkhittaṃ vā cittaṃ ajjhattaṃ me saṅkhittaṃ cittanti yathābhūtaṃ pajānāti. Bahiddhā vikkhittaṃ vā cittaṃ bahiddhā me vikkhittaṃ cittanti yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa viditā vedanā uppajjanti, viditā upaṭṭhahanti, | ||
+ | |||
+ | Viditā saññā uppajjanti, viditā upaṭṭhahanti, | ||
+ | |||
+ | Viditā upaṭṭhahanti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave sattahi dhammehi samannāgato sāriputto catasso paṭisambhidā sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī" | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Paṭhama cittavasavattana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhu samādhikusalo hoti, samādhissa samāpattikusalo hoti, samādhissa ṭhitikusalo hoti, samādhissa vuṭṭhānakusalo hoti, samādhissa kallitakusalo1 hoti, samādhissa gocarakusalo hoti, samādhissa abhinīhārakusalo hoti. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, sattahi dhammehi samannāgato bhikkhū cittaṃ vase vatteti, no ca bhikkhū cittassa vasena vattati. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Dutiya cittavasavattana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 41. Sattahi bhikkhave, dhammehi samannāgato sāriputto cittaṃ vase vatteti, no ca sāriputto cittassa vasena vattatī. Katamehi sattahī: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, sāriputto samādhikusalo hoti, samādhissa samāpattikusalo, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, sattahi dhammehi samannāgato sāriputto cittaṃ vase vatteti, no ca sāriputto cittassa vasena vattati" | ||
+ | |||
+ | ==== (11. Paṭhama niddasavatthu suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmato <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Tena kho pana samayena tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarā kathā udapādi: yo hi koci āvuso, dvādasavassāni paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ carati, " niddaso bhikkhū, ti alaṃ vacanāyāti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā sāriputto tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ bhāsitaṃ neva abhinandi, na paṭikkosi. Anabhinanditvā appaṭikkositvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi. ' | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā sāriputto sāvatthiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto bhagavantaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Idhāhaṃ bhante, pubbanhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaraṃ ādāya sāvatthiyaṃ piṇḍāya pāvisiṃ. Tassa mayhaṃ bhante, etadahosi: atippago kho tāva sāvatthiyaṃ piṇḍāya carituṃ, yannūnāhaṃ yenaññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ ārāmo tenupasaṅkameyyanti. Atha khvāhaṃ bhante, yena aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ ārāmo tenupasaṅkamiṃ. Upasaṅkamitvā tehi aññatitthiyehi paribbājakehi saddhiṃ sammodiṃ. Sammodanīyaṃ kathaṃ sārāṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃ. Tena kho pana bhante, samayena tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ sannisinnānaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sakkā nu kho bhante, imasmiṃ dhammavinaye kevalaṃ vassagaṇanamattena niddaso bhikkhūti paññapetūnti. | ||
+ | |||
+ | Na kho sāriputta, sakkā imasmiṃ dhammavinaye kevalaṃ vassagaṇanamattena niddaso bhikkhūti paññāpetuṃ. | ||
+ | |||
+ | Satta kho imāni sāriputta, niddasavatthūni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditāni. Katamāni satta: <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Idha sāriputta, bhikkhu sikkhāsamādāne tibbacchando hoti āyatiñca sikkhāsamādāne avigatapemo. Dhammanisantiyā((Dhammanikantiyā | ||
+ | |||
+ | Imāni kho sāriputta, satta niddasavatthūni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditāni. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho sāriputta, sattahi niddasavatthūhi, | ||
+ | |||
+ | ==== (12. Dutiya niddasavatthu suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā ānando yena aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ ārāmo tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā tehi aññatitthiyehi paribbājakehi saddhiṃ sammodi. Sammodaniyaṃ kathaṃ sārāṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. | ||
+ | |||
+ | Tena kho pana samayena tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarā kathā udapādi: yo hi koci āvuso, dvādasavassāni paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ carati, " niddaso bhikkhū, ti alaṃ vacanāyāti, | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā ānando tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ bhāsitaṃ neva abhinandi, na paṭikkosi. Anabhinanditvā appaṭikkositvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi " | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā ānando kosambiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idhāhaṃ bhante, pubbanhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaraṃ ādāya kosambiyaṃ piṇḍāya pāvisiṃ. Tassa mayhaṃ bhante, etadahosi: atippago kho tāva kosambiyaṃ pīṇḍāya carituṃ, yannūnāhaṃ yena aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ ārāmo tenupasaṅkameyyantī. | ||
+ | |||
+ | Atha khvāhaṃ bhante, yena aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ ārāmo tenupasaṅkamiṃ. Upasaṅkamitvā tehi aññatitthiyehi paribbājakehi saddhiṃ sammodiṃ. Sammodanīyaṃ kathaṃ sārāṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃ. | ||
+ | |||
+ | Tena kho pana bhante, samayena tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ sannisinnānaṃ ayamantarā kathā udapādi: | ||
+ | |||
+ | Yo hi koci āvuso, dvādasavassāni paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ carati, niddaso bhikkhūti alaṃ vacanāyāti. | ||
+ | |||
+ | Atha khvāhaṃ bhante, tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ bhāsitaṃ neva abhinandiṃ, | ||
+ | |||
+ | Sakkā nu kho bhante, imasmiṃ dhammavinaye kevalaṃ vassagaṇanamattena niddaso bhikkhūti((Niddaso bhikkhu | ||
+ | |||
+ | Niddaso bhikkhūti1 paññāpetunti. | ||
+ | |||
+ | Satta kho imāni ānanda niddasavatthuni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditāni. Katamāni satta: | ||
+ | |||
+ | Idhānanda, bhikkhu saddho hoti. Hirimā hoti. Ottappī hoti. Bahussuto hoti. Āraddhavīriyo hoti. Satimā hoti. Paññavā hoti. | ||
+ | |||
+ | Imāni kho ānanda satta niddasavatthuni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditāni. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Imehi kho ānanda sattahi niddasavatthuhi samannāgato bhikkhū dvādasa cepi vassāni paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ carati, niddaso bhikkhūti alaṃ vacanāyāti. Catuvīsatiñcepi vassāni paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ carati, niddaso bhikkhūti alaṃ vacanāya. Chattiṃsati cepi vassāni paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ carati, niddaso bhikkhūti alaṃ vacanāya. Aṭṭhacattārīsañcepi vassāni paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ carati, niddaso bhikkhūti alaṃ vacanā yāti. | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | **Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Appamādo hiri ceva dve dve suvacā mittā, | ||
+ | |||
+ | Dve paṭisamhidā dve vasā dve niddasavatthunāti.((Appamādo hirimā cha dve sutavā duve balaṃ | ||
+ | |||
+ | Duve paṭisamahidā ca niddasavatthu pare duveti | ||
+ | |||
+ | ===== 5. Mahāyaññā vaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Viññāṇaṭṭhiti suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 1. Santi bhikkhave, sattā nānattakāyā nānattasaññino: | ||
+ | |||
+ | 2. Santi bhikkhave, sattā nānattakāyā ekattasaññino: | ||
+ | |||
+ | 3. Santi bhikkhave, sattā ekattakāyā nānattasaññino: | ||
+ | |||
+ | 4. Santi bhikkhave, sattā ekattakāyā ekattasaññino: | ||
+ | |||
+ | 5. Santi bhikkhave, sattā sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanūpagā. Ayaṃ pañcamā viññāṇaṭṭhiti. | ||
+ | |||
+ | 6. Santi bhikkhave, sattā sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanūpagā. Ayaṃ chaṭṭhā viññāṇaṭṭhiti. | ||
+ | |||
+ | 7. Santi bhikkhave, sattā sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanūpagā. Ayaṃ sattamā viññāṇaṭṭhiti. | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave, satta viññāṇaṭṭhitiyoti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Samādhiparikkhāra suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sammādiṭṭhi, | ||
+ | |||
+ | Yā kho bhikkhave, imehi sattahaṅgehi cittassekaggatā parikkhatā, | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Paṭhama aggi suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Rāgaggi, dosaggi, mohaggi, āhuṇeyyaggi, | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Mahāyañña suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Atha kho uggatasariro brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sārāṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho uggatasarīro brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Sutaṃ metaṃ bho gotama, aggissa ādānaṃ((Ādhānaṃ | ||
+ | |||
+ | Mayāpi kho etaṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Dutiyampi kho uggatasarīro brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca: " | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte āyasmā ānando uggatasarīraṃ brāhmaṇaṃ etadavoca: na kho brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Evañca kho brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Atha kho uggatasarīro brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca: ahaṃ hi bho gotama, aggiṃ ādātukāmo, | ||
+ | |||
+ | Aggiṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Kāyasatthaṃ, | ||
+ | |||
+ | Aggiṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Punaca paraṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | So puññaṃ karomiti apuññaṃ karoti. Kusalaṃ karomiti akusalaṃ karoti. Sugatimaggaṃ pariyesāmīti duggatimaggaṃ pariyesati. Aggiṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Aggiṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Tayo me brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Kasmā cāyaṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Ratto kho brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Kasmā cāyaṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Duṭṭho kho brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Kasmā cāyaṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Mūḷho kho brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Ime kho brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Tayo kho brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Āhuneyyaggi, | ||
+ | |||
+ | Katamo ca brāhmaṇa āhuneyyaggī? | ||
+ | |||
+ | Katamo ca brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Katamo ca brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Ime kho brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ kho pana brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte uggatasarīro brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca: abhikkantaṃ bho gotama, abhikkantaṃ bho gotama, upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu, ajjatagge <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Esāhaṃ bho gotama, pañca usabhasatāni muñcāmi jīvitaṃ vitanomi, | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Saṅkhittasattasaññā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Asubhasaññā, | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave, sattasaññā bhavitā bahulīkatā mahapapphalā honti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā, | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Vitthatasattasaññā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Asubhasaññā, | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave, satta saññā, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā honti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā, | ||
+ | |||
+ | (1) Asubhasaññā bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānāti iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ: | ||
+ | |||
+ | Asubhasaññā paricitena bhikkhave, bhikkhūno cetasā bahulaṃ viharato methunadhammasamāpattiyā cittaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, kukkuṭapattaṃ vā nahārudaddulaṃ vā((Nāhārūdadadulaṃ | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave, bhikkhuno asubhasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato methunadhammasamāpattiyā cittaṃ anusandati((Anusaṇṭhāti | ||
+ | |||
+ | Sace pana bhikkhave bhikkhūno asubhasaññā paricitena cetasā bahulaṃ viharato methunadhammasamāpattiyā cittaṃ patilīyati patikuṭati pativaṭṭati((Pativattati | ||
+ | |||
+ | Asubhasaññā bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānāti iti yaṃ taṃ vuttaṃ, idametaṃ paṭiccavuttaṃ. | ||
+ | |||
+ | (2) Maraṇasaññā bhikkhave bhāvitā bahulīkatā mahapphalā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Maraṇasaññā paricitena bhikkhave, bhikkhuno cetasā bahulaṃ viharato jīvitanikantiyā cittaṃ patilīyati patikuṭati pativaṭṭati((Pativattati | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, kukkuṭapattaṃ vā nahārudaddulaṃ vā((Nāhārūdadadulaṃ | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave, bhikkhuno maraṇasaññā paricitena cetasā bahulaṃ viharato jīvitanikantiyā cittaṃ anusandati, | ||
+ | |||
+ | Sace pana bhikkhave, bhikkhuno maraṇasaññā paricitena cetasā bahulaṃ viharato jīvitanikantiyā cittaṃ patilīyati patikuṭati pativaṭṭati na sampasārīyati, | ||
+ | |||
+ | Maraṇasaññā bhikkhave bhāvitā bahulīkatā mahapphalā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | (3) Āhāre paṭikkūlasaññā bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānāti, | ||
+ | |||
+ | Āhāre paṭikkūlasaññā paricitena bhikkhave, bhikkhuno cetasā bahulaṃ viharato rasataṇhāya cittaṃ patilīyati patikuṭati pativaṭṭati na sampasārīyati, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, kukkuṭapattaṃ vā nahārudaddulaṃ vā((Nahāruda laṃ vā machasaṃ.)) aggimhi pakkhittaṃ patilīyati patikuṭati pativaṭṭati na sampasārīyati, | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave, bhikkhuno āhāre paṭikkūlasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato rasataṇhāya cittaṃ anusandati, appaṭikkūlyatā vā saṇṭhāti, | ||
+ | |||
+ | Sace pana bhikkhave, bhikkhuno āhāre paṭikkūlasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato rasataṇhāya cittaṃ patilīyati patikuṭati pativaṭṭati na sampasārīyati, | ||
+ | |||
+ | Āhāre paṭikkūlasaññā bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānāti, | ||
+ | |||
+ | (4) Sabbaloke anabhiratasaññā bhikkhave, bhāvitā bahulikatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānāti, | ||
+ | |||
+ | Sabbaloke anabhiratasaññā paricitena bhikkhave, bhikkhuno cetasā bahulaṃ viharato lokacittesu cittaṃ patilīyati patikūṭati pativaṭṭati na sampasārīyati. Upekkhā vā paṭikkūlyatā vā saṇṭhāti. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, kukkuṭapattaṃ vā nahāru daddulaṃ vā aggimhi pakkhittaṃ patilīyati patikūṭati. Pativaṭṭati na sampasārīyati, | ||
+ | |||
+ | Sace pana bhikkhave, bhikkhuno sabbaloke anabhiratasaññā paricitena cetasā bahulaṃ viharato lokacittesu((Loka citresu | ||
+ | |||
+ | Sace pana bhikkhave, <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sabbaloke anabhiratasaññā bhikkhave bhāvitā bahulīkatā mahappalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānāti, | ||
+ | |||
+ | (5) Aniccasaññā bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahanisaṃsā amatogadhā amatapariyosānāti, | ||
+ | |||
+ | Aniccasaññāparicitena bhikkhave, bhikkhuno cetasā bahulaṃ viharato lābhasakkārasiloke cittaṃ patilīyati patikuṭati pativaṭṭati na sampasārīyati, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, kukkuṭapattaṃ vā nahārudaddulaṃ vā aggimhi pakkhittaṃ patilīyati patikuṭati pativaṭṭati na sampasārīyati, | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave, bhikkhuno aniccasaññā paricitena cetasā bahulaṃ viharato lābhasakkārasiloke cittaṃ anusandati, appaṭikkūlyatā vā saṇṭhāti, | ||
+ | |||
+ | Sace pana bhikkhave, bhikkhuno aniccasaññā paricitena cetasā bahulaṃ viharato lābhasakkārasiloke cittaṃ patilīyati <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atthi me pubbenāparaṃ viseso, pattaṃ me bhāvanā phalanti itiha tattha sampajāno hoti. | ||
+ | |||
+ | Aniccasaññā bhikkhave bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānāti, | ||
+ | |||
+ | (6) Anicce dukkhasaññā bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānāti, | ||
+ | |||
+ | Anicce dukkhasaññāparicitena bhikkhave, bhikkhuno cetasā bahulaṃ viharato ālasye kosajje vissaṭṭhiye pamāde ananuyoge apaccavekkhanāya tibbā bhayasaññā paccupaṭṭhitā hoti, seyyathāpi ukkhittāsike vadhake. | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave, bhikkhuno anicce dukkhasaññā paricitena cetasā bahulaṃ viharato ālasye kosajje vissaṭṭhiye pamāde ananuyoge apaccavekkhanāya tibbā bhayasaññā na paccupaṭṭhitā hoti, seyyathāpi ukkhittāsike vadhake, veditabbametaṃ bhikkhave, bhikkhunā abhāvitā me anicce dukkhasaññā, | ||
+ | |||
+ | Sace pana bhikkhave, bhikkhuno anicce dukkhasaññā paricitena cetasā bahulaṃ viharato ālasye kosajje vissaṭṭhiye pamāde ananuyoge apaccavekkhanāya tibbā bhayasaññā paccupaṭṭhitā hoti, seyyathāpi ukkhittāsike vadhake, veditabbametaṃ bhikkhave, bhikkhunā subhāvitā me anicce dukkhasaññā, | ||
+ | |||
+ | Anicce dukkhasaññā bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | (7) Dukkhe anattasaññā bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānāti, | ||
+ | |||
+ | Dukkhe anattasaññā paricitena bhikkhave, bhikkhuno cetasā bahulaṃ viharato imasmiñca saviññāṇake kāye bahiddhā ca sabbanimittesu ahiṃkāramamiṃkāramānāpagataṃ mānasaṃ hoti vidhā samatikkantaṃ santaṃ suvimuttaṃ. | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave, bhikkhuno dukkhe anattasaññā paricitena cetasā bahulaṃ viharato imasmiñca saviññāṇake kāye bahiddhā ca sabbanimittesu abhiṃkāramamiṃkāramānāpagataṃ mānasaṃ na hoti vidhāsamatikkantaṃ santaṃ suvimuttaṃ, | ||
+ | |||
+ | Sace pana bhikkhave, bhikkhuno dukkhe anattasaññā paricitena cetasā bahulaṃ viharato imasmiñca saviññāṇake kāye bahiddhā ca sabbanimittesu abhiṃkāramamiṃkāramānāpagataṃ mānasaṃ na hoti vidhāsamatikkantaṃ santaṃ suvimuttaṃ, | ||
+ | |||
+ | Dukkhe anattasaññā bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānāti, | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave satta saññā bhāvitā bahulīkatā mahapphalā honti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānāti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Methuna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Bhavamipi no samaṇo gotamo brahmacārī paṭijānātīti. | ||
+ | |||
+ | "Yaṃ hi taṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Kimpana bho gotama, brahmacariyassa khaṇḍampi jiddampi sabalampi kammāsampīti. | ||
+ | |||
+ | (1) Idha brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ vuccati brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | (2) Puna ca paraṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ vuccati brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | (3) Puna ca paraṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ vuccati brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | (4) Puna ca paraṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ vuccati brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | (5) Punaca paraṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ vuccati brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | (6) Puna ca paraṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ vuccati brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | (7) Puna ca paraṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Idampi kho brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ vuccati brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañcāhaṃ brāhmaṇa imesaṃ sattannaṃ methunasaṃyogānaṃ aññataraññataraṃ((Aññataraṃ | ||
+ | |||
+ | Yato ca kho ahaṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Ñāṇañca pana me dassanaṃ udapādi: akuppā me cetovimutti, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte jānussoṇī brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca abhikkantaṃ bho gotama abhikkantaṃ bho gotama, seyyathāpi bho gotama nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya, " cakkhūmanto rūpāni dakkhinti" | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Saṃyogavisaṃyoga dhammapariyāya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamo ca so bhikkhave saṃyogavisaṃyogo dhammapariyāyo: | ||
+ | |||
+ | Itthi bhikkhave ajjhattaṃ itthindriyaṃ manasikaroti itthikuttaṃ itthākappaṃ itthividhaṃ itthicchandaṃ itthissaraṃ itthālaṅkāraṃ sā tattha rajjati, tatrābhiramati. Sā tattha rattā tatrābhiratā bahiddhā purisindriyaṃ manasikaroti purisakuttaṃ purisākappaṃ purisavidhaṃ purisacchandaṃ purisassaraṃ purisālaṅkāraṃ. Sā tattha rajjati, tatrābhiramati. Sā tattha rattā tatrābhiratā bahiddhā saṃyogaṃ ākaṅkhati. Yañcassā saṃyogapaccayā uppajjati sukhaṃ somanassaṃ, | ||
+ | |||
+ | //1. Parivārayamānaṃmachasaṃ [anchor fn ? ] // | ||
+ | |||
+ | Puriso bhikkhave, ajjhattaṃ purisindriyaṃ manasikaroti purisakuttaṃ purisākappaṃ purisavidhaṃ purisacchandaṃ purisassaraṃ purisālaṅkāraṃ. So tattha rajjati tatrābhiramati. So tattha ratto tatrābhirato bahiddhā itthindriyaṃ manasikaroti itthikuttaṃ itthākappaṃ itthividhaṃ itthicchandaṃ itthissaraṃ itthālaṅkāraṃ. So tattha rajjati, tatrābhiramati. So tattha ratto tatrābhirato bahiddhā saṃyogaṃ ākaṅkhati. Yañcassa saṃyogapaccayā uppajjati sukhaṃ somanassaṃ, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ kho bhikkhave, saṃyogo hoti | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave, visaṃyogo hoti | ||
+ | |||
+ | Itthi bhikkhave, ajjhattaṃ itthindriyaṃ na manasikaroti itthikuttaṃ itthākappaṃ itthividhaṃ itthicchandaṃ itthissaraṃ itthālaṅkāraṃ. Sā tattha na rajjati. Tattha nābhiramati. Sā tattha arattā tatra anabhiratā bahiddhā purisindriyaṃ na manasikaroti purisakuttaṃ purisākappaṃ purisavidhaṃ purisacchandaṃ purisassaraṃ purisālaṅkāraṃ. Sā tattha na rajjati, tattha nābhiramati. Sā tattha arattā tatra anabhiratā bahiddhā saṃyogaṃ nākaṅkhati. Yaṃ cassā saṃyogapaccayā uppajjati sukhaṃ somanassaṃ, | ||
+ | |||
+ | Puriso bhikkhave, ajjhattaṃ purisindriyaṃ na manasikaroti purisakuttaṃ purisākappaṃ purisavidhaṃ purisacchandaṃ purisassaraṃ purisālaṅkāraṃ. So tattha na rajjati tatrābhiramati. So tattha ratto tatra anabhirato bahiddhā itthindriyaṃ namanasikaroti itthikuttaṃ itthākappaṃ itthividhaṃ itthicchandaṃ itthissaraṃ itthālaṅkāraṃ. So tattha na rajjati, tatranābhiramati. So tattha aratto tatra anabhirato bahiddhā saṃyogaṃ nākaṅkhati. Yañcassa saṃyogapaccayā uppajjati sukhaṃ somanassaṃ, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ kho bhikkhave, saṃyoga visaṃyogo dhammapariyāyoti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | // 1. Nābhirato | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Dānamahapphala suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Cirassutā no bhante sāriputta, bhagavato sammukhā dhammikathā. Sādhu mayaṃ bhante, labheyyāma bhagavato santikā dhammiṃ kathaṃ savaṇāyāti. | ||
+ | |||
+ | Tena hāvuso tadahuposathe āgaccheyyātha appevanāma labheyyātha bhagavato sammukhā dhammiṃ kathaṃ((Bhagavatā dhammi kathaṃ | ||
+ | |||
+ | Atha kho te campeyyakā upāsakā tadahuposathe yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkamiṃsu. Upasaṅkamitvā āyasmantaṃ sāriputtaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā sāriputto tehi campeyyakehi upāsakehi saddhiṃ yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto bhagavantaṃ etadavoca: <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Siyā sāriputta, idhekaccassa tādisaṃ yeva dānaṃ dinnaṃ na mahapphalaṃ((Na mahapphalaṃ hoti machasaṃ.)) na mahānisaṃsaṃ. Siyā pana sāriputta, idhekaccassa tādisaṃyeva dānaṃ dinnaṃ mahapphalaṃ((Mahapphalaṃ hotimachasaṃ.)) mahānisaṃsanti. | ||
+ | |||
+ | Ko nu kho bhante, hetu ko paccayo yena idhekaccassa tādisaṃyeva dānaṃ dinnaṃ na mahapphalaṃ hoti, na mahānisaṃsaṃ. Ko pana bhante((Ko nukho bhante | ||
+ | |||
+ | (1) Idha sāriputta, ekacco sāpekho((Sāpekkhosyā.)) dānaṃ deti, paṭibaddhacitto dānaṃ deti, sannidhipekho dānaṃ deti, imaṃ pecca paribhuñjissāmiti dānaṃ deti. So taṃ dānaṃ deti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā, annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyā sathapadipeyyaṃ. | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññasi sāriputta, dadeyya idhekacco evarūpaṃ dānanti. Evaṃ bhante, | ||
+ | |||
+ | Tatra sāriputta, yvāyaṃ sāpekho((Sāpekkhosyā.)) dānaṃ deti, paṭibaddha citto dānaṃ deti, sannidhipekho dānaṃ deti, imaṃ pecca paribhuñjissāmiti dānaṃ deti. So taṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | (2) Idha pana sāriputta, ekacco na heva kho sāpekho dānaṃ deti, na paṭibaddhacitto dānaṃ deti, na sannidhipekho dānaṃ deti, na imaṃ pecca paribhūñjissāmīti dānaṃ deti. Api ca kho sāhu dānanti dānaṃ deti. So taṃ dānaṃ deti samaṇassa vā brāhmaṇassavā, | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññasi sāriputta, dadeyya idhekacco evarūpaṃ dānanti, evaṃ bhante. | ||
+ | |||
+ | Tatra sāriputta yvāyaṃ na sāpekho dānaṃ deti, na paṭibaddhacitto dānaṃ deti, na sannidhipekho dānaṃ deti, na imaṃ pecca paribhūñjissāmiti dānaṃ deti. Api ca kho sāhu dānanti dānaṃ deti. So taṃ dānaṃ datvā kāyassa bhedā parammaraṇā cātummahārājikānaṃ devānaṃ sahavyataṃ upapajjati. So taṃ kammaṃ khepetvā taṃiddhiṃ taṃ yasaṃ taṃ ādhipateyyaṃ((ādhipaccaṃmachasaṃ.)) āgāmī hoti āgantā itthattaṃ | ||
+ | |||
+ | (3) Idha pana sāriputta, ekaccona heva kho sāpekho dānaṃ deti, na paṭibaddhacitto dānaṃ deti, na sannidhipekho dānaṃ deti, naimaṃ pecca paribhuñjissāmiti dānaṃ deti. Napi sāhudānanti dānaṃ deti api ca kho dinnapubbaṃ katapubbaṃ pitupitāmahehi, | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññasi sāriputta, dadeyya idhekacco evarūpaṃ dānanti evaṃ bhante. | ||
+ | |||
+ | Tatra sāriputta, yvāyaṃ na heva kho sāpekho dānaṃ deti, na paṭibaddhacitto dānaṃ deti, na sannidhipekho dānaṃ deti, na imaṃ pecca paribhūjjissāmiti dānaṃ deti. Napi sāhudānanti dānaṃ deti. Apica kho dinnapubbaṃ katapubbaṃ pitupitāmahehi, | ||
+ | |||
+ | (4) Idha pana sāriputta ekacco na heva kho sāpekho dānaṃ deti, na paṭibaddhacitto dānaṃ deti, na sānnidhipekho dānaṃ deti, na imaṃ pecca paribhuñjissāmiti dānaṃ deti. Napi sāhudānanti dānaṃ deti napi dinnapubbaṃ katapubbaṃ pitupitāmahehi, | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññasi sāriputta, dadeyya idhekacco evarūpaṃ dānanti, evaṃ bhante. | ||
+ | |||
+ | Tatra sāriputta, yvāyaṃ na sāpekho dānaṃ deti, na paṭibaddhacitto dānaṃ deti, na sannidhipekho dānaṃ deti, na imaṃ pecca paribhuñjissāmiti dānaṃ deti. Napi sāhudānanti dānaṃ deti dinnapubbaṃ katapubbaṃ pitupitāmahehi, | ||
+ | |||
+ | (5) Idha pana sāriputta ekacco na heva kho sāpekho dānaṃ deti, na paṭibaddhacitto dānaṃ deti, na sānnidhipekho dānaṃ deti, na imaṃ pecca paribhuñjissāmiti dānaṃ deti. Napi sāhudānanti dānaṃ deti napi dinnapubbaṃ katapubbaṃ pitupitāmahehi, | ||
+ | |||
+ | Ahaṃ pacāmi, na ime pacanti, nārahāmi pacanto apacantānaṃ adātunti dānaṃ deti api ca kho yathā tesaṃ pubbakānaṃ isīnaṃ tāni mahāyaññāni ahesuṃ, seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññasi sāriputta, dadeyya idhekacco evarūpaṃ dānanti, evaṃ bhante. | ||
+ | |||
+ | Tatra sāriputta, yvāyaṃ na sāpekho dānaṃ deti, na paṭibaddhacitto dānaṃ deti, na sannidhipekho dānaṃ deti, na imaṃ pecca paribhuñjissāmiti dānaṃ deti. Napi sāhudānanti dānaṃ deti dinnapubbaṃ katapubbaṃ pitupitāmahehi, | ||
+ | |||
+ | Pacanto apacantānaṃ adātunti dānaṃ deti. Api ca kho yathā tesaṃ pubbakānaṃ isīnaṃ tāni mahāyaññāni ahesuṃ, seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | (6) Idha pana sāriputta ekacco na heva kho sāpekho dānaṃ deti, na paṭibaddhacitto dānaṃ deti, na sānnidhipekho dānaṃ deti, na imaṃ pecca paribhuñjissāmiti dānaṃ deti. Napi sāhudānanti dānaṃ deti napi dinnapubbaṃ katapubbaṃ pitupitāmahehi, | ||
+ | |||
+ | Ahaṃ pacāmi, na ime pacanti, nārahāmi pacanto apacantānaṃ adātunti dānaṃ deti napi yathā tesaṃ pubbakānaṃ isīnaṃ tāni mahāyaññāni ahesuṃ, seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | Aṭṭakassa vāmakassa vāmadevassa vessāmittassa yamataggino aṅgīrasassa bhāradvājassa vāseṭṭhassa kassapassa bhaguno, evaṃ me ayaṃ dāna saṃvibhāgo bhavissatīti dānaṃ deti. Api ca kho imaṃ me dānaṃ dadato cittaṃ pasidati, attamanatā somanassaṃ upajāyatīti((upapādiyatisīmu.)) dānaṃ deti. So taṃ dānaṃ deti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā, annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyā vasathapadīpeyyaṃ | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññasi sāriputta, dadeyya idhekacco evarūpaṃ dānanti, evaṃ bhante. | ||
+ | |||
+ | Tatra sāriputta, yvāyaṃ na sāpekho dānaṃ deti, na paṭibaddhacitto dānaṃ deti, na sannidhipekho dānaṃ deti, na imaṃ pecca paribhuñjissāmiti dānaṃ deti. Napi sāhudānanti dānaṃ deti dinnapubbaṃ katapubbaṃ pitupitāmahehi, | ||
+ | |||
+ | Pacanto apacantānaṃ adātunti dānaṃ deti. Napi yathā tesaṃ pubbakānaṃ isīnaṃ tāni mahāyaññāni ahesuṃ, seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | (7) Idha pana sāriputta ekacco na heva kho sāpekho dānaṃ deti, na paṭibaddhacitto dānaṃ deti, na sānnidhipekho dānaṃ deti, na imaṃ pecca paribhuñjissāmiti dānaṃ deti. Napi sāhudānanti dānaṃ deti napi dinnapubbaṃ katapubbaṃ pitupitāmahehi, | ||
+ | |||
+ | Ahaṃ pacāmi, na ime pacanti, nārahāmi pacanto apacantānaṃ adātunti dānaṃ deti napi yathā tesaṃ pubbakānaṃ isīnaṃ tāni mahāyaññāni ahesuṃ, seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | Aṭṭakassa vāmakassa vāmadevassa vessāmittassa yamataggino aṅgīrasassa bhāradvājassa vāseṭṭhassa kassapassa bhaguno, evaṃ me ayaṃ dāna <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Upajāyatīti((upapādiyatisīmu.)) dānaṃ deti. Api ca kho cittālaṃkāraṃ cittaparikkhāranti dānaṃ deti. So taṃ dānaṃ deti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā, annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññasi sāriputta, dadeyya idhekacco evarūpaṃ dānanti, evaṃ bhante. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Tatra sāriputta, yvāyaṃ na heva sāpekho dānaṃ deti, na paṭibaddhacitto dānaṃ deti, na sannidhipekho dānaṃ deti, na imaṃ pecca paribhuñjissāmiti dānaṃ deti. Napi sāhudānanti dānaṃ deti napi dinnapubbaṃ katapubbaṃ pitupitāmahehi, | ||
+ | |||
+ | Pacanto apacantānaṃ dānaṃ adātunti dānaṃ deti. Napi yathā tesaṃ pubbakānaṃ isīnaṃ tāni mahāyaññāni ahesuṃ, seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | Dadato cittaṃ pasīdati, attamanatā somanassaṃ upajāyatīti dānaṃ deti. | ||
+ | |||
+ | Api ca kho cittālaṃkāraṃ cittaparikkhāranti((Cittālaṃkāracitataparikkhāraṃ | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ kho sāriputta hetu ayaṃ paccayo, yena midhekaccassa tādisaṃyeva dānaṃ dinnaṃ na mahapphalaṃ hoti, na mahānisaṃsaṃ. | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ pana sāriputta, hetu ayaṃ paccayo yena midhekaccassa tādisaṃyeva dānaṃ dinnaṃ mahapphalaṃ hoti mahānisaṃsanti. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Nandamātu suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Tena kho pana samayena vessavaṇo mahārājā uttarāya disāya((Uttaradisāya | ||
+ | |||
+ | Atha kho vessavaṇo mahārājā nandamātāya upāsikāya kathāpariyosānaṃ viditvā abbhanumodi: | ||
+ | |||
+ | Ko panesa bhadramukhāti. | ||
+ | |||
+ | Ahaṃ te bhaginī bhātā vessavaṇo mahārājāti. | ||
+ | |||
+ | Sādhu bhadramukha, | ||
+ | |||
+ | Sādhu bhaginī, etaṃ ceva me <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | //1. Upajāyātīti | ||
+ | |||
+ | Atha kho nandamātā upāsikā tassā rattiyā accayena sake nivesane paṇītaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyādāpesi. Atha kho sāriputtamoggallānapamukho bhikkhusaṅgho akatapātarāso yena veḷukaṇṭako tadavasarī. | ||
+ | |||
+ | Atha kho nandamātā upāsikā aññataraṃ purisaṃ āmantesi: ehi tvaṃ ambho purisa, ārāmaṃ gantvā bhikkhūsaṅghassa kālaṃ ārocehi: "kālo bhante, ayyāya nandamātuyā nivesane niṭṭhitaṃ bhatta, nti. Evaṃ ayye, ti kho so puriso nandamātāya upāsikāya paṭissutvā ārāmaṃ gantvā bhikkhūsaṅghassa kālaṃ ārocesi: "kālo bhante, ayyāya nandamātuyā nivesane niṭṭhitaṃ bhattanti, " | ||
+ | |||
+ | Atha kho sāriputtamoggallānapamukho bhikkhusaṅgho pubbanhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaraṃ ādāya yena nandamātuyā upāsikāya nivesanaṃ tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā paññattāsane nisīdi. | ||
+ | |||
+ | Atha kho nandamātā upāsikā sāriputtamoggallānapamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatvā santappesi sampavāresi. Atha kho nandamātā upāsikā āyasmantaṃ sāriputtaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇīṃ ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho nandamātaraṃ upāsikaṃ āyasmā sāriputto etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Ko pana te nandamāte, bhikkhusaṅghassa abbhāgamanaṃ ārocesīti. | ||
+ | |||
+ | Idhāhaṃ bhante, rattiyā paccusasamayaṃ paccuṭṭhāya pārāyaṇaṃ sarena bhāsitvā tuṇhī ahosiṃ. Atha kho bhante, vessavaṇo <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ko paneso bhadramukhāti ahaṃ te bhagini, bhātā vessavaṇo mahārājā. | ||
+ | |||
+ | Sādhu bhadramukha, | ||
+ | |||
+ | (1) Acchariyaṃ nandamāte, abbhūtaṃ nandamāte, yatra hi nāma vessavaṇena mahārājena evaṃ mahiddhikena evaṃ mahesakkhena devaputtena sammukhā sallapissatīti. | ||
+ | |||
+ | (2) Na kho me bhante, esova acchariyo abbhuto dhammo. Atthi me aññepi acchariyo abbhuto dhammo: | ||
+ | |||
+ | Idha me bhante nando nāma((Nandako nāmasīmu.)) eko puttako piyo manāpo. Taṃ rājāno kismiñcideva pakaraṇe okkassa paggayha jīvitā voropesuṃ. Tasmiṃ kho panāhaṃ bhante, dārake gahite vā gayhamāne vā baddhe vā vajjhamāne vā hate vā haññamāne vā nābhijānāmi cittassa aññathattanti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Acchariyaṃ nandamāte, abbhūtaṃ nandamāte, yatra hi nāma cittuppādampi parisodhessatīti. | ||
+ | |||
+ | (3) Na kho me <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idha me bhante, sāmiko kālakato assa aññataraṃ yakkhayoniṃ upapanno.((Yakkhayoniyaṃ uppanno | ||
+ | |||
+ | Acchariyaṃ nandamāte, abbhūtaṃ nandamāte, yatra hi nāma cittuppādampi parisodhessatīti. | ||
+ | |||
+ | (4) Na kho me bhante, esova acchariyo abbhuto dhammo. Atthi me aññopi acchariyo abbhuto dhammo: | ||
+ | |||
+ | Yatohaṃ bhante, sāmikassa daharasseva daharā ānītā, nābhijānāmi sāmikaṃ manasāpi aticaritā, kuto pana kāyenāti. | ||
+ | |||
+ | Acchariyaṃ nandamāte, abbhutaṃ nandamāte, yatra hi nāma cittuppādamattampi parisodhessatīti. | ||
+ | |||
+ | (5) Na kho me bhante, esova acchariyo abbhuto dhammo. Atthi me aññopi acchariyo abbhuto dhammo: | ||
+ | |||
+ | Yadāhaṃ bhante, upāsikā paṭidesitā, | ||
+ | |||
+ | Acchariyaṃ nandamāte, abbhutaṃ nandamāteti. | ||
+ | |||
+ | (6) Na kho me bhante, esova acchariyo abbhuto dhammo. Atthi me aññopi acchariyo abbhuto dhammo: | ||
+ | |||
+ | Idhāhaṃ bhante, yāvadeva((Yāvade machasaṃ.)) ākaṅkhāmi vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vicekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi. Vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ((vivekajaṃ | ||
+ | |||
+ | Acchariyaṃ nandamāne abbhutaṃ nandamāteti. | ||
+ | |||
+ | (7) Na kho me bhante esova((Eseva machasaṃ)) acchariyo abbhuto dhammo. Atthi me aññopi acchariyo abbhuto dhammo: | ||
+ | |||
+ | Yānīmāni bhante, bhagavatā desitāni pañcorambhāgiyāni saññojanāni, | ||
+ | |||
+ | Acchariyaṃ nandamāte, abbhutaṃ nandamāteti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā sāriputto nandamātaraṃ upāsikaṃ dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmiti. | ||
+ | |||
+ | Nandamātusuttaṃ dasamaṃ | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | **Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Ṭhiti parikkhāramaggi(([pts 3.] Cittaparikkhāraṃ dve aggisīmu | ||
+ | |||
+ | Aggisaññāaparā duve sīmu.)) yaññaṃ saññā parā duve((Aggisaññā ca dve parāmachasaṃ.)) | ||
+ | |||
+ | Methunā saṃyogo dānaṃ((Methunā ca saṃyogo annaṃ sīmu.)) nandamātena te dasā, ti. | ||
+ | |||
+ | Paṭhamo paṇṇāsako niṭṭhito.((Paṇṇasako samanto | ||
+ | |||
+ | ====== 2. Dutiyo paṇṇāsako ====== | ||
+ | |||
+ | ===== 1. Abyākata vaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Abyākatavatthu suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ko nu kho bhante, hetu ko paccayo yena sutavato ariyasāvakassa vicikicchā nūppajjati avyākatavatthusu.((Vatthūsūti machasaṃ.)) | ||
+ | |||
+ | Diṭṭhinirodhā kho bhikkhu, sutavato ariyasāvakassa vicikicchā nūppajjati avyākatavatthusu. | ||
+ | |||
+ | "Hoti tathāgato parammaraṇā" | ||
+ | |||
+ | Assutavā bhikkhū, puthujjano diṭṭhiṃ nappajānāti, | ||
+ | |||
+ | Sutavā ca kho bhikkhu, ariyasāvako diṭṭhiṃ pajānāti, diṭṭhisamudayaṃ pajānāti, diṭṭhinirodhaṃ pajānāti, diṭṭhinirodhagāminiṃ paṭipadaṃ pajānāti. Tassa sā diṭṭhi nirujjhati. So parimuccati jātiyā jarāmaraṇe sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāyehi, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ jānaṃ kho bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ "hoti tathāgato parammaraṇāti" | ||
+ | |||
+ | Evaṃ jānaṃ kho bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ nacchamhati, | ||
+ | |||
+ | "Hoti tathāgato parammaraṇā" | ||
+ | |||
+ | "Na hoti tathāgato parammaraṇā" | ||
+ | |||
+ | Assutavā bhikkhu, puthujjano vippaṭisāraṃ nappajānāti. Vippaṭisāra samudayaṃ nappajānāti, | ||
+ | |||
+ | Sutavā bhikkhu, ariyasāvako vippaṭisāraṃ nappajānāti. Vippaṭisāra samudayaṃ pajānāti, vippaṭisāranīrodhaṃ pajānāti, vippaṭisāranirodha gāminiṃ paṭipadaṃ pajānāti. Tassa so vippaṭisāro nirujjhati. So parimuccati jātiyā jarāmaraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi. Na parimuccati dukkhasmāti vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ jānaṃ kho bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ "hoti tathāgato parammaraṇā" | ||
+ | |||
+ | Evaṃ jānaṃ kho bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ evaṃ avyākaraṇadhammo hoti avyākatavatthusu. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ jānaṃ kho bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ nacchambhati, | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ kho bhikkhu, hetu, ayaṃ paccayo yena sutavato ariyasāvakassa vicikicchā nuppajjati avyākatavatthusūti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Purisagati suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave, satta purisagatiyo: | ||
+ | |||
+ | (1) Idha bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti: no cassa, no ca me siyā. Na bhavissati, na ca me bhavissati. Yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmīti upekkhaṃ paṭilabhati. So bhave na rajjati. Sambhave na rajjati. Atthuttariṃ padaṃ1 santaṃ sammappaññāya passati. Tañca khvāssa padaṃ na sabbena sabbaṃ sacchikataṃ hoti. Tassa na sabbena sabbaṃ mānānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ bhavarāgānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ avijjānusayo pahīno hoti. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā antarā parinibbāyī hoti. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, divasasantatte ayokapāle haññamāne papaṭikā nibbattitvā nibbāyeyya, | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti: no cassa, no ca me siyā. Na bhavissati, na me bhavissati. Yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmīti upekkhaṃ paṭilabhati. So bhave na rajjati. Sambhave na rajjati. Atthuttariṃ padaṃ1 santaṃ sammappaññāya passati. Tañca khvāssa padaṃ na <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | (2) | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti: no cassa, no ca me siyā. Na bhavissati, na me bhavissati. Yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmīti upekkhaṃ paṭilabhati. So bhave na rajjati. Sambhave na rajjati. Atthuttariṃ padaṃ1 santaṃ sammappaññāya passati. Tañca khvāssa padaṃ na sabbena sabbaṃ sacchikataṃ hoti. Tassa na sabbena sabbaṃ mānānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ bhavarāgānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ avijjānusayo pahīno hoti. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā antarā parinibbāyī hoti. | ||
+ | |||
+ | 1. Atthuttaripadaṃmachasaṃ, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, divasasantatte ayokapāle haññamāne papaṭikā nibbattitvā uppatitvā nibbāyeyya, | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti: no cassa, no ca me siyā. Na bhavissati, na me bhavissati. Yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmīti upekkhaṃ paṭilabhati. So bhave na rajjati. Sambhave na rajjati. Atthuttariṃ padaṃ1 santaṃ sammappaññāya passati. Tañca khvāssa padaṃ na sabbena sabbaṃ sacchikataṃ hoti. Tassa na sabbena sabbaṃ mānānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ bhavarāgānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ avijjānusayo pahīno hoti. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā antarā parinibbāyī hoti. | ||
+ | |||
+ | (3) | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti: no cassa, no ca me siyā. Na bhavissati, na me bhavissati. Yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmīti upekkhaṃ paṭilabhati. So bhave na rajjati. Sambhave na rajjati. Atthuttariṃ padaṃ1 santaṃ sammappaññāya passati. Tañca khvāssa padaṃ na sabbena sabbaṃ sacchikataṃ hoti. Tassa na sabbena sabbaṃ mānānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ bhavarāgānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ avijjānusayo pahīno hoti. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā antarā parinibbāyī hoti. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, divasasantatte ayokapāle haññamāne papaṭikā nibbattitvā uppatitvā anupahacca talaṃ nibbāyeyya, | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti: no cassa, no ca me siyā. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | (4) | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti: no cassa, no ca me siyā. Na | ||
+ | |||
+ | Bhavissati, na me bhavissati. Yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmīti upekkhaṃ paṭilabhati. So bhave na rajjati. Sambhave na rajjati. Atthuttariṃ padaṃ1 santaṃ sammappaññāya passati. Tañca khvāssa padaṃ na sabbena sabbaṃ sacchikataṃ hoti. Tassa na sabbena sabbaṃ mānānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ bhavarāgānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ avijjānusayo pahīno hoti. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā upahacca parinibbāyī hoti. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, divasasantatte ayokapāle haññamāne papaṭikā nibbattitvā uppatitvā upahacca talaṃ nibbāyeyya, | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti: no cassa, no ca me siyā. Na bhavissati, na me bhavissati. Yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmīti upekkhaṃ paṭilabhati. So bhave na rajjati. Sambhave na rajjati. Atthuttariṃ padaṃ1 santaṃ sammappaññāya passati. Tañca khvāssa padaṃ na sabbena sabbaṃ sacchikataṃ hoti. Tassa na sabbena sabbaṃ mānānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ bhavarāgānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ avijjānusayo pahīno hoti. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā upahacca parinibbāyī hoti. | ||
+ | |||
+ | (5) | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti: no cassa, no ca me siyā. Na | ||
+ | |||
+ | Bhavissati, na me bhavissati. Yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmīti upekkhaṃ paṭilabhati. So bhave na rajjati. Sambhave na rajjati. Atthuttariṃ padaṃ1 santaṃ sammappaññāya passati. Tañca khvāssa padaṃ na sabbena sabbaṃ sacchikataṃ hoti. Tassa na sabbena sabbaṃ mānānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ bhavarāgānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ avijjānusayo pahīno hoti. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā asaṅkhāraparinibbāyī hoti. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, divasasantatte ayokapāle haññamāne papaṭikā nibbattitvā uppatitvā paritte tiṇapuñje vā kaṭṭhapuñje vā nipateyya, sā tattha aggimpi janeyya, dhūmampi janeyya, aggimpi janetvā dhūmampi janetvā tameva parittaṃ tiṇapuñjaṃ vā kaṭṭhapuñjaṃ vā pariyādiyitvā anāhārā nibbāyeyya, | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti: no cassa, no ca me siyā. Na bhavissati, na me bhavissati. Yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmīti upekkhaṃ paṭilabhati. So bhave na rajjati. Sambhave na rajjati. Atthuttariṃ padaṃ1 santaṃ sammappaññāya passati. Tañca khvāssa padaṃ na sabbena sabbaṃ sacchikataṃ hoti. Tassa na sabbena sabbaṃ mānānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ bhavarāgānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ avijjānusayo pahīno hoti. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā asaṅkhāraparinibbāyī hoti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | (6) | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti: no cassa, no ca me siyā. Na bhavissati, na me bhavissati. Yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmīti upekkhaṃ paṭilabhati. So bhave na rajjati. Sambhave na rajjati. Atthuttariṃ padaṃ1 santaṃ sammappaññāya passati. Tañca khvāssa padaṃ na sabbena sabbaṃ sacchikataṃ hoti. Tassa na sabbena sabbaṃ mānānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ bhavarāgānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ avijjānusayo pahīno hoti. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā sasaṅkhāraparinibbāyī hoti. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, divasasantatte ayokapāle haññamāne papaṭikā nibbattitvā uppatitvā vipule tiṇapuñje vā kaṭṭhapuñje vā nipateyya, sā tattha aggimpi janeyya, dhūmampi janeyya, aggimpi janetvā dhūmampi janetvā tameva vipulaṃ tiṇapuñjaṃ vā kaṭṭhapuñjaṃ vā pariyādiyitvā anāhārā nibbāyeyya, | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti: no cassa, no ca me siyā. Na bhavissati, na me bhavissati. Yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmīti upekkhaṃ paṭilabhati. So bhave na rajjati. Sambhave na rajjati. Atthuttariṃ padaṃ1 santaṃ sammappaññāya passati. Tañca khvāssa padaṃ na sabbena sabbaṃ sacchikataṃ hoti. Tassa na sabbena sabbaṃ mānānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ bhavarāgānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ avijjānusayo pahīno hoti. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā sasaṅkāraparinibbāyī hoti. | ||
+ | |||
+ | (7) | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti: no cassa, no ca me siyā. Na | ||
+ | |||
+ | Bhavissati, na me bhavissati. Yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmīti upekkhaṃ paṭilabhati. So bhave na rajjati. Sambhave na rajjati. Atthuttariṃ padaṃ1 santaṃ sammappaññāya passati. Tañca khvāssa padaṃ na sabbena sabbaṃ sacchikataṃ hoti. Tassa na sabbena sabbaṃ mānānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ bhavarāgānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ avijjānusayo pahīno hoti. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā uddhaṃsoto hoti akaniṭṭhagāmī. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, divasasantatte ayokapāle haññamāne papaṭikā nibbattitvā uppatitvā mahante tiṇapuñje vā kaṭṭhapuñje vā nipateyya, sā tattha aggimpi janeyya, dhūmampi janeyya, aggimpi janetvā dhūmampi janetvā tameva mahantaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti: no cassa, no ca me siyā. Na bhavissati, na me bhavissati. Yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmīti upekkhaṃ paṭilabhati. So bhave na rajjati. Sambhave na rajjati. Atthuttariṃ padaṃ1 santaṃ sammappaññāya passati. Tañca khvāssa padaṃ na sabbena sabbaṃ sacchikataṃ hoti. Tassa na sabbena sabbaṃ mānānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ bhavarāgānusayo pahīno hoti. Na sabbena sabbaṃ avijjānusayo pahīno hoti. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā uddhaṃ soto hoti akaniṭṭhagāmī. | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave, satta purisagatiyo. | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave, anupādāparinibbānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, bhikkhu evaṃ paṭipanno hoti: no cassa, no ca me siyā. Na | ||
+ | |||
+ | Bhavissati, na me bhavissati. Yadatthi yaṃ bhūtaṃ taṃ pajahāmīti upekkhaṃ paṭilabhati. So bhave na rajjati. Sambhave na rajjati. Atthuttariṃ padaṃ1 santaṃ sammappaññāya passati. Tañca khvāssa padaṃ sabbena sabbaṃ sacchikataṃ hoti. Tassa sabbena sabbaṃ mānānusayo pahīno hoti. Sabbena sabbaṃ bhavarāgānusayo pahīno hoti. Sabbena sabbaṃ avijjānusayo pahīno hoti. So āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | Idaṃ vuccati bhikkhave anupādāparinibbānaṃ. | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave, sattapurisagatiyo anupādā ca parinibbānanti. | ||
+ | |||
+ | 1. Gacchampi daheyya | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Tissabrahma suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Etā bhante bhikkhuniyo vimuttāti. Aparā devatā bhagavantaṃ etadavoca etā bhante bhikkhuniyo anupādisesā suvimuttāti. Idamavocuṃ tā devatā. Samanuñño satthā ahosi. Atha kho tā devatā samanuñño satthāti bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyiṃsu. | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā tassā rattiyā accayena bhikkhū āmantesi: imaṃ bhikkhave, rattiṃ dve devatā abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ gijjhakūṭaṃ obhāsetvā yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu. Upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho bhikkhave ekā devatā maṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Etā bhante, bhikkhuniyo vimuttāti. Aparā devatā maṃ etadavoca: etā bhante, bhikkhūniyo anupādisesā suvimuttāti. Idamavocuṃ bhikkhave, tā devatā. Idaṃ vatvā maṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyiṃsu, | ||
+ | |||
+ | Tena kho pana samayena āyasmā mahāmoggallāno bhagavato avidūre nisinno hoti. Atha kho āyasmato mahā moggallānassa etadahosi: | ||
+ | |||
+ | Katamesānaṃ kho devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti savupādisese vā savupādisesoti, | ||
+ | |||
+ | Tena kho pana samayena tisso nāma bhikkhū adhunā kālakato aññataraṃ brahmalokaṃ upapanno hoti. Tatrapi naṃ evaṃ jānanti: "tisso brahmā mahiddhiko mahānubhāvo" | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā mahāmoggallāno seyyathāpi nāma balavā puriso sammiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya pasāritaṃ vā bāhaṃ sammiñjeyya, | ||
+ | |||
+ | Ehi kho mārisa moggallāna, | ||
+ | |||
+ | Katamesānaṃ kho tissa, devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti saupādisese vā saupādisesoti, | ||
+ | |||
+ | Brahmakāyikānaṃ kho mārisa moggallāna, | ||
+ | |||
+ | Sabbesaṃyeva nu kho1 tissa, brahmakāyikānaṃ devānaṃ evaṃ ñāṇaṃ hoti: saupādisese vā saupādisesoti, | ||
+ | |||
+ | Na kho mārisa moggallāna, | ||
+ | |||
+ | Ye ca kho te mārisa moggallāna, | ||
+ | |||
+ | Idha mārisa moggallāna bhikkhu ubhatobhāgavimutto hoti tamenaṃ devā1 evaṃ jānanti: ayaṃ kho āyasmā ubhatobhāgavimutto, | ||
+ | |||
+ | 1. Sabbesaññeca kho machasaṃ, | ||
+ | |||
+ | Te uttariṃ | ||
+ | |||
+ | Idha pana mārisa moggallāna, | ||
+ | |||
+ | Idha pana mārisa moggallāna bhikkhu kāyasakkhī hoti. Tamenaṃ te devā evaṃ jānanti: ayaṃ kho āyasmā kāyasakkhi, | ||
+ | |||
+ | Idha pana mārisa moggallāna bhikkhu diṭṭhappatto hoti. Tamenaṃ te devā evaṃ jānanti: ayaṃ kho āyasmā kāyasakkhi, | ||
+ | |||
+ | Idha pana mārisa moggallāna bhikkhu saddhāvimutto hoti. Tamenaṃ te devā evaṃ jānanti: ayaṃ kho āyasmā kāyasakkhi, | ||
+ | |||
+ | Idha pana mārisa moggallāna bhikkhu dhammānusārī hoti. Tamenaṃ te devā evaṃ jānanti: ayaṃ kho āyasmā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā mahāmoggallāno tissassa brahmuno bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā seyyāthāpi nāma balavā puriso sammiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ sammiñjeyya, | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā mahāmoggallāno yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā mahāmoggallāno yāvatako ahosi tissena brahmunā saddhiṃ kathāsallāpo taṃ sabbaṃ bhagavato ārocesi. | ||
+ | |||
+ | Nahi pana te moggallāna tisso brahmā sattamaṃ animittavihāriṃ puggalaṃ desesīti. | ||
+ | |||
+ | Etassa bhagavā kālo, etassa sugata kālo, yaṃ bhagavā sattamaṃ animittavihāriṃ puggalaṃ deseyya, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Tena hi moggallāna suṇāhi, sādhukaṃ manasikarohi, | ||
+ | |||
+ | Idha moggallāna, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ kho moggallāna, | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Sīhasenāpati suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sakkā nu kho bhante sandiṭṭhikaṃ dānaphalaṃ paññāpetunti. | ||
+ | |||
+ | Tenhi sīha, taṃyeva tattha1 paṭipucchissāmi. Yathā te khameyya tathā naṃ byākareyyāsi. | ||
+ | |||
+ | (1) Taṃ kiṃ maññasi sīha, idhassu dve purisā2 eko puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, | ||
+ | |||
+ | Yo so bhante, puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, | ||
+ | |||
+ | 1. Kaññevettha | ||
+ | |||
+ | (2) Taṃ kiṃ maññasi sīha, kaṃ nu kho arahanto paṭhamaṃ upasaṅkamantā upasaṅkameyyuṃ: | ||
+ | |||
+ | Yo so bhante, puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, | ||
+ | |||
+ | (3) Taṃ kiṃ maññasi sīha, kassa nukho arahanto paṭhamaṃ patigaṇhantā patigaṇheyyuṃ: | ||
+ | |||
+ | Yo so bhante, puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, | ||
+ | |||
+ | (4) Taṃ kiṃ maññasi sīha, kassa nu kho arahanto paṭhamaṃ dhammaṃ desentā deseyyuṃ, yo vā so puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, | ||
+ | |||
+ | Yo so bhante, puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, | ||
+ | |||
+ | (5) Taṃ kiṃ maññasi sīha, kassa nu kho kalyāṇo kittisaddo abbhuggaccheyya yo vā so puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, | ||
+ | |||
+ | Yo so bhante, puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako kiṃ tassa1 kalyāṇo kittisaddo abbhuggacchissati, | ||
+ | |||
+ | (6) Taṃ kiṃ maññasi sīha, ko nu kho yaññadeva parisaṃ upasaṅkameyya yadi khattiyaparisaṃ yadi brāhmaṇaparisaṃ yadi gahapatiparisaṃ yadi samaṇaparisaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Kiṃtaṃ tassa machasaṃ, <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Yo so bhante, puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, | ||
+ | |||
+ | (7) Taṃ kiṃ maññasi sīha, ko nu kho kāyassa bhedā parammaraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjissati, | ||
+ | |||
+ | Yo so bhante puriso assaddho maccharī kadariyo paribhāsako, | ||
+ | |||
+ | Yānimāni bhante, bhagavatā cha sandiṭṭhikāni dānaphalāni akkhātāni, | ||
+ | |||
+ | Ahaṃ bhante, dāyako dānapati. Maṃ arahanto paṭhamaṃ anukampantā anukampanti. Ahaṃ bhante, dāyako dānapati. Maṃ arahanto paṭhamaṃ upasaṅkamantā upasaṅkamanti ahaṃ bhante, dāyako dānapati. Mayhaṃ arahanto paṭhamaṃ patigaṇhantā patigaṇhanti. Ahaṃ bhante, dāyako dānapati. Mayhaṃ arahanto paṭhamaṃ dhammaṃ desentā desentī. Ahaṃ bhante, dāyako dānapati. Mayhaṃ kalyāṇo kitatisaddo abbhuggato: "sīho senāpati dāyako kārako saṅghūpaṭṭhāko, | ||
+ | |||
+ | Yānīmāni bhante, bhagavatā cha sandiṭṭhikāni dānaphalāni, | ||
+ | |||
+ | Yaṃ ca kho maṃ bhante, bhagavā evamāha: " | ||
+ | |||
+ | Evametaṃ sīha, evametaṃ sīha, dāyako sīha, dānapati kāyassa bhedā parammaraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjatīti. | ||
+ | |||
+ | 1. Yaṃ yadeva parisaṃ | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Arakkheyya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Katamāni cattāri tathāgatassa arakkheyyāni: | ||
+ | |||
+ | (1) Parisuddhakāyasamācāro bhikkhave, tathāgato natthi tathāgatassa kāyaduccaritaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imāni cattāri tathāgatassa arakkheyyāni | ||
+ | |||
+ | Katamehi tīhi anupavajjo <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | (1) Svākkhātadhammo bhikkhave, tathāgato. Tatra vata maṃ samaṇo vā brāhmaṇo vā devo vā māro vā brahmā vā koci vā lokasmiṃ sahadhammena paṭicodessati "itipi tvaṃ na2 svākkhātadhammo" | ||
+ | |||
+ | (2) Supaññattā kho pana me bhikkhave, sāvakānaṃ nibbānagāmiṇīpaṭipadā yathāpaṭipannā mama sāvakā āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharanti. Tatra vata maṃ samaṇo vā brāhmaṇo vā devo vā māro vā brahmā vā koci vā lokasmiṃ sahadhammena paṭicodessati "itipi te na supaññattā sāvakānaṃ nibbānagāmiṇī paṭipadā yathā paṭipannā tathāgatasāvakā4 āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharantī" | ||
+ | |||
+ | 1. Cicchāājivo, | ||
+ | |||
+ | (3) Anekasatā kho pana me bhikkhave, sāvakaparisā āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharantī. Tatra vata maṃ samaṇo vā brāhmaṇo vā devo vā māro vā brahmā vā koci vā lokasmiṃ sahadhammena paṭicodessati "itipi te na anekasatā sāvakaparisā āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharantī" | ||
+ | |||
+ | Imehi tīhi anupavajjo. | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave, cattāri tathāgatassa arakkheyyāni. Imehi tīhi anupavajjoti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Kimbila suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | "Ko nu kho bhante, hetu ko paccayo, yena tathāgate parinibbute saddhammo na ciraṭṭhitiko hotī" | ||
+ | |||
+ | Idha kimbila, tathāgate parinibbute bhikkhū bhikkhūniyo upāsakā upāsikāyo satthari agāravā viharantī appatissā, dhamme agāravā viharantī appatissā, saṅghe agāravā viharantī appatissā, sikkhāya agāravā viharanti appatissā, samādhismiṃ agāravā viharanti appatissā, appamāde agāravā viharantī appatissā, paṭisanthāre agāravā viharanti appatissā. | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ kho kimbila hetu ayaṃ paccayo yena tathāgate parinibbūte saddhammo na ciraṭṭhitiko hotīti. | ||
+ | |||
+ | Ko pana bhante, hetu, ko paccayo yena tathāgate parinibbute saddhammo ciraṭṭhitiko, | ||
+ | |||
+ | 1. Niculavane | ||
+ | |||
+ | Idha kimbila tathāgate parinibbute bhikkhū bhikkhuniyo upāsakā upāsikāyo satthari sagāravā viharanti sappatissā, | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ kho kimbila hetu, ayaṃ paccayo yena tathāgate parinibbute saddhammo ciraṭṭhitiko hotī, ti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Sattadhamma suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhū saddho hoti. Sīlavā hoti. Bahussuto hoti paṭisallīno hoti. Āraddhaviriyo hoti. Satimā hoti. Paññavā hoti. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, sattahi dhammehi samannāgato bhikkhu na cirasseva āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihareyyāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Pacalāyana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 1. Kallavālaputtagāme | ||
+ | |||
+ | Pacalāyasi no tvaṃ moggallāna, | ||
+ | |||
+ | (1) Tasmātiha tvaṃ moggallāna yathā saññino1 te viharato taṃ middhaṃ okkamati, taṃ saññaṃ mā manasākāsi. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | (2) No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha. Tato tvaṃ moggallāna yathā sutaṃ yathāpariyattaṃ dhammaṃ cetasā anuvitakkeyyāsi, | ||
+ | |||
+ | (3) No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ moggallāna, | ||
+ | |||
+ | (4) No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ moggallāna, | ||
+ | |||
+ | (5) No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ moggallāna, | ||
+ | |||
+ | (6) No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ moggallāna, | ||
+ | |||
+ | (7) No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ moggallāna, | ||
+ | |||
+ | No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ moggallāna dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappeyyāsi pāde pādaṃ accādhāya sato sampajāno uṭṭhānasaññaṃ manasikaritvā. Paṭibuddheneva8 te moggallāna, | ||
+ | |||
+ | 1. Saññissa | ||
+ | |||
+ | Tasmātiha moggallāna evaṃ sikkhitabbaṃ: | ||
+ | |||
+ | Sace moggallāna, | ||
+ | |||
+ | Tasmātiha moggallāna, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ hi te moggallāna, | ||
+ | |||
+ | Nāhaṃ moggallāna, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte āyasmā mahāmoggallāno bhagavantaṃ etadavoca: kittāvatā nu kho bhante, bhikkhu saṅkhittena taṇhāsaṅkhayavimutto hoti accantaniṭṭho accantayogakkhemī accantabrahmacārī accantapariyosāno seṭṭho devamanussānanti? | ||
+ | |||
+ | Idha moggallāna, | ||
+ | |||
+ | So sabbaṃ dhammaṃ abhijānāti. So sabbaṃ dhammaṃ abhiññāya sabbaṃ dhammaṃ parijānāti. Sabbaṃ dhammaṃ pariññāya yaṃ kiñci vedanaṃ vediyati sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, so tāsu vedanāsu aniccānupassī viharati, virāgānupassī viharati, nirodhānupassī viharati, paṭinissaggānu passī viharati. So tāsu vedanāsu aniccānupassī viharanto, virāgānupassī viharanto, nirodhānupassī viharanto, paṭinissāggānupassī viharanto na ca kiñci loke upādiyati. Anupādiyaṃ na paritassati. Aparitassaṃ paccattaṃyeva parinibbāyati. Khīṇā jāti vusitaṃ brahmacariyaṃ kataṃ karaṇīyaṃ nāparaṃ itthattāyāti pajānāti. | ||
+ | |||
+ | 1. Yehi machasaṃ 2. Kosunāmaidāni | ||
+ | |||
+ | Ettāvatā kho moggallāna, | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Māpuññabhāyi suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 41. Passa puññānaṃ vipākaṃ kusalānaṃ sukhesino7 | ||
+ | |||
+ | Mettaṃ cittaṃ vībhāvetvā sattavassāni bhikkhave, | ||
+ | |||
+ | Satta saṃvaṭṭa vivaṭṭakappe nayimaṃ lokaṃ punāgamaṃ. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 42. Saṃvaṭṭamāne lokambhi homi ābhassarūpago, | ||
+ | |||
+ | Vivaṭṭamāne lokambhi suññaṃ brahmūpago8 ahuṃ. | ||
+ | |||
+ | 43. Sattakkhattuṃ mahābrahmā vasavatti tadā ahuṃ. | ||
+ | |||
+ | Chattiṃsakkhattuṃ devindo devarajjamakārayiṃ | ||
+ | |||
+ | 44. Cakkavatti ahuṃ rājā jambudīpassa issaro | ||
+ | |||
+ | Muddhāvasitto khattiyo manussādhipatī ahuṃ. | ||
+ | |||
+ | 45. Adaṇḍena asatthena vijeyya paṭhaviṃ imaṃ | ||
+ | |||
+ | Asāhasena dhammena samena anusāsiyaṃ. 9 | ||
+ | |||
+ | 46. Dhammena rajjaṃ kāretvā asmiṃ paṭhavimaṇḍale10 | ||
+ | |||
+ | Mahaddhane mahābhoge aḍḍhe ajāyisaṃ11 kule | ||
+ | |||
+ | 1. Puññānanti machasaṃ 2. Mettacittaṃ | ||
+ | |||
+ | 4. Saṃvaṭṭamānesudāhaṃ | ||
+ | |||
+ | 47. Sabbakāmehi sampanno ratanehi ca sattahi, | ||
+ | |||
+ | Buddhā saṅgāhakā loke tehi etaṃ1 sudesitaṃ. | ||
+ | |||
+ | 48. Esa2 hetumahantassa pathavyo3 yena vuccati. | ||
+ | |||
+ | Pahūtavittūpakaraṇo rājā homi4 patāpavā | ||
+ | |||
+ | 49. Iddhimā yasavā homi jambusaṇḍassa issaro. | ||
+ | |||
+ | Ko sutvā nappasīdeyya api kaṇhābhijātiyo. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 50. Tasmā hi atthakāmena5 mahattamabhikaṅkhatā6 | ||
+ | |||
+ | Saddhammo garukātabbo saraṃ buddhāna sāsanaṃ. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Sattabhariyā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Tena kho pana samayena anāthapiṇḍikassa gahapatissa nivesane manussā uccāsaddā mahāsaddā honti. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ bhagavā etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Kinnu te gahapati nivesane manussā uccāsaddā mahāsaddā, | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā sujātaṃ gharasuṇhaṃ āmantesi ehi sujāteti. Evambhanteti kho sujātā gharasuṇhā bhagavato paṭissutvā yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho sujātaṃ gharasuṇhaṃ bhagavā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Satta kho imā sujāte, purisassa bhariyāyo. Katamā satta: | ||
+ | |||
+ | Vadhakasamā, | ||
+ | |||
+ | Tāsaṃ tvaṃ katamāti. | ||
+ | |||
+ | Na kho ahaṃ bhante, imassa bhagavatā saṅkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ ājānāmi. | ||
+ | |||
+ | 1. Tehenaṃ | ||
+ | |||
+ | Sādhu me bhante, bhagavā tathā dhammaṃ desetu, yathā ahaṃ imassa bhagavatā saṅkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ ājāneyyanti. | ||
+ | |||
+ | Tena hi sujāte, sūṇāhi, sādhukaṃ manasikarohi, | ||
+ | |||
+ | 51. Paduṭṭhacittā ahitānukampinī | ||
+ | |||
+ | Aññesu rattā atimaññate patiṃ, | ||
+ | |||
+ | Dhanena kītassa vadhāya ussukā, | ||
+ | |||
+ | Yā evarūpā purisassa bhariyā | ||
+ | |||
+ | Vadhakā ca bhariyāti ca sā pavuccati | ||
+ | |||
+ | 52. Yaṃ itthiyā vindati sāmiko dhanaṃ | ||
+ | |||
+ | Sippaṃ vaṇijjañca kasiṃ adhiṭṭhahaṃ, | ||
+ | |||
+ | Appampi tasmā1 apahātumicchati, | ||
+ | |||
+ | Yā evarūpā purisassa bhariyā | ||
+ | |||
+ | Cori ca bhariyāti ca sā pavuccati. | ||
+ | |||
+ | 53. Akammakāmā alasā mahagghasā | ||
+ | |||
+ | Pharusā caṇḍī ca duruttavādinī, | ||
+ | |||
+ | Uṭṭhāyakānaṃ abhibhuyya vattati, | ||
+ | |||
+ | Yā evarūpā purisassa bhariyā | ||
+ | |||
+ | Ayyā ca bhariyāti ca sā pavuccati. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 54. Yā sabbadā hoti hitānukampinī | ||
+ | |||
+ | Mātāva puttaṃ anurakkhate patiṃ, | ||
+ | |||
+ | Tato dhanaṃ sambhatamassa rakkhati, | ||
+ | |||
+ | Yā evarūpā purisassa bhariyā | ||
+ | |||
+ | Mātā ca bhariyāti ca sā pavuccati. | ||
+ | |||
+ | 55. Yathāpi jeṭṭhe2 bhaginī kaniṭṭhā | ||
+ | |||
+ | Sagāravā hoti sakamhi sāmike, | ||
+ | |||
+ | Hirimanā3 bhattuvasānuvattīnī, | ||
+ | |||
+ | Yā evarūpā purisassa bhariyā | ||
+ | |||
+ | Bhagini ca bhariyāti ca sā pavuccati. | ||
+ | |||
+ | 56. Yā cīdha disvāna patiṃ pamodati | ||
+ | |||
+ | Sakhī sakhāraṃva cirassamāgataṃ, | ||
+ | |||
+ | Koleyyakā sīlavatī patibbatā, | ||
+ | |||
+ | Yā eva rūpā purisassa bhariyā | ||
+ | |||
+ | Sakhī ca bhariyāti ca sā pavuccati. | ||
+ | |||
+ | 57. Akkuddhasantā4 vadhadaṇḍatajjitā, | ||
+ | |||
+ | Aduṭṭhacittā patino titikkhati, | ||
+ | |||
+ | Akkodhanā bhattuvasānuvattīnī, | ||
+ | |||
+ | Yā evarūpā purisassa bhariyā | ||
+ | |||
+ | Dāsī ca bhariyāti ca sā pavuccati. | ||
+ | |||
+ | 1. Appampi tassa machasaṃ, appampissa katthaci. 2. Jeṭṭhā sīmū. 3. Hirīmatāsīmu. 4. Akkuṭṭhasantā | ||
+ | |||
+ | 58. Yā cīdha bhariyā vadhakāti vuccati, | ||
+ | |||
+ | Cori ca ayyāti ca yā pavuccati, | ||
+ | |||
+ | Dussīlarūpā pharusā anādarā | ||
+ | |||
+ | Kāyassa bhedā nirayaṃ vajanti tā. | ||
+ | |||
+ | 59. Yā cīdha mātā bhaginī sakhī ca | ||
+ | |||
+ | Dāsī ca bhariyāti ca yā pavuccati, | ||
+ | |||
+ | Sīle ṭhitattā cirarattasaṃvutā | ||
+ | |||
+ | Kāyassa bhedā sugatiṃ vajanti tā. | ||
+ | |||
+ | Imā kho sujāte satta purisassa bhariyāyo. Tāsaṃ tvaṃ katamāti? <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (11. Kodhana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 11. Sattime bhikkhave, dhammā sapattakantā sapattakaraṇā kodhanaṃ āgacchanti itthiṃ vā purisaṃ vā. Katame satta: | ||
+ | |||
+ | (1) Idha bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati: aho vatāyaṃ dubbaṇṇo assāti. Taṃ kissa hetu: na bhikkhave, sapatto sapattassa vaṇṇavatāya nandati. Kodhanoyaṃ bhikkhave purisapuggalo kodhābhibhūto kodhapareto. Kiñcāpi so hoti sunahāto suvilitto kappitakesamassu odātavatthavasano, | ||
+ | |||
+ | (2) Punacaparaṃ bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati: aho vatāyaṃ dukkhaṃ sayeyyāti. Taṃ kissa hetu? Na bhikkhave, sapatto sapattassa sukhaseyyāya nandati. Kodhanoyaṃ bhikkhave, purisapuggalo kodhābhibhūto kodhapareto. Kiñcāpi so pallaṅke seti goṇakatthate paṭikatthate paṭalikatthate kādalimigapavarapaccattharaṇe sauttaracchade ubhato lohitakūpadhāne, | ||
+ | |||
+ | (3) Punacaparaṃ bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati: aho vatāyaṃ na pacurattho assāti. Taṃ kissa hetu? Na bhikkhave, sapatto sapattassa pacuratthatāya <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | (4) Punacaparaṃ bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati: aho vatāyaṃ na bhogavā assāti. Taṃ kissa hetu? Na bhikkhave, sapatto sapattassa bhogavatāya nandati. Kodhanassa bhikkhave, purisapuggalassa kodhābhibhūtassa kodhaparetassa yepissa te honti bhogā uṭṭhānaviriyādhigatā bāhābalaparicitā sedāvakkhittā dhammikā dhammaladdhā, | ||
+ | |||
+ | (5) Punacaparaṃ bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati: aho vatāyaṃ na yasavā assāti. Taṃ kissa hetu? Na bhikkhave, sapatto sapattassa yasavatāya nandati. Kodhanoyaṃ bhikkhave, purisapuggalo kodhābhibhūto kodhapareto. Yopissa so hoti yaso appamādādhigato tamhāpi dhaṃsati kodhābhibhūto. Ayaṃ bhikkhave, pañcamo dhammo sapattakanto sapattakaraṇo kodhanaṃ āgacchati itthiṃ vā purisaṃ vā. | ||
+ | |||
+ | (6) Punacaparaṃ bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati: aho vatāyaṃ na mittavā assāti. Taṃ kissa hetu? Na bhikkhave, sapatto sapattassa mittavatāya nandati. Kodhanoyaṃ bhikkhave, purisapuggalo kodhābhibhūto kodhapareto. Yepissa te honti mittāmaccā ñātisālohitā, | ||
+ | |||
+ | Chaṭṭho dhammo sapattakanto sapattakaraṇo kodhanaṃ āgacchati itthiṃ vā purisaṃ vā. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | (7) Punacaparaṃ bhikkhave, sapatto sapattassa evaṃ icchati: aho vatāyaṃ kāyassa bhedā parammaraṇa apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjeyyāti. Taṃ kissa hetu? Na bhikkhave, sapatto sapattassa sugatigamanena nandati. Kodhanoyaṃ bhikkhave, purisapuggalo kodhābhibhuto kodhapareto kāyena duccaritaṃ carati, vācāya duccaritaṃ carati, manasā duccaritaṃ carati so kāyena duccaritaṃ caritvā so vācāya duccharitaṃ caritvā so manasā duccaritaṃ caritvā kāyassa bhedā parammaraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati. Kodhābhi bhūto. Ayaṃ bhikkhave, sattamo dhammo sapattakanto sapattakaraṇo kodhanaṃ āgacchati itthiṃ vā purisaṃ vā. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, satta dhammā sapattakantā sapattakaraṇā kodhanaṃ āgacchanti itthiṃ vā purisaṃ vāti. | ||
+ | |||
+ | 60. Kodhano dubbaṇṇo hoti atho dukkhampi seti so | ||
+ | |||
+ | Atho atthaṃ gahetvāna anatthaṃ adhipajjati. 1 | ||
+ | |||
+ | 61. Tato kāyena vācāya vadhaṃ2 katvāna kodhano, | ||
+ | |||
+ | Kodhābhibhūto puriso dhanajāniṃ nigacchati, | ||
+ | |||
+ | 62. Kodhasammadasammatto āyasakayyaṃ nigacchati | ||
+ | |||
+ | Ñātimittā suhajjā ca parivajjenti kodhanaṃ. | ||
+ | |||
+ | 63. Anatthajanano kodho kodho cittappakopano, | ||
+ | |||
+ | Bhayamantarato jātaṃ taṃ jano nāvabujjhati. | ||
+ | |||
+ | 64. Kuddho atthaṃ na jānāti kūddho dhammaṃ na passati, | ||
+ | |||
+ | Andhantamaṃ tadā hoti yaṃ kodho sahate naraṃ. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 65. Yaṃ kuddho uparodheti sukaraṃ viya dukkaraṃ, | ||
+ | |||
+ | Pacchā so vigate kodhe aggidaḍḍhova tappati. | ||
+ | |||
+ | 66. Dummaṅkuyaṃ sadasseti dhūmaggi viya pāvako3 | ||
+ | |||
+ | Yato patāyatī kodho yena kujjhanti mānavā. | ||
+ | |||
+ | 67. Nāssa hiri na ottappaṃ na vāco hoti gāravo, | ||
+ | |||
+ | Kodhena abhibhūtassa na dīpaṃ hoti kiñcanaṃ. | ||
+ | |||
+ | 68. Tapanīyāni kammāni yāni dhammehi ārakā, | ||
+ | |||
+ | Tāni ārocayissāmi taṃ suṇātha yathā tathaṃ: | ||
+ | |||
+ | 69. Kuddhohi pitaraṃ hanti kuddho hanti samātaraṃ, | ||
+ | |||
+ | Kuddho hi brahmaṇaṃ hanti hanti kuddho puthujjanaṃ. | ||
+ | |||
+ | 70. Yāya mātu bhato poso imaṃ lokaṃ avekkhati, | ||
+ | |||
+ | Tampi pāṇadadiṃ santiṃ hanti kuddho puthujjano. | ||
+ | |||
+ | 71. Attūpamāya4 te sattā attā hi paramaṃ5 piyo, | ||
+ | |||
+ | Hanti kuddho puthuttānaṃ nānārūpesu mucchito, | ||
+ | |||
+ | 72. Asinā hantī attānaṃ visaṃ khādanti mucchitā, | ||
+ | |||
+ | Rajjuyā6 bajjha mīyanti pabbatāmapi kandare. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 73. Bhūtabhaccāni kammāni attamāraṇīyānī ca, | ||
+ | |||
+ | Karontā nāvabujjhanti kodhajāto parābhavo | ||
+ | |||
+ | 74. Itā, yaṃ kodharūpena maccupāso guhāsayo7 | ||
+ | |||
+ | Taṃ damena samucchinde paññā viriyena diṭṭhiyā. | ||
+ | |||
+ | 1. Adhigacchati sīmu. Paṭipajjati | ||
+ | |||
+ | 75. Ekametaṃ akusalaṃ samucchindetha paṇḍito, | ||
+ | |||
+ | Tatheva dhamme sikkhetha mā no dummaṅkuyaṃ ahu. | ||
+ | |||
+ | 76. Vītakodhā anāyāsā vītamohā anussukā, | ||
+ | |||
+ | Dantā kodhaṃ pahatvāna parinibbanti anāsavāti. | ||
+ | |||
+ | Abyākata vaggo niṭṭhito. | ||
+ | |||
+ | Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Abyākato purisagati tissasīhārakkheyya1 kimbilo | ||
+ | |||
+ | Sattapacalāyana māpuñña | ||
+ | |||
+ | 1. Sīharakkhitapañcamaṃ | ||
+ | |||
+ | ===== 2. Mahāvaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Hirottappa suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave rukkho sākhāpalāsavipanno, | ||
+ | |||
+ | Hirottappe bhikkhave sati hirottappasampannassa upanisasampanno hoti indriyasaṃvaro, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, rukkho sākhāpalāsasampanno, | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Sattasuriyuggamana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 1. Sīlesu asati sīmu. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Aniccā bhikkhave, saṅkhārā, | ||
+ | |||
+ | Sineru bhikkhave, pabbatarājā caturāsīti yojanasahassāni āyāmena, caturāsītiyo janasahassāni vitthārena, | ||
+ | |||
+ | Hoti kho so bhikkhave, samayo yaṃ bahūni vassāni bahūni vassasatāni bahūni vassasahassāni bahūni vassasatasahassāni devo na vassati. Deve kho pana bhikkhave, avassante ye kecime bījagāmabhūtagāmā osadhitiṇavanaspatayo1 te ussussanti visussanti visussanti na bhavanti. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ aniccā bhikkhave, saṅkhārā, | ||
+ | |||
+ | Hoti kho so bhikkhave, samayo yaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena dutiyo suriyo pātubhavati. Dutiyassa bhikkhave, suriyassa pātubhāvā yā tā kunnadiyo2 kussubbhā3 tā ussussanti, visussanti, na bhavanti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ aniccā bhikkhave saṅkhārā, | ||
+ | |||
+ | Hoti kho so bhikkhave samayo yaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena tatiyo suriyo pātubhavati. Tatiyassa bhikkhave suriyassa pātubhāvā yā kāci mahānadiyo seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | Evaṃ aniccā bhikkhave, saṅkhārā, | ||
+ | |||
+ | Hoti kho so bhikkhave, samayo yaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena catuttho suriyo pātubhavati. Catutthassa bhikkhave, suriyassa pātubhāvā ye te mahāsarā yato imā mahānadiyo sambhavantī4, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ aniccā bhikkhave, saṅkhārā, | ||
+ | |||
+ | 1. Osadhītiṇavanappatayo | ||
+ | |||
+ | Hoti kho so bhikkhave, samayo yaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena pañcamo suriyo pātubhavati. Pañcamassa bhikkhave, suriyassa pātubhāvā yojanasatikānipī mahāsamudde udakāni ogacchanti, dviyojanasatikānipi mahāsamudde udakāni ogacchanti, tiyojana satikānipi mahāsamudde udakāni ogacchanti, catutthayojana satikānipi mahāsamudde udakāni ogacchanti, vvvpaṃcamayojana satikānipi mahā samudde udakāni ogacchanti ṣaḍvvvyojana satikānipi mahā samudde udakāni ogacchanti, sattayojana satikānipi mahāsamudde udakāni ogacchanti, sattatālampi mahāsamudde udakaṃ saṇṭhāti, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, saradasamaye thullaphusitake deve vassante tattha tattha gopadesu udakāni ṭhitāni honti, evameva kho bhikkhave, tattha tattha gopadamattāni mahāsamudde udakāni ṭhitāni hontī. Pañcamassa bhikkhave, sūriyassa pātubhāvā aṅgulapabbatemanamattampi1 mahā samudde udakaṃ na hoti. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ aniccā bhikkhave saṃkhārā, | ||
+ | |||
+ | Hoti kho so bhikkhave, samayo yaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena chaṭṭho suriyo pātubhavati. Chaṭṭhassa bhikkhave suriyassa pātubhāvā ayañca mahāpaṭhavī sineru ca pabbatarājā dhūpāyanti sandhūpāyanti sampadhūpāyanti. Seyyathāpi bhikkhave, kumbhakārapāko ālimpito2 paṭhamaṃ paṭhamaṃ dhūpeti sandhūpeti sampadhūpeti. 3 Evameva kho bhikkhave, chaṭṭhassa suriyassa pātubhāvā ayañca mahāpaṭhavi sineru ca pabbatarājā dhūpāyanti sandhūpāyanti4 sampadhūpāyanti. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ aniccā bhikkhave saṅkhārā, | ||
+ | |||
+ | Hoti kho so bhikkhave, samayo yaṃ kadāci karahaci dighassa addhuno accayena sattamo suriyo pātubhavati. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Aṅgulipabbamattampi | ||
+ | |||
+ | Sinerussa ca bhikkhave, pabbatarājassa jhāyamānassa ḍayhamānassa vinassamānassa mahatā tejokhandhena abhibhūtassa yojanasatikānipi kūṭāni palujjanti, dviyojanasatikānipi kūṭāni palujjanti, tiyojanasatikānipi kūṭāni palujjanti, catuyojanasatikānipi kūṭāni palujjanti, pañcayojanasatikānipi kuṭāni palujjanti. | ||
+ | |||
+ | Imissā ca bhikkhave, mahāpaṭhaviyā sinerussa ca pabbatarājassa jhāyamānānaṃ ḍayhamānānaṃ neva chārikā paññāyati1 na masī seyyathāpi bhikkhave, sappissa vā telassa vā jhāyamānassa ḍayhamānassa neva chārikā paññāyati na masi, evameva kho bhikkhave, imissā ca mahā paṭhaviyā sinerussa ca pabbatarājassa jhāyamānānaṃ ḍayhamānānaṃ neva chārikā paññāyati na masī. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ aniccā bhikkhave saṅkhārā, | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave, ko mantā, ko saddhātā ayañca mahāpaṭhavi sineru ca pabbatarājā ḍayhissanti, | ||
+ | |||
+ | Bhūtapubbaṃ bhikkhave, sunetto nāma satthā ahosi titthakaro kāmesu vītarāgo. Sunettassa kho pana bhikkhave, <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhikkhave sunettassa satthuno etadahosi. Na kho panetaṃ patirūpaṃ yohaṃ sāvakānaṃ samasamagatiyo3 assaṃ abhisamparāyaṃ yannūnāhaṃ uttariṃ mettaṃ4 bhāveyyantī. Atha kho bhikkhave, sunetto satthā sattavassāni mettaṃ cittaṃ bhāvesi. Sattavassāni mettaṃ cittaṃ bhāvetvā sattasaṃvaṭṭavivaṭṭakappe nayimaṃ lokaṃ punarāgamāsi. Saṃvaṭṭamāne sudaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Paññāyanti | ||
+ | |||
+ | Tatra sudaṃ bhikkhave, brahmā hoti mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthu daso vasavatti. Chattiṃsakkhattuṃ kho pana bhikkhave, sakko ahosi devānamindo. Anekasatakkhattuṃ rājā ahosi cakkavatti dhammiko dhammarājā cāturanto vijitāvī janapadatthāvariyappatto sattaratanasamannāgato. Parosahassaṃ kho panassa puttā ahesuṃ surā vīraṅgarūpā parasenappamaddanā. So imaṃ paṭhaviṃ sāgarapariyantaṃ adaṇḍena asatthena dhammena abhivijiya ajjhāvasi. | ||
+ | |||
+ | So hi nāma bhikkhave, sunetto satthā evaṃ dīghāyuko samāno evaṃ ciraṭṭhitiko aparimutto ahosi jātiyā jarāmaraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi. Aparimutto dukkhasmāti vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Taṃ kissa hetu. Catunnaṃ dhammānaṃ ananubodhā appaṭivedhā. Katamesaṃ catunnaṃ: ariyassa sīlassa ananubodhā appaṭivedhā, | ||
+ | |||
+ | Tayidaṃ bhikkhave ariyaṃ sīlaṃ anubuddhaṃ paṭividdhaṃ, | ||
+ | |||
+ | 77. Sīlaṃ samādhi paññā ca vimutti ca anuttarā, | ||
+ | |||
+ | Anubuddhā ime dhammā gotamena yasassinā. | ||
+ | |||
+ | 78. Iti buddho abhiññāya dhammamakkhāsi bhikkhūnaṃ, | ||
+ | |||
+ | Dukkhassantakaro satthā cakkhumā parinibbuto | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Nagarūpama suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 1. Ariyassasamādhissa ananubodhā appaṭivedhā ariyāya paññāya ananubodhā appavaṭivedhā | ||
+ | |||
+ | Katamehi sattahi nagaraparikkhārehi suparikkhataṃ hoti: | ||
+ | |||
+ | (1) Idha bhikkhave, rañño paccantime nagare esikā hoti gambhīranemā sunikhātā acalā asampavedhī. Iminā paṭhamena nagaraparikkhārena suparikkhataṃ hoti rañño paccantimaṃ nagaraṃ abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya. | ||
+ | |||
+ | (2) Punacaparaṃ bhikkhave, rañño paccantime nagare parikhā khatā hoti gambhirā ceva vitthatā ca. Iminā dutiyena nagara parikkhārena suparikkhataṃ hoti rañño paccantimaṃ nagaraṃ abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | (3) Punacaparaṃ bhikkhave, rañño paccantime nagare anupariyāya patho hoti ucco ceva vitthato ca. Iminā tatiyena nagara parikkhārena sūparikkhataṃ hoti rañño paccantimaṃ nagaraṃ abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya. | ||
+ | |||
+ | (4) Punacaparaṃ bhikkhave, rañño paccantime nagare bahuṃ āvudhaṃ sannicitaṃ hoti salākaṃ ceva jevaniyañca. Iminā catutthena nagaraparikkhārena suparikkhataṃ hoti rañño paccantimaṃ nagaraṃ abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya. | ||
+ | |||
+ | (5) Punacaparaṃ bhikkhave, rañño paccantime nagare bahu balakāyo paṭivasati | ||
+ | |||
+ | (6) Punaca paraṃ bhikkhave, rañño paccantime nagare dovāriko hoti paṇḍito vyatto medhāvi aññātānaṃ nivāretā ñātānaṃ pavesetā. Iminā chaṭṭhena nagaraparikkhārena suparikkhataṃ hoti rañño paccantimaṃ nagaraṃ abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya. | ||
+ | |||
+ | (7) Punacaparaṃ bhikkhave, rañño paccantime nagare pākāro hoti ucco ceva vitthato ca vāsanalepanasampanno ca. Iminā sattamena nagaraparikkhārena suparikkhataṃ hoti rañño paccantimaṃ nagaraṃ abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Imehi sattahi nagaraparikkhārehi suparikkhataṃ hoti. | ||
+ | |||
+ | Katamesaṃ catunnaṃ āhārānaṃ nikāmalābhi hoti akicchalābhī akasiralābhī: | ||
+ | |||
+ | (1) Idha bhikkhave rañño paccantime nagare bahuṃ tiṇakaṭṭhodakaṃ santicitaṃ hoti abbhantarānaṃ ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya, | ||
+ | |||
+ | 1. Jevanikañcasīmu. | ||
+ | |||
+ | (2) Punacaparaṃ bhikkhave, rañño paccantime nagare bahuṃ sāliyavakaṃ sannicitaṃ hoti abbhantarānaṃ ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya bāhirānaṃ paṭighātāya. | ||
+ | |||
+ | (3) Punacaparaṃ bhikkhave, rañño paccantime nagare bahuṃ tilamāsamuggāparannaṃ sannicītaṃ hoti abbhantarānaṃ ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya, | ||
+ | |||
+ | (4) Punacaparaṃ bhikkhave, rañño paccantime nagare bahuṃ bhesajjaṃ sannicitaṃ hoti seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave, catunnaṃ āhārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī. | ||
+ | |||
+ | Yato kho bhikkhave, rañño paccantimaṃ nagaraṃ imehi sattahi nagaraparikkhārehi suparikkhataṃ hoti, imesaṃ catunnaṃ āhārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī, | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave, yato ariyasāvako sattahi saddhammehi samannāgato hoti, catunnañca <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Katamehi sattahi saddhammehi samannāgato: | ||
+ | |||
+ | (1) Seyyathāpi bhikkhave, rañño paccantime nagare esikā hoti gambhīranemā sunikhātā acalā asampavedhī abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya, | ||
+ | |||
+ | (2) Seyyathāpi bhikkhave, rañño paccantime nagare parikhā hoti gambhīrā ceva vitthatā ca abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya, | ||
+ | |||
+ | 1 Hirīparikkho kho machasaṃ. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | (3) Seyyathāpi bhikkhave, rañño paccantime nagare anupariyāya patho hoti ucco ceva vitthatā ca abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya, | ||
+ | |||
+ | (4) Seyyathāpi bhikkhave, rañño paccantime nagare bahuṃ āvudhaṃ sannicitaṃ hoti, salākaṃ ceva jevaniyañca abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya, | ||
+ | |||
+ | (5) Seyyathāpi bhikkhave, rañño paccantime nagare bahu balakāyo paṭivasati, | ||
+ | |||
+ | (6) Seyyathāpi bhikkhave, rañño paccantime nagare dovāriko hoti paṇḍito viyatto medhāvī aññātānaṃ nivaretā ñātānaṃ pavesetā abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | (7) Seyyathāpi bhikkhave, rañño paccantime nagare pākāro hoti ucco ceva vitthato ca vāsanalepanasampanno ca abbhantarānaṃ guttiyā bāhirānaṃ paṭighātāya, | ||
+ | |||
+ | Imehi sattahi dhammehi samannāgato hoti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Katamesaṃ catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī: | ||
+ | |||
+ | (1) Seyyathāpi bhikkhave, rañño paccantime nagare bahuṃ tiṇakaṭṭhodakaṃ sannicitaṃ hoti abbhantarānaṃ ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya bāhirānaṃ paṭighātāya, | ||
+ | |||
+ | (2) Seyyathāpi bhikkhave, rañño paccantime nagare <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | (3) Seyyathāpi bhikkhave rañño paccantime nagare bahuṃ tilamuggamāsāparannaṃ sannicitaṃ hoti abbhantarānaṃ ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya bāhirānaṃ paṭighātāya, | ||
+ | |||
+ | (4) Seyyathāpi bhikkhave, rañño paccantime nagare bahuṃ bhesajjaṃ sannicitaṃ hoti seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Yato ca kho bhikkhave, ariyasāvako imehi sattahi saddhammehi samannāgato hoti, imesaṃ catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako akaraṇīyo mārassa akaraṇīyo pāpimatoti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Dhammaññū suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu dhammaññū ca hoti atthaññū ca attaññū ca mattaññū ca kālaññū ca parisaññū ca puggalaparovaraññū ca. | ||
+ | |||
+ | (1) Kathañca bhikkhave bhikkhū dhammaññū hoti. Idha bhikkhave, bhikkhū dhammaṃ jānāti suttaṃ geyyaṃ veyyākaraṇaṃ gāthaṃ udānaṃ itivuttakaṃ jātakaṃ abbhūtadhammaṃ vedallaṃ. No ce bhikkhave, bhikkhū dhammaṃ jāneyya suttaṃ geyyaṃ veyyākaraṇaṃ gāthaṃ udānaṃ itivuttakaṃ jātakaṃ abbhūtadhammaṃ vedallaṃ nayidha dhammaññuti vucceyya. Yasmā ca kho bhikkhave, bhikkhū dhammaṃ jānāti suttaṃ geyyaṃ veyyākaraṇaṃ gāthaṃ udānaṃ itivuttakaṃ jātakaṃ abbhūtadhammaṃ vedallaṃ, no ce bhikkhave, bhikkhu dhammaṃ jāneyyati suttaṃ geyya veyyākaraṇaṃ gāthaṃ udānaṃ itivuttakaṃ jātakaṃ abbhūtadhammaṃ vedallaṃ nayidha dhammaññuti vucceyya. Yasmā ca kho bhikkhave, bhikkhū dhammaṃ jānāti suttaṃ geyyaṃ veyyākaraṇaṃ gāthaṃ udānaṃ itivuttakaṃ jātakaṃ abbhūtadhammaṃ vedallaṃ, tasmā bhikkhū dhammaññuti vuccati. Iti dhammaññū. | ||
+ | |||
+ | (2) Atthaññū ca kathaṃ hoti. Idha bhikkhave, bhikkhu tassa tasseva bhāsitassa atthaṃ jānāti " | ||
+ | |||
+ | (3) Attaññū ca kathaṃ hoti. Idha bhikkhave, bhikkhu attānaṃ jānāti ettakomhi saddhāya sīlena sutena cāgena paññāya paṭibhānenāti. No ce bhikkhave, bhikkhu attānaṃ jāneyya ettakomhi saddhāya sīlena sutena cāgena paññāya paṭibhānenāti, | ||
+ | |||
+ | Vucceyya. Yasmā ca kho bhikkhave, bhikkhu attānaṃ jānāti ettakomhī saddhāya sīlena sutena cāgena paññāya paṭibhānenāti. Tasmā attaññūti vuccati. Iti dhammaññū atthaññū attaññū. | ||
+ | |||
+ | (4) Mattaññū ca kataṃ hoti. Idha bhikkhave, bhikkhu mattaṃ jānāti cīvarapiṇḍapātasenāsana gilānapaccayabhesajjaparikkhārānaṃ paṭiggahaṇāya. No ce bhikkhave, bhikkhū mattaṃ jāneyya cīvarapiṇḍātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārānaṃ paṭiggahaṇāya. Nayidha mattaññūti vucceyya. Yasmā ca kho bhikkhave, bhikkhū mattaṃ jānāti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccaya bhesajjaparikkhārānaṃ paṭiggahaṇāya, | ||
+ | |||
+ | 1. Puggala paroparaññū | ||
+ | |||
+ | (5) Kālaññū ca kathaṃ hoti. Idha bhikkhave, bhikkhū kālaṃ jānāti: ayaṃ kālo uddesassa, ayaṃ kālo paripucchāya, | ||
+ | |||
+ | (6) Parisaññū ca kathaṃ hoti. Idha bhikkhave bhikkhu parisaṃ jānāti: ayaṃ khattiyaparisā, | ||
+ | |||
+ | (7) Puggalaparovaraññū ca2 kathaṃ hoti. Idha bhikkhave, bhikkhuno dvayena puggalā viditā honti. Dve puggalā: eko ariyānaṃ dassanakāmo, | ||
+ | |||
+ | Dve puggalā ariyānaṃ dassanakāmā: | ||
+ | |||
+ | Dve puggalā saddhammaṃ sotukāmā: eko ohitasoto dhammaṃ suṇāti, eko anohitasoto dhammaṃ suṇāti. Yvāyaṃ puggalo anohitasoto dhammaṃ suṇāti, evaṃ so tenaṅgena gārayho, yvāyaṃ puggalo <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Paṭisallānassāti | ||
+ | |||
+ | Dve puggalā ohitasotā dhammaṃ suṇanti: eko sutvā dhammaṃ dhāreti, eko sutvā dhammaṃ na dhāreti. Yvāyaṃ puggalo sutvā dhammaṃ na dhāreti, evaṃ so tenaṅgena1 gārayho, yvāyaṃ puggalo sutvā dhammaṃ dhāreti, evaṃ so tenaṅgena1 pāsaṃso. | ||
+ | |||
+ | Dve puggalā sutvā dhammā dhārenti: eko dhatānaṃ dhammānaṃ atthaṃ upaparikkhati, | ||
+ | |||
+ | Dve puggalā dhatānaṃ dhammānaṃ atthaṃ upaparikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Dve puggalā atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammapaṭipannā. Eko attahitāya paṭipanno no parahitāya. Eko attahitāya ca paṭipanno parahitāya ca. Yvāyaṃ puggalo attahitāya paṭipanno no parahitāya, | ||
+ | |||
+ | Yvāyaṃ puggalo attahitāya ca paṭipanno parahitāya ca, evaṃ so tenaṅgena1 pāsaṃso. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ kho bhikkhave, bhikkhuno dvayena puggalā viditā honti. Evaṃ kho bhikkhave bhikkhū puggalaparovaraññū hoti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave sattahi saddhammehi samannāgato bhikkhū āhuneyyo hoti pāhuneyyo hoti dakkhiṇeyyo hoti añjalikaraṇīyo hoti anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Pāricchattaka suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Yasmiṃ bhikkhave, samaye devānaṃ tāvatiṃsānaṃ pāricchattako koviḷāro sannapalāso hoti, attamanā bhikkhave devā tāvatiṃsā tasmiṃ samaye honti: sannapalāsodāni pāricchattako koviḷāro na cirassevadāni jālakajāto bhavissatī, | ||
+ | |||
+ | 1. Tena tena machasaṃ, 2 pannapalāso | ||
+ | |||
+ | Yasmiṃ bhikkhave samaye devānaṃ tāvatiṃsānaṃ pāricchattako koviḷāro jālakajāto hoti, attamanā bhikkhave, devā tāvatiṃsā tasmiṃ samaye honti jālakajātodāni pāricchattako koviḷāro, | ||
+ | |||
+ | Yasmiṃ bhikkhave, samaye devānaṃ tāvatiṃsānaṃ pāricchattako koviḷāro khārakajāto hoti, attamanā bhikkhave, devā tāvatiṃsā tasmiṃ samaye honti khārakajātodāni pāricchattako koviḷāro na cirassevadāni kuḍumalakajāto1 bhavissatīti. | ||
+ | |||
+ | Yasmiṃ bhikkhave samaye devānaṃ tāvatiṃsānaṃ pāricchattako koviḷāro kuḍumalakajāto hoti, attamanā bhikkhave, devā tāvatiṃsā tasmiṃ samaye honti kuḍumalakajātodāni pāricchattako koviḷāro, | ||
+ | |||
+ | Yasmiṃ bhikkhave, samaye devānaṃ tāvatiṃsānaṃ pāricchattako koviḷāro kokāsakajāto hoti, attamanā bhikkhave, devā tāvatiṃsā honti | ||
+ | |||
+ | Kokāsakajātodāni pāricchattako koviḷāro na cirassevadāni sabbapāliphullo3 bhavissatīti. | ||
+ | |||
+ | Yasmiṃ bhikkhave, samaye devānaṃ tāvatiṃsānaṃ pāricchattako koviḷāro sabbapāliphullo hoti, attamanā bhikkhave, devā tāvatiṃsā pāricchattakassa koviḷārassa mūle dibbe cattāro māse pañcahi kāmaguṇehi samappitā samaṅgibhūtā parivārenti. Sabbapāliphullassa bhikkhave, pāricchattakassa koviḷārassa samantā paññāsa yojanāni ābhāya phūṭaṃ hoti, anuvātaṃ yojanasataṃ gandho gacchati. Ayamanubhāvo pāricchattakassa koviḷārassa. | ||
+ | |||
+ | (1) Evameva kho bhikkhave, yasmiṃ samaye ariyasāvako agārasmā anagāriyaṃ pabbajjāya ceteti, paṇḍupalāso bhikkhave, ariyasāvako tasmiṃ samaye hoti devānaṃva tāvatiṃsānaṃ pāricchattako koviḷāro. | ||
+ | |||
+ | (2) Yasmiṃ bhikkhave, samaye ariyasāvako kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti, sannapalāso bhikkhave tasmiṃ samaye ariyasāvako hoti devānaṃva tāvatiṃsānaṃ pāricchattako koviḷāro. | ||
+ | |||
+ | (3) Yasmiṃ bhikkhave, samaye ariyasāvako vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃjhānaṃ upasampajja viharati, jālakajāto bhikkhave, ariyasāvako tasmiṃ samaye hoti devānaṃva tāvatiṃsānaṃ pāricchattako koviḷāro. | ||
+ | |||
+ | (4) Yasmiṃ bhikkhave samaye ariyasāvako vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃjhānaṃ upasampajja viharati, khārakajāto bhikkhave, ariyasāvako tasmiṃ samaye hoti devānaṃva tavatiṃsānaṃ pāricchattako koviḷāro. | ||
+ | |||
+ | 1. Kuṭumalaka | ||
+ | |||
+ | (5) Yasmiṃ bhikkhave, <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | (6) Yasmiṃ bhikkhave, samaye ariyasāvako sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhaṃ asukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, kokāsakajāto bhikkhave ariyasāvako tasmiṃ samaye hoti devānaṃva tāvatiṃsānaṃ pāricchattako koviḷāro. | ||
+ | |||
+ | (7) Yasmiṃ bhikkhave, samaye ariyasāvako āsavānaṃ khayā ānāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati, sabbapāliphullo bhikkhave, ariyasāvako tasmiṃ samaye hoti devānaṃva tāvatiṃsānaṃ pāricchattako koviḷāro. | ||
+ | |||
+ | Tasmiṃ bhikkhave, samaye bhummā devā saddamanussāventi "eso itthannāmo āyasmā itthinnāmassa āyasmato saddhivihāriko amukamhā gāmā vā nigamāvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito, āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī" | ||
+ | |||
+ | Eso itthannāmo āyasmā itthannāmassa āyasmato saddhivihāriko amukamhā gāmā vā nigamā vā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatīti cātummahārājikānaṃ devānaṃ saddaṃ sutvā tāvatiṃsā devā saddamanussāventi eso itthannāmo āyasmā itthannāmassa āyasmato saddhi vihāriko amukamhā gāmā vā nigamā vā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatīti | ||
+ | |||
+ | Tāvatiṃsānaṃ devānaṃ saddaṃ sutvā yāmā devāsaddamanussāventi eso itthannāmo āyasmā itthannāmassa āyasmato | ||
+ | |||
+ | Saddhivihāriko amukamhā gāmā vā nigamā vā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī | ||
+ | |||
+ | Yāmānaṃ devānaṃ saddaṃ sutvā tusitā devā saddamanussāventi eso itthannāmo āyasmato saddhivihāriko amukamhā gāmā vā nigamā vā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatīti | ||
+ | |||
+ | Tusitānaṃ devānaṃ saddaṃ sutvā nimmānaratī devā saddamanussāventi, | ||
+ | |||
+ | Nimmānaratīnaṃ devānaṃ saddaṃ sutvā paranimmitavasavattī devā saddamanussāventi eso itthannāmo āyasmā itthannāmassa āyasmato saddhivihāriko amukamhā gāmā vā nigamā vā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatīti | ||
+ | |||
+ | Paranimmitavasavattīnaṃ devānaṃ saddaṃ sutvā brahmakāyikā devā saddamanussāventi eso itthannāmo āyasmā itthannāmassa āyasmato saddhivihāriko amukamhā gāmā vā nigamā vā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchitvā upasampajja viharatīti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Itiha tena khaṇena tena muhuttena yāva brahmalokā saddo1 abbhuggacchati. Ayamanubhāvo khīṇāsavassa bhikkhunoti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Sakkāragarukāra suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 1. Sādhukārasadedā | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmato sāriputtassa etadahosi: " satthāraṃ kho bhikkhū sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya, kusalaṃ bhāveyya. Dhammaṃ kho bhikkhu sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya kusalaṃ bhāveyya saṅghaṃ kho bhikkhū sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya, kusalaṃ bhāveyya. Sikkhaṃ kho bhikkhū sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya, kusalaṃ bhāveyya. Samādhiṃ kho bhikkhū sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya kusalaṃ bhāveyya. Appamādaṃ kho bhikkhū sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya, kusalaṃ bhāveyya. Paṭisanthāraṃ kho bhikkhu sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya, kusalaṃ bhāveyyāti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmato sāriputtassa etadahesi: " ime kho me dhammā parisuddhā pariyodātā, | ||
+ | |||
+ | Atha kho <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idha mayhaṃ bhante, rahogatassa patisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi: "kinnu kho bhikkhū sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto, akusalaṃ pajaheyya, kusalaṃ bhāveyyā" | ||
+ | |||
+ | " Satthāraṃ kho bhikkhū sakkatvā garukatva upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya kusalaṃ bhāveyya, dhammaṃ kho bhikkhū sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya kusalaṃ bhāveyya, saṅghaṃ kho bhikkhū sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya kusalaṃ bhāveyya, sikkhaṃ kho bhikkhū sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya kusalaṃ bhāveyya, samādhiṃ kho bhikkhū sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya kusalaṃ bhāveyya, appamādaṃ kho bhikkhū sakkatvā garukatvā unissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya kusalaṃ bhāveyya, paṭisanthāraṃ kho bhikkhu sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya kusalaṃ bhāveyyāti. | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ bhante, etadahosi. "Ime kho me dhammā parisuddhā pariyodātā, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi nāma puriso suvaṇṇanikkhaṃ adhigaccheyya, | ||
+ | |||
+ | Sādhu sāriputta, satthāraṃ kho sāriputta, bhikkhu sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya kusalaṃ bhāveyya, dhammaṃ kho sāriputta, bhikkhū sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya kusalaṃ bhāveyya, saṅghaṃ kho sāriputta, bhikkhū sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya kusalaṃ bhāveyya, sikkhaṃ kho sāriputta, bhikkhū sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya kusalaṃ bhāveyya, samādhiṃ kho sāriputta bhikkhū sakkatvā garukatvā upanissā viharanto akusalaṃ pajaheyya kusalaṃ bhāveyya, appamādaṃ kho sāriputta, bhikkhu sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya kusalaṃ bhāveyya, paṭisanthāraṃ kho sāriputta, bhikkhū sakkatvā garukatvā upanissāya viharanto akusalaṃ pajaheyya kusalaṃ bhāveyyāti. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte āyasmā sāriputto bhagavantaṃ etadavoca: imassa kho ahaṃ bhante bhagavatā saṅkhittena bhāsitassa evaṃ vitthārena atthaṃ ājānāmi: | ||
+ | |||
+ | So vata bhante, bhikkhū satthari agāravo dhamme sagāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Yo so bhante, bhikkhū satthari agāravo dhammepi so agāravo. | ||
+ | |||
+ | So vata bhante, bhikkhū satthari agāravo dhamme agāravo saṅghe sagāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjatī. Yo so bhante bhikkhū satthari agāravo dhamme agāravo saṅghepi so agāravo: | ||
+ | |||
+ | So vata bhante, bhikkhū satthari agāravo dhamme agāravo saṅgho agāravo sikkhāya sagāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. | ||
+ | |||
+ | Yo so bhante, bhikkhū satthari agāravo dhamme agāravo saṅghe, agāravo sikkhāyapi so agāravo. | ||
+ | |||
+ | So vata bhante, bhikkhū satthari agāravo dhamme agāravo saṅghe āravo sikkhāya agāravo samādhismiṃ sagāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. | ||
+ | |||
+ | Yo so bhante, bhikkhū satthari agāravo dhamme agāravo saṅghe agāravo sikkhāya agāravo samādhismimpi so agāravo. | ||
+ | |||
+ | So vata bhante, bhikkhū satthari agāravo dhamme agāravo saṅghe agāravo sikkhāya agāravo samādhismiṃ agāravo appamāde sagāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Yo so bhante, bhikkhū satthari agāravo dhamme agāravo saṅghe agāravo sikkhāya agāravo samādhismiṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | So vata bhante bhikkhu satthari agāravo dhamme agāravo saṅghe agāravo sikkhāya agāravo samādhismiṃ agāravo appamāde agāravo paṭisanthāre sagāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. | ||
+ | |||
+ | Yo so vata bhante, bhikkhu satthari agāravo dhamme agāravo saṅghe agāravo sikkhāya agāravo samādhismiṃ agāravo appamāde agāravo paṭisanthārepi so agāravo. | ||
+ | |||
+ | So vata bhante, bhikkhū satthari sagāravo dhamme agāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Yo so bhante, bhikkhū satthari sagāravo dhammepi so sagāravo. | ||
+ | |||
+ | So vata bhante, bhikkhū satthari sagāravo dhamme sagāravo saṅghe agāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati, yo so bhante, bhikkhū satthari sagāravo dhamme sagāravo, saṅghepi so sagāravo. | ||
+ | |||
+ | So vata bhante bhikkhū satthari sagāravo dhamme sagāravo saṅghe sagāravo sikkhāya agāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Yo so bhante, bhikkhū satthari sagāravo dhamme sagāravo saṅghe sagāravo sikkhāyapi so sagāravo. | ||
+ | |||
+ | So vata bhante, bhikkhū satthari sagāravo dhamme sagāravo saṅghe sagāravo sikkhāya sagāravo samādhismiṃ agāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Yo so bhante, bhikkhū satthari sagāravo dhamme sagāravo saṅghe sagāravo sikkhāya sagāravo samādhismiṃpi so sagāravo. | ||
+ | |||
+ | So vata bhante, <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Yo so bhante bhikkhū satthari sagāravo dhamme sagāravo saṅghe sagāravo sikkhāya sagāravo, samādhismiṃ sagāravo appamādepi so sagāravo. | ||
+ | |||
+ | So vata bhante, bhikkhū satthari sagāravo dhamme sagāravo saṅghe sagāravo sikkhāya sagāravo samādhismiṃ sagāravo appamāde sagāravo paṭisanthāre agāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. | ||
+ | |||
+ | Yo so bhante, bhikkhū satthari sagāravo dhamme sagāravo saṅghe sagāravo sikkhāya sagāravo samādhismiṃ sagāravo appamāde sagāravo paṭisanthārepi so sagāravoti. | ||
+ | |||
+ | Imassa kho ahaṃ bhante, bhagavatā saṅkhittena bhāsitassa evaṃ vitthārena atthaṃ ājānāmi. Sādhu sādhu sāriputta, sādhu kho tvaṃ sāriputta, imassa mayā saṅkhittena bhāsitassa evaṃ vitthārena atthaṃ ājānāsi. | ||
+ | |||
+ | So vata sāriputta, bhikkhū satthari agāravo dhamme sagāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. | ||
+ | |||
+ | Yo so sāriputta, bhikkhū satthari agāravo dhammepi so agāravo. | ||
+ | |||
+ | So vata sāriputta bhikkhu satthari agāravo dhamme agāravo saṅghe sagāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati so vata sāriputta bhikkhū satthari agāravo dhamme agāravo saṅghepi so agāravo. | ||
+ | |||
+ | So vata sāriputta, bhikkhū satthari agāravo. Dhamme agāravo saṅghe agāravo sikkhāya sagāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. | ||
+ | |||
+ | So vata sāriputta, bhikkhu satthari agāravo dhamme agāravo saṅghe agāravo sikkhāyapi so agāravo. | ||
+ | |||
+ | So vata sāriputta bhikkhu satthari agāravo dhamme agāravo saṅghe agāravo sikkhāya agāravo samādhismiṃ sagāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Yo so vata sāriputta bhikkhu satthari agāravo dhamme agāravo saṅghe agāravo sikkhāya agāravo samādhismiṃpi so agāravo. | ||
+ | |||
+ | So vata sāriputta bhikkhu satthari agāravo dhamme agāravo saṅghe agāravo sikkhāya agāravo samādhismiṃ agāravo appamāde sagāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Yo so sāriputta bhikkhu satthari agāravo dhamme agāravo saṅghe agāravo sikkhāya agāravo samādhismiṃ agāravo appamāde so agāravo. | ||
+ | |||
+ | So vata sāriputta bhikkhu satthari agāravo dhamme agāravo saṅghe agāravo sikkhāya agāravo samādhismiṃ agāravo appamāde agāravo paṭisanthāre sagāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Yo so sāriputta, bhikkhu satthari agāravo dhamme agāravo saṅghe agāravo sikkhāya agāravo, samādhismiṃ agāravo appamāde agāravo paṭisanthārepi so agāravo. | ||
+ | |||
+ | So vata sāriputta, bhikkhū satthari sagāravo dhamme agāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Yo so sāriputta, bhikkhu satthari sagāravo dhammepi so sagāravo. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | So vata sāriputta bhikkhu satthari sagāravo dhamme sagāravo saṅghe agāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati so vata sāriputta bhikkhū satthari sagāravo dhamme sagāravo saṅghepi so sagāravo. | ||
+ | |||
+ | So vata sāriputta, bhikkhū satthari sagāravo. Dhamme sagāravo saṅghe sagāravo sikkhāya agāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. | ||
+ | |||
+ | So vata sāriputta, bhikkhu satthari sagāravo dhamme sagāravo saṅghe sagāravo sikkhāyapi so sagāravo. | ||
+ | |||
+ | Saṅghe sagāravo sikkhāya sagāravo samādhismiṃ agāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Yo so vata sāriputta bhikkhu satthari sagāravo dhamme sagāravo saṅghe sagāravo sikkhāya sagāravo samādhismiṃpi so sagāravo. | ||
+ | |||
+ | So vata sāriputta bhikkhu satthari sagāravo dhamme sagāravo saṅghe sagāravo sikkhāya sagāravo samādhismiṃ sagāravo appamāde agāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Yo so sāriputta bhikkhu satthari sagāravo dhamme sagāravo saṅghe sagāravo sikkhāya sagāravo samādhismiṃ sagāravo appamāde so sagāravo. | ||
+ | |||
+ | So vata sāriputta bhikkhu satthari sagāravo dhamme sagāravo saṅghe sagāravo sikkhāya sagāravo samādhismiṃ sagāravo appamāde sagāravo paṭisanthāre agāravo bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Yo so sāriputta, bhikkhu satthari agāravo dhamme sagāravo saṅghe sagāravo sikkhāya sagāravo, samādhismiṃ sagāravo appamāde sagāravo paṭisanthārepi so sagāravo. | ||
+ | |||
+ | Imassa kho sāriputta, saṅkhittena bhāsitassa evaṃ vitthārena attho daṭṭhabboti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Bhāvanānuyutta suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, kukkuṭiyā aṇḍāni aṭṭha vā dasa vā dvādasa vā, tānassu kukkuṭiyā na sammā adhisayitāni na sammā pariseditāni na sammā paribhāvitāni. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho abhabbāva te kukkuṭapotakā pādanakhasikhāya vā mukhatuṇḍakena vā aṇḍakosaṃ padāletvā sotthinā abhinibbhijjituṃ. Taṃ kissa hetu: tathā hi bhikkhave kukkuṭiyā aṇḍāni na sammā adhisayitāni na sammā pariseditāni, | ||
+ | |||
+ | Bhāvanaṃ anuyuttassa bhikkhave, bhikkhuno viharato kiñcāpi na evaṃ icchā uppajjeyya: aho vata me anupādāya āsavehi cittaṃ vimucceyyāti, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, kukkuṭiyā aṇḍāni aṭṭha vā dasa vā dvādasa vā, tānassu kukkuṭiyā sammā adhisayitāni sammā pariseditāni sammā paribhāvitāni. Kiñcāpi tassā kukkuṭiyā na evaṃ icchā uppajjeyya: "aho vata me kukkuṭapotakā pādanakhasikhāya vā mukhatuṇḍakena vā aṇḍakosaṃ padāletvā sotthinā abhinibbhijjeyyunti. "Atha kho bhabbāva te kukkuṭapotakā pādanakhasikhāya vā mukhatuṇḍakena vā aṇḍakosaṃ | ||
+ | |||
+ | Padāletvā sotthinā abhinibbhijjituṃ. Taṃ kissa hetu: tathāhi bhikkhave kukkuṭiyā aṇḍāni sammā adhisayitāni sammā pariseditāni, | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave bhāvanaṃ anuyuttassa bhikkhuno viharato kiñcāpi na evaṃ icchā uppajjeyya: <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, palagaṇḍassa1vā palagaṇḍantevāsikassa2 vā dissanteva vāsijaṭe aṅgulipadāni dissati aṅguṭṭhapadaṃ. 3 No ca khvāssa evaṃ ñāṇaṃ hoti: ettakaṃ vā me ajja vāsijaṭassa khīṇaṃ, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, sāmuddikāya nāvāya vettabandhanabaddhāya chammāsāni udake pariyādāya hemantikena thale ukkhittāya vātātapaparetāni bandhanāni tāni pāvussakena meghena ahippavaṭṭāni appakasireneva paṭippassambhanti putikāni bhavanti, evameva kho bhikkhave, bhāvanaṃ anuyuttassa bhikkhuno viharato appakasireneva saṃyojanāni paṭippassambhanti pūtikānī bhavantīti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Aggikkhandhopama suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, katamaṃ nu kho varaṃ yaṃ amuṃ mahantaṃ aggikkhandhaṃ ādittaṃ sampajjalitaṃ sajotibhūtaṃ āliṅgitvā upanisīdeyyavā upanipajjeyyavā yaṃ vā khattiyakaññaṃ vā brāhmaṇakaññaṃ vā, gahapati kaññaṃ vā mudutaluṇahatthapādiṃ āliṅgitvā upanisīdeyya vā upanipajjeyya vāti. Etadeva bhante, caraṃ yaṃ khattiyakaññaṃ vā brāhmaṇakaññaṃ vā gahapatikaññaṃ vā mudutaluṇahatthapādiṃ āliṅgitvā upanisīdeyya vā upanipajjeyya vā. Dukkhaṃ hetaṃ bhante, yaṃ amuṃ mahantaṃ aggikkhandhaṃ ādittaṃ sampajjalitaṃ sajotibhūtaṃ āliṅgitvā upanisīdeyya vā upanipajjeyya vāti. | ||
+ | |||
+ | 1. Phalagaṇḍassa machasaṃ. Sīmu. 2. Phalagaṇḍintevavāsikassa | ||
+ | |||
+ | 3. Dissanteva vāsijaṭe dissanti aṅgulipadāni | ||
+ | |||
+ | Ārocayāmi vo bhikkhave, paṭivedayāmi vo bhikkhave, yathā etadeva tassa varaṃ dussīlassa pāpadhammassa asucisaṃkassarasamācārassa paṭicchannakammantassa assamaṇassa samaṇapaṭiññassa abrahmacārissa brāhmacārī paṭiññassa anto pūtissa avassutassa kasambujātassa yaṃ amuṃ mahantaṃ aggikkhandhaṃ ādittaṃ sampajjalitaṃ sajotibhūtaṃ āliṅgitvā upanisīdeyya vā upanipajjeyya vā. Taṃ kissa hetu: tato nidānaṃ hi so bhikkhave maraṇaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, katamaṃ nu kho varaṃ yaṃ balavā puriso daḷhāya vālarajjūyā ubho jaṅghā veṭhetvā ghaṃseyya, | ||
+ | |||
+ | Ārocayāmi vo bhikkhave, paṭivedayāmi vo bhikkhave, yathā etadeva tassa varaṃ, dussīlassa pāpadhammassa asucisaṃkassarasamācārassa paṭicchannakammantassa assamaṇassa samaṇapaṭiññassa abrahmacārissa brāhmacārī paṭiññassa antopūtissa avassutassa kasambujātassa yaṃ balavā puriso daḷhāya vālarajjuyā ubho chaṅghā veṭhetvā ghaṃseyya, | ||
+ | |||
+ | Abhivādanaṃ sādiyati. Taṃ hi tassa bhikkhave, hoti dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya. Kāyassa bhedā parammaraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, katamannu kho varaṃ yaṃ balavā puriso tiṇhāya sattiyā teladhotāya paccorasmiṃ pahareyya, yaṃ vā khattiyamahāsālānaṃ vā brāhmaṇamahāsālānaṃ vā gahapatimahāsālānaṃ vā añjalikammaṃ sādiyeyyāti. Etadeva bhante varaṃ yaṃ khattiyamahāsālānaṃ vā brāhmaṇamahāsālānaṃ vā gahapatimahāsālānaṃ vā añjalikammaṃ sādiyeyya. Dukkhaṃ hetaṃ bhante, yaṃ balavā puriso tiṇhāya sattiyā teladhotāya paccorasmiṃ pahareyyāti. | ||
+ | |||
+ | Ārocayāmi vo bhikkhave, paṭivedayāmi vo bhikkhave, yathā etadeva tassa varaṃ dussīlassa pāpadhammassa asucisaṃkassarasamācārassa paṭicchannakammantassa assamaṇassa samaṇapaṭiññassa abrahmacārissa brāhmacārī paṭiññassa antopūtissa avassutassa kasambujātassa yaṃ balavā puriso tiṇhāya sattiyā teladhotāya paccorasmiṃ pahareyya. Taṃ kissa hetu, tatonidānaṃ hi so bhikkhave, maraṇaṃ vā nigaccheyya, | ||
+ | |||
+ | Abrahmacārī brāhmacārī paṭiñño antopūti avassuto kasambujāto khattiyamahāsālānaṃ vā brāhmaṇamahāsālānaṃ vā gahapati mahāsālanaṃ vā añjalikammaṃ sādiyati, taṃ hi tassa bhikkhave, hoti dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya, kāyassa bhedā parammaraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati. | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, katamaṃ nū kho varaṃ yaṃ balavā puriso tattena ayopaṭṭena ādittena <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ārocayāmi vo bhikkhave, paṭivedayāmi vo bhikkhave, yathā etadeva tassavaraṃ dussīlassa pāpadhammassa asucisaṃkassarasamācārassa paṭicchannakammantassa assamaṇassa samaṇapaṭiññassa abrahmacārissa brāhmacārī paṭiññassa antopūtissa avassutassa kasambujātassa yaṃ balavā puriso tattena ayopaṭṭena ādittena sampajjalitena sajotibhūtena kāyaṃ sampaliveṭheyya. Taṃ kissa hetu: tato nidānaṃ hi so bhikkhave, maraṇaṃ vā nigaccheyya maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ. Natveva tappaccayā kāyassa bhedā parammaraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjeyya. Yaṃ ca kho so bhikkhave, dussīlo pāpadhammo asucisaṃkassarasamācāro paṭicchannakammanto assamaṇo samaṇapaṭiñño abrahmacārī brāhmacārī paṭiñño antopūtī avassuto kasambujāto yaṃ khattiyamahāsālānaṃ vā brāhmaṇamahāsālānaṃ vā gahapatimahāsālānaṃ vā saddhādeyya cīvaraṃ paribhuñjati. Taṃ hi tassa bhikkhave, dīgharattaṃ ahitāya hoti dukkhāya. Kāyassa bhedā parammaraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, katamannu kho varaṃ: | ||
+ | |||
+ | Ārocayāmi vo bhikkhave, paṭivedayāmi vo bhikkhave, yathā etadeva tassa varaṃ dussīlassa pāpadhammato asucisaṃkassarasamācāro paṭicchannakammanto assamaṇo samaṇapaṭiñño abrahmacārī brāhmacārī paṭiñño antopūti avassuto kasambujātassa yaṃ balavā puriso tattena ayosaṅkunā ādittena sampajjalitena sajotibhūtena mukhaṃ vivaritvā tattaṃ lobhagulaṃ ādittaṃ sampajjalitaṃ sajotibhūtaṃ mūkhe pakkhipeyya, | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, katamannukho varaṃ yaṃ balavā puriso sīse vā gahetvā khandhe vā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Kaṇṇampi | ||
+ | |||
+ | Ārocayāmi vo bhikkhave, paṭivedayāmi vo bhikkhave, yathā etadeva tassa varaṃ dussīlassa pāpadhammassa asucisaṃkassarasamācārassa paṭicchannakammantassa assamaṇassa samaṇapaṭiññassa abrahmacārissa brāhmacārī paṭiññassa antopūtissa avassutassa kasambujātassa yaṃ balavā puriso sīse vā gahetvā khandhe vā gahetvā tattaṃ ayo mañcaṃ vā ayo pīṭhaṃ vā ādittaṃ sampajjalitaṃ sajotibhūtaṃ abhinisīdāpeyya vā abhinipajjāpeyya vā yaṃ khattiyamahāsālānaṃ vā brāhmaṇamahāsālānaṃ vā gahapatimahāsālānaṃ vā saddhādeyyaṃ mañcapīṭhaṃ paribhūñjeyyāti. Etadeva bhante, varaṃ yaṃ khattiyamahāsālānaṃ vā brāhmaṇamahāsālānaṃ vā gahapatimahā sālānaṃ vā saddhādeyyaṃ mañcapīṭhaṃ paribhuñjeyya. Dukkhaṃ hetaṃ bhante, yaṃ balavā puriso sīsevā gahetvā khandhe vā gahetvā tattaṃ ayo mañcaṃ vā ayo pīṭhaṃ vā ādittaṃ sampajjalitaṃ sajotibhūtaṃ abhinisīdāpeyya vā abhinipajjeyya vā taṃ kissa hetu: tato nidānaṃ hi so bhikkhave, maraṇaṃ vā nigaccheyya maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ. Natveva tappaccayā kāyassa bhedā parammaraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjeyya. Yañca kho so bhikkhave dussīlo pāpadhammo asucisaṃkassarasamācāro paṭicchannakammanto assamaṇo samaṇapaṭiñño abrahmacārī brāhmacārī paṭiñño antopūti avassuto kasambujāto khattīya mahāsālānaṃ vā brāhmaṇamahāsālānaṃ va gahapatimahāsālānaṃvā saddhādeyyaṃ mañcapīṭhaṃ paribhūñjati, | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, katamaṃ nu kho varaṃ yaṃ balavā puriso uddhapādaṃ adhosiraṃ gahetvā tattāya lohakumbhiyā pakkhipeyya ādittāya sampajjalitāya sajotibhūtāya, | ||
+ | |||
+ | Ārocayāmi vo bhikkhave, paṭivedayāmi vo bhikkhave, yathā etadeva tassavaraṃ dussīlassa pāpadhammassa asucisaṃkassarasamācārassa paṭicchannakammantassa assamaṇassa samaṇapaṭiññassa abrahmacārissa brahmacārīpaṭiññassa antopūtissa avassutassa kasambujātassa yaṃ balavā puriso uddhapādaṃ adhosiraṃ gahetvā tattāya lohakumbhiyā pakkhipeyya ādittāya sampajjalitāya sajotibhūtāya, | ||
+ | |||
+ | Khattiyamahāsālānaṃ vā brāhmaṇamahāsālānaṃ vā gahapati mahāsālānaṃ vā saddhādeyyaṃ vihāraṃ paribhūñjati, | ||
+ | |||
+ | Tasmātiha bhikkhave, evaṃ sikkhitabbaṃ: | ||
+ | |||
+ | Idamavoca bhagavā. Imasmiñca pana veyyākaraṇasmiṃ bhaññamāne saṭṭimattānaṃ bhikkhūnaṃ uṇhaṃ lohitaṃ mukhato uggañji. Saṭṭhi mattā bhikkhū sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattīṃsu dukkaraṃ bhagavā, sudukkaraṃ bhagavāti. Saṭṭimattānaṃ bhikkhūnaṃ anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsūti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Sunettasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Bhūtapubbaṃ bhikkhave, mūgapakkho nāma satthā ahosi tittha karo kāmesu vītarāgo. Mūgapakkhassa kho pana bhikkhave, satthuno anekāni sāvakasatāni ahesuṃ. Mūgapakkho nāma satthā sāvakānaṃ brahmalokasahavyatāya1 dhammaṃ desesi. Ye kho bhikkhave2 mūgapakkhassa satthuno brahmalokasahavyatāya1 dhammaṃ desentassa cittāni nappasādesuṃ3, | ||
+ | |||
+ | Bhūtapubbaṃ bhikkhave, aranemi nāma satthā ahosi tittha karo kāmesu | ||
+ | |||
+ | Vītarāgo. Aranemissa kho pana bhikkhave, satthuno anekāni sāvakasatāni ahesuṃ. Aranemi nāma satthā sāvakānaṃ brahmalokasahavyatāya1 dhammaṃ desesi. Ye kho bhikkhave2 aranemissa satthuno brahmalokasahavyatāya1 dhammaṃ desentassa cittāni nappasādesuṃ3, | ||
+ | |||
+ | Bhūtapubbaṃ bhikkhave, kuddālo nāma satthā ahosi tittha karo kāmesu vītarāgo. Kuddālassa kho pana bhikkhave, satthuno anekāni sāvakasatāni ahesuṃ. Kuddālo nāma satthā sāvakānaṃ brahmalokasahavyatāya1 dhammaṃ desesi. Ye kho bhikkhave2 kuddālassa satthuno brahmalokasahavyatāya1 dhammaṃ desentassa cittāni nappasādesuṃ3, | ||
+ | |||
+ | Bhūtapubbaṃ bhikkhave, hatthipālo nāma satthā ahosi tittha karo kāmesu vītarāgo. Hatthipālassa kho pana bhikkhave, satthuno anekāni sāvakasatāni ahesuṃ. Hatthipālo nāma satthā sāvakānaṃ brahmalokasahavyatāya1 dhammaṃ desesi. Ye kho bhikkhave2 hatthipālassa satthuno brahmalokasahavyatāya1 dhammaṃ desentassa cittāni nappasādesuṃ3, | ||
+ | |||
+ | Bhūtapubbaṃ bhikkhave, jotipālo nāma satthā ahosi tittha karo kāmesu vītarāgo. Jotipālassa kho pana bhikkhave, satthuno anekāni sāvakasatāni ahesuṃ. Jotipālo nāma satthā sāvakānaṃ brahmalokasahavyatāya1 dhammaṃ desesi. Ye kho bhikkhave2 jotipālassa satthuno brahmalokasahavyatāya1 dhammaṃ desentassa cittāni nappasādesuṃ3, | ||
+ | |||
+ | Bhūtapubbaṃ bhikkhave, arako nāma satthā ahosi tittha karo kāmesu | ||
+ | |||
+ | Vītarāgo. Arakassa kho pana bhikkhave, satthuno anekāni sāvakasatāni ahesuṃ. Arako nāma satthā sāvakānaṃ brahmalokasahavyatāya1 dhammaṃ desesi. Ye kho bhikkhave2 arakassa satthuno <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, yo ime satta satthāre titthakare kāmesu vītarāge anekasataparivāre sasāvakasaṅghe paduṭṭhacitto akkoseyya paribhāseyya, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ bhante. | ||
+ | |||
+ | 1. Brahmaloka sahabyatāya | ||
+ | |||
+ | 3. Na pasādesuṃ | ||
+ | |||
+ | Yo kho bhikkhave, ime satta satthāre titthakare kāmesu vītarāge anekasataparivāre sasāvakasaṅghe paduṭṭhacitto akkoseyya paribhāseyya, | ||
+ | |||
+ | Tasmātiha bhikkhave, evaṃ sikkhitabbaṃ: | ||
+ | |||
+ | 7. 2. 2. 10 ( Arakasuttaṃ) | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | 21. Bhūtapubbaṃ bhikkhave, arako nāma satthā ahosi, titthakaro kāmesu vītarāgo: arakassa kho pana bhikkhave, satthuno anekāni sāvakasatāni ahesuṃ. Arako satthā sāvakānaṃ evaṃ dhammaṃ deseti: | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi brāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi brāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi brāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi brāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | 1. Yathā maṃ sabrahmarīsuṃ | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi brāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi brāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi brāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | Tena kho pana bhikkhave samayena manussānaṃ saṭṭhivassasahassāni āyuppamāṇaṃ ahosi. Pañcavassasatikā kumārikā alampateyyā ahosi. Tena kho pana bhikkhave, samayena manussānaṃ chaḷeva ābādhā ahesuṃ: | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Etarahi kho taṃ bhikkhave, sammā vadamāno vadeyya appakaṃ jīvitaṃ manussānaṃ parittaṃ lahukaṃ bahudukkhaṃ bahūpāyāsaṃ mantāya khoddhabbaṃ. Kattabbaṃ kusalaṃ, caritabbaṃ brahmacariyaṃ. Natthi jātassa amaraṇanti. Etarahi kho bhikkhave, yo ciraṃ jīvati, so vassasataṃ appaṃ vā bhīyyo vā. | ||
+ | |||
+ | Vassasataṃ kho pana bhikkhave, jīvanto tīṇīyeva utusatāni jīvati: utusataṃ hemantānaṃ, | ||
+ | |||
+ | 1. Yaṃ sā avattatimachasaṃ maratisyā. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Catuvisatiṃ kho pana bhikkhave, aṭṭhaddhamāsasatāni jīvanto chattiṃsaṃyeva ratti sahassāni jīvati: | ||
+ | |||
+ | Iti kho bhikkhave, mayā vassasatāyukassa manussassa āyupi saṅkhātaṃ, | ||
+ | |||
+ | Yaṃ bhikkhave satthārā karaṇīyaṃ sāvakānaṃ hitesinā anukampakena anukampaṃ upādāya, kataṃ vo taṃ mayā. Etāni bhikkhave, rukkhamūlāni, | ||
+ | |||
+ | Mahāvaggo dutiyo. | ||
+ | |||
+ | Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Hirīsuriya3 nāgaraṃ upamā dhammaññupāricchattakaṃ | ||
+ | |||
+ | Sakkacchaṃ bhāvanaṃ aggi sunettaarakena te dasāti. | ||
+ | |||
+ | 1. Bhattantarāyena | ||
+ | |||
+ | ===== 3. Vinaya vaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Paṭhama vinayadhara suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Āpattiṃ jānāti. Anāpattiṃ jānāti. Lahukaṃ āpattiṃ jānāti. Garukaṃ āpattiṃ jānāti. Sīlavā hoti pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati, ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvi, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, sattahi dhammehi samannāgato bhikkhu vinayadharo hotīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Dutiya vinayadhara suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Āpattiṃ jānāti. Anāpattiṃ jānāti. Lahukaṃ āpattīṃ jānāti. Garukaṃ āpattīṃ jānāti. Ubhayānī kho panassa pātimokkhāni vitthārena svāgatāni honti suvibhattāni suppavattīni suvinicchitāni suttaso anubyañjanaso. Catunnaṃ jhānānaṃ ābhīcetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī. Āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭhevadhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, sattahi dhammehi samannāgato bhikkhu vinayadharo hotīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Tatiya vinayadhara suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Āpattiṃ jānāti. Anāpattiṃ jānāti. Lahukaṃ āpattiṃ jānāti. Garukaṃ āpattiṃ jānāti. Vinaye kho pana ṭhito hoti asaṃhīro. Catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī. Āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, sattahi dhammehi samannāgato bhikkhu vinayadharo hotīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Catuttha vinayadhara suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Āpattiṃ jānāti. Anāpattiṃ jānāti. Lahukaṃ āpattiṃ jānāti. Garukaṃ āpattiṃ jānāti. Anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, sattahi dhammehi samannāgato bhikkhū vinayadharo hotīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Paṭhama vinayadharasobhana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Āpattiṃ jānāti, anāpattiṃ jānāti, lahukaṃ āpattiṃ jānāti, garukaṃ āpattiṃ jānāti, sīlavā hoti pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati, ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, sattahi dhammehi samannāgato bhikkhū vinayadharo sobhatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Dutiya vinayadharasobhana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Āpattiṃ jānāti. Anāpattiṃ jānāti. Lahukaṃ āpattīṃ jānāti. Garukaṃ āpattīṃ jānāti. Ubhayānī kho panassa pātimokkhāni vitthārena svāgatāni honti suvibhattāni suppavattīni suvinicchitāni suttaso anubyañjanaso. Catunnaṃ jhānānaṃ ābhīcetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ tikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī. Āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭhevadhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, sattahi dhammehi samannāgato bhikkhu vinayadharo sobhatīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Tatiyavinayadharasobhana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Āpattiṃ jānāti. Anāpattiṃ jānāti. Lahukaṃ āpattiṃ jānāti. Garukaṃ āpattiṃ jānāti. Vinaye kho pana ṭhito hoti asaṃhīro. Catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī. Āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme saya abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, sattahi dhammehi samannāgato bhikkhu vinayadharo sobhatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Catutthavinayadharasobhana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Āpattiṃ jānāti. Anāpattiṃ jānāti. Lahukaṃ āpattiṃ jānāti. Garukaṃ āpattiṃ jānāti. Anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, sattahi dhammehi samannāgato bhikkhū vinayadharo sobhatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Satthusāsana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sādhu me bhante, bhagavā saṅkhittena dhammaṃ desetu yaṃ ahaṃ bhagavato dhammaṃ sutvā eko vupakaṭṭho appamatto ātāpi pahitatto vihareyyanti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Ye kho tvaṃ upāli dhamme jāneyyāsi "ime dhammā na ekantanibbidāya virāgaya nirodhāya upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattantī" | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Adhikaraṇasamatha suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 31. Sattime bhikkhave, adhikaraṇasamatha dhammā uppannuppannānaṃ adhikaraṇānaṃ samathāya vūpasamāya. Katame satta: | ||
+ | |||
+ | Sammukhā vinayo dātabbo, sativinayo dātabbo, amūḷhavinayo dātabbo, paṭiññāta karaṇaṃ dātabbaṃ, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, satta adhikaraṇasamathā dhammā uppannuppannānaṃ adhikaraṇānaṃ samathāya vūpasamāyāti. | ||
+ | |||
+ | Vinayavaggo tatiyo. | ||
+ | |||
+ | Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Caturo vinayadharā caturo vinayadharasobhanā honti | ||
+ | |||
+ | Sāsanaṃ tatiyavagge dasupāli adhikaraṇasamathenāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 4. Samaṇavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Bhikkhudhamma suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sakkāyadiṭṭhi bhinnā hoti, vicikicchā bhinnā hoti, sīlabbataparāmāso bhinno hoti, rāgo bhinno hoti, doso bhinno hoti, moho bhinno hoti, māno bhinno hoti. | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave sattannaṃ dhammānaṃ bhinnattā bhikkhū hotīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Samaṇadhamma suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sakkāyadiṭṭhi bhinnā hoti, vicikicchā bhinnā hoti, sīlabbataparāmāso bhinno hoti, rāgo bhinno hoti, doso bhinno hoti, moho bhinno hoti, māno bhinno hoti. | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave sattannaṃ dhammānaṃ bhinnattā bhikkhū hotīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Brāhmaṇadhamma suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sakkāyadiṭṭhi bhinnā hoti, vicikicchā bhinnā hoti, sīlabbataparāmāso bhinno hoti, rāgo bhinno hoti, doso bhinno hoti, moho bhinno hoti, māno bhinno hoti. | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave sattannaṃ dhammānaṃ bhinnattā bhikkhū hotīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Sotthiyadhamma suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sakkāyadiṭṭhi bhinnā hoti, vicikicchā bhinnā hoti, sīlabbataparāmāso bhinno hoti, rāgo bhinno hoti, doso bhinno hoti, moho bhinno hoti, māno bhinno hoti. | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave sattannaṃ dhammānaṃ bhinnattā bhikkhū hotīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Nahātakadhamma suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sakkāyadiṭṭhi bhinnā hoti, vicikicchā bhinnā hoti, sīlabbataparāmāso bhinno hoti, rāgo bhinno hoti, doso bhinno hoti, moho bhinno hoti, māno bhinno hoti. | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave sattannaṃ dhammānaṃ bhinnattā bhikkhū hotīti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Vedagudhamma suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sakkāyadiṭṭhi bhinnā hoti, vicikicchā bhinnā hoti, sīlabbataparāmāso bhinno hoti, rāgo bhinno hoti, doso bhinno hoti, moho bhinno hoti, māno bhinno hoti. | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave sattannaṃ dhammānaṃ bhinnattā bhikkhū hotīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Ariyadhamma suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sakkāyadiṭṭhi bhinnā hoti, vicikicchā bhinnā hoti, sīlabbataparāmāso bhinno hoti, rāgo bhinno hoti, doso bhinno hoti, moho bhinno hoti, māno bhinno hoti. | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave sattannaṃ dhammānaṃ bhinnattā bhikkhū hotīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Arahatta dhammasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sakkāyadiṭṭhi ārakā hoti, vicikicchā ārakā hoti, sīlabbataparāmāso ārako hoti, rāgo ārako hoti, doso ārako hoti, moho ārako hoti, māno ārako hoti. | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave sattannaṃ dhammānaṃ ārakattā arahā hotīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Asaddhammasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Assaddho hoti, ahiriko hoti, anottāpī hoti, appassuto hoti, kusīto hoti, muṭṭhassati hoti, duppañño hoti. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, satta asaddhammā. | ||
+ | |||
+ | ==== (10. Saddhammasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Saddho hoti, hirimā hoti, ottappī hoti, bahussuto hoti, āraddhaviriyo hoti, satimā hoti, paññavā hoti. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, satta saddhammā. | ||
+ | |||
+ | Samaṇavaggo catuttho. | ||
+ | |||
+ | Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Bhikkhu samaṇabrāhmaṇa | ||
+ | |||
+ | Vedagu ariyo arahā | ||
+ | |||
+ | * Bhikkhuṃ samaṇobrāhmaṇe sotthiyoceva nahātako | ||
+ | |||
+ | Vedaguariyo arahā asaddhammā ca saddhammāti, | ||
+ | |||
+ | ===== 5. Āhuneyyavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Cakkhu aniccānupassī suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ekacco puggalo cakkhūsmiṃ aniccānupassī viharati, aniccasaññī aniccapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Punacaparaṃ bhikkhave ekacco puggalo cakkhusmiṃ aniccānupassī viharati, aniccasaññī aniccapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. Tassa apubbaṃ acarimaṃ āsavapariyādānañca hoti jīvitapariyādānañca. Ayaṃ bhikkhave, dutiyo puggalo āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. | ||
+ | |||
+ | Punacaparaṃ bhikkhave, idhekacco puggalo cakkhusmiṃ aniccānupassī viharati aniccasaññī aniccapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokkiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā antarāparinibbāyī hoti. Ayaṃ bhikkhave, tatiyo puggalo āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. | ||
+ | |||
+ | Punacaparaṃ bhikkhave, idhekacco puggalo cakkhusmiṃ aniccānupassī viharati aniccasaññī aniccapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokkiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā upahaccaparinibbāyī hoti. Ayaṃ bhikkhave, catuttho puggalo āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. | ||
+ | |||
+ | Punacaparaṃ bhikkhave, idhekacco puggalo cakkhusmiṃ aniccānupassī viharati aniccasaññī aniccapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokkiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā asaṃkhāraparinibbāyī hoti. Ayaṃ bhikkhave, pañcamo puggalo āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. | ||
+ | |||
+ | Punacaparaṃ bhikkhave, idhekacco puggalo cakkhusmiṃ aniccānupassī viharati aniccasaññī aniccapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokkiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā sasaṃkhāra parinibbāyī hoti. Ayaṃ bhikkhave, chaṭṭho puggalo āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. | ||
+ | |||
+ | Punacaparaṃ bhikkhave, idhekacco puggalo cakkhusmiṃ aniccānupassī viharati aniccasaññī aniccapaṭisaṃvedī satataṃ samitaṃ abbokkiṇṇaṃ cetasā adhimuccamāno paññāya pariyogāhamāno. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā uddhaṃsoto hoti akaniṭṭhagāmī. Ayaṃ bhikkhave, sattamo puggalo āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, satta puggalā āhuneyyā pāhuneyyā dakkhiṇeyyā añjalikaraṇīyā anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassāti. | ||
+ | |||
+ | 7. 2. 5. 2 | ||
+ | |||
+ | (Cakkhudukkhānupassī suttādinī) | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthidānāni) | ||
+ | |||
+ | 2. Sattime bhikkhave, puggalā āhuneyyā pāhuneyyā dakkhiṇeyyā añjalikaraṇīyā anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. Katame satta: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ekacco puggalo cakkhūsmiṃ dukkhānupassī viharati, | ||
+ | |||
+ | 3. Pe cakkhusmiṃ anattānupassī viharati | ||
+ | |||
+ | 4. Pe cakkhusmiṃ khayānupassī viharati | ||
+ | |||
+ | 5. Pe cakkhusmiṃ vayānupassī viharati | ||
+ | |||
+ | 6. Pe cakkhusmiṃ virāgānupassī viharati | ||
+ | |||
+ | 7. Pe cakkhusmiṃ nirodhānupassī viharati | ||
+ | |||
+ | 8. Pe cakkhusmiṃ paṭinissaggānupassī viharati | ||
+ | |||
+ | 7. 2. 5. 9 520. | ||
+ | |||
+ | ( Sotaaniccānupassī suttādīni ) | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthi nidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | 9 96. Sotasmi | ||
+ | |||
+ | Phoṭṭhabbesu | ||
+ | |||
+ | 97 144. Cakkhuviññāṇe | ||
+ | |||
+ | 145 192. Cakkhusamphasse | ||
+ | |||
+ | 193 240. Cakkhusamphassajāya vedanāya | ||
+ | |||
+ | 241 288. Rūpasaññāya | ||
+ | |||
+ | 289 336. Rūpasañcetanāya | ||
+ | |||
+ | 337 384. Rūpataṇhāya | ||
+ | |||
+ | 385 432. Rūpavitakke | ||
+ | |||
+ | 433 480. Rūpavicāre | ||
+ | |||
+ | 481 520. Rūpakkhandhe | ||
+ | |||
+ | Āhuneyyavaggo * | ||
+ | |||
+ | * Yathā ' cakkhusmiṃ aniccānupassī viharati ' iccādivasena ' cakkhuṃ ' nissāya aṭṭhasuttāni honti. Tatheva sotādī catusaṭṭhipadesu ekekaṃ nissāya pi anicca | ||
+ | |||
+ | Rāgādipeyyālasuttāni | ||
+ | |||
+ | 1 510. | ||
+ | |||
+ | (Rāgādipeyyāla suttāni ) | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | 1. Rāgassa bhikkhave abhiññāya sattadhammā bhāvetabbā. Katame satta: | ||
+ | |||
+ | Satisambojjhaṅgo | ||
+ | |||
+ | Rāgassa bhikkhave abhiññāya ime sattadhammā bhāvetabbā. | ||
+ | |||
+ | 2. Rāgassa bhikkhave abhiññāya sattadhammā bhāvetabbā. Katame satta: | ||
+ | |||
+ | Aniccasaññā, | ||
+ | |||
+ | Rāgassa bhikkhave abhiññāya ime sattadhammā bhāvetabbā. | ||
+ | |||
+ | 3. Rāgassa bhikkhave abhiññāya sattadhammā bhāvetabbā. Katame satta : | ||
+ | |||
+ | Asubhasaññā, | ||
+ | |||
+ | Rāgassa bhikkhave abhiññāya ime sattadhammā bhāvetabbā. | ||
+ | |||
+ | 4 30. Rāgassa bhikkhave, pariññāya sattadhammā bhāvetabbā | ||
+ | |||
+ | 31 60. Dosassa bhikkhave abhiññāya sattadhammā bhāvetabbā | ||
+ | |||
+ | 61 90. Mohassa bhikkhave abhiññāya sattadhammā bhāvetabbā | ||
+ | |||
+ | 91 120. Kodhassa bhikkhave abhiññāya | ||
+ | |||
+ | 121 250. Upanāhassa bhikkhave abhiññāya | ||
+ | |||
+ | 151 180. Makkhassa bhikkhave abhiññāya | ||
+ | |||
+ | 181 210. Palāsassa bhikkhave abhiññāya | ||
+ | |||
+ | 211 240. Issāya bhikkhave abhiññāya | ||
+ | |||
+ | 241 270. Macchariyassa bhikkhave abhiññāya | ||
+ | |||
+ | 271 300. Māyāya bhikkhave abhiññāya | ||
+ | |||
+ | 301 330. Sāṭheyyassa bhikkhave abhiññāya | ||
+ | |||
+ | 331 360. Thambhassa bhikkhave abhiññāya | ||
+ | |||
+ | 391 420. Mānassa bhikkhave abhiññāya | ||
+ | |||
+ | 421 450. Atimānassa bhikkhave abhiññāya | ||
+ | |||
+ | 451 480. Madassa bhikkhave abhiññāya | ||
+ | |||
+ | 481 510. Pamādassa bhikkhave abhiññāya | ||
+ | |||
+ | Rāgādipeyyālaṃ niṭṭhitaṃ* <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sattaka nipāte samatto | ||
+ | |||
+ | * Rāgapadato paṭṭhāya pamādapadapariyantesu sattarasasu padesu ekamekaṃ abhiññāyādī dasapadehi yojetvā sattadhammā bhāvetabbā ' ti niddiṭṭhehi tīhi sattabojjhaṅga | ||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | ======== Suttantapiṭake ======== | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ======= Aṅguttaranikāyo ======= | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | [BJT Vol A - 5] [\z A /] [\w V /] <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | [PTS Vol A - 4] [\z A /] [\f IV /] <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ====== Pañcamo bhāgo ====== | ||
+ | |||
+ | ====== 8. Aṭṭhakanipāto ====== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ====== 1. Paṭhamo paṇṇāsako ====== | ||
+ | |||
+ | ===== 1. Mettāvaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Mettānisaṃsa suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ me sutaṃ ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Mettāya bhikkhave cetovimuttiyā āsevitāya bhāvitāya bahulīkatāya yānīkatāya 1 vatthukatāya anuṭṭhitāya paricitāya susamāraddhāya aṭṭhānisaṃsā pāṭikaṅkhā. Katame aṭṭha: | ||
+ | |||
+ | Sukhaṃ supati, sukhaṃ paṭibujjhati, | ||
+ | |||
+ | Mettāya bhikkhave cetovimuttiyā āsevitāya bhāvitāya bahulīkatāya yānīkatāya 1 vatthukatāya anuṭṭhitāya paricitāya susamāraddhāya ime aṭṭhānisaṃsā pāṭikaṅkhāti. | ||
+ | |||
+ | 1. Yānikathāyamachasaṃ. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Yo ca mettaṃ bhāvayati, appamāṇaṃ patissato1 | ||
+ | |||
+ | Tanū2 saṃyojanā honti, passato upadhikkhayaṃ. | ||
+ | |||
+ | 2. Ekampi <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sabbeva3 pāṇe manasānukampī, | ||
+ | |||
+ | 3. Ye sattasaṇḍaṃ paṭhaviṃ jinitvā4, rājīsayo5 yajamānānupariyagā6, | ||
+ | |||
+ | Sassamedhaṃ7 purisamedhaṃ, | ||
+ | |||
+ | 4. Mettassa cittassa subhāvitassa, | ||
+ | |||
+ | Kalampi te nānubhavanti soḷasiṃ, | ||
+ | |||
+ | Candappabhā tāragaṇāca sabbe, | ||
+ | |||
+ | Yathā na agghanti kalampi soḷasiṃ. | ||
+ | |||
+ | 5. Yo na hanti na ghāteti, na jināti na jāpaye, | ||
+ | |||
+ | Mettaṃ so sabbabhūtānaṃ, | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Ādibrahmacariyapaññā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhime bhikkhave, hetu aṭṭha paccayā ādibrahmacariyikāya paññāya appaṭiladdhāya paṭilābhāya, | ||
+ | |||
+ | 1. Idha bhikkhave, bhikkhu satthāraṃ upanissāya viharati, aññataraṃ vā garuṭṭhāniyaṃ sabrahmacāriṃ yatthassa tibbaṃ hirottappaṃ paccupaṭṭhitaṃ hoti pemañca gāravo ca, ayaṃ bhikkhave, paṭhamo hetu paṭhamo paccayo ādibrahmacariyikāya paññāya appaṭiladdhāya paṭilābhāya paṭiladdhāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | 1. Paṭissatomachasaṃ. | ||
+ | |||
+ | 2. Tanusīmu. | ||
+ | |||
+ | 3. Sabbe camachasaṃ. | ||
+ | |||
+ | 4. Vijetvāmachasaṃ. | ||
+ | |||
+ | 5. Rājisayomachasaṃ. | ||
+ | |||
+ | 6. Yajamānā anupariyagāmachasaṃ. | ||
+ | |||
+ | 7. Assamedhaṃsīmu. | ||
+ | |||
+ | 8. Vājapeyyaṃsyā, | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhakanipāto | ||
+ | |||
+ | 2. So <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 3. So taṃ dhammaṃ sutvā dvayena vūpakāsena sampādeti, kāyavūpakāsena ca cittavūpakāsena ca. Ayaṃ bhikkhave, tatiyo hetu tatiyo paccayo ādibrahmacariyikāya paññāya appaṭiladdhāya paṭilābhāya paṭiladdhāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | 4. Sīlavā ca hoti pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati, ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Ayaṃ bhikkhave, catuttho hetu catuttho paccayo ādibrahmacariyikāya paññāya appaṭiladdhāya paṭilābhāya paṭiladdhāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | 5. Bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo, | ||
+ | |||
+ | 6. Āraddhaviriyo <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Viharantomachasaṃ. | ||
+ | |||
+ | 2. Ko atthotimachasaṃ. | ||
+ | |||
+ | 3. Anekavihitesu camachasaṃ. | ||
+ | |||
+ | 4. Dhātāmachasaṃ <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhakanipāto | ||
+ | |||
+ | 7. Saṃghagato kho pana anānākathiko hoti, atiracchānakathiko hoti, sāmaṃ vā dhammaṃ bhāsati, paraṃ vā ajjhesati, ariyaṃ vā tuṇhībhāvaṃ nātimaññati. Ayaṃ bhikkhave, sattamo hetu sattamo paccayo ādibrahmacariyikāya paññāya appaṭiladdhāya paṭilābhāya paṭiladdhāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | 8. Pañcasu kho pana upādānakkhandhesu udayabbayānupassī viharati "iti rūpaṃ, iti rūpassa samudayo, iti rūpassa atthagamo1, iti vedanā, iti vedanāya samudayo, iti vedanāya atthagamo1, iti saññā iti saññāya samudayo, iti saññāya atthagamo, iti saṅkhārā, | ||
+ | |||
+ | Tamenaṃ sabrahmacārī evaṃ sambhāvayanti2: | ||
+ | |||
+ | Taṃ kho panāyamāyasmā satthāraṃ upanissāya viharanto aññataraṃ vā garuṭṭhāniyaṃ sabrahmacāriṃ yatthassa tibbaṃ hirottappaṃ paccupaṭṭhitaṃ hoti pemañca <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Tassa te āyasmanto avivaṭaṃ ceva vivaranti, anuttānīkatañca uttānīkaronti. Anekavihitesu ca kaṅkhāṭhāniyesu dhammesu kaṅkhaṃ paṭivinodenti addhā ayamāyasmā jānaṃ jānāti passaṃ passatīti. Ayampi dhammo piyattāya garuttāya bhāvanāya sāmaññāya ekībhāvāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | 1. Atthaṅgamo machasaṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Sambhāventi machasaṃ | ||
+ | |||
+ | 3. So sīmu. | ||
+ | |||
+ | 4. Ko atthe machasaṃ <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 8. 1. 1. 2 | ||
+ | |||
+ | "Taṃ kho panāyamāyasmā dhammaṃ sutvā dvayena vūpakāsena sampādeti kāyavūpakāsena ca cittavūpakāsena ca: addhā ayamāyasmā jānaṃ jānāti passaṃ passatī" | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | 1. Dhātāmachasaṃ <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | (8. 1. 1. 3) | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, aṭṭha hetu aṭṭha paccayā ādibrahmacariyikāya paññāya appaṭiladdhāya paṭilābhāya paṭiladdhāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā saṃvattantīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Paṭhamapiya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu sabrahmacārīnaṃ appiyo ca hoti, amanāpo ca agaru ca abhāvanīyo ca. Katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | Idha <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu sabrahmacārīnaṃ piyo ca hoti manāpo ca garu ca bhāvanīyo ca. Katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu na appiyapasaṃsī ca hoti na piyagarahī ca na lābhakāmo ca na sakkārakāmo ca, hirimā ca hoti ottappī ca appiccho ca sammādiṭṭhī ca. Imehi kho bhikkhave, aṭṭhahi dhammehi samannāgato bhikkhu sabrahmacārīnaṃ piyo ca hoti, manāpo ca garu ca bhāvanīyo cāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Dutiyapiya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu sabrahmacārinaṃ appiyo ca hoti amanāpo ca agaru ca abhāvanīyo ca katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhu lābhakāmo ca hoti. Sakkārakāmo ca anavaññattikāmo ca akālaññū ca amattaññū ca asuci ca bahubhāṇī ca akkosakaparibhāsako ca sabrahmacārīnaṃ. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, aṭṭhahi dhammehi samannāgato bhikkhu sabrahmacārīnaṃ appiyo ca hoti amanāpo ca agaru ca abhāvanīyo ca. | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu sabrahmacārīnaṃ piyo ca hoti manāpo ca garu ca bhāvanīyo ca. Katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu na lābhakāmo ca hoti. Na sakkārakāmo ca na anavaññattikāmo ca kālaññū ca mattaññū ca suci ca na bahubhāṇī ca na akkosakaparibhāsako ca sabrahmacārīnaṃ. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, aṭṭhahi dhammehi samannāgato bhikkhu sabrahmacārinaṃ piyo ca hoti. Manāpo ca garu ca bhāvanīyo cāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Paṭhamalokadhamma suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhime bhikkhave, loka dhammā lokaṃ anuparivattanti, | ||
+ | |||
+ | Lābho <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhakanipāto | ||
+ | |||
+ | (8. 1. 1. 6) | ||
+ | |||
+ | 1. Lābho alābho *ayaso yaso ca | ||
+ | |||
+ | Nindā pasaṃsā ca sukhaṃ ca dukkhaṃ, | ||
+ | |||
+ | Ete aniccā manujesu dhammā | ||
+ | |||
+ | Asassatā viparīnāmadhammā | ||
+ | |||
+ | 2. Ete ca ñatvā satimā sumedho | ||
+ | |||
+ | Avekkhatī viparināmadhamme, | ||
+ | |||
+ | Iṭṭhassa dhammā na mathenti cittaṃ | ||
+ | |||
+ | Aniṭṭhato no paṭighātameti. | ||
+ | |||
+ | 3. Tassānurodhā athavā virodhā | ||
+ | |||
+ | Vidhūpitā atthagatā na santi, | ||
+ | |||
+ | Padañca ñatvā virajaṃ asokaṃ | ||
+ | |||
+ | Sammappajānāti bhavassa pāragūti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Dutiyalokadhamma suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhime bhikkhave, lokadhammā lokaṃ anuparivattanti, | ||
+ | |||
+ | Lābho ca alābho ca yaso ca ayaso ca nindā ca pasaṃsā ca sukhaṃ ca dukkhaṃ ca, ime kho bhikkhave, aṭṭhalokadhammā lokaṃ anuparivattanti. Loko ca ime aṭṭhalokadhamme anuparivattati. | ||
+ | |||
+ | Assutavato bhikkhave, puthujjanassa uppajjati lābhopi alābhopi yasopi ayasopi nindāpi pasaṃsāpi sukhampi dukkhampi. | ||
+ | |||
+ | Sutavatopi kho bhikkhave, ariyasāvakassa uppajjati lābhopi alābhopi, yasopi ayasopi nindāpi pasaṃsāpi sukhampi dukkhampi. | ||
+ | |||
+ | Tatra bhikkhave, ko viseso <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Bhagavammūlakā no bhante dhammā, bhagavantettikā, | ||
+ | |||
+ | 1. Adhippāyo[pts] sīmu. Machasaṃ | ||
+ | |||
+ | Adhippāyasosyā. | ||
+ | |||
+ | 2. Nānā kāraṇaṃsīmu. | ||
+ | |||
+ | *Yasāyasocamachasaṃ <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhakanipāto | ||
+ | |||
+ | Tena hi bhikkhave, suṇātha sādhukaṃ manasi karotha, bhāsissāmīti. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ bhanteti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca: | ||
+ | |||
+ | 3 Assutavato bhikkhave, puthujjanassa uppajjati lābho, so na iti paṭisañcikkhati: | ||
+ | |||
+ | Tassa lābhopi cittaṃ pariyādāya tiṭṭhati, | ||
+ | |||
+ | 4. Sutavato ca kho bhikkhave, ariyasāvakassa uppajjati lābho. So iti paṭisañcikkhati; | ||
+ | |||
+ | Uppannaṃ kho me idaṃ dukkhaṃ. Tañca kho aniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammanti yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa lābho' | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ kho bhikkhave, viseso ayaṃ adhippayāso1 idaṃ nānākaraṇaṃ2 sutavato ariyasāvakassa assutavatā puthujjanenāti. | ||
+ | |||
+ | 1. Lābho alābho ayaso yaso ca | ||
+ | |||
+ | Nindā pasaṃsā ca sukhañca3 dukkhaṃ, | ||
+ | |||
+ | Ete aniccā manujesu dhammā | ||
+ | |||
+ | Asassatā viparīnāmadhammā. | ||
+ | |||
+ | 2. Ete ca ñatvā satimā sumedho | ||
+ | |||
+ | Avekkhati viparīnāmadhamme | ||
+ | |||
+ | Iṭṭhassa dhammā na mathenti cittaṃ | ||
+ | |||
+ | Aniṭṭhato no paṭighātameti. | ||
+ | |||
+ | 3. Tassānurodhā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Vidhūpitā atthagatā na santi, | ||
+ | |||
+ | Padañca ñatvā virajaṃ asokaṃ | ||
+ | |||
+ | Sammappajānāti bhavassapāragūti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Devadattavipatti suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate acirapakkante devadatte. Tatra kho bhagavā devadattaṃ ārabbha bhikkhū āmantesi: | ||
+ | |||
+ | 1. Adhippāyaso | ||
+ | |||
+ | 2. Nānākāraṇaṃ | ||
+ | |||
+ | 3. Sukhaṃ dukkhaṃca | ||
+ | |||
+ | Sādhu bhikkhave, bhikkhu kālena kālaṃ attavipattiṃ paccavekkhitā hoti, sādhu bhikkhave, bhikkhu kālena kālaṃ paravipattiṃ paccavekkhitā hoti, sādhu bhikkhave, bhikkhu kālena kālaṃ attasampattiṃ paccavekkhitā hoti, sādhu bhikkhave, bhikkhu kālena kālaṃ parasampattiṃ paccavekkhitā hoti, aṭṭhahi bhikkhave, asaddhammehi abhibhuto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. Katamehi aṭṭhahi. | ||
+ | |||
+ | Lābhena bhikkhave, abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. Alābhena bhikkhave abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. Yasena bhikkhave, abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. Ayasena bhikkhave, abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. Sakkārena bhikkhave, abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. Asakkārena bhikkhave, abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. Pāpicchatāya bhikkhave, abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. Pāpamittatāya bhikkhave, abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, aṭṭhahi asaddhammehi abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho, | ||
+ | |||
+ | Sādhu bhikkhave bhikkhu uppannaṃ lābhaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya. Uppannaṃ alābhaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya. Uppannaṃ yasaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya. Uppannaṃ ayasaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya. Uppannaṃ sakkāraṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya. Uppannaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kiñca bhikkhave, bhikkhu atthavasaṃ paṭicca uppannaṃ lābhaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, yaṃ hissa bhikkhave uppannaṃ lābhaṃ anabhibhuyya viharato uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā. Uppannaṃ lābhaṃ abhibhuyya viharato evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti. | ||
+ | |||
+ | Yaṃ hissa bhikkhave uppannaṃ alābhaṃ anabhibhuyya viharato uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā. Uppannaṃ alābhaṃ abhibhuyya viharato evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti. Yaṃ hissa bhikkhave uppannaṃ yasaṃ anabhibhuyya viharato uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā. Uppannaṃ yasaṃ abhibhuyya viharato evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti. Yaṃ hissa bhikkhave uppannaṃ ayasaṃ anabhibhuyya viharato uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā. Uppannaṃ ayasaṃ abhibhuyya viharato evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti. Yaṃ hissa bhikkhave uppannaṃ sakkāraṃ anabhibhuyya viharato uppajjeyyuṃ āsāvā vighātapariḷāhā. Uppannaṃ sakkāraṃ abhibhuyya viharato evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti. Yaṃ hissa bhikkhave uppannaṃ asakkāraṃ anabhibhuyya viharato uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā. Uppannaṃ asakkāraṃ abhibhuyya viharato evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti. Yaṃ hissa bhikkhave uppannaṃ pāpicchataṃ anabhibhuyya viharato uppajjeyyu āsavā vighātapariḷāhā. Uppannaṃ pāpicchataṃ abhibhuyya viharato evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti. Yaṃ hissa bhikkhave uppannaṃ pāpamittataṃ anabhibhuyya viharato uppajjeyyuṃ āsāvā vighātapariḷāhā. Uppannaṃ pāpamittataṃ abhibhuyya viharato evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Idaṃ kho bhikkhave, bhikkhu atthavasaṃ paṭicca uppannaṃ lābhaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ alābhaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ yasaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ ayasaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ sakkāraṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ asakkāraṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ pāpicchataṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ pāpamittataṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, tasmātiha bhikkhave evaṃ sikkhitabbaṃ: | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Uttara suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sādhāvuso bhikkhu kālena kālaṃ attavipattiṃ paccavekkhitā hoti, sādhāvuso bhikkhu kālena kālaṃ paravipattiṃ paccavekkhitā hoti, sādhāvuso bhikkhu kālena kālaṃ attasampattiṃ paccavekkhitā hoti, sādhāvuso bhikkhu kālena kālaṃ parasampattiṃ paccavekkhitā hotīti. | ||
+ | |||
+ | Tena kho pana samayena vessavaṇo mahārājā uttarāya disāya dakkhiṇaṃ disaṃ gacchati kenacideva karaṇīyena. Assosi kho vessavaṇo mahārājā āyasmato uttarassa mahisavatthusmiṃ saṅkheyyake pabbate dhavajālikāyaṃ bhikkhūnaṃ evaṃ dhammaṃ desentassa, ' | ||
+ | |||
+ | Atha kho vessavaṇo mahārājā seyyathāpi nāma balavā puriso sammiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya pasāritaṃ vā bāhaṃ sammiñjeyya, | ||
+ | |||
+ | 1. Vaṭṭhajālikāyasyā. Vaṭhajālikāyaṃ machasaṃ. | ||
+ | |||
+ | 2. Samiñjitaṃ machasaṃ <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho vessavaṇo mahārājā yena sakko devānamindo tenupasaṅkami upasaṅkamitvā sakkaṃ devānamindaṃ etadavoca, ' | ||
+ | |||
+ | Atha kho sakko devānamindo seyyathāpi nāma balavā puriso sammiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ sammiñjeyya, | ||
+ | |||
+ | Saccaṃ kira bhante, āyasmā uttaro bhikkhūnaṃ evaṃ dhammaṃ desesi: sādhāvuso bhikkhu kālena kālaṃ attavipattiṃ paccavekkhitā hoti. Sādhāvuso bhikkhu kālena kālaṃ paravipattiṃ paccavekkhitā hoti, sādhāvuso bhikkhu kālena kālaṃ attasampattiṃ paccavekkhitā hoti, sādhāvuso bhikkhu kālena kālaṃ parasampattiṃ paccavekkhitā hotī' | ||
+ | |||
+ | Evaṃ devānamindāti. | ||
+ | |||
+ | Kiṃ panidaṃ2. Bhante, āyasmato uttarassa sakaṃ paṭibhānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Tena hi devānaminda, | ||
+ | |||
+ | 1. Sammukhe | ||
+ | |||
+ | 2. Kiṃ pana syā. | ||
+ | |||
+ | 3. Upamāya midhekacce machasaṃ | ||
+ | |||
+ | 4. Kathaṃ vyākaramāno machasaṃ. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Amumhā dhaññarāsimhā āharāmāti kho bhante, so mahājanakāyo sammā vyākaramāno vyākareyyāti. | ||
+ | |||
+ | Evameva kho devānaminda, | ||
+ | |||
+ | Acchariyaṃ bhante, abbhutaṃ bhante, yāva subhāsitamidaṃ1. Bhante, āyasmatā uttarena yaṃ kiñci subhāsitaṃ sabbaṃ taṃ tassa bhagavato vacanaṃ arahato sammāsambuddhassa, | ||
+ | |||
+ | Ekamidaṃ bhante, uttara, samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakuṭe pabbate acirapakkante devadatte. Tatra kho bhagavā devadattaṃ ārabbha bhikkhū āmantesi: | ||
+ | |||
+ | Sādhu bhikkhave, bhikkhu kālena kālaṃ attavipattiṃ paccavekkhitā hoti, sādhu bhikkhave, bhikkhu kālena kālaṃ paravipattiṃ paccavekkhitā hoti, sādhu bhikkhave, bhikkhu kālena kālaṃ attasampattiṃ paccavekkhitā hoti, sādhu bhikkhave, bhikkhu kālena kālaṃ parasampattiṃ paccavekkhitā hotīti. | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave, asaddhammehi abhibhūto pariyādinnacitto devadatto apāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. Katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | Lābhena2 bhikkhave, abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. Alābhena bhikkhave, abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. Yasena bhikkhave, abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. Ayasena bhikkhave, abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. Sakkārena bhikkhave, abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. Asakkārena bhikkhave abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. Pāpicchatāya bhikkhave, abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. Pāpamittatāya <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sādhu bhikkhave, bhikkhu uppannaṃ lābhaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya. Uppannaṃ alābhaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ yasaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ ayasaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ sakkāraṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ asakkāraṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ pāpicchataṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ pāpamittataṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya. | ||
+ | |||
+ | 1. Yāva subhasitaṃ cidaṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Lābhena hi machasaṃ. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Kiñca bhikkhave, bhikkhu atthavasaṃ paṭicca uppannaṃ lābhaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya. Uppannaṃ alābhaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ yasaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya uppannaṃ ayasaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ sakkāraṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya uppannaṃ asakkāraṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ pāpicchataṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ pāpamittataṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya. | ||
+ | |||
+ | Yaṃ hissa bhikkhave, uppannaṃ lābhaṃ anabhibhuyya viharato uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, | ||
+ | |||
+ | Tasmātiha bhikkhave, evaṃ sikkhitabbaṃ uppannaṃ lābhaṃ abhibhuyya abhibhuyya viharissāma, | ||
+ | |||
+ | Ettāvatā bhante uttara, manussesu catasso parisā bhikkhū bhikkhuniyo upāsakā upāsikāyo. Nāyaṃ dhammapariyāyo kismiñci patiṭṭhito1. Uggaṇhātu bhante, āyasmā uttaro imaṃ dhammapariyāyaṃ pariyāpuṇātu bhante, āyasmā uttaro imaṃ dhammapariyāyaṃ dhāretu bhante, āyasmā uttaro imaṃ dhammapariyāyaṃ, | ||
+ | |||
+ | 1. Upaṭṭhito | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Nanda suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Kulaputto' | ||
+ | |||
+ | Kimaññatra bhikkhave, nando indriyesu guttadvāro bhojanesu mattaññū jāgariyaṃ anuyutto satisampajaññena samannāgato. Yehi | ||
+ | |||
+ | Nando sakkoti paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ carituṃ: | ||
+ | |||
+ | Tatiradaṃ bhikkhave, nandassa indriyesu guttadvāratāya hoti: sace <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Tatiradaṃ bhikkhave, nandassa bhojane mattaññutāya hoti: idha bhikkhave nando paṭisaṅkhāyoniso āhāraṃ āhāreti: neva davāya na madāya na maṇḍanāya na vibhūsanāya, | ||
+ | |||
+ | Tatiradaṃ bhikkhave, nandassa jāgariyānuyogasmiṃ hoti. Idha <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Tatiradaṃ bhikkhave, nandassa satisampajaññasmiṃ hoti: idha bhikkhave, nandassa viditā vedanā uppajjanti, viditā upaṭṭhahanti, | ||
+ | |||
+ | Kimaññatra bhikkhave, nando indriyesu guttadvāro bhojane mattaññū jāgariyaṃ anuyutto satisampajaññena samannagato yehi nando sakkoti paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ caritunti. | ||
+ | |||
+ | 8. 1. 1. 10 | ||
+ | |||
+ | Kāraṇḍava suttaṃ | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā campāyaṃ viharati gaggarāya pokkharaṇiyā tīre. Tena kho pana samayena bhikkhū bhikkhuṃ āpattiyā codenti. So bhikkhu bhikkhūhi āpattiyā codiyamāno aññenaññaṃ1. Paṭicarati, | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ekaccassa puggalassa tādisaṃ yeva hoti. Abhikkantaṃ paṭikkantaṃ ālokitaṃ vilokitaṃ sammiñjitaṃ pasāritaṃ saṃghāṭipatta cīvaradhāraṇaṃ. Seyyathāpi aññesaṃ bhaddakānaṃ bhikkhūnaṃ yāvassa bhikkhū āpattiṃ na passanti, yato ca khvāssa bhikkhū āpattiṃ passanti tamenaṃ evaṃ jānanti. Samaṇadūsī cāyaṃ samaṇapalāpo samaṇakāraṇaḍavoti. Tamenaṃ iti viditvā bahiddhā nāsenti. Taṃ kissa hetu: mā aññe bhaddake bhikkhū dūsesīti. | ||
+ | |||
+ | 1. Aññenāññaṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Kiṃ vo tena paraputtena visodhitena | ||
+ | |||
+ | Kiṃ vo paraputto viheṭheti [PTS.] <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, sampanne yavakaraṇe yavadūsī jāyetha, yavapalāpo yavakāraṇḍavo. Tassa tādisaṃyeva mūlaṃ hoti. Seyyathāpi aññesaṃ bhaddakānaṃ yavānaṃ, tādisaṃyeva nālaṃ hoti seyyathāpi aññesaṃ bhaddakānaṃ yavānaṃ, tādisaṃyeva pattaṃ hoti seyyathāpi aññesaṃ bhaddakānaṃ yavānaṃ, yāvassa sīsaṃ na nibbattati, yato ca khvāssa1. Sīsaṃ nibbattati. Tamenaṃ evaṃ jātanti: yavadūsī cāyaṃ yavapalāpo yavakāraṇḍavoti. Tamenaṃ iti viditvā samūlaṃ uppāṭetvā bahiddhā yavakaraṇassa chaḍḍhenti. Taṃ kissa hetu: mā aññe bhadrake yave dūsesīti. | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave idhekaccassa puggalassa tādisaṃyeva hoti abhikkantaṃ paṭikkantaṃ ālokitaṃ vilokitaṃ sammiñjitaṃ pasāritaṃ saṅghāṭipattacīvaradhāraṇaṃ. Seyyathāpi aññesaṃ bhaddakānaṃ bhikkhūnaṃ yāvassa bhikkhū āpattiṃ na passanti. Yato ca khvāssa bhikkhū āpattiṃ passanti. Tamenaṃ evaṃ jānanti: samaṇadusī cāyaṃ samaṇapalāpo samaṇakāraṇḍavoti. Tamenaṃ iti viditvā bahiddhā nāsenti. Taṃ kissa hetu: mā aññe bhadrake bhikkhū dūsesīti. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, mahato dhaññarāsissa pūyamānassa2. Tattha yāni dhaññāni daḷhāni sāravannāni tāni ekamantaṃ puñjaṃ hoti, yāni pana tāni dhaññāni dubbalāni palāpāni tāni vāto ekamantaṃ apakassati. Tamenaṃ sāmikā (apa)sammajjaniṃ gahetvā bhiyyo somattāya apasammajjanti. Taṃ kissa hetu: mā aññe bhadrake dhaññe dūsesīti. | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave, idhekaccassa puggalassa tādisaṃyeva hoti abhikkantaṃ paṭikkantaṃ ālokitaṃ vilokitaṃ sammiñjitaṃ pasāritaṃ saṅghāṭipattacīvaradhāraṇaṃ. Seyyathāpi nāma aññesaṃ bhaddakānaṃ bhikkhūnaṃ yato ca khvāssa bhikkhū āpattiṃ passanti, tamenaṃ evaṃ jānanti; <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Yāvāssa | ||
+ | |||
+ | 2. Vuyhamānassa | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave puriso udapānapaṇāliyā atthiko tiṇhaṃ kuṭhāriṃ ādāya vanaṃ paviseyya, so taṃ tadeva1 rukkhaṃ kuṭhāripāsena ākoṭeti. Tattha yāni tāni rukkhāni daḷhāni sāravantāni kuṭhāripāsena ākoṭitāni kakkhalaṃ paṭinadanti, | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave idhekaccassa puggalassa tādisaṃ yeva hoti abhikkantaṃ paṭikkantaṃ ālokitaṃ vilokitaṃ sammiñjitaṃ pasāritaṃ saṅghāṭipattacīvaradhāraṇaṃ, | ||
+ | |||
+ | 1. Saṃvāsā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Makkhī thambhī palāsī ca issukī maccharī saṭho. | ||
+ | |||
+ | 2. Santavāco janavati, samaṇo viya bhāsati, | ||
+ | |||
+ | Raho karoti kaṭanaṃ3. Pāpadiṭṭhi anādaro. | ||
+ | |||
+ | 3. Saṃsappī ca musāvādī, | ||
+ | |||
+ | Sabbe samaggā hutvāna, abhinibbajjayātha, | ||
+ | |||
+ | 4. Kāraṇḍavaṃ niddhamatha, | ||
+ | |||
+ | Tato palāpe vāhetha, assamaṇe samaṇamānine. | ||
+ | |||
+ | 5. Niddhamitvāna pāpicche, pāpakācāragocare, | ||
+ | |||
+ | Suddhāsuddhehi saṃvāsaṃ, | ||
+ | |||
+ | Tato samaggā nipakā, dukkhassantaṃ karissathāti. | ||
+ | |||
+ | Mettāvaggo paṭhamo. | ||
+ | |||
+ | Tatruddānaṃ | ||
+ | |||
+ | Mettā paññā ca dve piyā, dve lokā dve vipattiyo, | ||
+ | |||
+ | Devadatto ca uttaro, nando kāraṇḍavena cāti. | ||
+ | |||
+ | 1. Yaṃyadeva | ||
+ | |||
+ | 2. Saṃvāsāya | ||
+ | |||
+ | 3. Karaṇaṃ | ||
+ | |||
+ | 4. Abhinibijjayetha | ||
+ | |||
+ | 5. Kasambuñcāpakaḍḍhatha | ||
+ | |||
+ | ===== 2. Mahāvaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Verañja suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ me sutaṃ ekaṃ samayaṃ bhagavā verañjāyaṃ viharati nalerupucimanda mūle atha kho verañjo brāhmaṇo <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sutaṃ metaṃ bho gotama, na samaṇo gotamo brāhmaṇe jiṇṇe vuddhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivādeti vā paccuṭṭheti vā āsanena vā nimantetī" | ||
+ | |||
+ | Nāhaṃ taṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | 1. Arasarūpo bhavaṃ gotamoti. | ||
+ | |||
+ | Atthi khvesa brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | 1. Tālavatthukatā | ||
+ | |||
+ | 2. Anabhāvaṃkatā | ||
+ | |||
+ | 2. Nibbhogo <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atthi khvesa brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | 3. Akiriyavādo bhavaṃ gotamoti. | ||
+ | |||
+ | Atthi khvesa brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | 4. Ucchedavādo bhavaṃ gotamoti. | ||
+ | |||
+ | Atthi khvesa brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | 1. Tālavatthukatā | ||
+ | |||
+ | 2. Anabhāvakatā | ||
+ | |||
+ | 5. Jegucchī bhavaṃ gotamoti, | ||
+ | |||
+ | Atthi khvesa brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | 6. Venayiko bhavaṃ gotamoti. | ||
+ | |||
+ | Atthi khvesa brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | 7. Tapassī bhavaṃ gotamoti. | ||
+ | |||
+ | Atthi khvesa brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | 8. Apagabbho bhavaṃ gotamoti. | ||
+ | |||
+ | Atthi khvesa brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Jeṭṭhotissa bho gotama, vacanīyo, so hi tesaṃ jeṭṭho hotī' | ||
+ | |||
+ | Evameva kho ahaṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Āraddhaṃ kho pana me brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Viriyaṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Appamuṭaṭhā | ||
+ | |||
+ | Pītiyā ca virāgā upekkhako1 ca viharāmi. Sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedemi, | ||
+ | |||
+ | Sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi. | ||
+ | |||
+ | So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhute kammaniye ṭhite āneñjappatte pubbenivāsānussatiñāṇāya cittaṃ abhininnāmesiṃ. | ||
+ | |||
+ | So anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | So <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Upekhako | ||
+ | |||
+ | So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte āsavānaṃ khayañāṇāya cittaṃ abhininnāmesiṃ, | ||
+ | |||
+ | Ime āsavāti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ. Ayaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Tassa me evaṃ jānato evaṃ passato kāmāsavāpi cittaṃ vimuccittha, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte verañjo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca: jeṭṭho bhavaṃ gotamo, seṭṭho bhavaṃ gotamo, abhikkantaṃ bho gotama, abhikkantaṃ bho gotama, seyyathāpi bho gotama nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya' | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Sīhasenāpati suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Tena kho pana samayena sambahulā abhiññātā abhiññātā licchavī santhāgāre sannisinnā sannipatitā anekapariyāyena buddhassa vaṇṇaṃ bhāsanti. Dhammassa vaṇṇaṃ bhāsanti. Saṅghassa vaṇṇaṃ bhāsanti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Tena <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho sīho senāpati yena nigaṇṭho nātaputto tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā nigaṇṭhaṃ nātaputtaṃ etadavoca: icchāmahaṃ bhante, samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamitunti. | ||
+ | |||
+ | Kiṃ pana tvaṃ sīha, kiriyavādo samāno akiriyavādaṃ samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissasi. Samaṇo hi sīha, gotamo akiriyavādo akiriyāya dhammaṃ deseti, tena ca sāvake vinetīti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho sīhassa senāpatissa yo ahosi gamiyābhisaṅkhāro1 bhagavantaṃ dassanāya, so paṭippassambhi. | ||
+ | |||
+ | Dutiyampi kho sambahulā abhiññātā abhiññātā licchavī santhāgāre sannisinnā sannipatitā anekapariyāyena buddhassa vaṇṇaṃ bhāsanti, dhammassa vaṇṇaṃ bhāsanti, saṅghassa vaṇṇaṃ bhāsanti. | ||
+ | |||
+ | Dutiyampi kho sīhassa senāpatissa etadahosi: nissaṃsayaṃ kho so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho bhavissati. Tathā hi 'me sambahulā abhiññātā abhiññātā licchavī santhāgāre sannisinnā sannipatitā anekapariyāyena buddhassa vaṇṇaṃ bhāsanti, dhammassa vaṇṇaṃ bhāsanti, saṅghassa vaṇṇaṃ bhāsanti. Yannūnāhaṃ taṃ bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkameyyaṃ arahantaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho sīho senāpati yena nigaṇṭho nātaputto tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā nigaṇṭhaṃ nātaputtaṃ etadavoca: icchāmahaṃ bhante, samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamitunti. | ||
+ | |||
+ | Kiṃ pana tvaṃ sīha, kiriyavādo samāno akiriyavādaṃ samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissasi, | ||
+ | |||
+ | 1. Gamikābhisaṅkhāro, | ||
+ | |||
+ | Dutiyampi kho sīhassa senāpatissa yo ahosi gamiyābhisaṅkhāro bhagavantaṃ dassanāya, so paṭippassambhi. | ||
+ | |||
+ | Tatiyampi kho sambahulā abhiññātā abhiññātā licchavī santhāgāre sannisinnā sannipatitā anekapariyāyena buddhassa vaṇṇaṃ bhāsanti, dhammassa vaṇṇaṃ bhāsanti, saṅghassa vaṇṇaṃ bhāsanti. | ||
+ | |||
+ | Tatiyampi kho sīhassa senāpatissa etadahosi: nissaṃsayaṃ kho so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho bhavissati. Tathā hi' me sambahulā abhiññātā abhiññātā licchavī santhāgāre sannisinnā sannipatitā anekapariyāyena buddhassa vaṇṇaṃ bhāsanti, dhammassa vaṇṇaṃ bhāsanti, saṅghassa vaṇṇaṃ bhāsanti. Kiṃ hi'me karissanti nigaṇṭhā apalokitā vā anapalokitā vā, yannūnāhaṃ anapalokitāva nigaṇṭhe taṃ bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkameyyaṃ arahantaṃ sammāsambuddhanti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho sīho senāpati pañcamattehi rathasatehi divādivassa vesāliyā niyyāsi bhagavantaṃ dassanāya. Yāvatikā yānassa bhūmi, yānena gantvā yānā paccorohitvā pattikova ārāmaṃ pāvisi. Atha kho sīho senāpati yena bhagavā tenupasaṅkami, | ||
+ | |||
+ | Sutaṃ me' | ||
+ | |||
+ | 1. Atthi sīha, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya akiriyavādo samaṇo gotamo akiriyāya dhammaṃ deseti, tena ca sāvake vinetīti. | ||
+ | |||
+ | 2. Atthi sīha, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya, kiriyavādo samaṇo gotamo kiriyāya dhammaṃ deseti, tena ca sāvake vinetīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 3. Atthi sīha, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya ucchedavādo samaṇo gotamo ucchedāya dhammaṃ deseti, tena ca sāvake vinetīti. | ||
+ | |||
+ | 4. Atthi sīha, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya, jegucchī samaṇo gotamo jegucchitāya dhammaṃ deseti, tena ca sāvake vinetīti. | ||
+ | |||
+ | 5. Atthi sīha, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya, venayiko samaṇo gotamo vinayāya dhammaṃ deseti. Tena ca sāvake vinetīti. | ||
+ | |||
+ | 6. Atthi sīha, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya tapassī samaṇo gotamo tapassitāya dhammaṃ deseti, tena ca sāvake vinetīti. | ||
+ | |||
+ | 7. Atthi sīha, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya, apagabbho samaṇo gotamo apagabbhatāya dhammaṃ deseti, tena ca sāvake vinetīti. | ||
+ | |||
+ | 8. Atthi sīha, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya, assāsako1 samaṇo gotamo assāsāya dhammaṃ deseti. Tena ca sāvake vinetīti. | ||
+ | |||
+ | 1. Katamo ca sīha, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya akiriyavādo samaṇo gotamo akiriyāya <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 2. Katamo ca sīha, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya kiriyavādo samaṇo gotamo kiriyāya dhammaṃ deseti. Tena ca sāvake vinetīti: ahaṃ hi sīha, kiriyaṃ vadāmi kāyasucaritassa vacīsucaritassa manosucaritassa, | ||
+ | |||
+ | 1. Assāsanto | ||
+ | |||
+ | 3. Katamo ca sīha, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya ucchedavādo samaṇo gotamo, ucchedāya dhammaṃ deseti, tena ca sāvake vinetīti: ahaṃ hi sīha, ucchedaṃ vadāmi rāgassa dosassa mohassa, anekavihitānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ ucchedaṃ vadāmi. Ayaṃ kho sīha, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya ucchedavādo samaṇo gotamo ucchedāya dhammaṃ deseti, tena ca sāvake vinetīti. | ||
+ | |||
+ | 4. Katamo ca sīha, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya jegucchī samaṇo gotamo jegucchitāya dhammaṃ deseti, tena ca sāvake vinetīti: ahaṃ hi sīha, jigucchāmi. Kāyaduccaritena vacīduccaritena manoduccaritena, | ||
+ | |||
+ | 5. Katamo ca sīha, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya: venayiko samaṇo gotamo vinayāya dhammaṃ deseti, tena ca sāvake vinetīti: ahaṃ hi sīha, vinayāya dhammaṃ desemi. Rāgassa dosassa mohassa, anekavihitānaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 6. Katamo ca sīha, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya: tapassī samaṇo gotamo tapassitāya dhammaṃ deseti, tena ca sāvake vinetīti: tapanīyāhaṃ sīha, pāpake akusale dhamme vadāmi. Kāyaduccaritaṃ vacīduccaritaṃ manoduccaritaṃ, | ||
+ | |||
+ | 7. Katamo ca sīha, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya apagabbho samaṇo gotamo apagabbhatāya dhammaṃ deseti, tena ca sāvake vinetīti. Yassa kho sīha, āyatiṃ gabbhaseyyā punabbhavābhinibbatti pahīnā, ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvakatā āyatiṃ anuppādadhammā, | ||
+ | |||
+ | 8. Katamo ca sīha, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya assāsako samaṇo gotamo assāsāya dhammaṃ deseti, tena ca sāvake vinetīti. Ahaṃ hi sīha, assāsako <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte sīho senāpati bhagavantaṃ etadavoca: abhikkantaṃ bhante, abhikkantaṃ bhante, seyyathāpi bhante, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, | ||
+ | |||
+ | Anuviccakāraṃ kho sīha, karohi, anuviccakāro tumhādisānaṃ ñātamanussānaṃ sādhu hotīti. | ||
+ | |||
+ | Iminā pahaṃ bhante bhagavato bhīyyosomattāya attamano abhiraddho, yaṃ maṃ bhagavā evamāha: anuviccakāraṃ kho sīha, karohi, anuviccakāro tumhādisānaṃ ñātamanussānaṃ sādhu hotīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Mamaṃ hi bhante, aññatitthiyā sāvakaṃ labhitvā kevalakappaṃ vesāliṃ paṭākaṃ parihareyyuṃ: | ||
+ | |||
+ | Dīgharattaṃ kho te sīha, nigaṇṭhānāṃ opānabhūtaṃ kulaṃ yena tesaṃ upagatānaṃ piṇḍakaṃ dātabbaṃ maññeyyāsīti. | ||
+ | |||
+ | Imināpahaṃ bhante, bhagavato bhīyyosomattāya attamano abhiraddho yaṃ maṃ bhagavā evamāha: dīgharattaṃ kho te sīha, nigaṇṭhānaṃ opānabhūtaṃ kulaṃ yena tesaṃ upagatānaṃ piṇḍakaṃ dātabbaṃ maññeyyāsīti. | ||
+ | |||
+ | Sutaṃ me taṃ bhante, samaṇo gotamo evamāha: mayhameva <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā sīhassa senāpatissa ānupubbīkathaṃ1 kathesi. Seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | 1. Anupubbiṃkathaṃ | ||
+ | |||
+ | Yadā bhagavā aññāsi sīhaṃ senāpatiṃ kallacittaṃ muducittaṃ vinīvaraṇacittaṃ udaggacittaṃ pasannacittaṃ, | ||
+ | |||
+ | Atha kho sīho senāpati diṭṭhadhammo pattadhammo viditadhammo pariyogāḷhadhammo tiṇṇavicikiccho vigatakathaṅkatho vesārajjappatto aparappaccayo satthusāsane bhagavantaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Adhivāsetu me bhante, bhagavā svātanāya <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho sīho senāpati bhagavato adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. | ||
+ | |||
+ | Atha kho sīho senāpati aññataraṃ purisaṃ āmantesi: gaccha tvaṃ ambho purisa, pavattamaṃsaṃ jānāhīti. Atha kho sīho senāpati tassā rattiyā accayena sake nivesane paṇītaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyādāpetvā bhagavato kālaṃ ārocāpesi. Kālo bhante, niṭṭhitaṃ bhattanti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā pubbanhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena sīhassa senāpatissa nivesanaṃ tenupasaṅkami, | ||
+ | |||
+ | Tena kho pana samayena sambahulā nigaṇṭhā vesāliyaṃ rathikāya rathikaṃ1 siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ bāhā paggayha kandanti. Ajja sīhena senāpatinā thullaṃ pasuṃ vadhitvā samaṇassa gotamassa bhattaṃ kataṃ. Taṃ samaṇo gotamo jānaṃ uddissakaṭaṃ maṃsaṃ paribhuñjati paṭicca kammanti. | ||
+ | |||
+ | 1. Rathiyāya rathiyaṃ | ||
+ | |||
+ | Atha kho aññataro puriso yena sīho senāpati tenupasaṅkami, | ||
+ | |||
+ | Alaṃ ayyo dīgharattampi te āyasmanto avaṇṇakāmā buddhassa, avaṇṇakāmā dhammassa, avaṇṇakāmā saṅghassa na ca panete āyasmanto jīranti taṃ bhagavantaṃ asatā tucchā musā abhūtena abbhācikkhantā, | ||
+ | |||
+ | Atha kho sīho senāpati buddhapamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi. Sampavāresi. Atha kho sīho senāpati bhagavantaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇīṃ ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho sīhaṃ senāpatiṃ bhagavā dhammiyā kathāya sandassetvā samādapekvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Ājañña suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthi nidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave, aṅgehi samannāgato rañño bhadro assājānīyo rājāraho hoti rājabhoggo rañño aṅgantveva saṅkhaṃ gacchati, katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, rañño bhadro assājānīyo ubhato sujāto hoti mātito ca pitito ca. Yassaṃ disāyaṃ aññepi bhadrā assājāniyā jāyanti tassaṃ disāyaṃ jāto hoti, yaṃ kho panassa bhojanaṃ denti allaṃ vā sukkhaṃ vā, taṃ sakkaccaṃ yeva paribhuñjati avikiranto, jegucchī hoti uccāraṃ vā passāvaṃ vā abhinisīdituṃ vā abhinipajjituṃ vā, sorato hoti <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Rathiyā rathiyaṃ | ||
+ | |||
+ | Tesamassa sārathī abhinimmadanāya vāyamati, vāhī kho pana hoti kāmaññe assā vahantu vā mā vā ahamettha vahissāmīti cittaṃ uppādeti, gacchanto kho pana ujumaggeneva gacchati, thāmavā hoti yāva jīvitamaraṇapariyādānā thāmaṃ upadaṃsetā, | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave aṭṭhahi dhammehi samannāgato bhikkhu āhuneyyo hoti, pāhuneyyo, dakkhiṇeyyo, | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhu sīlavā hoti, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati. Ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī samādāya sikkhati sikkhāpadesu, | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Khaluṅka suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthi nidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭha ca bhikkhave assakhaluṅke desissāmi aṭṭha ca assadose, aṭṭha ca purisakhaluṅke aṭṭha ca purisadose, taṃ suṇātha sādhukaṃ manasi karotha bhāsissāmīti. Evaṃ bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca: | ||
+ | |||
+ | 1. Katame ca bhikkhave, aṭṭha assakhaluṅkā aṭṭha ca assadosā: idha bhikkhave, ekacco assakhaluṅko ' | ||
+ | |||
+ | 2. Puna ca paraṃ bhikkhave, idhekacco assakhaluṅko ' | ||
+ | |||
+ | 3. Puna ca paraṃ bhikkhave, idhekacco assakhaluṅko ' | ||
+ | |||
+ | 4. Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco assakhaluṅko ' | ||
+ | |||
+ | 5. Puna ca paraṃ bhikkhave, idhekacco assakhaluṅko ' | ||
+ | |||
+ | 1. Paṭikkamati | ||
+ | |||
+ | 6. Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco assakhaluṅko ' | ||
+ | |||
+ | 7. Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco assakhaluṅko ' | ||
+ | |||
+ | 8. Puna ca paraṃ bhikkhave idhekacco assakhaluṅko ' | ||
+ | |||
+ | 1. Katame ca bhikkhave aṭṭha ca purisakhaluṅkā, | ||
+ | |||
+ | 2. Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhū bhikkhuṃ āpattiyā codenti so bhikkhu bhikkhūhi āpattiyā codiyamāno codakaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Patodalaṭṭhiṃ | ||
+ | |||
+ | 3. Puna ca paraṃ bhikkhave, bhikkhū bhikkhuṃ āpattiyā codenti. So bhikkhu bhikkhūhi āpattiyā codiyamāno codakasseva paccāropeti tvampi khosi itthannāmaṃ āpattiṃ āpanno tvaṃ tāva paṭhamaṃ paṭikarohīti. Seyyathāpi so bhikkhave, assakhaluṅko pehīti vutto viddho samāno codito sārathinā rathisāya satthiṃ ussajjitvā rathisaṃ yeva ajjhomaddati. Tathūpamāhaṃ bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Evarūpopi bhikkhave, idhekacco purisakhaluṅko hoti. Ayaṃ bhikkhave, tatiyo purisadoso. | ||
+ | |||
+ | 4. Puna ca paraṃ bhikkhave, bhikkhū bhikkhuṃ āpattiyā codenti. So bhikkhu bhikkhūhi āpattiyā codiyamāno aññenaññaṃ paṭicarati, | ||
+ | |||
+ | 5. Puna ca paraṃ bhikkhave, bhikkhū bhikkhuṃ āpattiyā codenti. So bhikkhu bhikkhūhi āpattiyā codiyamāno saṅghamajjhe bāhā vikkhepaṃ bhaṇati. Seyyathāpi so bhikkhave <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 6. Puna ca paraṃ bhikkhave, bhikkhū bhikkhuṃ āpattiyā codenti. So bhikkhu bhikkhūhi āpattiyā codiyamāno anādiyitvā saṅghaṃ anādiyitvā codakaṃ sāpattikova yena kāmaṃ pakkamati. Seyyathāpi so bhikkhave, assakhaluṅko pehīti vutto viddho samāno codito sārathinā anādiyitvā sārathiṃ anādiyitvā patodaṃ dantehi mukhādhānaṃ vidaṃsitvā1 yena kāmaṃ pakkamati. Tathūpamāhaṃ bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Eva rūpopi bhikkhave, idhekacco purisakhaluṅko hoti. Ayaṃ bhikkhave chaṭṭho purisadoso. | ||
+ | |||
+ | 1. Viddhaṃsitvā | ||
+ | |||
+ | 7. Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhū bhikkhuṃ āpattiyā codenti. So bhikkhu bhikkhūhi āpattiyā codiyamāno nevāhaṃ āpannomhi na panāhaṃ āpannomhīti tuṇhibhāvena saṅghaṃ viheseti. Seyyathāpi so bhikkhave, assakhaluṅko pehīti vutto viddho samāno codito sārathinā neva abhikkamati, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhū bhikkhuṃ āpattiyā codenti. So bhikkhu bhikkhūhi āpattiyā codiyamāno evamāha; <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Mala suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthi nidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhimāni bhikkhave malāni katamāni aṭṭha. | ||
+ | |||
+ | Asajjhāya malā bhikkhave mantā, anuṭṭhānamalā bhikkhave gharā, malaṃ bhikkhave vaṇṇassa kosajjaṃ, pamādo bhikkhave rakkhato malaṃ. Malaṃ bhikkhave itthiyā duccaritaṃ. Maccheraṃ bhikkhave dadato malaṃ. Malā bhikkhave pāpakā akusalā dhammā asmiṃ loke parambhi ca. Tato bhikkhave malā malataraṃ avijjā paramaṃ malaṃ. Imāni kho bhikkhave aṭṭha malānīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Asajjhāya malā mantā anuṭṭhānamalā gharā, | ||
+ | |||
+ | Malaṃ vaṇṇassa kosajjaṃ pamādo rakkhato malaṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Malitthiyā duccaritaṃ maccheraṃ dadato malaṃ, | ||
+ | |||
+ | Malā ve pāpakā dhammā asmiṃ loke parambhi ca | ||
+ | |||
+ | Tato malā malataraṃ avijjā paramaṃ malanti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Dūteyya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthi nidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu sotā ca hoti sāvetā ca, uggahetā ca dhāretā ca, viññātā ca viññāpetā ca, kusalo ca sahitāsahitassa, | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave dhammehi samannāgato sāriputto duteyyaṃ gantumarahati. Katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave sāriputto sotā ca hoti sāvetā ca, uggahetā ca, dhāretā ca, viññātā ca, viññāpetā ca, kusalo ca sahitāsahitassa, | ||
+ | |||
+ | 1. Yo ve na vedhati1 patvā parisaṃ uggavādiniṃ2. | ||
+ | |||
+ | Na ca hāpeti vacanaṃ na ca chādeti sāsanaṃ, | ||
+ | |||
+ | 2. Asandiddhañca bhaṇati pucchito na ca kuppati, | ||
+ | |||
+ | Sa ve tādisako bhikkhu duteyyaṃ gantumarahatīti. | ||
+ | |||
+ | 1. Byathati | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Purisabandhana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthi nidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave ākārehi itthi purisaṃ bandhati, katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | Bandhati. Vanabhaṅgena bhikkhave, itthī purisaṃ bandhati. Phassena bhikkhave itthi purisaṃ bandhati. Imehi kho bhikkhave aṭṭhahi ākārehi itthi purisaṃ bandhati. Te bhikkhave sattā subaddhā ye2 phassena baddhāti. 3* | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Itthibandhana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthi nidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave ākārehi puriso itthiṃ bandhati, katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | Rūpena bhikkhave puriso itthiṃ bandhati, hasitena bhikkhave puriso itthiṃ bandhati. Bhaṇitena bhikkhave puriso itthiṃ bandhati. Gītena bhikkhave puriso itthiṃ bandhati. Ruṇṇena1 bhikkhave puriso itthiṃ bandhati. Ākappena bhikkhave puriso itthiṃ bandhati. Vanabhaṅgena bhikkhave, puriso itthiṃ bandhati. Phassena bhikkhave puriso itthiṃ bandhati. Imehi kho bhikkhave aṭṭhahi ākārehi puriso itthiṃ bandhati, te bhikkhave sattā subaddhā ye2 phassena baddhāti. 3* | ||
+ | |||
+ | 1. Roṇṇena | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Pahārāda suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā verañjāyaṃ viharati naḷeru pucimanda mūle. Atha kho pahārādo asurindo yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhitaṃ kho pahārādaṃ asurindaṃ bhagavā etadavoca: api pana pahārāda, <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Abhiramanti bhante, asurā mahāsamuddeti: | ||
+ | |||
+ | Kati pana pahārāda, mahāsamudde acchariyā abbhutā dhammā ye disvā disvā asurā mahāsamudde abhiramantīti. | ||
+ | |||
+ | Aṭṭha bhante, mahāsamudde acchariyā abbhutā dhammā ye disvā disvā asurā mahāsamudde abhiramanti katame aṭṭha?: | ||
+ | |||
+ | 1. Mahāsamuddo bhante, anupubbaninno anupubbapoṇo anupubbapabbhāro na āyatakeneva papāto. Yampi bhante, mahāsamuddo anupubbaninno anupubbapoṇo anupubbapabbhāro na āyatakeneva papāto, ayaṃ bhante, mahāsamudde paṭhamo acchariyo abbhuto dhammo yaṃ disvā disvā asurā mahāsamudde abhiramanti. | ||
+ | |||
+ | 2. Puna ca paraṃ bhante, mahāsamuddo ṭhitadhammo velaṃ nātivattati. Yampi bhante, mahā samuddo ṭhitadhammo velaṃ nātivattati, | ||
+ | |||
+ | 3. Puna ca paraṃ bhante, mahāsamuddo na matena kuṇapena saṃvasati, | ||
+ | |||
+ | 1. Khippameva | ||
+ | |||
+ | 4. Puna ca paraṃ bhante, yā kāci mahānadiyo, | ||
+ | |||
+ | 5. Puna ca paraṃ bhante, yā ca1 loke savantiyo mahāsamuddaṃ appenti, yā ca antalikkhā dhārā papatanti, na tena mahāsamuddassa ūnattaṃ vā pūrattaṃ vā paññāyati, | ||
+ | |||
+ | 6. Puna ca paraṃ bhante, mahāsamuddo ekaraso loṇaraso, yampi bhante, mahāsamuddo ekaraso loṇaraso, ayaṃ bhante, mahā samudde chaṭṭho acchariyo abbhuto dhammo yaṃ disvā disvā asurā mahāsamudde abhiramanti. | ||
+ | |||
+ | 7. Puna ca paraṃ bhante, mahāsamuddo bahuratano anekaratano2 tatiramāni ratanāni, seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | 8. Puna ca paraṃ bhante, mahāsamuddo mahataṃ bhūtānaṃ āvāso. Tatirame bhūtā: timī timiṅgalā timirapiṅgalā3 asurā, nāgā, gandhabbā. Santi mahā samudde yojanasatikāpi attabhāvā, | ||
+ | |||
+ | 1. Yā kāci. [P. T. S. .] Bahutaratano | ||
+ | |||
+ | Yampi bhante, mahāsamuddo mahataṃ bhūtānaṃ āvāso. Tatirame bhūtā: timi, timiṅgalā timirapiṅgalā, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhante, mahāsamudde aṭṭha acchariyā abbhutā dhammā ye disvā disvā asurā mahāsamudde abhiramantīti. | ||
+ | |||
+ | Api pana bhante, bhikkhū imasmiṃ dhammavinaye abhiramantīti? | ||
+ | |||
+ | Abhiramanti pahārāda, bhikkhū imasmiṃ dhammavinayeti. | ||
+ | |||
+ | Kati pana bhante, imasmiṃ dhammavinaye acchariyā abbhutā dhammā ye disvā disvā bhikkhū imasmiṃ dhammavinaye abhiramantīti, | ||
+ | |||
+ | Aṭṭha pahārāda imasmiṃ dhammavinaye acchariyā abbhutā dhammā ye disvā disvā bhikkhū imasmiṃ dhammavinaye abhiramanti. Katame aṭṭha: | ||
+ | |||
+ | 1. Seyyathāpi pahārāda mahāsamuddo anupubbaninno anupubbapoṇo anupubbapabbhāro na āyatakeneva papāto. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 2. Seyyathāpi pahārāda, mahāsamuddo ṭhitadhammo velaṃ nātivattati, | ||
+ | |||
+ | 3. Seyyathāpi pahārāda mahāsamuddo na matena kuṇapena saṃvasati. Yaṃ hoti mahāsamudde mataṃ kuṇapaṃ taṃ khippaññeva1. Tiraṃ vāheti, thalaṃ ussādeti2 evameva kho pahārāda, yo so puggalo dussīlo pāpadhammo asucisaṅkassarasamācāro paṭicchannakammanto assamaṇo samaṇapaṭiñño abrahmacārī brahmacārīpaṭiñño. Antopūti avassuto kasambujāto. Na tena saṅgho saṃvasati. Atha kho naṃ khippaññeva3 sannipatitvā ukkhipati. Kiñcāpi so hoti majjhe bhikkhusaṅghassa nisinno. 4 Atha kho so ārakāva saṅghamhā saṅgho ca tena. Yampi pahārāda yo so puggalo dussīlo pāpadhammo asuci saṅkassarasamācāro paṭicchannakammanto assamaṇo samaṇapaṭiñño abrahmacārī brahmacārīpaṭiñño antopūti avassuto kasambujāto, | ||
+ | |||
+ | 4. Seyyathāpi pahārāda, yākāci mahā nadiyo, seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | 1. Khippameva | ||
+ | |||
+ | 5. Seyyathāpi pahārāda, yā ca loke savantiyo mahāsamuddaṃ appenti yā ca antalikkhā dhārā papatanti. Na tena mahāsamuddassa ūnattaṃ vā pūrattaṃ vā paññāyati evameva kho pahārāda, bahu cepi bhikkhū anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbāyanti. Na tena nibbānadhātuyā ūnattaṃ vā pūrattaṃ vā paññāyati. Yampi pahārāda, bahū cepi bhikkhū anūpādisesāya nibbānadhātuyā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 6. Seyyathāpi pahārāda, mahāsamuddo ekaraso loṇaraso, evameva kho pahārāda, ayaṃ dhammavinayo ekaraso vimuttiraso, | ||
+ | |||
+ | 7. Seyyathāpi pahārāda, mahāsamuddo bahuratano anekaratano, | ||
+ | |||
+ | 8. Seyyathāpi pahārāda mahā samuddo mahataṃ bhūtānaṃ āvāso, tatirame bhūtā: timi timiṅgalā timirapiṅgalā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Evameva kho pahārāda, ayaṃ dhammavinayo mahataṃ bhūtānaṃ āvāso tatirame bhūtā: sotāpanto, sotāpatti phalasacchikiriyāya paṭipanno, | ||
+ | |||
+ | Ime kho pahārāda, imasmiṃ dhammavinaye aṭṭha acchariyā abbhutā dhammā ye disvā disvā bhikkhū imasmiṃ dhammavinaye abhiramantīti. | ||
+ | |||
+ | 8. 1. 2. 10. | ||
+ | |||
+ | Uposatha suttaṃ. | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati pubbārāme migāramātupāsāde. Tena kho pana samayena bhagavā tadahuposathe bhikkhusaṅghaparivuto nisinno hoti. Atha kho āyasmā ānando abhikkantāya rattiyā nikkhante paṭhame yāme uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā bhagavantaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Abhikkantā bhante ratti nikkhanto paṭhamo yāmo, ciranisinno bhikkhusaṅgho, | ||
+ | |||
+ | Abhikkantā bhante, ratti nikkhanto majjhimo yāmo, ciranisinno bhikkhusaṅgho, | ||
+ | |||
+ | Addasā kho āyasmā mahāmoggallāno taṃ puggalaṃ dussīlaṃ pāpadhammaṃ asuciṃ saṅkassarasamācāraṃ paṭicchannakammantaṃ assamaṇaṃ samaṇapaṭiññaṃ abrahmacāriṃ brahmacārīpaṭiññaṃ antopūtiṃ avassutaṃ kasambujātaṃ majjhe bhikkhusaṅghassa nisinnaṃ, disvāna uṭṭhāyāsanā yena so puggalo tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā taṃ puggalaṃ etadavoca: uṭṭhehi āvuso1 diṭṭhosi bhagavatā, natthi te bhikkhūhi saddhiṃ saṃvāsoti. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte so puggalo tuṇhī ahosi. Dutiyampi kho āyasmā mahāmoggallāno taṃ puggalaṃ etadavoca: uṭṭhehi āvuso1 diṭṭhosi bhagavatā, natthi te bhikkhūhi saddhiṃ saṃvāsoti. Dutiyampi kho so puggalo tuṇhī ahosi. Tatiyampi kho āyasmā mahāmoggallāno taṃ puggalaṃ etadavoca: <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā mahā moggallāno taṃ puggalaṃ bāhāyaṃ gahetvā bahidvārakoṭṭhakā nikkhāmetvā sūcighaṭikaṃ datvā yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | 1. Uṭṭhehāvuso | ||
+ | |||
+ | Nikkhāmito so bhante puggalo mayā, parisuddhā parisā, uddisatu bhante bhagavā bhikkhūnaṃ pātimokkhanti. | ||
+ | |||
+ | Acchariyaṃ moggallāna, | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhime bhikkhave, mahāsamudde acchariyā abbhutā dhammā ye disvā disvā asurā mahāsamudde abhiramanti. Katame aṭṭha: | ||
+ | |||
+ | 1. Mahāsamuddo bhikkhave, anupubbaninno anupubbapoṇo anupubbapabbhāro na āyatakeneva papāto. Yampi bhikkhave, mahāsamuddo anupubbaninno anupubbapoṇo anupubbapabbhāro na āyatakeneva papāto, ayaṃ bhikkhave, mahāsamudde paṭhamo acchariyo abbhuto dhammo yaṃ disvā disvā asurā mahāsamudde abhiramanti. | ||
+ | |||
+ | 2. Puna ca paraṃ bhikkhave, mahāsamuddo ṭhitadhammo velaṃ nātivattati. Yampi bhikkhave, mahāsamuddo ṭhitadhammo velaṃ nātivattati, | ||
+ | |||
+ | 3. Puna ca paraṃ bhikkhave, mahāsamuddo na matena kuṇapena saṃvasati, | ||
+ | |||
+ | 4. Puna ca paraṃ bhikkhave, yā kāci mahānadiyo, | ||
+ | |||
+ | 5. Puna ca paraṃ bhikkhave, yā ca1 loke savantiyo mahāsamuddaṃ appenti, yā ca antalikkhā dhārā papatanti, na tena mahāsamuddassa ūnattaṃ vā pūrattaṃ vā paññāyati, | ||
+ | |||
+ | 6. Puna ca paraṃ bhikkhave, mahāsamuddo ekaraso loṇaraso, yampi bhikkhave, mahāsamuddo ekaraso loṇaraso, ayaṃ bhikkhave, mahāsamudde chaṭṭho acchariyo abbhuto dhammo yaṃ disvā disvā asurā mahāsamudde abhiramanti. | ||
+ | |||
+ | 7. Puna ca paraṃ bhikkhave, mahāsamuddo bahuratano anekaratano tatiramāni ratanāni, seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | 8. Puna ca paraṃ bhikkhave, mahāsamuddo mahataṃ bhūtānaṃ āvāso. Tatirame bhūtā: timī timiṅgalā timirapiṅgalā. 4. , <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Yampi bhikkhave, mahāsamuddo mahataṃ bhūtānaṃ āvāso. Tatirame bhūtā: timī timiṅgalā timirapiṅgalā, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, mahāsamudde aṭṭha acchariyā abbhutā dhammā ye disvā disvā6 asurā mahāsamudde abhiramanti. | ||
+ | |||
+ | 1. Āgamissatīti sīmu. 2. Bhikkhave ito paraṃ uposathaṃ | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave, aṭṭha imasmiṃ dhammavinaye acchariyā abbhutā dhammā ye disvā disvā bhikkhū imasmiṃ dhammavinaye abhiramanti, | ||
+ | |||
+ | Katame aṭṭha: | ||
+ | |||
+ | 1. Seyyathāpi bhikkhave mahāsamuddo anupubbaninno anupubbapoṇo anupubbapabbhāro na āyatakeneva papāto. Evameva kho bhikkhave, imasmiṃ dhammavinaye anupubbasikkhā anupubbakiriyā anupubbapaṭipadā. Na āyatakeneva aññāpaṭivedho. Yampi bhikkhave, imasmiṃ dhammavinaye anupubbasikkhā anupubbakiriyā anupubbapaṭipadā na āyatakeneva aññāpaṭivedho. Ayaṃ bhikkhave, imasmiṃ dhammavinaye paṭhamo acchariyo abbhuto dhammo yaṃ disvā disvā bhikkhū imasmiṃ dhammavinaye abhiramanti. | ||
+ | |||
+ | 2. Seyyathāpi bhikkhave, mahāsamuddo ṭhitadhammo velaṃ nātivattati, | ||
+ | |||
+ | 3. Seyyathāpi bhikkhave mahāsamuddo na matena kuṇapena saṃvasati. Yaṃ hoti mahāsamudde mataṃ kuṇapaṃ taṃ khippaññeva1. Tīraṃ vāheti, thalaṃ ussādeti. Evameva kho bhikkhave, yo so puggalo dussīlo pāpadhammo asucisaṅkassarasamācāro paṭicchannakammanto assamaṇo samaṇapaṭiñño abrahmacārī brahmacārīpaṭiñño. Antopūti avassuto kasambujāto. Na tena saṅgho saṃvasati. Atha kho naṃ khippaññeva. Sannipatitvā ukkhipati. Kiñcāpi so hoti majjhe bhikkhusaṅghassa nisinno. Atha kho so ārakāva saṅghamhā saṅgho ca tena. Yampi bhikkhave yo so puggalo dussīlo pāpadhammo asuci saṅkassarasamācāro paṭicchannakammanto assamaṇo samaṇapaṭiñño abrahmacārī brahmacārīpaṭiñño antopūti avassuto kasambujāto, | ||
+ | |||
+ | 4. Seyyathāpi bhikkhave, yā kāci mahā nadiyo, seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | 5. Seyyathāpi bhikkhave, yā ca loke savantiyo mahāsamuddaṃ appenti yā ca antalikkhā dhārā papatanti. Na tena mahāsamuddassa ūnattaṃ vā pūrattaṃ vā paññāyati evameva kho bhikkhave, bahū cepi bhikkhū anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbāyanti. Na tena nibbāna dhātuyā ūnattaṃ vā pūrattaṃ vā paññāyati. Yampi bhikkhave, bahū cepi bhikkhū anūpādisesāya nibbānadhātuyā parinibbāyanti, | ||
+ | |||
+ | 6. Seyyathāpi bhikkhave, mahāsamuddo ekaraso loṇaraso, evameva kho bhikkhave, ayaṃ dhammavinayo ekaraso vimuttiraso, | ||
+ | |||
+ | 7. Seyyathāpi bhikkhave, mahāsamuddo bahuratano anekaratano, | ||
+ | |||
+ | 8. Seyyathāpi bhikkhave mahā samuddo mahataṃ bhūtānaṃ āvāso tatirame bhūtā: 1 "timi timiṅgalā timirapiṅgalā asurā nāgā gandhabbā, 2 santi mahā samudde yojanasatikāpi attabhāvā dviyojanasatikāpi attabhāvā, | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave, ayaṃ dhammavinayo mahataṃ bhūtānaṃ āvāso tatirame bhūtā: sotāpanno, sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno, | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, imasmiṃ dhammavinaye aṭṭha acchariyā abbhutā dhammā ye disvā disvā bhikkhū imasmiṃ dhammavinaye abhiramantīti. | ||
+ | |||
+ | Mahāvaggo dutiyo. | ||
+ | |||
+ | Tatruddānaṃ | ||
+ | |||
+ | Verañjosīho ājaññā | ||
+ | |||
+ | Dūteyyaṃ dve ca bandhanā pahārādo uposathoti, | ||
+ | |||
+ | 1. Timi timiṅgalo timirapiṅgalo | ||
+ | |||
+ | 2. Vasanti | ||
+ | |||
+ | ===== 3. Gahapativaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Vesālika-ugga suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kuṭagārasālāyaṃ tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ uggaṃ gahapatiṃ vesālikaṃ dhārethāti. Idamavoca <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho uggo gahapati vesāliko yena so bhikkhu tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho uggaṃ gahapatiṃ vesālikaṃ so bhikkhu etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi kho tvaṃ gahapati, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā vyākato. Katame te gahapati, aṭṭha acchariyā abbhutā dhammā yehi tvaṃ samannāgato bhagavatā vyākatoti. | ||
+ | |||
+ | Na kho ahaṃ bhante, jānāmi katamehi aṭṭhahi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā vyākato. Api ca bhante, ye me aṭṭha acchariyā abbhutā dhammā saṃvijjanti te suṇāhi, sādhukaṃ manasikarohi, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ gahapatīti kho so bhikkhu uggassa gahapatino vesālikassa paccassosi. Uggo gahapati vesāliko etadavoca: <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Yadāhaṃ bhante, bhagavantaṃ paṭhamaṃ duratova addasaṃ sahadassaneneva me bhante bhagavato cittaṃ pasīdi. Ayaṃ kho me bhante paṭhamo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati. | ||
+ | |||
+ | 2. So kho ahaṃ bhante, pasannacitto bhagavantaṃ payirupāsiṃ. Tassa me bhagavā ānupubbīkathaṃ kathesi, seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | So kho ahaṃ bhante, diṭṭhadhammo pattadhammo viditadhammo pariyogāḷhadhammo tiṇṇavicikiccho vigatakathaṃkatho vesārajjappatto aparappaccayo satthusāsane tattheva buddhañca dhammañca saṅghañca saraṇaṃ agamāsiṃ. Brahmacariyapañcamāni ca sikkhāpadāni samādiyiṃ. Ayaṃ kho me bhante, dutiyo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati. | ||
+ | |||
+ | 3. Tassa mayhaṃ bhante, catasso komāriyo pajāpatiyo ahesuṃ. Atha khvāhaṃ bhante, yena tā pajāpatiyo tenupasaṅkamiṃ. Upasaṅkamitvā tā pajāpatiyo etadavocaṃ: | ||
+ | |||
+ | Atha khvāhaṃ bhante, taṃ purisaṃ pakkosāpetvā vāmena hatthena pajāpatiṃ gahetvā dakkhiṇena hatthena bhiṅkāraṃ gahetvā tassa purisassa onojesiṃ. Komāriṃ kho panāhaṃ bhante, dāraṃ pariccajanno nābhijānāmi cittassa aññathattaṃ. Ayaṃ kho me bhante, tatiyo acchariyo dhammo saṃvijjati. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 4. Saṃvijjanti <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 5. Yaṃ kho pana ahaṃ bhante, bhikkhuṃ payirupāsāmi, | ||
+ | |||
+ | 6. So ce1 me bhante, āyasmā dhammaṃ deseti sakkaccaṃ yeva suṇāmi, no asakkaccaṃ. No ce me so āyasmā dhammaṃ deseti ahamassa dhammaṃ desemi. Ayaṃ kho me bhante, chaṭṭho acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati. | ||
+ | |||
+ | 7. Anacchariyaṃ kho pana maṃ bhante, devatā upasaṅkamitvā ārocenti: svākkhāto gahapati, bhagavatā dhammoti. Evaṃ vutte ahaṃ bhante, tā devatā evaṃ vadāmi: vadeyyātha vā evaṃ kho tumhe devatā no vā vadeyyātha, | ||
+ | |||
+ | 8. Yānimāni bhante, bhagavatā desitāni pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni, | ||
+ | |||
+ | Ime <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho so bhikkhu uggassa gahapatino vesālikassa nivesane piṇḍapātaṃ gahetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi. | ||
+ | |||
+ | 1. Ca sīmu. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho so bhikkhu pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu yāvatako ahosi uggena gahapatinā vesālikena saddhiṃ kathāsallāpo, | ||
+ | |||
+ | Sādhu sādhu bhikkhu, yathā taṃ uggo gahapati vesāliko sammā vyākaramāno vyākareyya imeheva bhikkhu, aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato uggo gahapati vesāliko mayā byākato. | ||
+ | |||
+ | Imehi ca pana bhikkhu, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ uggaṃ gahapatiṃ vesālikaṃ dhārethāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Hatthigāmaka ugga suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā vajjīsu viharati hatthigāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ uggaṃ gahapatiṃ hatthigāmakaṃ dhārethā' | ||
+ | |||
+ | Atha kho aññataro bhikkhu pubbanhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena uggassa gahapatino hatthigāmakassa nivesanaṃ tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho uggo gahapati hatthigāmako yena so bhikkhu tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho uggaṃ gahapatiṃ hatthigāmakaṃ so bhikkhu etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Na kho ahaṃ bhante, jānāmi katamehipahaṃ aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā vyākato. Apica bhante, ye me aṭṭha acchariyā abbhutā dhammā saṃvijjanti te suṇāhi sādhukaṃ manasikarohi bhāsissāmīti. Evaṃ gahapatīti so bhikkhu uggassa gahapatino hatthigāmakassa paccassosi. Uggo gahapati hatthigāmako etadavoca: | ||
+ | |||
+ | 1. Yadāhaṃ bhante, nāgavane parivārento bhagavantaṃ paṭhamaṃ duratova addasaṃ. Sahadassaneneva me bhante, bhagavato cittaṃ pasīdi. Surāmado ca pahīyi. Ayaṃ kho me bhante, paṭhamo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati. | ||
+ | |||
+ | 2. So kho ahaṃ bhante, pasannacitto bhagavantaṃ payirupāsiṃ. Tassa me bhagavā ānupubbīkathaṃ kathesi, seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | So kho ahaṃ bhante, diṭṭhadhammo pattadhammo viditadhammo pariyogāḷhadhammo tiṇṇavicikiccho vigatakathaṃkatho vesārajjappatto aparappaccayo satthusāsane tattheva <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 3. Tassa mayhaṃ bhante, catasso komāriyo pajāpatiyo ahesuṃ. Atha khvāhaṃ bhante, yena tā pajāpatiyo tenupasaṅkamiṃ. Upasaṅkamitvā tā pajāpatiyo etadavocaṃ: | ||
+ | |||
+ | 4. Saṃvijjanti kho pana me bhante, kule bhogā. Te ca kho appaṭivibhattā sīlavantehi kalyāṇadhammehi. Ayaṃ kho me bhante, catuttho acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati. | ||
+ | |||
+ | 5. Yaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 6. Anacchariyaṃ kho pana me bhante, saṅghe nimantite devatā upasaṅkamitvā ārocenti: asuko gahapati, bhikkhu ubhatobhāgavimutto, | ||
+ | |||
+ | 7. Acchariyaṃ kho pana me bhante, devatā upasaṅkamitvā ārocenti: ' | ||
+ | |||
+ | 8. Sace <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhante, aṭṭha acchariyā abbhutā dhammā saṃvijjanti. No ca kho ahaṃ jānāmi. Katamehipahaṃ aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā vyākatoti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho so bhikkhu uggassa gahapatino hatthigāmakassa nivesane piṇḍapātaṃ gahetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi. Atha kho so bhikkhu pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yena bhagavā tenupasaṅkami. | ||
+ | |||
+ | Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu yāvatako ahosi uggena gahapatinā hatthigāmakena saddhiṃ kathāsallāpo, | ||
+ | |||
+ | Sādhu sādhu bhikkhu, yathā taṃ uggo gahapati hatthigāmako sammā vyākaramāno vyākareyya imeheva bhikkhu, aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato uggo gahapati hatthigāmako mayā vyākato. Imehi ca pana bhikkhu aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ uggaṃ gahapatiṃ hatthigāmakaṃ dhārethāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Hatthakāḷavaka suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā āḷaviyaṃ viharati aggāḷave cetiye. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi: bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Sattahi <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Saddho bhikkhave, hatthako āḷavako, sīlavā bhikkhave, hatthako āḷavako, hirimā bhikkhave, hatthako āḷavako, ottappī bhikkhave, hatthako āḷavako. Bahussuto bhikkhave, hatthako āḷavako. Cāgavā bhikkhave, hatthako āḷavako, paññavā bhikkhave, hatthako āḷavako. Imehi kho bhikkhave, sattahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ hatthakaṃ āḷavakaṃ dhārethāti, | ||
+ | |||
+ | Atha kho aññataro bhikkhu pubbanhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena hatthakassa āḷavakassa nivesanaṃ tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho hatthako āḷavako yena so bhikkhu tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi, ekamantaṃ nisinnaṃ kho hatthakaṃ āḷavakaṃ so bhikkhu etadavoca: sattahi kho tvaṃ āvuso, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā vyākato. Katamehi sattahi: | ||
+ | |||
+ | Saddho bhikkhave, hatthako āḷavako, sīlavā bhikkhave, hatthako āḷavako, hirimā bhikkhave hatthako āḷavako, ottappī bhikkhave hatthako āḷavako, bahussuto bhikkhave hatthako āḷavako, cāgavā bhikkhave hatthako āḷavako, paññavā bhikkhave hatthako āḷavakoti. Imehi kho tvaṃ āvuso, sattahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā vyākatoti. | ||
+ | |||
+ | Kaccittha bhante, na koci gihī ahosi odātavasanoti? | ||
+ | |||
+ | Na khottha1. Āvuso, koci gihī ahosi odātavasanoti. | ||
+ | |||
+ | Sādhu bhante, yadettha na koci gihī ahosi odātavasanoti. | ||
+ | |||
+ | 1. Nahettha | ||
+ | |||
+ | Atha kho so bhikkhu hatthakassa āḷavakassa nivesane piṇḍapātaṃ gahetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi. Atha kho so bhikkhu pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yena bhagavā tenupasaṅkami. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sattahi kho tvaṃ āvuso, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā vyākato. Katamehi sattahi: saddho bhikkhave, hatthako āḷavako, sīlavā bhikkhave, hatthako āḷavako, hirimā bhikkhave, hatthako āḷavako, ottappī bhikkhave, hatthako āḷavako, bahussuto bhikkhave, hatthako āḷavako, cāgavā bhikkhave, hatthako āḷavako, paññavā bhikkhave, hatthako āḷavakoti. Imehi kho tvaṃ āvuso, sattahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā vyākatoti. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte bhante, hatthako āḷavako maṃ etadavoca: kaccittha bhante, na koci gihī ahosi odātavasanoti. Na khottha āvuso, koci gihī ahosi odāta vasanoti. Sādhu bhante, yadettha na koci gihī ahosi odātavasanoti. | ||
+ | |||
+ | Sādhu sādhu bhikkhu, appiccho so bhikkhu kulaputto santeyeva attani kusale dhamme na icchati parehi ñāyamāne, | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Hatthakāḷavaka saṅgahavatthu suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā āḷaviyaṃ viharati aggāḷave cetiye. Atha kho hatthako āḷavako pañcamattehi upāsakasatehi <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Mahatī kho tyāyaṃ hatthaka, parisā, kathaṃ pana tvaṃ hatthaka, imaṃ mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhāhīti? | ||
+ | |||
+ | Sādhu sādhu hatthaka, yoni kho tyāyaṃ hatthaka, mahatiṃ parisaṃ saṅgahetuṃ, | ||
+ | |||
+ | Yepi hi keci hatthaka, etarahi mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhanni sabbe te imeheva catūhi saṅgahavatthūhi mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhantīti. Atha kho hatthako āḷavako bhagavatā dhammiyā kathāya sandassito samādapito samuttejito sampahaṃsito uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā acirapakkante hatthake āḷavake bhikkhū āmantesi: aṭṭhahi bhikkhave, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ hatthakaṃ āḷavakaṃ dhāretha, katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Mahānāma suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme, | ||
+ | |||
+ | Kittāvatā nu kho bhante, upāsako hotīti: | ||
+ | |||
+ | Yato kho mahānāma, buddhaṃ saraṇaṃ gato hoti, dhammaṃ saraṇaṃ gato hoti, saṅghaṃ saraṇaṃ gato hoti, ettāvatā kho mahānāma, upāsako hotīti. | ||
+ | |||
+ | Kittāvatā pana bhante, upāsako sīlavā hotīti: | ||
+ | |||
+ | Yato kho mahānāma, upāsako pāṇātipātā paṭivirato hoti, adinnādānā paṭivirato hoti, kāmesu micchācārā paṭivirato hoti, musāvādā paṭivirato hoti, surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato hoti. Ettāvatā kho mahānāma, upāsako sīlavā hotīti. | ||
+ | |||
+ | Kittāvatā pana bhante, upāsako attahitāya paṭipanno hoti no parahitāyāti: | ||
+ | |||
+ | Yato <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Attanāva | ||
+ | |||
+ | Kittāvatā pana bhante, upāsako attahitāya ca paṭipanno hoti, parahitāya cāti: | ||
+ | |||
+ | Yato kho mahānāma upāsako attanā ca saddhāsampanno hoti parañca saddhāsampadāya samādapeti. Attanā ca sīlasampanno hoti, parañca sīlasampadāya samādapeti. Attanā ca cāgasampanno hoti, parañca cāgasampadāya samādapeti, | ||
+ | dhammamaññāya dhammānudhammapaṭipanno hoti, parañca dhammānudhammapaṭipattiyā samādapeti. Ettāvatā kho mahānāma, upāsako attahitāya ca paṭipanno hoti parahitāya cāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Jīvaka suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati jīvakambavane. Atha kho jīvako komārabhacco yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi, ekamantaṃ nisinno kho jīvako komārabhacco bhagavantaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Kittāvatā nu kho bhante upāsako hotīti: | ||
+ | |||
+ | Yato kho jīvaka, buddhaṃ saraṇaṃ gato hoti, dhammaṃ saraṇaṃ gato hoti, saṅghaṃ saraṇaṃ gato hoti, ettāvatā kho jīvaka, upāsako hotīti. | ||
+ | |||
+ | Kittāvatā pana bhante, upāsako sīlavā hotīti: | ||
+ | |||
+ | Yato kho jīvaka, upāsako pāṇātipātā paṭivirato hoti, adinnādānā paṭivirato hoti, kāmesu micchācārā paṭivirato hoti, musāvādā paṭivirato hoti, surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato hoti. Ettāvatā kho jīvaka, upāsako sīlavā hotīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Kittāvatā pana bhante, upāsako attahitāya paṭipanno hoti no parahitāyāti: | ||
+ | |||
+ | Yato <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kittāvatā pana bhante, upāsako attahitāya ca paṭipanno hoti, parahitāya cāti: | ||
+ | |||
+ | Yato kho jīvaka, upāsako attanā ca saddhāsampanno hoti, parañca saddhāsampadāya samādapeti. Attanā ca sīlasampanno hoti, parañca sīlasampadāya samādapeti. Attanā ca cāgasampanno hoti, parañca cāgasampadāya samādapeti, | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Bala suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhimāni bhikkhave, balāni, katamāni aṭṭha: ruṇṇabalā bhikkhave, dārakā, kodhabalo mātugāmo, āvudhabalā corā, issariyabalā rājāno, ujjhattibalā bālā, nijjhattibalā1 paṇḍitā, | ||
+ | |||
+ | 1. Nijjhantibalā | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Khīṇāsavabala suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā sāriputto yena bhagavā tenupasaṅkami upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ sāriputtaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kati nukho sāriputta, khīṇāsavassa bhikkhuno balāni, yehi balehi samannāgato khīṇāsavo bhikkhu āsavānaṃ khayaṃ paṭijānāti khīṇā me āsavāti? | ||
+ | |||
+ | Aṭṭha bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno balāni yehi balehi samantāgato khīṇāsavo āsavānaṃ khayaṃ paṭijānāti khīṇā me āsavāti. Katamāni aṭṭha: | ||
+ | |||
+ | 1. Idha bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno aniccato sabbe saṅkhārā yathābhūtaṃ sammappaññāya sudiṭṭhā honti. Yampi bhante khīṇāsavassa bhikkhuno aniccato sabbe saṅkhārā yathābhūtaṃ sammappaññāya sudiṭṭhā honti, idampi bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno balaṃ hoti, yaṃ balaṃ āgamma khīṇāsavo bhikkhu āsavānaṃ khayaṃ paṭijānāti khīṇā me āsavāti. | ||
+ | |||
+ | 2. Puna ca paraṃ bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno aṅgārakāsūpamā kāmā yathābhūtaṃ sammappaññāya sudiṭṭhā honti, yampi bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno aṅgārakāsūpamā kāmā yathābhūtaṃ sammappaññāya sudiṭṭhā honti, idampi bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno balaṃ hoti, yaṃ balaṃ āgamma khīṇāsavo bhikkhu āsavānaṃ khayaṃ paṭijānāti khīṇā me āsavāti. | ||
+ | |||
+ | 3. Puna ca paraṃ bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno vivekaninnaṃ cittaṃ hoti. Vivekapoṇaṃ vivekapabbhāraṃ vavakaṭṭhaṃ1 nekkhammābhirataṃ vyantībhūtaṃ sabbaso āsavaṭṭhānīyehi dhammehi, yampi bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno vivekanintaṃ cittaṃ hoti vivekapoṇaṃ vivekapabbhāraṃ vavakaṭṭhaṃ nekkhammābhirataṃ vyantībhūtaṃ sabbaso āsavaṭṭhānīyehi dhammehi, idampi bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno balaṃ hoti, yaṃ balaṃ āgamma khīṇāsavo bhikkhu āsavānaṃ khayaṃ paṭijānāti khīṇā me āsavāti. | ||
+ | |||
+ | 1. Vivekaṭṭhaṃ | ||
+ | |||
+ | 4. Puna ca paraṃ bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno cattāro satipaṭṭhānā bhāvitā honti subhāvitā. Yampi bhante, khīṇāsavassa <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 5. Puna ca paraṃ bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno cattāro iddhipādā bhāvitā honti subhāvitā. Yampi bhante khīṇāsavassa bhikkhuno cattāro iddhipādā bhāvitā honti subhāvitā, | ||
+ | |||
+ | 6. Puna ca paraṃ bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno pañcindriyāni bhāvitāni honti subhāvitāni. Yampi bhante khīṇāsavassa bhikkhuno pañcindriyāni bhāvitāni honti subhāvitāni, | ||
+ | |||
+ | 7. Puna ca paraṃ bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno sattabojjhaṅgā bhāvitā honti subhāvitā. Yampi bhante khīṇāsavassa bhikkhuno sattabojjhaṅgā bhāvitā honti subhāvitā, | ||
+ | |||
+ | 8. Puna ca paraṃ bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno ariyo aṭṭhaṅgiko maggo bhāvito hoti subhāvito. Yampi bhante khīṇāsavassa bhikkhuno ariyo aṭṭhaṅgiko maggo bhāvito hoti subhāvito, idampi bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno balaṃ hoti yaṃ balaṃ āgamma khīṇāsavo bhikkhu āsavānaṃ khayaṃ paṭijānāti, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhante, aṭṭha khīṇāsavassa bhikkhuno balāni, yehi balehi samannāgato khīṇāsavo bhikkhu āsavānaṃ khayaṃ paṭijānāti khīṇā me āsavāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Akkhaṇa suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Khaṇakicco loko khaṇakicco lokoti bhikkhave, assutavā puthujjano bhāsati no ca kho so jānāti khaṇaṃ vā akkhaṇaṃ vā. Aṭṭhime bhikkhave, akkhaṇā asamayā brahmacariyavāsāya. Katame aṭṭha. | ||
+ | |||
+ | 1. Idha bhikkhave, tathāgato ca loke uppanno hoti arahaṃ sammā sambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathī satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. Dhammo ca desīyati opasamiko parinibbāyiko sambodhagāmī sugatappavedito, | ||
+ | |||
+ | 2. Puna ca paraṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 3. Puna ca paraṃ bhikkhave, tathāgato ca loke uppanno hoti arahaṃ sammā sambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathī satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. Dhammo ca desīyati opasamiko parinibbāyiko sambodhagāmī sugatappavedito, | ||
+ | |||
+ | 4. Puna ca paraṃ bhikkhave, tathāgato ca loke uppanno hoti arahaṃ sammā sambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathī satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. Dhammo ca desīyati opasamiko parinibbāyiko sambodhagāmī sugatappavedito, | ||
+ | |||
+ | 5. Puna ca paraṃ bhikkhave, tathāgato ca loke uppanno hoti arahaṃ sammā sambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathī satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. Dhammo ca desīyati opasamiko parinibbāyiko sambodhagāmī sugatappavedito, | ||
+ | |||
+ | 6. Puna ca paraṃ bhikkhave, tathāgato ca loke uppanno hoti arahaṃ sammā sambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathī satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. Dhammo ca desīyati opasamiko parinibbāyiko sambodhagāmī sugatappavedito, | ||
+ | |||
+ | 7. Puna ca paraṃ bhikkhave, tathāgato ca loke uppanno hoti arahaṃ sammā sambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathī satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. Dhammo ca desīyati opasamiko parinibbāyiko sambodhagāmī sugatappavedito, | ||
+ | |||
+ | 8. Puna ca paraṃ bhikkhave, tathāgato ca loke uppanno hoti arahaṃ sammā sambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathī satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. Dhammo ca na desīyati <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ekova bhikkhave, khaṇo ca samayo ca brahmacariyavāsāya. Katamo eko: idha bhikkhave, tathāgato ca loke uppanno hoti, arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathī satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. Dhammo ca desīyati opasamiko parinibbāyiko sambodhagāmī sugatappavedito. Ayañca puggalo majjhimesu janapadesu paccājāto hoti. So ca hoti paññavā ajaḷo anelamūgo paṭibalo subhāsita dubbhāsitassa atthamaññātuṃ. Ayaṃ bhikkhave, ekova khaṇo ca samayo ca brahmacariyavāsāyāti. | ||
+ | |||
+ | 1. Manussalābhaṃ laddhāna saddhamme suppavedite, | ||
+ | |||
+ | Ye khaṇaṃ nādhigacchanti atināmenti te khaṇaṃ. | ||
+ | |||
+ | 2. Bahū hi akkhaṇā vuttā maggassa antarāyikā, | ||
+ | |||
+ | Kadāci karahaci loke uppajjanti tathāgatā. | ||
+ | |||
+ | 3. Tassidaṃ sammūkhībhūtaṃ yaṃ lokasmiṃ sudullabhaṃ, | ||
+ | |||
+ | Manussapaṭilābho ca saddhammassa ca desanā | ||
+ | |||
+ | Alaṃ vāyamituṃ tattha attakāmena jantunā. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 4. Kathaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Khaṇātītā hi socanti nirayamhi samappitā. | ||
+ | |||
+ | 5. Idha ceva naṃ virādheti saddhammassa niyāmataṃ, | ||
+ | |||
+ | Vāṇijova atītattho cirattaṃ anutapessati. | ||
+ | |||
+ | 6. Avijjānivuto poso saddhammaṃ aparādhiko, | ||
+ | |||
+ | Jātimaraṇasaṃsāraṃ ciraṃ paccanubhossati. | ||
+ | |||
+ | 7. Ye ca laddhā manussattaṃ saddhamme suppavedite, | ||
+ | |||
+ | Akaṃsu tattha vacanaṃ karissanti karonti vā. | ||
+ | |||
+ | 8. Khaṇaṃ paccaviduṃ loke brahmacariyaṃ anuttaraṃ, | ||
+ | |||
+ | Ye maggaṃ paṭipajjiṃsu tathāgatappaveditaṃ. | ||
+ | |||
+ | 9. Ye saṃvarā cakkhumatā desitādiccabandhunā, | ||
+ | |||
+ | Tesu gutto sadā sato vihare anavassuto. | ||
+ | |||
+ | 10. Sabbe anusaye chetvā māradheyya sarānuge, | ||
+ | |||
+ | Te ve pāragatā loke ye pattā āsavakkhayanti. | ||
+ | |||
+ | 8. 1. 3. 10 | ||
+ | |||
+ | Anuruddha suttaṃ | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā bhaggesu viharati suṃsumāragire bhesakalāvane migadāye. Tena kho pana samayena āyasmā anuruddho cetīsu viharati pācīnavaṃsadāye. Atha kho āyasmato anuruddhassa rahogatassa patisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi: <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Appicchassāyaṃ dhammo nāyaṃ dhammo mahicchassa, | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā āyasmato anuruddhassa cetasā cetoparivitakkamaññāya seyyathāpi nāma balavā puriso sammiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ sammiñjeyya evameva bhaggesu suṃsumāragire bhesakalāvane migadāye antarahito cetīsu pācīnavaṃsadāye āyasmato anuruddhassa sammukhe pāturahosi. | ||
+ | |||
+ | Nisīdi bhagavā paññatte āsane āyasmāpi kho anuruddho bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ anuruddhaṃ bhagavā etadavoca: sādhu sādhu anuruddha, sādhu kho tvaṃ anuruddha, yaṃ taṃ mahāpurisavitakkaṃ vitakkesi: appicchassāyaṃ dhammo nāyaṃ dhammo mahicchassa, | ||
+ | |||
+ | Tena hi tvaṃ anuruddha, imampi aṭṭhamaṃ mahāpurisavitakkaṃ vitakkehi: nippapañcārāmassāyaṃ dhammo nippapañcaratino nāyaṃ dhammo papañcārāmassa papañcaratinoti. | ||
+ | |||
+ | Yato kho tvaṃ anuruddha, ime aṭṭhamahāpurisavitakke vitakkessasi, | ||
+ | |||
+ | Yato kho tvaṃ anuruddha, ime aṭṭhamahāpurisavitakke vitakkessasi tato tvaṃ anuruddha, yāvadeva ākaṅkhissasi vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharissasi. | ||
+ | |||
+ | Yato kho tvaṃ anuruddha, ime aṭṭhamahāpurisavitakke vitakkessasi tato tvaṃ anuruddha, yāvadeva ākaṅkhissasi, | ||
+ | |||
+ | Yato kho tvaṃ anuruddha, ime aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, | ||
+ | |||
+ | Yato <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Yato kho tvaṃ anuruddha, ime ca aṭṭhamahāpurisavitakke vitakkessasi, | ||
+ | |||
+ | Yato kho tvaṃ anuruddha, ime ca aṭṭhamahāpurisavitakke vitakkessasi, | ||
+ | |||
+ | Yato kho tvaṃ anuruddha, ime ca aṭṭhamahāpurisavitakke vitakkessasi, | ||
+ | |||
+ | 1. Phassitaggalaṃ katthaci. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Yato <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Tena hi tvaṃ anuruddha, āyatikampi vassāvāsaṃ idheva cetīsu pācīnavaṃsadāye vihareyyāsīti. Evaṃ bhanteti kho āyasmā anuruddho bhagavato paccassosi. | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā āyasmantaṃ anuruddhaṃ iminā ovādena ovaditvā seyyathāpi nāma balavā puriso sammiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya pasāritaṃ vā bāhaṃ sammiñjeyya, | ||
+ | |||
+ | Katame ca bhikkhave, aṭṭha mahā purisavitakkā: | ||
+ | |||
+ | Appicchassāyaṃ bhikkhave, dhammo nāyaṃ dhammo mahicchassa; | ||
+ | |||
+ | 1. Apapicchassāyaṃ bhikkhave, dhammo nāyaṃ dhammo mahicchassā' | ||
+ | |||
+ | 2. ' | ||
+ | |||
+ | 3. ' | ||
+ | |||
+ | 4. ' | ||
+ | |||
+ | 5. ' | ||
+ | |||
+ | 6. ' | ||
+ | |||
+ | 7. ' | ||
+ | |||
+ | 8. ' | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā anuruddho āyatikampi vassāvāsaṃ tattheva cetīsu pācīnavaṃsadāye vihāsi. Atha kho āyasmā anuruddho eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto na cirasseva yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, tadanuttaraṃ brahmacariya pariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi. Khīṇā jāti vusitaṃ brahmacariyaṃ kataṃ karaṇīyaṃ nāparaṃ ittatthāyāti abbhaññāsi. | ||
+ | |||
+ | Aññataro ca panāyasmā anuruddho arahataṃ ahosi. Atha kho āyasmā anuruddho arahattappatto tāyaṃ velāyaṃ imā gāthāyo abhāsi. | ||
+ | |||
+ | 1. Mama saṅkappamaññāya satthā loke anuttaro, | ||
+ | |||
+ | Manomayena kāyena iddhiyā upasaṅkami. | ||
+ | |||
+ | 2. Yathā me ahu saṅkappo tato uttari desayī, | ||
+ | |||
+ | Nippapañcarato buddho nippapañcaṃ adesayi. | ||
+ | |||
+ | 3. Tassāhaṃ dhammamaññāya vihāsiṃ sāsane rato, | ||
+ | |||
+ | Tisso vijjā anuppatto kataṃ buddhassa sāsanaṃ. | ||
+ | |||
+ | Gahapativaggo tatiyo. | ||
+ | |||
+ | Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Dve uggā dve ca hatthakā mahānāmena jīvako, | ||
+ | |||
+ | Dve balā akkhaṇā vuttā anuruddhena te dasāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 4. Dānavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Dāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhimāni <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Āsajja dānaṃ deti, bhayā dānaṃ deti, adāsi meti dānaṃ deti, dassati meti dānaṃ deti, sāhu dānanti dānaṃ deti, ahaṃ pacāmi ime na pacanti na arahāmi pacanto apacantānaṃ dānaṃ adātunti dānaṃ deti, imaṃ me dānaṃ dadato kalyāṇo kittisaddo abbhuggacchatīti dānaṃ deti. Cittālaṅkāracittaparikkhāratthaṃ dānaṃ deti, imāni kho bhikkhave aṭṭha dānānīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Dutiyadāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Saddhā hiriyaṃ kusalañca dānaṃ | ||
+ | |||
+ | Dhammā ete sappurisānuyātā, | ||
+ | |||
+ | Etaṃ hi maggaṃ diviyaṃ vadantī | ||
+ | |||
+ | Etehi gacchati devalokanti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Dānavatthu suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhimāni bhikkhave, dānavatthūni, | ||
+ | |||
+ | Chandā dānaṃ deti, dosā dānaṃ deti, mohā dānaṃ deti, garahā dānaṃ deti, 1 dinnapubbaṃ katapubbaṃ pitupitāmahegi nārahāmi porāṇaṃ2. Kulavaṃsaṃ hāpetunti dānaṃ deti, imāhaṃ dānaṃ datvā kāyassa bhedā parammaraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ uppajjissāmīti dānaṃ deti, imaṃ me dānaṃ dadato cittaṃ pasīdati attamanataṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Bhayā dānaṃ deti sīmu. 2. Porāṇānaṃ | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Khettūpama suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhaṅgasamannāgate bhikkhave, khette bījaṃ vuttaṃ na mahapphalaṃ hoti. Na mahassādaṃ na phātiyeyyāti. Kathaṃ aṭṭhaṅgasamantāgate: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, khettaṃ unnāmaninnāmī ca hoti pāsāṇasakkharillañca hoti. Ūsarañca hoti. Na ca gambhīrasītaṃ hoti. Na āyasampannaṃ hoti, na apāyasampannaṃ hoti, na mātikāsampannaṃ hoti, na mariyādāsampannaṃ hoti, evaṃ aṭṭhaṅgasamannāgate bhikkhave khette bījaṃ vuttaṃ na mahapphalaṃ hoti. Na mahassādaṃ. Na phātiyeyyāti. | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave aṭṭhaṅgasamannāgatesu samaṇabrāhmaṇesu dānaṃ dinnaṃ na mahapphalaṃ hoti, na mahānisaṃsaṃ na mahājutikaṃ na mahāvipphāraṃ. Kathaṃ aṭṭhaṅgasamannāgatesu: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā micchādiṭṭhikā honti micchāsaṅkappā micchāvācā micchākammantā micchāājīvā micchāvāyāmā micchāsatino micchāsamādhino. Evaṃ aṭṭhaṅgasamannāgatesu bhikkhave samaṇabrāhmaṇesu dānaṃ dinnaṃ na mahapphalaṃ hoti. Na mahānisaṃsaṃ na mahājutikaṃ na mahāvipphāraṃ. | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhaṅgasamannāgate bhikkhave, khette bījaṃ vuttaṃ mahapphalaṃ hoti mahassādaṃ phātiyeyyāti. Kathaṃ aṭṭhaṅgasamannāgate: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, khettaṃ anunnāmaninnāmī ca hoti, apāsāṇasakkharillañca hoti, anusarañca hoti. Gambhīrasītaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave, aṭṭhaṅgasamannāgatesu samaṇabrāhmaṇesu dānaṃ dinnaṃ mahapphalaṃ hoti mahānisaṃsaṃ mahājutikaṃ mahāvipphāraṃ. Kathaṃ aṭṭhaṅgasamannāgatesu: | ||
+ | |||
+ | 1. Yathāpi khette sampanne | ||
+ | |||
+ | Deve sampādayantamhi | ||
+ | |||
+ | 2. Anīti sampadā hoti virūḷhī bhavati sampadā, | ||
+ | |||
+ | Vepullasampadā hoti phalaṃ ve hoti sampadā. | ||
+ | |||
+ | 3. Evaṃ sampannasīlesu | ||
+ | |||
+ | Sampadānaṃ upaneti | ||
+ | |||
+ | 4. Tasmā sampadamākaṅkhī | ||
+ | |||
+ | Sampannapaññe sevetha | ||
+ | |||
+ | 5. Vijjācaraṇasampanno | ||
+ | |||
+ | Karoti kammasampadaṃ | ||
+ | |||
+ | 6. Lokaṃ ñatvā yathābhūtaṃ | ||
+ | |||
+ | Maggasampadamāgamma | ||
+ | |||
+ | 7. Odhunitvā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Muccati sabbadukkhehi | ||
+ | |||
+ | 1. Ce sī. Mu. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Dānūpapatti suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhimā bhikkhave dānūpapattiyo katamā aṭṭha: | ||
+ | |||
+ | 1. Idha bhikkhave ekacco dānaṃ deti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | 2. Idha pana bhikkhave, ekacco dānaṃ deti, samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | 3. Idha pana bhikkhave, ekacco dānaṃ deti, samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | 4. Idha pana bhikkhave, ekacco dānaṃ deti, samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | 5. Idha pana bhikkhave, ekacco dānaṃ deti, samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | 6. Idha pana bhikkhave, ekacco dānaṃ deti, samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | 7. Idha pana bhikkhave ekacco dānaṃ deti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | 8. Idha pana bhikkhave, ekacco dānaṃ deti. Samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Puññakiriyavatthu suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Tīṇimāni bhikkhave, puññakiriyavatthūni, | ||
+ | |||
+ | Dānamayaṃ puññakiriyavatthu1 sīlamayaṃ puññakiriyavatthu, | ||
+ | |||
+ | 1. Puññakiriyavatthuṃ [PTS. ,] <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Idha bhikkhave, ekaccassa dānamayaṃ puññakiriyavatthu parittaṃ kataṃ hoti, sīlamayaṃ puññakiriyavatthu parittaṃ kataṃ hoti bhāvanāmayaṃ puññakiriyavatthu nābhisambhoti. So kāyassa bhedā parammaraṇā manussadobhaggaṃ1 upapajjati. | ||
+ | |||
+ | 2. Idha pana bhikkhave, ekaccassa dānamayaṃ puññakiriyavatthu mattaso kataṃ hoti, sīlamayaṃ puññakiriyavatthu mattaso kataṃ hoti, bhāvanāmayaṃ puññakiriyavatthu nābhisambhoti. So kāyassa bhedā parammaraṇā manussasobhaggaṃ2 upapajjati. | ||
+ | |||
+ | 3. Idha pana bhikkhave, ekaccassa dānamayaṃ puññakiriyavatthu adhimattaṃ kataṃ hoti, sīlamayaṃ puññakiriyavatthu <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 4. Idha pana bhikkhave, ekaccassa dānamayaṃ puññakiriyavatthu adhimattaṃ kataṃ hoti, sīlamayaṃ puññakiriyavatthu adhimattaṃ kataṃ hoti, bhāvanāmayaṃ puññakiriyavatthu nābhisambhoti. So kāyassa bhedā parammaraṇā tāvatiṃsānaṃ devānaṃ sahavyataṃ upapajjati. Tatra bhikkhave, sakko devānamindo dānamayaṃ puññakiriyavatthuṃ atirekaṃ karitvā, sīlamayaṃ puññakiriyavatthuṃ atirekaṃ karitvā tāvatiṃse deve dasahi ṭhānehi adhigaṇhāti dibbena āyunā, dibbena vaṇṇena, | ||
+ | |||
+ | 5. Idha pana bhikkhave, ekaccassa dānamayaṃ puññakiriyavatthu adhimattaṃ kataṃ hoti, sīlamayaṃ puññakiriyavatthu adhimattaṃ kataṃ hoti, bhāvanāmayaṃ puññakiriyavatthu nābhisambhoti. So kāyassa bhedā parammaraṇā yāmānaṃ devānaṃ sahavyataṃ upapajjati. Tatra bhikkhave, suyāmo devaputto dānamayaṃ puññakiriyavatthuṃ atirekaṃ karitvā, sīlamayaṃ puññakiriyavatthuṃ atirekaṃ karitvā, yāme deve dasahi ṭhānehi adhigaṇhāti dibbena āyunā, dibbena vaṇṇena, | ||
+ | |||
+ | 1. Dobhagya | ||
+ | |||
+ | 6. Idha pana bhikkhave, ekaccassa dānamayaṃ puññakiriyavatthu adhimattaṃ kataṃ hoti, sīlamayaṃ puññakiriyavatthu adhimattaṃ kataṃ hoti, bhāvanāmayaṃ puññakiriyavatthu nābhisambhoti. So kāyassa bhedā parammaraṇā tusitānaṃ devānaṃ sahavyataṃ upapajjati. Tatra <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 7. Idha pana bhikkhave, ekaccassa dānamayaṃ puññakiriyavatthu adhimattaṃ kataṃ hoti, sīlamayaṃ puññakiriyavatthu adhimattaṃ kataṃ hoti, bhāvanāmayaṃ puññakiriyavatthu nābhisambhoti. So kāyassa bhedā parammaraṇā nimmāṇaratīnaṃ devānaṃ sahavyataṃ upapajjati. Tatra bhikkhave, sunimmito devaputto dānamayaṃ puññakiriyavatthuṃ atirekaṃ karitvā, sīlamayaṃ puññakiriyavatthuṃ atirekaṃ karitvā, nimmāṇaratī deve dasahi ṭhānehi adhigaṇhāti dibbena āyunā, dibbena vaṇṇena, | ||
+ | |||
+ | 8. Idha pana bhikkhave, ekaccassa dānamayaṃ puññakiriyavatthu adhimattaṃ kataṃ hoti, sīlamayaṃ puññakiriyavatthu adhimattaṃ kataṃ hoti, bhāvanāmayaṃ puññakiriyavatthu nābhisambhoti. So kāyassa bhedā parammaraṇā paranimmitavasavattīnaṃ devānaṃ sahavyataṃ upapajjati. Tatra bhikkhave, vasavattī devaputto dānamayaṃ puññakiriyavatthuṃ atirekaṃ karitvā, sīlamayaṃ puññakiriyavatthuṃ atirekaṃ karitvā, paranimmitavasavattī deve dasahi ṭhānehi adhigaṇhāti dibbena āyunā, dibbena vaṇṇena, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave, tīṇi puññakiriyavatthūnīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Sappurisadāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Suciṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Suciṃ paṇītaṃ kālena kappiyaṃ pānabhojanaṃ | ||
+ | |||
+ | Abhiṇhaṃ dadāti dānaṃ sukhettesu1 brahmacārīsu. | ||
+ | |||
+ | 2. Na ca2 vippaṭisārissa cajitvā āmisaṃ bahuṃ, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ dinnāni dānāni vaṇṇayanti vipassino. | ||
+ | |||
+ | 3. Evaṃ yajitvā medhāvī saddho muttena cetasā, | ||
+ | |||
+ | Abyāpajjhaṃ sukhaṃ lokaṃ paṇḍito upapajjatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Sappurisa suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Sappuriso bhikkhave, kule jāyamāno bahuno janassa atthāya hitāya sukhāya hoti mātāpitunnaṃ atthāya hitāya sukhāya hoti. Puttadārassa atthāya hitāya sukhāya hoti, dāsakammakaraporisassa atthāya hitāya sukhāya hoti. Mittāmaccānaṃ atthāya hitāya sukhāya hoti. Pubbapetānaṃ atthāya hitāya sukhāya hoti, rañño atthāya hitāya sukhāya hoti devatānaṃ atthāya hitāya sukhāya hoti, samaṇabrāhmaṇānaṃ atthāya hitāya sukhāya hoti. | ||
+ | |||
+ | 1. Sukhette. [PTS. 2.] Neva machasaṃ. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, mahāmegho sabbasassānusampādento bahuno janassa atthāya hitāya sukhāya hoti. Evameva kho bhikkhave, sappuriso kule jāyamāno bahuno janassa atthāya hitāya sukhāya hoti. Mātāpitunnaṃ atthāya hitāya sukhāya hoti. Puttadārassa atthāya hitāya sukhāya hoti. Dāsakammakaraporissa atthāya hitāya sukhāya hoti. Mittāmaccānaṃ atthāya hitāya sukhāya hoti, pubbapettānaṃ atthāya hitāya sukhāya hoti, rañño atthāya hitāya sukhāya <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Bahunnaṃ 1. Vata atthāya sappañño gharamāvasaṃ, | ||
+ | |||
+ | Mātaraṃ pitaraṃ pubbe rattindivamatandito. | ||
+ | |||
+ | 2. Pūjeti sahadhammena pubbe katamanussaraṃ, | ||
+ | |||
+ | Anāgāre pabbajite apace2. Brahamacārayo3 | ||
+ | |||
+ | 3. Niviṭṭhasaddho pūjeti ñatvā dhammedhapesale, | ||
+ | |||
+ | Rañño hito devahito ñātīnaṃ sakhinaṃ hito. | ||
+ | |||
+ | 4. Sabbesaṃ so hito5 hoti saddhamme suppatiṭṭhito, | ||
+ | |||
+ | Vineyya maccheramalaṃ salokaṃ bhajate sivanti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Puññābhisanda suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhime bhikkhave, puññābhisandā kusalābhisandā sukhassāhārā sovaggikā sukhavipākā saggasaṃvattanikā iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattanti. Katame aṭṭha: | ||
+ | |||
+ | 1. Idha bhikkhave, ariyasāvako buddhaṃ saraṇaṃ gato hoti. Ayaṃ bhikkhave, paṭhamo puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | 1. Bahunaṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Puna ca paraṃ bhikkhave, ariyasāvako dhammaṃ saraṇaṃ gato hoti. Ayaṃ bhikkhave, dutiyo puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | 3. Puna ca paraṃ bhikkhave, ariyasāvako saṃghaṃ saraṇaṃ gato hoti. Ayaṃ bhikkhave, tatiyo puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | 4. Pañcimāni <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ariyasāvako pāṇātipātaṃ pahāya pāṇātipātā paṭivirato hoti. Pāṇātipātā paṭivirato bhikkhave, ariyasāvako aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhayaṃ deti. Averaṃ deti. Abyāpajjhaṃ deti. Aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhayaṃ datvā averaṃ datvā abyāpajjhaṃ datvā aparimāṇassa abhayassa averassa abyāpajjhassa bhāgī hoti. Imaṃ bhikkhave, paṭhamaṃ dānaṃ mahādānaṃ, | ||
+ | |||
+ | 5. Idha bhikkhave, ariyasāvako adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭivirato hoti. Adinnādānā paṭivirato bhikkhave, ariyasāvako aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhayaṃ deti. Averaṃ deti. Abyāpajjhaṃ deti. Aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhayaṃ datvā averaṃ datvā abyāpajjhaṃ datvā aparimāṇassa abhayassa averassa abyāpajjhassa bhāgī hoti. Imaṃ bhikkhave, dutiyaṃ dānaṃ mahādānaṃ, | ||
+ | |||
+ | 6. Idha bhikkhave, ariyasāvako kāmesu micchācāraṃ pahāya kāmesu micchācārā paṭivirato hoti. Kāmesu micchācārā paṭivirato bhikkhave, ariyasāvako aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhayaṃ deti. Averaṃ deti. Avyāpajjhaṃdeti. Aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhayaṃ datvā averaṃ datvā abyāpajjhaṃ datvā aparimāṇassa abhayassa averassa abyāpajjhassa bhāgī hoti. Imaṃ bhikkhave, tatiyaṃ dānaṃ mahādānaṃ, | ||
+ | |||
+ | 7. Idha bhikkhave, ariyasāvako musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭivirato hoti. Musāvādā paṭivirato bhikkhave, ariyasāvako aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhayaṃ deti. Averaṃ deti. Abyāpajjhaṃ deti. Aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhayaṃ datvā averaṃ datvā abyāpajjhaṃ datvā aparimāṇassa abhayassa averassa abyāpajjhassa bhāgī hoti. Imaṃ bhikkhave, catutthaṃ dānaṃ mahādānaṃ, | ||
+ | |||
+ | 8. Idha bhikkhave, ariyasāvako surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ pahāya surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato hoti. Surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato bhikkhave, ariyasāvako aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhayaṃ deti. Averaṃ deti. Abyāpajjhaṃ deti. Aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhayaṃ datvā averaṃ datvā abyāpajjhaṃ datvā aparimāṇassa abhayassa averassa abyāpajjhassa bhāgī hoti. Imaṃ bhikkhave, pañcamaṃ dānaṃ mahādānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Idaṃ bhikkhave, pañcamaṃ dānaṃ mahādānaṃ aggaññaṃ rattaññaṃ vaṃsaññaṃ porāṇaṃ asaṅkiṇṇaṃ asaṅkiṇṇapubbaṃ na saṅkīyati na saṅkīyissati appatikuṭṭhaṃ samaṇehi brāhmaṇehi viññūhi. Ayaṃ bhikkhave aṭṭhamo puññābhisando kusalābhisando <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave, aṭṭha puññābhisandā kusalābhisandā sukhassāhārā sovaggikā sukhavipākā saggasaṃvattanikā iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattantīti. | ||
+ | |||
+ | 8. 1. 4. 10 | ||
+ | |||
+ | Apāyasaṃvattanika suttaṃ) | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | 1. Pāṇātipāto bhikkhave, āsevito bhāvito bahulīkato nirayasaṃvattaniko tiracchānayonisaṃvattaniko pettivisayasaṃvattaniko, | ||
+ | |||
+ | 2. Adinnādānaṃ bhikkhave, āsevitaṃ bhāvitaṃ bahulīkataṃ nirayasaṃvattanikaṃ tiracchānayonisaṃvattanikaṃ pettivisayasaṃvattanikaṃ, | ||
+ | |||
+ | 3. Kāmesu micchācāro bhikkhave, āsevito bhāvito bahulīkato nirayasaṃvattaniko tiracchānayonisaṃvattaniko pettivisayasaṃvattaniko, | ||
+ | |||
+ | 4. Musāvādo bhikkhave, āsevito bhāvito bahulīkato nirayasaṃvattaniko tiracchānayonisaṃvattaniko pettivisayasaṃvattaniko, | ||
+ | |||
+ | 5. Pisuṇā bhikkhave, vācā āsevitā bhāvitā bahulīkatā nirayasaṃvattanikā tiracchānayonisaṃvattanikā pettivisayasaṃvattanikā, | ||
+ | |||
+ | 6. Pharusā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 7. Samphappalāpo bhikkhave, āsevito bhāvito bahulīkato nirayasaṃvattaniko tiracchānayonisaṃvattaniko pettivisayasaṃvattaniko, | ||
+ | |||
+ | 8. Surāmerayapānaṃ bhikkhave, āsevitaṃ bhāvitaṃ bahulīkataṃ nirayasaṃvattanikaṃ tiracchānayonisaṃvattanikaṃ pettivisayasaṃvattanikaṃ, | ||
+ | |||
+ | Dānavaggo catuttho. | ||
+ | |||
+ | Tatruddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Dve dānāni vatthuñca mettaṃ dānūpapattiyo kiriyaṃ devasappurisā abhisando saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | 1. Sabbalahuko | ||
+ | |||
+ | ===== 5. Uposathavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Saṅkhitta aṭṭhaṅguposatha suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ me sutaṃ: ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhaṅgasamannāgato bhikkhave, uposatho upavuttho mahapphalo hoti mahānisaṃso mahājutiko mahāvipphāro. | ||
+ | |||
+ | Kathaṃ upavuttho ca bhikkhave, aṭṭhaṅgasamannāgato uposatho mahapphalo hoti mahānisaṃso mahājutiko mahāvipphāro: | ||
+ | |||
+ | 1. Idha <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 2. Yāvajīvaṃ arahanto adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭiviratā dinnādāyī dinnapāṭikaṅkhī athenena sucibhūtena attanā viharanti. Ahampajja imañca rattiṃ imañca rattiṃ imañca divasaṃ adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭivirato dinnādāyī dinnapāṭikaṅkhī athenena sucibhutena attanā viharāmi. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi. Uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā dutiyena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 1. Imināpaṅgenapahaṃ | ||
+ | |||
+ | 3. Yāvajīvaṃ arahanto abrahmacariyaṃ pahāya brahmacārino ārācārino viratā methunā gāmadhammā, | ||
+ | |||
+ | 4. Yāvajīvaṃ arahanto musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭiviratā saccavādino saccasandhā thetā paccayikā avisaṃvādakā lokassa, ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭivirato saccavādī <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 5. Yāvajīvaṃ arahanto surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ pahāya surāmeraya majjapamādaṭṭhānā paṭiviratā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ pahāya surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi. Uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā pañcamena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 6. Yāvajīvaṃ arahanto ekabhattikā rattūparatā viratā vikālabhojanā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ ekabhattiko rattūparato virato vikālabhojanā. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi, uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā chaṭṭhena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 7. Yāvajīvaṃ arahanto naccagītavāditavisūkadassanamālāgandhavilepanadhāraṇamaṇḍanavibhūsanaṭṭhānā paṭiviratā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ naccagītavāditavisūkadassanamālāgandhavilepanadhāraṇamaṇḍana vibhūsanaṭṭhānā paṭivirato. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi, uposatho ca me upavuttho bhavissatīti. Iminā sattamena aṅgena samannāgato hoti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 8. Yāvajīvaṃ arahanto uccāsayanamahāsayanaṃ pahāya uccāsayanamahāsayanā paṭiviratā nīcaseyyaṃ kappenti mañcake vā tiṇasanthārake vā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ uccāsayanamahāsayanaṃ pahāya uccāsayanamahāsayanā paṭivirato nīcaseyyaṃ kappemi mañcake vā tiṇasanthārake vā. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi, <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ upavuttho kho bhikkhave, aṭṭhaṅgasamannāgato uposatho mahapphalo hoti mahānisaṃso mahājutiko mahāvipphāroti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Vitthata aṭṭhaṅguposatha suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhaṅgasamannāgato bhikkhave, uposatho upavuttho mahapphalo hoti mahānisaṃso mahājutiko mahāvipphāro. Kathaṃ upavuttho ca bhikkhave, aṭṭhaṅgasamannāgato uposatho mahapphalo hoti mahānisaṃso mahājutiko mahavipphāro: | ||
+ | |||
+ | 1. Idha bhikkhave, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati: | ||
+ | |||
+ | 2. Yāvajīvaṃ arahanto adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭiviratā dinnadāyī dinnapāṭikaṅkhī athenena sucibhutena attanā viharanti. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭivirato dinnādāyī dinnapāṭikaṅkhī athenena sucibhūtena attanā viharāmi. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi. Uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā dutiyena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 3. Yāvajīvaṃ arahanto abrahmacariyaṃ pahāya brahmacārino ārācārino viratā methunā gāmadhammā, | ||
+ | |||
+ | 4. Yāvajīvaṃ arahanto musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭiviratā saccavādino saccasandhā thetā paccayikā avisaṃvādakā lokassa, ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭivirato saccavādī saccasandho theto paccayiko avisaṃvādako lokassa. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi. Uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā catutthena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 5. Yāvajīvaṃ arahanto surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ pahāya surāmeraya majjapamādaṭṭhānā paṭiviratā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ pahāya surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi. Uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā pañcamena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 6. Yāvajīvaṃ arahanto ekabhattikā rattūparatā viratā vikālabhojanā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ ekabhattiko rattūparato virato vikālabhojanā. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi, uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā chaṭṭhena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 7. Yāvajīvaṃ arahanto naccagītavāditavisūkadassanamālāgandhavilepanadhāraṇamaṇḍanavibhūsanaṭṭhānā paṭiviratā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ naccagītavāditavisūkadassanamālāgandhavilepanadhāraṇamaṇḍana vibhūsanaṭṭhānā paṭivirato. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi, uposatho ca me upavuttho bhavissatīti. Iminā sattamena aṅgena samannāgato hoti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 8. Yāvajīvaṃ arahanto uccāsayanamahāsayanaṃ pahāya uccāsayanamahāsayanā paṭiviratā nīcaseyyaṃ kappenti mañcake vā tiṇasanthārake vā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ uccāsayanamahāsayanaṃ pahāya uccāsayanamahāsayanā paṭivirato nīcaseyyaṃ kappemi mañcake vā tiṇasanthārake vā. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi, uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā aṭṭhamena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ upavuttho kho bhikkhave, aṭṭhaṅgasamannāgato uposatho mahapphalo hoti mahānisaṃso mahājutiko mahāvipphāroti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kīvamahapphalo hoti kīvamahānisaṃso kīvamahājutiko kīvamahāvipphāro: | ||
+ | |||
+ | . | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, yo imesaṃ soḷasannaṃ mahājanapadānaṃ pahūtasattaratanānaṃ issariyādhipaccaṃ rajjaṃ kāreyya, seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | Yānimāni bhikkhave, mānusakāni paññāsavassāni cātummahārājikānaṃ devānaṃ eso eko rattindivo, tāya rattiyā tiṃsarattiyo māso, tena māsena dvādasamāsiyo saṃvaccharo, | ||
+ | |||
+ | Yaṃ bhikkhave mānusakaṃ vassasataṃ tāvatiṃsānaṃ devānaṃ eso eko rattindivo; tāya rattiyā tiṃsarattiyo māso; tena māsena dvādasamāsiyo saṃvaccharo tena saṃvaccharena dibbaṃ vassasahassaṃ tāvatiṃsānaṃ devānaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Yāni bhikkhave, mānusakāni dve vassasatāni yāmānaṃ devānaṃ eso eko rattindivo, tāya rattiyā tiṃsarattiyo māso, tena māsena dvādasamāsiyo saṃvaccharo, | ||
+ | |||
+ | Yāni kho bhikkhave, mānusakāni cattāri vassasatāni tusitānaṃ eso eko rattindivo; tāya rattiyā tiṃsarattiyo māso; tena māsena dvādasamāsiyo saṃvaccharo, | ||
+ | |||
+ | Yāni bhikkhave, mānusakāni aṭṭhavassasatāni nimmāṇaratīnaṃ devānaṃ eso eko rattindivo. Tāya rattiyā tiṃsarattiyo māso, tena māsena dvādasamāsiyo saṃvaccharo, | ||
+ | |||
+ | Yāni bhikkhave, mānusakāni soḷasavassasatāni paranimmitavasavattīnaṃ devānaṃ eso eko rattindivo; tāya rattiyā tiṃsarattiyo māso, tena māsena dvādasamāsiyo saṃvaccharo, | ||
+ | |||
+ | 1. Pāṇaṃ na hāne na ca dinnamādiye | ||
+ | |||
+ | Musā na bhāse na ca majjapo siyā | ||
+ | |||
+ | Abrahmacariyā virameyya methunā | ||
+ | |||
+ | Rattiṃ na bhuñjeyya vikālabhojanaṃ. | ||
+ | |||
+ | 2. Mālaṃ na dhāre na ca gandhamācare | ||
+ | |||
+ | Mañce chamāyaṃ ca sayetha santhate | ||
+ | |||
+ | Etaṃ hi aṭṭhaṅgikamāhu posathaṃ | ||
+ | |||
+ | Buddhena dukkhantagunā pakāsitaṃ. | ||
+ | |||
+ | 3. Cando ca suriyo ca ubho sudassanā | ||
+ | |||
+ | Obhāsayaṃ anupariyanti yāvatā, | ||
+ | |||
+ | Tamonudā te pana antalikkhagā | ||
+ | |||
+ | Nabhe pabhāsenti disāvirocanā. | ||
+ | |||
+ | 4. Etasmiṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Muttā maṇi veḷuriyañca bhaddakaṃ | ||
+ | |||
+ | Siṅgīsuvaṇṇaṃ athavāpi kañcanaṃ | ||
+ | |||
+ | Yaṃ jātarūpaṃ haṭakanti vuccati | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhaṅgupetassa uposathassa | ||
+ | |||
+ | Kalampi te nānubhavanti soḷasiṃ | ||
+ | |||
+ | Candappabhā tāragaṇā ca sabbe. | ||
+ | |||
+ | 5. Tasmāhi nārī ca naro ca sīlavā | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhaṅgupetaṃ upavassuposathaṃ | ||
+ | |||
+ | Puññāni katvāna sukhudāyāni | ||
+ | |||
+ | Aninditā saggamupenti ṭhānanti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Visākhūposatha suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati pubbārāme migāramātupāsāde. Atha kho visākhā migāramātā yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho visākhaṃ migāramātaraṃ bhagavā etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhaṅgasamannāgato kho visākhe, uposatho upavuttho mahapphalo hoti mahānisaṃso mahājutiko mahāvipphāro. | ||
+ | |||
+ | Kathaṃ upavuttho ca visākhe aṭṭhaṅgasamannāgato uposatho mahapphalo hoti mahānisaṃso mahājutiko mahāvipphāro: | ||
+ | |||
+ | 1. Idha visākhe, ariyasāvako iti paṭisañcīkkhati: | ||
+ | |||
+ | 2. Yāvajīvaṃ arahanto adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭiviratā dinnādāyī dinnapāṭikaṅkhī athenena suvibhūtena attanā viharanti. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭivirato dinnādāyī dinnapāṭikaṅkhī athenena sucibhūtena attanā viharāmi. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 3. Yāvajīvaṃ arahanto abrahmacariyaṃ pahāya brahmacārino ārācārino viratā methunā gāmadhammā, | ||
+ | |||
+ | 4. Yāvajīvaṃ arahanto musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭiviratā saccavādino saccasandhā thetā paccayikā avisaṃvādakā lokassa, ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭivirato saccavādī saccasandho theto paccayiko avisaṃvādako lokassa. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi. Uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā catutthena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 5. Yāvajīvaṃ arahanto surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ pahāya surāmeraya majjapamādaṭṭhānā paṭiviratā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ pahāya surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi. Uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā pañcamena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 6. Yāvajīvaṃ arahanto ekabhattikā rattūparatā viratā vikālabhojanā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ ekabhattiko rattūparato virato vikālabhojanā. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi, uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā chaṭṭhena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 7. Yāvajīvaṃ arahanto naccagītavāditavisūkadassanamālāgandhavilepanadhāraṇamaṇḍanavibhūsanaṭṭhānā paṭiviratā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ naccagītavāditavisūkadassanamālāgandhavilepanadhāraṇamaṇḍana vibhūsanaṭṭhānā paṭivirato. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi, uposatho ca me upavuttho bhavissatīti. Iminā sattamena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 8. Yāvajīvaṃ arahanto uccāsayanamahāsayanaṃ pahāya uccāsayanamahāsayanā paṭiviratā nīcaseyyaṃ kappenti mañcake vā tiṇasatthārake vā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ uccāsayanamahāsayanaṃ pahāya uccāsayanamahāsayanā paṭivirato nīcaseyyaṃ kappemi mañcake vā tiṇasanthārake vā. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi, uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā aṭṭhamena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ upavuttho kho visākhe, aṭṭhaṅgasamannāgato uposatho mahapphalo hoti mahānisaṃso mahājutiko mahāvipphāroti. | ||
+ | |||
+ | Kīva mahapphalo hoti, kīva mahānisaṃso kīva mahājutiko kīva mahāvipphāro: | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi visākhe, yo imesaṃ soḷasannaṃ mahājanapadānaṃ pahūtasattaratanānaṃ issariyādhipaccaṃ rajjaṃ kāreyya, seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | Kapaṇaṃ visākhe, mānusakaṃ rajjaṃ dibbaṃ sukhaṃ upanidhāya. Yāni visākhe, mānusakāni paññāsavassāni cātummahārājikānaṃ devānaṃ eso eko rattindivo, tāya rattiyā tiṃsarattiyo māso, tena māsena dvādasamāsiyo saṃvaccharo, | ||
+ | |||
+ | Yaṃ visākhe, mānusakaṃ vassasataṃ tāvatiṃsānaṃ devānaṃ eso eko rattindivo; tāya rattiyā tiṃsarattiyo māso; tena māsena dvādasamāsiyo saṃvaccharo. Tena saṃvaccharena dibbaṃ vassasahassaṃ tāvatiṃsānaṃ devānaṃ āyuppamāṇaṃ. Ṭhānaṃ kho panetaṃ bhikkhave, vijjati yaṃ idhekacco itthī vā puriso vā aṭṭhaṅgasamannāgataṃ uposathaṃ upavasitvā kāyassa bhedā parammaraṇā tāvatiṃsānaṃ devānaṃ sahavyataṃ upapajjeyya, | ||
+ | |||
+ | Yāni visākhe, mānusakāni dve vassasatāni yāmānaṃ devānaṃ eso eko rattindivo, tāya rattiyā tiṃsarattiyo māso, tena māsena dvādasamāsiyo saṃvaccharo, | ||
+ | |||
+ | Yāni kho visākhe, mānusakāni cattāri vassasatāni tusitānaṃ eso eko rattindivo; tāya rattiyā tiṃsarattiyo māso; tena māsena dvādasamāsiyo saṃvaccharo, | ||
+ | |||
+ | Yāni visākhe, mānusakāni aṭṭhavassasatāni nimmāṇaratīnaṃ devānaṃ eso eko rattindivo. Tāya rattiyā tiṃsarattiyo māso, tena māsena dvādasamāsiyo saṃvaccharo, | ||
+ | |||
+ | Yāni visākhe, mānusakāni soḷasavassasatāni paranimmitavasavattīnaṃ devānaṃ eso eko rattindivo; tāya rattiyā tiṃsarattiyo māso, tena māsena dvādasamāsiyo saṃvaccharo, | ||
+ | |||
+ | Ṭhānaṃ kho panetaṃ bhikkhave, vijjati yaṃ idhekacco itthī vā puriso vā aṭṭhaṅgasamannāgataṃ uposathaṃ upavasitvā kāyassa bhedā parammaraṇā paranimmitasavattīnaṃ devānaṃ sahavyataṃ upapajjeyya idaṃ kho panetaṃ bhikkhave, sandhāya bhāsitaṃ kapaṇaṃ mānusakaṃ rajjaṃ dibbaṃ sukhaṃ upanidhāyāti. | ||
+ | |||
+ | 1. Pāṇaṃ na hāne na ca dinnamādiye | ||
+ | |||
+ | Musā na bhāse na ca majjapo siyā | ||
+ | |||
+ | Abrahmacariyā virameyya methunā | ||
+ | |||
+ | Rattaṃ na bhuñjeyya vikālabhojanaṃ. | ||
+ | |||
+ | 2. Mālaṃ na dhāre na ca gandhamācare | ||
+ | |||
+ | Mañce <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Etaṃ hi aṭṭhaṅgikamāhu posathaṃ | ||
+ | |||
+ | Buddhena dukkhantagunā pakāsitaṃ. | ||
+ | |||
+ | 3. Cando ca suriyo ca ubho sudassanā | ||
+ | |||
+ | Obhāsayaṃ anupariyanti yāvatā, | ||
+ | |||
+ | Tamonudā te pana antalikkhagā | ||
+ | |||
+ | Nabhe pabhāsenti disāvirocanā. | ||
+ | |||
+ | 4. Etasmiṃ yaṃ vijjati antare dhanaṃ | ||
+ | |||
+ | Muttā maṇi veḷuriyañca bhaddakaṃ | ||
+ | |||
+ | Siṅgīsuvaṇṇaṃ athavāpi kañcanaṃ | ||
+ | |||
+ | Yaṃ jātarūpaṃ haṭakanti vuccati | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhaṅgupetassa uposathassa | ||
+ | |||
+ | Kalampi te nānubhavanti soḷasiṃ | ||
+ | |||
+ | Candappabhā tāragaṇā ca sabbe. | ||
+ | |||
+ | 5. Tasmāhi nārī ca naro ca sīlavā | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhaṅgupetaṃ upavassuposathaṃ | ||
+ | |||
+ | Puññāni katvāna sukhudrayāni | ||
+ | |||
+ | Aninditā saggamupenti ṭhānanti. | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Vāseṭṭhuposatha suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā kosambiyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Atha kho vāseṭṭho upāsako yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi, ekamantaṃ nisinnaṃ kho vāseṭṭhaṃ upāsakaṃ bhagavā etadavoca: <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhaṅgasamannāgato vāseṭṭha, | ||
+ | |||
+ | Kathaṃ upavuttho ca bhikkhave, aṭṭhaṅgasamannāgato uposatho mahapphalo hoti mahānisaṃso mahājutiko mahāvipphāro: | ||
+ | |||
+ | 1. Idha vāseṭṭha, | ||
+ | |||
+ | 2. Yāvajīvaṃ arahanto adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭiviratā dinnādāyī dinnapāṭikaṅkhī athenena suvibhūtena attanā viharanti. Ahampajja imañca rattiṃ imañca rattiṃ adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭivirato dinnādāyī dinnapāṭikaṅkhī athenena suvibhūtena attanā viharāmi. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi. Uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā dutiyena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 3. Yāvajīvaṃ arahanto abrahmacariyaṃ pahāya brahmacārino ārācārino viratā methunā gāmadhammā, | ||
+ | |||
+ | 4. Yāvajīvaṃ arahanto musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭiviratā saccavādino saccasandhā thetā paccayikā avisaṃvādakā lokassa, ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭivirato saccavādī saccasandho theto paccayiko avisaṃvādako lokassa. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi. Uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā catutthena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 5. Yāvajīvaṃ arahanto surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ pahāya surāmeraya majjapamādaṭṭhānā paṭiviratā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ pahāya surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi. Uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā pañcamena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 6. Yāvajīvaṃ arahanto ekabhattikā rattūparatā viratā vikālabhojanā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ ekabhattiko rattūparato virato vikālabhojanā. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi, uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā chaṭṭhena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 7. Yāvajīvaṃ arahanto naccagītavāditavisūkadassanamālāgandhavilepanadhāranamaṇḍanavibhūsanaṭṭhānā paṭiviratā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ naccagītavāditavisūkadassanamālāgandhavilepanadhāraṇamaṇḍana vibhūsanaṭṭhānā paṭivirato. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi, uposatho ca me upavuttho bhavissatīti. Iminā sattamena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 8. Yāvajīvaṃ arahanto uccāsayanamahāsayanaṃ pahāya uccāsayanamahāsayanā paṭiviratā nīcaseyyaṃ kappenti mañcake vā tiṇasanthārake vā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ uccāsayanamahāsayanaṃ pahāya uccāsayanamahāsayanā paṭivirato nīcaseyyaṃ kappemi mañcake vā tiṇasanthārake vā. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi, uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā aṭṭhamena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ upavuttho kho vāseṭṭha aṭṭhaṅga samannāgato uposatho mahapphalo hoti mahānisaṃso mahājutiko mahāvipphāro. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte vāseṭṭho upāsako bhagavantaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Piyā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Evametaṃ vāseṭṭha, | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Bojjhuposatha suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho bojjhā upāsikā yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho bojjhaṃ upāsikaṃ bhagavā etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhaṅgasamannāgato kho bojjhe, uposatho upavuttho mahapphalo hoti mahānisaṃso mahājutiko mahāvipphāro. | ||
+ | |||
+ | 1. Sassamaṇa brāhmaṇiyā pajāya devamanussāya | ||
+ | |||
+ | Kathaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Idha bojjhe, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati: | ||
+ | |||
+ | 2. Yāvajīvaṃ arahanto adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭiviratā dinnādāyī dinnapāṭikaṅkhī athenena suvibhūtena attanā viharanti. Ahampajja imañca rattiṃ imañca rattiṃ imañca divasaṃ adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭivirato dinnādāyī dinnapāṭikaṅkhī athenena suvibhūtena attanā viharāmi. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi. Uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā dutiyena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 3. Yāvajīvaṃ arahanto abrahmacariyaṃ pahāya brahmacārino ārācārino viratā methunā gāmadhammā, | ||
+ | |||
+ | 4. Yāvajīvaṃ arahanto musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭiviratā saccavādino saccasandhā thetā paccayikā avisaṃvādakā lokassa, ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭivirato saccavādī saccasandho theto paccayiko avisaṃvādako lokassa. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi. Uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā catutthena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 5. Yāvajīvaṃ arahanto surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ pahāya surāmeraya majjapamādaṭṭhānā paṭiviratā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ pahāya surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi. Uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā pañcamena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 6. Yāvajīvaṃ arahanto ekabhattikā rattūparatā viratā vikālabhojanā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ ekahabhattiko rattūparato virato vikālabhojanā. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi, uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā chaṭṭhena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 7. Yāvajīvaṃ arahanto naccagītavāditavisūkadassanamālāgandhavilepanadhāraṇamaṇḍanavibhūsanaṭṭhānā paṭiviratā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ naccagītavāditavisūkadassanamālāgandhavilepanadhāraṇamaṇḍana vibhūsanaṭṭhānā paṭivirato. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi, uposatho ca me upavuttho bhavissatīti. Iminā sattamena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 8. Yāvajīvaṃ arahanto uccāsayanamahāsayanaṃ pahāya uccāsayanamahāsayanā paṭiviratā nīcaseyyaṃ kappenti mañcake vā tiṇasanthārake vā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ uccāsayanamahāsayanaṃ pahāya uccāsayanamahāsayanā paṭivirato nīcaseyyaṃ kappemi mañcake vā tiṇasanthārake vā. Imināpahaṃ aṅgena arahataṃ anukaromi, uposatho ca me upavuttho bhavissatīti iminā aṭṭhamena aṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ upavuttho kho bojjhe, aṭṭhaṅgasamannāgato uposatho mahapphalo hoti mahānisaṃso mahājutiko mahāvipphāroti. | ||
+ | |||
+ | Kīvamahapphalo hoti, kīvamahānisaṃso, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bojjhe, yo imesaṃ soḷasannaṃ mahājanapadānaṃ pahūtasattaratanānaṃ issariyādhipaccaṃ rajjaṃ kāreyya, seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | Yāni bojjhe, mānusakāni paññāsavassāni cātummahārājikānaṃ devānaṃ eso eko rattindivo, tāya rattiyā tiṃsarattiyo māso, tena māsena dvādasamāsiyo saṃvaccharo, | ||
+ | |||
+ | Ṭhānaṃ kho panetaṃ bojjhe, vijjati yaṃ idhekacco itthi vā puriso vā aṭṭhaṅgasamannāgataṃ uposathaṃ upavasitvā kāyassa bhedā parammaraṇā cātummahārājikānaṃ devānaṃ sahavyataṃ uppajjeyya. Idaṃ kho panetaṃ bojjhe, sandhāya bhāsitaṃ kapaṇaṃ mānusakaṃ rajjaṃ dibbaṃ sukhaṃ upanidhāya. | ||
+ | |||
+ | Yaṃ bojjhe, mānusakaṃ vassasataṃ tāvatiṃsānaṃ devānaṃ eso eko rattindivo; tāya rattiyā tiṃsarattiyo māso; tena māsena dvādasamāsiyo saṃvaccharo, | ||
+ | |||
+ | Yāni bojjhe, mānusakāni dve vassasatāni yāmānaṃ devānaṃ eso eko rattindivo, tāya rattiyā tiṃsarattiyo māso, tena māsena dvādasamāsiyo saṃvaccharo, | ||
+ | |||
+ | Yāni bojjhe, mānusakāni cattāri vassasatāni tusitānaṃ eso eko rattindivo; tāya rattiyā tiṃsarattiyo māso; tena māsena dvādasamāsiyo saṃvaccharo, | ||
+ | |||
+ | Yāni bojjhe, mānusakāni aṭṭhavassasatāni nimmāṇaratīnaṃ devānaṃ eso eko rattindivo. Tāya rattiyā tiṃsarattiyo māso, tena māsena dvādasamāsiyo saṃvaccharo, | ||
+ | |||
+ | Yāni bojjhe, mānusakāni soḷasavassasatāni paranimmitavasavattīnaṃ devānaṃ eso eko rattindivo; tāya rattiyā tiṃsarattiyo māso, tena māsena dvādasamāsiyo saṃvaccharo, | ||
+ | |||
+ | 1. Pāṇaṃ na hāne na ca dinnamādiye | ||
+ | |||
+ | Musā na bhāse na ca majjapo siyā | ||
+ | |||
+ | Abrahmacariyā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Rattaṃ na bhuñjeyya vikālabhojanaṃ. | ||
+ | |||
+ | 2. Mālaṃ na dhāre na ca gandhamācare | ||
+ | |||
+ | Mañce chamāyaṃ ca sayetha santhate | ||
+ | |||
+ | Etaṃ hi aṭṭhaṅgikamāhu posathaṃ | ||
+ | |||
+ | Buddhena dukkhantagunā pakāsitaṃ. | ||
+ | |||
+ | 3. Cando ca suriyo ca ubho sudassanā | ||
+ | |||
+ | Obhāsayaṃ anupariyanti yāvatā, | ||
+ | |||
+ | Tamonudā te pana antalikkhagā | ||
+ | |||
+ | Nabhe pabhāsenti disāvirocanā. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 4. Etasmiṃ yaṃ vijjati antare dhanaṃ | ||
+ | |||
+ | Muttā maṇi veḷuriyañca bhaddakaṃ | ||
+ | |||
+ | Siṅgīsuvaṇṇaṃ athavāpi kañcanaṃ | ||
+ | |||
+ | Yaṃ jātarūpaṃ haṭakanti vuccati | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhaṅgupetassa uposathassa | ||
+ | |||
+ | Kalampi te nānubhavanti soḷasiṃ | ||
+ | |||
+ | Candappabhā tāragaṇā ca sabbe. | ||
+ | |||
+ | 5. Tasmāhi nārī ca naro ca sīlavā | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhaṅgupetaṃ upavassuposathaṃ | ||
+ | |||
+ | Puññāni katvāna sukhudrayāni | ||
+ | |||
+ | Aninditā saggamupenti ṭhānanti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Anuruddhamanāpakāyika suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā kosambiyaṃ viharati ghositārāme. Tena kho pana samayena āyasmā anuruddho divāvihāragato hoti patisallīno. Atha kho sambahulā manāpakāyikā devatā yena āyasmā anuruddho tenupasaṅkamiṃsu. Upasaṅkamitvā āyasmantaṃ anuruddhaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho tā devatā āyasmantaṃ anuruddhaṃ etadavocuṃ: | ||
+ | |||
+ | Mayaṃ bhante <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmato anuruddhassa etadahosi: aho vatimā devatā sabbāva nīlā assu nīlavaṇṇā nīlavatthā nīlālaṅkārāti. Atha kho tā devatā āyasmato anuruddhassa cittamaññāya sabbā nīlā ahesuṃ nīlavaṇṇā nīlavatthā nīlālaṅkārā. Atha kho āyasmato anuruddhassa etadahosi: aho vatimā sabbāva pītā assu pītā vaṇṇā pītāvatthā pītālaṅkārāti. Atha kho tā devatā āyasmato anuruddhassa cittamaññāya sabbāva pītāvaṇṇā pītāvatthā pītālaṅkārā. Atha kho āyasmato anuruddhassa etadahosi: aho vatimā sabbāva lohitakā assu lohitakā vaṇṇā lohitakā vatthā lohitālaṅkārāti. Atha kho tā devatā āyasmato anuruddhassa cittamaññāya sabbāva lohitakā vaṇṇā lohitakā vatthā lohitakālaṅkārā. Atha kho āyasmato anuruddhassa etadahosi : aho vatimā sabbāva odātā assu odātavaṇṇā odātavatthā odātālaṅkārāti. Atha kho tā devatā āyasmato anuruddhassa cittamaññāya sabbāva odātā ahesuṃ odātavaṇṇā odātavatthā odātālaṅkārā. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho tā devatā ekā ca1 gāyi, ekā ca nacci, ekā ca accharikaṃ vādesi2 seyyathāpi nāma pañcaṅgikassa turiyassa3 suvinītassa suppaṭipatāḷitassa kusalehi susamannāgatassa saddo hoti vaggu ca rajanīyo ca kamanīyo ca pemanīyo ca madanīyo ca, evameva <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho tā devatā na kho ayyo anuruddho sādīyatīti tatthevantaradhāyiṃsu. | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā anuruddho sāyanhasamayaṃ patisallānā vuṭṭhito yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā anuruddho bhagavantaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Idhāhaṃ bhante, divāvihāragato homi patisallīno. Atha kho bhante, sambahulā manāpakāyikā devatā yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu. Upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu, | ||
+ | |||
+ | Mayaṃ bhante anuruddha, manāpakāyikā nāma devatā, tīsu ṭhānesu issariyaṃ kārema, vasaṃ vattema, mayaṃ bhante anuruddha yādisakaṃ vaṇṇaṃ ākaṅkhāma, | ||
+ | |||
+ | 1. Ekāva | ||
+ | |||
+ | 2. Accharaṃ vādesi | ||
+ | |||
+ | 3. Turiyassa. | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ bhante etadahosi: aho vatimā devatā sabbāva nīlā assu nīlavaṇṇā nīlavatthā nīlālaṅkārāti. Atha kho bhante tā devatā mama cittamaññāya sabbāva nīlā ahesuṃ nīlavaṇṇā nīlavatthā nīlālaṅkārā. Tassa mayihaṃ bhante etadahosi: aho vatimā devatā sabbāva pītā assu pītavaṇṇovvv pītavatthā pītālaṅkārāti. Atha kho bhante tā devatā mama cittamaññāya sabbāva pītā ahesuṃ pītā vaṇṇā pītavatthā pītālaṅkārā. Tassa mayhaṃ etadahosi: | ||
+ | |||
+ | Aho vatimā devatā sabbāva lohitakā assu lohitakā vaṇṇā lohitakāvatthā lohitakālaṅkārāti. Atha kho bhante tā devatā mama cittamaññāya sabbāva lohitakā ahesuṃ lohitakā vaṇṇā lohitakā vatthā lohitakālaṅkārā. Tassa mayhaṃ bhante etadahosi: aho vatimā devatā sabbāva odātā assu odātavaṇṇā odātavatthā odātālaṅkārāti. Atha <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhante tā devatā ekā ca gāyi, ekā ca nacci, ekā ca accharikaṃ vādesi1 seyyathāpi nāma pañcaṅgikassa turiyassa suvinītassa suppaṭipatāḷitassa kusalehi susamannāgatassa saddo hoti vaggu ca rajanīyo ca kamanīyo ca pemanīyo ca madanīyo ca, evameva tāsaṃ devatānaṃ alaṅkārānaṃ saddo hoti vaggu ca rajanīyo ca kamaniyo ca pemanīyo ca madanīyo ca athakhvāhaṃ bhante indriyāni okkhipiṃ. Atha kho bhante tā devatā na kho ayyo anuruddho sādiyatīti tatthevantaradhāyiṃsu, | ||
+ | |||
+ | Kati hi nu kho bhante, dhammehi samannāgato mātugāmo kāyassa bhedā parammaraṇā manāpakāyikānaṃ devānaṃ sahavyataṃ upapajjatīti. | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi kho anuruddha, dhammehi samannāgato mātugāmo kāyassa bhedā parammaraṇā manāpakāyikānaṃ devānaṃ sahavyataṃ upapajjati. Katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | 1. Idha anuruddha, mātugāmo yassa mātāpitaro bhattuno denti, atthakāmā hitesino anukampakā anukampaṃ upādāya, tassa hoti pubbuṭṭhāyinī pacchānipātinī kiṅkārapaṭissāvinī manāpacārinī piyavādinī. | ||
+ | |||
+ | 2. Ye te bhattugaruno honti, mātāti vā pitāti vā samaṇabrāhmaṇāti vā te sakkaroti garukaroti māneti pūjeti abbhāgate ca āsanodakena paṭipūjeti. | ||
+ | |||
+ | 1. Accharaṃ vādesī | ||
+ | |||
+ | 3. Ye te bhattu abbhantarakammantā uṇṇāti vā kappāsāti vā tattha dakkhā hoti analasā tatrūpāyāya vīmaṃsāya samannāgatā alaṅkātuṃ alaṃ saṃvidhātuṃ. | ||
+ | |||
+ | 4. Yo so bhatatu abbhantaro anto jano <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 5. Yaṃ bhattu āharati dhanaṃ vā dhaññaṃ vā jātarūpaṃ vā taṃ ārakkhena guttiyā sampādeti tattha ca hoti adhuttī athenī asoṇḍī avināsikā. | ||
+ | |||
+ | 6. Upāsikā kho pana hoti buddhaṃ saraṇaṃ gatā, dhammaṃ saraṇaṃ gatā, saṅghaṃ saraṇaṃ gatā. | ||
+ | |||
+ | 7. Sīlavatī kho pana hoti pāṇātipātā paṭiviratā, | ||
+ | |||
+ | 8. Cāgavatī kho pana hoti vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati muttavāgā payatapāṇī vossaggaratā yācayogā dānasaṃvibhāgaratā. Imehi kho anuruddha, aṭṭhahi dhammehi samannāgato mātugāmo kāyassa bhedā parammaraṇā manāpakāyikānaṃ devānaṃ sahavyataṃ upapajjati. | ||
+ | |||
+ | 1. Yo naṃ bharati sabbadā niccaṃ ātāpī ussuko, | ||
+ | |||
+ | Taṃ sabbakāmadaṃ2 posaṃ bhattāraṃ nātimaññati. | ||
+ | |||
+ | 2. Na cāpi sotthī bhattāraṃ issāvādena rosaye, | ||
+ | |||
+ | Bhattu ca garuno sabbe patipūjeti paṇḍitā. | ||
+ | |||
+ | 3. Uṭṭhāyikā3 analasā saṅgahītaparijjanā, | ||
+ | |||
+ | Bhattu manāpaṃ carati sambhataṃ anurakkhati. | ||
+ | |||
+ | 4. Yā evaṃ vattatī nārī bhattu chandavasānugā, | ||
+ | |||
+ | Manāpā nāma te devā4 yattha sā upapajjatīti. | ||
+ | |||
+ | 1. Paccaṃsena | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Visākhamanāpakāyika suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi kho visākhe, dhammehi samannāgato mātugāmo kāyassa bhedā parammaraṇā manāpakāyikānaṃ devānaṃ sahavyataṃ upapajjati. Katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | 1. Idha visākhe, mātugāmo yassa mātāpitaro bhattuno denti, atthakāmā hitesino anukampakā anukampaṃ upādāya, tassa hoti pubbuṭaṭhāyinī pacchānipātinī kiṅkārapaṭissāvinī manāpacārinī piyavādinī. | ||
+ | |||
+ | 2. Ye te bhattugaruno honti, mātāti vā pitāti vā samaṇabrāhmaṇāti vā te sakkaroti garukaroti māneti pūjeti abbhāgate ca āsanodakena paṭipūjeti. | ||
+ | |||
+ | 3. Ye te bhattu abbhantarakammantā uṇṇāti vā kappāsāti vā tattha dakkhā hoti analasā tatrūpāyāya vīmaṃsāya samannāgatā alaṅkātuṃ alaṃ saṃvidhātuṃ. | ||
+ | |||
+ | 4. Yo so bhatatu abbhantaro anto jano dāsāti vā pessāti vā kammakarāti vā tesaṃ katañca katato jānāti, akatañca akatato jānāti, gilānakānañca balābalaṃ jānāti, khādanīyaṃ bhojanīyañcassa paccaṃsena saṃvibhajati. | ||
+ | |||
+ | 5. Yaṃ bhattu āharati dhanaṃ vā dhaññaṃ vā jātarūpaṃ vā taṃ ārakkhena guttiyā sampādeti tattha ca hoti adhuttī athenī asoṇḍī avināsikā. | ||
+ | |||
+ | 6. Upāsikā kho pana hoti buddhaṃ saraṇaṃ gatā, dhammaṃ saraṇaṃ gatā, saṅghaṃ saraṇaṃ gatā. | ||
+ | |||
+ | 7. Sīlavatī kho pana hoti pāṇātipātā paṭiviratā adinnādānā paṭiviratā kāmesu micchācārā paṭiviratā musāvādā paṭiviratā surāmeraya majjapamādaṭṭhānā paṭiviratā. 8. Cāgavatī kho pana hoti vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati muttacāgā payatapāṇī vossaggaratā yācayogā dānasaṃvibhāgaratā. Imehi kho anuruddha, aṭṭhahi dhammehi samannāgato mātugāmo kāyassa bhedā parammaraṇā manāpakāyikānaṃ devānaṃ sahavyataṃ upapajjati. | ||
+ | |||
+ | 1. Yo naṃ bharati sabbadā niccaṃ ātāpī ussuko, | ||
+ | |||
+ | Taṃ sabbakāmadaṃ posaṃ bhattāraṃ nātimaññati. | ||
+ | |||
+ | 2. Na cāpi sotthī bhattāraṃ issāvādena rosaye, | ||
+ | |||
+ | Bhattu ca garuno sabbe patipūjeti paṇḍitā. | ||
+ | |||
+ | 3. Uṭṭhāyikā analasā saṅgahītaparijjanā, | ||
+ | |||
+ | Bhattu manāpaṃ carati sambhataṃ anurakkhati. | ||
+ | |||
+ | 4. Yā evaṃ vattatī nārī bhattu chandavasānugā, | ||
+ | |||
+ | Manāpā nāma te devā yattha sā upapajjatīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Nakulamātumanāpakāyika suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi kho nakulamāte, | ||
+ | |||
+ | 1. Idha nakulamāte, | ||
+ | |||
+ | 2. Ye te bhattugaruno honti, mātāti vā pitāti vā samaṇabrāhmaṇāti vā te sakkaroti garukaroti māneti pūjeti abbhāgate ca āsanodakena paṭipūjeti. | ||
+ | |||
+ | 3. Ye te bhattu abbhantarakammantā uṇṇāti vā kappāsāti vā tattha dakkhā hoti analasā tatrūpāyāya vīmaṃsāya samannāgatā alaṅkātuṃ alaṃ saṃvidhātuṃ. | ||
+ | |||
+ | 4. Yo so bhatatu abbhantaro anto jano dāsāti vā pessāti vā kammakarāti vā tesaṃ katañca katato jānāti, akatañca akatato jānāti, gilānakānañca balābalaṃ jānāti, khādanīyaṃ bhojanīyañcassa paccaṃsena saṃvibhajati. | ||
+ | |||
+ | 5. Yaṃ hattu āharati dhanaṃ vā dhaññaṃ vā jātarūpaṃ vā taṃ ārakkhena guttiyā sampādeti tattha ca hoti adhuttī athenī asoṇḍī avināsikā. | ||
+ | |||
+ | 6. Upāsikā kho pana hoti buddhaṃ saraṇaṃ gatā, dhammaṃ saraṇaṃ gatā, saṅghaṃ saraṇaṃ gatā. | ||
+ | |||
+ | 7. Sīlavatī kho pana hoti pāṇātipātā paṭiviratā, | ||
+ | |||
+ | 8. Cāgavatī kho pana hoti vigatamalamaccherena cetasā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Imehi kho nakulamāte, | ||
+ | |||
+ | 1. Yo naṃ bharati sabbadā niccaṃ ātāpī ussuko, | ||
+ | |||
+ | Taṃ sabbakāmadaṃ posaṃ bhattāraṃ nātimaññati. | ||
+ | |||
+ | 2. Na cāpi sotthī bhattāraṃ issāvādena rosaye, | ||
+ | |||
+ | Bhattu ca garuno sabbe patipūjeti paṇḍitā. | ||
+ | |||
+ | 3. Uṭṭhāyikā analasā saṅgahītaparijjanā, | ||
+ | |||
+ | Bhattu manāpaṃ carati sambhataṃ anurakkhati. | ||
+ | |||
+ | 4. Yā evaṃ vattatī nārī bhattu chandavasānugā, | ||
+ | |||
+ | Manāpā nāma te devā yattha sā upapajjatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Paṭhamalokavijaya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati pubbārāme migāramātupāsāde. Atha kho visākhā migāramātā yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho visākhaṃ migāramātaraṃ bhagavā etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Catūhi kho visākhe, dhammehi samannāgato mātugāmo idhalokavijayāya paṭipanno hoti, ayaṃsā loko āraddho hoti. Katamehi catūhi: idha visākhe, mātugāmo susaṃvihitakammanto hoti saṅghahitaparijanā, | ||
+ | |||
+ | 1. Payatapāṇī | ||
+ | |||
+ | 1. Katamañca visākhe, mātugāmo susaṃvihitakammanno hoti: idha visākhe, mātugāmo ye te bhattu abbhantarā kammantā uṇṇāti vā kappāsāti vā, tattha dakkhā hoti analasā, tatrūpāyāya vimaṃsāya samannāgatā alaṃ kātuṃ alaṃ saṃvidhātuṃ. Evaṃ kho visākhe, mātugāmo susaṃvihitakammanto <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 2. Kathañca visākhe mātugāmo saṅgahītaparijano hoti, idha visākhe mātugāmo yo so bhattu abbhantaro antojano dāsāti vā pessāti vā kammakarāti vā, tesaṃ katañca katato jānāti. Akatañca akatato jānāti, gilānakānañca balābalaṃ jānāti, khādanīyabhojanīyañcassa paccaṃsena saṃvibhajati. Evaṃ kho visākhe, mātugāmo saṅgahitaparijano hoti. | ||
+ | |||
+ | 3. Katañca visākhe, mātugāmo bhattu manāpaṃ carati, idha visākhe, mātugāmo yaṃ bhattu amanāpasaṅkhātaṃ, | ||
+ | |||
+ | 4. Kathañca visākhe mātugāmo sambhataṃ anurakkhati, | ||
+ | |||
+ | Catūhi kho visākhe, dhammehi samannāgato mātugāmo paralokavijayāya paṭipanno hoti, parassāloko āraddho hoti. Katamehi catūhi: idha visākhe, mātugāmo saddhā sampanno hoti sīlasampanno hoti, cāgasampanno hoti, paññāsampanno hoti. | ||
+ | |||
+ | 5. Kathañca visākhe mātugāmo saddhāsampanno hoti, idha visākhe, mātugāmo saddho hoti, saddahati tathāgatassa bodhiṃ itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathī satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Evaṃ kho visākhe, mātugāmo saddhāsampanno hoti. | ||
+ | |||
+ | 1. Ayaṃ saloko | ||
+ | |||
+ | 6. Kathañca visākhe, mātugāmo sīlasampanno hoti: idha <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 7. Kathañca visākhe, mātugāmo cāgasampanno hoti: idha visākhe mātugāmo vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati muttācāgo payatapāṇī1 vossaggarato yācayogo dānasaṃvibhāgarato. Evaṃ kho visākhe, mātugāmo cāgasampanno hoti. | ||
+ | |||
+ | 8. Kathañca visākhe, mātugāmo paññāsampanno hoti: idha visākhe, mātugāmo paññavā hoti udayatthagāminiyā paññāya samannāgato, | ||
+ | |||
+ | 1. Susaṃvihitakammantā saṅgahītaparijjanā | ||
+ | |||
+ | Bhattu manāpaṃ carati sambhataṃ anurakkhati. | ||
+ | |||
+ | 2. Saddhā sīlena sampannā vadaññū vītamaccharā, | ||
+ | |||
+ | Niccaṃ maggaṃ visodheti sotthānaṃ samparāyikaṃ | ||
+ | |||
+ | 3. Iccete aṭṭha dhammā ca yassā vijjanti nāriyā, | ||
+ | |||
+ | Tampi sīlavatiṃ āhu dhammaṭṭhaṃ saccavādiniṃ. | ||
+ | |||
+ | 4. Soḷasākārasampannā aṭṭhaṅgasusamāgatā, | ||
+ | |||
+ | Sā tādisī sīlavatī upāsikā upapajjati devalokaṃ manāpaṃ | ||
+ | |||
+ | 8. 1. 5. 10 | ||
+ | |||
+ | Dutiyalokavijaya suttaṃ | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave, dhammehi samannāgato mātugāmo idhalokavijayāya paṭipanno hoti, ayaṃsā loko āraddho hoti. Katamehi catūhi: | ||
+ | |||
+ | Idha <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Katañca bhikkhave, mātugāmo susaṃvihitakammanno hoti: idha bhikkhave mātugāmo ye te bhattu abbhantarā kammantā uṇṇāti vā kappāsāti vā, tattha dakkhā hoti analasā, tatrūpāyāya vimaṃsāya samannāgatā alaṃ kātuṃ alaṃ saṃvidhātuṃ. Evaṃ kho bhikkhave, mātugāmo susaṃvihitakammanto hoti. | ||
+ | |||
+ | 2. Kathañca bhikkhave mātugāmo saṅgahītaparijano hoti, idha visākhe mātugāmo yo so bhattu abbhantaro antojano dāsāti vā pessāti vā kammakarāti vā, tesaṃ katañca katato jānāti. Akatañca akatato jānāti, gilānakānañca balābalaṃ jānāti, khādanīyabhojanīyañcassa paccaṃsena saṃvibhajati. Evaṃ kho bhikkhave, mātugāmo saṅgahitaparijano hoti. | ||
+ | |||
+ | 3. Katañca bhikkhave, mātugāmo bhattu manāpaṃ carati, idha visākhe, mātugāmo yaṃ bhattu amanāpasaṅkhātaṃ, | ||
+ | |||
+ | 4. Kathañca bhikkhave mātugāmo sambhataṃ anurakkhati, | ||
+ | |||
+ | Catūhi bhikkhave, dhammehi samannāgato mātugāmo paralokavijayāya paṭipanno hoti, parassāloko āraddho hoti. Katamehi catūhi: idha bhikkhave, mātugāmo saddhā sampanno hoti sīlasampanno hoti, cāgasampanno hoti, paññāsampanno hoti. | ||
+ | |||
+ | 5. Kathañca bhikkhave mātugāmo saddhāsampanno hoti, idha bhikkhave, mātugāmo saddho hoti, saddahati tathāgatassa bodhiṃ itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathī satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Evaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 6. Kathañca bhikkhave, mātugāmo sīlasampanno hoti: idha bhikkhave mātugāmo pāṇātipātā paṭivirato hoti, adinnādānā paṭivirato hoti kāmesu micchācārā paṭivirato hoti musāvādā paṭivirato hoti surāmeraya majjapamādaṭṭhānā paṭivirato hoti. Evaṃ kho bhikkhave, mātugāmo sīlasampanno hoti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 7. Kathañca bhikkhave, mātugāmo cāgasampanno hoti: idha bhikkhave mātugāmo vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati muttācāgo payatapāṇī1. Vossaggarato yācayogo dānasaṃvibhāgarato. Evaṃ kho bhikkhave, mātugāmo cāgasampanno hoti. | ||
+ | |||
+ | 8. Kathañca bhikkhave, mātugāmo paññāsampanno hoti: idha bhikkhave, mātugāmo paññavā hoti udayatthagāminiyā paññāya samannāgato, | ||
+ | |||
+ | 1. Susaṃvihitakammantā saṅgahītaparijjanā | ||
+ | |||
+ | Bhattu manāpaṃ carati sambhataṃ anurakkhati. | ||
+ | |||
+ | 2. Saddhā sīlena sampannā vadaññū vītamaccharā, | ||
+ | |||
+ | Niccaṃ maggaṃ visodheti sotthānaṃ samparāyikaṃ | ||
+ | |||
+ | 3. Iccete aṭṭha dhammā ca yassā vijjanti nāriyā, | ||
+ | |||
+ | Tampi sīlavatiṃ āhu dhammaṭṭhaṃ saccāvādiniṃ. | ||
+ | |||
+ | 4. Soḷasākārasampannā aṭṭhaṅgasusamāgatā, | ||
+ | |||
+ | Sā tādisī sīlavatī upāsikā upapajjati devalokaṃ manāpaṃ | ||
+ | |||
+ | Uposathavaggo pañcamo | ||
+ | |||
+ | Tatruddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Saṅkhitte vitthate visākhe vāseṭṭho bojjhāya pañcamaṃ | ||
+ | |||
+ | Anuruddha puna visākhe nakulā idha lokikā1. Dveti. | ||
+ | |||
+ | Paṭhamo paṇṇāsako. | ||
+ | |||
+ | 1. Lokiyā | ||
+ | |||
+ | ====== 2. Dutiyo paṇṇāsako ====== | ||
+ | |||
+ | ===== 6. Gotamīvaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Gotamī suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Sādhu bhante, labheyya mātugāmo tathāgatappavedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjanti. | ||
+ | |||
+ | Alaṃ gotamī, mā te rucci mātugāmassa tathāgatappavedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjāti. | ||
+ | |||
+ | Dutiyampi kho mahāpajāpatī gotamī bhagavantaṃ etadavoca: sādhu bhante, labheyya mātugāmo tathāgatappavedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjanti. | ||
+ | |||
+ | Alaṃ gotami, mā te rucci, mātugāmassa tathāgatappavedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjāti. | ||
+ | |||
+ | Tatiyampi kho mahāpajāpatī gotamī bhagavantaṃ etadavoca: sādhu bhante, labheyya mātugāmo tathāgatappavedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjanti. | ||
+ | |||
+ | Alaṃ gotami, mā te rucci, mātugāmassa tathāgatappavedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjāti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho mahāpajāpatī gotamī na bhagavā anujānāti mātugāmassa tathāgatappavedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjanti dukkhī dummanā assumukhī rudamānā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā kapilavatthusmiṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena vesāli tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena vesāli tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. | ||
+ | |||
+ | Atha kho mahāpajāpatī gotamī kese chedāpetvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā sambahulābhi sākiyānīhi saddhiṃ yena vesāli <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho mahāpajāpatī gotamī sunehi pādehi rajokiṇṇena gattena dukkhī dummanā assumukhī rudamānā bahidvārakoṭṭhake aṭṭhāsi, | ||
+ | |||
+ | Kinnu tvaṃ gotami, sunehi pādehi rajokiṇṇena gattena dukkhī dummanā assumukhī rudamānā bahidvārakoṭṭhake ṭhitāti? | ||
+ | |||
+ | Tathā hi pana bhante ānanda, na bhagavā anujānāti mātugāmassa tathāgatappavedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjanti. | ||
+ | |||
+ | Tena hi gotamī, idheva tāva1 hohi, yāvāhaṃ bhagavantaṃ yācāmi mātugāmassa tathāgatappavedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjanti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi, ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | "Esā bhante, mahāpajāpatī gotamī sunehi pādehi rajokiṇṇena gattena dukkhī dummanā assumukhī rudamānā bahidvārakoṭṭhake ṭhitā, na bhagavā anujānāti mātugāmassa tathāgatappavedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjanti. " | ||
+ | |||
+ | 1. Muhuttaṃ idheva tāva vū pāḷi. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Sādhu bhante, labheyya mātugāmo tathāgatappavedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjanti. " | ||
+ | |||
+ | Alaṃ ānanda, mā te rucci mātugāmassa tathāgatappavedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjāti. | ||
+ | |||
+ | Dutiyampi kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca: " | ||
+ | |||
+ | Tatiyampi kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca: " | ||
+ | |||
+ | Alaṃ ānanda, māte rucci mātugāmassa tathāgatappavedite dhamma vinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjanti. | ||
+ | |||
+ | Atha <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca: bhabbo nu kho bhante, mātugāmo tathāgatappavedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajitvā sotapattiphalaṃ vā sakadāgāmiphalaṃ vā anāgāmiphalaṃ vā arahattaphalaṃ vā sacchikātunti? | ||
+ | |||
+ | Bhabbo ānanda mātugāmo tathāgatappavedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajitvā sotāpattiphalampi sakadāgāmiphalampi anāgāmiphalampi arahattaphalampi sacchikātunti. | ||
+ | |||
+ | Sace bhante, bhabbo mātugāmo tathāgatappavedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajitvā sotāpattiphalampi sakadāgāmiphalampi anāgāmiphalampi arahattaphalampi sacchikātuṃ, | ||
+ | |||
+ | Sādhu bhante, labheyya mātugāmo tathāgatappavedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjanti. | ||
+ | |||
+ | Sace ānanda, mahāpajāpatī gotamī aṭṭhagarudhamme patigaṇhāti, | ||
+ | |||
+ | 1. Bahupakārā | ||
+ | |||
+ | 2. Kālaṅkatāya | ||
+ | |||
+ | 1. " | ||
+ | |||
+ | 2. Na bhikkhuniyā abhikkhuke āvāse vassaṃ upagantabbaṃ, | ||
+ | |||
+ | 3. Anvaddhamāsaṃ bhikkhuniyā bhikkhusaṅghato dvedhammo paccāsiṃsitabbā: | ||
+ | |||
+ | 4. Vassaṃ vutthāya bhikkhuniyā ubhato saṅghe tīhi ṭhānehi pavāretabbā: | ||
+ | |||
+ | 5. Garudhammaṃ ajjhāpannāya bhikkhuniyā ubhato saṅghe pakkhamānattaṃ caritabbaṃ. Ayampi dhammo sakkatvā garukatvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo. | ||
+ | |||
+ | 6. Dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhāya sikkhamānāya ubhato saṅghe upasampadā pariyesitabbā. Ayampi dhammo sakkatvā garukatvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo. | ||
+ | |||
+ | 7. Na kenaci pariyāyena bhikkhuniyā bhikkhū akkositabbo paribhāsitabbo. Ayampi dhammo sakkatvā garukatvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo. | ||
+ | |||
+ | 8. Ajjatagge ānanda, ovaṭo bhikkhunīnaṃ bhikkhūsu vacanapatho, | ||
+ | |||
+ | Sace ānanda, mahāpajāpatī gotamī ime aṭṭhagarudhamme patigaṇhāti, | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā ānando bhagavato santike ime aṭṭhagarudhamme uggahetvā yena mahāpajāpatī gotamī tenupasaṅkami upasaṅkamitvā mahāpajāpatiṃ gotamiṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Sace kho tvaṃ gotami, aṭṭhagarudhamme patigaṇheyyāsi, | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Na bhikkhuniyā abhikkhuke āvāse vassaṃ upagantabbaṃ, | ||
+ | |||
+ | Anvaddhamāsaṃ bhikkhuniyā bhikkhusaṅghato dvedhammo paccāsiṃsitabbā: | ||
+ | |||
+ | Vassaṃ vutthāya bhikkhuniyā ubhato saṅghe tīhi ṭhānehi pavāretabbā: | ||
+ | |||
+ | Garudhammaṃ ajjhāpannāya bhikkhuniyā ubhato saṅghe pakkhamānattaṃ caritabbaṃ. Ayampi dhammo sakkatvā garukatvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo. | ||
+ | |||
+ | Dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhāya sikkhamānāya ubhato saṅghe upasampadā pariyesitabbā. Ayampi dhammo sakkatvā garukatvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo. | ||
+ | |||
+ | Na kenaci pariyāyena bhikkhuniyā bhikkhū akkositabbo paribhāsitabbo. Ayampi dhammo sakkatvā garukatvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo. | ||
+ | |||
+ | Ajjatagge ānanda, ovaṭo <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sace kho tvaṃ gotamī, ime aṭṭhagarudhamme patigaṇhayyāsi, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhante ānanda, itthi vā puriso vā daharo yuvāmaṇḍanakajātiko sīsaṃ nahāto uppalamālaṃ vā vassikamālaṃ vā atimuttakamālaṃ vā lahitvā ubhohi hatthehi paṭiggahetvā uttamaṅge sirasmiṃ patiṭṭhāpeyya1 evameva kho ahaṃ bhante, ime aṭṭhagarudhamme patigaṇhissāmi yāvajīvaṃ anatikkamanīyeti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami, | ||
+ | |||
+ | Paṭiggahītā bhante, mahāpajāpatiyā gotamiyā aṭṭha garudhammā yāvajīvaṃ anatikkamanīyāti. 2 | ||
+ | |||
+ | Sace ānanda, nālabhissa3 mātugāmo tathāgatappavedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjaṃ, | ||
+ | |||
+ | 1. Patiṭṭhapeyya vū pā. | ||
+ | |||
+ | 2. Aṭṭhagaru dhammā. Upasampannā bhagavato mātucchāti | ||
+ | |||
+ | 3. Nālabhissā | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi ānanda, yāni kānici kulāni bahukitthikāni1 appurisakāni, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi ānanda, sampanne sālikkhette setaṭṭhikā nāmarogajāti nipatati, evaṃ taṃ sālikkhettaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi ānanda, sampanne ucchukkhette mañjeṭṭhikā nāma rogajāti nipatati, evaṃ taṃ ucchukkhettaṃ na ciraṭṭhitikaṃ hoti, evameva kho ānanda, yasmiṃ dhammavinaye labhati mātugāmo agārasmā anagāriyaṃ pabbajjaṃ na taṃ brahmacariyaṃ ciraṭṭhitikaṃ hoti. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi ānanda, puriso mahato taḷākassa paṭigacceva āḷiṃ bandheyya yāvadeva udakassa anatikkamanāya, | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Bhikkhunovādaka suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami, | ||
+ | |||
+ | Kati hi nū kho bhante, dhammehi samannāgato bhikkhu bhikkhuno vādako sammantitabboti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi kho ānanda, dhammehi samannāgato bhikkhu bhikkhuno vādako sammannitabbo. Katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | Idhānanda, bhikkhu sīlavā hoti, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati. Ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī samādāya sikkhati sikkhāpadesu, | ||
+ | |||
+ | Vitthārena svāgatāni honti suvibhattāni suppavattinī suvinicchitāni suttaso anubyañjanaso. Kalyāṇavāco hoti kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpanīyā, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho ānanda, aṭṭhahi dhammehi samannāgato bhikkhu bhikkhunovādako sammantitabboti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Saṅkhitta gotamiyovāda suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Sādhu bhante, bhagavā saṅkhittena dhammaṃ desetu, yamahaṃ bhagavato dhammaṃ sutvā vūpakaṭṭhā appamattā ātāpinī pahitattā vihareyyanti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Ye kho tvaṃ gotamī, dhamme jāneyyāsi ime dhammā sarāgāya saṃvattanti no visaṃyogāya, | ||
+ | |||
+ | Ye ca kho tvaṃ gotamī, dhamme jāneyyāsi ime dhammā virāgāya saṃvattanti no sarāgāya, visaṃyogāya saṃvattanti no saṃyogāya, | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Vyagghapajja suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Mayaṃ bhante, gihī kāmabhogī2 puttasambādhasayanaṃ ajjhāvasāma, | ||
+ | |||
+ | 1. Atha kho ma cha saṃ. | ||
+ | |||
+ | 2. Gihī kāmabhogino | ||
+ | |||
+ | Cattāro me vyagghapajja, | ||
+ | |||
+ | 1. Katamā ca vyagghapajja, | ||
+ | |||
+ | 2. Katamā ca vyagghapajja, | ||
+ | |||
+ | 3. Katamā ca vyagghapajja, | ||
+ | |||
+ | 4. Katamā ca vyagghapajja samajīvikatā: | ||
+ | |||
+ | 1. Samajīvitā ma cha saṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Issattena. Ma cha saṃ. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi vyagghapajja, | ||
+ | |||
+ | Sace panāyaṃ vyagghapajja, | ||
+ | |||
+ | Yato ca khvāyaṃ vyagghapajja, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ samuppannānaṃ vyagghapajja bhogānaṃ cattāri apāyamukhāni honti: itthidhutto hoti surādhutto akkhadhutto pāpamitto pāpasahāyo pāpasampavaṅko. Seyyathāpi vyagghapajja, | ||
+ | |||
+ | 1. Udumbarakhādicāyaṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Ajeḷamaraṇaṃ cāyaṃ | ||
+ | |||
+ | Evaṃ samuppannānaṃ vyagghapajja, | ||
+ | |||
+ | Ime kho vyagghapajja, | ||
+ | |||
+ | Cattāro me vyagghapajja, | ||
+ | |||
+ | 5. Katamā ca vyagghapajja, | ||
+ | |||
+ | 6. Katamā ca vyagghapajja, | ||
+ | |||
+ | 7. Katamā ca vyagghapajja cāgasampadā: | ||
+ | |||
+ | 8. Katamā ca vyagghapajja paññāsampadā: | ||
+ | |||
+ | Ime kho vyagghapajja, | ||
+ | |||
+ | 1. Uṭṭhātā kammadheyyesu appamatto vidhānavā, | ||
+ | |||
+ | Samaṃ kappeti jīvikaṃ1 sambhataṃ anurakkhati. | ||
+ | |||
+ | 2. Saddho sīlena sampanno vadaññū vītamaccharo, | ||
+ | |||
+ | Niccaṃ maggaṃ visodheti sotthānaṃ samparāyikaṃ | ||
+ | |||
+ | 3. Iccete aṭṭha dhammā ca saddhassa gharamesino, | ||
+ | |||
+ | Akkhātā saccanāmena ubhayattha sukhāvahā. | ||
+ | |||
+ | 4. Diṭṭhadhammahitatthāya samparāyasukhāya ca | ||
+ | |||
+ | Evametaṃ gahaṭṭhānaṃ cāgo puññaṃ pavaḍḍhatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Ujjaya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Atha kho ujjayo brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi, sammodanīyaṃ kathaṃ sārāṇiyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho ujjayo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Mayaṃ bho gotama, pavāsaṃ gantukāmā, | ||
+ | |||
+ | Cattārome brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Uṭṭhānasampadā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Jīvitaṃ | ||
+ | |||
+ | 1. Katamā ca brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | 2. Katamā ca brāhmaṇa ārakkhasampadā: | ||
+ | |||
+ | 3. Katamā ca brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | 4. Katamā ca brāhmaṇa samajīvikatā: | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Sacāyaṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Sace panāyaṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Yato ca khvāyaṃ brāhmaṇa kulaputto āyañca bhogānaṃ viditvā vayañca bhogānaṃ viditvā samaṃ jīvikaṃ kappeti na accogāḷhaṃ nātihīnaṃ, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ samuppannānaṃ brāhmaṇa bhogānaṃ cattāri apāyamukhāni honti: itthidhutto hoti surādhutto akkhadhutto pāpamitto pāpasahāyo pāpasampavaṅko. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Evameva kho brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Ime kho brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Cattāro me brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | 5. Katamā ca brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | 6. Katamā ca brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | 7. Katamā ca brāhmaṇa cāgasampadā: | ||
+ | |||
+ | 8. Katamā ca brāhmaṇa paññāsampadā: | ||
+ | |||
+ | Ime kho brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | 1. Uṭṭhātā kammadheyyesu appamatto vidhānavā, | ||
+ | |||
+ | Samaṃ kappeti jīvikaṃ sambhataṃ anurakkhati. | ||
+ | |||
+ | 2. Saddho sīlena sampanno vadaññū vītamaccharo, | ||
+ | |||
+ | Niccaṃ maggaṃ visodheti sotthānaṃ samparāyikaṃ | ||
+ | |||
+ | 3. Iccete aṭṭha dhammā ca saddhassa gharamesino, | ||
+ | |||
+ | Akkhātā saccanāmena ubhayattha sukhāvahā. | ||
+ | |||
+ | 4. Diṭṭhadhammahitatthāya samparāyasukhāya ca | ||
+ | |||
+ | Evametaṃ gahaṭṭhānaṃ cāgo puññaṃ pavaḍḍhatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Kāmādhivacana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Bhayanti bhikkhave, kāmānametaṃ adhivacanaṃ, | ||
+ | |||
+ | Kasmā ca bhikkhave, bhayanti kāmānametaṃ adhivacanaṃ: | ||
+ | |||
+ | Kasmā ca bhikkhave, rogoti kāmānametaṃ adhivacanaṃ: | ||
+ | |||
+ | Kasmā ca bhikkhave, gaṇḍoti kāmānametaṃ adhivacanaṃ: | ||
+ | |||
+ | Tasmā ca bhikkhave, sallanti kāmānametaṃ adhivacanaṃ: | ||
+ | |||
+ | Kasmā ca bhikkhave, saṅgoti kāmānametaṃ adhivacanaṃ: | ||
+ | |||
+ | Kasmā ca bhikkhave, paṅkoti kāmānametaṃ adhivacanaṃ: | ||
+ | |||
+ | Tasmā ca bhikkhave, gabbhoti kāmānametaṃ adhivacanaṃ: | ||
+ | |||
+ | Yasmā ca kāmarāgarattāyaṃ bhikkhave, chandarāgavinibaddho diṭṭhadhammikāpi gabbhā na parimuccati, | ||
+ | |||
+ | 1. Bhayaṃ dukkhañca rogo ca gaṇḍo sallañca saṅgo ca, | ||
+ | |||
+ | Paṅko gabbho ca ubhayaṃ ete kāmā pavuccanti, | ||
+ | |||
+ | Yattha satto puthujjano. | ||
+ | |||
+ | 2. Otiṇṇo sātarūpena punagabbhāya gacchati, | ||
+ | |||
+ | Yato ca bhikkhu ātāpī sampajaññaṃ na riñcati1 | ||
+ | |||
+ | 3. So imaṃ palipaṃ duggaṃ atikkamma tathāvidho, | ||
+ | |||
+ | Pajaṃjāti jarūpetaṃ phandamānaṃ avekkhatīti. | ||
+ | |||
+ | 1. Riccati | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Paṭhama āhuneyyabhikkhu suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu āhuneyyo hoti pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa, katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhu sīlavā hoti, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati. Ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī samādāya sikkhati sikkhāpadesu, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, aṭṭhahi dhammehi samannāgato bhikkhu āhuneyyo hoti, pāhuneyyo, dakkhiṇeyyo, | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Dutiyāhuneyyabhikkhu suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu āhuneyyo hoti pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa, katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhu sīlavā hoti, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati. Ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī samādāya sikkhati sikkhāpadesu, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, aṭṭhahi dhammehi samannāgato bhikkhu āhuneyyo hoti, pāhuneyyo, dakkhiṇeyyo, | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Paṭhama aṭṭhapuggala suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhime bhikkhave, puggalā āhuneyyā pāhuneyyā dakkhiṇeyyā añjalikaraṇīyā anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. Katamehi aṭṭha: | ||
+ | |||
+ | Sotāpanno sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno, | ||
+ | |||
+ | 1. Cattāro ca paṭipannā cattāro ca phale ṭhitā | ||
+ | |||
+ | Esa saṅgho ujubhūto paññāsīlasamāhito. | ||
+ | |||
+ | 2. Yajamānānaṃ manussānaṃ puññapekkhānapāṇinaṃ1. | ||
+ | |||
+ | Karotaṃ opadhikaṃ puññaṃ saṅghe dinnaṃ mahapphalanti. | ||
+ | |||
+ | 1. Puññapekhāna pāṇinaṃ | ||
+ | |||
+ | 8. 2. 6. 10 | ||
+ | |||
+ | Dutiya aṭṭhapuggala suttaṃ | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhime bhikkhave, puggalā āhuneyyā pāhuneyyā dakkhiṇeyyā añjalikaraṇīyā anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. Katame aṭṭha: <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sotāpanno sotāpannaphalasacchikiriyāya paṭipanno, | ||
+ | |||
+ | 1. Cattāro ca paṭipannā cattāro ca phale ṭhitā | ||
+ | |||
+ | Esa saṅgho ujubhūto paññāsīlasamāhito. | ||
+ | |||
+ | 2. Yajamānānaṃ manussānaṃ puññapekkhānapāṇinaṃ | ||
+ | |||
+ | Karotaṃ opadhikaṃ puññaṃ saṅghe dinnaṃ mahapphalanti. | ||
+ | |||
+ | Gotamīvaggo chaṭṭho. | ||
+ | |||
+ | Tatruddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Gotamī ovādaṃ saṅkhittaṃ dīghajāṇu ca ujjayo, | ||
+ | |||
+ | Bhayaṃ dve āhuneyyā ca dve ca aṭṭhapuggalā ti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 7. Cāpālavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Lābhicchā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhime bhikkhave puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame aṭṭha: | ||
+ | |||
+ | 1. Idha bhikkhave, bhikkhuno pavivittassa viharato nirāyattavuttino icchā uppajjati lābhāya. So uṭṭhahati ghaṭati vāyamati lābhāya. Tassa uṭṭhahato ghaṭato vāyamato lābhāya lābho nūppajjati, | ||
+ | |||
+ | 2. Idha pana bhikkhave, bhikkhuno pavivittassa viharato nirāyattavuttino icchā uppajjati lābhāya. So uṭṭhahati ghaṭati vāyamati lābhāya, tassa uṭṭhahato ghaṭato vāyamato lābhāya lābho uppajjati. So tena lābhena majjati pamajjati pamādamāpajjati. Ayaṃ vuccati bhikkhave, bhikkhū iccho viharati lābhāya, uṭṭhahati ghaṭati vāyamati lābhāya lābhī ca madī ca pamādī ca cuto ca saddhammā. | ||
+ | |||
+ | 3. Idha pana bhikkhave, bhikkhuno pavivittassa viharato nirāyattavuttino icchā uppajjati lābhāya. So na uṭṭhahati na ghaṭati na vāyamati lābhāya, tassa anuṭṭhahato aghaṭato avāyamato lābhāya, lābho nūppajjati. So tena alābhena socati kilamati paridevati urattāḷiṃ kandati sammohaṃ āpajjati. Ayaṃ vuccati bhikkhave, bhikkhū iccho viharati lābhāya, na uṭṭhahati na ghaṭati na vāyamati lābhāya. Na ca lābhī socī ca paridevī ca cuto ca saddhammā. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 4. Idha pana bhikkhave, bhikkhuno pavivittassa viharato nirāyattavuttino icchā uppajjati lābhāya. So na uṭṭhahati na ghaṭati na vāyamati lābhāya, tassa anuṭṭhahato aghaṭato avāyamato lābhāya lābho uppajjati. So tena lābhena majjati pamajjati pamādamāpajjati. Ayaṃ vuccati bhikkhave, bhikkhū iccho viharati lābhāya, na uṭṭhahati na ghaṭati na vāyamati lābhāya. Lābhī ca madī ca pamādī ca vuto ca saddhammā. | ||
+ | |||
+ | 5. Idha pana bhikkhave, bhikkhuno pavivittassa viharato nirāyattavuttino icchā uppajjati lābhāya. So uṭṭhahati ghaṭati vāyamati lābhāya, tassa uṭṭhahato ghaṭato vāyamato <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 6. Idha pana bhikkhave, bhikkhuno pavivittassa viharato nirāyatta vuttino icchā uppajjati lābhāya. So uṭṭhahati ghaṭati vāyamati lābhāya, tassa uṭṭhahato ghaṭato vāyamato lābhāya lābho uppajjati. So tena lābhena na majjati na pamajjati na pamādamāpajjati. Ayaṃ vuccati bhikkhave, bhikkhū iccho viharati lābhāya, uṭṭhahati ghaṭati vāyamati lābhāya lābhī ca na ca madī ca na ca pamādī accuto ca saddhammā. | ||
+ | |||
+ | 7. Idha pana bhikkhave, bhikkhuno pavivittassa viharato nirāyattavuttino icchā uppajjati lābhāya. So na uṭṭhahati na ghaṭati na vāyamati lābhāya, tassa anuṭṭhahato aghaṭato na vāyamato lābhāya lābho nūppajjati. So tena alābhena na socati na kilamati na paridevati, na urattāḷiṃ kandati, na sammohaṃ āpajjati. Ayaṃ vuccati bhikkhave, bhikkhū iccho viharati lābhāya, na uṭṭhahati na ghaṭati na vāyamati lābhāya. Na ca lābhī na ca socī, na ca paridevī accuto ca saddhammā. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 8. Idha pana bhikkhave, bhikkhuno pavivittassa viharato nirāyattavuttino icchā uppajjati lābhāya. So na uṭṭhahati na ghaṭati na vāyamati lābhāya, tassa anuṭṭhahato aghaṭato na vāyamato lābhāya lābho uppajjati. So tena lābhena na majjati na pamajjati na pamādamāpajjati. Ayaṃ vuccati bhikkhave, bhikkhū iccho viharati lābhāya, na uṭṭhahati na ghaṭati na vāyamati lābhāya. Lābhī ca na ca madī ca na ca pamādī accuto ca saddhammā. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, aṭṭha puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Alaṃ suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu khippanisanti ca hoti kusalesu dhammesu, sutānaṃ dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti, dhatānañca dhammānaṃ atthūpaparikkhitā hoti, atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammapaṭipanno ca hoti, kalyāṇavāco ca hoti kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā, | ||
+ | |||
+ | 2. Pañcahi bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ paresaṃ. Katamehi pañcahi: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhu na heva kho khippanisantī ca hoti kusalesu dhammesu. Sutānañca dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti, dhatānañca dhammānaṃ atthūpparikkhitā hoti, atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammapaṭipanno ca hoti, kalyāṇavāco hoti kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā, | ||
+ | |||
+ | 3. Catūhi bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ attano nālaṃ paresaṃ. Katamehi catūhi: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhu khippanisantī ca hoti kusalesu dhammesu, sutānañca dhammānaṃ dhāraṇajātiko <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 4. Catūhi bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ paresaṃ, nālaṃ attano. Katamehi catūhi: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhu khippanisantī ca hoti kusalesu dhammesu, sutānañca dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti, no va dhatānaṃ dhammānaṃ atthūpparikkhitā hoti, na ca atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammapaṭipanno hoti, kalyāṇavāco ca hoti kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā, | ||
+ | |||
+ | 5. Tīhi bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ attano, nālaṃ paresaṃ. Katamehi tīhi: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhu na heva kho khippanisasti ca hoti kusalesu dhammesu. Sutānañca dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti, dhatānañca dhammānaṃ atthūpparikkhitā hoti, atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammapaṭipanno ca hoti, no ca kalyāṇavāco hoti, kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 6. Tīhi bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ paresaṃ. Nālaṃ attano1 katamehi tīhi: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhu na heva kho khippanisantī ca hoti kusalesu dhammesu. Sutānañca dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti. No ca dhatānaṃ dhammānaṃ atthūpaparikkhitā hoti. No ca atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammapaṭipanno hoti. Kalyāṇavāco ca hoti kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā, | ||
+ | |||
+ | 7. Dvīhi bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ attano, nālaṃ paresaṃ, 2 | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhu na heva kho khippanisastī ca hoti kusalesu dhammesu. No ca sutānaṃ dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti, dhatānañca dhammānaṃ atthūpaparikkhitā hoti, atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammapaṭipanno ca hoti, no ca kalyāṇavāco hoti, kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā, | ||
+ | |||
+ | 1. No attano | ||
+ | |||
+ | 2. No paresaṃ | ||
+ | |||
+ | 8. Dvīhi bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ paresaṃ, nālaṃ attano1. Katamehi dvīhi: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhu naheva kho khippanisanti hoti kusalesu dhammesu. No ca sutānaṃ dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti. No ca dhatānaṃ dhammānaṃ atthūpaparikkhitā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Saṅkhittadesita suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Atha kho aññataro bhikkhu yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Sādhu me bhante, bhagavā saṅkhittena dhammaṃ desetu yamahaṃ bhagavato dhammaṃ sutvā eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpi pahitatto vihareyyanti. | ||
+ | |||
+ | Evameva panidhekacce moghapurisā mamaññeva ajjhesanti. Dhamme ca bhāsite mamaññeva anubandhitabbaṃ maññanti. | ||
+ | |||
+ | Desetu me bhante, bhagavā saṅkhittena dhammaṃ, desetu sugato saṅkhittena dhammaṃ, appevanāmāhaṃ bhagavato bhāsitassa atthaṃ ājāneyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | 1. No attano | ||
+ | |||
+ | Tasmātīha te bhikkhū, evaṃ sikkhitabbaṃ: | ||
+ | |||
+ | Yato kho te bhikkhu, ajjhattaṃ cittaṃ ṭhitaṃ hoti susaṇṭhitaṃ, | ||
+ | |||
+ | Yato kho te bhikkhu, ayaṃ samādhi evaṃ bhāvito hoti bahulīkato tato tvaṃ bhikkhū, imaṃ samādhiṃ savitakkampi savicāraṃ3 bhāveyyāsi. Avitakkampi vicāramattaṃ4 bhāveyayāsi. Avitakkampi avicāraṃ5. Bhāveyyāsi. Sappītikampi bhāveyyāsi, | ||
+ | |||
+ | Yato kho te bhikkhu, ayaṃ samādhi evaṃ bhāvito hoti subhāvito, tato te bhikkhu, evaṃ sikkhitabbaṃ: | ||
+ | |||
+ | Yato kho te bhikkhu, ayaṃ samādhi evaṃ bhāvito hoti subhāvito, tato te bhikkhu, evaṃ sikkhitabbaṃ: | ||
+ | |||
+ | Yato kho te bhikkhu, ayaṃ samādhi evaṃ bhāvito hoti subhāvito, tato te bhikkhu, evaṃ sikkhitabbaṃ: | ||
+ | |||
+ | Yato kho te bhikkhu, ayaṃ samādhi evaṃ bhāvito hoti subhāvito tato tvaṃ bhikkhū, imaṃ samādhiṃ savitakkampi savicāraṃ bhāveyyāsi. Avitakkampi vicāramattaṃ bhāveyayāsi. Avitakkampi avicāraṃ bhāveyyāsi. Sappītikampi bhāveyyāsi, | ||
+ | |||
+ | 1. Ajjhattaṃ me machasaṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Na ca uppannā | ||
+ | |||
+ | 3. Savitakkasavicārampi | ||
+ | |||
+ | 4. Avitakkavicāramattampi machasaṃ | ||
+ | |||
+ | 5. Avitakkaavicārampi | ||
+ | |||
+ | Yato kho te bhikkhu, ayaṃ samādhi evaṃ bhāvito hoti subhāvito, tato te bhikkhu, evaṃ sikkhitabbaṃ: | ||
+ | |||
+ | Yato kho te bhikkhu, ayaṃ samādhi evaṃ bhāvito hoti bahulīkato tato tvaṃ bhikkhū, imaṃ samādhiṃ savitakkampi savicāraṃ bhāveyyāsi. Avitakkampi vicāramattaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Yato kho te bhikkhu, ayaṃ samādhi evaṃ bhāvito hoti subhāvito, tato te bhikkhu, evaṃ sikkhitabbaṃ: | ||
+ | |||
+ | Yato kho te bhikkhu, ayaṃ samādhi evaṃ bhāvito hoti subhāvito, tato te bhikkhu, evaṃ sikkhitabbaṃ: | ||
+ | |||
+ | Yato kho te bhikkhu, ayaṃ samādhi evaṃ bhāvito hoti subhāvito, tato te bhikkhu, evaṃ sikkhitabbaṃ: | ||
+ | |||
+ | Yato kho te bhikkhu, ayaṃ samādhi evaṃ bhāvito hoti bahulīkato tato tvaṃ bhikkhū, imaṃ samādhiṃ savitakkampi savicāraṃ bhāveyyāsi. Avitakkampi vicāramattaṃ bhāveyyāsi. Avitakkampi avicāraṃ bhāveyyāsi. Sappītikampi bhāveyyāsi, | ||
+ | |||
+ | Yato kho te bhikkhu, ayaṃ samādhi evaṃ bhāvito bhavissati subhāvito, tato tvaṃ bhikkhu, yena yeneva gacchasi phāsuññeva gacchasi. Yattha yattha ṭhassasi phāsuññeva ṭhassasi. Yattha yattha nisīdissasi phāsuññeva nisīdissasi. Yattha yattha seyyaṃ kappessasi phāsuññeva' | ||
+ | |||
+ | Atha kho so bhikkhu eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpi pahitatto viharanto na cirasseva yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, tadanuttaraṃ brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi. Khīṇā jāti <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Adhidevañāṇadassana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā gayāyaṃ viharati gayāsīse. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca: | ||
+ | |||
+ | 1. Pubbāhaṃ bhikkhave, sambodhā anabhisambuddho bodhisattova samāno obhāsaññeva kho1 sañjānāmi, | ||
+ | |||
+ | 2. Tassa mayhaṃ bhikkhave, etadahosi: sace kho ahaṃ obhāsañceva sañjāneyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | 3. Tassa mayhaṃ bhikkhave, etadahosi: sace kho ahaṃ obhāsañceva sañjāneyyaṃ rūpāni ca passeyyaṃ tāhi ca devatāhi saddhiṃ santiṭṭheyyaṃ sallapeyyaṃ sākacchaṃ samāpajjeyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | So kho ahaṃ bhikkhave, aparena samayena appamatto ātāpi pahitatto viharanto obhāsañceva sañjānāmi, | ||
+ | |||
+ | 1. Obhāsaṃ hi kho sīmu. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 4. Tassa mayhaṃ bhikkhave, etadahosi: sace kho ahaṃ obhāsañceva sañjāneyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | So kho ahaṃ bhikkhave, aparena samayena appamatto ātāpi pahitatto viharanto obhāsañceva sañjānāmi, | ||
+ | |||
+ | 5. Tā ca devatā jānāmi, imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannā' | ||
+ | |||
+ | 6. Tā ca devatā jānāmi, imā devatā imassa kammassa vipākena evamāhārā evaṃ sukhadukkhapaṭisaṃvediniyoti, | ||
+ | |||
+ | 7. Tā ca devatā jānāmi, imā devatā evaṃ dīghāyukā evaṃ ciraṭṭhitikāti. No ca kho tā devatā jānāmi, yadi vā me imāhi devatāhi saddhiṃ sannivutthapubbaṃ yadi vā na sannivutthapubba' | ||
+ | |||
+ | 8. Tassa mayhaṃ bhikkhave, etadahosi: sace kho ahaṃ obhāsañceva sañjāneyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | So kho ahaṃ bhikkhave, aparena samayena appamatto ātāpi pahitatto viharanto obhāsañceva sañjānāmi, | ||
+ | |||
+ | Tā ca devatā jānāmi: imā devatā amukamhā vā amukamhā vā devanikāyāti. Tā ca devatā jānāmi: imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha uppannāti. Tā ca devatā jānāmi: imā devatā evamāhārā evaṃ sukhadukkhapaṭisaṃvediniyoti. Tā ca devatā jānāmi imā devatā evaṃ dīghāyukā evaṃ ciraṭṭhitikāti. Tā ca devatā jānāmi: yadi vā me imāhi devatāhi saddhiṃ sannivutthapubbaṃ, | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañca me bhikkhave, evaṃ aṭṭhaparivaṭṭaṃ adhidevañāṇadassanaṃ na suvisuddhaṃ ahosi, neva tāvāhaṃ bhikkhave, sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddhoti paccaññāsiṃ, | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Abhibhāyatana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | 2. Ajjhattaṃ rūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati appamāṇāni suvaṇṇadubbaṇṇāni, | ||
+ | |||
+ | 3. Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati parittāni suvaṇṇadubbaṇṇāni, | ||
+ | |||
+ | 4. Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati appamāṇāni suvaṇṇadubbaṇṇāni, | ||
+ | |||
+ | 5. Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati nīlāni nīlavaṇṇāni nīlanidassanāni nīlanibhāsāni, | ||
+ | |||
+ | 6. Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati pītāni pītavaṇṇāni pītanidassanāni pītanibhāsāni. Tāni abhibhuyya jānāmi passāmīti evaṃ saññi hoti. Idaṃ chaṭṭhaṃ abhibhāyatanaṃ. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 7. Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati lohitakāni lohitakavaṇṇāni lohitakanidassanāni lohitakanibhāsāni. Tāni abhibhuyya jānāmi passāmīti evaṃ saññi hoti. Idaṃ sattamaṃ abhibhāyatanaṃ. | ||
+ | |||
+ | 8. Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati odātāni odātavaṇṇāni odātanidassanāni odātanibhāsāni. Tāni abhibhuyya jānāmi passāmīti evaṃ saññi hoti. Idaṃ aṭṭhamaṃ abhibhāyatanaṃ. Imāni kho bhikkhave, aṭṭhaabhibhāyatanānīni. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Vimokkha suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhime bhikkhave, vimokkhā katame aṭṭha: | ||
+ | |||
+ | 1. Rūpi rūpāni passati. Ayaṃ paṭhamo vimokkho. | ||
+ | |||
+ | 2. Ajjhattaṃ arūpasaññī eko1 bahiddhā rūpāni passati. Ayaṃ dutiyo vimokkho. | ||
+ | |||
+ | 1. Eko, machasaṃ | ||
+ | |||
+ | 3. Subhanteva adhimutto hoti. Ayaṃ tatiyā vimokkho. | ||
+ | |||
+ | 4. Sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthagamā1 nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsanañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ catuttho vimokkho. | ||
+ | |||
+ | 5. Sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ pañcamo vimokkho. | ||
+ | |||
+ | 6. Sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ chaṭṭho vimokkho. | ||
+ | |||
+ | 7. Sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ sattamo vimokkho. | ||
+ | |||
+ | 8. Sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitaṃ nirodhaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ aṭṭhamo vimokkhoti. Ime kho bhikkhave aṭṭha vimokkhāti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Anariyavohāra suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhime bhikkhave, anariyavohārā. Katame aṭṭha: | ||
+ | |||
+ | Adiṭṭhe diṭṭhavāditā, | ||
+ | |||
+ | 1. Atthaṅgamā | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Ariyavohārasuttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhime bhikkhave, ariyavohārā. Katame aṭṭha: | ||
+ | |||
+ | Adiṭṭhe adiṭṭhavāditā, | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Parisa suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhimā bhikkhave parisā katamā aṭṭha: khattiyaparisā, | ||
+ | |||
+ | Abhijānāmi kho panāhaṃ bhikkhave, anekasataṃ khattiyaparisaṃ upasaṅkamitā. Tatrapi mayā sannisinnapubbañceva sallapitapubbañca. Sākacchā ca samāpannapubbā, | ||
+ | |||
+ | Abhijānāmi kho panāhaṃ bhikkhave, anekasataṃ brāhmaṇaparisaṃ upasaṅkamitā. Tatrapi mayā sannisinnapubbañceva sallapitapubbañca. Sākacchā ca samāpannapubbā, | ||
+ | |||
+ | Abhijānāmi kho panāhaṃ bhikkhave, anekasataṃ gahapatiparisaṃ upasaṅkamitā. Tatrapi mayā sannisinnapubbañceva sallapitapubbañca. Sākacchā ca samāpannapubbā, | ||
+ | |||
+ | Abhijānāmi kho panāhaṃ bhikkhave, anekasataṃ samaṇaparisaṃ upasaṅkamitā. Tatrapi mayā sannisinnapubbañceva sallapitapubbañca. Sākacchā ca samāpannapubbā, | ||
+ | |||
+ | Abhijānāmi kho panāhaṃ bhikkhave, anekasataṃ cātummahārājikaparisaṃ upasaṅkamitā. Tatrapi mayā sannisinnapubbañceva sallapitapubbañca. Sākacchā ca samāpannapubbā, | ||
+ | |||
+ | Abhijānāmi kho panāhaṃ bhikkhave, anekasataṃ tāvatiṃsaparisaṃ upasaṅkamitā. Tatrapi mayā sannisinnapubbañceva sallapitapubbañca. Sākacchā ca samāpannapubbā, | ||
+ | |||
+ | Abhijānāmi kho panāhaṃ bhikkhave, anekasataṃ māraparisaṃ upasaṅkamitā. Tatrapi mayā sannisinnapubbañceva sallapitapubbañca. Sākacchā ca samāpannapubbā, | ||
+ | |||
+ | Abhijānāmi kho panāhaṃ bhikkhave, anekasataṃ brahmaparisaṃ upasaṅkamitā. Tatrapi mayā sannisinnapubbañceva sallapitapubbañca. Sākacchā ca samāpannapubbā, | ||
+ | |||
+ | 8. 2. 7. 10 | ||
+ | |||
+ | Bhumicāla suttaṃ | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Atha kho bhagavā pubbanhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya vesāliyaṃ piṇḍāya pāvisi. Vesāliyā piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi; gaṇhāhi ānanda nisīdanaṃ, | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā yena cāpālaṃ cetiyaṃ tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi: <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ramaṇīyā ānanda vesālī, ramaṇīyaṃ udenaṃ cetiyaṃ, ramaṇīyaṃ gotamakaṃ cetiyaṃ, ramaṇīyaṃ sattambaṃ2 cetiyaṃ ramaṇīyaṃ bahuputtaṃ cetiyaṃ, ramaṇīyaṃ sārandadaṃ cetiyaṃ ramaṇīyaṃ cāpālaṃ cetiyaṃ. * | ||
+ | |||
+ | Yassa kassaci ānanda cattāro iddhipādā bhāvitā bahulīkatā yānīkatā vatthukatā anuṭṭhitā paricitā susamāraddhā, | ||
+ | |||
+ | 1. Pācālacetiyaṃ, | ||
+ | |||
+ | 2. Sattambakaṃ | ||
+ | |||
+ | * Dīghanikāye mahāparinibbānasutte | ||
+ | |||
+ | 3. Mayā ākaṅkamāne kappaṃ | ||
+ | |||
+ | 4. Yo ākaṅkamāno ānanda | ||
+ | |||
+ | Dutiyampi kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi: ramaṇīyā ānanda, vesāli, ramaṇīyaṃ udenaṃ cetiyaṃ, ramaṇīyaṃ gotamakaṃ cetiyaṃ, ramaṇīyaṃ sattambakaṃ cetiyaṃ, ramaṇīyaṃ bahuputtaṃ cetiyaṃ, ramaṇīyaṃ sārandadaṃ cetiyaṃ, ramaṇīyaṃ cāpālaṃ cetiyaṃ. | ||
+ | |||
+ | Yassa kassaci ānanda cattāro iddhipādā bhāvitā bahulīkatā yānīkatā vatthukatā anuṭṭhitā paricitā susamāraddhā, | ||
+ | |||
+ | Tatiyampi kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi: ramaṇīyā ānanda, vesāli, ramaṇīyaṃ udenaṃ cetiyaṃ, ramaṇīyaṃ gotamakaṃ cetiyaṃ, ramaṇīyaṃ sattambakaṃ cetiyaṃ, ramaṇīyaṃ bahuputtaṃ cetiyaṃ, ramaṇīyaṃ sārandadaṃ cetiyaṃ, ramaṇīyaṃ cāpālaṃ cetiyaṃ. | ||
+ | |||
+ | Yassa kassaci ānanda cattāro iddhipādā bhāvitā bahulīkatā yānīkatā vatthukatā anuṭṭhitā paricitā susamāraddhā, | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi: gaccha tvaṃ ānanda, yassadāni kālaṃ maññasīti. Evaṃ bhanteti kho āyasmā ānando bhagavato paṭissutvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā bhagavato avidūre aññatarasmiṃ rukkhamūle nisīdi. | ||
+ | |||
+ | Atha kho māro pāpimā acirapakkhante āyasmante ānando bhagavantaṃ etadavoca; parinibbātu bhante, bhagavā. Parinibbātu sugato. Parinibbānakālodāni bhante, bhagavato. Bhāsitā kho panesā bhante bhagavatā vācā: na tāvāhaṃ pāpima, parinibbāyissāmi yāva me bhikkhū na sāvakā bhavissanti viyattā vinītā visāradā pattayogakkhemā bahussutā dhammadharā dhammānudhammapaṭipannā3 sāmīcipaṭipannā anudhammacārino sakaṃ ācariyakaṃ uggahetvā ācikkhissanti desissanti4 paññāpessanti paṭṭhapessanti vivarissanti vibhajissanti uttāni5 karissanti, uppannaṃ parappavādaṃ sahadhammena suniggahītaṃ niggahetvā sappāṭihāriyaṃ dhammaṃ desissantīti. | ||
+ | |||
+ | A | ||
+ | |||
+ | 1. So ākaṅkhamāno kappaṃ vā dī. Ni. | ||
+ | |||
+ | 2. So ākaṅkhamāno ānanda | ||
+ | |||
+ | 3. Dhammānudhammapaṭipannā | ||
+ | |||
+ | 4. Desessanati | ||
+ | |||
+ | 5. Uttāniṃ katthaci. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Etarahi bhante bhikkhū bhagavato sāvakā viyattā vinītā visāradā pattayogakkhemā bahussutā dhammadharā dhammānudhammapaṭipannā sāmīcipaṭipannā anudhammacārino sakaṃ ācariyakaṃ uggahetvā ācikkhanti desenti paññapenti paṭṭhapenti vivaranti vibhajanti uttāni karonti. Uppannaṃ parappavādaṃ sahadhammena suniggahītaṃ niggahetvā sappāṭihāriyaṃ dhammaṃ desenti. Parinibbātu' | ||
+ | |||
+ | Bhāsitā khopanesā bhante bhagavatā vācā: na tāvāhaṃ pāpima parinibbāyissāmi, | ||
+ | |||
+ | Etarahi bhante bhikkhaniyo bhagavato sāvikā viyattā vinītā visāradā pattayogakkhemā bahussutā dhammadharā dhammānudhammapaṭipannā sāmīcipaṭipannā anudhammacāriniyo sakaṃ ācariyakaṃ uggahetvā ācikkhanti desenti paññapenti paṭṭhapenti vivaranti vibhajanti uttānīkaronti. Uppannaṃ parappavādaṃ sahadhammena suniggahītaṃ niggahetvā sappāṭihāriyaṃ dhammaṃ desenti. Parinibbātu 'dāni bhante bhagavā parinibbātu sugato, parinibbānakālo ' kāsi bhante bhagavato. | ||
+ | |||
+ | Bhāsitā khopanesā bhante bhagavatā vācā: na tāvāhaṃ pāpima. Parinibbāyissāmi, | ||
+ | |||
+ | Etarahi bhante upāsakā bhagavato sāvakā viyattā vinītā visāradā pattayogakkhemā bahussutā dhammadharā dhammānudhammapaṭipannā sāmīcipaṭipannā anudhammacārino sakaṃ ācariyakaṃ uggahetvā ācikkhanti desenti paññapenti paṭṭhapenti vivaranti vibhajanti uttānīkaronti. Uppannaṃ parappavādaṃ sahadhammena suniggahitaṃ niggahetvā sappāṭihāriyaṃ dhammaṃ desenti. Parinibbātu ' dāni bhante bhagavā parinibbātu sugato, parinibbānakālo ' dāni bhante, bhagavato. Sahadhammena suniggahitaṃ niggahetvā sappāṭihāriyaṃ dhammaṃ desissantīti. | ||
+ | |||
+ | Bhāsitā kho panesā bhante bhagavatā vācā: na tāvāhaṃ pāpima. Parinibbāyissāmi, | ||
+ | |||
+ | Etarahi bhante upāsikā bhagavato sāvikā viyattā vinītā visāradā pattayogakkhemā bahussutā dhammadharā dhammānudhammapaṭipannā sāmīcipaṭipannā anudhammacāriniyo sakaṃ ācariyakaṃ uggahetvā ācikkhanti desenti paññapenti paṭṭhapenti vivaranti vibhajanti uttānikaronti. Uppannaṃ parappavādaṃ sahadhammena suniggahitaṃ niggahetvā sappāṭihāriyaṃ dhammaṃ desenti. | ||
+ | |||
+ | Parinibbātu 'dāni bhante bhagavā parinibbātu sugato, parinibbāna kālo' dāni bhante bhagavato. Bhāsitā kho panesā bhante bhagavatā vācā: na tāvāhaṃ pāpima parinibbāyissāmi. Yāva me idaṃ brahmacariyaṃ na iddhaṃ ceva bhavissati phitañca vitthārikaṃ1 bāhujaññaṃ puthubhūtaṃ yāva devamanussehi suppakāsitanti. Etarahi bhante bhagavato brahmacariyaṃ iddhañceva phitañca vitthārikaṃ bāhujaññaṃ puthubhūtaṃ yāva devamanussehi suppakāsitaṃ. | ||
+ | |||
+ | Parinibbātu 'dāni bhante bhagavā, parinibbātu sugato, parinibbāna kālo' dāni bhante bhagavatoti. | ||
+ | |||
+ | 1. Vitthāritaṃ | ||
+ | |||
+ | Appossukko tvaṃ pāpima hohi, naciraṃ tathāgatassa parinibbānaṃ bhavissati, ito tiṇṇaṃ māsānaṃ accayena tathāgato parinibbāyissatīti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā cāpāle cetiye1 sato sampajāno āyusaṅkhāraṃ ossaji. Ossaṭṭhe ca bhagavatā āyusaṅkhāre mahābhumicālo ahosi hiṃsanako2 salomahaṃso. 3 Devadundubhiyo ca caliṃsu. Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ udānaṃ udānesi. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Tulamatulañca sambhavaṃ | ||
+ | |||
+ | Bhavasaṅkhāramavassaji4 munī, | ||
+ | |||
+ | Ajjhattarato samāhito | ||
+ | |||
+ | Abhindi kavacamivattasambhavanti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmato ānandassa etadahosi: mahāvatāyaṃ bhūmicālo, | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | *Mahāvatāyaṃ bhante bhūmicālo* sumahāvatāyaṃ bhante bhūmicālo hiṃsanako salomahaṃso. Devadundubhiyo ca caliṃsu. Ko nukho bhante hetu, ko paccayo mahato bhūmicālassa pātubhāvāyāti: | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhime ānanda5 hetu, aṭṭha paccayā mahato bhūmicālassa pātubhāvāya, | ||
+ | |||
+ | 1. Cāpālacetiye dī. Ni. | ||
+ | |||
+ | 2. Hīsanako | ||
+ | |||
+ | 3. Lomahaṃsano | ||
+ | |||
+ | 4. Mossaji | ||
+ | |||
+ | * " | ||
+ | |||
+ | 5. Aṭṭha kho ime ānanda | ||
+ | |||
+ | 1. Ayaṃ ānanda mahāpaṭhavi1 udake patiṭṭhitā. Udakaṃ vāte ṭhitaṃ, vāto ākāsaṭṭho hoti. So ānanda2 samayo yaṃ mahāvātā vāyanti, mahāvātā vāyantā udakaṃ kampenti. Udakaṃ kampitaṃ paṭhaviṃ kampeti. Ayaṃ ānanda paṭhamo hetu3 paṭhamo paccayo mahato bhūmicālassa pātubhāvāya. | ||
+ | |||
+ | 2. Puna ca paraṃ ānanda samaṇo vā brāhmaṇo vā iddhimā ceto vasippatto devatā vā mahiddhikā mahānubhāvā4 tassa parittā paṭhavisaññā bhāvitā hoti, appamāṇā āposaññā. So imaṃ paṭhaviṃ kampeti. Saṅkampeti, | ||
+ | |||
+ | 3. Puna ca paraṃ ānanda yadā bodhisatto tusitā kāyā cavitvā sato sampajāno mātukucchiṃ okkamati, tadāyaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 4. Puna ca paraṃ ānanda yadā bodhisatto sato sampajāno mātu kucchismā nikkhamati, tadāyaṃ paṭhavī kampati saṅkampati sampakampati. Ayaṃ ānanda* catuttho hetu catuttho paccayo mahato bhūmicālassa pātubhāvāya. | ||
+ | |||
+ | 5. Puna ca paraṃ ānanda yadā tathāgato anuttaraṃ sammā sambodhiṃ abhisambujjhati. Tadāyaṃ paṭhavī kampati, saṅkampati sampakampati6. Ayaṃ ānanda* pañcamo hetu pañcamo paccayo mahato bhūmicālassa pātubhāvāya. | ||
+ | |||
+ | 6. Puna ca paraṃ ānanda yadā tathāgato anuttaraṃ dhammacakkaṃ pavatteti, tadāyaṃ paṭhavī kampati, saṅkampati sampakampati6. Ayaṃ ānanda* chaṭṭho paccayo mahato bhūmicālassa pātubhāvāya. | ||
+ | |||
+ | 1. Mahāpathavi | ||
+ | |||
+ | 2. So kho ānandadī. Ni. Ma. Sū. | ||
+ | |||
+ | 3. Ayaṃ paṭhamo hetu dī. Ni. Ma. Sū. | ||
+ | |||
+ | *' | ||
+ | |||
+ | 4. Devā vā mahiddiko mahānubhāvo | ||
+ | |||
+ | 5. Sampakamepati sampavedheti | ||
+ | |||
+ | 6. Sampati sampavedheti | ||
+ | |||
+ | 7. Puna ca paraṃ ānanda yadā tathāgato sato sampajāno āyusaṅkhāraṃ ossajati, 2 tadāyaṃ paṭhavī kampati, saṅkampati, | ||
+ | |||
+ | 8. Puna ca paraṃ ānanda yadā tathāgato anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbāyati, | ||
+ | |||
+ | Cāpālavaggo sattamo. | ||
+ | |||
+ | Tatruddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Icchā alañca saṅkhittaṃ | ||
+ | |||
+ | Vimokkho dve ca vohārā | ||
+ | |||
+ | 1. Sampakampati sampavedhati | ||
+ | |||
+ | 2. Osasajjati | ||
+ | |||
+ | 3. * ' | ||
+ | |||
+ | * " | ||
+ | |||
+ | ===== 8. Yamakavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Paṭhama samantapāsādika suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Saddho ca1 bhikkhave bhikkhu hoti, no ca sīlavā2 , evaṃ so tenaṅgena aparipūro hoti. Tena taṃ aṅgaṃ paripūretabbaṃ ' | ||
+ | |||
+ | Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti, sīlavā ca no ca bahussuto evaṃ so tenaṅgena aparipūro hoti. Tena taṃ aṅgaṃ paripūretabbaṃ " | ||
+ | |||
+ | Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti, sīlavā ca bahussuto ca no ca dhammakathiko, | ||
+ | |||
+ | Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti, sīlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca no ca parisāvacaro, | ||
+ | |||
+ | Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sīlavā ca, bahussuto ca, dhammakathiko ca parisāvacaro ca no ca visārado parisāya dhammaṃ deseti, evaṃ so tenaṅgena aparipūro hoti. Tena taṃ aṅgaṃ paripūretabbaṃ, | ||
+ | |||
+ | Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sīlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca paresaṃ dhammaṃ deseti. No ca catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī, | ||
+ | |||
+ | Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sīlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca paresaṃ dhammaṃ deseti. Catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti, akicchalābhī akasiralābhī. No ca āsavānaṃ khayāanāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati, evaṃ so tenaṅgena aparipūro hoti. | ||
+ | |||
+ | Tena taṃ aṅgaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Saddho | ||
+ | |||
+ | 2. Nosīlavā | ||
+ | |||
+ | Yato ca kho bhikkhave, bhikkhu saddho ca hoti sīlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaṃ deseti, catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikamalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, aṭṭhehi dhammehi samannāgato bhikkhu samantapāsādiko ca hoti sabbākāraparipūro cāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Dutiya samantapāsādika suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti, no ca sīlavā. Evaṃ so tenaṅgena aparipūro hoti. Tena taṃ aṅgaṃ paripūretabbaṃ kintāhaṃ saddho ca assaṃ sīlavā cāti. Yato ca kho bhikkhave, bhikkhu saddho ca hoti sīlavā ca. Evaṃ so tenaṅgena paripūro hoti. | ||
+ | |||
+ | Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti, sīlavā ca no ca bahussuto evaṃ so tenaṅgena aparipūro hoti. Tena taṃ aṅgaṃ paripūretabbaṃ " | ||
+ | |||
+ | Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti, sīlavā ca bahussuto ca no ca dhammakathiko. Evaṃ so tenaṅgena aparipūro hoti. Tena taṃ aṅgaṃ paripūretabbaṃ " kintāhaṃ saddho ca assaṃ sīlavā ca bahussuto ca dhammakathiko cāti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sīlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca evaṃ so tenaṅgena paripūro hoti. | ||
+ | |||
+ | Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sīlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca no ca parisāvacaro. Evaṃ so tenaṅgena aparipūro hoti. Tena taṃ aṅgaṃ paripūretabbaṃ. " Kintāhaṃ saddho ca assaṃ sīlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro cāti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sīlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca evaṃ so tenaṅgena paripūro hoti. | ||
+ | |||
+ | Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sīlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parināvacaro ca no ca visārado parisāya dhammaṃ deseti. Evaṃ so tena aṅgena aparipūro hoti. Tena taṃ aṅgaṃ paripūretabbaṃ. " Kintāhaṃ saddho ca assaṃ sīlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaṃ deseyyanti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sīlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaṃ deseti. Evaṃ so tenaṅgena paripūro hoti. | ||
+ | |||
+ | Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sīlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaṃ deseti, no ca ye te santi vimokkhā atikkamma rūpena āruppā te kāyena phusitvā viharati. Evaṃ so tena aparipūro hoti. Tena taṃ aṅgaṃ paripūretabbaṃ. " Kintāhaṃ saddho ca assaṃ sīlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaṃ deseyyaṃ, ye te santā vimokkhā atikkamma rūpe āruppā te kāyena phusitvā vihareyya "nti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti, sīlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaṃ deseti, ye te santā vimokkhā atikkamma rūpe āruppā te kāyena phusitvā viharati, so tenaṅgena paripūro hoti. | ||
+ | |||
+ | Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti, sīlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaṃ deseti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Yato ca kho bhikkhave, bhikkhu saddho ca hoti sīlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaṃ deseti, ye te sattā vimokkhā atikkamma rūpe āruppā te kāyena phusitvā viharati. Āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Evaṃ so tenaṅgena paripūro hoti. | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, aṭṭhehi dhammehi samannāgato bhikkhu samantapāsādiko ca hoti sabbākāraparipūro cāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Paṭhama maraṇasati suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā nādike1 viharati giñjakāvasathe. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Maraṇasati bhikkhave bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā. Bhāvetha no tumhe bhikkhave maraṇasatinti? | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte aññataro bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca: ahaṃ kho bhante, bhāvemi maraṇasatinti. | ||
+ | |||
+ | Yathā kathaṃ pana tvaṃ bhikkhu, bhāvesi maraṇasatinti? | ||
+ | |||
+ | 1. Nātike | ||
+ | |||
+ | 2. Aññataropi kho bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca: ahampi kho bhante, bhāvemi maraṇasatinti. | ||
+ | |||
+ | Yathā kathaṃ pana tvaṃ bhikkhu bhāvesi maraṇasatinti? | ||
+ | |||
+ | 3. Aññataropi kho bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca: ahampi kho bhante, bhāvemi maraṇasatinti. | ||
+ | |||
+ | Yathā kathaṃ pana tvaṃ bhikkhu bhāvesi maraṇasatinti? | ||
+ | |||
+ | 4. Aññataropi kho bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca: ahampi kho bhante, bhāvemi maraṇasatinti. | ||
+ | |||
+ | Yathā kathaṃ pana tvaṃ bhikkhu bhāvesi maraṇasatinti? | ||
+ | |||
+ | 5. Aññataropi kho bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca: ahampi kho bhante, bhāvemi maraṇasatinti. Yathā kathaṃ pana tvaṃ bhikkhu bhāvesi maraṇasatinti. ? | ||
+ | |||
+ | Idha mayhaṃ bhante, evaṃ hoti: aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ yadantaraṃ upaḍḍhapiṇḍapātaṃ bhuñjāmi, bhagavato sāsanaṃ manasikareyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | 6. Aññataropi kho bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca: ahampi kho bhante, bhāvemi maraṇasatinti. Yathā kathaṃ pana tvaṃ bhikkhu bhāvesi maraṇasatinti? | ||
+ | |||
+ | Idha mayhaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 7. Aññataropi kho bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca: ahampi kho bhante, bhāvemi maraṇasatinti. Yathā kathaṃ pana tvaṃ bhikkhu bhāvesi maraṇasatinti? | ||
+ | |||
+ | Idha mayhaṃ bhante, evaṃ hoti: aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | 8. Aññataropi kho bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca: ahampi kho bhante, bhāvemi maraṇasatinti. | ||
+ | |||
+ | Yathā kathaṃ pana tvaṃ bhikkhu bhāvesi maraṇasatinti? | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte bhagavā te bhikkhū etadavoca: yvāyaṃ bhikkhave, bhikkhu evaṃ maraṇasati bhāveti: aho vatāhaṃ rattindivaṃ jīveyyaṃ bhagavato sāsanaṃ manasikareyyaṃ bahuṃ vata me kataṃ assāti, yopāyaṃ bhikkhave, bhikkhu evaṃ maraṇasatiṃ bhāveti: <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Yo ca khvāyaṃ bhikkhave bhikkhu evaṃ maraṇasatiṃ bhāveti; aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ yadantaraṃ ekaṃ ālopaṃ saṅkhāditvā ajjhoharāmi, | ||
+ | |||
+ | Tasmātiha bhikkhave evaṃ sikkhitabbaṃ: | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Dutiyamaraṇasati suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā nādike viharati giñjakāvasathe. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Maraṇasati bhikkhave bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā. Kathaṃ bhāvitā ca bhikkhave, maraṇasati kathaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu divase nikkhante rattiyā patihitāya1 itipaṭisañcikkhati: | ||
+ | |||
+ | Tena bhikkhave bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ: | ||
+ | |||
+ | 1. Paṭihitāya | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, ādittacelo vā ādittasīso vā tasseva celassa vā sīsassa vā nibbāpanāya adhimattaṃ chandañca vāyāmañca ussāhañca ussoḷhiñca appaṭivāniñca satiñca sampajaññañca kareyyaṃ, evameva kho bhikkhave, tena bhikkhunā tesaṃ yeva pāpakānaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sace pana bhikkhave bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti: natthi me pāpakā akusalā dhammā appahīnā ye me assu rattiṃ kālaṃ karontassa antarāyāyāti, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave bhikkhu rattiyā nikkhantāya divase patihite itipaṭisañcikkhati: | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti: atthī me pāpakā akusalā dhammā appahīnā ye me assu divā kālaṃ karontassa antarāyāti. Tena bhikkhave bhikkhunā tesaṃ yeva pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññaṃ ca karaṇīyaṃ. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, ādittacelo vā ādittasīso vā tasseva celassa vā sīsassa vā nibbāpanāya adhimattaṃ chandañca vāyāmañca ussāhañca ussoḷhiñca appaṭivāniñca satiñca sampajaññañca kareyya, evameva kho bhikkhave, tena bhikkhunā tesaṃ yeva pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca karaṇīyaṃ. | ||
+ | |||
+ | Sace pana bhikkhave, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti: natthi me pāpakā akusalā dhammā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ bhāvitā kho bhikkhave maraṇasati evaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Paṭhamasampadā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhimā bhikkhave sampadā. Katamā aṭṭha: uṭṭhānasampadā, | ||
+ | |||
+ | 1. Uṭṭhātā kammadheyyesu | ||
+ | |||
+ | Samaṃ kappeti jīvikaṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Saddho sīlena sampanno vadaññū vitamaccharo, | ||
+ | |||
+ | Niccaṃ maggaṃ visodheti | ||
+ | |||
+ | 3. Iccete aṭṭha dhammā ca saddhassa gharamesino | ||
+ | |||
+ | Akkhātā saccanāmena ubhayattha sukhāvahā. | ||
+ | |||
+ | 4. Diṭṭhadhammahitatthāya samparāyasukhāya ca | ||
+ | |||
+ | Evametaṃ gahaṭṭhānaṃ cāgo puññaṃ pavaḍḍhaḍatīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Dutiya sampadā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhimā bhikkhave sampadā: katamā aṭṭha: uṭṭhānasampadā, | ||
+ | |||
+ | 1. Katamā ca bhikkhave uṭṭhānasampadā: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave kulaputto yena kammaṭṭhānena jīvikaṃ kappeti yadi kasiyā yadi vaṇijjāya yadi gorakkhena yadi issatthena yadi rājaporisena yadi sippaññatarena, | ||
+ | |||
+ | 2. Katamā ca bhikkhave ārakkhasampadā: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave kulaputtassa bhogā honti uṭṭhānaviriyādhigatā bāhābalaparicitā sedāvakkhittā dhammikā dhammaladdhā so te1 ārakkhena guttiyā sampādeti 'kinti me bhoge neva rājāno hareyyuṃ, na corā hareyyuṃ, na aggi ḍaheyya, na udakaṃ vaheyya, na appiyā dāyādā hareyyunti. Ayaṃ vuccati bhikkhave ārakkhasampadā. | ||
+ | |||
+ | 3. Katamā ca bhikkhave, kalyāṇamittatā: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, kulaputto yasmiṃ gāme vā nigame vā paṭivasati. Tattha ye te honti gahapati vā gahapatiputto vā daharā vā vuddhasīlino vuddhā vā vuddhasīlā saddhāsampannā sīlasampannā cāgasampannā paññāsampannā' | ||
+ | |||
+ | 1. Sotena | ||
+ | |||
+ | 4. Katamā ca bhikkhave samajīvikatā: | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, tulādhāro vā tulādhārantevāsī vā tulaṃ paggahetvā jānāti ettakena vā onataṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sacāyaṃ bhikkhave, kulaputto appāyo samāno uḷāraṃ jīvikaṃ kappeti, tassa bhavanti cattāro udumbarakhādikaṃ vāyaṃ1 kulaputto bhoge khādatī' | ||
+ | |||
+ | Yato ca khvāyaṃ bhikkhave kulaputto āyañca bhogānaṃ viditvā vayañca bhogānaṃ viditvā samaṃ jīvikaṃ kappeti na accogāḷhaṃ nātihīnaṃ, | ||
+ | |||
+ | 5. Katamā ca bhikkhave, saddhāsampadā: | ||
+ | |||
+ | 6. Katamā ca bhikkhave, sīlasampadā: | ||
+ | |||
+ | 7. Katamā ca bhikkhave cāgasampadā: | ||
+ | |||
+ | 1. Ayañca | ||
+ | |||
+ | 8. Katamā ca bhikkhave paññāsampadā: | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave, aṭṭhasampadāti. | ||
+ | |||
+ | 21. Uṭṭhātā kammadheyyesu appamatto vidhānavā, | ||
+ | |||
+ | Samaṃ kappeti jīvikaṃ sambhataṃ anurakkhati. | ||
+ | |||
+ | 22. Saddho sīlena sampanno vadaññū vītamaccharo, | ||
+ | |||
+ | Niccaṃ maggaṃ visodheti sotthānaṃ samparāyikaṃ | ||
+ | |||
+ | 23. Iccete aṭṭha dhammā ca saddhassa gharamesino, | ||
+ | |||
+ | Akkhātā saccanāmena ubhayattha sukhāvahā. | ||
+ | |||
+ | 24. Diṭṭhadhammahitatthāya samparāyasukhāya ca | ||
+ | |||
+ | Evametaṃ gahaṭṭhānaṃ cāgo puññaṃ pavaḍḍhatīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Icchā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhū āmantesi āvuso bhikkhavoti, | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhime bhikkhave puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame aṭṭha: | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhūno pavivittassa viharato nirāyattavuttino icchā uppajjati lābhāya. So uṭṭhahati ghaṭati vāyamati lābhāya. Tassa uṭṭhahato ghaṭato vāyamato lābhāya lābho nūppajjati, | ||
+ | |||
+ | 2. Idha panāvuso bhikkhuno pavivittassa viharato nirāyattavuttino icchā uppajjati lābhāya. So uṭṭhahati ghaṭati vāyamati lābhāya, tassa uṭṭhahato ghaṭato vāyamato lābhāya lābho uppajjati. So tena lābhena majjati pamajjati pamādamāpajjati. Ayaṃ vuccati bhikkhave, bhikkhu iccho viharati lābhāya, uṭṭhahati ghaṭati vāyamati lābhāya lābhī ca madī ca pamādī ca cuto ca saddhammā. | ||
+ | |||
+ | 3. Idha panāvuso bhikkhuno pavivittassa viharato nirāyattavuttino icchā uppajjati lābhāya. So na uṭṭhahati na ghaṭati na vāyamati lābhāya, tassa anuṭṭhahato aghaṭato avāyamato lābhāya, lābho nūppajjati. So tena alābhena socati kilamati paridevati urattāḷiṃ kandati sammohaṃ āpajjati. Ayaṃ vuccati bhikkhave, bhikkhū iccho viharati lābhāya, na uṭṭhahati na ghaṭati na vāyamati lābhāya. Na ca lābhī socī ca paridevī ca cuto ca saddhammā. | ||
+ | |||
+ | 4. Idha panāvuso bhikkhuno pavivittassa viharato nirāyattavuttino icchā uppajjati lābhāya. So na uṭṭhahati na ghaṭati na vāyamati lābhāya, tassa anuṭṭhahato aghaṭato avāyamato lābhāya lābho uppajjati. So tena lābhena majjati pamajjati pamādamāpajjati. Ayaṃ vuccati bhikkhave, bhikkhu iccho viharati lābhāya, na uṭṭhahati na ghaṭati na vāyamati lābhāya. Lābhī ca madī ca pamādī ca cuto ca saddhammā. | ||
+ | |||
+ | 5. Idha panāvuso bhikkhuno pavivittassa viharato nirāyattavuttino icchā uppajjati lābhāya. So uṭṭhahati ghaṭati vāyamati lābhāya, tassa uṭṭhahato ghaṭato vāyamato lābhāya lābho nūppajjati. So tena alābhena na socati na <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 6. Idha panāvuso bhikkhuno pavivittassa viharato nirāyatta vuttino icchā uppajjati lābhāya. So uṭṭhahati ghaṭati vāyamati lābhāya, tassa uṭṭhahato ghaṭato vāyamato lābhāya lābho uppajjati. So tena lābhena na majjati na pamajjati na pamādamāpajjati. Ayaṃ vuccati bhikkhave, bhikkhu iccho viharati lābhāya, uṭṭhahati ghaṭati vāyamati lābhāya lābhī ca na ca madī na ca pamādī accuto ca saddhammā. | ||
+ | |||
+ | 7. Idha panāvuso bhikkhuno pavivittassa viharato nirāyattavuttino icchā uppajjati lābhāya. So na uṭṭhahati na ghaṭati na vāyamati lābhāya, tassa anuṭṭhahato aghaṭato na vāyamato lābhāya lābho nūppajjati. So tena alābhena na socati na kilamati na paridevati, na urattāḷiṃ kandati, na sammohaṃ āpajjati. Ayaṃ vuccati bhikkhave, bhikkhu iccho viharati lābhāya, na uṭṭhahati na ghaṭati na vāyamati lābhāya. Na ca lābhī na ca socī, na ca paridevī accuto ca saddhammā. | ||
+ | |||
+ | 8. Idha panāvuso bhikkhuno pavivittassa viharato nirāyattavuttino icchā uppajjati lābhāya. So na uṭṭhahati na ghaṭati na vāyamati lābhāya, tassa anuṭṭhahato aghaṭato na vāyamato lābhāya lābho uppajjati. So tena lābhena na majjati na pamajjati na pamādamāpajjati. Ayaṃ vuccati bhikkhave, bhikkhu iccho viharati lābhāya, na uṭṭhahati <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, aṭṭha puggalā santo saṃvijjamānā lokasminti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Alaṃ suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhū āmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuṃ. Chahi āvuso dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ attano alaṃ paresaṃ katamehi chahi: | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu khippanisanti ca hoti kusalesu dhammesu, sutānañca dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti, dhatānañca dhammānaṃ atthūpparikkhitā hoti, atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammapaṭipanno ca hoti, kalyāṇavāco ca hoti kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, chahi dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ attano alaṃ paresaṃ. | ||
+ | |||
+ | Pañcahāvuso dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ attano, alaṃ paresaṃ. Katamehi pañcahi: | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu na heva kho khippanisantī ca hoti kusalesu dhammesu. Sutānañca dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti, dhatānañca dhammānaṃ atthūpaparikkhī hoti, atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammapaṭipanno ca hoti, kalyāṇavāco hoti kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, pañcahi dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ attano, alaṃ paresaṃ. | ||
+ | |||
+ | Catūhāvuso dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ attano nālaṃ paresaṃ. 1 Katamehi catūhi: | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu khippanisantī ca hoti kusalesu dhammesu. Sutānañca dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti, dhatānañca dhammānaṃ atthūpaparikkhitā hoti, atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammapaṭipanno ca hoti. No ca kalyāṇavāco hoti kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā, | ||
+ | |||
+ | 1. No paresaṃ | ||
+ | |||
+ | Catuhāvuso dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ paresaṃ, nālaṃ attano. 1. Katamehi catūhi: | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu khippanisantī ca hoti kusalesu dhammesu. Sutānañca dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti, no va dhatānaṃ dhammānaṃ atthūpaparikkhī hoti, na ca atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammapaṭipanno hoti, kalyāṇavāco ca hoti kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā, | ||
+ | |||
+ | Tīhāvuso dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ attano, nālaṃ paresaṃ. 2 Katamehi tīhi: | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu na heva kho khippanisasti ca hoti kusalesu dhammesu. Sutānañca dhammānaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Tīhāvuso dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ paresaṃ. Nālaṃ attano1 katamehi tīhi: | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu na bheva kho khippanisantī ca hoti kusalesu dhammesu. Sutānañca dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti. No ca dhatānaṃ dhammānaṃ atthūpaparikkhī hoti. No ca atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammapaṭipanno hoti. Kalyāṇavāco ca hoti kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā, | ||
+ | |||
+ | Dvīhāvuso dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ attano, no paresaṃ, 2 katamehi dvīhi: | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu na heva kho khippanisantī ca hoti kusalesu dhammesu. No ca sutānaṃ dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti, dhatānañca dhammānaṃ atthūpaparikkhī hoti, atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammapaṭipanno ca hoti, no ca kalyāṇavāco hoti, kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā, | ||
+ | |||
+ | 1. No attano | ||
+ | |||
+ | 2. No paresaṃ | ||
+ | |||
+ | 3. No paresaṃ | ||
+ | |||
+ | Dvīhāvuso dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ paresaṃ, nālaṃ attano1 katamehi dvīhi: | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu na heva kho khippanisanti hoti kusalesu dhammesu. No ca sutānaṃ dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti. No ca dhatānaṃ dhammānaṃ atthūpaparikkhī hoti, no ca atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammapaṭipanno hoti. Kalyāṇavāco ca hoti kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā. Sandassako ca hoti samādapako samuttejako sampahaṃsako sabrahmacārīnaṃ. Imehi kho bhikkhave, dvīhi dhammehi samannāgato bhikkhu alaṃ paresaṃ, nālaṃ attanoti. 1 | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Sekhaparihāniya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhame bhikkhave dhammā sekhassa bhikkhuno parihānāya saṃvattanti. Katame aṭṭha: | ||
+ | |||
+ | Kammārāmatā, | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhime bhikkhave dhammā sekhassa bhikkhuno aparihānāya saṃvattanti. Katame aṭṭha: | ||
+ | |||
+ | Na kammārāmatā, | ||
+ | |||
+ | 1. No attano | ||
+ | |||
+ | 8. 2. 8. 10 | ||
+ | |||
+ | Kusītārambhavatthu suttaṃ | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhimāni bhikkhave kusītavatthūni. Katamāni aṭṭha: | ||
+ | |||
+ | 1. Idha bhikkhave bhikkhunā kammaṃ kattabbaṃ hoti. Tassa evaṃ hoti: kammaṃ kho me kattabbaṃ bhavissati. Kammaṃ kho pana me karontassa kāyo kilamissati handāhaṃ nipajjāmīti. So nipajjati, na viriyaṃ ārabhati appattassa pattiyā anadhigatassa adhigamāya asacchikatassa sacchikiriyāya. Idaṃ bhikkhave paṭhamaṃ kusītavatthu. | ||
+ | |||
+ | 2. Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhunā kammaṃ kataṃ hoti. Tassa evaṃ hoti: ahaṃ kho kammaṃ akāsiṃ, kammaṃ kho pana me karontassa kāyo kilanto, handāhaṃ nipajjāmīti. So nipajjati. Na viriyaṃ ārabhati appattassa pattiyā anadhigatassa adhigamāya asacchikatassa sacchikiriyāya. Idaṃ bhikkhave dutiyaṃ kusītavatthu. | ||
+ | |||
+ | 3. Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhunā maggo gantabbo hoti. Tassa evaṃ hoti: 'maggo me gantabbo bhavissati, maggaṃ kho pana me gacchantassa kāyo kilamissati. Handāhaṃ nipajjāmī' | ||
+ | |||
+ | 4. Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhunā maggo gato hoti. Tassa evaṃ hoti: ahaṃ kho maggaṃ agamāsiṃ, | ||
+ | |||
+ | 5. Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya caranto na labhati lūkhassa vā paṇītassa vā bhojanassa yāvadatthaṃ pāripūriṃ. Tassa evaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 6. Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya caranto labhati lūkhassa vā paṇītassa vā bhojanassa yāvadatthaṃ pāripūriṃ. Tassa evaṃ hoti: ahaṃ kho gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya caranto alatthaṃ lūkhassa vā paṇītassa vā bhojanassa yāvadatthaṃ pāripūriṃ. Tassa me kāyo garuko akammañño, | ||
+ | |||
+ | 7. Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhuno uppanno hoti appamattako ābādho, tassa evaṃ hoti: " | ||
+ | |||
+ | 8. Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu gilānā vuṭṭhito hoti, aciravuṭṭhito gelaññā. Tassa evaṃ hoti: ahaṃ kho gilānā vuṭṭhito aciravuṭṭhito gelaññā, tassa me kāyo dubbalo akammañño. Handāhaṃ nipajjāmīti. So nipajjati, na viriyaṃ ārabhati appattassa pattiyā anadhigatassa adhigamāya asacchikatassa sacchikiriyāya. Idaṃ bhikkhave aṭṭhamaṃ kusītavatthu. | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave aṭṭha kusītavatthūnī ti. | ||
+ | |||
+ | 1. Māsāvitakaṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Aṭṭhikappo | ||
+ | |||
+ | 3. Nippajjituṃ | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhimāni bhikkhave ārambhavatthūni, | ||
+ | |||
+ | 1. Idha bhikkhave bhikkhunā kammaṃ kattabbaṃ hoti. Tassa evaṃ hoti; kammaṃ kho me kattabbaṃ bhavissati, kammaṃ kho pana me karontena na sukaraṃ buddhānaṃ sāsanaṃ manasikātuṃ, | ||
+ | |||
+ | 2. Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhunā kammaṃ kataṃ hoti. Tassa evaṃ hoti: ahaṃ kho kammaṃ akāsiṃ, kammaṃ kho panāhaṃ karonto nāsakkhiṃ buddhasāsanaṃ manasikātuṃ, | ||
+ | |||
+ | 3. Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhunā maggo gantabbo hoti. Tassa evaṃ hoti: maggo me gantabbo bhavissati, maggaṃ kho pana me gacchantena na sukaraṃ buddhānaṃ sāsanaṃ manasikātuṃ. Handāhaṃ vīriyaṃ ārabhāmi appattassa pattiyā anadhigatassa adhigamāya asacchikatassa sacchikiriyāya. So viriyaṃ ārabhati appattassa pattiyā, anadhigatassa adhigamāya asacchikatassa sacchikiriyāya. Idaṃ bhikkhave tatiyaṃ ārambhavatthu. | ||
+ | |||
+ | 4. Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhunā maggo gato hoti. Tassa evaṃ hoti: ahaṃ kho maggaṃ agamāsiṃ, | ||
+ | |||
+ | 5. Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya caranto na labhati lūkhassa vā paṇītassa vā bhojanassa yāvadatthaṃ pāripūriṃ. Tassa evaṃ hoti: ahaṃ kho gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya caranto nālatthaṃ lūkhassa vā paṇītassa vā bhojanassa yāvadatthaṃ pāripūriṃ, | ||
+ | |||
+ | 6. Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya caranto labhati lūkhassa vā paṇītassa vā bhojanassa yāvadatthaṃ pāripūriṃ. Tassa evaṃ hoti: ahaṃ kho gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya caranto alatthaṃ lūkhassa vā paṇītassa vā bhojanassa yāvadatthaṃ pāripūriṃ. Tassa me kāyo balavā kammañño, handāhaṃ viriyaṃ ārabhāmi appattassa pattiyā anadhigatassa adhigamāya asacchikatassa sacchikiriyā "ti. So viriyaṃ ārabhati appattassa pattiyā anadhigatassa adhigamāya asacchikatassa sacchikiriyāya. Idaṃ bhikkhave, chaṭṭhaṃ ārambhavatthu. | ||
+ | |||
+ | 7. Puna ca paraṃ bhikkhave, bhikkhuno uppanno hoti appamattako ābādho. Tassa evaṃ hoti: uppanno kho me ayaṃ appamattako ābādho. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ me ābādho pavaḍḍheyya, | ||
+ | |||
+ | 8. Puna ca paraṃ bhikkhave, bhikkhu gilānā vuṭṭhito hoti, acira vuṭṭhito gelaññā. Tassa evaṃ hoti: ahaṃ kho gilānā vuṭṭhito, | ||
+ | |||
+ | Imāni kho bhikkhave, aṭṭha ārambhavatthūnīti. | ||
+ | |||
+ | Yamakavaggo aṭṭhamo. | ||
+ | |||
+ | Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Dve saddhā dve maraṇasatī | ||
+ | |||
+ | Icchā alaṃ parihānaṃ | ||
+ | |||
+ | ===== 9. Sativaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Satisampajañña suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Satisampajañño bhikkhave, asati sampajaññavipannassa hatūpanisaṃ hoti hirottappaṃ. Hirottappe asati hirottappavipannassa hatūpaniso hoti indriyasaṃvaro. Indriyasaṃvare asati indriyasaṃvaravipannassa hatūpanisaṃ hoti sīlaṃ. Sīle asati sīlavipannassa hatūpaniso hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi asati sammāsamādhivipannassa hatūpanisaṃ hoti yathābhūtañāṇadassanaṃ. Yathābhūtañāṇadassane asati yathābhūtañāṇadassanavipannassa hatūpaniso hoti nibbidāvirāgo. Nibbidāvirāge asati nibbidāvirāgavipannassa hatūpanisaṃ hoti vimuttiñāṇadassanaṃ. | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, rukkho sākhāpalāsavipanne, | ||
+ | |||
+ | Satisampajaññe bhikkhave, sati satisampajaññasampannassa upanisasampannaṃ hoti hirottappaṃ. Hirottappe sati hirottappasampannassa upanisasampanno hoti indriyasaṃvaro. Indriyasaṃvare sati indriyasaṃvarasampannassa upanisasampannaṃ hoti sīlaṃ. Sīle sati sīlasampannassa upanisasampanno hoti sammāsamādhi. Sammā samādhimhi sati sammāsamādhisampannassa upanisasampannaṃ hoti yathābhūtañāṇadassanaṃ. Yathābhūtañāṇadassane sati yathābhūtañāṇadassana sampannassa upanisasampanno hoti <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, rukkho sākhāpalāsasampanno tassa papaṭikāpi pāripūriṃ gacchati, tacopi pheggupi sāropi pāripūriṃ gacchati. Evameva kho bhikkhave satisampajaññe sati satisampajaññasampannassa upanisasampannaṃ hoti hirottappaṃ, | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Puṇṇiya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā puṇṇiyo yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā puṇṇiyo bhagavantaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Ko nu kho bhante hetu ko paccayo yena appekadā tathāgataṃ dhammadesanā paṭibhāti, | ||
+ | |||
+ | Saddho ca puṇṇiya, | ||
+ | |||
+ | Saddho ca puṇṇiya, | ||
+ | |||
+ | Saddho ca puṇṇiya bhikkhu hoti upasaṃkamitā ca payirupāsitā ca paripucchitā ca ohitasoto ca no ca sutvā dhammaṃ dhāreti. Neva tāva tathāgataṃ dhammadesanaṃ paṭibhāti. Yato ca kho puṇṇiya bhikkhu saddho ca hoti upasaṅkamitā ca payirupāsitā ca paripucchitā ca ohitasoto ca dhammaṃ suṇāti sutvā ca dhammaṃ dhāreti, evaṃ tathāgataṃ dhammadesanā paṭibhāti. Saddho ca puṇṇiya bhikkhu hoti upasaṅkamitā ca payirupāsitā ca paripucchitā ca ohitasoto ca dhammaṃ suṇāti. Sutvā ca dhammaṃ dhāreti no ca dhatānaṃ dhammānaṃ atthaṃ upaparikkhati, | ||
+ | |||
+ | Yato ca kho puṇṇiya, | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Kiṃmūlaka suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā evaṃ puccheyyuṃ: | ||
+ | |||
+ | Bhagavammūlakā no bhante, dhammā bhagavannettikā bhagavaṃ paṭisaraṇā. Sādhu bhante, bhagavantaṃ yeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho. Bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantīti | ||
+ | |||
+ | Tena hi bhikkhave, suṇātha1. Sādhukaṃ manasikarotha bhāsissāmiti. Evaṃ bhanteti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā evaṃ puccheyyuṃ: | ||
+ | |||
+ | Chandamūlakā āvuso, sabbe dhammā, manasikārasambhavā sabbe dhammā, phassasamudayā sabbe dhammā, vedanā samosaraṇā sabbe dhammā, samādhipamukhā sabbe dhammā, satādhipateyyā sabbe dhammā, paññuttarā sabbe dhammā, vimuttisārā sabbe dhammā' | ||
+ | |||
+ | 1. Desessami. Taṃ suṇātha | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Mahā coraṅga suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave, aṅgehi samannāgato mahācoro khippaṃ pariyāpajjati, | ||
+ | |||
+ | Appaharantassa paharati, anavasesaṃ ādiyati, itthiṃ hanati, kumāriṃ dūseti, pabbajitaṃ vilumpati, rājakosaṃ vilumpati, accāsanne kammaṃ karoti, na ca nidhānakusalo hoti, imehi kho bhikkhave, aṭṭhahaṅgehi samannāgato mahācoro khippaṃ pariyāpajjati, | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave, aṅgehi samannāgato mahācoro na khippaṃ pariyāpajjati, | ||
+ | |||
+ | Na appaharantassa paharati, na anavasesaṃ ādiyati, na itthiṃ hanti, na kumāriṃ dūseti, na pabbajitaṃ vilumpati, na rājakosaṃ vilumpati, na accāsanne kammaṃ karoti, nidhānakusalo ca hoti, imehi kho bhikkhave, aṭṭhahi aṅgehi samannāgato mahācoro na khippaṃ pariyāpajjati, | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Tathāgatādhivacana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Samaṇoti bhikkhave, tathāgatassetaṃ adhivacanaṃ arahato sammāsambuddhassa. Brāhmaṇoti bhikkhave, tathāgatassetaṃ adhivacanaṃ arahato sammāsambuddhassa. Bhisakkoti bhikkhave, tathāgatassetaṃ adhivacanaṃ arahato sammāsambuddhassa. Vedagūti | ||
+ | |||
+ | 1. Yaṃ samaṇena pattabbaṃ brāhmaṇena vusīmatā, | ||
+ | |||
+ | Yaṃ vedagunā pattabbaṃ bhisakkena anuttaraṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Yaṃ nimmalena pattabbaṃ vimalena sudhīmatā, | ||
+ | |||
+ | Yaṃ ñāṇinā pattabbaṃ vimuttena anuttaraṃ. | ||
+ | |||
+ | 3. Sohaṃ vijitasaṅgāmo mutto mocemi bandhanā, | ||
+ | |||
+ | Nāgomhi paramo danto asekho parinibbutoti | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Nāgita suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā kosalesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ yena icchānaṅgalaṃ nāma kosalānaṃ brāhmaṇagāmo tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā icchānaṅgale viharati icchānaṅgalavanasaṇḍe. Assosuṃ kho icchānaṅgalakā brāhmaṇa gahapatikā samaṇo khalu bho gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito icchānaṅgalaṃ anupatto icchānaṅgale viharati <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho icchānaṅgalakā brāhmaṇagahapatikā tassā rattiyā accayena pahūtaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ ādāya yena icchānaṅgalā vanasaṇḍo tenupasaṅkamiṃsu. Upasaṅkamitvā bahidvārakoṭṭhake aṭṭhaṃsu uccāsaddā mahāsaddā. | ||
+ | |||
+ | Tena kho pana samayena āyasmā nāgito bhagavato upaṭṭhāko hoti. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ nāgitaṃ āmantesi: 'ke pana te nāgita, uccāsaddā mahāsaddā kevaṭṭā maññe macchavilope' | ||
+ | |||
+ | Ete bhante icchānaṅgalakā brāhmaṇagahapatikā pahūtaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ ādāya bahidvārakoṭṭhake ṭhitā bhagavantaṃyeva uddissa bhikkhusaṅghañcāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Māhaṃ nāgita, yasena samāgamaṃ, | ||
+ | |||
+ | Adhivāsetu' | ||
+ | |||
+ | Māhaṃ nāgita, yasena samāgamaṃ, | ||
+ | |||
+ | Devatāpi kho nāgita, ekaccā nayimassa nekkhammasukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa nikāmalābhiniyo assu akicchalābhiniyo akasiralābhiniyo. Yassāhaṃ nekkhammasukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa nikāmalābhī assaṃ akicchalābhī akasiralābhī. | ||
+ | |||
+ | 1. Tathā hi me sīmu. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Tumbhākampi kho nāgita, saṅgamma samāgamma saṅgaṇikavihāraṃ anuyuttānaṃ viharataṃ evaṃ hoti: nahanūna me āyasmanto imassa nekkhammasukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa nikāmalābhino assu, akicchalābhino akasiralābhino, | ||
+ | |||
+ | 2. Idhāhaṃ nāgita, bhikkhū passāmi aññamaññaṃ aṅgulipatodakehi sañjagghante saṅkīḷante. Tassa mayhaṃ nāgita, evaṃ hoti: nahanūname2 āyasmanto imassa nekkhammasukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa nikāmalābhino akicchalābhino assu akasiralābhino yassāhaṃ nekkhammasukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa nikāmalābhī assaṃ akicchalābhī akasiralābhī tathā hi paname1 āyasmanto aññamaññaṃ aṅgulipatodakehi sañjagghanti3 saṅkīḷanti. | ||
+ | |||
+ | 3. Idhāhaṃ4 nāgita, bhikkhū passāmi yāvaatthaṃ udarāvadehakaṃ bhuñjitvā seyyasukhaṃ passasukhaṃ5 middhasukhaṃ anuyutte viharante. Tassa mayhaṃ nāgita, evaṃ hoti: nahanūna me2 āyasmanto imassa nekkhammasukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa nikāmalābhino assu akicchalābhino akasiralābhino yassāhaṃ nekkhamma sukhassa pavivekasukhassa upasamasukhassa sambodhasukhassa nikāmalābhī assaṃ, akicchalābhī akasiralābhī tathā hi me āyasmanto yāvadatthaṃ udarāvadehakaṃ bhuñjitvā seyyasukhaṃ passasukhaṃ5 middhasukhaṃ anuyuttā viharanti. | ||
+ | |||
+ | 4. Idhāhaṃ4 nāgita, bhikkhuṃ passāmi gāmantavihāriṃ samāhitaṃ nisinnaṃ, tassa mayhaṃ nāgita, evaṃ hoti: | ||
+ | |||
+ | 1. Tathā hi me sīmu | ||
+ | |||
+ | 2. Nahinuname | ||
+ | |||
+ | 3. Sañjaganti, | ||
+ | |||
+ | 4. Imāhaṃ, | ||
+ | |||
+ | 5. Phassasukhaṃ | ||
+ | |||
+ | Idāni imaṃ āyasmantaṃ ārāmiko vā paccessati samaṇuddeso vā, taṃ tamhā samādhimhā cāvessatīti. Tenāhaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 5. Idha panāhaṃ nāgita bhikkhuṃ passāmi āraññakaṃ āraññe pacalāyamānaṃ nisinnaṃ. Tassa mayhaṃ nāgita evaṃ hoti: idāni ayaṃ āyasmā imaṃ niddākilamathaṃ paṭivinodetvā araññasaññaṃ yeva manasikarissati ekattanti: tenāhaṃ nāgita tassa bhikkhuno attamano homi araññavihārena. | ||
+ | |||
+ | 6. Idha panāhaṃ nāgita bhikkhuṃ passāmi āraññakaṃ araññe asamāhitaṃ nisinnaṃ. Tassa mayhaṃ nāgita evaṃ hoti: idāni ayamāyasmā asamāhitaṃ vā cittaṃ samādahissati, | ||
+ | |||
+ | 7. Idha panāhaṃ nāgita bhikkhuṃ passāmi āraññakaṃ araññe samāhitaṃ nisinnaṃ. Tassa mayhaṃ nāgita evaṃ hoti: idāni ayamāyasmā avimuttaṃ vā cittaṃ vimuccissati, | ||
+ | |||
+ | 8. Yasmāhaṃ nāgita samaye addhānamaggapaṭipanno na kañci passāmi purato vā pacchato vā, phāsu me nāgita tasmiṃ samaye hoti antamaso uccārapassāvakammāyāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Pattanikkujjana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave aṅgehi samannāgatassa upāsakassa ākaṅkhamāno saṅgho pattaṃ nikkujjeyya. Katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | Bhikkhūnaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Anāvāsāya | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave aṅgehi samannāgatassa upāsakassa ākaṅkhamāno saṅgho pattaṃ ukkujjeyya. Katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | Na bhikkhūnaṃ alābhāya parisakkati, | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Appasādappasāda suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave dhammehi samannāgatassa bhikkhuno ākaṅkhamānā upāsakā appasādaṃ pavedeyyuṃ. Katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | Gihīnaṃ alābhāya parisakkati, | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Na gihīnaṃ alābhāya parisakkati, | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Paṭisāraṇiyakamma suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave dhammehi samannāgatassa bhikkhuno ākaṅkhamāno saṅgho paṭisāraṇiyakammaṃ kareyya. Katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | Gihīnaṃ alābhāya parisakkati, | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhahi bhikkhave dhammehi samannāgatassa bhikkhuno ākaṅkhamāno saṅgho paṭisāraṇiya kammaṃ paṭippassamheyya. Katamehi aṭṭhahi: | ||
+ | |||
+ | Na gihīnaṃ alābhāya parisakkati, | ||
+ | |||
+ | 8. 2. 9. 10 | ||
+ | |||
+ | Tassapāpiyyasikā sammāvattana suttaṃ | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Tassapāpiyyasikākammakatena bhikkhave bhikkhunā aṭṭhasu dhammesu sammā vattitabbaṃ. Na upasampādetabbaṃ. Na nissayo dātabbo, na sāmaṇero upaṭṭhāpetabbo, | ||
+ | |||
+ | Tassa pāpiyyasikākammakatena bhikkhave bhikkhunā imesu aṭṭhasu dhammesu sammā vattitabbanti. | ||
+ | |||
+ | Sativaggo navamo. | ||
+ | |||
+ | Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Sati puṇṇiyamūlena corādhivacana1. Pañcamaṃ | ||
+ | |||
+ | Nāgita pattāppasādo2. Paṭisāraṇīyañca vattatī. | ||
+ | |||
+ | 1. Vorasamaṇena | ||
+ | |||
+ | 2. Yaso pattapayādena | ||
+ | |||
+ | ===== 10. Sāmaññavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | 8. 2. 10. 1 27 | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Atha kho bojjhā upāsikā | ||
+ | |||
+ | Sāmaññavaggo dasamo. | ||
+ | |||
+ | Dutiyo paṇṇāsako samatto. | ||
+ | |||
+ | 1. Somā iti machasaṃ potthakesu na dissate. | ||
+ | |||
+ | 2. Vimabi. | ||
+ | |||
+ | 3. Tismatātā | ||
+ | |||
+ | 4. Soṇamātā | ||
+ | |||
+ | 5. Kāṇamātā | ||
+ | |||
+ | 6. Koḷiyaṭhitā | ||
+ | |||
+ | * " | ||
+ | |||
+ | 11. Rāgādipeyyālaṃ | ||
+ | |||
+ | 8. 11. 1. 3 | ||
+ | |||
+ | Aṭṭhamaggaṅga suttaṃ | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Rāgassa bhikkhave abhiññāya aṭṭha dhammā bhāvetabbā, | ||
+ | |||
+ | Sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvācā sammākammanto sammāājīvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi. Rāgassa bhikkhave abhiññāya ime aṭṭha dhammā bhāvetabbāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Aṭṭhaabhibhāyatana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Rāgassa bhikkhave abhiññāya aṭṭha dhammā bhāvetabbā. Katame aṭṭha: | ||
+ | |||
+ | Ajjhattaṃ rūpasaññī bahiddhā rūpāni passati parittāni suvaṇṇadubbaṇṇāni. Tāni abhibhuyya jānāmi passāmīti evaṃ saññi hoti. Ajjhattaṃ rūpasaññī bahiddhā rūpāni passati appamāṇāni suvaṇṇadubbaṇṇāni. Tāni abhibhuyya jānāmi passāmīti evaṃ saññi hoti. | ||
+ | |||
+ | Ajjhattaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ajjhattaṃ arūpasaññī bahiddhā rūpāni passati nīlāni nīlavaṇṇāni, | ||
+ | |||
+ | Ajjhattaṃ arūpasaññī bahiddhā rūpāni passati pītāni pītavaṇṇāni, | ||
+ | |||
+ | Ajjhattaṃ arūpasaññī bahiddhā rūpāni passati lohitakāni lohitakavaṇṇāni, | ||
+ | |||
+ | Ajjhattaṃ arūpasaññī bahiddhā rūpāni passati odātāni odātavaṇṇāni, | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Aṭṭhavimokkha suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Rāgassa bhikkhave abhiññāya aṭṭha dhammā bhāvetabbā. Katame aṭṭha: | ||
+ | |||
+ | Rūpī rūpāni passati, ajjhattaṃ arūpasaññī bahiddhā rūpāni passati. Subhantveva adhimutto hoti. Sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | Sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Rāgassa bhikkhave abhiññāya ime aṭṭha dhammā bhāvetabbā. | ||
+ | |||
+ | 8. 11. 4 510 | ||
+ | |||
+ | Sāvatthinidānaṃ | ||
+ | |||
+ | Rāgassa bhikkhave pariññāya pe parikkhayāya. Pe pahānāya. Pe khayāya pevayāya pe virāgāya | ||
+ | |||
+ | Dosassa pe mohassa | ||
+ | |||
+ | Rāgādipeyyālaṃ niṭṭhitaṃ* | ||
+ | |||
+ | * Rāgapadato paṭṭhāya pamādapadapariyantesu sattarassu padesu ekamekaṃ abhiññāyādi dasapadehi yojetvā ' | ||
+ | |||
+ | ======== Suttantapiṭake ======== | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ======= Aṅguttaranikāyo ======= | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ====== (Pañcamo bhāgo) ====== | ||
+ | |||
+ | ====== 9. Navakanipāto ====== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ====== 1. Paṭhamo paṇṇāsako ====== | ||
+ | |||
+ | <div centeralign> | ||
+ | |||
+ | ===== . Sambodhivaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Sambodhipakkhiya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave aññatitthiyā paribbājakā evaṃ puccheyyuṃ: | ||
+ | |||
+ | Bhagavammūlakā no bhante dhammā bhagavannettikā, | ||
+ | |||
+ | Tena hi bhikkhave suṇātha sādhukaṃ manasikarotha, | ||
+ | |||
+ | Sace bhikkhave aññatitthiyā paribbājakā evaṃ puccheyyuṃ sambodhipakkhiyānaṃ āvuso dhammānaṃ kā upanisā bhāvanāyāti. Evaṃ puṭṭhā tumhe bhikkhave tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ evaṃ byākareyyātha: | ||
+ | |||
+ | 1. Sambodhipakkhikānaṃ | ||
+ | |||
+ | 1. Idhāvuso bhikkhu kalyāṇamitto hoti kalyāṇasahāyo kalyāṇasampavaṅko. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 2. Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sīlavā hoti pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Sambodhipakkhiyānaṃ āvuso dhammānaṃ ayaṃ dutiyā upanisā bhāvanāya. | ||
+ | |||
+ | 3. Puna ca paraṃ āvuso bhikkhū yāyaṃ kathā abhisallekhikā cetovivaraṇasappāyā seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | 4. Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu āraddhaviriyo viharati akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya, kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya thāmavā daḷhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Sambodhipakkhiyānaṃ āvuso dhammānaṃ ayaṃ catutthi1 upanisā bhāvanāya. | ||
+ | |||
+ | 5. Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu paññavā hoti udayatthagāminiyā paññāya samannāgato ariyāya nibbedhikāya sammādukkhayagāminiyā. Sambodhipakkhiyānaṃ āvuso dhammānaṃ ayaṃ pañcamī upanisā bhāvanāya. | ||
+ | |||
+ | Kalyāṇamittassetaṃ bhikkhave bhikkhuno pāṭikaṅkhaṃ kalyāṇasahāyassa kalyāṇasampavaṅkassa sīlavā bhavissati pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharissati ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvi samādāya sikkhati sikkhāpadesu. | ||
+ | |||
+ | Kalyāṇamittassetaṃ bhikkhave bhikkhuno pāṭikaṅkhaṃ kalyāṇasahāyassa kalyāṇasampavaṅkassa yāyaṃ kathā abhisallekhikā cetovivaraṇasappāyā seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | 1. Catutthā | ||
+ | |||
+ | Kalyāṇamittassetaṃ bhikkhave bhikkhuno pāṭikaṅkhaṃ kalyāṇasahāyassa kalyāṇasampavaṅkassa: | ||
+ | |||
+ | Kalyāṇamittassetaṃ bhikkhave bhikkhuno pāṭikaṅkhaṃ kalyāṇasahāyassa kalyāṇasampavaṅkassa: | ||
+ | |||
+ | Tena ca pana bhikkhave bhikkhunā imesu pañcasu dhammesu patiṭṭhāya cattāro dhammā uttariṃ bhāvetabbā: | ||
+ | |||
+ | 6 9. Asubhā bhāvetabbā rāgassa pahānāya. Mettā bhāvetabbā vyāpādassa pahānāya. Ānāpānasati bhāvetabbā vitakkupacchedāya. Aniccasaññā bhāvetabbā asmimānasamugghātāya, | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Nissayasampanna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinādānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Atha kho aññataro bhikkhu yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca: nissayasampanno nissayasampannoti bhante vuccati. Kittāvatā nu kho bhante bhikkhu nissayasampanno hotīti. | ||
+ | |||
+ | Saddhañce bhikkhu, bhikkhu nissāya1 akusalaṃ pajahati kusalaṃ bhāveti pahīnamevassa taṃ akusalaṃ hoti. | ||
+ | |||
+ | Hiriñce bhikkhu, bhikkhu nissāya2 akusalaṃ pajahati kusalaṃ bhāveti pahīnamevassa taṃ akusalaṃ hoti. | ||
+ | |||
+ | Ottappañce bhikkhu, bhikkhu nissāya3 akusalaṃ pajahati kusalaṃ bhāveti pahīnamevassa taṃ akusalaṃ hoti. | ||
+ | |||
+ | Viriyañce bhikkhu, bhikkhu nissāya4 akusalaṃ pajahati kusalaṃ bhāveti pahīnamevassa taṃ akusalaṃ hoti. <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Hoti. | ||
+ | |||
+ | Taṃ hi'ssa bhikkhuno akusalaṃ pahīnaṃ hoti suppahīnaṃ, | ||
+ | |||
+ | 1. Saddhañceva bhikkhu nissāya | ||
+ | |||
+ | 2. Hiriñce bhikkhu nissāya | ||
+ | |||
+ | 3. Ottappañce bhikkhu nissāya | ||
+ | |||
+ | 4. Viriyañce bhikkhu nissāya | ||
+ | |||
+ | 5. Paññañce bhikkhu nissāya | ||
+ | |||
+ | Tena naca pana bhikkhū, bhikkhunā imesu pañcasu dhammesu patiṭṭhāya cattāro dhammā upanissāya vihātabbā. Katame cattāro: idha bhikkhu, bhikkhu saṅkhāyekaṃ paṭisevati, | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Meghiya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ me sutaṃ: ekaṃ samayaṃ bhagavā cālikāyaṃ viharati cālikāya pabbate. Tena kho pana samayena āyasmā meghiyo bhagavato upaṭṭhāko hoti, atha kho āyasmā meghiyo yena bhagavā tenupasaṅkami, | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā meghiyo pubbanhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya jantugāmaṃ piṇḍāya pāvisi: jantugāme piṇḍāya caritvā paccābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yena kimikālāya nadiyā tīraṃ tenupasaṅkami. Addasā kho āyasmā meghiyo kimikālāya nadiyā tīre jaṅghāvihāraṃ anucaṅkamamāno anuvicaramāno ambavanaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā meghiyo yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā meghiyo bhagavantaṃ etadavoca: idhāhaṃ bhante pubbanhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya jantugāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ. Jantugāme piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yena kimikālāya nadiyā tīraṃ tenupasaṅkamiṃ. | ||
+ | |||
+ | 1. Jatugāmaṃ | ||
+ | |||
+ | Addasaṃ kho ahaṃ bhante, kimikālāya nadiyā tīre jaṅghāvihāraṃ anucaṅkamamāno anuvicaramāno ambavanaṃ pāsādikaṃ ramaṇīyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Āgamehi tāva meghiya, ekakamhā1 tāva yāva aññepi koci bhikkhu āgacchatīti. 2 | ||
+ | |||
+ | Dutiyampi kho āyasmā meghiyo bhagavantaṃ etadavoca: bhagavato bhante, natthi kiñci uttariṃ karaṇīyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Āgamehi tāva meghiya, ekakamhā1 tāva yāva aññepi koci bhikkhu āgacchatīti. 2 | ||
+ | |||
+ | Tatiyampi <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Padhānanti kho meghiya vadamānaṃ kinti vadeyyāma, yassadāni tvaṃ meghiya kālaṃ maññasīti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā meghiyo uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā yena taṃ ambavanaṃ tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā taṃ ambavanaṃ ajjhogāhetvā aññatarasmiṃ rukkhamūle divāvihāraṃ nisīdi. Atha kho āyasmato meghiyassa tasmiṃ ambavane viharantassa yebhuyyena tayo pāpakā akusalā vitakkā samudācaranti. Seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | 1. Ekakamhi | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā meghiyo yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā meghiyo bhagavantaṃ etadavoca: idha mayhaṃ bhante tasmiṃ ambavane viharantassa yebhuyyena tayo pāpakā akusalā vitakkā samudācaranti. Seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | Aparipakkāya meghiya cetovimuttiyā pañcadhammā paripakkāya saṃvattanti. Katame pañca: | ||
+ | |||
+ | 1. Idha meghiya, bhikkhu kalyāṇamitto hoti kalyāṇasahāyo kalyāṇasampavaṅko. Aparipakkāya meghiya ceto vimuttiyā ayaṃ paṭhamo dhammo paripakkāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | 2. Puna ca paraṃ meghiya bhikkhu sīlavā hoti pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Aparipakkāya meghiya, cetovimuttiyā ayaṃ dutiyo dhammo paripakkāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | 3. Puna ca paraṃ meghiya bhikkhu yāyaṃ kathā abhisallekhikā cetovivaraṇasappāyā seyyathīdaṃ: | ||
+ | |||
+ | 4. Puna ca paraṃ meghiya bhikkhu āraddhaviriyo viharati akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya, kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya thāmavā daḷhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Aparipakkāya meghiya cetovimuttiyā ayaṃ catuttho dhammo paripakkāya saṃvattati. | ||
+ | |||
+ | 5. Puna ca paraṃ meghiya bhikkhu paññavā hoti udayatthagāminiyā paññāya samannāgato ariyāya nibbedhikāya sammādukkhakkhayagāminiyā. Aparipakkāya meghiya cetovimuttiyā ayaṃ pañcamo dhammo paripakkāya saṃvattati. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Kalyāṇamittassetaṃ meghiya bhikkhuno pāṭikaṅkhaṃ kalyāṇasahāyassa kalyāṇasampavaṅkassa sīlavā bhavissati pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharissati ācāragocarasampanno <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kalyāṇamittassetaṃ meghiya bhikkhuno pāṭikaṅkhaṃ kalyāṇasahāyassa kalyāṇasampavaṅkassa: | ||
+ | |||
+ | Kalyāṇamittassetaṃ meghiya bhikkhuno pāṭikaṅkhaṃ kalyāṇasahāyassa, | ||
+ | |||
+ | Kalyāṇamittassetaṃ meghiya bhikkhuno pāṭikaṅkhaṃ kalyāṇasahāyassa kalyāṇasampavaṅkassa: | ||
+ | |||
+ | 69 Tena ca pana meghiya bhikkhuno imesu pañcasu dhammesu patiṭṭhāya cattāro dhammā uttariṃ bhāvetabbā: | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Nandaka suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmā nandako upaṭṭhānasālāyaṃ bhikkhū dhammiyā kathāya sandesseti samādapeti samuttejeti sampahaṃseti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yena upaṭṭhānasālā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bahidvārakoṭṭhake aṭṭhāsi kathāpariyosānaṃ āgamayamāno. Atha kho bhagavā kathāpariyosānaṃ viditvā ukkāsitvā aggalaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte āyasmā nandako sārajjāyamānarūpo2 bhagavantaṃ etadavoca, na kho mayhaṃ bhante jānāma bhagavā bahidvārakoṭṭhake ṭhitoti. Sace hi mayaṃ bhante jāneyyāma bhagavā bahidvārakoṭṭhake ṭhitoti ettakampi3 no nappaṭibhāseyyāti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā āyasmantaṃ nandakaṃ sārajjāyamānarūpaṃ viditvā āyasmantaṃ nandakaṃ etadavoca: sādhu sādhu nandaka, evaṃ kho nandaka, tumhākaṃ patirūpaṃ kulaputtānaṃ saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitānaṃ yaṃ tumhe dhammiyā kathāya sannisīdeyyātha. Sannipatitānaṃ vo nandaka dvayaṃ karaṇīyaṃ: | ||
+ | |||
+ | Saddho ca nandaka bhikkhu hoti no ca sīlavā, evaṃ so tenaṅgena aparipūro hoti. Tena taṃ aṅgaṃ paripūretabbaṃ: | ||
+ | |||
+ | Saddho ca nandaka bhikkhu hoti sīlavā ca, no ca lābhī ajjhattaṃ cetosamathassa. Evaṃ so tenaṅgena aparipūro hoti. Tena taṃ aṅgaṃ paripūretabbaṃ: | ||
+ | |||
+ | 1. Api me machasaṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Sārajjamānarūpo | ||
+ | |||
+ | Sārajjayamānarūpo | ||
+ | |||
+ | 3. Ettakampi dhammaṃ | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi nandaka pāṇako catuppādako, | ||
+ | |||
+ | Idamavo ca bhagavā idaṃ vatvā sugato uṭṭhāyāsanā vihāraṃ pāvisi. | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā nandako acirapakkantassa bhagavato bhikkhū āmantesi: idānāvuso bhagavā catūhi padehi kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsetvā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi nandaka, pāṇako catuppādako, | ||
+ | |||
+ | Pañcime āvuso. Ānisaṃsā kālena dhammasavaṇe, | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso, bhikkhu bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Yathā yathā āvuso, bhikkhu bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Tathā tathā so satthupiyo ca hoti manāpo ca garu ca bhāvanīyo ca ayaṃ āvuso, paṭhamo ānisaṃso kālena dhammasavaṇe, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Yathā yathā āvuso, bhikkhu bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Tathā tathā so tasmiṃ dhamme atthapaṭisaṃvedī ca hoti dhammapaṭisaṃvedī ca, ayaṃ āvuso, dutiyo ānisaṃso kālena dhammasavaṇe, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Yathā yathā āvuso, bhikkhu bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Tathā tathā so tasmiṃ dhamme gambhīraṃ atthapadaṃ paññāya ativijjha passati, ayaṃ āvuso tatiyo ānisaṃso kālena dhammasavaṇe, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Yathā yathā āvuso, bhikkhu bhikkhūnaṃ dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Tattha tattha ye te bhikkhū sekhā appattamānasā anuttaraṃ yogakkhemaṃ patthayamānā viharanti, te taṃ dhammaṃ sutvā viriyaṃ ārabhanti appattassa pattiyā, anadhigatassa adhigamāya asacchikatassa sacchikiriyāya. Ye pana tattha bhikkhu arahanto khīṇāsavā vusitavanto katakaraṇīyā ohitabhārā anuppattasadatthā parikkhīṇabhavasaṃyojanā sammadaññā vimuttā, te taṃ dhammaṃ sutvā diṭṭhadhammasukhavihāraññeva <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Pajjati vā machasaṃ gacchati vā syā. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Balasaṅgahavatthu suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Cattārimāni bhikkhave balāni, katamāni cattāri: paññābalaṃ viriyabalaṃ anavajjabalaṃ saṅgahabalaṃ. Katamañca bhikkhave paññābalaṃ: | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave viriyabalaṃ: | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave, anavajjabalaṃ: | ||
+ | |||
+ | Katamañca bhikkhave, saṅgahabalaṃ: | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi balehi samannāgato ariyasāvako pañcabhayāni samatikkanto hoti, katamāni pañca: ājīvikabhayaṃ asilokabhayaṃ, | ||
+ | |||
+ | Nāhaṃ ājīvikabhayassa bhāyāmi, kissāhaṃ ājīvikabhayassa bhāyissāmi, | ||
+ | |||
+ | Nāhaṃ asilokabhayassa bhāyāmi. Kissāhaṃ asilokabhayassa bhāyissāmi. Atthi me cattāri balāni, paññābalaṃ viriyabalaṃ anavajjabalaṃ saṅgahabalaṃ. Duppañño kho asilokabhayassa bhāyeyya, kusīto asilokabhayassa bhāyeyya, sāvajjakāyakammanetā vacīkammanto manokammanetā asilokabhayassa bhāyeyya, asaṅgāhako asilokabhayassa bhāyeyya. | ||
+ | |||
+ | Nāhaṃ parisasārajjabhayassa bhāyāmi, kissāhaṃ parisasārajjabhayassa bhāyissāmi, | ||
+ | |||
+ | Nāhaṃ maraṇabhayassa bhāyāmi, kissāhaṃ maraṇabhayassa bhāyissāmi, | ||
+ | |||
+ | Nāhaṃ duggatibhayassa bhāyāmi, kissāhaṃ duggatibhayassa bhāyissāmi, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave catūhi balehi samannāgato ariyasāvako imāni pañcabhayāni samatikkanto hotīti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Sevitabbāsevitabba suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhū āmantesi āvuso bhikkhavoti, | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Tattha yaṃ jaññā puggalaṃ " | ||
+ | |||
+ | Tattha yaṃ jaññā puggalaṃ " | ||
+ | |||
+ | Tattha yaṃ jaññā puggalaṃ " | ||
+ | |||
+ | Cīvarampi kho āvuso1 duvidhena veditabbaṃ sevitabbampi asevitabbampī" | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | 1. Civarampi āvuso | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Sutavāparibbājaka suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ me sutaṃ, ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Atha kho sutavā paribbājako yena bhagavā tenupasaṅkami, | ||
+ | |||
+ | Ekamidaṃ bhante, samayaṃ bhagavā idheva rājagahe viharati giribbaje, tatra me bhante, bhagavato sammukhā paṭiggahītaṃ "yo so sutavā1 bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Taggha tetaṃ2 sutavā, sussutaṃ suggahītaṃ sumanasikataṃ supadhāritaṃ. Pubbevāhaṃ sutavā, etarahi ca evaṃ vadāmi. "Yo so bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaññojano sammadaññāvimutto. Abhabbo sonavaṭhānāni ajjhācarituṃ: | ||
+ | |||
+ | 1. Sutaṃ | ||
+ | |||
+ | Abhabbo khīṇāsavo bhikkhu buddhaṃ paccakkhātuṃ1 abhabbo khīṇāsavo bhikkhu dhammaṃ paccakkhātuṃ2 abhabbo khīṇāsavo bhikkhu saṅghaṃ paccakkhātuṃ3 abhabbo khīṇāsavo bhikkhu sikkhaṃ paccakkhātuṃ4 pubbevāhaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Sajjhaparibbājaka suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ me sutaṃ, ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Atha kho sajjho paribbājako yena bhagavā tenupasaṅkami, | ||
+ | |||
+ | Ekamidaṃ bhante, samayaṃ bhagavā idheva rājagahe viharati giribbaje, tatra me bhante, bhagavato sammukhā sutaṃ sammukhā paṭiggahītaṃ "yo so sajjha, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaññojano sammadaññā vimutto, abhabbo so pañcaṭhānāni ajjhācarituṃ. | ||
+ | |||
+ | Abhabbo khīṇāsavo bhikkhu sañcicca pāṇaṃ jīvitā voropetuṃ, | ||
+ | |||
+ | 1. Paccācikkhituṃ sīmu chandagatiṃ ganatuṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Paccāvikkhituṃ, | ||
+ | |||
+ | 3. Paccāvikkhituṃ, | ||
+ | |||
+ | 4. Paccāvikkhituṃ, | ||
+ | |||
+ | Taggha <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Dhammaṃ abhabbo khīṇāsavo bhikkhu chandāgatiṃ gantuṃ abhabbo khīṇāsavo bhikkhu dosāgatiṃ gantuṃ, abhabbo khīṇāsavo bhikkhu mohāgatiṃ gantuṃ, abhabbo khīṇāsavo bhikkhu bhayāgatiṃ gantuṃ. Pubbecāhaṃ sajjha, etarahi ca evaṃ vadāmi. "Yo kho bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitvā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaññojano, | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Puggala suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Nava ime bhikkhave, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ, katame nava: arahā, arahattāya paṭipanno, | ||
+ | |||
+ | 9. 1. 1. 10 | ||
+ | |||
+ | Āhuneyyapuggala suttaṃ | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Nava <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sambodhivaggo paṭhamo. | ||
+ | |||
+ | Tatruddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Sambodhinissayo ceva meghiyaṃ nandakaṃ balaṃ, | ||
+ | |||
+ | Sevanā sutavā sajjhe puggalo āhuneyyo cāti. | ||
+ | |||
+ | 1. Te etaṃ | ||
+ | |||
+ | ===== 2. Sīhanādavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Sāriputta sīhanāda suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme, atha kho āyasmā sāriputto yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto bhagavantaṃ etadavoca: " | ||
+ | |||
+ | Atha <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhagavā aññataraṃ bhikkhuṃ āmantesi: "ehi tvaṃ bhikkhu, mama vacanena sāriputtaṃ āmantesi: ' | ||
+ | |||
+ | Tena kho pana samayena āyasmā ca mahāmoggallāno āyasmā ca ānando avāpuraṇaṃ1 ādāya vihārena vihāraṃ anvāhiṇḍanti2 abhikkamathāyasmanto, | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā sāriputto yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ sāriputtaṃ bhagavā etadavoca: idha te sāriputta, aññataro sabrahmacārī khīyanadhammaṃ āpanno. " | ||
+ | |||
+ | 1. Apāpūraṇaṃ, | ||
+ | |||
+ | 2. Āhiṇḍanti, | ||
+ | |||
+ | 1. Yassa nūna bhante kāye kāyagatāsati anupaṭṭhitā assa, so idha aññataraṃ sabrahmacāriṃ āsajja appaṭinissajja cārikaṃ pakkameyya. Seyyathāpi bhante, paṭhaviyaṃ1 sucimpi nikkhipanti, | ||
+ | |||
+ | 2. Yassa nūna bhante kāye kāyagatāsati anupaṭṭhitā assa, so idha aññataraṃ sabrahmacāriṃ āsajja appaṭinissajja cārikaṃ pakkameyya. Seyyathāpi bhante, āpasmiṃ sucimpi dhovanti, asucimpi dhovanti, gūthagatampi dhovanti, muttagatampi dhovanti, khelagatampi dhovanti, lohitagatampi dhovanti, na ca tena āpo aṭṭīyati vā harāyati vā jigucchati vā evameva kho ahaṃ bhante āposamena cetasā viharāmi vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjhena. | ||
+ | |||
+ | 3. Yassa nūna bhante kāye kāyagatāsati anupaṭṭhitā assa, so idha aññataraṃ sabrahmacāriṃ āsajja appaṭinissajja cārikaṃ pakkameyya. Seyyathāpi bhante, tejo sucimpi ḍahati, asucimpi ḍahati, gūthagatampi ḍahati, muttagatampi ḍahati, khelagatampi ḍahati, pubbagatampi ḍahati, lohitagatampi ḍahati. Na ca tena tejo aṭṭīyati vā harāyati vā jigucchati vā evameva kho ahaṃ bhante tejosamena cetasā viharāmi, vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjhena. | ||
+ | |||
+ | Yassa nūna bhante kāye kāyagatā sati anupaṭṭhitā assa, so idha aññataraṃ sabrahmacārīṃ āsajja appaṭinissajja cārikaṃ pakkameyya. Seyyathāpi bhante, vāyo sucimpi upavāyati, asucimpi upavāyati, gūthagatampi upavāyati, muttagatampi upavāyati, khelagatampi upavāyati, pubbagatampi upavāyati, lohitagatampi upavāyati. Na ca tena vāyo aṭṭīyati vā harāyati vā jigucchati vā. Evameva kho ahaṃ bhante, vāyosamena cetasā viharāmi, vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjhena. | ||
+ | |||
+ | 1. Pathaviyaṃ, | ||
+ | |||
+ | 5. Yassa nūna bhante kāye kāyagatāsati anupaṭṭhitā assa, so idha aññataraṃ sabrahmacāriṃ āsajja appaṭinissajja cārikaṃ pakkameyya. Seyyathāpi <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 6. Yassa nūna bhante kāye kāyagatāsati anupaṭṭhitā assa, so idha aññataraṃ sabrahmacāriṃ āsajja appaṭinissajja cārikaṃ pakkameyya, seyyathāpi bhante caṇḍālakumārako vā caṇḍālakumārikā vā kaḷopibhattho nattakavāsī gāmaṃ vā nigamaṃ vā pavisasto nīvacittaññeva upaṭṭhapetvā pavisati. Evameva kho ahaṃ bhante caṇḍālakumārakasamena cetasā viharāmi vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjhena. | ||
+ | |||
+ | 7. Yassa nūna bhante kāye kāyagatāsati anupaṭṭhitā assa, so idha aññataraṃ sabrahmacāriṃ āsajja appaṭinissajja cārikaṃ pakkameyya. Seyyathāpi bhante usabho chinnavisāṇo sorato1 sudanto suvinīto rathiyāya rathiyaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ anvāhiṇḍanto na kiñci hiṃsati pādena vā visāṇena vā. Evameva kho ahaṃ bhante usabhacchinnavisāṇasamena cetasā viharāmi vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjhena. | ||
+ | |||
+ | 8. Yassa nūna bhante kāye kāyagatāsati anupaṭṭhitā assa. So idha aññataraṃ sabrahmacāriṃ āsajja appaṭinissajja cārikaṃ pakkameyya. Seyyathāpi bhante itthi vā puriso vā daharo vā yuvā vā maṇḍanaka jātiko sīsaṃ nahāto ahikuṇapena vā kukkurakuṇapena <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Surato | ||
+ | |||
+ | 9. Yassa nūna bhante kāye kāyagatāsati anupaṭṭhitā assa so idha aññataraṃ sabrahmacāriṃ āsajja appaṭinissajja cārikaṃ pakkameyya. Seyyathāpi bhante puriso medakathālikaṃ parihareyya chiddaṃ vicchiddaṃ1 uggharantaṃ paggharantaṃ. Evameva kho ahaṃ bhante imaṃ kāyaṃ pariharāmi. Chiddaṃ vicchiddaṃ uggharantaṃ paggharantaṃ. | ||
+ | |||
+ | Yassa nūna bhante kāye kāyagatāsati anupaṭṭhitā assa, so idha aññataraṃ sabrahmacāriṃ āsajja appaṭinissajja cārikaṃ pakkameyyāti. | ||
+ | |||
+ | Atha kho so bhikkhu uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ etadavoca: " | ||
+ | |||
+ | Taggha taṃ2 bhikkhu accayo accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathā akusalaṃ yo tvaṃ sāriputtaṃ asatā tucchā musā abhūtena abbhācikkhi. Yato ca kho tvaṃ bhikkhu accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikarosi, | ||
+ | |||
+ | Atha <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Khamāmahaṃ bhante tassa āyasmato sace maṃ so āyasmā eva māha: khamatu ca me3 so āyasmāti. | ||
+ | |||
+ | 1. Chiddavachiddaṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Taggha tvaṃ sīmu. [PTS] | ||
+ | |||
+ | 3. Khamatu me. Sīmu. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Sopādisesa suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho āyasmā sāriputto pubbanhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya sāvatthiyaṃ piṇḍāya pāvisi. Atha kho āyasmato sāriputtassa etadahosi: " | ||
+ | |||
+ | Tena kho pana samayena tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarā kathā udapādi: "yo hi koci āvuso sopādiseso1 kālaṃ karoti sabbo so aparimutto nirayā, aparimutto tiracchānayoniyā, | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā sāriputto tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ bhāsitaṃ neva abhinandi, na paṭikkosi. Anabhinanditvā appaṭikkositvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi, " | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | 1. Saupādiseso | ||
+ | |||
+ | Tena kho pana bhante samayena tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarā kathā udapādi: "yohi koci āvuso sopādiseso kālaṃ karoti, sabbo so aparimutto nirayā, aparimutto tiracchānayoniyā, | ||
+ | |||
+ | Ke ca1 sāriputta aññatitthiyā paribbājakā bālā abyattā, ke ca sopādisesaṃ2 vā upādisesoti jānissanti, | ||
+ | |||
+ | Nava ime sāriputta puggalā sopādisesā kālaṃ kurumānā parimuttā pettivisayā, | ||
+ | |||
+ | 1. Idha <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 2. Puna ca paraṃ sāriputta idhekacco puggalo sīlesu paripūrakārī hoti, samādhismiṃ paripūrakārī paññāya mattasokārī4. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā upahacca parinibbāyī hoti. Ayaṃ sāriputta, dutiyo puggalo sopādiseso kālaṃ kurumāno parimutto nirayā, parimutto tiracchānayoniyā parimutto pettivisayā, | ||
+ | |||
+ | 3. Puna ca paraṃ sāriputta idhekacco puggalo sīlesu paripūrakārī hoti, samādhismiṃ paripūrakārī paññāya mattasokārī4. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā asaṅkhāraparinibbāyī hoti. Ayaṃ sāriputta, tatiyo puggalo sopādiseso kālaṃ kurumāno parimutto nirayā, parimutto tiracchānayoniyā parimutto pettivisayā, | ||
+ | |||
+ | 4. Puna ca paraṃ sāriputta idhekacco puggalo sīlesu paripūrakārī hoti, samādhismiṃ paripūrakārī, | ||
+ | |||
+ | 5. Puna ca paraṃ sāriputta idhekacco puggalo sīlesu paripūrakārī hoti, samādhismiṃ paripūrakārī, | ||
+ | |||
+ | 1. Keci [PTS 2.] Saupādisesaṃ | ||
+ | |||
+ | 3. Na paripūrakāri, | ||
+ | |||
+ | 6. Puna ca paraṃ sāriputta, idhekacco puggalo, sīlesu paripūrakārī hoti, samādhismiṃ paripūrakārī paññāya mattasokārī1. So tiṇṇaṃ saññojanānaṃ parikkhayā rāgadosamohānaṃ tanuttā sakadāgāmī hoti, sakideva imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karoti. Ayaṃ sāriputta, chaṭṭho puggalo sopādiseso kālaṃ kurumāno parimutto nirayā, parimutto tiracchānayoniyā parimutto pettivisayā, | ||
+ | |||
+ | 7. Puna ca paraṃ sāriputta idhekacco puggalo sīlesu paripūrakārī, | ||
+ | |||
+ | 8. Puna ca paraṃ sāriputta idhekacco puggalo sīlesu paripūrakārī hoti, samādhismiṃ mattasokārī, | ||
+ | |||
+ | 9. Puna ca paraṃ sāriputta idhekacco puggalo sīlesu paripūrakārī hoti samādhismiṃ mattasokārī paññāya mattasokārī. So tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sattakkhattuparamo hoti, sattakkhattuparamaṃ deve ca mānuse ca sandhāvitvā saṃsaritvā dukkhassantaṃ karoti. Ayaṃ sāriputta navamo puggalo sopādiseso kālaṃ kurumāno parimutto nirayā, parimutto tiracchānayoniyā, | ||
+ | |||
+ | Ke ca sāriputta aññatitthiyā paribbājakā bālā abyattā, ke ca sopādisesaṃ vā sopādisesoti jānissanti. Anupādisesaṃ vā anupādisesoti jānissanti. | ||
+ | |||
+ | Ime kho sāriputta nava puggalā sopādisesā kālaṃ kurumānā parimuttā nirayā, parimuttā tiracchānayoniyā, | ||
+ | |||
+ | 1. Na paripūrakārī, | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Mahākoṭṭhita suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā mahākoṭṭhito1 yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkami, | ||
+ | |||
+ | Kinnukho āvuso sāriputta yaṃ kammaṃ diṭṭhadhammavedanīyaṃ taṃ me kammaṃ samparāyavedanīyaṃ hotūti, etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatiti? No hidaṃ āvuso. | ||
+ | |||
+ | Kimpanāvuso sāriputta yaṃ kammaṃ samparāyavedanīyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Kinnukho āvuso sāriputta yaṃ kammaṃ sukhavedaniyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Kinnu kho āvuso sāriputta yaṃ kammaṃ dukkhavedanīyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Kinnukho kinnu kho āvuso sāriputta yaṃ kammaṃ paripakkavedaniyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Kimpana āvuso sāriputta yaṃ kammaṃ aparipakkavedaniyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Kinnu kho āvuso sāriputta yaṃ kammaṃ bahuvedanīyaṃ, | ||
+ | |||
+ | 1. Mahākoṭṭhiko | ||
+ | |||
+ | Kimpanāvuso sāriputta, <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kinnu kho āvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ vedanīyaṃ taṃ me kammaṃ avedanīyaṃ hotūti etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatīti? Nohidaṃ āvuso. | ||
+ | |||
+ | Kinnu kho āvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ diṭṭhadhammavedanīyaṃ taṃ me kammaṃ samparāyavedanīyaṃ hotūti etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatīti iti puṭṭho samāno nohidaṃ āvusoti vadesi. | ||
+ | |||
+ | Kinnu kho āvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ samparāyavedanīyaṃ taṃ me kammaṃ diṭṭhadhammavedanīyaṃ hotūti etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatīti iti puṭṭho samāno nohidaṃ āvusoti vadesi. | ||
+ | |||
+ | Kinnu kho āvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ sukhavedanīyaṃ taṃ me kammaṃ sukhavedanīyaṃ hotūti. Etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatīti iti puṭṭho samāno nohidaṃ āvusoti vadesi. | ||
+ | |||
+ | Kinnu kho āvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ dukkhavedanīyaṃ taṃ me kammaṃ sukhavedanīyaṃ hotūti. Etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatīti iti puṭṭho samāno nohidaṃ āvusoti vadesi. | ||
+ | |||
+ | Kinnu kho āvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ paripakkavedanīyaṃ taṃ me kammaṃ aparipakkavedanīyaṃ hotūti. Etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatīti iti puṭṭho samāno nohidaṃ āvusoti vadesi. | ||
+ | |||
+ | Kinnu kho āvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ aparipakkavedanīyaṃ taṃ me kammaṃ paripakkavedanīyaṃ hotūti etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Dukkhavedanīyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Kinnu kho āvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ bahuvedanīyaṃ taṃ me kammaṃ appavedanīyaṃ hotūti etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatīti iti puṭṭho samāno nohidaṃ āvusoti vadesi. | ||
+ | |||
+ | Kinnu kho āvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ appavedanīyaṃ taṃ me kammaṃ bahuvedanīyaṃ hotūti etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatīti iti puṭṭho samāno nohidaṃ āvusoti vadesi. | ||
+ | |||
+ | Kinnu kho āvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ vedanīyaṃ taṃ me kammaṃ avedanīyaṃ hotūti etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatīti iti puṭṭho samāno nohidaṃ āvusoti vadesi. | ||
+ | |||
+ | Kinnu kho āvuso sāriputta, yaṃ kammaṃ avedanīyaṃ taṃ me kammaṃ vedanīyaṃ hotūti etassa atthāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatīti iti puṭṭho samāno nohidaṃ āvusoti vadesi. Atha kimatthaṃ carahāvuso, | ||
+ | |||
+ | Yaṃ khvassāvuso, | ||
+ | |||
+ | Kimpanassāvuso, | ||
+ | |||
+ | Idaṃ dukkhanti khvassa āvuso aññātaṃ adiṭṭhaṃ appattaṃ asacchikataṃ anabhisametaṃ. Tassa ñāṇāya dassanāya pattiyā sacchikiriyāya abhisamāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatīti. Ayaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ dukkhanirodhoti khvassa āvuso aññātaṃ adiṭṭhaṃ appattaṃ asacchikataṃ anabhisametaṃ tassa ñāṇāya dassanāya pattiyā sacchikiriyāya abhisamāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatīti. Ayaṃ dukkhanirodhagāminīpaṭipadāti khvassa āvuso aññātaṃ adiṭṭhaṃ appattaṃ asacchikataṃ anabhisametaṃ. Tassa ñāṇāya dassanāya pattiyā sacchikiriyāya abhisamāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatīti. | ||
+ | |||
+ | Idaṃ khvassa āvuso aññātaṃ adiṭṭhaṃ appattaṃ asacchikataṃ anabhisametaṃ. Tassa ñāṇāya dassanāya pattiyā sacchikiriyāya abhisamāya bhagavati brahmacariyaṃ vussatīti. | ||
+ | |||
+ | 1. Yaṃ khvassa āvuso machasaṃ <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Samiddhi suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Atha kho āyasmā samiddhi yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā āyasmantaṃ sāriputtaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ samiddhiṃ āyasmā sāriputto etadavoca: | ||
+ | |||
+ | ' | ||
+ | |||
+ | Te pana samiddhi, kva nānattaṃ gacchantīti? | ||
+ | |||
+ | Te pana samiddhi, kiṃ samudayāti? | ||
+ | |||
+ | Te pana samiddhi, kiṃ samosaraṇāti? | ||
+ | |||
+ | Te pana samiddhi, kiṃ pamukhāti? Samādhipamukhā bhanteti. | ||
+ | |||
+ | Te pana samiddhi, kiṃ ādhipateyyāti? | ||
+ | |||
+ | Te pana samiddhi, kimuttarāti? | ||
+ | |||
+ | Te pana samiddhi, kiṃ sārāti? Vimuttisārā bhanteti. | ||
+ | |||
+ | Te pana samiddhi kiṃ ogadhāti? Amatogadhā bhanteti. | ||
+ | |||
+ | Kimārammaṇā samiddhi, purisassa saṅkappavitakkā uppajjantīti? | ||
+ | |||
+ | Te pana samiddhi, kva nānattaṃ gacchantīti iti <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Te pana samiddhi, kiṃsamudayāti iti puṭṭho samāno phassasamudayā bhanteti vadesi. | ||
+ | |||
+ | Te pana samiddhi, kiṃsamosaraṇāti iti puṭṭho samāno vedanā samosaraṇā bhanteti vadesi. | ||
+ | |||
+ | Te pana samiddhi, kiṃpamukhāti iti puṭṭho samāno samādhipamukhā bhanteti vadesi. | ||
+ | |||
+ | Te pana samiddhi, kiṃādhipateyyāti iti puṭṭho samāno satādhipateyyā bhanteti vadesi. | ||
+ | |||
+ | Te pana samiddhi, kiṃuttarāti iti puṭṭho samāno paññuttarā bhanteti vadesi. | ||
+ | |||
+ | Te pana samiddhi, kiṃsārāti iti puṭṭho samāno vimuttisārā bhanteti vadesi. | ||
+ | |||
+ | Te pana samiddhi, kiṃogadhāti iti puṭṭho samāno amatogadhā bhanteti vadesi. | ||
+ | |||
+ | Sādhu sādhu samiddhi, sādhu kho tvaṃ samiddhi, pañhaṃ puṭṭho vissajjesi. Tena ca mā maññīti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Gaṇḍopama suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, gaṇḍo anekavassagaṇiko tassassu nava vaṇamukhāni nava abhedanamukhāni, | ||
+ | |||
+ | ' | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Saññā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Nava imā bhikkhave, saññā bhāvitā bahulīkatā mahapphalā honti mahāniṃsā amatogadhā amatapariyosānā. Katamā nava? | ||
+ | |||
+ | Asubhasaññā, | ||
+ | |||
+ | ) | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Kulopagamana suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Navahi bhikkhave, aṅgehi samannāgataṃ kulaṃ anupagantvā vā nālaṃ upagantuṃ, | ||
+ | |||
+ | Na manāpena paccuṭṭhenti, | ||
+ | |||
+ | 1. Nisīdituṃ | ||
+ | |||
+ | Navahi bhikkhave, aṅgehi samannāgataṃ kulaṃ anupaganatvā vā alaṃ upagantuṃ, | ||
+ | |||
+ | Manāpena paccuṭṭhenti, | ||
+ | |||
+ | Imehi kho bhikkhave, navahaṅgehi samannāgataṃ kulaṃ anupagantvā vā alaṃ upagantuṃ, | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Navaṅguposatha suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Navahaṅgehi samannāgato1 bhikkhave uposatho upavuttho mahapphalo hoti mahānisaṃso mahājutiko mahāvipphāro. Kathaṃ upavuttho ca bhikkhave, navahaṅgehi samannāgato uposatho mahapphalo hoti mahānisaṃso mahājutiko mahāvipphāro: | ||
+ | |||
+ | 1. Idha bhikkhave, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati. | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | 2. " | ||
+ | |||
+ | . 2 | ||
+ | |||
+ | 1. Navahi bhikkhave aṅgehi samannāgato | ||
+ | |||
+ | 2. Sabbapāṇabhūtahitānukampino | ||
+ | |||
+ | 3. " | ||
+ | |||
+ | 4. " | ||
+ | |||
+ | 5. " | ||
+ | |||
+ | 6. " | ||
+ | |||
+ | 7. Yāvajīvaṃ arahanto naccagītavāditavisūkadassanamālāgandhavilepanadhāraṇamaṇḍanavibhusanaṭṭhānā paṭiviratā. Ahampajja imañca rattiṃ imañca divasaṃ naccagītavāditavisūkadassanamālāgandhavilepanadhāraṇamaṇḍanavibhusanaṭṭhānā paṭivirato viharāmi. Imināpaṅgena arahataṃ anukaromi. Uposatho ca me upavuttho bhavissatī ti. Iminā sattamenaṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 8. Yāvajīvaṃ arahanto uccāsayanamahāsayanaṃ pahāya uccāsayanamahāsayanā paṭiviratā nīcaseyyaṃ kappenti <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 9. Idha bhikkhave, ariyasāvako mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati tathā dutiyaṃ disaṃ pharitvā viharati tathā tatiyaṃ disaṃ pharitvā viharati. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjhena pharitvā viharati. Iminā navamenaṅgena samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | Evaṃ upavuttho kho bhikkhave, navahaṅgehi samannāgato uposatho mahapphalo hoti mahānisaṃso mahājutiko mahāvipphāroti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Devatā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Imaṃ1 bhikkhave, rattiṃ sambahulā devatā abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu. Upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho bhikkhave, tā devatā maṃ etadavocuṃ: | ||
+ | |||
+ | Upasaṅkamiṃsu no bhante, pubbe manussabhūtānaṃ pabbajitā agārāni, tā mayaṃ2 bhante, paccuṭṭhimha, | ||
+ | |||
+ | Aparāpi <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Aparāpi maṃ bhikkhave, sambahulā devatā upasaṅkamitvā etadavocuṃ " | ||
+ | |||
+ | Aparā pi maṃ bhante sambahulā devatā upasaṅkamitvā etadavocuṃ. " Upasaṅkamiṃsu no bhante pubbe manussabhūtānaṃ pabbajitā agārāni, tā mayaṃ bhante paccupaṭṭhimha, | ||
+ | |||
+ | Aparāpi maṃ bhikkhave sambahulā devatā upasaṅkamitvā etadavocuṃ. " Upasaṅkamiṃsu no bhante, pubbe manussabhūtānaṃ pabbajitā agārāni, tā mayaṃ bhante paccupaṭṭhimha, | ||
+ | |||
+ | Aparāpi maṃ bhikkhave sambahulā devatā upasaṅkamitvā etadavocuṃ. " Upasaṅkamiṃsu no bhante pubbe manussabhūtānaṃ pabbajitā agārāni. Tā mayaṃ bhante paccupaṭṭhimha, | ||
+ | |||
+ | Aparāpi maṃ bhikkhave sambahulā devatā upasaṅkamitvā etadavocuṃ. " Upasaṅkamiṃsu no pubbe manussabhūtānaṃ pabbajitā agārāni, tā mayaṃ bhante paccupaṭṭhimha, | ||
+ | |||
+ | Aparāpi maṃ bhikkhave sambahulā devatā upasaṅkamitvā ecadavocuṃ. " Upasaṅkamiṃsu no bhante pubbe manussabhūtānaṃ pabbajitā agārāni. Tā mayaṃ bhante paccupaṭṭhimha, | ||
+ | |||
+ | 1. Imañca | ||
+ | |||
+ | 2. Te mayaṃ: | ||
+ | |||
+ | 3. Paccānutāpiniyo | ||
+ | |||
+ | 4. Pavuṭṭhimaha ca abhivādimha ca syā 9. Sutvā ca machasaṃ | ||
+ | |||
+ | 5. No ca tesaṃ | ||
+ | |||
+ | 11. Dhātānañca | ||
+ | |||
+ | Aparāpi maṃ bhikkhave, sambahulā devatā upasaṅkamitvā etadavocuṃ: | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Etāni bhikkhave, rukkhamūlāni etāni suññāgārāni jhāyatha bhikkhave, mā pamādattha, | ||
+ | |||
+ | 9. 1. 2. 10 | ||
+ | |||
+ | Velāma suttaṃ | ||
+ | |||
+ | Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme, atha kho anāthapiṇḍiko gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ bhagavā etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Api nu te gahapati, kule dānaṃ dīyatīti? Dīyati me bhante, kule dānaṃ, tañca kho lūkhaṃ kaṇākaṃ bilaṅgadutiyanti. | ||
+ | |||
+ | Lūkhañcepi1 gahapati, dānaṃ deti paṇītaṃ vā, tañca asakkaccaṃ deti. Avintīkatvā2 deti, apaviddhaṃ3 deti, anāgamanadiṭṭhiko deti. Yattha yattha tassa tassa dānassa vipāko nibbattati, na uḷārāya bhattabhogāya cittaṃ namati, na uḷārāya vatthabhogāya cittaṃ namati, na uḷārāya yānabhogāya cittaṃ namati, na uḷāresu pañcasu kāmaguṇesu bhogāya cittaṃ namati. Yepissa te honti <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Lukhaṃ cāpi syā | ||
+ | |||
+ | 2. Apacittiṃ katvā | ||
+ | |||
+ | 3. Apaviṭṭhaṃ | ||
+ | |||
+ | 4. Evañetaṃ | ||
+ | |||
+ | 5. Asakkaccaṃ katānaṃ | ||
+ | |||
+ | Lūkhañcepi gahapati, dānaṃ deti paṇītaṃ vā, tañca sakkaccaṃ deti. Cittīkatvā deti, sahatthā deti, anapaviddhaṃ deti, āgamanadiṭṭhiko deti. Yattha yattha tassa tassa dānassa vipāko nibbattati, uḷārāya bhattabhogāya cittaṃ namati. Uḷārāya vatthabhogāya cittaṃ namati. Uḷārāya yānabhogāya cittaṃ namati. Uḷāresu pañcasu kāmaguṇesu bhogāya cittaṃ namati. Yepissa te honti puttāti vā dārāti vā dāsāti vā pessāti vā kammakarāti vā tepi sussūsanti sotaṃ odahanti, aññāya cittaṃ upaṭṭhapenti. Taṃ kissa hetu: evaṃ hetaṃ gahapati, hoti sakkaccakatānaṃ1 kammānaṃ vipāko. | ||
+ | |||
+ | Bhūtapubbaṃ gahapati, velāmo nāma brāhmaṇo ahosi, so evarūpaṃ dānaṃ adāsi mahādānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Siyā kho pana te gahapati evamassa " | ||
+ | |||
+ | Tasmiṃ kho pana gahapati, dāne na koci dakkhiṇeyyo ahosi. Na taṃ koci dakkhiṇaṃ visodheti. Yaṃ gahapati, velāmo brāhmaṇo dānaṃ adāsi mahādānaṃ, | ||
+ | |||
+ | 1. Sakkaccaṃ katānaṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Hemajālappaṭicchannāni | ||
+ | |||
+ | 3. Dukulasandhanāni | ||
+ | |||
+ | 4. Āmuttamaṇikuṇḍalāyo: | ||
+ | |||
+ | 5. Kadalimigapavarapaccattharaṇāni | ||
+ | |||
+ | 6. Vissandati; sīmu [PTS] <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Yañca gahapati velāmo brāhmaṇo dānaṃ adāsi mahādānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Yañca gahapati velāmo brāhmaṇo dānaṃ adāsi mahādānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Yañca gahapati velāmo brāhmaṇo dānaṃ adāsi mahādānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Yañca gahapati velāmo brāhmaṇo dānaṃ adāsi mahādāna, yo cekaṃ anāgāmiṃ bhojeyya, yo ca sataṃ anāgāminaṃ bhojeyya, idaṃ tato pahapphalataraṃ, | ||
+ | |||
+ | Yañca gahapati velāmo brāhmaṇo dānaṃ adāsi mahādānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Yañca gahapati velāmo brāhmaṇo dānaṃ adāsi mahādāna, yocekaṃ arahantaṃ bhojeyya. Yo ca sataṃ arahantānaṃ bhojeyya, idaṃ tato mahapphalataraṃ. | ||
+ | |||
+ | Velāmo brāhmaṇo dānaṃ adāsi mahādānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Yañca gahapati velāmo brāhmaṇo dāna adāsi mahādāna, yo cekaṃ paccekabuddhaṃ bhojeyya, yo ca sataṃ paccekabuddhānaṃ bhojeyya, idaṃ tato mahapphalataraṃ. | ||
+ | |||
+ | Velāmo brāhmaṇo dānaṃ adāsi mahādānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Yañca gahapati velāmo brāhmaṇo dānaṃ adāsi mahādānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Yañca gahapati velāmo brāhmaṇo dānaṃ adāsi mahādānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Yañca gahapati velāmo brāhmaṇo dānaṃ adāsi mahādānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Yañca gahapati velāmo brāhmaṇo pasannacitto buddhañca dhammañca saṅghañca saraṇaṃ gaccheyya, yo ca pasannacitto sikkhāpadāni samādiyeyya pāṇātipātā veramaṇiṃ, | ||
+ | |||
+ | Bhāveyya, idaṃ tato mahapphalataraṃ. | ||
+ | |||
+ | Yañca gahapati velāmo brāhmaṇo dānaṃ adāsi mahādānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Sīhanādavaggo dutiyo | ||
+ | |||
+ | Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Nādo1 sa upādiseso ca koṭṭhitena samiddhinā | ||
+ | |||
+ | Gaṇḍasaññā tulaṃ mettā devatā velāmenacāti | ||
+ | |||
+ | 1. Sodheti | ||
+ | |||
+ | 2. Buddhappamukhaṃ | ||
+ | |||
+ | 3. Ganedhāhanamattampi | ||
+ | |||
+ | ===== 3. Sattāvāsavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Ṭhāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Tīhi bhikkhave, ṭhānehi uttarakurukā manussā deve ca tāvatiṃse adhigaṇhanti1 jambudīpike ca manusse. Katamehi tīhi: | ||
+ | |||
+ | Amamā apariggahā, | ||
+ | |||
+ | Tīhi bhikkhave, ṭhānehi devā tāvatiṃsā uttarakuruke ca manusse adhigaṇhanti jambudīpike ca manusse katamehi tīhi: | ||
+ | |||
+ | Dibbena āyunā, dibbena vaṇṇena, | ||
+ | |||
+ | Tīhi bhikkhave, ṭhānehi jambudīpikā manussā uttarakuruke ca manusse adhigaṇhanti deve ca tāvatiṃse. Katamehi tīhi: | ||
+ | |||
+ | Sūrā, satimanto, idha brahmacariyavāso. Imehi kho bhikkhave, tīhi ṭhānehi jambudīpikā manussā uttarakuruke ca manusse adhigaṇhanti deve ca tāvatiṃseti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Khaluṅka suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Tayo <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Visesaguṇā | ||
+ | |||
+ | 2. Assaparasse | ||
+ | |||
+ | 3. Purisaparasse | ||
+ | |||
+ | 4. Bhadde | ||
+ | |||
+ | Evaṃ bhanteti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ bhagavā etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Katame ca bhikkhave, tayo assakhaluṅkā: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ekacco assakhaluṅko javasampanno ca hoti, na vaṇṇasampanno, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, ekacco, assakhaluṅko javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca na ārohapariṇāha sampanno. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, ekacco assakhaluṅko javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca ārohapariṇāhasampanno ca. Ime kho bhikkhave tayo assakhaluṅkā. | ||
+ | |||
+ | Katame ca bhikkhave, tayo purisakhaluṅkā: | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, ekacco purisakhaluṅko javasampanno ca hoti, vaṇṇasampanno ca, na ārohapariṇāha sampanno. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, ekacco purisakhaluṅko javasampanno ca hoti, vaṇṇasampanno ca, ārohapariṇāha sampanno ca. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave, purisakhaluṅko, | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhu ' | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave, purisakhaluṅko javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca, na ārohapariṇāha sampanno: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhu ' | ||
+ | |||
+ | Katañca bhikkhave, purisakhaluṅko java sampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca ārohapariṇāha sampanno ca: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhu ' | ||
+ | |||
+ | Katame ca bhikkhave, tayo assasadassā1 | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ekacco assasadasso javasampanno ca hoti, na vaṇṇasampanno, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, ekacco, assasadasso javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca na ārohapariṇāha sampanno. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, ekacco assasadasso javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca ārohapariṇāhasampanno ca. Ime kho bhikkhave tayo assasadassā. | ||
+ | |||
+ | Katame ca bhikkhave, tayo purisa sadassā: idha bhikkhave, ekacco purisasadasso javasampanno hoti na ca vaṇṇasampanno hoti, na ārohapariṇāha sampanno. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, ekacco purisasadasso javasampanno ca hoti, vaṇṇasampanno ca, na ārohapariṇāha sampanno. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, ekacco purisasadasso javasampanno ca hoti, vaṇṇasampanno ca, ārohapariṇāha sampanno ca. | ||
+ | |||
+ | 1. Assaparassā | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave, purisasadasso javasampanno hotā na vaṇṇasampanno, | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyī hoti anāvattidhammo tasmā lokā idamassa javasmiṃ vadāmi. Abhidhamme kho pana abhivinaye pañhaṃ puṭṭho saṃsādeti no vissajjeti, idamassa vaṇṇasmaṃ vadāmi. Na lābhī kho pana hoti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārānaṃ, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave purisasadasso javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca . Na ārohapariṇāhasampanno. | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyī hoti anāvattidhammo tasmā lokā idamassa javasmiṃ vadāmi. Abhidhamme kho pana abhivinaye pañhaṃ puṭṭho vissajjeti no saṃsādeti, | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave purisasadasso javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca ārohapariṇāhasampanno ca | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhu pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyī hoti anāvattidhammo tasmā lokā, idamassa javasmiṃ vadāmi. Abhidhamme kho pana abhivinaye pañhaṃ puṭṭho vissajjeti no saṃsādeti, | ||
+ | |||
+ | Katame ca bhikkhave, tayo bhadrā assājānīyā: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ekacco bhadro assājānīyo javasampanno hoti, na vaṇṇasampanno, | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, ekacco bhadro assājānīyo javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca na ārohapariṇāha sampanno. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, ekacco bhadro assājānīyo javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca ārohapariṇāhasampanno ca. Ime <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Katame ca bhikkhave, tayo bhadrā purisājānīyā: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, ekacco bhadro purisājānīyo javasampanno hoti na ca vaṇṇasampanno hoti, na ārohapariṇāha sampanno. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, ekacco bhadro purisājānīyo javasampanno ca hoti, vaṇṇasampanno ca, na ārohapariṇāha sampanno. | ||
+ | |||
+ | Idha pana bhikkhave, ekacco bhadro purisājānīyo javasampanno ca hoti, vaṇṇasampanno ca, ārohapariṇāha sampanno ca. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave, bhadro purisājānīyo javasampanno hoti na vaṇṇasampanno, | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Idamassa javasmiṃ vadāmi. Abhidhamme kho pana abhivinaye pañhaṃ puṭṭho saṃsādeti no vissajjeti. Imassa vaṇṇasmiṃ vadāmi. Na kho pana lābhī hoti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. Idamassa ārohapariṇāhasmiṃ vadāmi. Evaṃ kho bhikkhave bhadro purisājānīyo javasampanno hoti na vaṇṇasampanno na ārohapariṇāhasampanno. | ||
+ | |||
+ | Katañca bhikkhave bhadro purisājānīyo javasampanno ca hoti, vaṇṇasampanno ca, na ārohapariṇāhasampanno.: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyī hoti anāvattidhammo tasmā lokā. Idamassa javasmiṃ vadāmi. Abhidhamme kho pana abhivinaye pañhaṃ puṭṭho vissajjeti no saṃsādeti. Idamassa vaṇṇasmiṃ vadāmi. Na kho pana lābhī hoti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. Idamassa ārohapariṇāhasmiṃ vadāmi. Evaṃ kho bhikkhave, bhadro purisājānīyo javasampanno hoti, vaṇṇasampanno ca, na ārohapariṇāhasampanno. | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhadro purisājānīyo javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca ārohapariṇāhasampanno ca | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Idamassa javasmiṃ vadāmi. Abhidhamme kho pana abhivinaye pañhaṃ puṭṭho vissajjeti, no saṃsādeti, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ kho bhikkhave, bhadro purisajānīyo javasampanno ca hoti vaṇṇasampanno ca ārohapariṇāha sampanno ca. Ime kho bhikkhave, tayo bhadrā purisājānīyāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Taṇhāmūlaka suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Nava bhikkhave, taṇhāmūlake dhamme desessāmi. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasikarotha, | ||
+ | |||
+ | Katame ca bhikkhave, nava taṇhāmūlakā dhammā? Taṇhaṃ paṭicca pariyesanā. Pariyesanaṃ paṭicca lābho, lābhaṃ paṭicca vinicchayo vinicchayaṃ paṭicca chandarāgo, | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Sattāvāsa suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Nava ime bhikkhave, sattāvāsā. Katame nava: | ||
+ | |||
+ | 1. Santi bhikkhave, sattā nānattakāyā nānatta saññino seyyathāpi manussā ekacce ca devā ekacce ca vinipātikā. Ayaṃ paṭhamo sattāvāso. | ||
+ | |||
+ | 2. Santi bhikkhave, sattā nānattakāyā ekattasaññino seyyathāpi devā brahmakāyikā paṭhamābhinibbattā ayaṃ dutiyo sattāvāso. | ||
+ | |||
+ | 3. Santi bhikkhave, sattā ekattakāyā nānattasaññino seyyathāpi devā abhassarā. Ayaṃ tatiyo sattāvāso. | ||
+ | |||
+ | 4. Santi bhikkhave, sattā ekattakāyā ekattasaññino seyyathāpi devā subhakiṇhā. Ayaṃ catuttho sattāvāso. | ||
+ | |||
+ | 1. Daṇḍādānaṃ satthādānaṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Kālahaviggaha vivāda | ||
+ | |||
+ | 5. Santi bhikkhave sattā asaññino appaṭisaṃvedino, | ||
+ | |||
+ | 6. Santi bhikkhave sattā sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ' | ||
+ | |||
+ | 7. Santi bhikkhave sattā sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ' | ||
+ | |||
+ | 8. Santi bhikkhave sattā sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ' | ||
+ | |||
+ | 9. Santi bhikkhave sattā sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanūpagā. Ayaṃ navamo sattāvāso. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave nava sattāvāsāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Paññāparicita suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Yato <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Kathañca bhikkhave bhikkhuno paññāya cittaṃ suparicitaṃ hoti. Vītarāgaṃ me cittanti paññāya cittaṃ suparicitaṃ hoti. Vītadosaṃ me cittanti paññāya cittaṃ suparicitaṃ hoti, vītamohaṃ me cittanti paññāya cittaṃ suparicitaṃ hoti. Asārāgadhammaṃ1 me cittanti paññāya cittaṃ suparicitaṃ hoti. Asandosadhammaṃ me cittanti paññāya cittaṃ suparicitaṃ hoti. | ||
+ | |||
+ | 1. Asarāga dhammaṃ | ||
+ | |||
+ | Asammohadhammaṃ me cittanti paññāya cittaṃ suparicitaṃ hoti anāvattidhammaṃ me cittaṃ kāmabhavāyāti paññāya cittaṃ suparicitaṃ hoti. Anāvattidhammaṃ me cittaṃ rūpabhavāyāti paññāya cittaṃ suparicitaṃ hoti. Anāvattidhammaṃ me cittaṃ arūpabhavāyāti paññāya cittaṃ suparicitaṃ hoti. | ||
+ | |||
+ | Yato kho bhikkhave bhikkhuno paññāya cittaṃ suparicitaṃ hoti, tassetaṃ bhikkhave bhikkhuno kallaṃ vacanāya khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ kataṃ karaṇīyaṃ, | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Silāyūpopama suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ me sutaṃ: ekaṃ samayaṃ āyasmā ca sāriputto āyasmā ca candikāputto1 rājagahe viharani2 veḷuvane kalandakanivāpe. Tatra kho āyasmā candikāputto bhikkhū āmantesi: āvuso bhikkhavoti, | ||
+ | |||
+ | Atha kho5 āyasmā sāriputto āyasmantaṃ candikāputtaṃ etadavoca: "na kho āvuso candikāputta, | ||
+ | |||
+ | 1. Chandikāputto | ||
+ | |||
+ | 2. Viharati | ||
+ | |||
+ | 3. Yato kho machasaṃ | ||
+ | |||
+ | 4. Cetasā vitaṃ hoti machasaṃ | ||
+ | |||
+ | 5. Evaṃ vutte machasaṃ <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Dutiyampi kho āyasmā candikāputto bhikkhū āmantesi: devadatto āvuso bhikkhūnaṃ evaṃ dhammaṃ deseti: yato kho āvuso bhikkhuno cetasā cittaṃ paricitaṃ hoti, tassetaṃ bhikkhuno kallaṃ veyyākaraṇāya ' | ||
+ | |||
+ | Dutiyampi kho āyasmā sāriputto āyasmantaṃ candikāputtaṃ etadavoca: na kho āvuso candikāputta, | ||
+ | |||
+ | Tatiyampi kho āyasmā candikāputto bhikkhū āmantesi : devadatto āvuso bhikkhūnaṃ evaṃ dhammaṃ deseti: yato kho āvuso bhikkhuno cetasā cittaṃ paricitaṃ hoti, tassetaṃ bhikkhuno kallaṃ veyyākaraṇāya ' | ||
+ | |||
+ | Tatiyampi kho āyasmā sāriputto āyasmantaṃ candikāputtaṃ etadavoca: na kho āvuso candikāputta, | ||
+ | |||
+ | Kathañca āvuso bhikkhuno cetasā cittaṃ suparicitaṃ hoti: vītarāgaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Asarāgadhammaṃ me cittanti, machasaṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Asadosa dhammaṃ me cittanti, machasaṃ | ||
+ | |||
+ | 3. Asamoha dhammaṃ me cittanti, machasaṃ <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ sammā vimuttacittassa kho āvuso bhikkhuno bhusā cepi cakkhuviññeyyā rūpā cakkhussa āpāthaṃ āgacchanti. Nevassa cittaṃ pariyādiyanti amissīkatamevassa cittaṃ hoti ṭhitaṃ āneñjappattaṃ vayañcassānupassati. | ||
+ | |||
+ | Bhusā cepi sotaviññeyyā saddā sotassa āpāthaṃ āgacchanti. Nevassa cittaṃ pariyādiyanti. Amissīkatamevassa cittaṃ hoti ṭhitaṃ āneñjappattaṃ, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi āvuso silāyūpo soḷasakukkuko, | ||
+ | |||
+ | Evameva kho āvuso evaṃ sammā vimuttacittassa kho āvuso bhikkhuno bhusā cepi cakkhuviññeyyā rūpā cakkhussa āpāthaṃ āgacchanti. Nevassa cittaṃ pariyādiyanti amissīkatamevassa cittaṃ hoti ṭhitaṃ āneñjappattaṃ vayañcassānupassati. Bhusā cepi sotaviññeyyā saddā sotassa āpāthaṃ āgacchanti. Nevassa cittaṃ pariyādiyanti. Amissīkatamevassa cittaṃ hoti ṭhitaṃ āneñjappattaṃ, | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Paṭhamaverabhaya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ bhagavā etadavoca: <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Yato kho gahapati ariyasāvakassa pañca bhayāni verāni vūpasantāni honti. Catūhi ca sotāpattiyaṅgehi samannāgato hoti. So ākaṅkhamāno attanāva attānaṃ byākareyya: | ||
+ | |||
+ | Katamāni <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Yaṃ gahapati pāṇātipātī pāṇātipātappaccayā diṭṭhadhammikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, samparāyikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, cetasikampi dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti. Pāṇātipātā paṭivirato neva diṭṭhadhammikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, na samparāyikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, na cetasikampi dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti. Pāṇātipātā paṭiviratassa evaṃ taṃ bhayaṃ veraṃ vūpasantaṃ hoti. | ||
+ | |||
+ | 2. Yaṃ gahapati adinnādāyī adinnādānapaccayā diṭṭhadhammikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, samparāyikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, cetasikampi dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti. Adinnādānā paṭivirato neva diṭṭhadhammakampi bhayaṃ veraṃ pasavati, na samparāyikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, na cetasikampi dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti. Adinnādānā paṭiviratassa evaṃ taṃ bhayaṃ veraṃ vūpasantaṃ hoti. | ||
+ | |||
+ | 3. Yaṃ gahapati kāmesu micchācārī kāmesu micchācārappaccayā diṭṭhadhammikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, samparāyikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, cetasikampi dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti. Kāmesumicchācārā paṭivirato neva diṭṭhadhammikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, na samparāyikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, na cetasikampi dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti. Kāmesumicchācārā paṭiviratassa evaṃ taṃ bhayaṃ veraṃ vūpasantaṃ hoti. | ||
+ | |||
+ | 4. Yaṃ gahapati musāvādī musāvādappaccayā diṭṭhadhammikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, samparāyikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, cetasikampi dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti. Musāvādā paṭivirato neva diṭṭhadhammikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, na samparāyikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, na cetasikampi dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti. Musāvādā paṭiviratassa evaṃ taṃ bhayaṃ veraṃ vūpasantaṃ hoti. | ||
+ | |||
+ | 5. Yaṃ gahapati surāmerayamajjapamādaṭṭhāyī, | ||
+ | |||
+ | Katamehi catūhi sotāpattiyaṅgehi samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 6. Idha gahapati ariyasāvako buddhe aveccappasādena samannāgato hoti: itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathī satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā' | ||
+ | |||
+ | 7. Dhamme aveccappasādena samannāgato hoti. ' | ||
+ | |||
+ | 1. Parāyaṇoti | ||
+ | |||
+ | 8. Saṅghe aveccappasādena samannāgato hoti. ' | ||
+ | |||
+ | 9. Ariyakantehi sīlehi samannāgato hoti, akhaṇḍehi acchiddehi asabalehi akammāsehi bhujissehi viññuppasatthehi aparāmaṭṭhehi samādhisaṃvattanikehi. Imehi catūhi sotāpattiyaṅgehi samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | Yato kho gahapati ariyasāvakassa imāni pañcabhayāni verāni vūpasantāni honti, imehi catūhi sotāpattiyaṅgehi samannāgato hoti, so ākaṅkhamāno attanāva attānaṃ byākareyya: | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Dutiyaverabhaya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Yato kho gahapati ariyasāvakassa pañca bhayāni verāni vūpasantāni honti. Catūhi ca sotāpattiyaṅgehi samannāgato hoti. So ākaṅkhamāno attanāva attānaṃ byākareyya: | ||
+ | |||
+ | Katamāni pañca bhayāni verāni vūpasantāni honti: | ||
+ | |||
+ | 1. Yaṃ gahapati pāṇātipātī pāṇātipātappaccayā diṭṭhadhammikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, samparāyikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, cetasikampi dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti. Pāṇātipātā paṭivirato neva diṭṭhadhammikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, na samparāyikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, na cetasikampi dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti. Pāṇātipātā paṭiviratassa evaṃ taṃ bhayaṃ veraṃ vūpasantaṃ hoti. | ||
+ | |||
+ | 2. Yaṃ gahapati adinnādāyī adinnādānapaccayā diṭṭhadhammikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, samparāyikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, cetasikampi dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedetī. Adinnādānā paṭivirato neva diṭṭhadhammikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, na samparāyikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, na cetasikampi dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti. Adinnādānā paṭiviratassa evaṃ taṃ bhayaṃ veraṃ vūpasantaṃ hoti. | ||
+ | |||
+ | 3. Yaṃ gahapati kāmesu micchācārī kāmesu micchācārappaccayā diṭṭhadhammikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, samparāyikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, cetasikampi dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedetī. Kāmesumicchācārā paṭivirato neva diṭṭhadhammikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, na samparāyikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, na cetasikampi dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti. Kāmesumicchācārā paṭiviratassa evaṃ taṃ bhayaṃ veraṃ vūpasantaṃ hoti. | ||
+ | |||
+ | 4. Yaṃ gahapati musāvādī musāvādappaccayā diṭṭhadhammikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, samparāyikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, cetasikampi dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedetī. Musāvādā paṭivirato neva diṭṭhadhammikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, na samparāyikampi bhayaṃ veraṃ pasavati, na cetasikampi dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedeti. Musāvādā paṭiviratassa evaṃ taṃ bhayaṃ veraṃ vūpasantaṃ hoti. | ||
+ | |||
+ | 5. Yaṃ gahapati surāmerayamajjapamādaṭṭhāyī, | ||
+ | |||
+ | Katamehi catūhi sotāpattiyaṅgehi samannāgato hoti. | ||
+ | |||
+ | 6. Idha gahapati ariyasāvako buddhe aveccappasādena samannāgato hoti: itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathī satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā' | ||
+ | |||
+ | 7. Dhamme aveccappasādena samannāgato hoti. ' | ||
+ | |||
+ | 8. Saṅghe aveccappasādena samannāgato hoti. ' | ||
+ | |||
+ | 9. Ariyakantehi sīlehi samannāgato hoti, akhaṇḍehi acchiddehi asabalehi akammāsehi bhujissehi viññuppasatthehi aparāmaṭṭhehi samādhisaṃvattanikehi. Imehi catūhi sotāpattiyaṅgehi samannāgato hoti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Yato <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Āghātavatthu suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Nava imāni bhikkhave āghātavatthūni, | ||
+ | |||
+ | Anatthaṃ me acarīti āghātaṃ bandhati. Anatthaṃ me caratīti āghātaṃ bandhati, anatthaṃ me carissatīti āghātaṃ bandhati. | ||
+ | |||
+ | Piyassa me manāpassa anatthaṃ acarīti āghātaṃ bandhati. Piyassa me manāpassa anatthaṃ caratīti āghātaṃ bandhati, piyassa me manāpassa anatthaṃ carissatīti āghātaṃ bandhati. | ||
+ | |||
+ | Appiyassa me amanāpassa atthaṃ acarīti āghātaṃ bandhati. Appiyassa me amanāpassa atthaṃ caratīti āghātaṃ bandhati, appiyassa me amanāpassa atthaṃ carissatīti āghātaṃ bandhati. Imāni kho bhikkhave nava āghātavatthūnīti. | ||
+ | |||
+ | 9. 1. 3. 10 | ||
+ | |||
+ | Āghātapaṭivinaya suttaṃ | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Nava ime bhikkhave āghāta paṭivinayā, | ||
+ | |||
+ | Anatthaṃ me acari taṃ kutettha labbhāti āghātaṃ paṭivineti, | ||
+ | |||
+ | Piyassa me manāpassa anatthaṃ acari taṃ kutettha labbhāti āghātaṃ paṭivineti, | ||
+ | |||
+ | Appiyassa me amanāpassa atthaṃ acari taṃ kutettha labbhāti āghātaṃ paṭivineti. Appiyassa me amanāpassa atthaṃ carissati. Taṃ kutettha labbhāti, āghātaṃ paṭivineti, | ||
+ | |||
+ | 9. 1. 3. 11 | ||
+ | |||
+ | Anupubbanirodha suttaṃ | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Nava ime bhikkhave anupubbanirodhā, | ||
+ | |||
+ | Paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa kāmasaññā niruddhā hoti. Dutiyaṃ jhānaṃ samāpannassa vitakkavicārā niruddhā honti. Tatiyaṃ jhānaṃ samāpannassa pīti niruddhā hoti. Catutthaṃ jhānaṃ samāpannassa assāsapassāsā niruddhā honti. Ākāsānañcāyatanaṃ samāpannassa rūpasaññā niruddhā hoti. Viññāṇañcāyatanaṃ samāpannassa ākāsānañcāyatana saññā niruddhā hoti, ākiñcaññāyatanaṃ samāpannassa viññāṇañcāyatanasaññā niruddhā hoti. Nevasaññānāsaññāyatanaṃ samāpannassa ākiñcaññāyatanasaññā niruddhā hoti. Saññāvedayitaṃ nirodhaṃ samāpannassa saññā ca vedanā ca niruddhā honti. Ime kho bhikkhave nava anupubbanirodhāti. | ||
+ | |||
+ | Sattāvāsavaggo tatiyo | ||
+ | |||
+ | Tatruddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Ṭhānabaluṅkā taṇhā ca sattapaññā sīlāyupo, | ||
+ | |||
+ | Dve verā ca dve āghātāni, | ||
+ | |||
+ | ===== 4. Mahāvaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Anupubbavihāra suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Idha <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | Ime kho bhikkhave, nava anupubba vihārāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Anupubbavihārasamāpatti suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Nava imā bhikkhave, anupubbavihārasamāpattiyo desessāmi. 1 Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasikarotha, | ||
+ | |||
+ | Katamā ca bhikkhave, nava anupubbavihāra samāpattiyo: | ||
+ | |||
+ | 1. Yattha kāmā nirujjhanti, | ||
+ | |||
+ | ' | ||
+ | |||
+ | 2. Yattha vitakkavicārā nirujjhanti, | ||
+ | |||
+ | 1. Desissāmi | ||
+ | |||
+ | 2. Tiṇṇa | ||
+ | |||
+ | 3. Yattha piti nirujjhati, ye ca pītiṃ nirodhetvā nirodhetvā viharanti, addhā te āyasmanto nicchātā nibbutā nittaṇhā pāragatā tadaṅgenāti vadāmi. Kattha pīti nirujjhati: ke ca pītiṃ nirodhetvā nirodhetvā viharantīti: | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso, bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati. Sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti: | ||
+ | |||
+ | 4. Yattha upekhāsukhaṃ1 nirujjhati, ye ca upekhāsukhaṃ nirodhetvā nirodhetvā viharanti. Addhā te āyasmanto nicchātā nibbutā nittaṇhā pāragatā tadaṅgenāti vadāmi. " | ||
+ | |||
+ | 5. Yattha rūpasaññā2 nirujjhanti3, | ||
+ | |||
+ | 1. Upekkhāsukhaṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Rūpasaññaṃ | ||
+ | |||
+ | 3. Nirujjhati | ||
+ | |||
+ | Te va rūpasaññā nirodhetvā nirodhetvā viharantīti. Addhā bhikkhave, asaṭho amāyāvī sādhūti bhāsitaṃ abhinandeyya anumodeyya, sādhūti bhāsitaṃ abhinandeyya anumodeyya, sādhuti bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā namassamāno pañjaliko payirupāseyya. | ||
+ | |||
+ | 6. Yattha <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 7. Yattha viññāṇañcāyatanasaññā nirujjhati, ye ca viññāṇañcāyatanasaññaṃ nirodhetvā nirodhetvā viharanti, addhā te āyasmanto nicchātā nibbutā nittaṇhā2 pāragatā tadaṅgenāti vadāmi. " | ||
+ | |||
+ | 1. Te ca machasaṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Tiṇṇā | ||
+ | |||
+ | 8. Yattha ākiñcaññāyatanasaññā nirujjhati, ye ca ākiñcaññāyatanasaññaṃ nirodhetvā nirodhetvā viharanti, addhā te āyasmanto nicchātā nibbutā nittaṇhā pāragatā tadaṅgenāti vadāmi. " | ||
+ | |||
+ | 9. Yattha nevasaññānāsaññāyatanasaññā nirujjhati, ye ca nevasaññānāsaññāyatanasaññaṃ nirodhetvā nirodhetvā viharanti, addhā te āyasmanto nicchātā nibbutā nittaṇhā pāragatā tadaṅgenāti vadāmi. " | ||
+ | |||
+ | Imā kho bhikkhave, nava anupubba vihārasamāpattiyoti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Nibbānasukha suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ me sutaṃ ekaṃ samayaṃ āyasmā sāriputto rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe, | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte āyasmā udāyī āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavoca: kiṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Pañcime āvuso kāmaguṇā, | ||
+ | |||
+ | Cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Sotaviññeyyā saddā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā ghānaviññeyyā gandhā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Jivhāviññeyyā rasā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā kāyaviññeyyā phoṭṭhabbā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. | ||
+ | |||
+ | Ime kho āvuso pañcakāmaguṇe paṭicca uppajjati sukhaṃ somanassaṃ. Idaṃ vuccatāvuso kāmasukhaṃ. | ||
+ | |||
+ | 1. Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Tassa ce āvuso bhikkhuno iminā vihārena viharato kāmasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti, | ||
+ | |||
+ | 2. Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu vitakka vicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Tassa ce āvuso, bhikkhuno iminā vihārena viharato vitakkasahagatā saññāmanasikārā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Khvettha | ||
+ | |||
+ | 3. Puna ca paraṃ āvuso pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati. Sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Tassa ce āvuso, bhikkhuno iminā vihārena viharato upekkhā sahagatā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 6. Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Tassa ce āvuso bhikkhuno iminā vihārena viharato ākāsānañcāyatanasahagatā saññā manasikārā samudācaranti, | ||
+ | |||
+ | 7. Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcī' | ||
+ | |||
+ | 8. Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Tassa ce āvuso bhikkhuno iminā vihārena viharato ākiñcaññāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti, | ||
+ | |||
+ | 9. Puna ca paraṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Gāvīupamā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave, gāvī pabbateyyā bālā abyattaṃ akhettaññū akusalā visame pabbate carituṃ, tassā evamassa: ' | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave idhekacco bhikkhu bālo abyatto akhettaññū akusalo vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati1 so taṃ nimittaṃ na āsevati. Na bhāveti, na bahulīkaroti, | ||
+ | |||
+ | Tassa evaṃ hoti: ' | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave gāvī pabbateyyā paṇḍitā byattā khettaññū kusalā visame pabbate carituṃ. Tassā evamassa: ' | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave idhekacco bhikkhu paṇḍito byatto khettaññu kusalo vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So taṃ nimittaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti svādhiṭṭhitaṃ adhiṭṭhāti. | ||
+ | |||
+ | Tassa evaṃ hoti: vitakka vicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyyanti. ' So dutiyaṃ jjhānaṃ anabhihiṃsamāno vitakkavicārānaṃ vūpasamā dutiyaṃ jjhānaṃ upasampajja viharati. So taṃ nimittaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti svādiṭṭhitaṃ adhiṭṭhāti. | ||
+ | |||
+ | 1. Viharituṃ | ||
+ | |||
+ | Tassa evaṃ hoti: " | ||
+ | |||
+ | Tassa evaṃ hoti: ' yannūnāhaṃ sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthagamā adukkhaṃ asukhaṃ upekkhāsati pārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyyanti. So catutthaṃ jhānaṃ anabhihiṃsamāno sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthagamā adukkhaṃ asukhaṃ upekkhāsati pārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So taṃ nimittaṃ āsevati, bhāveti, bahulīkaroti, | ||
+ | |||
+ | Tassa evaṃ hoti: ' yannūnāhaṃ sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ' ananto ākāso ' ti ākānāsañcāyatanaṃ upasampajja vihareyyanti. So ākāsānañcāyatanaṃ anabhihiṃsamāno sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ' ananto ākāso ' ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. So taṃ nimittaṃ āsevati, bhāveti, bahulīkaroti, | ||
+ | |||
+ | Tassa evaṃ hoti: ' yannūnāhaṃ sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ' anantaṃ viññāṇanti' | ||
+ | |||
+ | Tassa evaṃ hoti: ' | ||
+ | | ||
+ | |||
+ | Tassa evaṃ hoti: ' yannūnāhaṃ sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja vihareyyanti. So nevasaññānāsaññāyatanaṃ anabhihiṃsamāno sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. So taṃ nimittaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti svidhiṭṭhitaṃ dhiṭṭhāti. | ||
+ | |||
+ | 1. Atthagamā | ||
+ | |||
+ | Tassa evaṃ hoti: ' yannūnāhaṃ sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññā vedayitanirodhaṃ upasampajja vihareyyanti. So saññāvedayitanirodhaṃ anabhihiṃsamāno sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | Yato kho bhikkhave bhikkhu taṃ tadevasamāpattiṃ samāpajjatipi vuṭṭhāti pi. Tassa muduṃ cittaṃ hoti kammaññaṃ, | ||
+ | |||
+ | So sace ākaṅkhati " anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhaveyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | So sace ākaṅkhati " dibbāya sotadhātuyā visuddhāya atikkantamānusikāya ubho sadde suṇeyyaṃ dibbe ca mānuse ca ye dūre ye santike cā" | ||
+ | |||
+ | So sace ākaṅkhati parasattānaṃ parapuggalānaṃ cetasā ceto paricca pajāneyyaṃ sarāgaṃ vā cittaṃ sarāgaṃ cittanti pajāneyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | So sace ākaṅkhati " nekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussareyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | So sace ākaṅkhati dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passeyyaṃ cavamāne uppajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathākammūpage satte pajāneyyaṃ. Ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacīduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā ariyānaṃ upavādakā micchādiṭṭhikā micchādiṭṭhikammasamādānā, | ||
+ | |||
+ | So sace ākaṅkhati " āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihareyya "nti tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati sati āyatane.Ti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Jhānanisasaya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Paṭhamampahaṃ1 bhikkhave jhānaṃ nissāya āsavānaṃ khayaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Dutiyampahaṃ2 bhikkhave jhānaṃ nissāya āsavānaṃ khayaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Tatiyampahaṃ bhikkhave jhānaṃ nissāya āsavānaṃ khayaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Catutthampahaṃ bhikkhave jhānaṃ nissāya āsavānaṃ khayaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Ākāsānañcāyatanampahaṃ bhikkhave3 nissāya āsavānaṃ khayaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Viññānañcāyatanampahaṃ bhikkhave nissāya āsavānaṃ khayaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Ākiñcāyatanampahaṃ bhikkhave nissāya āsavānaṃ khayaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Nevasaññānāsaññāyatanampahaṃ bhikkhave nissāya āsavānaṃ khayaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | Saññāvedayitanirodhampahaṃ bhikkhave nissāya āsavānaṃ khayaṃ vadāmi. | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ te dhamme aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato suññato <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Paṭhamampāhaṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Dutiyampāhaṃ | ||
+ | |||
+ | 5. Paṭṭhāpetvā | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave issāso vā issāsantevāsī vā tiṇapurisake1 vā mattikāpuñje vā yoggaṃ karitvā so aparena samayena durepātī ca hoti akkhaṇavedhī ca mahato ca kāyassa padāḷetā. 2 | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ te dhamme aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato suññato anattato samanupassati. So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpeti4 so tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpetvā5 amatāya dhātuyā cittaṃ upasaṃharati. " | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicārā samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ te dhamme aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato suññato anattato samanupassati. So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpeti4 so tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpetvā5 amatāya dhātuyā cittaṃ upasaṃharati. " | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave issāso vā issāsantevāsī vā tiṇapurisake 1 vā mattikāpuñje vā yoggaṃ karitvā so aparena samayena durepātī ca hoti akkhaṇavedhī ca mahato ca kāyassa padāḷetā. 2 | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ te dhamme aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato suññato anattato samanupassati. So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpeti4 | ||
+ | |||
+ | So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpetvā5 amatāya dhātuyā cittaṃ upasaṃharati. " | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno sukhaṃ ca kāyena paṭisaṃ vedeti yantaṃ ariyā ācikkhanti upekkhako satimā sukhavihārīti taṃ tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ te dhamme aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato suññato anattato samanupassati. So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpeti4 so tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpetvā5 amatāya dhātuyā cittaṃ upasaṃharati. " | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave issāso vā issāsantevāsī vā tiṇapurisake 1 vā mattikāpuñje vā yoggaṃ karitvā so aparena samayena durepātī ca hoti akkhaṇavedhī ca mahato ca kāyassa padāḷetā. 2 | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno sukhaṃ ca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyāācikkhanti upekkhako satimā sukhavihārīti taṃ tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ te dhamme aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato suññato anattato samanupassati. So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpeti4 | ||
+ | |||
+ | So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpetvā5 amatāya dhātuyā cittaṃ upasaṃharati. " | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu sukhassa ca pahāṇā dukkhassa ca pahāṇā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṃgamā adukkhaṃ asukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ te dhamme aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato suññato anattato samanupassati. So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpeti4 so tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpetvā5 amatāya dhātuyā cittaṃ upasaṃharati. " | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave issāso vā issāsantevāsī vā tiṇapurisake 1 vā mattikāpuñje vā yoggaṃ karitvā so aparena samayena durepātī ca hoti akkhaṇavedhī ca mahato ca kāyassa padāḷetā. 2 | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave bhikkhu sukhassa ca pahāṇā dukkhassa ca pahāṇā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṃgamā adukkhaṃ asukhaṃ upekkhāsati pārisuddhi catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ te dhamme aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato suññato anattato samanupassati. So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpeti4 | ||
+ | |||
+ | So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpetvā5 amatāya dhātuyā cittaṃ upasaṃharati. " | ||
+ | |||
+ | " Ākāsānañcāyatanampahaṃ bhikkhave nissāya āsavānaṃ khayaṃ vadāmī" | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā3 nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ te dhamme aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato suññato anattato samanupassati. So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpeti4 so tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpetvā5 amatāya dhātuyā cittaṃ upasaṃharati. " | ||
+ | |||
+ | 1. Tiṇapurisarūpake | ||
+ | |||
+ | 2. Padālitā | ||
+ | |||
+ | 3. Atthagamā | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave issāso vā issāsantevāsī vā tiṇapurisake 1 vā mattikāpuñje vā yoggaṃ karitvā so aparena samayena durepātī ca hoti akkhaṇavedhī ca mahato ca kāyassa padāḷetā. 2 | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāso ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ te dhamme aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato suññato anattato samanupassati. So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpeti4 | ||
+ | |||
+ | So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpetvā5 amatāya dhātuyā cittaṃ upasaṃharati. " | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ' anantaṃ viññāṇanti ' viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ te dhamme aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato suññato anattato samanupassati. So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpeti4 so tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpetvā5 amatāya dhātuyā cittaṃ upasaṃharati. " | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave issāso vā issāsantevāsī vā tiṇapurisake 1 vā mattikāpuñje vā yoggaṃ karitvā so aparena samayena durepātī ca hoti akkhaṇavedhī ca mahato ca kāyassa padāḷetā. 2 | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ' anantaṃ viññāṇanti' | ||
+ | |||
+ | So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ te dhamme aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato suññato anattato samanupassati. So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpeti4 | ||
+ | |||
+ | So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpetvā5 amatāya dhātuyā cittaṃ upasaṃharati. " | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ te dhamme aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato suññato anattato samanupassati. So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpeti4 so tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpetvā5 amatāya dhātuyā cittaṃ upasaṃharati. " | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi bhikkhave issāso vā issāsantevāsī vā tiṇapurisake 1 vā mattikāpuñje vā yoggaṃ karitvā so aparena samayena durepātī ca hoti akkhaṇavedhī ca mahato ca kāyassa padāḷetā. 2 | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | So yadeva tattha hoti rūpagataṃ vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ te dhamme aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato suññato anattato samanupassati. So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpeti4 | ||
+ | |||
+ | So tehi dhammehi cittaṃ paṭivāpetvā5 amatāya dhātuyā cittaṃ upasaṃharati. " | ||
+ | |||
+ | Iti kho bhikkhave yāvatā saññāsamāpatti tāvatā aññāpaṭivedho yāni ca kho imāni bhikkhave āyatanāni nevasaññānāsaññāyatanasamāpatti ca saññāvedayitanirodho ca jhāyīhete bhikkhave bhikkhūhi samāpattikusalehi samāpattivuṭṭhānakusalehi samāpajjitvā vuṭṭhahitvā samakkhātabbānīti1 vadāmīti. | ||
+ | |||
+ | 1. Sammā ajjhātabbānīti | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Ānanda suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ me sutaṃ ekaṃ: samayaṃ āyasmā ānando kosambiyaṃ viharati ghositārāme. Tatra kho āyasmā ānando bhikkhū āmantesi. Āvuso bhikkhavoti. Āvusoti kho te bhikkhū āyasmato ānandassa paccassosuṃ. Āyasmā ānando etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Acchariyaṃ āvuso, abbhutaṃ āvuso; yāvañcidaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammā sambuddhena sambādho okāsādhigamo anubuddho sattānaṃ visuddhiyā sokapariddavānaṃ samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāya. Tadeva nāma cakkhuṃ bhavissati te rūpā tañcāyatanaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte āyasmā udāyī āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca: " | ||
+ | |||
+ | Kiṃ saññī panāvuso tadāyatanaṃ no paṭisaṃvedetīti? | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ' | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ' | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcī' | ||
+ | |||
+ | Ekamidāhaṃ āvuso, samayaṃ sākete viharāmi añjanavane migadāye. Atha kho āvuso, jaṭilagāhiyā1 bhikkhunī <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ vutte ahaṃ3 āvuso jaṭilagāhiyaṃ bhikkhuniṃ etadavocaṃ: | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Lokāyatika brāhmaṇa suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Atha kho dve lokāyatikā brahmaṇā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu. Upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodiṃsu. Sammodanīyaṃ kathaṃ sārāṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te brāhmaṇā bhagavantaṃ etadavocuṃ: | ||
+ | |||
+ | Pūraṇo bho gotama kassapo sabbaññū sabbadassāvī aparisesañāṇadassanaṃ4 paṭijānāti " | ||
+ | |||
+ | 1. Jaṭilavāsakā, | ||
+ | |||
+ | 2. Yasaṅkhāraniggayihacāritagato, | ||
+ | |||
+ | 3. Sohaṃ, machasaṃ | ||
+ | |||
+ | 4. Aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ, | ||
+ | |||
+ | 5. Anantaṃ | ||
+ | |||
+ | Ayampi1 <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Alaṃ brāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi brāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | Atha pacchimāya disāya ṭhito puriso evaṃ vadeyya: " | ||
+ | |||
+ | Atha uttarāya disāya ṭhito puriso evaṃ vadeyya: " | ||
+ | |||
+ | Atha dakkhiṇāya disāya ṭhito puriso evaṃ vadeyya: " | ||
+ | |||
+ | Taṃ kissa hetu: nāhaṃ brāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | 1. Ayampi hi syā, | ||
+ | |||
+ | 2. Nāṭaputto, | ||
+ | |||
+ | 3. Anantena | ||
+ | |||
+ | 4. Desissāmi | ||
+ | |||
+ | 5. Paramena javena ca samannāgato | ||
+ | |||
+ | 6. Daḷhadhammā | ||
+ | |||
+ | 7. Tālacchāti | ||
+ | |||
+ | 8. Aññatra | ||
+ | |||
+ | Pañcime brāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | Cakkhu viññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā, sota viññeyyā saddā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā, ghāna viññeyyā gandhā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā, jivhā viññeyyā rasā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā, kāya viññeyyā phoṭṭhabbā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā, | ||
+ | |||
+ | Ime kho brāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ vuccati brāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ brāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ brāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ brāhmaṇa, | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ brāhmaṇā, | ||
+ | |||
+ | . 1 | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Devāsurasaṅgāma suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Bhūtapubbaṃ bhikkhave, devāsurasaṅgāmo samūpabbuḷho ahosi. Tasmiṃ kho pana bhikkhave, saṅgāme asurā jiniṃsu devā parājiyiṃsu. 1 Parājitā ca bhikkhave devā apayaṃsveva2 uttarena mukhā3 abhiyaṃsu4 asurā. Atha kho bhikkhave, devānaṃ etadahosi: ' | ||
+ | |||
+ | Atha kho bhikkhave devānaṃ etadahosi: " | ||
+ | |||
+ | Devapuragatānañca pana bhikkhave, devānaṃ etadahosi: " | ||
+ | |||
+ | 1. Parājayiṃsu | ||
+ | |||
+ | 2. Apayiṃsuyeva | ||
+ | |||
+ | 3. Uttarenābhimukhā | ||
+ | |||
+ | 4. Abhiniyiṃsu | ||
+ | |||
+ | 5. Asure si; <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Bhūtapubbaṃ bhikkhave, devāsurasaṅgāmo samūpabbuḷho ahosi. Tasmiṃ kho pana bhikkhave, saṅgāme devā jīniṃsu. Asurā parājiyisu1 parājitā ca bhikkhave asurā apayaṃsveva dakkhiṇena mukhā, abhiyaṃsu devā. Atha kho bhikkhave, asurānaṃ etadahosi: abhiyanteva kho devā yannūna mayaṃ dutiyampi devehi saṅgāmeyyāmāti. Dutiyampi kho bhikkhave, asurā devehi saṅgāmesuṃ. Dutiyampi kho bhikkhave, devo ca jiniṃsu. Asurā parājiṃsu. Parājitā ca bhikkhave, asurā apayaṃsve va dakkhiṇena mukhā. Abhiyaṃsu devā. Atha kho bhikkhave asurānaṃ etadahosi: " | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave, yasmiṃ samaye bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Tasmiṃ bhikkhave, samaye bhikkhussa evaṃ hoti: " | ||
+ | |||
+ | Mārassapi bhikkhave, pāpimato evaṃ hoti: " | ||
+ | |||
+ | Yasmiṃ bhikkhave samaye bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno, sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti, | ||
+ | |||
+ | 1. Parājayiṃsumachasaṃ <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Yasmiṃ bhikkhave samaye bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ vuccati bhikkhave, bhikkhu antamakāsi māraṃ apadaṃ vadhitvā māracakkhuṃ adassanaṃ gato pāpimato. | ||
+ | |||
+ | Yasmiṃ bhikkhave, samaye bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ' | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave, bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcī' | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave, bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ vuccati bhikkhave bhikkhu antamakāsi māraṃ apadaṃ vadhitvā māracakkhuṃ adassanaṃ gato pāpimato. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave, bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, bhikkhu antamakāsi māraṃ apadaṃ vadhitvā māracakkhuṃ adassanaṃ gato pāpimato, tiṇṇaṃ loke visattikanti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Āraññakanāgopama suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Yasmiṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Yasmiṃ bhikkhave, samaye āraññakassa nāgassa ogāhaṃ otiṇṇassa hatthīpi hatthiniyopi hatthikalabhāpi hatthicchāpāpi purato purato ganatvā soṇḍāya udakaṃ ālolenti. Tena bhikkhave, āraññako nāgo aṭṭīyati harāyati jigucchati. | ||
+ | |||
+ | Yasmiṃ bhikkhave, samaye āraññakassa nāgassa ogāhaṃ otiṇṇassa hatthīniyo kāyaṃ upanighaṃsantiyo gacchanti, tena bhikkhave, āraññako nāgo aṭṭīyati harāyati jigucchati. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Tasmiṃ bhikkhave, samaye āraññakassa nāgassa evaṃ hoti: " | ||
+ | |||
+ | So aparena samayena eko gaṇasmā vūpakaṭṭho viharati acchinnaggāniceva tiṇāni khādati. Obhaggobhaggañcassa sākhābhaṅgaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Evameva kho bhikkhave, yasmiṃ samaye bhikkhu ākiṇṇo viharati bhikkhūhi bhikkhunīhi upāsakehi upāsikāhi raññā rājamahāmattehi titthiyehi titthiyasāvakehi, | ||
+ | |||
+ | 1. Parimaditvā attamano soṇḍaṃ saṃharati | ||
+ | |||
+ | So abhijjhaṃ loke pahāya vigatābhijjhena cetasā viharati abhijjhāya cittaṃ parisodheti, | ||
+ | |||
+ | So ime pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. | ||
+ | |||
+ | So attamano kaṇḍuṃ saṃhanti. 1 Vitakkavicārānaṃ vūpasamā dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So attamano kaṇḍuṃ saṃhanti so attamano kaṇḍuṃ saṃhanti. Pe tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So attamano kaṇḍuṃ saṃhanti. Pecatutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So attamano kaṇḍuṃ saṃhanti. | ||
+ | |||
+ | Sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti, ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati, so attamano kaṇḍuṃ saṃhanti. | ||
+ | |||
+ | Sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkama anantaṃ viññānanti, | ||
+ | |||
+ | Sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Soṇḍaṃ saṃharati | ||
+ | |||
+ | 9. 1. 4. 10 | ||
+ | |||
+ | Tapussagahapati suttaṃ | ||
+ | |||
+ | Evaṃ me sutaṃ: ekaṃ samayaṃ bhagavā malatesu1 viharati uruvelakappaṃ nāma malatānaṃ2 nigamo. Atha kho bhagavā pubbanha samayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya uruvelakappaṃ piṇḍāya pāvisi. Uruvelakappe piṇḍāya caritvā paccābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi. ' | ||
+ | |||
+ | Atha kho tapusso gahapati yenāyasmā ānando tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho tapusso gahapati āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca: | ||
+ | |||
+ | Mayaṃ bhante ānanda, gihī kāmabhogī kāmārāmā kāmaratā kāmasammuditā. Tesaṃ no bhante, ambhākaṃ gihīnaṃ kāmabhogīnaṃ kāmārāmānaṃ kāmaratānaṃ kāmasammuditānaṃ papāto viya bāyati yadidaṃ nekkhammaṃ. Sutaṃ metaṃ bhante, imasmiṃ dhammavinaye daharānaṃ daharānaṃ bhikkhūnaṃ nekkhamme cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati vimuccati. Etaṃ santanti passataṃ, nayidaṃ bhante imasmiṃ dhammavinaye bhikkhūnaṃ bahunā janena visabhāgo yadadiṃ nekkhammanti. | ||
+ | |||
+ | Atthi <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Mallosu | ||
+ | |||
+ | 2. Malalānaṃ | ||
+ | |||
+ | Ayaṃ bhante tapusso gahapati evamāha: mayaṃ bhante ānanda gihī kāmabhogī kāmārāmā kāmāratā kāmasammuditā. Tesaṃ no bhante, ambhākaṃ gihīnaṃ kāmabhogīnaṃ kāmārāmānaṃ kāmaratānaṃ kāmasammuditānaṃ papāto viya khāyati yadidaṃ nekkhammaṃ. Sutaṃ metaṃ bhante, imasmiṃ dhammavinaye daharānaṃ daharānaṃ bhikkhūnaṃ nekkhamme cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati vimuccati etaṃ santanti passataṃ1 tayidaṃ bhante, imasmiṃ dhammavinaye bhikkhūnaṃ bahunā janena visabhāgo yadidaṃ nekkhammanti. | ||
+ | |||
+ | Evametaṃ ānanda, evametaṃ ānanda, mayhampi kho ānanda, pubbeva sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato etadahosi: ' | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: 'sace kho ahaṃ kāmesu ādīnavaṃ disvā taṃ bahulīkareyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | So kho ahaṃ ānanda, aparena samayena kāmesu ādīnavaṃ disvā taṃ bahulamakāsiṃ, | ||
+ | |||
+ | So kho ahaṃ ānanda, aparena samayena vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi. Tassa mayhaṃ ānanda, iminā vihārena viharato kāmasahagatā saññā manasikārā samudācaranti. Svāssa me hoti ābādho. Seyyathāpi ānanda, sukhino dukkhaṃ uppajjeyya yāvadeva ābādhāya, | ||
+ | |||
+ | 1. Passato | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: " | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: "ko nu kho hetu, ko paccayo yena me avitakke cittaṃ na pakkhandati, | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: " | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: "sace kho ahaṃ vitakkesu ādīnavaṃ disvā taṃ bahulīkareyyaṃ avitakke ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseveyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | So kho ahaṃ ānanda, aparena samayena vitakkesu ādīnavaṃ disvā taṃ bahulamakāsiṃ. Avitakke ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseviṃ. Tassa mayhaṃ ānanda, avitakke cittaṃ pakkhandati, | ||
+ | |||
+ | 2. So kho ahaṃ ānanda, aparena samayena vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi, tassa mayhaṃ ānanda, iminā vihārena viharato vitakkasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svāssa me hoti ābādho seyyathāpi ānanda, sukhino dukkhaṃ uppajjeyya yāvadeva ābādhāya. Evamevassa me vitakkasahagatā saññāmanasikārā samudācarantī, | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: " | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: pītiyā kho me ādīnavo adiṭṭho, | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda etadahosi: "sace kho ahaṃ pītiyā ādīnavaṃ disvā taṃ bahulīkareyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | So kho ahaṃ ānanda, aparena samayena pītiyā ādīnavaṃ disvā taṃ bahulamakāsiṃ. Nippītike ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseviṃ, | ||
+ | |||
+ | 3. So kho ahaṃ ānanda, pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharāmi sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedemi, | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: ' | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda etadahosi: 'ko nu kho hetu, ko paccayo yena me adukkhamasukhe cittaṃ na pakkhandati, | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: ' | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: 'sace kho ahaṃ upekkhāsukhe ādīnavaṃ disvā taṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | So kho ahaṃ ānanda, aparena samayena upekkhāsukhe ādīnavaṃ disvā taṃ bahulamakāsiṃ, | ||
+ | |||
+ | 4. So kho ahaṃ ānanda aparena samayena sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi. Tassa mayhaṃ ānanda iminā vihārena viharato upekkhāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svāssa me hoti ābādho. Seyyathāpi ānanda sukhino dukkhaṃ upapajjeyya yāvadeva ābādhāya, | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: ' | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: 'ko nu kho hetu, ko paccayo yena me ākāsānañcāyatane cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati ' | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: ' | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: 'sace kho ahaṃ rūpesu ādīnavaṃ disvā taṃ bahulīkareyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | So kho ānanda, aparena samayena rūpesu ādīnavaṃ disvā taṃ bahulamakāsiṃ, | ||
+ | |||
+ | So kho ānanda, sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti, ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharāmi. Tassa mayhaṃ ānanda, iminā vihārena viharato rūpasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svāssa me hoti ābādho. Seyyathāpi ānanda, sukhino dukkhaṃ uppajjeyya, yāvadeva ābādhāya. Evamevassa me rūpasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svāssa me hoti ābādho. | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: yannūnāhaṃ sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja vihareyyanti. ' Tassa mayhaṃ ānanda viññāṇañcāyatane cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato. | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: 'ko nu kho hetu, ko paccayo, yena me viññāṇañcāyatane cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati ' | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: ākāsānañcāyatane kho me ādīnavo adiṭṭho, | ||
+ | |||
+ | Sace kho ahaṃ ākāsānañcāyatane ādīnavaṃ disvā taṃ bahulīkareyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | So kho ahaṃ ānanda, aparena samayena ākāsānañcāyatane ādīnavaṃ disvā taṃ bahulamakāsiṃ, | ||
+ | |||
+ | 6. So kho ahaṃ ānanda, sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharāmi. Tassa mayhaṃ ānanda, iminā vihārena viharato ākāsānañcāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svāssa me hoti ābādho. Seyyathāpi ānanda, sukhino dukkhaṃ uppajjeyya yāvadeva ābādhāya. Evamevassa me ākāsānañcāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svāssa me hoti ābādho. | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda etadahosi: ' | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: ko nu kho hetu, ko paccayo, yena me ākiñcaññāyatane cittaṃ na pakkhandati, | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda etadahosi: 'sace kho ahaṃ viññāṇañcāyatane ādīnavaṃ disvā taṃ bahulīkareyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | So kho ahaṃ ānanda, aparena samayena viññāṇañcāyatane ādīnavaṃ disvā taṃ bahulamakāsiṃ ākiñcaññāyatane ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseviṃ, | ||
+ | |||
+ | 7. So kho ahaṃ ānanda sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharāmi. Tassa mayhaṃ ānanda, iminā vihārena viharato viññāṇañcāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svāssa me hoti ābādho. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | Seyyathāpi ānanda sukhino dukkhaṃ uppajjeyya yāvadeva ābādhāya, | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: ' | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: 'ko nukho hetu, ko paccayo, yena me nevasaññānāsaññāyatane cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati ' | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: ākiñcaññāyatane kho me ādīnavo adiṭṭho, | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: 'sace kho ahaṃ ākiñcaññāyatane ādīnavaṃ disvā taṃ bahulīkareyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | So <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 8. So kho ahaṃ ānanda, sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharāmi, tassa mayhaṃ ānanda, iminā vihārena viharato ākiñcaññāyatana sahagatā saññāmanasikārā samudācaranti' | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: ' | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: 'ko nukho hetu, ko paccayo, yena me saññāvedayitanirodhe cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati ' | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: ' | ||
+ | |||
+ | Tassa mayhaṃ ānanda, etadahosi: 'sace kho ahaṃ nevasaññānāsaññāyatane ādīnavaṃ disvā taṃ bahulīkareyyaṃ saññāvedayitanirodhe ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseveyyaṃ ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ me saññāvedayitanirodhe cittaṃ pakkhandeyyaṃ, | ||
+ | |||
+ | So kho ahaṃ ānanda, aparena samayena nevasaññānāsaññāyatane ādīnavaṃ disvā taṃ bahulamakāsiṃ, | ||
+ | |||
+ | 9. So kho ahaṃ ānanda sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharāmi, paññāya ca me disvā āsavā parikkhayaṃ agamaṃsu. | ||
+ | |||
+ | Yāvakīvañcāhaṃ ānanda imā nava anupubbavihārasamāpattiyo na evaṃ anulomapaṭilomaṃ samāpajjimpi, | ||
+ | |||
+ | Yato ca kho ahaṃ ānanda, imā nava anupubbavihārasamāpattiyo evaṃ anulomapaṭilomaṃ samāpajjimpi vuṭṭhahimpi, | ||
+ | |||
+ | Mahāvaggo catuttho. | ||
+ | |||
+ | Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Dve vihārā ca nibbānaṃ gāvijhānena pañcamaṃ, | ||
+ | |||
+ | Ānando brāhmaṇo devo nāgena tapussena cāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 5. Sāmaññavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Sambādha suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | Evaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. " | ||
+ | |||
+ | Yo jhānamabudhā3. Buddho | ||
+ | |||
+ | Katamo nu kho āvuso sambādho katamo sambādhe okāsādhigamo vutto bhagavatāti: | ||
+ | |||
+ | Pañcime āvuso kāmaguṇā sambādho vutto bhagavatā. Katame pañca: cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Sotaviññeyyā saddā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Ghānaviññeyyā gandhā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Jivhāviññeyyā rasā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Kāyaviññeyyā phoṭṭhabbā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Ime kho āvuso pañcakāmaguṇā sambādho vutto bhagavatā. | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ettāvatā pi kho āvuso sambādhe okāsādhigamo vutto bhagavatā. Pariyāyena tattha' | ||
+ | |||
+ | 1. Sambādhegataṃ | ||
+ | |||
+ | 2. Avidavā | ||
+ | |||
+ | 3. Jhānamabujjhi | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ettāvatā pi kho āvuso sambādhe okāsādhigamo vutto bhagavatā pariyāyena. Tattha patthi sambādho. Kiñca tattha sambādho: yadeva tattha: pīti aniruddhā hoti, ayamettha sambādho. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati. Sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ettāvatā pi kho āvuso, sambādhe okāsādhigamo vutto bhagavatā. Tattha' | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Ettāvatā pi kho āvuso sambādhe okāsādhigamo vutto bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Ettāvatāpi kho āvuso sambādhe okāsādhigamo vutto bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | 1. Upekhāsukhaṃ | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Ettāvatā pi kho āvuso sambādhe okāsādhigamo vutto bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso sambādhe okāsādhigamo vutto bhagavatā nippariyāyenāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Kāyasakkhi suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā1. Viharati. Ettāvatāpi kho āvuso kāyasakkhi vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati. Sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā1 viharati. Ettāvatāpi kho āvuso kāyasakkhi vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | 1. Phusitvā | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamma paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ' | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, ettāvatāpi kho āvuso kāyasakkhi vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, ettāvatāpi kho āvuso kāyasakkhi vutto bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati. Ettāvatāpi kho āvuso kāyasakkhi vutto bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, ettāvatāpi kho āvuso kāyasakkhi vutto bhagavatā nippariyāyenāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Paññāvimutta suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidāna) | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso paññāvimutto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso paññāvimutto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati. Sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatā pi kho āvuso, paññāvimutto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso paññāvimutto vutto bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatā pi kho āvuso paññāvimutto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso paññāvimutto vutto bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso paññāvimutto vutto bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Ubhatobhāgavimutta suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso ubhatobhāgavimutto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatā pi kho āvuso ubhatobhāgavimutto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati. Sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā āvikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatā pi kho āvuso, ubhatobhāgavimutto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati. Ettāvatā pi kho āvuso ubhatobhāgavimutto vutto bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati paññāya ca naṃ pajānāti, ettāvatāpi kho āvuso ubhatobhāgavimutto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati paññāya ca naṃ pajānāti, ettāvatāpi kho āvuso ubhatobhāgavimutto vutto bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso ubhatobhāgavimutto vutto bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati. Paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso ubhatobhāgavimutto vutto bhagavatā nippariyāyenāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Sandiṭṭhikadhamma suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso sandiṭṭhiko dhammo vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso sandiṭṭhiko dhammo vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati. Sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso, sandiṭṭhiko dhammo vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati. Ettāvatāpi kho āvuso sandiṭṭhiko dhammo vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati paññāya ca naṃ pajānāti, ettāvatāpi kho āvuso sandiṭṭhiko dhammo vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati paññāya ca naṃ pajānāti, ettāvatāpi kho āvuso sandiṭṭhiko dhammo vutto bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso sandiṭṭhiko dhammo vutto bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso sandiṭṭhiko dhammo vutto bhagavatā nippariyāyenāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Sandiṭṭhikanibbāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso sandiṭṭhikaṃ nibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso sandiṭṭhikaṃ nibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati. Sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso, sandiṭṭhikaṃ nibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati. Ettāvatāpi pi kho āvuso sandiṭṭhikaṃ nibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati paññāya ca naṃ pajānāti, ettāvatāpi kho āvuso sandiṭṭhikaṃ nibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati paññāya ca naṃ pajānāti, ettāvatāpi kho āvuso sandiṭṭhikaṃ nibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso sandiṭṭhikaṃ nibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso sandiṭṭhikaṃ nibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā nippariyāyenāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Nibbāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | " Nibbānaṃ <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso nibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso nibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso, nibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati. Ettāvatāpi kho āvuso nibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati paññāya ca naṃ pajānāti, ettāvatāpi kho āvuso nibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati paññāya ca naṃ pajānāti, ettāvatāpi kho āvuso nibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso nibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso nibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā nippariyāyenāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Parinibbāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | " Parinibbānaṃ parinibbāna" | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso parinibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso parinibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatā pi kho āvuso, parinibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati. Ettāvatā pi kho āvuso parinibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati paññāya ca naṃ pajānāti, ettāvatāpi kho āvuso parinibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati paññāya ca naṃ pajānāti, ettāvatāpi kho āvuso parinibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso parinibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso parinibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā nippariyāyenāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Tadaṅganibbāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | " Tadaṅganibbānaṃ tadaṅganibbāna" | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso tadaṅganibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso tadaṅganibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati. Sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso, tadaṅganibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati. Ettāvatāpi kho āvuso tadaṅganibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati paññāya ca naṃ pajānāti, ettāvatāpi kho āvuso tadaṅganibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati paññāya ca naṃ pajānāti, ettāvatāpi kho āvuso tadaṅganibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Yathā yathā ca tadāyatanaṃ tathā tathā naṃ kāyena phassitvā viharati, paññāya ca naṃ pajānāti. Ettāvatāpi kho āvuso tadaṅganibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso tadaṅganibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā nippariyāyenāti. | ||
+ | |||
+ | 9. 1. 5. 10 | ||
+ | |||
+ | Diṭṭhadhammanibbāna suttaṃ | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ettāvatāpi kho āvuso diṭṭhadhammanibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ettāvatāpi kho āvuso diṭṭhadhammanibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ettāvatāpi kho āvuso, diṭṭhadhammanibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso diṭṭhadhammanibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Paññāyacaparaṃ āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso diṭṭhadhammanibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti ettāvatāpi kho āvuso diṭṭhadhammanibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti, ettāvatāpi kho āvuso diṭṭhadhammanibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Raṃ āvuso bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatā pi kho āvuso diṭṭhadhamma nibbānaṃ vuttaṃ bhagavatā nippariyāyenāti. | ||
+ | |||
+ | Sāmaññavaggo pañcamo. | ||
+ | |||
+ | Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Sambādho kāyasakkhi paññā1 | ||
+ | |||
+ | Ubhato2 sandiṭṭhikā duve | ||
+ | |||
+ | Nibbānaṃ parinibbānaṃ | ||
+ | |||
+ | Tadaṅga diṭṭhadhammikena cāti. | ||
+ | |||
+ | Paṭhamo paṇṇāsako samatto. | ||
+ | |||
+ | Pañcālavaggo | ||
+ | |||
+ | 1. Pañcālokāyasakkhī <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 2. Ubho sīmu. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ====== 2. Dutiyo paṇṇāsako ====== | ||
+ | |||
+ | ===== 1. Khemavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Khema suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti, ettāvatāpi kho āvuso khemaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso khemaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso, khemaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso khemaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatā pi kho āvuso khemaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti ettāvatāpi kho āvuso khemaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti, ettāvatāpi kho āvuso khemaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso khemaṃ vuttaṃ bhagavatā nippariyāyenāti. | ||
+ | |||
+ | 9. 1. 5. 12 | ||
+ | |||
+ | Khemappatta suttaṃ | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso khemappattaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso khemappattaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso, khemappattaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso khemappattaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso khemappattaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti ettāvatāpi kho āvuso khemappattaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti, ettāvatāpi kho āvuso khemappattaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso khemappattaṃ vuttaṃ bhagavatā nippariyāyenāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Amata suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso amataṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso amataṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso, amataṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso amataṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso amataṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti ettāvatāpi kho āvuso amataṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti, ettāvatāpi kho āvuso amataṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso amataṃ vuttaṃ bhagavatā nippariyāyenāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Amatappatta suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso amatappatto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso amatappatto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati. Sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti . Ettāvatāpi kho āvuso, amatappatto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso amatappatto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso amatappatto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti ettāvatāpi kho āvuso amatappatto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti, ettāvatāpi kho āvuso amatappatto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso amatappatto vutto bhagavatā nippariyāyenāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Abhaya suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso abhayaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso abhayaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso, abhayaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso abhayaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso abhayaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti ettāvatāpi kho āvuso abhayaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti, ettāvatāpi kho āvuso abhayaṃ vuttaṃ bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso abhayaṃ vuttaṃ bhagavatā nippariyāyenāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Abhayappatta suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso abhayappatto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso abhayappatto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso, abhayappatto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso abhayappatto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso abhayappatto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti ettāvatāpi kho āvuso abhayappatto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti, ettāvatāpi kho āvuso abhayappatto vutto bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso abhayappatto vutto bhagavatā nippariyāyenāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Passaddhi suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | " | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso passaddhi vuttā bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso passaddhi vuttā bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti. Yantaṃ ariyā ācikkhanti: | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Paññāyacassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso, passaddhi vuttā bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso passaddhi vuttā bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso passaddhi vuttā bhagavatā | ||
+ | |||
+ | Pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti ettāvatāpi kho āvuso passaddhi vuttā bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti, ettāvatāpi kho āvuso passaddhi vuttā bhagavatā pariyāyena. | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ āvuso bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho āvuso passaddhi vuttā bhagavatā nippariyāyenāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Anupubbapassaddhi <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | ' | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Nirodha suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | ' | ||
+ | |||
+ | 9. 2. 1. 10 | ||
+ | |||
+ | Anupubba nirodha suttaṃ | ||
+ | |||
+ | (Kosambinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Anupubbanirodho anupubbanirodhoti āvuso vuccati. Kittāvatā nu kho āvuso anupubbanirodho vutto bhagavatāti. | ||
+ | |||
+ | Idhāvuso bhikkhu vivicceva kāmehi pe <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 9. 2. 1. 11 | ||
+ | |||
+ | Arahattā bhabbābhabbadhamma suttaṃ | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Nava bhikkhave dhamme appahāya abhabbo arahattaṃ sacchikātuṃ. Katame nama: | ||
+ | |||
+ | Rāgaṃ, dosaṃ, mohaṃ, kodhaṃ, upanāhaṃ, | ||
+ | |||
+ | Nava bhikkhave dhamme pahāya bhabbo arahattaṃ sacchikātuṃ. Katame nava: | ||
+ | |||
+ | Rāgaṃ, dosaṃ, mohaṃ, kodhaṃ, upanāhaṃ, | ||
+ | |||
+ | Khemavaggo paṭhamo. | ||
+ | |||
+ | Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Khemā dve amatā dve ca dve bhayā passaddhiyā duve, | ||
+ | |||
+ | Nirodho anupubbo ceva bhabbābhabbenekādasāti. | ||
+ | |||
+ | Khemo <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 1. Chaṭṭhe | ||
+ | |||
+ | ===== 2. Satipaṭṭhānavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Sikkhādubbalya satipaṭṭhāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Pañcimāni bhikkhave sikkhādubbalyāni. Katamāni pañca: pāṇātipāto, | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu vedanānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Citte cittānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ sikkhādubbalyānaṃ pahānāya ime cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Nīvaraṇa satipaṭṭhāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Pañcimāni bhikkhave nīvaraṇāni. Katamāni pañca: | ||
+ | |||
+ | Kāmacchandanīvaraṇaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ nīvaraṇānaṃ pahānāya cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbā. Katame cattāro: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu vedanānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Citte cittānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ nīvaraṇānaṃ pahānāya ime cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (3. Kāmaguṇa satipaṭṭhāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Pañcime bhikkhave kāmaguṇā. Katame pañca: | ||
+ | |||
+ | Cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Sotaviññeyyā saddā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūsaṃhitā rajanīyā. Ghānaviññeyyā gandhā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Jivhāviññeyyā rasā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Kāyaviññeyyā phoṭṭhabbā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Ime kho bhikkhave pañcakāmaguṇā. | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave pañcantaṃ kāmaguṇānaṃ pahānāya cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbā. Katame cattāro: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu vedanānupassi viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Citte cittānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ kāmaguṇānaṃ pahānāya ime cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (4. Upādānakkhandha satipaṭṭhāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Pañcime bhikkhave upādānakkhandhā. Katame pañca: | ||
+ | |||
+ | Rūpūpādānakkhandho, | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu vedanānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Citte cittānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ upādānakkhandhānaṃ pahānāya ime cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (5. Orambhāgiya satipaṭṭhāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Pañcimāni bhikkhave orambhāgiyāni saññojanāni. Katamāni pañca: | ||
+ | |||
+ | Sakkāyadiṭṭhi, | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ pahānāya cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbā. Katame cattāro: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu vedanānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Citte cittānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ pahānāya ime cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (6. Gati satipaṭṭhāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Pañcimā bhikkhave gatiyo. Katame pañca: | ||
+ | |||
+ | Nirayo, tiracchānayoni, | ||
+ | |||
+ | Imāsaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ gatīnaṃ pahānāya cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbā. Katame cattāro: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu vedanānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Citte cittānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ gatīnaṃ pahānāya ime cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (7. Macchariya satipaṭṭhāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Pañcimāni bhikkhave macchariyāni. Katamāni pañca: | ||
+ | |||
+ | Āvāsamacchariyaṃ, | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave, pañcannaṃ macchariyānaṃ pahānāya cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbā. Katame cattāro: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu vedanānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Citte cittānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ macchariyānaṃ pahānāya ime cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbāti. | ||
+ | |||
+ | ==== (8. Uddhambhāgiya satipaṭṭhāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Pañcimāni <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Rūparāgo, arūparāgo, | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ uddhambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ pahānāya cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbā. Katame cattāro: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu vedanānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Citte cittānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ uddhambhāgiyānaṃ saññojanānaṃ pahānāya ime cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (9. Cetokhila satipaṭṭhāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Pañcime bhikkhave cetokhilā. Katame pañca: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhu satthari kaṅkhati vicikicchati nādhimuccati na sampasīdati. Yo so bhikkhave bhikkhu satthari kaṅkhati, vicikicchati, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu dhamme kaṅkhati vicikicchati nādhimuccati na sampasīdati. Yo so bhikkhave bhikkhu dhamme kaṅkhati, vicikicchati, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu saṅghe kaṅkhati vicikicchati nādhimuccati na sampasīdati. Yo so bhikkhave bhikkhu saṅghe kaṅkhati, vicikicchati, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu sikkhāya kaṅkhati vicikicchati nādhimuccati na sampasīdati. Yo so bhikkhave bhikkhu sikkhāya kaṅkhati, vicikicchati, | ||
+ | |||
+ | Yo so bhikkhave bhikkhu sabrahmacārisu kupito hoti anattamano āhatacitto khilajāto, tassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya, sātaccāya padhānāya. Yassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ cetokhilānaṃ pahānāya cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbā. Katame cattāro: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu vedanānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Citte cittānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ cetokhilānaṃ pahānāya ime cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbāti. <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 9. 2. 2. 10 | ||
+ | |||
+ | Vinibandha satipaṭṭhāna suttaṃ | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Pañcime <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu kāmesu avītarāgo hoti avigatachando avigatapemo avigatapipāso avigatapariḷāho avigatataṇho . Yo so bhikkhave bhikkhu kāmesu avītarāgo hoti avigatachando avigatapemo avigatapipāso avigatapariḷābho avigatataṇho, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu kāye avītarāgo hoti avigatachando avigatapemo avigatapipāso avigatapariḷāho avigatataṇho. Yo so bhikkhave bhikkhu kāye avītarāgo hoti avigatachando avigatapemo avigatapipāso avigatapariḷābho avigatataṇho, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu rūpe avītarāgo hoti avigatachando avigatapemo avigatapipāso avigatapariḷāho avigatataṇho. Yo so bhikkhave bhikkhu rūpesu avītarāgo hoti avigatachando avigatapemo avigatapipāso avigatapariḷābho avigatataṇho, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu yāvadatthaṃ udarāvadehakaṃ bhuñjitvā seyyasukhaṃ passasukhaṃ middhasukhaṃ anuyutto viharati. Yo so bhikkhave bhikkhu yāvadatthaṃ udarāvadehakaṃ bhuñjitvā seyyasukhaṃ passasukhaṃ middhasukhaṃ anuyutto viharati, tassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, | ||
+ | |||
+ | Puna ca paraṃ bhikkhave bhikkhu aññataraṃ devanikāyaṃ paṇidhāya brahmacariyaṃ carati, imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi devaññataro vā' | ||
+ | |||
+ | Yo so bhikkhave bhikkhu aññataraṃ devanikāyaṃ paṇidhāya brahmacariyaṃ carati imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi devaññataro vāti, tassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya, sātaccāya padhānāya. Yassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ cetaso vinibandhānaṃ pahānāya cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbā. Katame cattāro: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu vedanānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Citte cittānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ setaso vinibandhānaṃ pahānāya ime cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbāti. | ||
+ | |||
+ | Satipaṭṭhānavaggo dutiyo | ||
+ | |||
+ | Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Sikkhā <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Maccherañceva uddhambhāgiyā aṭṭhamaṃ cetokhila vinibandhāti. | ||
+ | |||
+ | 1. Sattamo | ||
+ | |||
+ | ===== 3. Sammappadhānavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Sikkhādubbalyasammappadhāna suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Pañcimāni bhikkhave sikkhādubbalyāni, | ||
+ | |||
+ | Pāṇātipāto, | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ sikkhādubbalyānaṃ pahānāya cattāro sammappadhānā bhāvetabbā. Katame cattāro: | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati viriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati viriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati viriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhīyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati viriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ sikkhādubbalyānaṃ pahānāya ime cattāro sammappadhānā bhāvetabbāti. | ||
+ | |||
+ | 9. 2. 3. 2 9 | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | (Dutiyasuttato paṭṭhāya yāva navamā, yathā satipaṭṭhāna vagge tathā sammappadhānavasena vitthāretabbā) <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 9. 2. 3. 10 | ||
+ | |||
+ | Vinibandha sammappadhāna suttaṃ | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Pañcime <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ cetaso vinibandhānaṃ pahānāya cattāro sammappadhānā bhāvetabbā, | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati viriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati viriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati viriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhīyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati viriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ cetaso vinibandhānaṃ pahānāya ime cattāro sammappadhānā bhāvetabbāti. | ||
+ | |||
+ | Sammappadhānavaggo tatiyo <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | ===== 4. Iddhipādavaggo ===== | ||
+ | <span para # | ||
+ | <div ref_source>< | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Sikkhādubbalya iddhipāda suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Pañcimāni bhikkhave sikkhādubbalyāni, | ||
+ | |||
+ | Pāṇātipāto, | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ sikkhā dubbalyānaṃ pahānāya. Cattāro iddhipādā bhāvetabbā. Katame cattāro: idha <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | 9. 2. 4. 2 9 | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | (Dutiyasuttato paṭṭhāya yāva navamā yathā satipaṭṭhānavagge tathā iddhipādavasena vitthāretabbaṃ) <span bjt_page # | ||
+ | |||
+ | 9. 2. 4. 10 | ||
+ | |||
+ | Vinibandha iddhipāda suttaṃ | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Pañcime bhikkhave cetaso vinibandhā, | ||
+ | |||
+ | Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ cetaso vinibandhānaṃ pahānāya cattāro sammappadhānā bhāvetabbā, | ||
+ | |||
+ | Idha bhikkhave, bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. Viriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. Cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. Vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. Imesaṃ kho bhikkhave pañcannaṃ cetaso vinibandhānaṃ pahānāya ime cattāro iddhipādā bhāvetabbāti. | ||
+ | |||
+ | Iddhipādavaggo catuttho1. | ||
+ | |||
+ | Dutiyo paṇṇāsako samatto | ||
+ | |||
+ | Tassuddānaṃ: | ||
+ | |||
+ | Cattāro satipaṭṭhānā | ||
+ | |||
+ | Cattāro iddhipādāpi | ||
+ | |||
+ | Yatheva satipaṭṭhānā padhānā caturo pi ca, cattāro iddhipādā ca tatheva sampayojayeti: | ||
+ | |||
+ | 1. Navamo | ||
+ | |||
+ | 5. Rāgādipeyyālaṃ | ||
+ | |||
+ | ==== (1. Navasaññā suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Rāgassa <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | ==== (2. Jhānasamāpatti suttaṃ) ==== | ||
+ | |||
+ | <span para # | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Rāgassa bhikkhave abhiññāya nava dhammā bhāvetabbā. Katame nava: paṭhamaṃ jhānaṃ, dutiyaṃ jhānaṃ, tatiyaṃ jhānaṃ, catutthaṃ jhānaṃ, ākāsānañcāyatanaṃ, | ||
+ | |||
+ | 9. 2. 5. 3 18 | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Rāgassa bhikkhave pariññāya | ||
+ | |||
+ | 9. 2. 5. 19 340 | ||
+ | |||
+ | (Sāvatthinidānaṃ) | ||
+ | |||
+ | Dosassa pe mohassa pe kodhassa pe upanāhassa pe makkhassa pe palāsassa pe issāya pe macchariyassa pe māyāya pe sāṭheyyassa pe thambhassa pe sārambhassa pe mānassa pe atimānassa pe madassa pepamādassa pe abhiññāya pe pariññāya pe parikkhayāya pepahānāya pe khayāya pe vayāya pe virāgāya penirodhāya <span pts_page # | ||
+ | |||
+ | Rāgādipeyyālaṃ niṭṭhitaṃ | ||
+ | |||
+ | Navakanipāto samatto | ||
+ | |||
+ | Rāgapadato paṭṭhāya pamādapada pariyantesu sattarasasu padesu ekamekaṃ abhiññāyādī dasahi padehi yojetvā "nava dhammā bhāvetabbā" | ||
+ | |||
+ | <span # | ||
+ | |||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | <div showmore> | ||
+ | <div # | ||
+ | <div # | ||
+ | <div # | ||
+ | <div # | ||
+ | <div # | ||
+ | <div # | ||
+ | <div # | ||
+ | <div # | ||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | </ | ||
+ | <div # | ||
+ | <div # | ||
+ | <div # | ||
+ | |||
+ | </ | ||
+ | </ | ||
+ | </ | ||
+ | |||
+ | ---- | ||
+ | |||
+ | <div # |