[២៩៦] ហេមវន្តប្រទេស ដែលគេតែងពោល​យ៉ាងនេះ តែងឮ​យ៉ាងនេះ មាន​សេចក្តី​តំណាល​ថា បក្សីកុណាល (តាវ៉ៅ) មានសម្បុរ​ដ៏វិចិត្រ​ក្រៃលែង មាន​ស្លាបជា​គ្រឿង​បិទបាំង​ដ៏វិចិត្រ​ក្រៃលែង តែង​នៅអាស្រ័យ​ក្នុងដង​ព្រៃជាទី​រីករាយ មានសភាព​យ៉ាង​នេះ ជាប្រទេស​ទ្រទ្រង់​នូវធរណី ប្រកប​ដោយឱសធ​គ្រប់យ៉ាង រយោងរយាន​ដោយ​ចង្កោម​ផ្កាជាច្រើន ជាប្រទេស​ជាទីចរ​ទៅមក​រឿយៗ នៃដំរី គោ ក្របី ប្រើសមាស ចាមរី ក្តាន់ រមាស ខ្ទីង សីហៈ ខ្លាធំ ខ្លាដម្បង ខ្លាឃ្មុំ ឆ្កែព្រៃ ខ្លារខិន ភេ ឈ្លូស ខ្លាត្រី ទន្សាយ រមាំង ជាទីអាស្រ័យ​នៅនៃហ្វូង​ដំរីតូចៗ និង​ដំរីធំ និងមេដំរី​ក្នុង​នាគត្រកូល ដ៏ដេរ​ដាស ជាទី​អាស្រ័យ​នៅនៃ​ខ្លាឃ្មុំ ស្វាសរភៈ ម្រឹគ ទ្រាយ ក្តាន់បុរិសាលុ (យក្ខិនី​មានមុខ​ដូចសេះ) កិន្នរ យក្ស អារក្សទឹក ជាព្រៃ​ដ៏ដេរដាស​ដោយពួក​ឈើជាច្រើន​យ៉ាង គឺ​ឈើ​មានផ្កាក្រពុំ ឈើមាន​ត្រួយលាស់​រហង់ សឹងដ៏​ខ្ញៀវខ្ញារ​ដោយហ្វូង​បក្សីជា​ច្រើន គឺសត្វ​អក លលក​ទ្រាំង ហត្ថិលិង្គ ក្ងោក ទីទុយ ប៉ោលតោក ចាប កុកក្រក សម្បកត្រពាំង ករវិក ជាប្រទេស​ដ៏ប្រដាប់​ដោយវត្ថុ​ជាទី​ត្រេកអរ​ច្រើនយ៉ាង គឺ​ថ្មមនោសិលា​មានពណ៌​ខៀវ​ដូចផ្កាអញ្ជ័ន ជាតិហិង្គុល មាស ប្រាក់ មាសស្រួយ និងលោហ​ធាតុជា​ច្រើនយ៉ាង។ បក្សី​តាវ៉ៅនោះ​ឯង មាន​បក្សីញី​ចំនួន ៣៥០០ សុទ្ធតែ​បក្សីជំទង់​ចាំបំរើ។ មានសេចក្តី​ដំណាលថា គ្រានោះ បក្សីញី​ជំទង់ពីរ ពាំមែកឈើ​ដោយចំពុះ ឲ្យ​បក្សីតាវ៉ៅ​ឈ្មោល​នោះទំ​ត្រង់កណ្តាល​មែកឈើ ហើរឡើង​ទៅដោយ​គិតថា សូមកុំ​ឲ្យមាន​សេចក្តី​លំបាក​ក្នុងផ្លូវឆ្ងាយ​បៀតបៀន​បក្សីតាវ៉ៅ​ឈ្មោលនោះ​ឡើយ។ ពួកបក្សី​កញ្ញាចំនួន ៥០០ ក៏ហើរ​ពីខាង​ក្រោមៗ ដោយ​គិតថា បើបក្សីតាវ៉ៅ​នេះធ្លាក់​ពីបង្គង យើងនឹង​ទទួលបក្សី​តាវ៉ៅនោះ​ដោយស្លាប​ទាំង​ឡាយ។ ពួកបក្សីកញ្ញា​ចំនួន ៥០០ ហើរ អំពី​ខាងលើៗ ដោយ​គិតថា សូមកុំ​ឲ្យកំដៅ​ក្តៅដល់​បក្សីតាវ៉ៅ​ឈ្មោលនោះ​ឡើយ។ ពួកបក្សី​កញ្ញាចំនួន ៥០០ ម្ខាងៗ ហើរអម​អំពីខាង​ទាំងពីរ ដោយ​គិតថា សូមកុំឲ្យ​ត្រជាក់ ក្តៅ ស្មៅធូលី ខ្យល់ ឬទឹកសន្សើម​ប៉ះពាល់​ត្រូវបក្សី​តាវ៉ៅឈ្មោល​នោះឡើយ។ ពួកបក្សី​កញ្ញាចំនួន ៥០០ ហើរទៅ​អំពីខាង​មុខៗ ដោយ​គិតថា សូមកុំឲ្យ​គង្វាលគោ គង្វាល​សត្វចិញ្ចឹម អ្នក​នាំស្មៅ អ្នកនាំឧស អ្នកធ្វើ​ការងារ​ក្នុងព្រៃ ប្រហារ​នូវបក្សី​តាវ៉ៅឈ្មោល​នោះ ដោយ​កំណាត់ឈើ ដោយអម្បែង ដោយដៃ (ដោយដុំថ្ម) ដោយដុំដី ដោយ​ដម្បង ដោយ​សាស្ត្រាវុធ ឬដោយ​ដុំក្រួស​ទាំងឡាយ​ឡើយ សូមកុំ​ឲ្យបក្សី​តាវ៉ៅ​នោះប៉ះទង្គិចនឹង​គុម្ពឈើ វល្លិ៍ ដើមឈើ មែកឈើ សសរ ថ្មភ្នំ ឬពួកបក្សី​មានកម្លាំងឡើយ។ ពួកបក្សី​កញ្ញាចំនួន ៥០០ ហើរអម​អំពីខាង​ក្រោយៗ និយាយ​ឆ្លើយឆ្លង​គ្នា ដោយ​ពាក្យស្រទន់​ផូរ​ផង់ពីរោះ​ផ្អែមល្ហែម ដោយគិតថា សូមកុំ​ឲ្យបក្សី​តាវ៉ៅនេះ អផ្សុក​នៅលើ​ទ្រនំឡើយ។ ពួកបក្សី​កញ្ញាចំនួន ៥០០ ហើរទៅ​គ្រប់ទិស នាំយក​ផ្លែឈើ​ផ្សេងៗ ចំឡែក​ជាច្រើន ដោយគិតថា សូមកុំ​ឲ្យបក្សី​តាវ៉ៅនេះ លំបាក​ដោយការ​ស្រេក ឃ្លានឡើយ។ គ្រានោះ ពួកហ្វូង​បក្សីកញ្ញា​ទាំងនោះ ហើរនាំ​បក្សីតាវ៉ៅ​នោះអំពី​សួន​ច្បារទៅកាន់​សួនច្បារ អំពី​ឧទ្យាន ទៅកាន់​ឧទ្យាន អំពី​កំពង់​ស្ទឹងទៅ​កាន់កំពង់​ស្ទឹង អំពីកំពូល​ភ្នំទៅកាន់​កំពូលភ្នំ អំពីព្រៃ​ស្វាយទៅ​កាន់ព្រៃស្វាយ អំពី​ព្រៃព្រីង​ទៅកាន់​ព្រៃព្រីង អំពី​ព្រៃខ្នុរ​សម្លទៅ​កាន់ព្រៃ​ខ្នុរសម្ល អំពី​ព្រៃដូង​ទៅកាន់​ព្រៃដូង ដើម្បីសេចក្តី​សប្បាយ​រីករាយ​ដោយ​ឆាប់រហ័ស។ គ្រានោះឯង បក្សីតាវ៉ៅ​នោះ ដែលពួក​បក្សីកញ្ញា​ទាំងនោះ​ចោមរោម​ហើយ​ពេញមួយថ្ងៃ ក៏បណ្តេញ​យ៉ាងនេះថា នែ​មេចង្រៃ ហងឯង​ទាំងឡាយ ចូរចៀស​ចេញទៅ នែមេចង្រៃ​ជាចោរ ជាស្រី​អ្នកលេង​ហីនហោច មានចិត្ត​ស្រាល មិនធ្វើ​តបចំពោះ​ឧបការគុណ​ដែល​គេធ្វើហើយ ជាអ្នក​រហើរហាច​ក្នុងកាម​ដូចជា​ខ្យល់ ហងឯង​ទាំងឡាយ​ចូរវិនាសទៅ។

[២៩៧] មានសេចក្តីដំណាលថា ក្នុងភាគទិស​ខាងកើត​នៃស្តេចភ្នំ​ហិមវន្ត​នោះឯង មាន​ស្ទឹងហូរ​នាំយក​នូវស្មៅ​ខៀវខ្ចី​អំពីភ្នំ​ដែលមាន​ទឹកដ៏ល្អ​សុខុម​ថ្លាឈ្វេង។ មានសេចក្តី​ដំណាល​ថា តាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ មានសម្លេង​ដ៏ពីរោះ​ក្រលួច មានភ្នែក​ក្រឡែត ដូចភ្នែក​អ្នកស្រវឹង តែងអាស្រ័យ​នៅក្នុង​ដងព្រៃ​ជាទី​សប្បាយ​រីករាយ មាន​សភាព​យ៉ាងនេះ គឺប្រទេស​ជាទីពេញ​ចិត្តរីករាយ​ដោយ​ផ្កាឧប្បល ឈូកក្រហម​ កុមុទ ឈូកស ឈូកមាន​ស្រទាប់​ជាច្រើន ចង្កុល្លណី​មានក្លិន​ក្រអូប​ឈ្ងុយឈ្ងប់ ទើបនឹងដុះ​ឡើងថ្មីៗ ជា​ព្រៃដេរដាស​ដោយ​កុរវកព្រឹក្ស រាំងអន្លក់ ​កេតកព្រឹក្ស ​វេទិសព្រឹក្ស ដើមជ្រៃ ដើមបុន្នាគ ពកុល ទ្រមួច ទ្រមូង ក្ទម្ព ធ្នង់រាំងភ្នំ ស្រឡៅ ចម្បក អសោកព្រឹក្ស ខ្ទឹង ស្មាច់ លោទ្ទ និង​ចន្ទក្រហម​ ជា​ព្រៃញាតស្បាត​ដោយ​ដើមឈើខ្មៅ បិយង្គុ​មានពណ៌​ក្រហម ទេពទារូ ចេកមានគ្រាប់ ជាព្រៃទ្រទ្រង់​នូវ​ដើមថ្ងាន់ ខ្លែងគង់ ព្រូស ម៉ៃសាក់ កណិការ ដើមច្បារ ដើមប្រមោយដំរី ដើមរលួសផ្អុង ដើមចារ ដើមយុថ្កា និងចង្កោម​ផ្កាម្លិះព្រៃ ក្តាំងងា ចម្បា ចម្បី នួនស្រី ជាព្រៃ​ដ៏ដេរដាស​ដោយ​ម្លិះរួត ចេកទេស ច្រនៀង ដើមទ្រាំង ក្រឹស្នា ស្បូវភ្លាំង និងគុម្ពឈើ​ជាពួកៗ ជាប្រទេស​ដ៏​ប្រដាប់​ដោយ​ដើមឈើ​ដ៏ដេរដាស គឺ​ដើមរំដួល និងវល្លិ៍​មានផ្កាដ៏ល្អ ជាព្រៃ​ឮសូរ​សម្រែកនៃ​សត្វ​ហង្ស ទុង ប្រវឹក ក្អែកទឹក ជាទី​ដែលពួក​វិទ្យាធរ សមណៈ និង​តាបសឥសី​ស័ក្តសិទ្ធ នៅ​អាស្រ័យ​ ជាប្រទេស​ដែលនរជន ទេវតា យក្ស អារក្សទឹក អសុរ គន្ធព្វ និងកិន្នរ​អាស្រ័យ​នៅជា​ច្រើន។ មាន​សេចក្តី​ដំណាល​ថា សត្វតាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ​នោះឯង មាន​បក្សីកញ្ញា​ចំនួន ៣៥០ ជាអ្នក​បម្រើ។ មានសេចក្តី​ដំណាលថា គ្រានោះឯង មាន​បក្សីកញ្ញាពីរ ពាំមែកឈើ​ដោយមាត់ ហើយឲ្យ​សត្វតាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ​នោះទុំ​ត្រង់​កណ្តាល ហើរទៅ​ដោយគិតថា កុំឲ្យ​មានសេចក្តី​លំបាក​ក្នុងផ្លូវ​ឆ្ងាយ​ប៉ះពាល់​តាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ​នោះឡើយ។ ពួក​បក្សីកញ្ញាចំនួន ៥០ ក៏ហើរ​ពីខាង​ក្រោមៗ ដោយ​គិតថា បើតាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ​នេះ នឹង​ធ្លាក់អំពី​បង្គង ពួកយើង​នឹងទទួល​តាវ៉ៅស​នោះ ដោយ​​ស្លាប​ទាំងឡាយ។ ពួក​បក្សីកញ្ញា​ចំនួន ៥០ ​ក៏ហើរ​អំពី​ខាងលើៗ ដោយគិតថា សូមកុំ​ឲ្យកំដៅ​ក្តៅដល់​តាវ៉ៅ​សឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ​នោះឡើយ។ ពួកបក្សី​កញ្ញាចំនួន ៥០ (ម្ខាង) ក៏ហើរអម​អំពីខាង​ទាំងពីរ ដោយ​គិតថា សូមកុំឲ្យ​ត្រជាក់​ ក្តៅ ស្មៅ ធូលី ខ្យល់ ឬទឹកសន្សើម ប៉ះពាល់​ត្រូវតាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ​នោះឡើយ។ ពួក​បក្សីកញ្ញា​ចំនួន ៥០ ហើរទៅ​អំពី​ខាងមុខៗ ដោយ​គិតថា សូមកុំឲ្យ​គង្វាលគោ គង្វាល​សត្វចិញ្ចឹម អ្នក​នាំស្មៅ អ្នកនាំ​ឧស អ្នកធ្វើ​ការងារ​ក្នុងព្រៃ ប្រហារ​ស្តេចសត្វ​តាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ​នោះ​ដោយកំណាត់​ឈើ ដោយ​អម្បែង ដោយដៃ (ដោយដុំថ្ម) ដោយដុំដី ដោយដម្បង ដោយ​សាស្ត្រាវុធ ដោយដុំក្រួស​ទាំង​ឡាយ សូមកុំ​ឲ្យតាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ​នេះ ប៉ះទង្គិច​នឹង​គុម្ពឈើ វល្លិ៍ ដើមឈើ​ មែកឈើ សសរ ដុំថ្មភ្នំ ឬក៏ពួកបក្សី​មានកម្លាំង​ឡើយ។ ពួកបក្សី​កញ្ញាចំនួន ៥០ ហើរអំពី​ខាង​ក្រោយៗ និយាយ​ឆ្លើយឆ្លង​គ្នា​ដោយ​ពាក្យដ៏ស្រទន់​ផូរផង់​ពីរោះ​ផ្អែមល្ហែម ដោយ​គិតថា សូមកុំ​ឲ្យតាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ អផ្សុកលើ​ទ្រនំឡើយ។ ពួកបក្សី​កញ្ញាចំនួន ៥០ ហើរទៅ​គ្រប់ទិស នាំ​យកផ្លែឈើ​ផ្សេងៗ ចំឡែក​ជាច្រើន​យ៉ាង ដោយគិតថា សូមកុំ​ឲ្យតាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ​នេះ លំបាក​ដោយ​ការស្រេកឃ្លាន​ឡើយ។ គ្រានោះ ពួកហ្វូង​បក្សីកញ្ញា​ទាំង​នោះ ហើរនាំ​តាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ​អំពី​សួនច្បារ ទៅកាន់​សួនច្បារ​ អំពី​ឧទ្យាន​ទៅ​កាន់ឧទ្យាន អំពី​កំពង់ស្ទឹង ទៅ​កាន់កំពង់​ស្ទឹង អំពី​កំពូលភ្នំ ទៅកាន់​កំពូលភ្នំ អំពីព្រៃ​ស្វាយ ទៅកាន់​ព្រៃស្វាយ អំពីព្រៃ​ព្រីង ទៅកាន់​ព្រៃព្រឹង អំពី​ព្រៃខ្នុរសម្ល ទៅកាន់​ព្រៃខ្នុរសម្ល អំពី​ព្រៃដូង ទៅកាន់​ព្រៃដូង ដើម្បី​សេចក្តី​សប្បាយ​រីករាយ​ដោយ​ឆាប់រហ័ស។ គ្រានោះឯង តាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ ដែលពួកបក្សី​កញ្ញា​ទាំងនោះ បំរើឈូឆរអស់​ថ្ងៃមួយ សរសើរយ៉ាង​នេះថា ម្នាលនាង​ទាំងឡាយ ប្រពៃណាស់ៗ នាង​ទាំងឡាយ បំរើ​ប្តីដោយ​ហេតុណា ម្នាលនាង​ទាំងឡាយ ហេតុនោះ​ឯង ជាកិច្ច​ដ៏សមគួរ​ដល់នាង​ទាំង​ឡាយ ជាធីតា​ក្នុងត្រកូល​ហើយ។

[២៩៨] គ្រានោះ តាវ៉ៅសឈ្មោះបុណ្ណមុខៈ ចូលទៅ​រក​កុណាលសកុណៈ (តាវ៉ៅខ្មៅ)។ បក្សីកញ្ញាជាអ្នកបំរើ​កុណាលសកុណៈ បានឃើញ​តាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ​នោះមក​ពី​ចម្ងាយ លុះឃើញ​ហើយ នាំចូល​ទៅរក​តាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ លុះចូល​ទៅដល់​ហើយ និយាយពាក្យ​នេះនឹង​តាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ​នោះថា បពិត្រ​បុណ្ណមុខៈ​សម្លាញ់ កុណាលសកុណៈ​នេះ អាក្រក់​ក្រៃលែង មានសំដី​អាក្រក់​ក្រៃលែង ពួកយើង​សូមពឹង​ផ្អែកនូវ​លោក ក្រែងបាន​វាចាជា​ទីស្រឡាញ់ (អំពីកុណាលៈ)។ តាវ៉ៅស ឆ្លើយ​តបថា ឱប្អូន​ស្រីទាំងឡាយ យ៉ាងនោះឬ ហើយ​ក៏ចូលទៅ​រកកុណាល​សកុណៈ លុះចូល​ទៅ​ដល់ហើយ ក៏និយាយ​សំណេះ​សំណាល ជាមួយ​នឹងកុណាល​សកុណៈ ហើយ​ទំក្នុង​ទីដ៏សម​គួរ។ លុះតាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ ទំក្នុងទី​ដ៏សមគួ​រ​ហើយ និយាយ​ពាក្យនេះ​នឹង​កុណាល​សកុណៈ​នោះថា នែកុណាលៈ​សម្លាញ់ ហេតុអ្វី អ្នកប្រតិបត្តិ​ខុសចំពោះ​តាវ៉ៅញី ដែលមាន​ជាតិល្អ ជាធីតា​ក្នុងត្រកូល ជាអ្នក​ប្រតិបត្តិល្អ នែកុណាលៈ​សម្លាញ់ ឮថា អ្នកគួរ​និយាយ​សំដី​ជាទី​ពេញចិត្ត ទៅរកពួក​តាវ៉ៅញី សូម្បីនិយាយ​សំដីមិន​ជាទី​គាប់ចិត្ត នឹងបាច់​និយាយថ្វី​ដល់ពួក​តាវ៉ៅញី ជាសត្វ​និយាយ​សំដីជាទី​ពេញចិត្ត។ កាលបើ​តាវ៉ៅស​និយាយ​យ៉ាងនេះ​ហើយ កុណាល​សកុណៈ ក៏បណ្តេញ​តាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ​នោះថា នែ​សំឡាញ់ ជាសត្វ​អាក្រក់ចង្រៃ អ្នកចូរ​ចៀស​ចេញ នែសឡាញ់​ជាសត្វ​អាក្រក់ចង្រៃ អ្នកចូរ​វិនាសទៅ នរណា​ឡើយ ជាអ្នក​ឈ្លាសវៃ​ជាងអ្នក ជាអ្នក​ចាញ់ស្រី។ ចំណែក​ខាងតាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ ត្រូវ​កុណាល​សកុណៈ បណ្តេញ​យ៉ាងនេះហើយ ក៏ត្រឡប់​មកអំពី​ទីនោះ​វិញ។

[២៩៩] គ្រានោះឯង លុះសម័យខាងក្រោយមក កន្លងទៅ​មិន​យូរប៉ុន្មាន តាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ មានជម្ងឺ​ជាទម្ងន់។ មានវេទនា​យ៉ាងខ្លាំង គឺរោគ​ធ្លាក់ឈាម រៀប​ដល់​នូវ​មរណៈ។ គ្រានោះ ពួកបក្សីកញ្ញា ជាអ្នក​បំរើតាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ មាន​សេចក្តី​ត្រិះរិះ​យ៉ាង​នេះថា តាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ​នេះ មាន​ជម្ងឺជាខ្លាំង ធ្វើ​ដូចម្តេច លោកនឹង​បានសះ​ស្បើយ​ចាកជម្ងឺនេះ។ ពួកបក្សី​កញ្ញា​បោះបង់​តាវ៉ៅស​នោះ ឲ្យនៅ​តែម្នាក់ឯង មិនឲ្យ​មានគ្នា​ជាគំរប់ពីរ ហើយនាំ​គ្នាចូលទៅ​រកកុណាល​សកុណៈ។ កុណាល​សកុណៈ​នោះ បានឃើញ​ពួកបក្សី​កញ្ញា​ទាំងនោះ កំពុង​មកពីចម្ងាយ លុះ​ឃើញ​ហើយ និយាយ​ពាក្យនេះ​នឹងពួកបក្សី​កញ្ញានោះ​ថា នែមេចង្រៃ​រាល់គ្នា ចុះប្តីរបស់​ហងឯង ទៅក្នុង​ទីណា។ ពួកបក្សី​កញ្ញាទាំង​នោះតបថា បពិត្រ​កុណាលៈ​ជាម្ចាស់ តាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ មាន​ជម្ងឺជាខ្លាំង ធ្វើដូចម្តេច​លោកនឹង​បានសះស្បើយ​ចាកជម្ងឺនោះ។ កាលពួក​បក្សីកញ្ញា​ឆ្លើយតប​យ៉ាងនេះ​ហើយ កុណាលសកុណៈ ក៏បណ្តេញ​ពួកបក្សី​កញ្ញា​ទាំងនោះ​យ៉ាងនេះថា នែពួក​មេចង្រៃ ហងឯង​ចូរចៀស​ចេញទៅ នែមេ​ចង្រៃជា​ចោរ ជាស្រី​អ្នកលេង ហីនហោច មានចិត្តស្រាល មិនធ្វើ​តបចំពោះ​ឧបការ​គុណ​ដែលគេ​ធ្វើហើយ ជាអ្នក​រហើរហាច​ក្នុងកាម​ដូចជាខ្យល់ ហងឯង​ទាំងឡាយ ចូរវិនាស​ទៅ លុះពោល​ដូច្នេះហើយ ក៏ចូល​ទៅរក​តាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ លុះចូលទៅ​ដល់ហើយ ទើប​និយាយពាក្យ​នេះនឹង​តាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ​នោះថា នែបុណ្ណមុខៈ​សំឡាញ់ ម្តេច​ទៅហ៏។ តាវ៉ៅស​ឆ្លើយថា ឱកុណាលៈ​សំឡាញ់។ គ្រានោះ កុណាល​សកុណៈ​ជួយ​គ្រាហ៍​តាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ​នោះ ដោយស្លាប​ទាំងឡាយ​ផង ដោយ​ចំពុះផង ឲ្យ​ក្រោកឡើង ទើបឲ្យ​ផឹកថ្នាំ​ផ្សេងៗ។ គ្រានោះ ជម្ងឺរបស់​តាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ​នោះ ក៏ជាសះ​ស្បើយ។

[៣០០] គ្រានោះ កុណាលសកុណៈ បាននិយាយពាក្យ​នេះនឹង​តាវ៉ៅស​ឈ្មោះ​បុណ្ណមុខៈ ដែលសះ​ស្បើយ​ចាកជម្ងឺ ដែលស្រាក​ស្រាន្តចាក​ភាពនៃ​ខ្លួនជា​អ្នកឈឺ មិនយូរ​ប៉ុន្មានថា នែបុណ្ណមុខៈ​សំឡាញ់ កុមារីឈ្មោះ​នាង​កណ្ហា មានបិតាពីរ មានប្តី ៥ នាក់ ជាប់​ចំពាក់​ចិត្តក្នុង​បុរសទី ៦ គឺក្នុង​បុរសខ្វិនគម (ដូចខ្មោចកំបុតក) ក៏ខ្ញុំ​បានឃើញ​ហើយ។ ពាក្យក្នុង​រឿងនោះ មានដូច​តទៅនេះ

ស្ត្រីប្រព្រឹត្តកន្លងប្តីទាំង ៥ នាក់នុ៎ះគឺ អជ្ជុនរាជកុមារ ១ នកុលរាជកុមារ ១ ភីមសេនរាជកុមា ១ យុធិដ្ឋិលរាជកុមារ ១ សហទេវរាជកុមារ ១ ធ្វើនូវ​អំពើដ៏​លាមក​គឺ សេពមេថុនធម្ម​ជាមួយ​បុរស​គម​ទាបតឿ។

នែបុណ្ណមុខៈសំឡាញ់ នាងសមណីឈ្មោះ​បញ្ចតបាវី កាលនៅ​កណ្តាល​ព្រៃស្មសាន រំលងចោល​នូវបាយ ៤ ដង បានធ្វើ​នូវ​អំពើ​ដ៏លាមក​ជាមួយ​នឹងអ្នក​លេង​សុរា ខ្ញុំបាន​ឃើញ​ហើយ។ នែបុណ្ណមុខៈ​សំឡាញ់ នាងទេវីឈ្មោះ​កាកវតី កាលនៅ​កណ្តាល​សមុទ្រ ជា​ភរិយារបស់​វេនតេយ្យ បាន​ធ្វើនូវអំពើ​ដ៏លាមក ជាមួយ​នឹងបុរស​ឈ្មោះ​នដកុវេរៈ ខ្ញុំក៏បាន​ឃើញហើយ។ នែបុណ្ណមុខៈ​សំឡាញ់ ព្រះអគ្គមហេសី​មានព្រះ​លោមា​ល្អ ព្រះនាម​កុរុង្គទេវី កាលចង់​បាន​ឯឡកកុមារ ធ្វើនូវ​អំពើដ៏​លាមក​ជាមួយ​នឹង​បុរស​អ្នកនៅ​ដោយ​ទ្រព្យ (របស់ខ្ញុំគេ) ឈ្មោះ​ឆឡង្គកុមារ ខ្ញុំក៏បាន​ឃើញហើយ។ សេចក្តី​ពិត រឿងដូច​គ្នានេះ ខ្ញុំដឹងហើយ​យ៉ាងនេះថា ព្រះវរមាតា​របស់​ព្រះបាទ​ព្រហ្មទត្ត លះបង់​ព្រះបាទ​កោសល ទៅធ្វើ​អំពើដ៏​លាមក​ជាមួយនឹង​ព្រាហ្មណកុមារ​ឈ្មោះ​បញ្ចាលចណ្ឌៈ។

ពួកស្រ្តីទាំងនុ៎ះក្តី ពួកស្ត្រីឯទៀតក្តី បានធ្វើនូវ​អំពើដ៏លាមក ព្រោះហេតុនោះ ទើបខ្ញុំ​មិន​ទុកចិត្ត មិន​សរសើរស្រ្តី​ទាំងឡាយទេ ពួកស្រ្តី​ដូចផែនដី ជាទីដើរ​ទៅ ជា​ទី​ទ្រទ្រង់ មាន​សេចក្តី​ត្រេកអរ​ស្មើ ជាទីតំកល់​ទុកនៃវត្ថុ​គ្រប់យ៉ាង អត់ធន់​ចំពោះ​អារម្មណ៍​ទាំងពួង មិន​ញាប់ញ័រ មិន​កម្រើក នរជន​មិនគប្បី​ទុកចិត្ត​ស្រ្តីទាំង​នោះទេ សីហៈ​ជាម្រឹគ​សាហាវ ជាសត្វ​ស៊ីឈាម និងសាច់ មានអាវុធ ៥ សាហាវ​ក្រៃលែង ត្រេកអរ​ក្នុងការបៀត​បៀន​សត្វដទៃ កំហែង​ខាំស៊ីយ៉ាង​ណាមិញ ពួកស្ត្រី​ទាំងនោះ​ក៏ដូច្នោះ​ដែរ នរជន​មិនត្រូវ​ទុកចិត្ត​ឡើយ។

នែបុណ្ណមុខៈសំឡាញ់ ស្រីទាំងឡាយ​មិនមែន​ឈ្មោះថា​ពេស្យា ថានារី ថាជា​ទីគប់​រកទេ ស្រី​ទាំងនុ៎ះ មិនមែន​គ្រាន់តែ​ឈ្មោះថា អ្នកកោងកាច អ្នកចងទុក (នូវបុរស) ទេ ស្រី​ទាំងនុ៎ះ គឺ​ស្រីពេស្យា នារី​ជាទីគប់រក ឈ្មោះថា ស្រីសម្លាប់ (ប្តី)។ ពួកស្រី​ស្អិតស្អាង​ផ្នួងសក់​ដូចចោរ ដូចគ្រឿង​ស្រវឹង​ដែលលាយ​ដោយថ្នាំពិស បិទបាំង​ដោយវាចា ដូច​ពាណិជ មានអាការ​ប្រែប្រួល ​ដូចកុយរមាស មាន​អណ្តាតពីរ​ដូចពស់ បិទបាំង (នូវ​កាយ) ដូច​ជាគេបិទ​បាំងរណ្តៅ បំពេញ​បាន​ដោយក្រ ដូចសមុទ្រ ត្រេកអរ​បាន​ដោយក្រ ដូច​អារក្ស​ទឹក នាំទៅដោយ​ដាច់ខាត​ដូចយមបាល ស៊ីនូវ​វត្ថុគ្រប់មុខ​ដូចភ្លើង នាំយក​នូវ​វត្ថុគ្រប់​យ៉ាង​ដូចស្ទឹង ប្រព្រឹត្ត​រហើរហាច​ដូចខ្យល់ ធ្វើនូវ​វត្ថុមិន​ឲ្យប្លែកគ្នា​ដូចភ្នំនេរុ ផ្លែជានិច្ច ដូចឈើ​មានពិសពុល។ ពាក្យ​ក្នុងរឿងនេះ​ មានតទៅ​ទៀតថា

ពួកស្រីមានកលមាយាដូចចោរ មានពិសខ្លាំង​ដូចសុរា​ដែល​លាយថ្នាំពិស និយាយ​បិទ​បាំងទោស​ដូច​ពាណិជ មានអាការ​ប្រែប្រួល​ដូចកុយរមាស មានអណ្តាត​ពីរដូចពស់។ ពួកស្រី​បិទបាំង (នូវកាយ) ដូចជាគេ​បិទបាំង​រណ្តៅ បំពេញ​បានដោយ​ក្រដូច​សមុទ្រ ត្រេកអរ​បានដោយ​ក្រ​ដូចអារក្សទឹក​ នាំ​យកទៅ​ដោយ​ដាច់​ខាតដូច​យមបាល។ ពួកស្រីដូចភ្លើង នាំយកនូវ​វត្ថុគ្រប់យ៉ាង​ដូចស្ទឹង មាន​អាការ​រហើរហាច​ក្នុង​កាមដូច​ខ្យល់ មិនឲ្យមាន​ប្លែក​ដូចភ្នំនេរុ មានផ្លែជានិច្ច ដូចឈើ​មានពិសពុល​ ពួកស្រី​តែងញ៉ាំង​ភោគៈ​ក្នុងផ្ទះ​ឲ្យវិនាស ធ្វើសេចក្តី​អន្តរាយ​នូវរតនវត្ថុ​ទាំងឡាយ។

[៣០១] នែបុណ្ណមុខៈសំឡាញ់ ទ្រព្យណា ដែលបុគ្គល​មិនត្រូវឲ្យ​នៅក្នុង​ត្រកូល​នៃ​ជន​ដទៃ ទ្រព្យទាំង​នេះ មាន ៤ យ៉ាងគឺ គោឈ្មោល ១ មេគោ ១ យាន ១ ភរិយា ១ បណ្ឌិត​មិនត្រូវ​ញ៉ាំង​ទ្រព្យទាំង ៤ យ៉ាងនេះ ឲ្យនៅ​បា្រសចាក​ផ្ទះឡើយ។

បុគ្គលមិនគប្បីញ៉ាំងគោឈ្មោល ១ គោញី ១ យាន ១ ភរិយា ១ ឲ្យនៅក្នុង​ត្រកូល​ញាតិទេ (ព្រោះថា) ពួកបុគ្គល មិនមាន​រទេះ រមែងប្រើបា្រស់រទេះ បៀតបៀន​នូវគោ​ឈ្មោល ដោយការ​ដឹក​នាំហួស​កម្លាំង បៀតបៀន​មេគោ ដោយការ​រូតទឹកដោះ ភរិយា​រមែង​ប្រព្រឹត្ត​ខូច (ក្បត់ចិត្តប្តី) ក្នុងត្រកូល​នៃញាតិ។

[៣០២] នែបុណ្ណមុខៈសំឡាញ់ វត្ថុ ៦ យ៉ាងនេះ រមែង​មិនបាន​ជាប្រយោជន៍​ចំពោះ​កិច្ចការ ដែលកើត​ឡើងទេ (វត្ថុ ៦ យ៉ាង) គឺ ធ្នូគ្មានបន្លោះ ១ ភរិយា (ដែលនៅ) ក្នុង​ត្រកូល​ញាតិ ១ ទូកនៅឯ​ត្រើយម្ខាង ១ រទេះ​បាក់ភ្លៅ ១ មិត្តនៅ​ក្នុងទីឆ្ងាយ ១ សំឡាញ់​ដ៏​លាមក ១ (ទាំងនេះ) រមែង​មិនបានជា​ប្រយោជន៍​ចំពោះ​កិច្ចការ​ដែល​កើត​ឡើងទេ។

[៣០៣] នែបុណ្ណមុខៈសំឡាញ់ ស្រីរមែងមើលងាយប្តី​ដោយហេតុ ៨ យ៉ាងគឺ សេចក្តី​ទ័លក្រ ១ សេចក្តី​ឈឺចាប់​ជានិច្ច ១ សេចក្តី​ចាស់​គ្រាំគ្រា ១ ភាពជា​អ្នកលេងផឹក​សុរា ១ ភាព​ល្ងង់ខ្លៅ ១​ សេចក្តីធ្វេស​ប្រហែស ១ ការមិន​ប្រព្រឹត្ត​ធ្វើរឿយៗ ក្នុងកិច្ចការ​ទាំង​ពួង​ ១ ការមិន​ញ៉ាំងទ្រព្យ​សម្បត្តិគ្រប់​យ៉ាងឲ្យកើត​មាន ១ នែបុណ្ណមុខៈ​សំឡាញ់ ស្រី​រមែងមើល​ងាយប្តី​ដោយហេតុ ៨ យ៉ាងនេះឯង។ ពាក្យក្នុង​រឿងនេះ មាន​តទៅទៀត

ស្រីមើលងាយប្តី (ដោយហេតុ ៨ យ៉ាង) គឺ ប្តីទ័លក្រ ១ ប្តីឈឺជានិច្ច ១ ប្តី​ចាស់​គ្រាំគ្រា ១ ប្តីជា​អ្នកលេង​ផឹកសុរា ១ ប្តីធ្វេស​ប្រហែស ១ ប្តីដល់នូវភាព​ល្ងង់ខ្លៅ ១ ប្តីខ្ជិល​ច្រអូស​ក្នុង​កិច្ចការ ១ ប្តីញ៉ាំង​សេចក្តី​ប្រាថ្នាក្នុង​វត្ថុ​ដែលគួរ​ប្រាថ្នាគ្រប់​យ៉ាង​ឲ្យវិនាស ១។

[៣០៤] នែបុណ្ណមុខៈសំឡាញ់ ស្រីរមែងនាំមកនូវការប្រព្រឹត្តិខូច​ដោយ​ហេតុ ៩ យ៉ាងគឺ ស្រីទៅកាន់​សួនច្បារ​រឿយៗ ១ ទៅកាន់​ឧទ្យាន​រឿយៗ ១ ទៅកាន់​កំពង់ស្ទឹង​រឿយៗ ១ ទៅកាន់​ត្រកូល​ញាតិរឿយៗ ១ ទៅកាន់​ត្រកូល​ដទៃរឿយៗ ១ ប្រកប​រឿយៗ​ ក្នុងការ​លៃលក​តែខាង​កញ្ចក់ និងសំពត់ និងគ្រឿង​ស្អិតស្អាង​ជាប្រក្រតី ១ ផឹកនូវទឹក​ស្រវឹង​ជាប្រក្រតី ១ មានការ​លបមើល​បុរស​មិនដាច់​ជាប្រក្រតី ១ ឈរបង្ហាញ​ខ្លួនទៀប​មាត់​ទ្វារជា​ប្រក្រតី ១ នែបុណ្ណមុខៈ​សំឡាញ់ ស្រីរមែង​នាំមកនូវ​ការខូចកាច​ដោយហេតុ ៩ យ៉ាងនេះឯង។ ពាក្យក្នុង​រឿងនេះ មានតទៅទៀត

ពួកស្រី តែងនាំមកនូវការខូច ដោយហេតុ ៩ យ៉ាង គឺ​ជាអ្នកទៅ​កាន់សួនច្បារ​រឿយៗ ១ ទៅកាន់​ឧទ្យាន ១ ទៅកាន់​ស្ទឹង ១ ទៅកាន់​ត្រកូលញាតិ ១ ទៅកាន់​ត្រកូល​ដទៃ ១ ប្រកប​រឿយៗ តែខាង​សំពត់ និង​គ្រឿង​ស្អិតស្អាង ១ ជាស្រី​ផឹកទឹក​ស្រវឹង ជា​ប្រក្រតី​ ១ មានការ​លបមើល​បុរសមិន​ដាច់​ជាប្រក្រតី ១ ឈរបង្ហាញ​ខ្លួនទៀប​មាត់​ទ្វារជា​ប្រក្រតី ១។

[៣០៥] នែបុណ្ណមុខៈសំឡាញ់ ស្រីរមែងចែចង់បុរស​ដោយហេតុ ៤០ យ៉ាងគឺ កាច់រាង ១ បន្ទន់ខ្លួន ១ កែក្រាយ ១ ក្រអិមក្រអៀម ១ យក​ក្រចក​ផ្ទាត់ក្រចក ១ យក​ជើងជាន់​ជើង ១ យកកំណាត់​ឈើគូស​ផែនដី ១ លើកកូន​ក្មេងដោយ​ខ្លួនឯង ១ ឲ្យកូន​ក្មេងលើក​ខ្លួនវិញ ១ លេងកូនក្មេង​ដោយ​ខ្លួនឯង ១ ញ៉ាំង​កូនក្មេង​ឲ្យលេង ១ ថើបកូន​ក្មេង​ដោយ​ខ្លួនឯង ១ ញ៉ាំង​កូនក្មេង​ឲ្យថើបវិញ ១ ស៊ីខ្លួនឯង ១ ញ៉ាំងកូន​ក្មេងឲ្យស៊ី ១ ឲ្យ​វត្ថុទៅ​កូនក្មេង ១ សុំលួង​លោមយក​មកវិញ ១ ធ្វើ​ត្រាប់តាម (ក្មេង) ដែល​វាធ្វើ ១ និយាយ​ខ្លាំង ១ និយាយ​តិច ១ និយាយ​បើក​ចំហមាត់ ១ និយាយ​លាក់លៀម ១ (ធ្វើនូវ​និមិត្ត) ដោយ​អាការ​រាំច្រៀង​ប្រគំ យំរាប់​រៀប​ម្ញិកម៉្ញក់​ស្អិតស្អាង ១ សើចក្អាកក្អាយ ១ សំឡឹង​សំឡក់ ១ ញាក់ចង្កេះ ១ ញ៉ាំងទ្រព្យ​កំបាំង​ឲ្យកំរើក ១ បើក​បង្ហាញភ្លៅ ១ បិទភ្លៅ​ទៅវិញ ១ បង្ហាញដោះ ១ បង្ហាញក្លៀក ១ បង្ហាញផ្ចិត ១ មិចភ្នែក ១ ញាក់ចិញ្ចើម ១ ខាំបបូរ​មាត់ ១ លៀនអណ្តាត ១ ច្បូតសំពត់ ១ ស្លៀក​សំពត់វិញ ១ រំសាយសក់ ១ បួងសក់​វិញ ១ នែបុណ្ណមុខៈ​សំឡាញ់ ស្រីរមែង​ចែចង់​បុរសដោយ​ហេតុ ៤០ យ៉ាង​នេះឯង។

[៣០៦] នែបុណ្ណមុខៈសំឡាញ់ ស្រីដែលខូច បណ្ឌិតគប្បី​ដឹងដោយ​ហេតុ ២៥ យ៉ាង គឺស្រី​សរសើរការ​នៅឃ្លាត​អំពីប្តី ១ មិនរឭកប្តី​ដែលនៅ​ឃ្លាតគ្នា ១ មិន​ត្រេកអរ​នឹងប្តី​ដែលទើប​មកដល់ ១ ពោលទោស​ប្តីនោះ ១ មិន​និយាយ​សរសើរ​គុណប្តីនោះ ១ ប្រព្រឹត្ត​នូវសេចក្តី​វិនាស​ដល់ប្តីនោះ​ ១ មិនប្រព្រឹត្ត​សេចក្តី​ចំរើនដល់​ប្តីនោះ ១ ធ្វើតែ​អំពើ​ដែល​មិនគួរធ្វើ​ដល់ប្តីនោះ ១ មិនធ្វើ​អំពើដែល​គួរធ្វើ​ដល់ប្តីនោះ ១ ស្លៀក​ជាប់មាំ​មួនដេក ១ លបដេក​កំបាំងមុខ ១ ដេកបម្រះ​ននៀល ១ បង្កជម្លោះ ១ ដកដង្ហើម​ចេញវែង (ដូចជា)​ រងទុក្ខ ១ ទៅកាន់​ទីឧច្ចារៈ បស្សាវៈ​រឿយៗ ១ ប្រព្រឹត្ត​ទទឹងទាស់ ១ ឮសម្លេង​ប្រុស​ឯទៀត ខំផ្ទៀង​ត្រចៀក​ស្តាប់ ១ ជាស្រី​បំផ្លាញ​ទ្រព្យ ១ ធ្វើនូវ​សន្ថវកិច្ច​នឹងប្រុសទាំង​ឡាយ​ដែល​ស្និទ្ធស្នាល​ ១ បានតែ​ខាងជើង​ចេញដើរ ១ ជាស្រី​ប្រព្រឹត្តដើរ​លេងរឿយៗ ក្នុង​វេលាយប់ ប្រព្រឹត្ត​កន្លង​ចិត្តប្តី ១ មិន​គោរពប្តី ១ មានចិត្ត​គំនិត​ខូចកាច ១ ឈរ​ទៀបមាត់​ទ្វារញយៗ ១ បង្ហាញក្លៀក រាងកាយ ដោះ ដើរទៅ​កាន់ទិស​ទាំងពួងហើយ​ក្រឡេក​មើល ១ នែបុណ្ណមុខៈ​សំឡាញ់ ស្រីដែលខូច បណ្ឌិត​គប្បីដឹង​ដោយ​ហេតុ ២៥ យ៉ាង​នេះឯង។ ពាក្យក្នុង​រឿងនុ៎ះ ដូចមាន​តទៅទៀត

ស្រីសរសើរនូវការនៅឃ្លាតអំពីប្តីនោះ ១ មិននឹក​ស្រណោះ​រកប្តី​ដែលទៅហើយ ១ ឃើញ​ប្តីមកដល់ មិនត្រេកអរ ១ មិនពោល​សរសើរគុណ​ប្តី​ក្នុង​កាល​ណាម្តង ១ ទាំង​នេះជា​លក្ខណៈ​របស់​ស្រីខូច។ ស្រីជា​អ្នកមិន​សង្រួម ប្រព្រឹត្តនូវ​សេចក្តី​វិនាស​ដល់ប្តីនោះ ១ ញ៉ាំង​ប្រយោជន៍​ឲ្យវិនាស ១ ជាអ្នកធ្វើ​នូវកិច្ចដែល​មិនគួរធ្វើ ១ ស្លៀកជាប់​មាំមួនដេក ១ ដេកក្នុង​ទីកំបាំង​មុខ ១ ទាំង​នេះជាលក្ខណៈ​របស់ស្រីខូច។ ស្រីដេកបម្រះ​ននៀល ១ បង្កជម្លោះ ១ ដក​ដង្ហើមវែង (ហាក់ដូចជា) រងទុក្ខវេទនា ១ ទៅកាន់​ទីឧច្ចារៈ បស្សាវៈ​រឿយៗ ១ ទាំងនេះ​ជាលក្ខណៈ​របស់​ស្រីខូច។ ស្រីជា​អ្នកមិន​ធ្វើការងារ តែង​ប្រព្រឹត្ត​ទទឹង​ទាស់ ១ ផ្ទៀងស្តាប់​សម្លេងរបស់​បុរសដទៃ​និយាយ ១ បំផ្លាញ​ទ្រព្យ ១ ធ្វើសន្ថវកិច្ច (នឹង​បុរស​ដទៃ) ១ ទាំងនេះ​ជាលក្ខណៈ​របស់ស្រីខូច។ បំផ្លាញ​ទ្រព្យសម្បត្តិ​ដែល​ប្តីបាន​មកដោយ​ក្រ នាំមកដោយ​លំបាក បាន​មកដោយ​ទុក្ខ ១ ធ្វើ​សន្ថវកិច្ច​នឹងពួក​បុរស​អ្នក​ស្និទ្ធស្នាល ១ ទាំងនេះ​ជា​លក្ខណៈ​របស់ស្រីខូច។ ស្រីបាន​តែខាង​ជើងចេញ​ដើរ ១ ដើរ​លេង​រឿយៗ ក្នុង​វេលាយប់ ១ មានចិត្ត​ប្រទូស្ត​ចំពោះប្តី​ជានិច្ច ១ ប្រព្រឹត្ត​កន្លង​ចិត្តប្តី ១ ប្រាសចាក​សេចក្តី​គោរព ១ ទាំងនេះ​ជាលក្ខណៈ​របស់​ស្រីខូច។ ស្រីឈរ​​ទៀប​មាត់​ទ្វារ​ញយៗ ១ បង្ហាញដោះ និងក្លៀក ១ មានចិត្ត​ភ្ញាក់ផ្អើល ក្រឡេកមើល​ទិស​ទាំងពួង ១ ទាំង​នេះជា​លក្ខណៈ​របស់​ស្រីខូច។ ស្ទឹង​ទាំងអស់ មាន​ដំណើរវៀច ព្រៃទាំងអស់​សម្រេច​អំពី​ឈើ (យ៉ាង​ណាមិញ) ពួកស្រី​ទាំង​អស់ (វៀរលែង​តែស្រី​ដែលមាន​កិលេស​ស្តើង) កាលបើ​មានបុគ្គល​អ្នក​ខ្សឹប​ខ្សៀវ ក៏តែងធ្វើ​នូវអំពើ​លាមកបាន (យ៉ាងនោះដែរ)។ ពួកស្រី បាន​នូវឱកាស ឬទីកំបាំង ឬក៏បាននូវ​បុគ្គល​ខ្សឹបខ្សៀវ​បា្រកដ​ដូច្នោះ ពួកស្រី​ទាំង​អស់ មិន​បាន​នូវបុរសដទៃ ក៏គប្បី​ធ្វើនូវ​អំពើ​លាមក ជាមួយបុរស​ខ្វិន​បាន។ ពួក​បុរស ទោះបីធ្វើនូវ​អំណរ​ចំពោះ​នារី​ទាំងឡាយ ជាអ្នក​ធ្វើនូវសេចក្តី​ត្រេកអរ​​ដល់​ពួក​បុរស ជាស្រី​មានចិត្ត​ច្រើន ដែលគេ​ផ្ទញ់ផ្ទាល់​មិនបាន​ដោយ​ប្រការ​ទាំងពួង បុគ្គល​មិនត្រូវ​ស្និទ្ធស្នាល​ទេ ព្រោះថា ស្រីទាំងឡាយ ស្មើ​ដោយ​កំពង់ទឹក។

[៣០៧] បុគ្គលឃើញ (នូវហេតុនៃសេចក្តីនឿយណាយ) របស់​ព្រះរាជា​ព្រះនាម​កិន្នរៈ និង​ព្រះនាងកិន្នរី (គប្បី​ដឹងចុះ) ពួកស្រី​ទាំងអស់ រមែង​មិនត្រេកអរ​ក្នុងផ្ទះ (របស់​ស្វាមីទេ) ដូចជា​ភរិយា (របស់​ព្រះរាជាកិន្នរៈ) លះបង់​នូវសត្វគឺ (ស្វាមី) បែប​នោះ ព្រោះ​ឃើញនូវ​បុរស​ផ្តេសផ្តាស​ដទៃជា​បុរសខ្វិន។

[៣០៨] ភរិយារបស់ព្រះបាទពកៈ និងព្រះបាទ​ពាវរិយៈ ជាព្រះរាជា​ល្មោភកាម​ដ៏ក្រៃ​លែង បានប្រព្រឹត្ត​ក្បត់ចំពោះ​បុរស​អ្នកលុះ​ក្នុងអំណាច​ដែល​ខ្លួនប្រាថ្នា ស្រីមិន​ប្រព្រឹត្ត​កន្លងស្វាមី​នឹង​បុរសដទៃ​នោះឯណា​កើត។

[៣០៩] នាងបិង្គិយានី ជាភរិយា​ជាទីស្រឡាញ់​នៃ​ព្រះបាទព្រហ្មទត្ត ព្រះអង្គ​ជាធំ​ក្នុង​លោក​ទាំងមូល បានប្រព្រឹត្ត​ក្បត់ចំពោះ​បុរសអ្នក​លុះក្នុង​អំណាច​ដែល​ខ្លួនប្រាថ្នា នាង​បិយង្គិយានី ជាអ្នក​ល្មោភក្នុង​កាមនោះ មិនបាន​នូវបុរស​គង្វាលសេះ​នោះផង (នូវទី​អគ្គមហេសី​ផង)។

[៣១០] បុរសដែលមិនមែនខ្មោចចូល មិនគួរជឿពួក​ស្រីដែល​អាក្រក់ មានចិត្ត​រហ័ស ជាស្រី​មិនដឹងគុណ​ដែលគេ​ធ្វើដល់ខ្លួន ជាស្រី​ប្រទូស្ត (ប្តី) ទេ។ ពួកស្រី​ទាំង​នោះ មិន​ដឹងនូវ​ឧបការៈ​ដែលគេ​ធ្វើហើយ (ដល់ខ្លួន) មិនដឹង​នូវកិច្ចការ​ដែលគួរធ្វើ មិន​ស្គាល់​ម្តាយ មិនស្គាល់​ឪពុក មិនស្គាល់​បងប្អូន មិនមាន​អរិយធម៌ មានការ​ប្រព្រឹត្តិ​កន្លង​ជា​ធម្មតា តែងលុះ​អំណាច​ចិត្តរបស់ខ្លួន។ ពួកស្រី​តែងលះបង់​ប្តីជាទី​ស្រឡាញ់ ជាទី​ពេញចិត្ត ជាអ្នក​អនុគ្រោះ​ស្មើដោយ​ជីវិត ដែលភប់​ប្រសព្វអស់​កាលដ៏យូរ ឬលះ​បង់​នូវប្តី ក្នុងកិច្ច​មានអន្តរាយ ព្រោះ​ហេតុនោះ ខ្ញុំមិន​ទុកចិត្ត​ចំពោះ​ស្រីទាំង​ឡាយទេ។ ព្រោះថា ចិត្តរបស់​ស្រីដូចគ្នា​នឹង​ចិត្តពានរ ហឫទ័យ​របស់ពួក​ស្រី ចុះឡើង​ញាប់ញ័រ​ដូចជា​ម្លប់ឈើ តែង​វិលទៅ ដូចកង់​រទេះ។ ពួកស្រី​ទាំងនោះ កាលក្រឡេក​មើលឃើញ​ទ្រព្យ​របស់ប្រុស ដែលគួរ​កាន់យក​ក្នុងកាល​ណា ក៏កៀរគរ​ប្រុសនោះ ដោយ​សំដីដ៏ផ្អែម​ល្ហែម​ក្នុងកាល​ណោះ ដូចពួក​ជនអ្នក​កម្ពោជៈ បញ្ឆោត​ចាប់សេះ​ដោយ​សារាយ។ ពួក​ស្រីកាល​បើក្រឡេក​មើល មិនឃើញ​ទ្រព្យរបស់​បុ្រស​ដែលគួរ​កាន់យក​ក្នុងកាលណា ក៏វៀរ​បុ្រសនោះ​ដោយ​ជុំវិញ​ក្នុងកាល​ណោះ ដូចគេ​ឆ្លងទៅ​ដល់​ត្រើយស្ទឹង ហើយលះ​បង់នូវ​ក្បូន។ ពួកស្រី​ឧបមាដូចជ័រ (ជាទីជាប់​ស្អិតនៃ​ចិត្តបុរស) ដូចភ្លើង​ស៊ីនូវវត្ថុគ្រប់​យ៉ាង មានមាយា​ដ៏រហ័ស ដូចស្ទឹង​មានខ្សែ​ទឹកដ៏រហ័ស ពួកស្រី​ទាំងនេះ តែង​សេពគប់​បុរស ទាំងជាទី​ស្រឡាញ់ ទាំងមិន​ជាទី​ស្រឡាញ់ ដូចទូក​តែងជួប​ប្រទះ​ទាំងច្រាំង​ខាង​អាយ និងច្រាំង​ខាងនាយ។ ពួកស្រី​ទាំងនោះ មិនមែន​ជារបស់​ប្រុសម្នាក់ ឬពីរ​នាក់ទេ ដូចជា​រានផ្សារ​ដែលបើក​ហើយ បុគ្គលណា សំគាល់នូវ​ពួកស្រី​ទាំងនោះ ថាជា​របស់អញ បុគ្គលនោះ​ ដូចគេ​យក​សំណាញ់​ខ្ចប់ខ្យល់។ ស្ទឹង ផ្លូវ រោងសុរា រោងជា​ទីប្រជុំ និង​អណ្តូងទឹក យ៉ាងណា ធម្មតា​ពួកស្រី​ក្នុងលោក ក៏យ៉ាង​នោះដែរ វេលា (នៃសេចក្តី​ស្រើប​ក្នុងកាម) របស់ពួក​ស្រីទាំងនោះ មិនមាន​ឈប់ឈរ​ទេ។ ពួកស្រី​ទាំងនេះ ស្មើ​ដោយ​អណ្តាភ្លើង មាន​ឧបមា​ដូចក្បាល​ពស់វែក ដូចពួក​គោស៊ីនូវ​ស្មៅដ៏ល្អៗ ខាង​ក្រៅ។ នរៈគប្បី​គប់រក​ដោយការ​ប្រយ័ត្ន​នូវវត្ថុ​ទាំងនេះ គឺភ្លើង ១​ ដំរី ១ ពស់វែក ១ ព្រះរាជា​ដែល​គេអភិសេក​ហើយ ១ ពួកស្រី​ទាំងអស់ ១ ព្រោះ​ភាពទៀង​ទាត់នៃវត្ថុ​ទាំងនោះ ដឹង​បាន​ដោយ​ក្រណាស់។ ពួកស្រី​មានពណ៌​សម្បុរដ៏​ល្អលើស​លុបពេក បុគ្គល​មិនត្រូវ​សេព​គប់ ១ ស្រីជាទី​ស្រឡាញ់​ពេញចិត្ត​របស់ពួក​ជនច្រើន បុគ្គល​មិនត្រូវ​សេពគប់ ១ ស្រីឆ្លៀវ​ឆ្លាសក្នុង​ការរាំ និងច្រៀង បុគ្គល​មិនត្រូវ​សេពគប់ ១ ប្រពន្ធ​អ្នកដទៃ បុគ្គល​មិនត្រូវ​សេព​គប់ ១ ស្រី (សេពគប់) ព្រោះ​ហេតុនៃ​ទ្រព្យ បុគ្គល​ក៏មិនត្រូវ​សេពគប់ ១ ស្រី ៥ ពួកនេះ បុគ្គល​មិនត្រូវ​សេពគប់​ទេ។

[៣១១] ដំណាលថា គ្រានោះ ស្តេចត្មាតឈ្មោះ​អានន្ទ បានដឹង​នូវគាថា​ជាខាង​ដើម កណ្តាល និងខាងចុង របស់​កុណាល​សកុណៈ ហើយបាន​ពោលគាថា​នេះ ក្នុង​វេលា​នោះថា

បុរស ទោះបីឲ្យ​នូវផែនដី ដែលពេញ​ដោយទ្រព្យ ដល់ស្ត្រី​ដែល​សន្មត​ហើយ ស្រីនោះ​លុះបាន​ឱកាស រមែង​មើលងាយ​ប្រុសនោះ​វិញ (ព្រោះហេតុនោះ) បុរស​មិន​ត្រូវលុះ​អំណាច​នៃស្រីទាំង​នោះឡើយ។ ពួកស្រី​រមែងលះបង់​នូវប្តីក្មេង ដែល​ជាអ្នក​មាន​ព្យាយាម​ក្រោកឡើង មានការ​ប្រព្រឹត្តិមិន​រួញរា គួរជាទី​ស្រឡាញ់​ពេញចិត្ត​ផង លះបង់​នូវប្តី​នោះ ព្រោះកិច្ច​ដែលមាន​អន្តរាយ​ផង ព្រោះ​ហេតុនោះ ខ្ញុំមិន​ទុកចិត្ត​ចំពោះស្រី​ទាំងឡាយ​ទេ។ បុរស​មិនត្រូវ​ទុកចិត្ត​ស្រីដោយ​គិតថា ស្រីនោះ​ចង់បាន​អញ មិនត្រូវ​ទុក​ចិត្តស្រី​ដោយ​គិតថា ស្រីនោះ យំរំជែ​ចំពោះអញ (ដូច្នេះទេ) ព្រោះថា ស្រីទាំងនោះ រមែង​គប់រក​នូវ​បុរស ទាំងជាទី​ស្រឡាញ់ ទាំងមិន​ជាទី​ស្រឡាញ់ ដូចទូក​ជួបប្រទះ​ទាំងច្រាំង​ខាងអាយ និងច្រាំង​ខាងនាយ។ បុគ្គលមិន​ត្រូវទុកចិត្ត​មែកឈើ​ចាស់ ដែលគេ​ក្រាល​ទុកទេ មិនត្រូវ​ទុកចិត្ត​ចោរជើង​ចាស់ជា​មិត្តទេ មិនត្រូវ​ទុកចិត្តថា ព្រះរាជា ជាសំឡាញ់​របស់​អញ​ដូច្នេះទេ មិនត្រូវ​ទុកចិត្ត​ស្រីជាមាតា​របស់បុត្ត ១០ នាក់ (យាយចាស់) ទេ។ បុគ្គល​មិនត្រូវ​ទុកចិត្ត​ចំពោះពួក​នារីអ្នក​ធ្វើនូវ​សេចក្តី​ត្រេកអរ អ្នកកន្លង​សីលធម៌ មិន​សង្រួមទេ មិនត្រូវ​ទុកចិត្ត​ភរិយា ដែលមាន​សេចក្តី​ស្រឡាញ់​ក្រៃពេក ព្រោះថា​នារី​ទាំង​ឡាយទុក​ស្មើកំពង់​ទឹក។ ពួកស្រី រមែង​សម្លាប់ (ប្រុស) ខ្លះ កាត់ (កប្រុស) ខ្លួនឯង​ខ្លះ ប្រើគេ​ឲ្យកាត់ខ្លះ កាត់ក​ហើយផឹក​ឈាមខ្លះ បុគ្គល​កុំធ្វើសេចក្តី​ស្នេហា​ចំពោះ​ពួកស្រី ដែលមាន​សេចក្តី​ប្រាថ្នា​ថោកទាប ជាអ្នក​មិនសង្រួម មានចិត្ត​ដូចកំពង់​ទឹក។ ពាក្យកុហក​របស់​ពួកស្រី​ទាំងនោះ ក៏ដូច​ជាពាក្យពិត ឯពាក្យពិត​របស់ពួក​ស្រីទាំងនោះ ក៏ដូចជា​ពាក្យកុហក (ពួកស្រី) ដូចគោ ស៊ីច្បិច​តែស្មៅល្អៗ ខាងក្រៅ។ ពួកស្រី​ទាំងនោះ តែង​ប្រឡោម (ប្រុស) ដោយ​ដំណើរផង ដោយ​អាការដែល​ក្រឡេក​មើលផង ដោយ​សំណើច​​ផង ឬដោយ​សំពត់ដែល​ស្លៀកអាក្រក់​ផង ដោយពាក្យ​ពីរោះផង។ ពិតណាស់ ស្រីទាំងនេះ​ដូច​ចោរ មានចិត្ត​រឹងត្អឹង ខូចកាច តែមាន​សំដីផ្អែម​ដូចស្ករ​ ការ​បញ្ឆោត​ណាក្នុង​ពួកមនុស្ស ពួកស្រី​ទាំងនោះ មិនមែន​ជាមិនដឹង​ការបញ្ឆោត​ណាមួយ (នោះ) ទេ។ ធម្មតា ពួកស្រី​ក្នុងលោក (ច្រើនតែ) លាមក វេលា​របស់ពួក​ស្រីទាំងនោះ​មិនមានទេ ពួកស្រី​ជាអ្នក​ស្រើបស្រាល​ផង ឃ្នើសឃ្នងផង ដូច​ភ្លើង​ស៊ីវត្ថុគ្រប់​យ៉ាង។ ប្រុស ឈ្មោះ​ថាជាទី​ស្រឡាញ់​របស់ពួកស្រី មិនមាន ទាំងមិន​ជាទី​ស្រឡាញ់​ក៏មាន ព្រោះថា ពួកស្រី​ទាំងនេះ តែង​គប់រកបុរស​ជាទី​ស្រឡាញ់ ទាំង​មិន​ស្រឡាញ់ ដូចទូក​តែងចួប​ប្រទះទាំង​ច្រាំង​ខាងអាយ និងច្រាំង​ខាងនាយ។ ប្រុស ឈ្មោះ​ថាជាទី​ស្រឡាញ់​របស់ពួក​ស្រីមិន​មាន ទាំងមិន​ជាទី​ស្រឡាញ់​ក៏មិនមាន ពួកស្រីតែង​រួបព័ទ្ធ (ប្រុស) ដើម្បី​ទ្រព្យសម្បត្តិ ដូចវល្លិ៍ តោង​ដើមឈើ។ ស្រីទាំងឡាយ តែង​រត់​តាមប្រុស​ឃ្វាលដំរី ឃ្វាលសេះ ឃ្វាល​គោ ប្រុសចណ្ឌាល អ្នក​ដុតខ្មោច និងអ្នក​ចោលសម្រាម​ដែលមាន​ទ្រព្យ។ ស្រីទាំង​ឡាយ តែងលះបង់​នូវកូន​អ្នកមាន​ត្រកូល ដែល​មិនមាន​ទ្រព្យ​តិចតួច ទុកស្មើ​សាកសព នារី​ទាំងឡាយ (ច្រើនតែ) គប់រកប្រុស ព្រោះហេតុ​តែទ្រព្យ។

[៣១២] សេចក្តីដំណាលថា គ្រានោះ ទេវពា្រហ្មណ៍​ឈ្មោះនារទៈ បានដឹងនូវ​គាថា​ជា​ខាងដើម កណ្តាល និងទីបំផុត របស់​ស្តេចត្មាត​ឈ្មោះ​អានន្ទ​ហើយ ក៏ពោល​គាថា​ទាំងឡាយ​នេះ​ក្នុងវេលានោះថា

បពិត្រលោកជាម្ចាស់នៃបក្សី សូមលោកស្តាប់ពាក្យ​ដែលខ្ញុំ​នឹង​និយាយដូច​តទៅ​នេះ ជន ៤ ពួកនេះ​គឺ សមុទ្រ ១ ព្រាហ្មណ៍ ១ ព្រះរាជា ១ ស្រី ១ រមែង​មិនពេញ។ ស្ទឹង​ណា​មួយ​ដែលអាស្រ័យ​នូវប្រឹថពី​ដែលហូរ​ទៅកាន់​សាគរ ស្ទឹងទាំង​នោះ ក៏ញ៉ាំង​សមុទ្រ​ឲ្យពេញ​មិនបាន ព្រោះថា សមុទ្រ​រមែងមិន​ពេញ ចេះតែនៅ​ខ្វះខាត។ ព្រាហ្មណ៍​រៀន​នូវវេទ មាន​គម្ពីរឈ្មោះ​ឥតិហាសៈ ជាគំរប់ ៥ ហើយ​តែងប្រាថ្នា​នូវការ​ចេះដឹងឲ្យ​ក្រៃលែង ព្រោះថា ព្រាហ្មណ៍​នោះ រមែង​មិនពេញ ចេះតែ​ខ្វះខាត។ ចំណែក​ព្រះរាជា​ឈ្នះគ្រប់​គ្រងផែនដី​ទាំងអស់ ព្រមទាំង​សមុទ្រ និងភ្នំហើយ តែង​ប្រាថ្នា​រកច្រាំង​សមុទ្រ និងផ្ទៃ​សមុទ្រ ដែល​សម្បូរ​ដោយរតនៈ មិនមាន​ទីបំផុត ព្រោះថា​ព្រះរាជា​នោះ រមែង​មិន​គ្រប់គ្រាន់ ចេះតែ​ខ្វះខាត។ ស្រីម្នាក់ៗ មានប្តី​ប្រាំបីៗ ហើយ​ប្តីនោះ ជាអ្នក​ក្លៀវក្លាផង មាន​កម្លាំងផង នាំមក​នូវរស​នៃសេចក្តី​ប្រាថ្នា​គ្រប់យ៉ាង ក៏គង់​ធ្វើនូវ​សេចក្តី​ប្រាថ្នា​ក្នុងប្តីទី ៩ ទៀត ព្រោះថា​ស្រីនោះ រមែង​មិនគ្រប់គ្រាន់ ចេះតែ​ខ្វះខាត។ ពួកស្រី​ទាំងអស់ ដូចភ្លើង​ស៊ីនូវវត្ថុ​គ្រប់យ៉ាង ពួកស្រី​ទាំងអស់ ដូចស្ទឹង​នាំទៅនូវ​វត្ថុគ្រប់​យ៉ាង ពួកស្រី​ទាំងអស់ ដូចមែក​ឈើមាន​បន្លា ពួកស្រី​ទាំងអស់ គប់រក (ប្តី) ព្រោះ​ហេតុតែ​ទ្រព្យ។ នរជនណា ផ្ទុកផ្តាក់​នូវភាព គឺការងារ​ទាំងពួង​លើពួកស្រី នរជននោះ ទុកដូច​គេយក​បណ្តាញ​ចាប់ខ្យល់ ឬដូច​គេបាច​ទឹកសមុទ្រ​ដោយដៃម្ខាង ពុំនោះ ដូចគេយក​ដៃមួយ ទះឲ្យ​ឮសូរ​គឹកកង។ ពួកស្រី​ដែលដូច​ជាចោរ មាន​ពុតត្បុត​ច្រើន មានពាក្យ​សច្ចៈ គេ​រកបាន​ដោយ​កម្រ​ណាស់ ភាពនៃស្រី​ទាំងឡាយ គេដឹង​បានដោយ​ក្រ ដូចដំណើរ​នៃត្រី​ក្នុងទឹក។ ពួកស្រី​ទាំងនោះ មានមារយាទ​របិញរបុញ មានសំដី​ទន់ ទុកស្មើដោយ​ស្ទឹង បំពេញ​បាន​ដោយក្រ តែង​លិចចុះ (ក្នុងអបាយ ព្រោះហេតុ​តែកាម) បុគ្គលដឹង​ច្បាស់នូវ​ដំណើរ​នោះ​ហើយ គប្បី​វៀរឲ្យ​ឆ្ងាយចេញ។ ពួកស្រី​ជាអ្នក​ញ៉ាំងចិត្ត​ប្រុសឲ្យ​ត្រឡប់​ត្រឡិន មាន​មាយាច្រើន ញ៉ាំង​ព្រហ្មចរិយធម៌​ឲ្យកម្រើក តែង​លិចចុះ (ក្នុង​អបាយ) បុគ្គល​ដឹងច្បាស់​នូវដំណើរ​នោះហើយ គប្បី​ចៀសឲ្យ​ឆ្ងាយ​ចេញ។ ពួកស្រីទាំង​នោះ ចូលទៅ​គប់រក​ប្រុសណា ដោយ​សេចក្តី​ប្រាថ្នា ឬដោយ​ទ្រព្យសម្បត្តិ រមែងដុត​កំដៅ​ប្រុសនោះ​ដោយ​ឆាប់​រហ័ស ដូចភ្លើង​ឆេះនូវ​ទីរបស់​ខ្លួន។

[៣១៣] សេចក្តីដំណាលថា គ្រានោះ កុណាលសកុណៈ ដឹងនូវ​គាថាជា​ខាងដើម កណ្តាល និងទីបំផុត នៃទេវព្រាហ្មណ៍​ឈ្មោះនារទៈ ហើយក៏​ពោល​គាថានេះ ក្នុងវេលា​នោះថា

បណ្ឌិត គួរចរចា (ជាមួយ) នឹងបុគ្គល​មានដៃ​កាន់ដាវ​សម្លៀង​ហើយ (ជាមួយ) នឹង​បុគ្គល​ប្រទូស្ត​ដូចជា​បិសាច ឬក៏ចូល​ទៅរកពស់ ដែល​មានពិស​ដ៏ពន្លឹក (ប្រសើរជាង) ប្រុស​ម្នាក់ឯង មិនគួរ​និយាយ​ចរចា ចំពោះ​ស្រីម្នាក់​ឯងទេ។ ព្រោះថា នារី​ទាំងឡាយ ជាអ្នក​ញាំញី​នូវចិត្តនៃ​មនុស្សលោក ជាអ្នក​មាន​ការរាំ​ច្រៀង និយាយ សើច ញញឹម ជាអាវុធ តែង​បៀតបៀន​នូវប្រុស​ដែលមិន​បានតម្កល់​ស្មារតី ដូចពួក​ស្រីអារក្សទឹក ក្នុង​កោះ​បៀតបៀន​ពួកពាណិជ។ ពួកស្រី​ទាំងនោះ​មិនមាន​វិន័យ មិនមាន​សំវរៈ ពួក​ស្រី​ទាំងនោះ ជាអ្នក​ល្មោភទឹក​ស្រវឹង និងសាច់ ជាអ្នក​មិន​សង្រួម តែង​លេបទ្រព្យ​សម្បត្តិ​របស់​បុរស ដូចត្រី​ធំឈ្មោះ​តិមិង្គល លេបនូវ​មករក្នុង​សាគរ។ ពួកស្រី​មាន​សេចក្តី​ត្រេកអរ​ក្នុង​បញ្ចកាមគុណ​ជាអារម្មរណ៍ មាន​អាការ​ឆ្មើងឆ្មៃ មិនទៀង មិន​សង្រួម ឃ្លាំរក​តែ​បុរស​អ្នក​ប្រមាទ ដូចទឹកស្ទឹង តែងហូរ​ចុះទៅរក​ទីមាន​ទឹកប្រៃ (សមុទ្រ)។ នារី​ទាំងឡាយ រមែង​និយាយ​ស្រស់ស្រាយ​រកជនណា ដោយ​សេចក្តី​ស្រឡាញ់ ឬដោយ​តម្រេក ឬក៏​ដោយ​ទ្រព្យ ជាស្រី​សម្លាប់ប្រុស​ដោយ​រាគៈ និងទោសៈ រមែង​ដុតរោល​នរជន​នោះ សូម្បី​ប្រុស​រុងរឿង​ដូចភ្លើង​ជាអ្នក​នឹងនួន។ ពួកស្រី​ដឹងថា បុរស​អ្នកស្តុកស្តម្ភ មានទ្រព្យ​ច្រើន រមែង​ក្រវែល​រកប្រុស​ដែល​មានទ្រព្យ​ដោយខ្លួនឯង រួបរុំ​បុរស​ដែលមាន​ចិត្តត្រេកអរ ដូចពួរជ្រៃ​ក្នុងព្រៃ​រួបព័ទ្ធ​ដើមរាំង។ នារី​ទាំងឡាយ​នោះ មានខ្លួន និងមុខ​ដ៏វិចិត្រ​តាក់តែង​ហើយ ផ្គាប់ផ្គុន (បុរស) ដោយ​សេចក្តី​ប្រាថ្នាផ្សេងៗ ជាអ្នក​យល់​កលមាយា​ទាំងរយ រមែងសើច រមែង​ញញឹម តែហាក់​ដូចជា​សង្រួម។ នារី​ទាំងឡាយ ស្អិតស្អាង​ខ្លួន​ដោយមាស កែវមណី និង​កែវមុក្តា ដែលគេ​ធ្វើសក្ការៈ​ក្នុងត្រកូល​របស់ប្តី ដែលគេ​រក្សាហើយ ក៏នៅ​តែប្រព្រឹត្ត​ក្បត់ស្វាមី​បាន ដូច​ជាប្រពន្ធ​ដែល​អាស្រ័យ​នៅក្នុង​ចន្លោះ​ហឫទ័យ ប្រព្រឹត្ត​ក្បត់​អសុរ​វិញ​បាន។ នរជន សូម្បីមាន​តេជះ មានប្រាជ្ញា​វាងវៃ ដែល​អ្នក​ផងច្រើនគ្នា​ធ្វើ​សក្ការបូជា លុះក្នុង​អំណាច​នៃ​ស្រីទាំង​ឡាយហើយ​ រមែងមិន​រុងរឿង ដូចព្រះចន្ទ្រ​ដែលត្រូវ​រាហូ​ចាប់។ ចោរអ្នក​ក្រោធមាន​ចិត្តអាក្រក់ (ឃើញ) ចោរជា​សត្រូវ (នឹងខ្លួន) មកប្រទះ​គ្នាហើយ ធ្វើនូវ​សេចក្តី​វិនាស​ណា បុគ្គលអ្នក​មានតណ្ហា លុះក្នុង​អំណាច​នៃស្រី​ទាំងឡាយ រមែង​ដល់នូវ​សេចក្តីវិនាស​ក្រៃលែង​ជាងសេចក្តី​វិនាស​នោះ​ទៅ​ទៀត។ នារី​ទាំងឡាយ ដែល​មាន​​សក់របោច មានស្នាម​ដាច់ដោយ​ក្រចក ដែលត្រូវ​គេវាយ គេធាក់​ដោយជើង ដៃ និង​ដំបង ក៏នៅតែ​ចូលទៅកាន់​អាការ​ថោកទាប​វិញ នៅ​តែ​ត្រេកអរ (ក្នុង​កាមទៀត) ដូចរុយ​ត្រេកអរ​នឹងសាកសព។ បុរសអ្នក​មានបញ្ញាចក្ខុ ត្រូវការ​ដោយ​សេចក្តី​សុខ គប្បី​វៀរស្រី​ទាំង​ឡាយនោះ (ដែលនៅ) ក្នុងត្រកូល​ទាំង​ឡាយ​ក្តី ក្នុងចន្លោះ​ច្រកក្តី ក្នុង​រាជធានី​ក្តី ក្នុង​និគមក្តី ឬក៏វៀរ​នូវ​អារម្មណ៍​ដូចជា​អន្ទាក់ និង​បង្កាត់​របស់មារ ដែល​កិលេសមារ​ដាក់​ហើយក្តី។ បុគ្គលណា លះបង់នូវ​តបោគុណ (គុណ គឺសេចក្តី​ព្យាយាម) ជាកុសល​ហើយ ប្រព្រឹត្ត​នូវចរិត​មិនប្រសើរ បុគ្គលនោះ (លុះច្យុត) ចាកទេវតា​ហើយ នឹងមកកាន់​នរកវិញ ដូច​ពាណិជ (មានទ្រព្យ​ច្រើន ដូរយក) ក្អមកំបែក។ ប្រុស (ដែល​លុះក្នុង​អំណាចស្រី) នោះ ត្រូវគេ​តិះដៀល​ក្នុងលោក​នេះផង ក្នុងលោក​ខាងមុខផង ជាមនុស្ស​មានគំនិត​អាក្រក់ ត្រូវកម្ម​របស់ខ្លួន​បៀតបៀន ជា​បុគ្គល​មិនទៀង តែងភា្លត់​ទៅកាន់​អបាយភូមិ ដូចរថ​ដែលទឹម​លាកាច ដើរទៅក្នុង​ទីខុស​ផ្លូវ។ ប្រុសនោះ រមែង​ចូលទៅ​កាន់នរក ជាទីញ៉ាំង​សត្វឲ្យក្តៅ នៅអាស្រ័យ​នឹងព្រៃរកា មានបន្លា​ដូចលំពែង ធ្វើអំពី​ដែកផង កំណើត​តិរច្ឆាន​ផង វិស័យ​នៃប្រេត និងអសុរ​កាយ​ផង រមែង​មិនអាច​រួចបានទេ។ ស្រីទាំង​ឡាយ រមែងញ៉ាំង​ល្បែងជា​ទិព្វ ឬញ៉ាំង​តម្រេក ក្នុង​ទីជាទីរីករាយ ឬញ៉ាំង​សម្បត្តិ​ចក្រពត្តិ ក្នុងទី​ជា​របស់មនុស្ស​នៃបុគ្គល​អ្នកប្រមាទ ឲ្យ​វិនាស ពួកស្រី រមែងញ៉ាំង​ប្រុសនោះ ឲ្យដល់​នូវទុគ្គតិ។ ល្បែងជា​តម្រេកទិព្វ សម្បតិ្ត​ស្តេចក្រពត្តិ ក្នុងទីជា​របស់មនុស្ស និងពួក​ស្រីអប្សរ មានវិមាន​មាសជា​លំនៅ ជាសម្បតិ្ត​ដែល​បុគ្គល​មិនត្រូវការ​ដោយពួកស្ត្រី ហើយ​ប្រព្រឹត្ត (ព្រហ្មចរិយធម៌) មិនមែន​បាន​ដោយ​ក្រទេ។ គតិ​ជាទីកន្លង​ផុតចាក​កាមធាតុ គឺការកើត​ក្នុងរូបធាតុ និងការ​កើតក្នុង​សុទ្ធាវាស ជា​វិស័យ​របស់អ្នក​ប្រាសចាករាគៈ ជាសម្បត្តិ​ដែលបុគ្គល​មិនត្រូវការ ដោយ​ពួក​ស្រី​ ហើយប្រព្រឹត្ត (ព្រហ្មចរិយធម៌) មិនមែន​បានដោយ​ក្រទេ។ គុណជាតិ​ដ៏ក្សេមក្សាន្ត គឺ​ព្រះនិព្វាន ជាទីកន្លង​ផុតចាក​ទុក្ខទាំងពួង​ ជាអច្ចន្តសុខ មិនកម្រើក មិនមាន​បច័្ចយតាក់​តែង បុគ្គល​មិនត្រូវ​ការដោយ​ស្រី ហើយ​ប្រព្រឹត្ត (ព្រហ្មចរិយធម៌) ជាអ្នក​ស្អាត មានកិលេស​រលត់ មិនមែន​បានដោយ​ក្រទេ។

[៣១៤] (ព្រះសាស្តា ទ្រង់ប្រជុំជាតកនេះថា) ក្នុងកាលណោះ កុណាលបក្សី បាន​មកជា​តថាគត បុស្សកោកិលបក្សី បានមក​ជា​ឧទាយិភិក្ខុ ស្តេចត្មាត បានមក​ជាអានន្ទ នារទព្រាហ្មណ៍ បានមក​ជាសារីបុត្ត ពួកបរិស័ទ​បានមក​ជា​ពុទ្ធបរិស័ទ អ្នកទាំងឡាយ​ចូរ​ចាំទុក​ជាតក​យ៉ាងនេះ។