km:tipitaka:sut:kn:jat:sut.kn.jat.v06.01

អាវារិយវគ្គ ទី១

សង្ខេប

(បន្ថែមការពិពណ៌នាអំពីសូត្រនៅទីនេះ)

sut kn jat v06 01 បាលី cs-km: sut.kn.jat.v06.01 អដ្ឋកថា: sut.kn.jat.v06.01_att PTS: ?

អាវារិយវគ្គ ទី១

?

បកប្រែពីភាសាបាលីដោយ

ព្រះសង្ឃនៅប្រទេសកម្ពុជា ប្រតិចារិកពី sangham.net ជាសេចក្តីព្រាងច្បាប់ការបោះពុម្ពផ្សាយ

ការបកប្រែជំនួស: មិនទាន់មាននៅឡើយទេ

អានដោយ (គ្មានការថតសំលេង៖ ចង់ចែករំលែកមួយទេ?)

(១. អវារិយវគ្គោ)

អាវារិយជាតក ទី១

(៣៧៦. អវារិយជាតកំ (៦-១-១))

[១៣០] (ព្រះពោធិសត្វ ទូន្មានថា) បពិត្រ​ម្ចាស់ផែនដី សូមព្រះអង្គ​កុំខ្ញាល់ បពិត្រ​ព្រះអង្គ​ប្រសើរលើរថ សូមព្រះអង្គ​កុំខ្ញាល់ ព្រះរាជា​កាលមិន​ខ្ញាល់តប​ចំពោះបុគ្គល​ដែល​ខឹង រាស្រ្តតែង​បូជា អាត្មារមែង​ប្រៀនប្រដៅ​មនុស្សក្នុង​ទីទាំងពួង គឺក្នុងស្រុក ឬក្នុងព្រៃ ទីទាប ឬទីទួល បពិត្រ​ព្រះអង្គ​ប្រសើរលើរថ សូមព្រះអង្គ​កុំខ្ញាល់។

[១៣១] (ព្រះសាស្តា ត្រាស់ថា) នាយទូក​ក្នុងទន្លេគង្គា ឈ្មោះ​អាវារិយបិតា តែង​ចម្លង​នូវជនមុន ​ហើយទើប​សុំយកនូវ​ថ្លៃឈ្នួល​ក្នុងកាលខាងក្រោយ ហេតុនោះ ការឈ្លោះ​ប្រកែក ក៏រមែង​មានដល់​គាត់ គាត់ក៏​មិនចម្រើន​ដោយ​ភោគសម្បត្តិ​ទាំងឡាយ។

[១៣២] (តាបសពោធិសត្វ ទូន្មានថា) ម្នាលនាយទូក ចូរអ្នកសុំ​យកថ្លៃ​ចំពោះ​មនុស្ស ដែលមិន​ទាន់ឆ្លងទៅ​កាន់ត្រើយ​នាយ​ឲ្យ​ហើយសិន ព្រោះថា​ចិត្តមនុស្ស​ដែលឆ្លង​ហើយ​ផ្សេង ចិត្តរបស់​មនុស្សអ្នក​ស្វែងរកត្រើយ (ត្រូវការឆ្លង) ផ្សេង។

[១៣៣] អាត្មាតែងប្រៀនប្រដៅមនុស្ស​ក្នុងទីទាំងពួង គឺក្នុងស្រុក ឬក្នុងព្រៃ ទីទាប ឬទីទួល ម្នាល​នាយទូក ចូរអ្នក​កុំខឹង។

[១៣៤] (ព្រះសាស្តា ត្រាស់ថា) ព្រះរាជា បានប្រទាន​ស្រុកសួយ​ ដោយពាក្យ​ប្រៀន​ប្រដៅ​ណា នាយទូក​ក៏ទះមាត់ (ឥសី) ដោយពាក្យ​ប្រៀនប្រដៅ​នោះដែរ។

[១៣៥] ភាជន៍បាយក៏បែក ភរិយាក៏ត្រូវ​ខ្លួនប្រហារ គភ៌របស់​ភរិយាក៏ធា្លក់ចុះ​ទៅលើ​ផែនដី មនុស្សពាល​មិនញុំា​ប្រយោជន៍​ឲ្យចំរើន​ដោយឱវាទនោះ ដូចជាម្រឹគ​មិនចម្រើន​ដោយ​មាសប្រាក់។

ចប់ អាវារិយជាតក ទី១។

សេតកេតុជាតក ទី២

(៣៧៧. សេតកេតុជាតកំ (៦-១-២))

[១៣៦] (អាចារ្យទិសាបាមោក្ខ ទូន្មានសេតកេតុព្រាហ្មណ៍ថា) ម្នាលអ្នក ចូរអ្នក​កុំខឹង ព្រោះថា​ការខឹង ជាការមិន​ល្អទេ អ្នកមិន​ដែលឃើញ មិនដែលឮ នូវទិស​ជា​ច្រើនទេ ម្នាល​អ្នក​ឈ្មោះ​សេតកេតុ មាតាបិតា ទុកជាទិស (ខាងដើម អ្នកប្រាជ្ញ​ទាំងឡាយ) ពោលថា អាចារ្យទុកជា (ទិសខាងស្តំា) ប្រសើរជាង​ទិសទំាងឡាយ។

[១៣៧] ពួកជនជាគ្រហស្ថ ជាអ្នកឲ្យបាយ ទឹក និងសំពត់ ជាអ្នកហៅរក (នូវអ្នក​ទទួល​ទាន) ណា អ្នកប្រាជ្ញ​ទាំងឡាយ មានព្រះពុទ្ធ​ជាដើម ពោលនូវ​បុគ្គលនោះ​ថា ជាទិស (ខាងលើ) មា្នល​សេតកេតុ បុគ្គលមាន​ទុក្ខ ត្រឡប់ជាបាន​សេចក្តីសុខ​វិញ​ព្រោះដល់​នូវទិស (និព្វាន) ណា ទិសនុ៎ះ ជាទិស​ដ៏ប្រសើរ។

[១៣៨] (ព្រះរាជា សួរបុរោហិតថា) ជដិលទាំងឡាយណា ទ្រទ្រង់ស្បែក​ខ្លាឃ្មុំទាំង​ក្រចក មានធេ្មញ​ប្រកបដោយ​មន្ទិល មានសភាព​ដ៏សៅហ្មង តែង​ស្វាធ្យាយ​នូវ​មន្ត​ទាំង​ឡាយ ជដិល​ទាំងនោះ (ឋិតនៅ) ក្នុងសេចក្តី​ព្យាយាម​ជារបស់​មនុស្ស ដឹង​ច្បាស់នូវ​លោក​នេះ បាន​រួចចាក​អបាយឬទេ។

[១៣៩] (បុរោហិត ទូលតបថា) បពិត្រ​ព្រះរាជា បុគ្គលជា​ពហុស្សូត ធ្វើបាបកម្មទាំង​ឡាយ មិនប្រព្រឹត្តធម៌ សូម្បីចេះ​ដឹងច្រើន ​ហើយអាស្រ័យ​ការចេះដឹង​នោះ មិនបាន​ដល់​នូវ​ការ​ប្រព្រឹត្តិ ក៏រមែង​មិនបាន​រួចចាកទុក្ខឡើយ។

[១៤០] (ព្រះរាជា ពោលថា) បុគ្គលអ្នកចេះច្រើន អាស្រ័យនូវ​ការចេះដឹង​នោះ តែមិន​បាន​ដល់នូវ​ការ​ប្រព្រឹត្តិ ក៏រមែង​មិនរួច​ចាកទុក្ខ ខ្ញុំសំគាល់ថា ការចេះដឹង មិនមានផល​ទេ ការប្រព្រឹត្តិ ព្រមទាំង​ការសង្រួម​ទៀងទាត់ ទើបមាន​ផល។

[១៤១] (បុរោហិតទូលថា) ការចេះដឹង មិនមែនឥតផលទេ ការប្រព្រឹត្តិ ព្រម​ទាំង​ការសង្រួម​នោះឯង ក៏មិន​ទៀងទាត់​ដែរ បុគ្គលដល់​នូវកិត្តិសព្ទ ព្រោះ​អាស្រ័យ​ការ​ចេះដឹង បុគ្គល​មានខ្លួន​ទូន្មានបាន​ហើយ ដល់នូវ​ព្រះនិព្វាន ព្រោះការ​ប្រព្រឹត្តិ។

ចប់ សេតកេតុជាតក ទី ២។

ទរីមុខជាតក ទី៣

(៣៧៨. ទរីមុខជាតកំ (៦-១-៣))

[១៤២] (ព្រះបចេ្ចកពុទ្ធទរីមុខ ឲ្យឱវាទដល់ព្រះរាជាព្រហ្មទត្តថា) កាមទាំងឡាយ ដូច​ភក់​ផង កាមទាំងឡាយ ដូចគ្រឿង​ស្អិតផង នេះជា​ភ័យមាន​ឫសគល់ ៣ យ៉ាង ដែល​ព្រះសម្ពុទ្ធ​ពោលទុក​ហើយ កាម​ទាំងឡាយ ដូចធូលីផង ដូចផ្សែងផង ដែល​អាត្មា​ប្រកាស​ហើយ បពិត្រ​ព្រះរាជា​ព្រហ្មទត្ត សូមព្រះអង្គ​លះបង់ (កាមទាំងនោះ) ​ហើយ​បួសចុះ។

[១៤៣] (ព្រះរាជាព្រហ្មទត្ត ពោលថា) បពិត្រ​ព្រាហ្មណ៍ ខ្ញុំជាអ្នក​ជាប់ចំពាក់ ត្រេកអរ​ជ្រុល​ជ្រប់ក្នុង​កាម​ទាំងឡាយ ជាអ្នកត្រូវ​ការដោយ​ជីវិត មិនអាច​ដើម្បី​លះនូវកាម មាន​សភាព​គួរខ្លាច​នោះបាន​ទេ ខ្ញុំនឹងធ្វើ​បុណ្យទាំង​ឡាយច្រើន។

[១៤៤] (ព្រះបចេ្ចកពុទ្ធ ពោលថា) បុគ្គលណា កាលគេប្រាថ្នា​សេចក្តីចំរើន អនុគ្រោះ​ដោយ​ប្រយោជន៍ ប្រៀនប្រដៅ តែមិនធ្វើ​តាមពាក្យ​ប្រៀនប្រដៅ សំគាល់ថា នេះឯង​ប្រសើរ ជា​មនុស្ស​ល្ងង់ខ្លៅ រមែង​ចូលទៅ​កាន់គភ៌​ញយ ៗ។

[១៤៥] បុគ្គលល្ងង់ខ្លៅនោះ រមែងចូលទៅកាន់នរក មានសភាព​ដ៏ពន្លឹក ជាទីមិន​ស្អាត​ដល់ពួក​កុលបុត្ត​អ្នកស្អាត ពេញ​ដោយមូត្រ និងករីស សត្វទាំង​ឡាយណា ជាអ្នកមិន​ទាន់​ប្រាស​ចាករាគៈ ជាប់ចំពាក់​ក្នុងកាម​ទាំងឡាយ សត្វទាំង​ឡាយនោះ រមែង​មិនលះបង់នូវ​សកាយៈ (ការនៅ​ក្នុងគភ៌)។

[១៤៦] សត្វទាំងឡាយ ប្រសូត (ចាកគភ៌នៃមាតា) រមែង​ជាប់ដោយ​លាមក ប្រឡាក់​ដោយ​ឈាម ជាប់ដោយ​រំអិល ប៉ះពាល់​នូវទ្វារជា​ទីប្រសូតណា ៗ ដោយកាយ ក្នុង​ខណៈ​នោះ ទ្វារទាំង​អស់នោះ ជារបស់​មិនស្អាត សុទ្ធតែ​ជាទុក្ខ​ទាំងអស់។

[១៤៧] អាត្មាឃើញទើបពោល មិនមែនស្តាប់អំពីបុគ្គល​ដទៃទេ អាត្មារលឹក​ឃើញ នូវ​បុព្វេនិវាស​ច្រើន។ (ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ត្រាស់ថា) ព្រះបចេ្ចកពុទ្ធ ព្រះនាមទរីមុខៈ ពន្យល់​សេ្តច​ព្រហ្មទត្ត មានប្រាជ្ញាល្អ ដោយគាថា​ទាំងឡាយ​ដ៏វិចិត្រ​ដែលសំដែង​ហើយដោយល្អ។

ចប់ ទរីមុខជាតក ទី ៣។

នេរុជាតក ទី៤

(៣៧៩. នេរុជាតកំ (៦-១-៤))

[១៤៨] (សុវណ្ណហង្សជាប្អូន និយាយថា) ហ្វូងក្អែកព្រៃ ក្អែកស្រុក និងយើង ជាសត្វ​ប្រសើរ​ជាងពួក​សត្វស្លាប មកដល់​ភ្នំនេះ មានសម្បុរ​ប្រហែលគា្ន​ទាំងអស់។

[១៤៩] ពួកសីហៈ ខ្លាធំ សត្វសា្លប ម្រឹគថោកទាប​ក្នុងទីនេះ មានសម្បុរ​ប្រហែលគ្នា​ទាំងអស់ តើភ្នំនេះ ឈ្មោះអ្វី។

[១៥០] (សុវណ្ណហង្សពោធិសត្វ ពោលថា) មនុស្សទាំងឡាយ ដឹងថាភ្នំ​ដ៏ឧត្តមនេះ​ឈ្មោះនេរុ សព្វសត្វ​ទាំងឡាយ​នៅក្នុង​ទីនេះ ជាសត្វ​បរិបូណ៌​ដោយពណ៌​សម្បុរ។

[១៥១] (សុវណ្ណហង្សជាប្អូន ពោលថា) ការមិនរាប់អាន ឬការមើលងាយ​នូវពួក​សប្បុរស ឬក៏ការ​រាប់អាន​បុគ្គល​ថោកទាប មានក្នុង​ទីណា បុគ្គល​មិនគប្បី​នៅក្នុង​ទីនោះទេ។

[១៥២] មនុស្សខ្ជិល និងមនុស្សឧស្សាហ៍ មនុស្សក្លៀវក្លា និងមនុស្សខ្លាច គេបូជា​ស្មើគ្មា ក្នុង​ទីណា សប្បុរស​ទាំងឡាយ រមែង​មិននៅ​ក្នុងទីនោះ ជាភ្នំមិន​ធ្វើឲ្យ​ប្លែក​បាន​។

[១៥៣] ភ្នំនេរុនេះ មិនចែកនូវសត្វឲ្យថោកទាប ឲ្យខ្ពង់ខ្ពស់ ឲ្យជាកណ្តាល ភ្នំនេរុ​មិន​ធ្វើ​ឲ្យប្លែកគ្នា​បាន​ បើដូច្នោះ យើង​ទាំងឡាយ លះបង់នូវ​ភ្នំនេរុចោល។

ចប់ នេរុជាតក ទី៤។

អាសង្កជាតក ទី៥

(៣៨០. អាសង្កជាតកំ (៦-១-៥))

[១៥៤] (នាងអាសង្កាកុមារិកា ពោលថា) វល្លិឈ្មោះអាសាវតី កើតក្នុង​ឧទ្យាន​ឈ្មោះចិត្តលតាវ័ន វល្លិនោះ ក្នុងមួយពាន់ឆ្នាំ ទើបកើតផ្លែ ១។

[១៥៥] ទោះបើផ្លែមាននៅក្នុងទីឆ្ងាយដល់ម្ល៉ោះ ពួកទេវតា​នៅតែចូល​ទៅរកវល្លិនោះ បពិត្រ​ព្រះរាជា សូមព្រះអង្គ​ប្រាថ្នាចុះ សេចក្តី​ប្រាថ្នារមែង​មានផល នាំមកនូវ​សេចក្តី​សុខ។

[១៥៦] អំបាលសត្វស្លាបនោះ (កុក) នៅប្រាថ្នាបាន​ អំបាលសត្វ​មានកំណើតពីរ គង់​ប្រាថ្នាបាន​ ថ្វីបើទន្លេ​មាននៅ​ក្នុងទីឆ្ងាយ សេចក្តីប្រាថ្នា​របស់កុកនោះ គង់​សម្រេច​មិនខាន បពិត្រ​ព្រះរាជា សូមព្រះអង្គ​ប្រាថ្នាចុះ សេចក្តី​ប្រាថ្នារមែង​មានផល​ជាសុខ។

[១៥៧] (ព្រះរាជាព្រហ្មទត្ត ពោលថា) នាងបានញុំាងខ្ញុំ​ឲ្យឆ្អែតដោយវាចា មិនឆ្អែត​ដោយ​​ការងារ ដូចជា​ផ្កាកម្រង​នៃឈើសោរេយ្យកៈ មានតែពណ៌ មិនមានក្លិន។

[១៥៨] បុគ្គលណា មិនឲ្យ មិនលះបង់ភោគៈ គ្រាន់តែធ្វើ​នូវវាចា​ដ៏ពីរោះ ជាវាចា​ឥត​ផល ចំពោះមិត្ត​ទាំងឡាយ តំណ (នៃសេចក្តី​ស្និទ្នសាល) របស់​បុគ្គលនោះ រមែង​សាបសូន្យ​ទៅ ដោយហេតុ​នោះឯង។

[១៥៩] ពិតណាស់ បុគ្គលធ្វើនូវអំពើណា គប្បីនិយាយ​នូវអំពើនោះ មិនធ្វើ​នូវអំពើ​ណា មិន​គប្បីនិយាយ​នូវអំពើនោះ បណ្ឌិត​ទាំងឡាយ រមែង​កំណត់​ដឹងនូវ​បុគ្គលអ្នក​មិនធ្វើ គ្រាន់​តែ​​និយាយ។

[១៦០] ពលរបស់ខ្ញុំអស់ហើយ ទាំងស្បៀងអាហារក៏មិនមាន ខ្ញុំរង្កៀស​ចំពោះ​ការ​វិនាស​​នៃជីវិត បើដូច្នោះ ខ្ញុំនឹងទៅ​ឥឡូវនេះ។

[១៦១] (នាងអាសង្កា ទូលថា) បពិត្រព្រះអង្គ ទ្រង់ប្រសើរលើរថ ពាក្យណា​ដែល​មាន​ក្នុង​ឈ្មោះ ពាក្យនុ៎ះឯង ជាឈ្មោះ​របស់ខ្ញុំព្រះអង្គ​ បពិត្រ​មហារាជ សូមព្រះអង្គ​រង់ចាំ​ចុះ ខ្ញុំព្រះអង្គ​នឹងអញ្ជើញ​បិតាសិន។

ចប់ អាសង្កជាតក ទី ៥។

មិគលោបជាតក ទី៦

(៣៨១. មិគាលោបជាតកំ (៦-១-៦))

[១៦២] (ត្មាតពោធិសត្វ និយាយនឹងកូនថា) ម្នាលមិគលោបៈ ដំណើររបស់​អ្នកប្រាកដ​ដូច្នោះ មិនពេញ​ចិត្តអញទេ ម្នាលកូន ដ្បិតអ្នក​ហើរទៅ​ខ្ពស់ពេក ម្នាលកូន អ្នកសេពគប់​នូវទី​មិនមែន​ផែនដី។

[១៦៣] ផែនដីប្រាកដដល់អ្នក ដូចជាស្រែមានជ្រុង ៤ ម្នាលកូន ចូរអ្នក​ត្រឡប់អំពី​ទីនោះ​មកវិញ កុំទៅហួស​អំពីទីនេះ​ឡើយ។

[១៦៤] ពួកសកុណជាតិឯទៀត មានស្លាបជាយាន ទៅកាន់​អាកាស ពួក​សត្វ​ទាំង​នោះ សំគាល់​ខ្លួនថា ស្មើដោយ​វត្ថុដ៏ទៀងទាត់ ត្រូវកំឡាំង​ខ្យល់បក់​បោកវិនាស។

[១៦៥] (ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ទ្រង់សំដែងថា) មិគលោបៈ មិនធ្វើតាម​ពាក្យប្រដៅ​របស់​បិតាចាស់ ឈ្មោះ​អបរណ្ណៈ ហើរកន្លង​នូវខ្យល់​រដូវកាល បាន​ទៅដល់​អំណាច​នៃខ្យល់ព្យុះ។

[១៦៦] កូនក្តី ប្រពន្ធក្តី ឬសត្វឯទៀត ជាអ្នកចិញ្ចឹមជីវិត​តាមមិគលោបៈ​នោះ ពួកសត្វ​ស្លាបទំាងអស់ ក៏ដល់នូវ​សេចក្តីវិនាស ព្រោះ​ទិជជាតិ (មិគលោបៈ) មិន​ធ្វើតាមឱវាទ។

[១៦៧] បុគ្គលណា មិនយល់នូវពាក្យ​របស់បុគ្គល​ចាស់ទុំ ក្នុងលោកនេះ បុគ្គលនោះ (ដល់​នូវសេចក្តី​វិនាស) ដូចជា​ត្មាតកន្លង​ពាក្យប្រៀន​ប្រដៅ ជាសត្វ​ភ្លើតភ្លើន​ត្រាច់ទៅ​កាន់ទី​ហួសដែន ជនទាំងអស់​ដល់នូវ​សេចក្តីវិនាស ព្រោះមិន​ធ្វើតាម​ពាក្យប្រដៅ​របស់ព្រះពុទ្ធ។

ចប់ មិគលោបជាតក ទី៦។

សិរិកាឡកណ្ណិជាតក ទី៧

(៣៨២. សិរិកាឡកណ្ណិជាតកំ (៦-១-៧))

[១៦៨] (សុចិបរិវារសេដ្ឋីពោធិសត្វ សួរនាងទេវធីតាឈ្មោះ​កាឡកណ្ណិថា) នាងជា​អ្វី មាន​វណ្ណៈខ្មៅ ទាំងមិន​មានគ្រឿង​មើលជា​ទីស្រឡាញ់ នាងជាអ្វី ឬជាធីតា​របស់​អ្នកណា យើង​ស្អាល់នាង​ដូចម្តេច​បាន។

[១៦៩] (នាងកាឡកណ្ណី ឆ្លើយថា) ខ្ញុំឈ្មោះ​ចណ្ឌិយា ជាធីតានៃ​មហារាជ ឈ្មោះ​វិរូបក្ខៈ ខ្ញុំមាន​សម្បុរខ្មៅ ជាស្រ្តី​ឥតបុណ្យ ពួកទេវតា​រមែង​ស្គាល់ខ្ញុំថា ជាកាឡកណ្ណី អ្នកកាល​បើខ្ញុំ​សូម​ឱកាស សូមឲ្យ​ យើងនឹងនៅ​ក្នុងសំណាក់​នៃអ្នក។

[១៧០] (សេដ្ឋីពោធិសត្វ សួរថា) នាងដំកល់ចិត្តចំពោះបុរស​មានសីលធម៌​ដូចម្តេច មាន​សមាចារ​ដូចម្តេច ម្នាលនាង​កាឡី នាង ខ្ញុំសួរ​ហើយ ក៏ចូរប្រាប់មក យើងនឹង​ស្គាល់នាង ដូចម្តេច​បាន។

[១៧១] (នាងកាឡកណ្ណី ឆ្លើយប្រាប់ថា) បុរសណា ជាអ្នកលុបគុណ ប្រឡង​វាសនា ប្រណាំង​ប្រជែង ច្រណែន កំណាញ់ ជាអ្នក​អួតអាង បាន​ទ្រព្យ​ហើយបំផ្លាញ​ទៅវិញ បុរសនោះ ជាទីត្រេកអរ​របស់ខ្ញុំ។

[១៧២] បុរសណា ច្រើនក្រោធ ចងសេចក្តី​ក្រោធទុក ញុះញង់​បំបែកមិត្ត ពោល​ពាក្យ​ចាក់ដោត​ដូចបន្លា ពោលពាក្យ​ទ្រគោះ បុរសនោះ ជាទីត្រេកអរ​ក្រៃលៃង របស់​ខ្ញុំជាង​នោះ​ទៅ​ទៀត។

[១៧៣] បុរសមិនយល់ប្រយោជន៍របស់ខ្លួនថា (កិច្ចនេះ​ត្រូវធ្វើ) ក្នុងថ្ងៃនេះ ឬក្នុង​ថ្ងៃស្អែក កាលបើ​គេទូន្មាន ក៏ខឹងតប មើលងាយ​នូវបុគ្គល​ប្រសើរ។

[១៧៤] បុរសណា ជាប់ចិត្តក្នុងល្បែង គឺកាមគុណ រមែង​ឃ្លាតចាក​មិត្តទាំងពួង បុរស​នោះ ជាទី​ត្រេកអរ​របស់ខ្ញុំ ទាំងខ្ញុំ​ក៏មិនមាន​មោះមៃ ចំពោះបុរស​នោះទេ។

[១៧៥] (ពោធិសត្វ តិះដៀលថា) ម្នាលនាងកាឡី នាងចូរចៀស​ចេញអំពី​ទីនេះទៅ អំពើ​អាក្រក់នេះ មិនមាន​ក្នុងយើង​ទាំងឡាយទេ នាងចូរ​ទៅកាន់​ជនបទ ឬ​និគម​រាជធានី ដទៃចុះ។

[១៧៦] (នាងកាឡកណ្ណី ពោលថា) ខ្ញុំក៏បាន​ដឹងហេតុនោះដែរ អំពើនោះ មិនមាន​ក្នុង​អ្នកទេ ពួកជនជា​អ្នកឥតបុណ្យ​ក្នុងលោក រមែង​ប្រមូល​នូវទ្រព្យច្រើន ខ្ញុំនិង​ទេវតាជា​បង​របស់ខ្ញុំ ទាំងពីរ​នាក់ តែងបំផ្លាញ​នូវទ្រព្យនុ៎ះ។

[១៧៧] (ពោធិសត្វ សួរថា) នាងជាអ្វី មានវណ្ណៈជាទិព្វ មកឋិតលើ​ផែនដី នាងជាអ្វី ឬជា​ធីតារបស់​នរណា យើងនឹង​ស្គាល់នាង ដូចម្តេចបាន។

[១៧៨] (នាងសិរីទេវធីតា ពោលថា) ខ្ញុំជាធីតានៃ​មហារាជ ឈ្មោះធតរដ្ឋ​ដ៏មានសិរី ខ្ញុំជាស្រ្តី​ឈ្មោះសិរី​ផង លក្ខីផង ពួកទេវតា​រមែង​ស្គាល់ខ្ញុំថា ជាស្រ្តី​មានប្រាជា្ញ​ដូច​ផែនដី លោក ខ្ញុំ​សូមឱកាស​ហើយ សូមឲ្យ យើង​នឹងសូម​នៅក្នុង​សំណាក់​លោក។

[១៧៩] (ពោធិសត្វ សួរថា) នាងនឹងដំកល់ចិត្ត​ចំពោះបុរស​មានសីលធម៌​ដូចម្តេច មាន​សមាចារៈ​ដូចម្តេច ម្នាលនាង​លក្ខី ខ្ញុំសួរ​ហើយ នាងចូរប្រាប់ យើងស្គាល់នាង​ដូចម្តេច។

[១៨០] (នាងសិរីទេវធីតា ពោលថា) បុរសណា គ្របសង្កត់នូវ​ត្រជាក់ក្តី ក្តៅក្តី ខ្យល់ និង​កំដៅ​ថ្ងៃក្តី របោម ពស់តូច ពស់ធំក្តី ឃ្លានក្តី ស្រេកក្តី ទាំងអស់ ​ហើយប្រកប​ព្យាយាម​រឿយ ៗ ក្នុង​វេលាយប់ និងថ្ងៃ រមែង​មិនញុំាង​ប្រយោជន៍​ដែលតាំង​នៅក្នុងកាល​គួរ ឲ្យវិនាស បុរស​នោះ ជាទីពេញ​ចិត្តរបស់ខ្ញុំ ខ្ញុំគប្បីស៊ប់​ចិត្ត​ក្នុងបុរស​នោះឯង។

[១៨១] បុរសណា ជាអ្នកមិនក្រោធ មានកល្យាណមិត្ត មានការបរិច្ចាគ ជាអ្នក​បរិបូណ៌​ដោយ​សីល មិនមែន​ជាអ្នកលេង​បោកប្រាស់ ជាអ្នកត្រង់ ជាអ្នកមាន​សង្គហ​ធម៌ មាន​វាចាទន់ភ្លន់ មានវាចា​ពីរោះ សូម្បីដល់​នូវភាព​ជាអ្នកធំ ក៏ប្រព្រឹត្ត​ឱនលំទោន ខ្ញុំជាអ្នក​មានចិត្ត​ធំទូលាយ​ចំពោះ​បុរសនោះ ដូចជារលក (ប្រាកដជា​របស់ធំ​ទូលាយ ដល់​បុគ្គល​ដែល​សំឡឹងមើល) នូវពណ៌​របស់សមុទ្រ។

[១៨២] បុគ្គលណា ប្រព្រឹត្តនូវសេចក្តីសង្រ្គោះ​ក្នុងចំពោះមុខ កំបាំងមុខ ចំពោះ​ពួក​មិត្តក្តី សត្រូវក្តី បុគ្គល​ប្រសើរក្តី ស្មើគ្នាក្តី ថោកទាបក្តី បុគ្គល​អ្នកប្រព្រឹត្ត​នូវ​ប្រយោជន៍ក្តី មិនមែន​ជាប្រយោជន៍​ក្តី មិនពោល​ពាក្យអាក្រក់​ក្នុងកាល​ណាម្តង ខ្ញុំជាអ្នក​គប់រកចំពោះ​បុរស​នោះ ទោះបីស្លាប់ក្តី រស់ក្តី។

[១៨៣] បណ្តាគុណទាំងនុ៎ះ បុរសណាមួយ ជាអ្នកគ្មានបញ្ញា បាន​នូវសិរី ជាទី​ត្រេកអរ​ណាមួយ ​ហើយស្រវឹង ខ្ញុំវៀរនូវ​បុរសនោះ​អ្នកប្រព្រឹត្ត​មិនស្មើ មានសភាពដ៏​ក្តៅ​​ក្រហាយ ដូចជា​បុគ្គលវៀរ​បង់នូវរណ្តៅ​លាមក។

[១៨៤] បុគ្គលធ្វើនូវគុណសម្បត្តិ គឺបុណ្យដោយ​ខ្លួនឯង ធ្វើនូវ​អំពើមិន​មែនជាបុណ្យ ក៏ដោយ​ខ្លួនឯង ព្រោះថា បុគ្គលដទៃ ធ្វើនូវ​គុណសម្បត្តិ គឺបុណ្យក្តី មិនមែន​បុណ្យក្តី ដល់​បុគ្គល​ឯទៀត​មិនបាន​ទេ។

ចប់ សិរិកាឡកណ្ណីជាតក ទី៧។

កុក្កុដជាតក ទី៨

(៣៨៣. កុក្កុដជាតកំ (៦-១-៨))

[១៨៥] (សំពោចញី និយាយថា) នែអ្នកមានខ្លួនបិទបាំង​ដោយស្លាប​ដ៏វិចិត្រល្អ ជាសត្វ​មាន​សិរ្ស៍ក្រហម ទៅកាន់​អាកាសបាន​ ចូរអ្នកចុះ​អំពីមែក​ឈើមក ខ្ញុំនឹងជា​ប្រពន្ធ​របស់អ្នក​ដោយទទេ។

[១៨៦] (មាន់ពោធិសត្វ ឆ្លើយថា) ម្នាលនាងដ៏ល្អ ជាទីត្រេកអរ​នៃចិត្ត នាង​ជាសត្វ​ជើងបួន ខ្ញុំជា​សត្វជើងពីរ ពួកម្រឹគ និងសត្វបក្សី មិន​សមគ្នាទេ នាងចូរ​ស្វែងរក​សត្វ​ឯទៀត ធ្វើជា​ស្វាមីចុះ។

[១៨៧] (សំពោចញី និយាយថា) ខ្ញុំនៅជាកុមារី ជាស្រ្តីនិយាយ​ពីរោះ ពោលពាក្យ​ជាទី​ស្រឡាញ់ នឹងបាន​ជា (ប្រពន្ធ) របស់អ្នក អ្នកចូរបាន​នូវខ្ញុំ ជាស្រ្តីល្អ ជា​ព្រហ្មចារិនី ដោយ​ការបាន​ដ៏ប្រសើរ។

[១៨៨] (មាន់ពោធិសត្វ តិះដៀលថា) នែនាងជាសត្វ​ស៊ីនូវសាកសព ផឹកនូវ​ឈាម ជាចោរ​បៀតបៀន​នូវមាន់ នាងឯង​មិនមែន​ចង់បាន​នូវអញ​ធ្វើជាប្តី​ដោយការ​បាន​​ប្រសើរ​ទេ។

[១៨៩] (ព្រះសម្ពុទ្ធសំដែងថា) នារីទាំងឡាយ ដែលមានការវាងវៃ ឃើញ​នូវ​បុរស​ដ៏ប្រសើរ​ហើយ រមែង​ដឹកនំា ដោយវាចា​ដ៏ពីរោះ​យ៉ាងនេះឯង ដូចជា​សំពោចញី ប្រលោម​នូវ​មាន់ឈ្មោល (មកធ្វើជា​ប្តីរបស់ខ្លួន)។

[១៩០] បុគ្គលណា មិនឆាប់យល់នូវប្រយោជន៍​ដែលកើតឡើង បុគ្គលនោះ រមែង​លុះអំណាច​នៃសត្រូវ​ផង រមែង​ក្តៅក្រហាយ​ក្នុងកាល​ជាខាង​ក្រោយផង។

[១៩១] លុះតែបុគ្គលណា ឆាប់យល់ច្បាស់​នូវប្រយោជន៍​ដែលកើតឡើង បុគ្គលនោះ រមែង​រួចចាក​ការបៀតបៀន​អំពីសត្រូវ ដូច​មាន់ឈ្មោល រួចអំពី​សំពោចញី។

ចប់ កុក្កុដជាតក ទី៨។

ធម្មទ្ធជជាតក ទី៩

(៣៨៤. ធម្មធជជាតកំ (៦-១-៩))

[១៩២] (ក្អែក និយាយនឹងពួកសត្វស្លាបថា) ម្នាលញាតិទាំងឡាយ អ្នកទាំងឡាយ ចូរ​ប្រព្រឹត្តធម៌ អ្នកទាំងឡាយ ចូរប្រព្រឹត្តធម៌ សេចក្តីចំរើន (នឹងមាន) ដល់អ្នក​ទាំងឡាយ អ្នក​ប្រព្រឹត្តធម៌ រមែង​ដេកជាសុខ​ក្នុងលោកនេះ និងលោកខាងមុខ។

[១៩៣] (ពួកសត្វស្លាប សរសើរថា) សត្វស្លាបមានកំណើតពីរ​នេះ ​ប្រសើរ​ណាស់តើ ជាអ្នក​ប្រកបដោយ​ធម៌ដ៏ក្រៃលែង ឈរតែ​ជើងម្ខាង ប្រៀនប្រដៅ​តែធម៌។

[១៩៤] (បក្សីពោធិសត្វ ពោលថា) អ្នកទាំងឡាយ មិនស្គាល់ច្បាស់​នូវមារយាទ​នៃក្អែក​នោះទេ អ្នកទាំង​ឡាយសរសើរ ព្រោះមិនដឹង (ចំណែក​ខាងក្អែក​អាក្រក់) ស៊ីទំាងពង​ទាំងកូន (របស់​ពួកយើង) ​ហើយ​ពោលថា ធម៌ ៗ ដូច្នេះ។

[១៩៥] បុគ្គលអាក្រក់ និយាយដោយវាចាផ្សេង ធ្វើដោយ​កាយផ្សេង វាប្រព្រឹត្ត​ធម៌តែ​សំដី មិនមែន​ទាំងកាយ​ផងទេ មិនដំកល់​ខ្លួនទុក​ក្នុងធម៌នោះ។

[១៩៦] បុគ្គលអ្នកទន់ភ្លន់ដោយវាចា តែគេស្គាល់​ចិត្តបាន​ដោយក្រ ​ដូចជា​ពស់វែក​បិទបាំងខ្លួន អាស្រ័យនៅ​ក្នុងរូង បុគ្គលមាន​ធម៌ជាទង់ជ័យ គេសន្មតថា​ល្អក្នុង​ស្រុក និង​និគម​ទាំងឡាយ បុគ្គល​បែបនេះ បុរសអ្នក​ល្ងង់ខ្លៅ ស្គាល់បាន​ដោយក្រ។

[១៩៧] អ្នកទាំងឡាយ ចូរបៀតបៀនក្អែកនេះ​ដោយចំពុះផង ចូរបៀតបៀន​ក្អែកនេះ ដោយ​ជើងផង ចូរញុំាង​ក្អែកលាមក​នេះ ឲ្យវិនាសទៅ ក្អែកនេះ មិនគួរឲ្យ​នៅជា​មួយទេ។

ចប់ ធម្មទ្ធជជាតក ទី៩។

នន្ទិយមិគរាជជាតក ទី១០

(៣៨៥. នន្ទិយមិគរាជជាតកំ (៦-១-១០))

[១៩៨] (ម្រឹគមាតាបិតា និយាយផ្តំាថា) ម្នាលព្រាហ្មណ៍ បើអ្នកទៅកាន់ឧ​ទ្យាន​ឈ្មោះអញ្ជ័ន ក្នុងក្រុងសាកេត និយាយប្រាប់កូនឈ្មោះនន្ទិយៈ ជាឱរសរបស់ខ្ញុំថា មាតាបិតាទាំងឡាយ របស់អ្នកចាស់​ហើយ គាត់ចង់ឃើញអ្នក។

[១៩៩] (នន្ទិយម្រឹគ និយាយថា) បន្លែទាំងឡាយ ទឹក និងភោជន​របស់​ព្រះរាជា ខ្ញុំបាន​បរិភោគ​ហើយ ម្នាលព្រាហ្មណ៍ ខ្ញុំមិន​អាចបរិភោគ​ទទេ នូវដុំភោជន​ជាអំណោយ របស់​ព្រះរាជា​នោះទេ។

[២០០] ខ្ញុំនឹងបែរនូវចំហៀងខ្លួន​ដល់ព្រះរាជា មានសរក្នុងដៃ ក្នុងកាល​ណោះ ខ្ញុំក៏ដល់​នូវ​សេចក្តី​សុខ រួចចាក (មរណៈ) ​ហើយ​ប្រហែល​នឹងបាន​ឃើញនូវមាតា។

[២០១] (ព្រះសាសា្ត ទ្រង់ត្រាស់ថា) កាលពីដើម តថាគតជា​សត្វជើង ៤ មានរូបល្អ ជាស្តេច​ម្រឹគ ឈ្មោះនន្ទិយៈ​ដោយឈ្មោះ នៅក្នុង​លំនៅ​នៃសេ្តចកោសល។

[២០២] ព្រះរាជាកោសល ផ្ទាប់ព្រួញយិតធ្នូមក ដើម្បីសម្លាប់​នូវតថាគត​នោះ ក្នុង​ឧទ្យាន​ឈ្មោះ​អញ្ជ័ន ជាទីដែល​ពួកជនថា្វយ។

[២០៣] តថាគតក៏បែរនូវចំហៀងខ្លួន ដល់ព្រះរាជា​នោះ ដែលមាន​កូនសរ​ក្នុងដៃ ក្នុង​កាល​​ណោះ តថាគតក៏​ដល់នូវ​សេចក្តី​សុខ រួចចាក (មរណៈ) ​ហើយបាន​មក​ឃើញមាតា។

ចប់ នន្ទិយមិគរាជជាតក ទី១០។

ចប់ អាវារិយវគ្គ ទី១។

ឧទ្ទាននៃអាវារិយវគ្គនោះគឺ

(អំពីអាវារិយជាតក) មានពាក្យថា បពិត្រព្រះអង្គ​ប្រសើរលើរថ សូមព្រះអង្គ​កុំខ្ញាល់ ១ សេតកេតុជាតក​ដ៏ប្រសើរ ១ ទរីមុខជាតក ១ នេរុជាតក ១ (អាសង្កជាតក) ១ ទៀត ការមិន​ត្រេកអរ ១ សិរីទេវធីតា ១ មាន់មានស្លាប​ដ៏ប្រសើរវិចិត្រ ១ ក្អែកសំដែងធម៌ ១ ម្រឹគឈ្មោះ​នន្ទិយៈ ១ ត្រូវជា ១០។

 

លេខយោង

km/tipitaka/sut/kn/jat/sut.kn.jat.v06.01.txt · ពេលកែចុងក្រោយ: 2023/04/02 02:18 និពន្ឋដោយ Johann