[៣១៦] អាត្មា​អញត្រូវសេចក្ដីសោកព្រោះកូនបៀត​បៀន​ហើយ មាន​ចិត្តរាយ​មាយ ប្រាស​ចាក​សញ្ញា មាន​កាយអាក្រាត មាន​សក់​រាត់​រាយ អាត្មា​អញ​ដើរ​ទ្រហោ​យំ។ អាត្មា​អញពោរពេញ​ដោយ​សេចក្ដីស្រេកឃ្លាន បាន​ដើរ​ទៅ​លើ​គំនរ​សំរាម​ក្បែរថ្នល់​ផង ក្នុង​ព្រៃ​ស្មសានផង ក្នុង​ច្រករហកផង អស់​បីឆ្នាំ។ ក្នុង​កាល​ជា​ខាង​ក្រោយមក អាត្មា​អញ​បាន​ជួបប្រទះ​នឹង​ព្រះ​សុគត ព្រះ​អង្គទូន្មាននូវ​ពួក​សត្វ​ដែល​មាន​ខ្លួន​មិន​ទាន់​បាន​ទូន្មាន ទ្រង់​ត្រាស់​ដឹង​ដោយ​ព្រះ​អង្គ​ឯង មិន​មាន​ភ័យ​អំពី​ទីណា កំពុង​ស្ដេចទៅ​កាន់​ក្រុង​មិថិលា។ អាត្មា​អញ ត្រឡប់​បាន​នូវ​ចិត្ត​ជាប្រក្រតី ហើយក៏ចូល​ទៅ​ជិតថ្វាយ​បង្គំ ឯ​ព្រះ​គោតម​នោះ បាន​សំដែងធម៌ដល់​អាត្មា​អញ ដោយ​សេចក្ដី​អនុគ្រោះ។ លុះ​អាត្មា​អញ​បាន​ស្ដាប់​ធម៌​របស់​ព្រះ​អង្គ​ហើយ ក៏​បាន​បួស​ក្នុង​ធម្មវិន័យ ប្រកប​ព្យាយាម​ក្នុង​សាសនា​នៃ​ព្រះ​សាស្ដា បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​ជាក់​ច្បាស់​នូវ​ព្រះ​និព្វាន​បទ​ដ៏ជា​ទី​ក្សេម។ទ. ១៧១ សេចក្ដី​សោក​ទាំង​ឡាយ​ទាំង​ពួង អាត្មា​អញផ្ដាច់​ផ្ដិល​ហើយ បាន​លះ​បង់​ហើយ ឲ្យ​មាន​ទីបំផុត​ត្រឹម​ព្រះ​អរហត្ត​នេះ ព្រោះ​ថា វត្ថុ​ទាំង​ឡាយ ដែល​ជាដែនកើត​នៃ​សេចក្ដីសោក អាត្មា​អញ​កំណត់​ហើយ។