[១៣៦] គ្រានោះឯង ព្រះដ៏មានព្រះភាគ គង់ក្នុងអាបណនិគម ដោយគួរ​ដល់ពុទ្ធ​អធ្យាស្រ័យ ហើយទ្រង់យាង​ទៅកាន់ចារិក ​ក្រុងកុសិនារា ជាមួយនឹង​ភិក្ខុសង្ឃ​ជាច្រើន ចំនួន​១២៥០រូប។ ពួកស្តេច​មល្លទាំងឡាយ នៅក្នុងក្រុងកុសិនារា បានឮដំណឹងថា ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ព្រមទាំងភិក្ខុសង្ឃ​ដ៏ច្រើន ចំនួន​១២៥០រូប យាងមកកាន់ក្រុង​កុសិនារា។ ពួក​មល្លក្សត្រិទាំងនោះ បានធ្វើការប្តេជ្ញាគ្នាថា អ្នកណាមិនធ្វើការក្រោកទទួលព្រះមានព្រះភាគ អ្នកនោះ​ត្រូវពិន័យ​ជាទ្រព្យ​៥០០កហាបណៈ (មិនខាន)។ ក៏សម័យ​នោះឯង មល្លក្សត្រ​ឈ្មោះរោជៈ ជាសំឡាញ់​ព្រះអានន្ទ​ដ៏មានអាយុ។ លំដាប់នោះឯង ព្រះមានព្រះភាគ កាលត្រាច់ទៅកាន់ចារិក​ដោយលំដាប់ ក៏បានយាង​ទៅដល់​ក្រុងកុសិនារានោះ។ ពួកមល្លក្សត្រ​នៅក្នុងក្រុងកុសិនារា បានធ្វើការ​ក្រោកទទួល​ព្រះដ៏មានព្រះភាគ។ លំដាប់នោះឯង រោជមល្លក្សត្រ ក៏ធ្វើការ​ក្រោក​ទទួល​ព្រះដ៏មានព្រះភាគដែរ ហើយចូលទៅរកព្រះអានន្ទដ៏មានអាយុ លុះចូលទៅដល់ហើយ ក៏ក្រាបថ្វាយបង្គំ​ព្រះអានន្ទដ៏មានអាយុ ហើយក៏ឈរ​ក្នុងទី​សមគួរ។ ព្រះអានន្ទ​ដ៏មានអាយុ​ បាន​និយាយ​​ពាក្យនេះ នឹងរោជមល្លក្សត្រ ​ដែលឈរ​ក្នុងទីសមគួរ​ដូច្នេះថា នែរោជៈ​ដ៏មានអាយុ អ្នកបាន​ធ្វើការក្រោកទទួលណា ចំពោះ​ព្រះមានព្រះភាគ ការក្រោកទទួលនេះ ជាការ​ប្រពៃ​របស់អ្នកហើយ។ រោជមល្លក្សត្រនិយាយថា បពិត្រព្រះអានន្ទដ៏ចំរើន ខ្ញុំមិនមែន​ធ្វើ (សេចក្តី​គោរព) ច្រើន ព្រោះ​ព្រះពុទ្ធ ព្រះធម៌ និងព្រះសង្ឃទេ ប៉ុន្តែ​ពួកញាតិ​ បានធ្វើ​ការ​ប្តេជ្ញាថា អ្នក​ណាមិនធ្វើការ​ក្រោកទទួល​ព្រះមានព្រះភាគ អ្នកនោះនឹងត្រូវពិន័យ​ជាទ្រព្យ​៥០០កហាបណៈ​មិនខាន បពិត្រព្រះអានន្ទ​ដ៏ចំរើន ខ្ញុំ​បានធ្វើការ​ក្រោកទទួល​ព្រះមានព្រះភាគ​យ៉ាងនេះ ព្រោះ​ខ្លាច​ពិន័យ​របស់ពួក​ញាតិទេ។ គ្រានោះឯង ព្រះអានន្ទ​ដ៏មានអាយុ មានសេចក្តី​អាក់អន់​ចិត្តថា រោជមល្លក្សត្រ មិនសមបើនឹងហ៊ាននិយាយ​យ៉ាងនេះសោះ។ វេលានោះ ព្រះអានន្ទ​ដ៏មានអាយុ ចូលទៅ​គាល់​​ព្រះដ៏មានព្រះភាគ លុះចូល​ទៅដល់ហើយ ថ្វាយបង្គំ​ព្រះដ៏មានព្រះភាគ រួច​អង្គុយ​ក្នុងទីសមគួរ។ លុះព្រះអានន្ទ​ដ៏មានអាយុ អង្គុយ​ក្នុងទីសមគួរ​ហើយ បាន​ក្រាបបង្គំទូល​ព្រះដ៏មានព្រះភាគដូច្នេះថា បពិត្រព្រះអង្គ​ដ៏ចំរើន រោជមល្លក្សត្រនេះ ជាអ្នកល្បីល្បាញ ជាមនុស្ស​មានគេស្គាល់ (ច្រើន) មានឫទ្ធិច្រើន ពួកមនុស្សដែលមានគេស្គាល់ច្រើន មានសភាព​យ៉ាងនេះ រមែង​មានសេចក្តីជ្រះថ្លាក្នុងធម្មវិន័យនេះ បពិត្រ​ព្រះអង្គដ៏ចំរើន ខ្ញុំព្រះអង្គសូម​ឱកាស រោជមល្លក្សត្រ គប្បីជ្រះថ្លាក្នុងធម្មវិន័យ​នេះយ៉ាងណា សូម​ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ធ្វើយ៉ាង​នោះ។ ព្រះដ៏មានព្រះភាគ មានព្រះបន្ទូលថា នែអានន្ទ រោជមល្លក្សត្រ​គប្បីជ្រះថ្លា ក្នុងធម្មវិន័យ​នេះ ដោយហេតុណា ហេតុនោះ តថាគត​មិនលំបាកធ្វើទេ។ ទើប​ព្រះដ៏មានព្រះភាគ មានព្រះទ័យ​ប្រកបដោយ​មេត្តា ផ្សាយ​ទៅកាន់​រោជមល្លក្សត្រ ហើយទ្រង់ក្រោកចាក​អាសនៈ យាងចូល​ទៅកាន់វិហារ។ ឯរោជមល្លក្សត្រ កាលបើព្រះដ៏មានព្រះភាគ មានព្រះទ័យ​មេត្តា ផ្សាយ​មកប៉ះពាល់​ហើយ ក៏ចូល​ទៅគ្រប់វិហារ គ្រប់បរិវេណ ដូចជា​មេគោមានកូនខ្ចី​ដូច្នោះឯង ហើយក៏​សួរពួកភិក្ខុថា លោកដ៏ចំរើន ឥឡូវនេះ​ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ជាអរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធ ព្រះអង្គ​គង់ក្នុង​ទីណា ដ្បិតយើងខ្ញុំ​ចង់ឃើញ​ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ជាអរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធ​អង្គនោះ។ ពួក​ភិក្ខុ​ប្រាប់ថា នែអាវុសោរោជៈ (ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ទ្រង់គង់) ក្នុងវិហារ​ដែលគេ​បិទទ្វារនុ៎ះ ដូច្នោះ​ ចូរអ្នក​មានសំឡេងតិចចូលទៅជិត កុំរួសរាន់ ចូលទៅកាន់របៀង ក្អកគ្រហែម ហើយសឹមគោះសន្ទះទ្វារ ព្រះដ៏មានព្រះភាគ​នឹងបើទ្វារ​ឲ្យអ្នក។ វេលានោះ រោជមល្លក្សត្រ​ ចូលទៅកាន់​វិហារ ដែលគេ​បិទ​នោះ ដោយស្ងប់ស្ងាត់សម្លេងសន្សឹមៗ ដើរចូលទៅកាន់​របៀង ក្អកគ្រហែម ហើយគោះ​សន្ទះទ្វារ។ ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ក៏ទ្រង់​បើកទ្វារ​ឲ្យ។ គ្រានោះ រោជមល្លក្សត្រ ចូលទៅកាន់វិហារ​ ថ្វាយបង្គំ​ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ហើយអង្គុយនៅក្នុងទីសមគួរ។ លុះរោជមល្លក្សត្រ អង្គុយ​នៅក្នុងទី​សមគួរហើយ ទើបព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់​សំដែង​អនុបុព្វីកថា អនុបុព្វីកថានោះ តើដូចម្តេច (ឯ​អនុបុព្វីកថានោះ) គឺព្រះមានព្រះភាគ ​ទ្រង់ប្រកាស​ទាន​កថា សីលកថា សគ្គកថា ទោស​របស់​កាម​ទាំងឡាយដ៏លាមកអាក្រក់ និងអានិសង្ស ​ក្នុងការចេញចាកកាម។ កាលណាបើ​ព្រះដ៏​មាន​ព្រះភាគ​ ទ្រង់ជ្រាបថា រោជមល្លក្សត្រ មានចិត្ត​ស្រួល មានចិត្តទន់ មានចិត្តប្រាសចាក​នីវរណៈ មានចិត្តរីករាយ មានចិត្ត​ជ្រះថ្លា​ហើយ ព្រះអង្គ ក៏ទ្រង់ប្រកាស​ធម្មទេសនា ដែលព្រះពុទ្ធ​ទាំង​ឡាយ​ ទ្រង់លើក​ឡើង​សំដែង ​ដោយ​ព្រះអង្គ​ឯង គឺទុក្ខ ហេតុឲ្យកើតទុក្ខ ធម៌ជាគ្រឿង​រំលត់ទុក្ខ និងសេចក្តីប្រតិបត្តិទៅកាន់ទី​រំលត់ទុក្ខ ក្នុងកាលនោះ។ ធម្មតា សំពត់ស្អាត ប្រាសចាក​មន្ទិលខ្មៅ គួរ​ទទួលទឹក​ជ្រលក់​ ដោយ​ស្រួលបាន យ៉ាងណាមិញ ធម្មចក្ខុ គឺ​សោតាបត្តិមគ្គ ដ៏ប្រាសចាកធូលី ប្រាសចាក​មន្ទិល កើតឡើងដល់​រោជមល្លក្សត្រ លើអាសនៈ​នោះឯង (ហើយ​ពិចារណាឃើញ​) ថា របស់ណាមួយ មានសេចក្តីកើតឡើង​ជាធម្មតា របស់ទាំងអស់នោះ មានសេចក្តីរលត់​ទៅ ​ជាធម្មតា ដូច្នោះឯង។ លំដាប់នោះ រោជមល្លក្សត្រ បានឃើញធម៌ បានលុះធម៌ បានដឹង​ធម៌ច្បាស់ ឈមចុះមុតមាំ​ ក្នុងធម៌ហើយ ឆ្លងផុតចាក​សេចក្តីស្ទាក់ស្ទើរ ប្រាសចាក​សេចក្តីសង្ស័យ ដល់​នូវ​សេចក្តី​​ក្លៀវក្លា មិនជឿបុគ្គលដទៃ​ ក្នុងសាសនា នៃ​ព្រះសាស្តា ហើយបាន​ក្រាបបង្គំ​ទូល​ព្រះដ៏​មាន​ព្រះភាគ​ថា បពិត្រ​ព្រះអង្គ​ដ៏ចំរើន ខ្ញុំព្រះអង្គ សូមឱកាស លោកម្ចាស់ទាំងឡាយ គួរ​ទទួល​ចីវរ បិណ្ឌបាត សេនាសនៈ និងភេសជ្ជបរិក្ខារ គឺថ្នាំ​ ជាបច្ច័យ ​ដល់មនុស្ស​មានជម្ងឺ របស់​ខ្ញុំ​ព្រះអង្គ​តែ​ម្យ៉ាង កុំទទួល​របស់ពួក​បុគ្គល​ដទៃ។ ព្រះមានព្រះភាគ មានព្រះបន្ទូលថា នែរោជៈ ពួកជនណា​មួយ ឃើញ​ធម៌ ដោយញាណ​ជាសេក្ខៈ ដោយទស្សនៈ ជាសេក្ខៈ ដូចជាធម៌​ ដែលអ្នក​បាន​ឃើញ​ហើយ ជនទាំងនោះ តែងមានគំនិតយ៉ាងនេះថា ឱហ្ន៎ លោកម្ចាស់ទាំងឡាយ គប្បីទទួលចីវរ បិណ្ឌបាត សេនាសនៈ និងភេសជ្ជបរិក្ខារ គឺថ្នាំ​ ជាបច្ច័យ ​ដល់អ្នក​មានជម្ងឺ របស់​យើងទាំង​ឡាយ​តែ​ម្យ៉ាង កុំទទួល​របស់ជនទាំងឡាយដទៃឡើយ នែរោជៈ បើដូច្នោះ ភិក្ខុទាំងឡាយ នឹងទទួល​របស់​អ្នកខ្លះ របស់ពួកជន​ឯទៀតខ្លះ។ ក៏សម៏យ​នោះឯង ក្នុងក្រុងកុសិនារា ពួកជន​បានតាក់តែង​លំដាប់​ភត្តដ៏ឧត្តម។ គ្រានោះឯង រោជមល្លក្សត្រ កាលមិនបានលំដាប់ភត្ត (ដាក់វេនភត្ត) ក៏​មានសេចក្តីត្រិះរិះ​ដូច្នេះថា បើដូច្នោះ គួរតែអញ​ត្រួតមើលរោងភត្ត វត្ថុណា​មិនមានក្នុង​រោងភត្ត គួរ​អញ​តាក់តែង​វត្ថុនោះ។ កាលរោជមល្លក្សត្រ ត្រួតមើលរោងភត្ត មិនបានឃើញ​វត្ថុពីរយ៉ាង គឺ​អន្លក់១ ខាទនីយៈ​ធ្វើដោយម្សៅ១។ លំដាប់នោះ រោជមល្លក្សត្រ បានចូលទៅរក​ព្រះអានន្ទ​ដ៏មាន​អាយុ លុះចូលទៅដល់ហើយ បាននិយាយ​ពាក្យ​នេះ នឹងព្រះអានន្ទ​ដ៏មានអាយុថា បពិត្រ​ព្រះអានន្ទដ៏​ចំរើន កាលខ្ញុំមិនបានលំដាប់ភត្ត ក្នុងក្រុង​កុសិនារានេះ ក៏​មានសេចក្តីត្រិះរិះ​ដូច្នេះថា បើដូច្នោះ គួរតែអាត្មាអញ​ ត្រួតមើលរោងភត្ត វត្ថុណាគ្មានក្នុង​រោងភត្ត គួរអាត្មា​អញ​ តាក់តែង​វត្ថុនោះឡើង បពិត្រព្រះអានន្ទដ៏ចំរើន កាលខ្ញុំនោះ ត្រួតមើលរោងភត្ត មិនបានឃើញ​វត្ថុពីរមុខ គឺ​អន្លក់១ ខាទនីយៈ​ធ្វើដោយម្សៅ១ បពិត្រព្រះអានន្ទ​ដ៏ចំរើន បើខ្ញុំ​នឹងតាក់តែង​អន្លក់ផង ខាទនីយៈ​ធ្វើ​ដោយម្សៅផង តើព្រះមានព្រះភាគ នឹង​ទទួល​របស់​ខ្ញុំឬទេ។ ព្រះអានន្ទ​តបថា នែរោជៈ បើដូច្នោះ ចាំអាត្មានឹងយក​សេចក្តី​ ក្រាបបង្គំ​ទូល​ព្រះដ៏មានព្រះភាគសិន។ ទើប​​ព្រះអានន្ទ​ដ៏មានអាយុ ក្រាបបង្គំទូល​ដំណើរនុ៎ះ ចំពោះ​ព្រះដ៏មានព្រះភាគ។ ​ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ទ្រង់​មានបន្ទូល​ថា នែអានន្ទ បើដូច្នោះ ចូរឲ្យរោជមល្លក្សត្រតាក់តែងចុះ។ ព្រះអានន្ទ​ដ៏​មានអាយុ ប្រាប់ថា នែរោជៈ បើដូច្នោះ ចូរអ្នក​តាក់តែងចុះ។ លុះកន្លងរាត្រីនោះទៅ ទើប​រោជមល្លក្សត្រ ឲ្យ​គេតាក់តែង​អន្លក់ និងខាទនីយៈ​ធ្វើ​ដោយម្យៅ​ដ៏ច្រើន ហើយបង្អោនថ្វាយ ដល់​ព្រះមានព្រះភាគ ដោយពាក្យថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន សូម​ព្រះមាន​ព្រះភាគ ទទួលអន្លក់ និងខាទនីយៈ ​ធ្វើដោយ​ម្យៅ​របស់ខ្ញុំ​ព្រះអង្គ។ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់មានបន្ទូលថា នែរោជៈ បើដូច្នោះ ចូរអ្នក​ប្រគេន​ដល់​ភិក្ខុទាំងឡាយចុះ។ ភិក្ខុទាំងឡាយ ​មានសេចក្តី​រង្កៀស ក៏មិនហ៊ាន​ទទួល (វត្ថុទាំងនោះ)។ ព្រះអង្គ​ទ្រង់​មានបន្ទូលថា ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ចូរអ្នកទាំងឡាយ​ ទទួលឆាន់ចុះ។ ទើបរោជមល្លក្សត្រ អង្គាស​ភិក្ខុសង្ឃ មានព្រះពុទ្ធ​ ជាប្រធាន ឲ្យឆ្អែតស្កប់ស្កល់ ដោយអន្លក់ និងខាទនីយៈ ​ធ្វើ​ពីម្យៅ ដោយដៃខ្លួនឯង លុះព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់សោយស្រេច លែងលូក​ព្រះហស្ថ​ ទៅក្នុងបាត្រហើយ ក៏អង្គុយ​ក្នុងទីសមគួរ។ លុះរោជមល្លក្សត្រ ​អង្គុយ​ក្នុងទីសមគួរហើយ ទើប​ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ទ្រង់ពន្យល់​ ឲ្យប្រតិបត្តិតាម ឲ្យអាចហ៊ាន ឲ្យរីករាយ ដោយធម្មីកថា ហើយទ្រង់ក្រោកចាក​អាសនៈ ចៀសចេញទៅ។ ព្រោះនិទាននេះ ដំណើរនេះ ទើប​ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ទ្រង់ធ្វើ​ធម្មីកថា ហើយត្រាស់ហៅ​ភិក្ខុទាំងឡាយ​ថា ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ តថាគត​អនុញ្ញាត​ អន្លក់​គ្រប់មុខផង ខាទនីយៈ​ធ្វើពីម្យៅ​គ្រប់មុខផង។