[២៦៨] (ព្រះរាជាព្រហ្មទត្ត សួរអាមាត្យពោធិសត្វថា) កំពូល (ជហ្វា) មួយហត្ថកន្លះ រង្វង់​ជុំវិញ​កំពូលនោះ ៨ ចំអាម កំពូលនោះ ជាឈើធ្នង់​ខ្លឹមសុទ្ធ ឥតមានស្រាយ ឋិតនៅ​លើអ្វីហ្ន៎ បាន​ជាមិនជ្រុះ​អំពីខាង​លើមក។

[២៦៩] (ពោធិសត្វ ពោលតបថា) បង្កង់ទាំងឡាយណា ចំនួន ៣០ ខ្លឹមសុទ្ធ ឥត​មានស្រាយ ឋិតនៅ​តំរៀបគ្នា​ជុំវិញ (កំពូលនោះ) បង្កង់ទំាងឡាយ​នោះ ទល់​ទ្រ​ផង គាបដោយ​កំឡាំង​ផង ឋិតនៅ​ស្មើភាគគ្នា ទើបមិន​ធ្លាក់របូត​អំពីខាង​លើមក។

[២៧០] បណ្ឌិតបានពួកមិត្រដ៏មាំមួន មានសភាព​មិនបែកចិត្តគ្នា មាន​ប្រាជ្ញាដ៏ស្អាត ជួយ​ទល់ទ្រ​ហើយ រមែង​មិនសាបសូន្យ​ចាកសិរី ដូចជា​កំពូល (ជហា្វ) ដែល​បង្កង់​នាំទៅ​នូវភារៈ​យ៉ាងនេះឯង។

[២៧១] បុគ្គលដែលមានកាំបិតក្នុងដៃ កាលបើមិន​ចិតផ្លែក្រូចឆ្មារ ដែលមាន​សម្បក​រឹង​ចេញទេ រមែង​ធ្វើ (ផ្លែនេះ) ឲ្យមាន​រសល្វីង បពិត្រ​ម្ចាស់ផែនដី បុគ្គល​កាលនាំ​យក (សម្បក​ក្រៅចេញ) រមែង​ធ្វើឲ្យមាន​រសឆ្ងាញ់ កាលបើ​ចិតសម្បកសើ ៗ ទេ រមែង​ធ្វើឲ្យ​មានរស​មិនឆ្ងាញ់ មានឧបមា​យ៉ាងណាមិញ។

[២៧២] ព្រះរាជាជាបណ្ឌិត វៀរ មិនលុះអំណាចកម្ម​ដ៏ក្លៀវក្លា វៀរ (អគតិ) ក្នុង​ពួក​អ្នកស្រុក អ្នកនិគម ប្រមូល​មកនូវ​ទ្រព្យ​ទាំងឡាយ ជាអ្នក​ប្រព្រឹត្ត ប្រតិបត្តិ​តាម​ធម៌ មិន​បៀតបៀន​បុគ្គលដទៃ គប្បីធ្វើ​ឲ្យសម្រេច​បាន ក៏មានឧបមេយ្យ​យ៉ាង​នោះដែរ។

[២៧៣] ផ្កាឈូក ជាអម្ពុជជាតិ មានឫសស កើតក្នុងទឹក​ដ៏ស្អាត ក្នុងស្រះ​បោក្ខរណី រីកស្គុះស្គាយ​ដោយសារ​ព្រះអាទិត្យ មិនជាប់​ដោយភក់ មិនជាប់​ដោយធុលី មិនជាប់​ដោយទឹក មានឧបមា​យ៉ាងណាមិញ។

[២៧៤] កម្មក្កិលេសប្រាកដដូច្នោះ មិនប្រឡាក់ (ចំពោះសេ្តច) ដែលមាន​វោហារ (សម្រាប់​វិនិច្ឆ័យ) ដ៏ស្អាត មិនមានកម្ម​ជាសាហ័ស មានការងារ​ដ៏ស្អាត មានបាបកម្ម​ប្រាសចេញ​ហើយ ដូចជា​ផ្កាឈូក​ដែលដុះក្នុង​ស្រះបោក្ខរណី ក៏មាន​ឧបមេយ្យ​យ៉ាង​នោះដែរ។

[២៧៥] (ចចកឮសំឡេងសីហៈ និងសំឡេងបន្លោះធ្នូ ហើយក៏ពោលគាថា​ពីរនេះថា) ធ្នូទន់ខ្លប​ទៅផង បន្លោះលាន់​ឮផង ដោយហេតុណា មិគរាជ ឈ្មោះមនោជៈ ជាសំឡាញ់​របស់​អញ ត្រូវគេសម្លាប់​ដោយពិត (ដោយ​ហេតុនោះ)។

[២៧៦] បើដូច្នោះ មានតែអញនឹងចៀសចេញ ទៅកាន់ព្រៃជា​ទីពឹងតាម​សេចក្តី​សប្បាយ ក្នុងពេល​ឥឡូវនេះ សត្វស្លាប់​បែបនេះ នឹងយកធ្វើ​ជាសំឡាញ់​មិនកើត កាលបើ​អញរស់នៅ គង់បាន​សំឡាញ់​ទៀត។

[២៧៧] (មាតាបិតា បងប្អូនស្រី ប្រពន្ធ ពោលគាថាទាំង ៤ នេះថា) បុគ្គល​ដែល​សេពគប់​ជាមួយ​នឹងជនបាប មិនបាន​សេចក្តីសុខ​ដ៏ទៀងទាត់​ឡើយ អ្នកចូរមើល​សីហៈ ឈ្មោះ​មនោជៈ កំពុងដេក (ស្លាប់នេះ ព្រោះតែ​ជឿតាម) ពាក្យ​ប្រៀនប្រដៅ​របស់​ចចក​ឈ្មោះ​គិរិយៈ។

[២៧៨] មាតា មិនបានរីករាយជាមួយនឹងកូន ព្រោះតែ​គប់រកសំឡាញ់​អាក្រក់ អ្នក​ចូរមើល​សីហៈ​ឈ្មោះ​មនោជៈ ដេកត្រាំ​នៅក្នុងឈាម​របស់ខ្លួន។

[២៧៩] សត្វណាមិនធ្វើតាមពាក្យនៃជនទាំងឡាយ​អ្នកប្រាថ្នា​នូវសេចក្តី​ចំរើន អ្នក​ឃើញនូវ​ប្រយោជន៍ (ទៅក្នុង​អនាគត) សត្វនោះ​រមែង​ដល់ (នូវសេចក្តីទុក្ខ) យ៉ាងនេះផង តែង​ចួបប្រទះ​នូវទោស​ដ៏លាមក​ក្រៃលែង​ផង។

[២៨០] បុគ្គលដ៏ឧត្តមណា សេពគប់នឹងអធម្មជន (ជនដ៏លាមក) បុគ្គលនោះ អាក្រក់​ក្រៃលែង​ជាងអធម្មជន​នោះទៅ​ទៀត យ៉ាងនេះ អ្នកចូរ​មើលនូវ​សេ្តចនៃម្រឹគ​ដ៏ឧត្តម ដែល​សេពគប់​នឹង​អធម្មជន ត្រូវកំឡាំង​នៃព្រួញ​ដ៏ប្រសើរ មុត​ហើយ។

[២៨១] (ព្រះសាសា្ត ទ្រង់ត្រាស់នូវអភិសម្ពុទ្ធគាថា ក្រោយ​បំផុតថា) បុរស​អ្នក​គប់រក​នូវជន​ថោកទាប រមែង​សាបសូន្យ បុគ្គលគប់​រកនូវ​ជនស្មើ ៗ គ្នា រមែង​មិន​សាបសូន្យ ក្នុង​កាលណា​ឡើយ គប់រកនូវ​ជនដែល​ប្រសើរជាង រមែង​ចំរើន​ឆាប់រួសរាន់ ព្រោះហេតុ​នោះ បុគ្គល​គួរតែ​គប់រក​នូវបុគ្គល​ដែលប្រសើរ​ជាងខ្លួន។

[២៨២] (ពោធិសត្វ ពោលថា) ស្តេចបានបញ្ជូនភត្ត ដែលលាយ​ដោយសាច់​ដ៏ស្អាត មកឲ្យ​អ្នក ម្នាលទេវតា​អ្នកអាស្រ័យ​នៅលើដើម​ជ្រៃក្រឹម អ្នកចូរ​ចេញមក ចូរ​បរិភោគ​ចុះ។

[២៨៣] (យក្ខ ពោលថា) នែមាណព អ្នកចូរមក ចូរអ្នកយក​បាយ ព្រមទាំង​សម្ល​ដាក់​ចុះមក ម្នាលមាណព អ្នកនឹងបាន​ជាចំណី (នៃយើង) អ្នកទាំង​ពីរនឹងបាន​ជាចំណី។

[២៨៤] (ពោធិសត្វ ពោលថា) ម្នាលយក្ខ អ្នកនឹងលះបង់​នូវ​ប្រយោជន៍​ធំ ព្រោះតែ​ហេតុ​បន្តិច​បន្តួច ពួកជន​អ្នករង្កៀស​នឹងសេចក្តី​ស្លាប់ នឹងលែង​យកអាហារ​មកឲ្យ​អ្នកទៀត​ហើយ។

[២៨៥] ម្នាលយក្ខ អ្នកនឹងបាននូវនិច្ចភត្តដ៏ស្អាតថ្លៃថ្លា ប្រកបដោយ​រសដ៏ឧត្តម កាលបើ​អ្នកទំពា​ស៊ីយើង​ហើយ ជនអ្នក​នាំយកអាហារ​មកឲ្យអ្នក មុខជា​មិនងាយ​នឹងរកបាន ក្នុងទីនេះ​ទៀតឡើយ។

[២៨៦] (យក្ខមានចិត្តជ្រះថ្លាហើយ បានពោលថា) ម្នាល​សុតនមាណព អ្នកនិយាយ (បែប​នេះ) ជាប្រយោជន៍​ដល់ខ្ញុំមែន​ហើយ ខ្ញុំព្រមបើក​លែងអ្នកទៅ​ហើយ ចូរអ្នក​ចួប​នឹងមាតា​ដោយ​សួស្តីចុះ។

[២៨៧] ម្នាលមាណព ចូរអ្នកកាន់យកព្រះខាន់ ឆ័ត្រ និង​ភាជន៍ទៅចុះ សូម​ឲ្យមាតា​របស់​អ្នក ឃើញអ្នក​ដោយសួស្តី អ្នកសោត​ក៏ចូរទៅចួប​នឹងមាតាចុះ។

[២៨៨] (ពោធិសត្វ ពោលថា) ម្នាលយក្ខ កាលបើយ៉ាងនេះ សូមឲ្យអ្នកបាន​សេចក្តីសុខ ព្រម​ទំាងពួក​ញាតិទាំង​អស់ ទ្រព្យក៏ខ្ញុំបាន​ហើយ ទាំងព្រះឱង្ការ របស់​ព្រះរាជា ខ្ញុំបាន​ធ្វើរួច​ហើយ។

[២៨៩] (ត្មាតពោធិសត្វ ពោលថា) មាតាបិតាទាំងនោះចាស់ អាស្រ័យនៅឰដ៏ច្រក​នៃភ្នំ នឹងធ្វើ​ដូចម្តចហ្ន៎ អាត្មាអញ​ជាប់អន្ទាក់ លុះអំណាច​នេសាទបុត្ត ឈ្មោះ​និលិយៈ​ហើយ។

[២៩០] (នេសាទបុត្ត ពោលថា) ម្នាលត្មាត ហេតុដូចម្តេច ក៏បាន​ជាអ្នក​ខ្សឹកខ្សួល ការខ្សឹកខ្សួល​របស់អ្នក​ដូចម្តេចហ្ន៎ បក្សីចេះ​និយាយ​សំដីមនុស្ស យើងមិន​ដែលឮ មិនដែល​ឃើញសោះ​ឡើយ។

[២៩១] (ពោធិសត្វ ពោលថា) យើងចិញ្ចឹមមាតាបិតាចាស់ អាស្រ័យ​នៅ​ឰដ៏​ច្រកនៃភ្នំ យើងលុះ​ក្នុងអំណាច​អ្នក​ហើយ មាតាបិតា​ទាំងនោះ នឹងធ្វើ​ដូចម្តេចហ្ន៎។

[២៩២] (នេសាទបុត្ត ពោលថា) ក្រែងត្មាត រមែង​មើលឃើញ​សាកសព ចម្ងាយ ១០០ យោជន៍ បាន​ឬ ចុះហេតុអ្វី បាន​ជាអ្នកមក​ជាប់លប់ និងអន្ទាក់ ក៏មិនភ្ញាក់​ខ្លួនសោះ។

[២៩៣] (ពោធិសត្វ ពោលថា) ពេលណាដែលមានសេចក្តី​វិនាស (មកដល់) ពេលនោះ សត្វ​ដែលនឹង​អស់ជីវិត បើទុក​ជាមក​ជាប់លប់ និងអន្ទាក់ ក៏គង់​មិនអាច​ភ្ញាក់ខ្លួនបាន។

[២៩៤] (នេសាទបុត្ត ពោលថា) អ្នកចូរទៅចិញ្ចឹមមាតាបិតា​ចាស់ជរា ដែល​អាស្រ័យ​នៅឰដ៏​ច្រកនៃភ្នំចុះ យើងបាន​បើកលែងអ្នក​ហើយ ចូរអ្នកទៅ​ចួបនឹងពួក​ញាតិសន្តាន ដោយ​សួស្តីចុះ។

[២៩៥] (ពោធិសត្វ ពោលថា) ម្នាលព្រាន អ្នកចូររីករាយជាមួយនឹង​ពួកញាតិ​ទាំងអស់ យ៉ាង​នេះចុះ យើងនឹង​ចិញ្ចឹមមាតា​បិតាចាស់ ដែលអាស្រ័យ​នៅឰដ៏​ច្រក​នៃភ្នំ។

[២៩៦] (ភេដែលត្រាច់ទៅក្នុងទឹកជ្រៅ ពោលថា) ម្នាលសំឡាញ់ អ្នកត្រាច់​ទៅតាម​ឆ្នេរដ៏ចំរើន សូមអ្នកស្ទុះ​មកជួយខ្ញុំ ខ្ញុំចាប់បាន​ត្រីធំ វានំាខ្ញុំទៅ ដោយ​កំឡាំង​ដ៏ខ្លាំង។

[២៩៧] (ភេត្រាច់ទៅតាមឆ្នេរក្រៅនេះ ពោលថា) ម្នាលអ្នកត្រាច់​ទៅក្នុងទឹក​ជ្រៅ​ដ៏ចំរើន អ្នកចូរចាប់​ដោយកំឡាំង​យ៉ាងមាំ ខ្ញុំនឹងជួយយោង​យកត្រីនោះ ដូច​គ្រុឌដែល​ស្រង់ឡើង​នូវពស់។

[២៩៨] (ភេទាំងពីរឃើញចចកហើយ ពោលថា) ម្នាលចចក​ទព្វបុប្ផៈ ចូរ​អ្នកស្តាប់​ពាក្យ​យើង វិវាទកើតដល់​យើង​ហើយ ម្នាលសំឡាញ់ អ្នកចូរ​រម្ងាប់នូវ​ជំលោះ ឲ្យវិវាទ (របស់យើង) ស្ងប់​រម្ងាប់​ទៅ។

[២៩៩] (ចចក ពោលថា) កាលពីដើម យើងជាអ្នកឋិត​នៅក្នុង​តំណែង​ជម្រះក្តី បាន​កាត់ក្តី​ឲ្យគេជា​ច្រើនមក​ហើយ ម្នាលសំឡាញ់ យើងនឹងរម្ងាប់​នូវជំលោះ (របស់​អ្នក​ទាំងឡាយ) សូមឲ្យវិវាទ (របស់អ្នក​ទាំងឡាយ) ស្ងប់រម្ងាប់​ទៅ។

[៣០០] ម្នាលភេអ្នកត្រាច់ទៅតាមឆ្នេរ (អ្នកត្រូវបាន) កន្ទុយ ភេដែល​ត្រាច់ទៅ​ក្នុង​ទឹកជ្រៅ (ត្រូវបាន) ក្បាល ដុំជាកណ្តាល​ក្រៅអំពី​ចំណែក​ពីរនេះ ត្រូវបាន (យើង) អ្នកឋិត​នៅក្នុង​តំណែង​ជម្រះក្តី។

[៣០១] (ភេទាំងពីរ ត្អូញថា) ប្រសិនបើ​យើងកុំទាស់គ្នា (ត្រីនេះ) នឹងបាន​ជា​អាហារ​អស់កាល​ដ៏យូរ ចចកពាំ​យកត្រីឆ្ពិន ឥតក្បាល​ឥតកន្ទុយ​ទៅព្រងើយ។

[៣០២] (មេចចក ពោលថា) ខត្តិយរាជ បាន​នូវរាជសម្បត្តិ​ហើយរីករាយ យ៉ាង​ណាមិញ ក្នុងថ្ងៃនេះ ខ្ញុំឃើញប្តី​ដែលមាន​មុខរីក​ហើយ ក៏មាន​ចិត្តរីករាយ យ៉ាងនោះ​ដែរ។

[៣០៣] អ្នកជាសត្វកើតលើគោកទេ ម្តេចក៏ចាប់ត្រី​ក្នុងទឹកបាន ម្នាលសំឡាញ់ ខ្ញុំសួរ​ហើយ សូមអ្នកប្រាប់ អ្នកចាប់ (ត្រី) បាន​ដោយហេតុ​ដូចម្តេច។

[៣០៤] (ចចក ពោលថា) សត្វទាំងឡាយស្គាំងស្គម ព្រោះតែការ​ទាស់ទែងគ្នា ការអស់​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ ក៏ព្រោះ​តែទាស់ទែង​គ្នាដែរ ភេ (ទាំងពីរ) សាបសូន្យ (ចាកត្រី) ព្រោះតែ​ទាស់ទែង​គ្នា នែនាង​មាយាវី នាងចូរ​បរិភោគនូវ​ត្រីឆ្ពិនចុះ។

[៣០៥] (អភិសម្ពុទ្ធគាថា) ក្នុងទីណា វិវាទកើតឡើង​ក្នុងពួកមនុស្ស (មនុស្ស​ទាំងឡាយ) រមែង​ស្ទុះស្ទា​ទៅពឹង​ចៅក្រម​អ្នកកាត់ក្តី ដ្បិត​ចៅក្រមនោះ ជាអ្នក​ដឹកនាំ​មនុស្ស​ទាំងនោះ មនុស្ស​ទាំងនោះ រមែង​សាបសូន្យ​ចាកទ្រព្យ (របស់ខ្លួន) ក្នុងទីនោះ ឃ្លាំង​ព្រះរាជា រមែង​ចំរើន ក៏យ៉ាង​នោះដែរ។

[៣០៦] (ព្រះរាជា ទ្រង់សួរអាមាត្យឈ្មោះអាយុរៈថា) បុរស​លេបដាវ​មានមុខ​ដ៏មុត ដែលកើត​ក្នុងដែន​ឈ្មោះ​ទសណ្ណកៈ ជាដាវ​ផឹកឈាមឆ្អែត​ហើយ ក្នុងកណ្តាល​បរិស័ទ ចុះ​អំពើអ្វី ដែលគេ​ធ្វើបាន​ដោយកម្រ ជាងកិរិយា​លេបនូវដាវ​នោះទៅ​ទៀត ខ្ញុំសួរ​ហើយ អ្នកចូរ​ប្រាប់នូវ​ហេតុដទៃ ដែលគេ​ធ្វើបាន​ដោយកម្រនោះ។

[៣០៧] (អាយុរាមាត្យ ពោលថា) បុរសលេបដាវ​ដែលផឹកឈាមឆ្អែត​ហើយ ព្រោះតែ​លោភៈ បើបុគ្គល​ណា ពោលថា យើង​នឹងឲ្យ (នូវវត្ថុនោះ​ដល់អ្នក) ដូច្នេះ ពាក្យរបស់​បុគ្គល​នោះ ពិបាកធ្វើ​ក្រៃលែង ជាង​ការលេបដាវ​នោះទៅ​ទៀត បពិត្រ​ព្រះមាគធរាជ ហេតុ​ដទៃ​ទាំងអស់ (ក្រៅអំពី​ពាក្យនេះ) គេធ្វើបាន​ដោយងាយ​ទេ សូមព្រះអង្គ​ទ្រង់ជ្រាប យ៉ាងនេះ​ចុះ។

[៣០៨] (ព្រះរាជា ទ្រង់ចរចាជាមួយនឹងបុក្កុសាមាត្យថា) អាយុរបណ្ឌិត ជាអ្នកឈ្លាស​វៃ​ក្នុងធម៌ បាន​ដោះស្រាយ​នូវសេចក្តី​នៃប្រស្នា ឥឡូវនេះ យើងនឹង​សាកសួរ ចំពោះ​បុក្កុសបណ្ឌិត​វិញ អំពើអ្វី​ដែលបុគ្គល​ធ្វើបាន​ដោយកម្រ ជាងពាក្យនោះ​ទៅ​ទៀត យើងសួរ​ហើយ អ្នកចូរ​ប្រាប់នូវ​ហេតុដទៃ ដែលបុគ្គល​ធ្វើបាន​ដោយកម្រ​នោះ (ដល់យើង)។

[៣០៩] (បុក្កុសបណ្ឌិត ពោលថា) ពួកមនុស្សរស់នៅ (ព្រោះអាស្រ័យ) នូវវាចា​ឥតផល ជាសំដី​ដែលគេ​ពោលឥត​អង្គឺមាន​ឡើយ បុគ្គលណា បាន​ឲ្យ (ពាក្យប្តេជ្ញា) ​ហើយក៏បាន​កាត់ផ្តាច់​ចោល (នូវលោភៈ) ពាក្យប្តេជ្ញា​នោះ ជាការធ្វើ​ដោយលំបាក ជាងការ​លេបដាវ និងជាង​ពាក្យនោះ​ទៅទៀត បពិត្រ​ព្រះបាទ​មាគធរាជ ហេតុដទៃ​ទាំងអស់ គេធ្វើបាន​ដោយ​ងាយទេ សូមព្រះអង្គ​ទ្រង់ជ្រាប​យ៉ាងនេះចុះ។

[៣១០] (ព្រះរាជា ទ្រង់សួរសេនកបណ្ឌិតថា) បុក្កុសបណ្ឌិត ជាអ្នកឈ្លាសវៃ​ក្នុងធម៌ បាន​ឆ្លើយនូវ​សេចក្តី​នៃប្រស្នារួច​ហើយ ឥឡូវនេះ យើងនឹង​សួរចំពោះ​សេនកបណ្ឌិត អ្វីអេះ ដែល​បុគ្គលធ្វើបាន​ដោយលំបាក ជាងពាក្យ​ប្តេជ្ញានោះ​ទៅទៀត យើងសួរ​ហើយ អ្នកចូរ​ប្រាប់នូវ​ហេតុដទៃ ដែលបុគ្គល​ធ្វើបាន​ដោយលំបាក​នោះ (ដល់យើង)។

[៣១១] (សេនកបណ្ឌិត ពោលថា) បុរសគួរឲ្យនូវទាន ទោះបីតិចក្តី ច្រើនក្តី បើបុគ្គល​ណាបាន​ឲ្យ​ហើយ មិនក្តៅ​ក្រហាយ​ស្តាយក្រោយ អំពើនោះ ជាការធ្វើ​បាន​ដោយ​លំបាក ជាងការ​លេបដាវ​ជាដើម​នោះទៅ​ទៀត បពិត្រ​ព្រះបាទ​មាគធរាជ ហេតុ​ដទៃទាំង​អស់ គេធ្វើបាន​ដោយងាយ​ទេ សូមព្រះអង្គ​ទ្រង់ជ្រាប​យ៉ាងនេះចុះ។

[៣១២] (ព្រះរាជា សរសើរពោធិសត្វ ហើយពោល​គាថា​ទីបំផុតថា) អាយុរបណ្ឌិត បាន​ឆ្លើយប្រស្នារួច​ហើយ ទាំង​បុក្កុសបុរស​ក៏ដូចគ្នា សេនកបណ្ឌិត និយាយ​ដោះ​ស្រាយ​ប្រស្នា​ទាំងអស់ តាមសមគួរ។

[៣១៣] (សេនកបណ្ឌិតពោធិសត្វ ពោលថា) អ្នកមានចិត្តក្រឡក មានចក្ខុន្ទ្រិយ​កម្រើក ដំណក់ទឹកហូរ​ចេញអំពីភ្នែក​របស់អ្នក ម្នាលព្រាហ្មណ៍ អ្នកបាត់​របស់អ្វី ឬក៏​អ្នកប្រាថា្ន​ចង់បាន​របស់អ្វី បាន​ជាមកក្នុង​ទីនេះ ចូរអ្នកប្រាប់​មកមើល។

[៣១៤] (ព្រាហ្មណ៍ ពោលថា) យក្ខពោលថា កាលបើខ្ញុំទៅដល់ (ផ្ទះ) ក្នុងថ្ងៃនេះ ប្រពន្ធ (របស់ខ្ញុំ) នឹងស្លាប់ កាលបើខ្ញុំ​ទៅមិនដល់ (ផ្ទះ) ទេ ខ្ញុំនឹងស្លាប់ ដោយ​សេចក្តី​ទុក្ខនេះ បាន​ជាខ្ញុំ​រន្ធត់ចិត្ត បពិត្រ​សេនកៈ សូមលោកប្រាប់​សេចក្តីនេះ​ដល់ខ្ញុំ។

[៣១៥] (ពោធិសត្វ ពោលថា) យើងរិះគិតនូវហេតុ​ច្រើនយ៉ាង បណ្តាហេតុ​ទាំងនោះ យើងនឹង​ប្រាប់ហេតុ​ណាមួយ ហេតុនោះ​ឯង ជារបស់ពិត មា្នលព្រាហ្មណ៍ យើង​យល់ថា អ្នកមិនបាន​ដឹងទេ មានពស់វែក​លូនចូល​ក្នុងទៃសដូវ។

[៣១៦] (ពោធិសត្វ ពោលថា) អ្នកចូរយកដំបង​គោះទៃមើល អ្នកចូរ​មើលពស់ ដែលមាន​អណ្តាតពីរ ហៀរទឹកមាត់​ចេញមក អ្នកចូរ​កាត់បង់​នូវសេចក្តី​សង្ស័យផង នូវ​សេចក្តី​ងឿងឆ្ងល់ផង ក្នុងថ្ងៃនេះ អ្នកចូរ​មើលពស់ អ្នកចូរ​ទំលាក់ទៃ​ចោលទៅ។

[៣១៧] (ព្រះសាស្តា ទ្រង់ត្រាស់ថា) ព្រាហ្មណ៍នោះ មានសភាព​តក់ស្លុត ក្នុងកណ្តាល​បរិស័ទ ហើយក៏​បោះទៃនៃ​សដូវចោល ទើបពស់​ជាសត្វ​អាសីពិស លូនទៅ​ដោយទ្រូង មាន​តេជះក្លា ក៏បើក​ពពារ​លូនចេញមក។

[៣១៨] (ព្រាហ្មណ៍ ពោលថា) ព្រះរាជាជនកៈអង្គណា បាន​ជួបនឹង​សេនកបណ្ឌិត អ្នកមាន​ប្រាជ្ញាឆើត ព្រះរាជាជនកៈ (អង្គនោះ) ឈ្មោះថា មានលាភបាន​ហើយ​ដោយប្រពៃ (ព្រាហ្មណ៍​លុះសរសើរ​ព្រះរាជា​ហើយ ក៏សរសើរ​ពោធិសត្វថា) បពិត្រ​ព្រាហ្មណ៍​អ្នកមាន​ធម៌​កំបាំង (ញេយ្យធម៌) បើក​ហើយ ជាអ្នកឃើញនូវ​ធម៌ទាំងអស់ឬ បាន​ជាញាណ​របស់អ្នក​គួរ​ស្ញប់ស្ញែង​ម្ល៉េះ ខ្ញុំមាន​កហាបណៈ​ប្រាំពីរ​រយនេះ សូមអ្នក​យកទាំង​អស់ចុះ ខ្ញុំជូនអ្នក ដ្បិត​ខ្ញុំបាន​ជីវិតក្នុង​ថ្ងៃនេះ ដោយសារអ្នក មិនតែ​ប៉ុណ្ណោះ​សោត ថែមទាំង​អ្នកបាន​ធ្វើសួស្តី ដល់​ភរិយា (របស់ខ្ញុំ) ទៀតផង។

[៣១៩] (ពោធិសត្វ ពោលថា) បណ្ឌិតទាំងឡាយ មិនបាន​ទទួលយក​រង្វាន់ដោយ​ពោល​គាថាទាំងឡាយ​ដ៏វិចិត្រ​ទេ ម្នាលព្រាហ្មណ៍ (ជនទាំងឡាយ) ឲ្យទ្រព្យអំពី​បាទមូល​របស់​យើងនេះ ដល់អ្នក អ្នកចូរយក ហើយចូរទៅ​កាន់លំនៅ​របស់ខ្លួនចុះ។

[៣២០] (ព្រះបាទពារាណសី សួរពោធិសត្វថា) បពិត្រតាបស ព្រះនាមអដ្ឋិសេនៈ ខ្ញុំមិនដែល​ស្គាល់ពួក​ស្មូមណា ពួកស្មូមនោះ ប្រជុំគ្នា​មករកខ្ញុំ ហើយសូម (នូវវត្ថុ​ដែល​ខ្លួន​ត្រូវការ) ហេតុអ្វីក៏​លោកមិន​សូមខ្ញុំ។

[៣២១] (តាបសពោធិសត្វ ពោលថា) បុគ្គលអ្នកសូម រមែង​មិនជាទីស្រឡាញ់ (នៃអ្នក​ឲ្យ) បុគ្គលអ្នក​មិនឲ្យនូវ​របស់ដែល​គេសូម រមែង​មិនជាទី​ស្រឡាញ់ (នៃស្មូម) ព្រោះហេតុនោះ បាន​ជាអាត្មា​មិនសូម​មហារាជ កុំឲ្យមហារាជ​ស្អប់អាត្មាឡើយ។

[៣២២] (ព្រះរាជា ត្រាស់ថា) សមណព្រាហ្មណ៍ណា រស់ដោយ​ការសូម តែមិនសូម​វត្ថុដែល​ខ្លួនត្រូវសូម ក្នុងកាលគួរ (សមណ​ព្រាហ្មណ៍នោះ) ឈ្មោះថា ញុំាង​បុគ្គលដទៃ ឲ្យខូច​បុណ្យផង ឈ្មោះថា​មិនបាន​រស់ស្រួល ដោយខ្លួន​ឯងផង។

[៣២៣] សមណព្រាហ្មណ៍ណា រស់ដោយការសូម ​ហើយសូមនូវវត្ថុ​ដែលខ្លួន​ត្រូវការ​សូម ក្នុងកាលគួរ (សមណ​ព្រាហ្មណ៍នោះ) ឈ្មោះថា ញុំាងបុគ្គលដទៃ​ឲ្យបាន​បុណ្យផង ឈ្មោះថា រស់នៅស្រួល​ដោយខ្លួន​ឯងផង។

[៣២៤] បុគ្គលមានប្រាជ្ញាទាំងឡាយ ឃើញពួកស្មូមមកដល់​ហើយ មិនដែល​ប្រទូស្ត លោកជា​ព្រហ្មចារីបុគ្គល ជាទីស្រឡាញ់​នៃខ្ញុំ លោកប្រាថ្នា​របស់ណា ដែល​ត្រូវនិយាយ​សូម លោកចូរ​សូមចុះ។

[៣២៥] (ពោធិសត្វ ពោលថា) បុគ្គលមានប្រាជ្ញាទាំងឡាយ មិនដែលសូមទេ ស្រេចតែ​នឹង (ឧបដ្ឋាក) អ្នកមាន​ប្រាជ្ញា គួរដឹង (ខ្លួនឯងចុះ) ពួកអរិយៈ គ្រាន់​តែឈរ​ឧទ្ទិសស្ងៀម ៗ ប៉ុណ្ណោះ នុ៎ះជាការ​សូម​របស់ពួកអរិយៈ។

[៣២៦] (ព្រះរាជា ពោលថា) បពិត្រព្រាហ្មណ៍ ខ្ញុំសូមប្រគេនមេគោ​មានសម្បុរ​ក្រហម ១ ពាន់ ព្រមទាំង​គោឈ្មោល ដល់លោកម្ចាស់ ដ្បិតថា បុគ្គលមាន​មារយាទ​ដ៏ប្រសើរ បាន​ស្តាប់​គាថារបស់​លោក ដែលប្រកប​ដោយធម៌​ហើយ មិន​ឲ្យដល់បុគ្គល​មានអាចារៈ​ដ៏ប្រសើរ (ដូចគ្នា) ដូចម្តេច​បាន។

[៣២៧] (ពានរពោធិសត្វ ពោលថា) បុគ្គលមានពៀរ អាស្រ័យនៅ​ក្នុងទីណា បណ្ឌិត​មិនគប្បី​នៅក្នុង​ទីនោះទេ (ព្រោះ) នៅក្នុងពួក​បុគ្គល​មានពៀរ មួយយប់ក្តី ពីរយប់ក្តី ជាទុក្ខ។

[៣២៨] បុគ្គលអ្នកមានចិត្តស្រាល គប្បីជាសត្រូវដល់សត្វអ្នក​ប្រព្រឹត្ត​តាម សេចក្តី​មិន​ចំរើន​ដែលព្រាហ្មណ៍​ធ្វើ​ហើយ ដល់ហ្វូងស្វា ព្រោះហេតុ​តែស្វាមួយ។

[៣២៩] បុគ្គលល្ងង់ តែប្រកាន់ខ្លួនឯងថាជាបណ្ឌិត ហើយរក្សា​ពួកក្រុម ជាអ្នកលុះ​អំណាច​ចិត្តរបស់​ខ្លួន រមែង​ដេក (ស្លាប់) ដូចស្វា​នេះឯង។

[៣៣០] បុគ្គលល្ងង់មានកំឡាំង ជាអ្នករក្សាពួក​ក្រុម មិនប្រពៃទេ មិនមាន​សេចក្តី​ចំរើន​ដល់ពួក​ញាតិ ដូចទទាធា្នក់ មិនជា​ប្រយោជន៍​ដល់ពួក​សត្វស្លាប (ដែលជា​ញាតិ)។

[៣៣១] ឯបុគ្គលមានប្រាជា្ញ មានកំឡាំង រក្សាពួកក្រុមវិញ ទើបប្រពៃ រមែង​ចំរើន​ដល់ពួក​ញាតិ ដូចជាវាសវៈ​ទេវរាជ (ជាប្រយោជន៍) ដល់ពួកទេវតា​ក្នុងឋាន​ត្រៃត្រឹង្ស។

[៣៣២] បុគ្គលណាមួយឃើញថា ខ្លួនឯងមានសីលផង មានបញ្ញាផង មានសុតៈ​ផង (បុគ្គល​នោះ) តែងប្រព្រឹត្ត​ប្រយោជន៍​ដើម្បីខ្លួន និងអ្នក​ដទៃ​ទាំងពីរ។ ព្រោះហេតុនោះ អ្នកប្រាជ្ញ កាលបើ​គ្នេរគ្នាន់​មើលខ្លួន មានសីល មានបញ្ញា និងសុតៈ​ហើយ គប្បី​ថែរក្សា​ពួកក្រុម​ក៏បាន គប្បីប្រព្រឹត្ត​នៅតែម្នាក់​ឯងក៏បាន។

[៣៣៣] (ពកព្រហ្ម ពោលថា) បពិត្រព្រះគោតម ពួកយើង ៧២ រូប មាន​អំពើជា​បុណ្យ ជាអ្នក​មានអំណាច​ប្រព្រឹត្តទៅ កន្លង​ផុតជាតិ និងជរាបាន នេះជា​ការដល់​នូវវេទ ជាកំណើត​ដ៏ប្រសើរ មានក្នុង​ទីបំផុត (របស់ពួកយើង) ពួកជន​ច្រើនរូប តែង​ប្រាថ្នា​ទីនេះ។

[៣៣៤] (ព្រះសាស្តា ត្រាស់ថា) នែពកៈ អ្នកសំគាល់ថា អាយុណា​ជាធម្មជាត​វែង អាយុ​នុ៎ះខ្លីទេ មិនមែន​វែងឡើយ ម្នាលព្រហ្ម តថាគត​ដឹងអាយុ​របស់អ្នក​មួយសែន​និរព្វុទៈ (ប៉ុណ្ណោះ​ឯង)។

[៣៣៥] (ពកព្រហ្ម ថា) បពិត្រព្រះមានព្រះភាគ ព្រះអង្គ​មានព្រះបន្ទូល​ថា តថាគត​ជាអ្នក​ឃើញមិន​មានទី​បំផុត កន្លងផុត​ស្រឡះ​នូវជាតិ និងជរាផង នូវសេចក្តី​សោកផង តើវ័ត និង​សីលវត្ត​របស់ខ្ញុំ ពីដើម​ដូចម្តេច​ខ្លះ សូមព្រះអង្គ​ប្រាប់នូវវ័ត និងសីលវត្ត ដែលខ្ញុំ​គួរដឹងនុ៎ះ ដល់ខ្ញុំ។

[៣៣៦] (ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ត្រាស់ថា) អ្នកបានញុំាងពួក​មនុស្ស​ច្រើន ដែល​ស្រេកទឹក លំបាក​ដោយកំដៅថ្ងៃ ឲ្យផឹក​ហើយ នោះឯង ជាវត្តសមាទាន និង​សីលវត្ត របស់​អ្នក​ពីដើម តថាគត​រឭកឃើញ ដូចជា​បុគ្គល​ដេកលក់​ហើយ​ភ្ញាក់ឡើង។

[៣៣៧] អ្នកបានដោះលែងនូវពួកជនឈ្លើយ ដែលចោរចាប់​នំាយក​ទៅទៀប​ឆ្នេរ​នៃស្ទឹង​ឈ្មោះ​ឯណី​ នោះឯង ជាវត្ត​សមាទាន និង​សីលវត្ត​របស់​អ្នកពីដើម តថាគត​រឭក​ឃើញ ដូចជា​បុគ្គល​ដេកលក់​ហើយភ្ញាក់​ឡើង។

[៣៣៨] អ្នកបានគំរាមដោយកំឡាំង​ ហើយដោះលែង​នូវទូក​ដែល​នាគរាជ​អាក្រក់​បំរុង​នឹងពន្លិច​ចោល ក្នុងខ្សែនៃ​ទឹកស្ទឹង ព្រោះវា​ចង់ធ្វើ​មនុស្សឲ្យ​វិនាស នោះឯង ជាវត្តសមាទាន និង​សីលវត្ត​របស់អ្នក​ពីដើម តថាគត​រឭកឃើញ ដូចជា​បុគ្គល​ដេកលក់​ហើយ​ភ្ញាក់ឡើង។

[៣៣៩] តថាគតឈ្មោះកប្បៈ ធ្លាប់ជាកូនសិស្ស​របស់អ្នក តថាគតបាន​សំគាល់ថា អ្នកជា​បុគ្គល​មានប្រាជា្ញ មាន​វត្តប្រតិបត្តិ នោះឯង ជាវត្តសមាទាន និង​សីលវត្ត របស់​អ្នក​ពីដើម តថាគត​រឭកឃើញ​ ដូចជា​បុគ្គល​ដេកលក់​ហើយភ្ញាក់​ឡើង។

[៣៤០] (ពកព្រហ្ម ពោលថា) ព្រះអង្គជា្របច្បាស់នូវ​អាយុ​របស់​ខ្ញុំនុ៎ះ​ដោយ​ពិតផង ជ្រាបច្បាស់​នូវហេតុ​ដទៃផង ព្រះអង្គ​ជាព្រះពុទ្ធមែន នេះជា​អានុភាព​ដ៏រុងរឿង​របស់​ព្រះអង្គ​ ដែលញុំាង​ព្រហ្មលោក​ឲ្យភ្លឺរុងរឿង។

និយាយអំពីកំពូលដ៏ប្រសើរ ១ បំពង់ព្រួញដ៏ប្រសើរ ១ សុតនជាតក ១ ត្មាត ១ ត្រីឆ្ពិន ១ ដាវកើតក្នុងស្រុកទសណ្ណកៈ ១ សេនកបណ្ឌិត ១ យាចក ១ បុគ្គល​មានពៀរ ១ ពកព្រហ្ម ១ រួមត្រូវជា ១០។